Program wspierania rodziny Program wspierania rodziny

PROGRAM WSPIERANIA RODZINY W GMINIE MIEJSKIEJ
LUBAŃ
NA LATA 2013-2015
Lubań, styczeń 2013 r.
I.
WSTĘP
Obowiązek opracowania programu wspierania rodziny nałożony został na
jednostki samorządu terytorialnego ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu
rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013r., poz. 135) – zwana dalej
ustawą. Wspieranie dotyczy rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji
opiekuńczo-wychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej.
Choroba alkoholowa, przemoc w rodzinie, niewydolność w pełnieniu funkcji
opiekuńczo-wychowawczych, to główne problemy dezorganizujące życie rodziny.
Często towarzyszy temu problem ubóstwa, długotrwałego bezrobocia lub choroby.
Rodziny takie wymagają wsparcia i monitorowania przez przedstawicieli różnych
grup zawodowych.
Obowiązek ten realizowany jest we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i
ich organami pomocniczymi, policją, placówkami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami
pozarządowymi. Działania te zgodnie z art. 176 ustawy obejmują
1) Opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny;
2) Tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny;
3) Tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia
dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji
opiekuńczo-wychowawczych przez:
a) Zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta
rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,
b) Organizowania szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin
wspomagających,
c) Prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsca
dla dzieci;
4) Finansowanie:
a) kosztów szkoleń dla rodzin wspierających,
b) podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,
c) kosztów związanych z udzielaniem pomocy, ponoszonych przez rodziny
wspierające;
5) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu
dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczoterapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
6) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny
oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z
zastosowaniem systemu teleinformatycznego;
7) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub
przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej,
zamieszkałego na terenie gminy;
8) przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji o powstałych
zaległościach z tytułu nieponoszenia przez rodziców opłaty za pobyt dziecka w
pieczy zastępczej, za okres dłuższy niż 12 miesięcy.
Program wspierania rodziny jest uzupełnieniem Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych Miasta Lubań na lata 2011-2015.
II.
DIAGNOZA
Lubań jest miastem powiatowym i w związku z tym jest lokalnym centrum edukacji,
kultury i sportu. W mieście zlokalizowane jest powiatowe szkolnictwo ponadgimnazjalne, funkcjonuje sieć gimnazjów, szkół podstawowych oraz przedszkoli publicznych
i niepublicznych. Dobrze wyposażona baza sportowa i liczne kluby sportowe tworzą
możliwości samorealizacji, rozwoju zainteresowań. Temu samemu sprzyjają
instytucje kultury i Młodzieżowy Dom Kultury oraz Państwowa Szkoła Muzyczna I-go
Stopnia. Umożliwiają one ponad to udział w różnego rodzaju imprezach kulturalnych.
Miasto posiada rozbudowany i dobrze działający system pomocy społecznej, w tym
instytucje i pogramy działające na rzecz osób bezrobotnych, starszych,
niepełnosprawnych. W Lubaniu funkcjonuje także Ośrodek Wsparcia Dziennego.
W Lubaniu zamieszkuje 21760 osób (stan na 31.12.2012r.), w tym 4 455 dzieci i
młodzieży w wieku od 0-18 lat. Stanowi 20,5% ogólnej liczby mieszkańców.
Tabela 1. Struktura wiekowa
Wiek
Liczba dzieci
754
0-3
776
3-6
1 421
6-13
14-18
1 504
Ogółem 0-18
4 455
źródło; Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta Lubań
Pod opieką Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lubaniu aktualnie
znajduje się 537 rodzin, w tym 254 stanowią rodziny z dziećmi. W rodzinach tych
wychowuje się 530 dzieci.
Tabela nr 2. Struktura rodzin z dziećmi objętych pomocą MOPS w 2012 r.
