Pomoc publiczna w Regionalnym Programie Operacyjnym

Transkrypt

Pomoc publiczna w Regionalnym Programie Operacyjnym
ZARZĄD WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO
INSTYTUCJA ZARZĄDZAJĄCA RPO WO 2007-2013
Pomoc publiczna w Regionalnym Programie
Operacyjnym Województwa Opolskiego
na lata 2007-2013
Wersja nr 4
Zawarte w niniejszym dokumencie informacje nie zawierają prawnie wiąŜących wykładni z
zakresu europejskiego prawa konkurencji. Jedynymi właściwymi i kompetentnymi
organami uprawnionymi do wydawania oficjalnych wykładni prawa pomocy publicznej są
Europejski Trybunał Sprawiedliwości oraz Komisja Europejska.
Opole, grudzień 2009 r.
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Wydawca:
Urząd Marszałkowski
Województwa Opolskiego
Departament Koordynacji
Programów Operacyjnych
ul. Ostrówek 5-7
45-082 Opole
tel. (0-77) 54 16 200
e-mail: [email protected]
www.rpo.opolskie.pl
Punkty informacyjne dla beneficjentów:
Instytucja Zarządzająca RPO WO 2007-2013
Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego
Departament Koordynacji Programów Operacyjnych
Referat Informacji i Promocji Funduszy Strukturalnych
ul. Ostrówek 5-7 (parter)
45-082 Opole
tel. 077/ 54 16 200, 201
[email protected]
www.opolskie.pl; www.rpo.opolskie.pl
Instytucja Pośrednicząca II stopnia RPO WO 2007-2013
Opolskie Centrum Rozwoju Gospodarki
ul. Spychalskiego 1A
45-716 Opole
tel/fax: 077/47 44 774
[email protected]
www.ocrg.opolskie.pl
2
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Spis treści
str.
Wykaz skrótów
4
Wstęp
5
1.
Pojęcie pomocy publicznej
6
2.
Rodzaje pomocy publicznej udzielanej w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Opolskiego na lata 2007-2013
8
2.1
Pomoc de minimis
8
2.2
Pomoc na szkolenia
10
2.3
Regionalna pomoc inwestycyjna
12
2.4
Pomoc na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu
15
2.5
Pomoc na fundusze poŜyczkowe i poręczeniowe
16
2.6
Pomoc na inwestycje w zakresie: energetyki, infrastruktury
telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej
17
2.7
Pomoc na inwestycje w zakresie portów lotniczych
18
2.8
Pomoc na rewitalizację
18
2.9
Kumulacja pomocy
19
Obliczanie pomocy publicznej na etapie przygotowania
wniosku o dofinansowanie projektu
20
Słownik pojęć
23
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013 w obszarach
turystyka, rekreacja i sport, kultura i dziedzictwo
kulturowe, edukacja, zdrowie.
25
3.
Załącznik nr 1
3
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Wykaz skrótów
SKRÓT
WYJAŚNIENIE SKRÓTU
EFRR
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
IOB
Instytucje otoczenia biznesu
IP II stopnia
Instytucja Pośrednicząca II stopnia Regionalnym Programem
Operacyjnym Województwa Opolskiego na lata 2007-2013
IZ RPO WO 2007-2013
Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym
Województwa Opolskiego na lata 2007-2013
KE
Komisja Europejska
LPR
Lokalny Program Rewitalizacji
MSP
Sektor mikro, małych i średnich przedsiębiorstw
Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia
Rozporządzenie 1998/2006 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy
de minimis.
Rozporządzenie 800/2008
Rozporządzenie Komisji WE Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia
2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze
wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne
rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych)
RPI
Regionalna pomoc inwestycyjna
RPO WO 2007-2013
Program
Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na
lata 2007-2013
TWE
Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską
UE
Unia Europejska
Uszczegółowienie
Szczegółowy opis osi priorytetowych RPO WO 2007-2013
Vademecum
Vademecum dla beneficjentów RPO WO 2007-2013
4
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Wstęp
IZ RPO WO 2007-2013 biorąc pod uwagę złoŜoność kwestii związanych z pomocą
publiczną oraz duŜe zainteresowanie tematyką pomocy publicznej ze strony potencjalnych
beneficjentów RPO WO 2007-2013 podjęła decyzję o opublikowaniu dodatkowego
opracowania dotyczącego tej tematyki.
