PETERSBURG – LITERACKA STOLICA ROSJI

PETERSBURG – LITERACKA STOLICA ROSJI
„Jest bowiem jeszcze inny Petersburg, twór wierszy i prozy…”
/Josif Brodski/
14 maja 2015
Wyjazd z Poznania w godzinach popołudniowych i daleka podróż do europejskiego
secesyjnego raju - Ryga na Łotwie.
(godz. +/- 16.00)
15 maja 2015
Przyjad do Rygi, zakwaterowanie i czas wolny na przygotowanie się do spaceru.
Wspólne zwiedzanie Starego Miasta, spacer po Placu Lwów (z którego można podziwiać
słynny „koci dom”), szukanie kogutów na czterech kościołach oraz obowiązkowy punkt
każdej naukowej wyprawy – sztuka art nouveau w pigułce.
Nocny spacer nad rzeką Dźwiną, podziwianie iluminacji świetlnych i Pałacu Prezydenckiego.
16 maja 2015
Przyjazd do Petersburga w godzinach popołudniowych.
W ramach odbywającej się Nocy Muzeów będziemy odwiedzać muzea i uczestniczyć w
wydarzeniach organizowanych przez instytucje kultury.
17 maja 2015
Po odpoczynku wybierzemy się na spacer petersburskim szlakiem cerkwiewnym, podczas
którego zobaczymy cerkiew Zbawiciela na krwi, Sobór Kazański, Sobór Włodzimierskiej
Ikony Matki Bożej, Sobór Morski. Weźmiemy również udział w mistycznej, silnie
oddziałującej na zmysły liturgii prawosławnej.
W drugiej połowie dnia odbędziemy wycieczkę autokarową po nadnewskim grodzie,
poznamy historyczne centrum miasta, najważniejsze adresy Srebrnego wieku: wieżę
Wiaczesława Iwanowa, kawiarnię Bezpański Pies, Dom Sztuki, odwiedzimy ulice i place
„mówiące wierszami” Aleksandra Puszkina, Anny Achmatowej, Aleksandra Błoka, Osipa
Mandelsztama, Josifa Brodskiego. Zawędrujemy do miejsc związanych z polską kulturą i
postaciami Stanisława Augusta Poniatowskiego, Adama Mickiewicza, Adama
Czartoryskiego, Aleksandra Orłowskiego, Józefa Czapskiego.
W godzinach późnowieczornych udamy się na spacer wzdłuż Newy, by korzystając z uroków
białych nocy, obejrzeć mosty zwodzone, otwierane nocą w celu umożliwienia żeglugi
statkom. Mosty podnoszone są o różnych porach, co tworzy wyjątkowe zjawisko. Poeci
porównują je ze zrywającymi się do lotu ptakami. Warto pamiętać, że mosty stanowią ważny
element petersburskiej tożsamości. Miasto jest bowiem usytuowane na 42 wyspach,
opływanych przez ponad 90 rzek, które łączy 300 mostów i mostków. Najpiękniejszy most
zaprojektował Gustave Eiffel, natomiast pierwszy żelazny most na Newie powstał z
inicjatywy polskiego inżyniera – Stanisława Kierbedzia. Petersburskie mosty to częsty i jakże
ważny bohater rosyjskiej literatury.
18 maja 2015
Zwiedzimy Rosyjskie Muzeum, zawierające największą w Rosji kolekcję sztuki. W
neoklasycystycznym gmachu byłego Pałacu Michajłowskiego znajdują się zarówno ruskie
ikony, malarstwo XVII-XIX-wieczne sygnowane nazwiskami między innymi Iwana
Ajwazowskiego, Iwana Szyszkina, Michaiła Wrubla, jak też twórców spod znaku awangardy
– Kazimierz Malewicz i Marca Chagalla. Chcąc zrozumieć kulturę i historię Rosji trzeba
poznać jej malarskie kreacje, a obrazy powstałe w różnych dziejowych momentach stanowią
klucz umożliwiający wejście w skomplikowany i fascynujący rosyjski świat.