Liczba rodzin
97
85
39
22
8
3
Liczba osób w rodzinach
Osób dorosłych
235
285
165
101
54
20
dzieci
1
2
3
4
5
6
źródło; Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubaniu
Tabela 3. Formy pomocy,
Wyszczególnienie
Rok 2011
liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej*) :
- zasiłki stałe
- zasiłki celowe
- zasiłki okresowe
*) jedna rodzina może korzystać z kilku form pomocy
Rok 2012
643
105
312
226
610
99
268
243
1503
1127
218
201
Brak
danych
594
liczba rodzin korzystających ze świadczeń rodzinnych
liczba rodzin korzystających z Funduszu Alimentacyjnego
liczba rodzin korzystających z dodatku mieszkaniowego
źródło; Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubaniu
Główną przesłanką przyznawania świadczeń z pomocy społecznej jest ubóstwo (337
rodzin)
Obok ubóstwa jest to:
- bezrobocie ( 294 rodzin)
- niepełnosprawność (212)
- długotrwała lub ciężka choroba (147)
- alkoholizm (84)
- bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych (79)
- potrzeba ochrony macierzyństwa (32)
- przemoc w rodzinie (3)
Ważnym elementem polityki edukacyjnej i integracyjnej oraz wyrównywania
szans rozwojowych jest edukacja przedszkolna. Szczególne znaczenie ma to w
przypadku dzieci, których rozwój przebiega nieharmonijnie lub z opóźnieniem.
Wychowanie przedszkolne jest szansą na wczesne wspieranie rozwoju w sferze
poznawczej, funkcjonalnej i społecznej.
W Lubaniu opieką przedszkolną objętych jest 674 dzieci, z tego:
1) 449 dzieci w 3 przedszkolach publicznych,
2) 225 dzieci w 2 przedszkolach niepublicznych.
Edukacja szkolna prowadzona jest w 4 szkołach podstawowych, w których uczy się1095 dzieci oraz 3 gimnazjach – 846 dzieci. Należy przy tym zaznaczyć, że w
szkołach podstawowych uczy się 141 dzieci spoza Lubnia, w gimnazjach 266 dzieci.
Poza tym na terenie miasta znajdują się trzy szkoły ponadgimnazjalne oraz
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy.
Wszystkie dzieci objęte wychowaniem i edukacją od przedszkola do szkoły ponadgimnazjalnej z rodzin, których dochód nie przekracza 150% kryterium dochodowego
określonego ustawą o pomocy społecznej, mają możliwość korzystania z ciepłych
dwudaniowych posiłków w ramach programu rządowego „Pomoc państwa w zakresie
dożywiania”. W 2012 roku z nieodpłatnych posiłków skorzystało 243 dzieci. Byli to
głównie dzieci ze szkół podstawowych.
W sytuacji gdy rodzice zostają trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub
władza ta została ograniczona, są postanawia o ustanowieniu opieki zastępczej i
umieszczeniu poza rodziną biologiczną. W 2012r. w rodzinie zastępczej umieszczone było jedno dziecko i dwoje dzieci w placówce opiekuńczo – wychowawczej.
Koszty z tego tytułu poniesione zostały przez budżet miasta Lubań w łącznej
wysokości 3.193,87 zł. Za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej albo w rodzinnym
domu dziecka gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed
umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki
w wysokości:
1. 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w pierwszym roku pobytu
dziecka w pieczy zastępczej,
2. 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w drugim roku pobytu
dziecka w pieczy zastępczej,
3. 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w trzecim roku pobytu
dziecka w pieczy zastępczej.
Wydatki w takiej samej wysokości pokrywane są przez gminę w przypadku
umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej
placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
III.
ZASOBY
1. Podmioty publiczne:
1) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubaniu.
2) Właściwe wydziały i stanowiska Urzędu Miasta Lubań,
3) Ośrodek Wsparcia Dziennego w Lubaniu
4) Urząd Miasta Lubań.
5) Przedszkola Miejskie Nr 1, 3 i 5
6) Szkoły podstawowe i gimnazjalne
7) Straż Miejska,
8) Administracja Mieszkań Komunalnych,
9) Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
10) Instytucje Kultury.
2. Podmioty niepubliczne:
1) przedszkola niepubliczne,
2) organizacje pozarządowe działające w zakresie profilaktyki i ochrony
zdrowia,
3) kluby i organizacje sportowe,
4) kościoły i związki wyznaniowe,
5) organizacje pozarządowe działające w zakresie pomocy społecznej,
edukacji.
3. Samorządowe służby i instytucje o zasięgu powiatowym oraz inne:
1) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubaniu.
2) Powiatowy Urząd Pracy w Lubaniu.
3) Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Lubaniu.
4) Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Lubaniu.
5) Młodzieżowy Dom Kultury w Lubaniu.
6) Ognisko Wychowawcze dla Dziewcząt im. Św. Jadwigi Śląskiej w
Lubaniu.
7) zespoły szkół ponadgimnazjalnych
8) Komenda Powiatowa Policji w Lubaniu.