Prezentowany dokument ma charakter uzupełniający i zawiera w szczególności
informacje na temat:
− przepisów prawa w zakresie pomocy publicznej,
− zasad udzielania pomocy publicznej w ramach poszczególnych działań
i poddziałań RPO WO 2007-2013,
− rodzajów pomocy publicznej udzielanej w ramach Programu,
− zasad obliczania pomocy publicznej na etapie przygotowania wniosku
o dofinansowanie projektu.
Pierwsza wersja opracowania została opublikowana w lipcu 2008 r. na stronie
internetowej IZ RPO WO 2007-2013 www.rpo.opolskie.pl oraz na stronie Instytucji
Pośredniczącej II stopnia www.ocrg.opolskie.pl.
Pomoc publiczna w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Opolskiego
na lata 2007-2013. Wersja nr 4 zawiera informacje zaktualizowane m.in. w związku
z wejściem w Ŝycie rozporządzeń:
− Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 20 maja 2009 r.
w sprawie udzielania pomocy na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia
biznesu w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. z 2009 r. Nr
85, poz. 719);
− Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 czerwca 2009 r.
w sprawie udzielania pomocy przez fundusze poŜyczkowe i poręczeniowe
w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 105,
poz. 874).
5
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
1. Pojęcie pomocy publicznej
Źródłowym przepisem całego systemu prawnego w zakresie pomocy publicznej jest
art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, który stanowi: Z zastrzeŜeniem
innych postanowień przewidzianych w niniejszym Traktacie, wszelka pomoc przyznawana
przez Państwo Członkowskie lub przy uŜyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie,
która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym
przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze wspólnym rynkiem
w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi.
Beneficjentami pomocy publicznej są: wszystkie kategorie podmiotów
prowadzących działalność gospodarczą, a takŜe podmioty sektora publicznego, w zakresie
prowadzonej działalności gospodarczej:
1) niezaleŜnie od formy prawnej i źródeł finansowania;
2) nie ma znaczenia fakt, czy są nastawione na zysk (istotny jest fakt osiągania
przychodu).
Występowanie pomocy publicznej uwarunkowane jest następującymi przesłankami,
które muszą być spełnione łącznie:
1) wsparcie jest przyznane przez państwo lub przy wykorzystaniu zasobów
państwowych - środki publiczne.
2) wsparcie skutkuje przysporzeniem na rzecz określonego podmiotu, na warunkach
korzystniejszych niŜ rynkowe – tzw. korzyść ekonomiczna.
3) wsparcie uprzywilejowuje konkretne przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw,
bądź produkcję określonych towarów – tzw. selektywność.
4) wsparcie zakłóca konkurencję lub grozi zakłóceniem konkurencji oraz
wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi.
1) Za środki publiczne uznaje się zarówno środki przekazywane przez administrację
centralną i samorządową, jak równieŜ przez fundusze, fundacje, stowarzyszenia
i innego rodzaju instytucje publiczne, administrowane przez państwo.
Dysponentami środków publicznych są;
− administracja centralna;
− administracja samorządowa;
− agencje rządowe;
− przedsiębiorcy publiczni;
− inne jednostki (m.in. fundacje, stowarzyszenia, agencje rozwoju regionalnego)
6
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
2) Korzyść ekonomiczna polega m.in. na:
− przekazywaniu wsparcia o charakterze bezzwrotnym;
− udzielaniu poŜyczek/kredytów o oprocentowaniu poniŜej stopy rynkowej;
− dokonywaniu rozłoŜenia na raty/odroczenia płatności po stopie niŜszej od stopy
rynkowej;
− niŜszym od standardów przyjętych na rynku, poziomie zabezpieczenia spłaty
poŜyczki/kredytu.
3) Selektywność występuje wówczas, gdy dotyczy:
− konkretnego podmiotu gospodarczego;
− grupy podmiotów działających w konkretnym sektorze gospodarki;
− podmiotów działających w konkretnym regionie kraju;
− produkcji lub obrotu konkretnymi rodzajami towarów i usług.
4) Dla oceny występowania pomocy publicznej nie ma znaczenia cel działalności
wykonywanej przez beneficjenta. Istotne jest to, czy działalność ta wykonywana jest
w warunkach faktycznej lub potencjalnej konkurencji. Zgodnie z TWE, kaŜda pomoc,
która wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi jest uznana
za niezgodną ze wspólnym rynkiem. W warunkach jednolitego rynku europejskiego
stosunkowo rzadko występują sytuacje, w których wsparcie udzielone danemu
podmiotowi, wykonującemu działalność w warunkach konkurencji, nie wywierałoby
takiego wpływu.