Weźmiemy udział w spotkaniu zorganizowanym przez Stowarzyszenie „Memoriał”, w czasie
którego wysłuchamy wykładu zatytułowanego „Polacy w Petersburgu”. Stowarzyszenie
„Memoriał” prowadzi szeroką działalność – bada historię, upamiętnia ofiary represji, ale
także występuję w obronie praw człowieka.
19 maja 2015
Będzie to dzień literacki. W pierwszej połowie dnia wysłuchamy prelekcji o życiu i
twórczości Anny Achmatowej, obejrzymy film i zwiedzimy muzeum poetki. Muzeum
znajduje się nad brzegiem Fontanki, w barokowym pałacu zwanym Fontannym Domem,
należącym niegdyś do znamienitego rodu Szeremietywych, a wybudowanym za czasów
Piotra I. Achmatowa mieszkała w oficynie pałacowej 27 lat, tu powstało Requiem i wiele
innych wierszy.
Wybierzemy się także w podróż śladami Fiodora Dostojewskiego i jego literackich
bohaterów. Jak pisał autor: „Petersburg to najbardziej wymyślone miasto na świecie”. Brodski
natomiast dowodził, że tylko nad Newą mogła narodzić się literatura rosyjska i tylko tutaj
zmyślenie nieustannie przeplata się z prawdą. W czasie wędrówki odwiedzimy więc miejsca
biograficznie związane z pisarzem, ale także dom Rodiona Raskolnikowa i kamienicę, w
której mieszkała lichwiarka Alona Iwanowna.
20 maja 2015
Wycieczka do Carskiego Sioła – kompleksu pałacowo-parkowego, powstałego w XVIII, a
obecnie znajdującego się na terenie miasta Puszkin. Carska rezydencja stanowi
najznakomitszy przykład rosyjskiego baroku, z elementami klasycystycznymi dobudowanymi
przez Katarzynę Wielką. Zwiedzimy imponujący Pałac Katarzyny, a także piękny
przypałacowy park. Miejsce ma oczywiście i literackie związki. Do tutejszego liceum - które
także zobaczymy - uczęszczali Puszkin i Achmatowa. Tutaj poeci napisali swoje pierwsze
wiersze, przeżyli dzieciństwo i młodość, doświadczyli pierwszych uniesień miłosnych i
egzystencjalnych dramatów. Powstał tu znany puszkinowski wiersz Październik 19.
Achmatowa natomiast poznała Lwa Gumilowa i przystąpiła do akmeistów. Za sprawą
Carskiego Sioła rosyjska poezja zyskała szczególną aurę, znaleźć i poczuć ją oznacza
wkroczyć w inny wymiar literackiego doświadczenia.
Wieczorem czeka nas uczta duchowa w legendarnym Teatrze Maryjskim. To jedna z
najbardziej rozpoznawalnych scen muzycznych, operowych oraz baletowych w świecie, na
której tworzyli i występowali Piotr Czajkowski, Siergiej Rachmaninow, Marius Petipa,
Wacław Niżyński, Anna Pawłowa.
21 maja 2015
Wizyta na Petersburskim Uniwersytecie Państwowym - ustanowionym na mocy dekretu
Piotra I z 1724 roku, usytuowanym na największej w mieście Wyspie Wasilewskiej i
należącym do najlepszych w Europie. Studiowali tu Michaił Łomonosow, Nikołaj Gogol,
Aleksander Błok, Dmitrij Mendelejew, a także wielu wybitnych Polaków, wśród nich znany
filologom Jan Niecisław Baudouin de Courtenay. W drodze na uniwersytet zobaczymy
Budynek Giełdy, Kulumny Rostralne, Pałac Mienszykowa.