IV.
ADRESACI PROGRAMU
Program adresowany jest do rodzin zamieszkałych w Lubaniu mających
problemy opiekuńczo – wychowawcze, zagrożonych umieszczeniem dzieci w
pieczy zastępczej lub też takie, którym została odebrana lub ograniczona
władza rodzicielska.
V.
CELE PROGRAMU
1. Cel główny: wsparcie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu
funkcji wychowawczych zmierzające do przywracania im zdolności do
pełnienia ich zadań.
2. Cele szczegółowe:
1) Wsparcie materialne rodzin z dziećmi zagrożonych bezradnością
opiekuńczo-wychowawczą.
2) Wspieranie rodzin patologią, rodzin dysfunkcyjnych w rozwiązywaniu
ich problemów życiowych oraz wzmocnienie i wyzwalanie zasobów
tkwiących w rodzinach.
3) Wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży.
VI.
ZADANIA REALIZOWANE W RAMACH PROGRAMU
W celu zrealizowania założonych celów będą realizowane następujące zadania:
Zadania
Realizatorzy
Planowany
termin
realizacji
1
2
3
Cel :Wsparcie materialne rodzin z dziećmi zagrożonych bezradnością
opiekuńczo - wychowawczą
Diagnozowanie i monitoring skali potrzeb i
MOPS
2013-2015
problemów rodzin
Przyznawanie świadczeń pomocy społecznej
rodzinom żyjącym w trudnych warunkach
materialnych
MOPS
2013-2015
Pomoc w dostępie dzieci z rodzin z problema- Urząd Miasta,
2013-2015
mi do przedszkoli publicznych
przedszkola
publiczne
Zapewnienie dzieciom i młodzieży z rodzin o
MOPS, Urząd Miasta, 2013-2015
niskich dochodach posiłków w szkole i
przedszkola i szkoły
przedszkolu
Pomoc w zaopatrzeniu dzieci i młodzieży w
artykuły szkolne i podręczniki
MOPS, Urząd Miasta, 2013-2015
szkoły
Udzielanie dzieciom i młodzieży stypendiów i
zasiłków szkolnych
Urząd Miasta
2013-2015
Współorganizowanie wypoczynku dzieciom i
młodzieży z rodzin o niskich dochodach
Urząd Miasta, OWD,
2013-2015
Organizacja wypoczynku letniego w formie
kolonii lub półkolonii z programem
profilaktycznym dla dzieci dotkniętych
problemem alkoholizmu
Współpraca z instytucjami i organizacjami
zajmującymi się pomocą rodzinie,
MKRPA, OWD,
organizacje
pozarządowe
2013-2015
MOPS, MKRPA,
OWD, szkoły,
2013-2015
1
2
3
Cel: Wspieranie rodzin zagrożonych patologią, rodzin dysfunkcyjnych w
rozwiązywaniu ich problemów życiowych oraz wzmocnienie zasobów
tkwiących w rodzinach.
Systematyczna praca socjalna z rodzinami z
MOPS
2013-2015
problemami opiekuńczo –wychowawczymi
polegająca m.in. na diagnozie deficytów w
zakresie pełnienia ról rodzicielskich, wydolności opiekuńczo-wychowawczej, zaniedbań
względem dzieci oraz ocenie sytuacji dziecka
w rodzinie, środowisku szkolnym i rówieśniczym
Rozbudowa sieci poradnictwa rodzinnego
oraz prowadzenie profilaktycznej działalności
informacyjnej i edukacyjnej w zakresie
rozwiązywania problemów szeroko pojętych
uzależnień
MOPS, MKRPA,
Szkoły
2013-2015
Realizacja programów profilaktycznych,
terapeutycznych, psychoedukacyjnych
skierowanych do dzieci i rodziców.
OWD, Urząd Miasta
Lubań, MKRPA,
szkoły,
2013-2015
Zapewnienie rodzinie z problemem bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych pomocy asystenta rodziny.
Działania korekcyjno – edukacyjne mające na
celu ograniczenie przemocy w rodzinie
skierowane do potencjalnych sprawców
przemocy w rodzinie.
MOPS
2013-2015
MOPS,
2013-2015
Zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i
młodzieży poprzez rozwój placówek wsparcia
dziennego oraz sport, rekreację i kulturę.