7
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
2. Rodzaje pomocy publicznej udzielanej w ramach RPO WO 2007-2013
Zasady udzielania pomocy publicznej na poziomie prawa Wspólnoty określają
w szczególności:
− Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające
niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88
Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych);
− Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie
stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis.
Na poziomie krajowym zasady udzielania pomocy publicznej zostały określone
w odpowiednich Rozporządzeniach Ministra Rozwoju Regionalnego, wydanych na podstawie
ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju1. Wszystkie
rozporządzenia oraz ich projekty dostępne są na stronach internetowych Ministerstwa
Rozwoju Regionalnego www.mrr.gov.pl oraz IZ RPO WO 2007-2013 www.rpo.opolskie.pl.
Podstawowymi dokumentami dotyczącymi zasad postępowania w odniesieniu do
pomocy publicznej udzielanej w ramach RPO WO 2007-2013 są: Uszczegółowienie oraz
Vademecum. Obowiązujące wersje dokumentów zamieszczane są na stronie internetowej
Instytucji Zarządzającej RPO WO 2007-2013: www.rpo.opolskie.pl oraz Instytucji
Pośredniczącej II stopnia: www.ocrg.opolskie.pl.
Niniejsze opracowanie przedstawia tylko te rozporządzenia (projekty rozporządzeń),
które mają zastosowanie w RPO WO 2007-2013.
WAśNE:
Właściwymi i kompetentnymi organami uprawnionymi do wydawania oficjalnych
wykładni prawa pomocy publicznej są Europejski Trybunał Sprawiedliwości oraz
Komisja Europejska. Tym samym interpretacje i omówienia zawarte w niniejszym
dokumencie nie zawierają i nie mogą zawierać prawnie wiąŜących wykładni z zakresu
europejskiego prawa konkurencji.
2.1 Pomoc de minimis
Pomoc udzielana jest na podstawie rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego
z dnia 2 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w regionalnych
programach operacyjnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 185, poz. 1317).
Pomoc de minimis opiera się na zasadzie, Ŝe pomoc o niewielkich rozmiarach nie
powoduje naruszenia podstawowych zasad traktatowych (nie wpływa na handel między
państwami członkowskimi lub nie zakłóca bądź nie grozi zakłóceniem konkurencji, a zatem
nie podlega przepisom art. 87 ust. 1 Traktatu).
1
t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712
8
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Państwo członkowskie moŜe udzielić pomocy de minimis dowolnemu podmiotowi
i na dowolny cel.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 października
2007 r. :
2
− limit uzyskania pomocy de minimis wynosi 200 tys. Euro w okresie trzech kolejnych lat;
− limit w wysokości 100 tys. Euro dla projektów realizowanych w sektorze transportu
drogowego.
Graniczna kwota pomocy de minimis oznacza, Ŝe kaŜdy podmiot moŜe otrzymać
w ciągu wymienionego okresu, z jednego lub wielu źródeł, pomoc o łącznej wartości
nieprzekraczającej 200 tys. Euro (100 tys. Euro – w przypadku sektora transportu drogowego)
i pomoc ta nie będzie uznawana za pomoc publiczną.
PowyŜsze pułapy stosuje się bez względu na cel i formę pomocy de minimis.
−
−
−
−
−
−
−
−
Pomocy de minimis nie moŜna udzielać:
w sektorze rybołówstwa i akwakultury,
w zakresie podstawowej produkcji produktów rolnych,
w odniesieniu do niektórych przypadków przetwarzania i obrotu produktów rolnych,
w działalności związanej z wywozem do krajów trzecich lub państw członkowskich UE,
w przypadku preferowanych towarów krajowych,
w sektorze węglowym,
w sektorze transportu drogowego (w przypadku nabycia pojazdów przeznaczonych
do transportu drogowego przez podmioty wykonujące działalność zarobkową w zakresie
drogowego transportu towarowego),
przedsiębiorcom znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej3.