Wyjazd do Peterhofu – kolejnej rezydencji carów, założonej przez Piotra I, a urokliwe
zlokalizowanej nad Zatoką Fińską. Barokowy charakter nadał pałacowemu wizerunkowi
Bartolomeo Rastrelli. We wnętrzach podziwiać będziemy słynną Bursztynową Komnatę, a
dokoła pałacu imponujące parki – dolny i górny, rozdzielone arcydziełem architektury i
hydrotechniki - Wielką Kaskadą, zbudowaną z 37 złoconych posągów z brązu, 64 fontann i
142 wodotrysków. Na terenie parku znaleźć można wiele zaskakujących kształtem i
zastosowaniem fontann. Są tu fontanny w kształcie ławeczki, parasola czy stołu, które
niespodziewanie oblewają gości strumieniem wody. Niewątpliwym przykładem wodnego
dzieła sztuki jest mechaniczna fontanna Słońce, wyrzucającą na kształt promieni słonecznych
72 strumieni wody.
22 maja 2015
Na koniec udamy się do Ermitażu, którego główny gmach został wybudowany jako Pałac
Zimowy nad brzegiem Newy. Caryca Katarzyna Wielka przemieniła dworską rezydencję w
galerię sztuki. Na jej prośbę francuski myśliciel Denis Diderot kupował obrazy Rembrandta,
Rubensa, Tycjana i wysyłał do Sankt Petersburga. Dziś Ermitaż jest jednym z największych
europejskich muzeów sztuki i malarstwa. Obok dzieł dawnych mistrzów, obejrzeć tu można
płótna Picassa, Gauguina, Matissa, Moneta. Zwiedzimy też najbliższe otoczenie kompleksu –
Plac Pałacowy z Kolumną Aleksandrowską, gmach Sztabu Generalnego z łukiem
tryumfalnym, Admiralicję – symbolizującą rosyjską potęgę morską, Plac Dekabrystów
otoczony przez majestatyczne budynki Senatu i Synodu, a także utrwalony w puszkinowskich
strofach pomnik Jeźdźca Miedzianego.
W godzinach wieczornych wyjazd z miasta w kierunku Talina.
Wieczorne zakwaterowanie w Talinie – nocne uroki północnej Florencji Europy.
23 maja 2015
Zwiedzanie nowej i starej części miasta wielu wpływów i „twarzy”. Spacer wzdłuż Dolnego
Starego Miasta otoczonego zabytkowymi murami z XIII wieku, odkrywanie miejskich baszt.
W nowym Talinie zaskoczy nas modernistyczna synagoga oraz fascynujący, ale zarazem
kontrowersyjny budynek Fahle. Jest to obecnie jeden z najwyższych budynków w Talinie. Jak
bardzo miasto się zmienia można zobaczyć spacerując po tętniącej życiem dzielnicy
Rotermann, która jest kulturalnym i handlowym centrum z bardzo nowoczesną architekturą.
24 maja 2015
Podróż z Talina do Wilna. Po drodze zwiedzanie Góry Krzyży.
Zakwaterowanie w Wilnie. Czas wolny
25 maja 2015
Wilno – zwiedzanie miasta, spacer wąskimi ulicami Starego Miasta, miejsca ważne dla
Polaków, szlak mickiewiczowski oraz wejście na Wzgórze Giedymina.
Przyjazd do Poznania w godzinach wieczornych
Cena:
1500 zł (opłata zawiera przejazd autokarem, wejścia do muzeów, ubezpieczenie oraz
wszystkie noclegi). Dodatkowo 150 zł na wizę do Rosji. Kolejność odwiedzanych miejsc może
ulec zmianie.
Podczas wycieczki, tradycyjnie, wiele niespodzianek!
ZEBRANIE INFORMACYJNE:
28 stycznia br., godz. 13.30 s. 285.
Na zebraniu będziemy zbierać pierwszą wpłatę, tj. 100 euro.
Mgr Zvonko Dimoski, Dr Patryk Borowiak, Dr Monika Wójciak, dr Irina Jermaszowa