OWS, instytucje
kultury, MOSiR,
kluby sportowe
2013-2015
Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu,
przestępczości i uzależnieniom wśród dzieci i
młodzieży.
Organizacja grup wsparcia i grup
samopomocowych dla rodzin z problemami
wychowawczymi
OWD, MOPS,
Policja, szkoły,
MKRPA
MOPS, OWD
2013-2015
Współpraca z podmiotami niepublicznymi i
samorządowymi służbami i instytucjami o zasięgu powiatowym pracującymi na rzecz
rodziny w zakresie kreowania i upowszechniania pozytywnych wzorców funkcjonowania
rodziny
MOPS, OWD, szkoły,
2013-2015
2013-2015
1
2
Cel :Wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży
3
Współpraca ze szkołami w zakresie
rozwiązywania problemów wychowawczych
MOPS, OWD, szkoły
2013-2015
Wspieranie dzieci z rodzin nie posiadających
możliwości finansowych w rozwijaniu
uzdolnień
Urząd Miasta Lubań,
szkoły
2013-2015
Realizacja programów edukacyjnych
Promowanie aktywności dzieci i młodzieży
poprzez wspieranie idei wolontariatu
Szkoły,
MOPS, OWD, szkoły,
instytucje kultury,
MOSiR
MKRPA, szkoły,
instytucje Kultury,
MOSiR, OWD
2013-2015
2013-2015
Organizacja zajęć pozaszkolnych i pozalekcyjnych
2013-2015
VII.
REALIZATORZY PROGRAMU
Realizatorem programu jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubaniu
przy współudziale jednostek Gminy Miejskiej Lubań wymienionych w punkcie
III ppkt 1.
VIII.
FINANSOWANIE PROGRAMU
Finansowanie programu odbywać się będzie ze środków:
- budżetu miasta Lubań,
- dotacji z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych,
- dotacji z budżetu państwa na realizacje zadań zleconych,
- programów rządowych z zakresu wspierania rodziny,
- funduszy Unii Europejskiej.
IX.
EWALUACJA PROGRAMU
Ewaluacja programu będzie oparta na gromadzeniu, analizie i interpretacji
danych pozyskanych przez MOPS, MKRPA, policję, szkoły, PCPR, OWD.
Wskaźniki osiągnięcia poszczególnych celów:
1. Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej.
2. Liczba dzieci uczęszczających do przedszkoli.
3. Liczba dzieci korzystających z Rządowego Programu „pomoc państwa
w zakresie dożywiania”.
4. Liczba dzieci korzystających z Rządowego programu pomocy uczniom
w zakupie podręczników „Wyprawka Szkolna”.
5. Liczba udzielonych stypendiów szkolnych o charakterze socjalnym.
6. Liczba udzielonych zasiłków szkolnych.
7. Liczba dzieci uczestnicząca w zajęciach organizowanych przez
Ośrodek Wsparcia Dziennego.
8. Liczba dzieci biorących udział w koloniach finansowanych przez
Kuratorium Oświaty we Wrocławiu.
9. Liczba dzieci biorących udział w koloniach z programem
profilaktycznym z rodzin dotkniętych problemem alkoholizmu.
10. Liczba rodzin z problemami opiekuńczo-wychowawczymi objętymi
pracą socjalną.
11. Liczba rodzin, które skorzystały ze specjalistycznego poradnictwa.
12. Liczba rodzin objętych pomocą asystenta rodziny.
13. Liczba osób, które uczestniczyły w programie dla sprawców przemocy
w rodzinie.
14. Liczba grup wsparcia działających na terenie gminy.
X.
KONTROLA REALIZACJI PROGRAMU
1. W terminie do 31 marca każdego roku Dyrektor Miejskiego Ośrodka
Pomocy Społecznej w Lubaniu przedstawi Radzie Miasta Lubań roczne
sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny oraz
przedstawia potrzeby związane z realizacją zadań.
2. Sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania
rodziny i przekazywanie ich wojewodzie w wersji elektronicznej, z
zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art.
187 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej .
Witam w załączeniu przesyłam uzupełniony Program.
Ponadto mam wątpliwości w sprawie kompetencji i możliwości realizacji przez MOPS następujących
zadań:
pomoc w dostępie do przedszkoli
współorganizowanie wypoczynku
organizacja wypoczynku letniego
realizacja programów profilaktycznych....
wspieranie dzieci w rozwijaniu uzdolnień.
Pozdrawiam serdecznie
B.Jurak