Wyłączenia z moŜliwości otrzymania pomocy de minimis określone
w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 października 2007 r.
w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych
(Dz. U. z 2007 r. , nr 185, poz. 1317) naleŜy traktować przedmiotowo. Oznacza to, iŜ do
oceny moŜliwości ubiegania się o wsparcie brany jest pod uwagę przedmiot projektu, a nie
kody PKD przedsiębiorcy wpisane w dokumenty rejestrowe. Tym samym do dofinansowania
w ramach RPO WO 2007-2013 powinny być dopuszczane tylko te projekty, które dotyczą
działalności niepodlegającej wykluczeniom sektorowym.
Odmienne podejście naleŜy zastosować w przypadku określania limitów pomocy
de minimis w sektorze transportu. Ze względu na to, iŜ pomoc de minimis dla przedsiębiorców
z sektora transportu została ograniczona do kwoty 100 tys. Euro w okresie kolejnych trzech
lat, IZ RPO WO 2007-2013 podjęła decyzję o podmiotowym podejściu do sektora transportu.
Oznacza to, iŜ do oceny, czy wnioskodawca moŜe uzyskać więcej niŜ 100 tys. Euro
dofinansowania naleŜy dokonać analizy prowadzonej przez niego działalności na podstawie
kodów klasyfikacji PKD.
2
Dz. U. z 2007 r. Nr 185, poz. 1317
W rozumieniu Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji
zagroŜonych przedsiębiorstw, Dz. U. UE, C 244/2 z dnia 1 października 2004 r.
3
9
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
W przypadku, gdy przedsiębiorca na dzień składania wniosku i na dzień podpisywania
umowy ma „nieaktywne” kody PKD dot. transportu (co oznacza, iŜ nie osiąga z tytułu
działalności transportowej Ŝadnych przychodów) uznaje się, Ŝe nie jest przedsiębiorcą
z sektora transportu. W przypadku, gdy przedsiębiorca osiąga jakiekolwiek przychody
z tytułu prowadzenia działalności transportowej (ma „aktywne” kody PKD), uznaje się, iŜ jest
przedsiębiorcą z sektora transportu, a tym samym nie moŜe otrzymać wsparcia ponad 100 tys.
Euro w okresie trzech lat budŜetowych.
W ramach RPO WO 2007-2013 dofinansowanie uzyskają wyłącznie te projekty,
które spełniają powyŜsze załoŜenia dotyczące wykluczeń sektorowych.
W poniŜszej tabeli zaprezentowano zastosowanie
w poszczególnych poddziałaniach RPO WO 2007-2013.
pomocy
de
minimis
Tabela nr 1. Zastosowanie pomocy de minimis w RPO WO 2007-2013
Nr
Nazwa działania / poddziałania
1.1.2
Inwestycje w mikroprzedsiębiorstwach
1.4.1
Wsparcie usług
przedsiębiorstwa
turystycznych
i
rekreacyjno-sportowych
świadczonych
przez
Uwaga:
Minimalna/maksymalna
kwota
wsparcia
oraz
maksymalna
intensywność
wsparcia
w ramach ww. poddziałań RPO WO 2007-2013 zostały określone w Uszczegółowieniu, Rozdział 3
Informacje na temat osi priorytetowych i działań RPO WO 2007-20134.
2.2 Pomoc na szkolenia
Pomoc na szkolenia udzielana jest na podstawie rozporządzenia Ministra Rozwoju
Regionalnego z dnia 2 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy na szkolenia
w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 185, poz. 1318),
zmienionego rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 24 czerwca 2008 r.
(Dz. U. Nr 111, poz. 711) oraz rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia
15 grudnia 2008 r. (Dz. U. Nr 224, poz. 1482).
W projektach realizowanych w ramach RPO WO 2007-2013, w których
zastosowano zasadę cross-financingu, dopuszcza się udzielanie pomocy wyłącznie na
szkolenia specjalistyczne5.
4
Aktualna wersja dokumentu dostępna jest na stronach internetowych www.rpo.opolskie.pl oraz
www.ocrg.opolskie.pl.
5
Zgodnie z art. 38, pkt 1 rozporządzenia 800/2008, szkolenia specjalistyczne oznaczają szkolenia polegające na
przekazywaniu wiedzy głównie i bezpośrednio związanej z obecnym lub przyszłym stanowiskiem pracownika
10
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Pomoc szkoleniową moŜe otrzymać wyłącznie podmiot, który w ramach RPO WO
2007-2013 otrzymuje równocześnie inną pomoc publiczną (w szczególności regionalną
pomoc inwestycyjną, nie moŜe natomiast być nią pomoc de minimis).
Pomoc na szkolenia moŜe być przeznaczona na pokrycie następujących kategorii
wydatków:
− wynagrodzenia oraz obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne osób
prowadzących szkolenie,
− podróŜe słuŜbowe oraz zakwaterowanie osób prowadzących szkolenie oraz osób
szkolonych,
− inne wydatki bieŜące, w tym wydatki na materiały i dostawy,
− amortyzację sprzętu i wyposaŜenia w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do
realizacji szkolenia,
− doradztwo w zakresie, w jakim dotyczy realizowanego szkolenia,
− wynagrodzenia osób szkolonych.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2
października 2007 r.6 maksymalna intensywność pomocy wynosi:
− 45% kosztów kwalifikowalnych projektu dla mikroprzedsiębiorcy i małego
przedsiębiorcy;
− 35% kosztów kwalifikowalnych projektu dla średnich przedsiębiorców;
− 25% kosztów kwalifikowanych projektu dla pozostałych beneficjentów pomocy.
JeŜeli w szkoleniu uczestniczą pracownicy w gorszym połoŜeniu7 to intensywność
pomocy moŜe się zwiększyć o 10 punktów procentowych brutto.
W tabeli nr 2 przedstawiono zastosowanie pomocy szkoleniowej w RPO WO 2007-2013.
w przedsiębiorstwie oraz na przekazywaniu umiejętności, których wykorzystanie w innym przedsiębiorstwie lub
obszarze zatrudnienia jest moŜliwe tylko w ograniczonym stopniu lub w ogóle nie jest moŜliwe.
6
Dz. U. z 2007 r. Nr 185, poz. 1318 z późn. zmianami.
7
W myśl rozporządzenia 800/2008 pracownik w gorszym połoŜeniu oznacza pracownika znajdującego się w
szczególnie niekorzystnej sytuacji, pracownika znajdującego się w bardzo niekorzystnej sytuacji oraz pracownika
niepełnosprawnego.
Art. 2, pkt 18 „pracownik znajdujący się w szczególnie niekorzystnej sytuacji”:
− osobę bez stałego zatrudnienia za wynagrodzeniem w okresie ostatnich sześciu miesięcy,
− nie ma wykształcenia ponadgimnazjalnego lub zawodowego (ISCED 3),
− jest w wieku ponad 50 lat,
− jest osobą dorosłą mieszkającą samotnie, mającą na utrzymaniu co najmniej jedną osobę,
− pracuje w sektorze lub zawodzie w państwie członkowskim, w którym dysproporcja kobiet i męŜczyzn jest co
najmniej o 125% większa niŜ średnia dysproporcja we wszystkich sektorach gospodarki w tym państwie
członkowskim i naleŜy do tej grupy stanowiącej mniejszość,
− jest członkiem mniejszości etnicznej w państwie członkowskim, który w celu zwiększenia szans na uzyskanie
dostępu do stałego zatrudnienia musi poprawić znajomość języka, uzupełnić szkolenia zawodowe lub zwiększyć
doświadczenie zawodowe.
Art. 2 pkt 19 „pracownik znajdujący się w bardzo niekorzystnej sytuacji” oznacza kaŜdą osobę, która jest
bezrobotna przez co najmniej 24 miesiące.
Art. 2 pkt 20 „pracownik niepełnosprawny” oznacza osobę, która została uznana za osobę niepełnosprawną na
mocy prawa krajowego lub osobę, u której rozpoznano ograniczenie wynikające z upośledzenia sprawności
fizycznej, umysłowej lub psychicznej.
11
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Tabela nr 2. Zastosowanie pomocy na szkolenia w RPO WO 2007-2013
Nr
1.3.1
Nazwa działania / poddziałania
Wsparcie sektora B+R oraz innowacji na rzecz przedsiębiorstw
1.3.2
Inwestycje w innowacje w przedsiębiorstwach
1.4.2
Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny
4.3
Ochrona powietrza, odnawialne źródła energii
6.2
Zagospodarowanie terenów zdegradowanych
Uwaga:
Minimalna/maksymalna
kwota
wsparcia
oraz
maksymalna
intensywność
wsparcia
w
ramach
ww.
działań/poddziałań
RPO
WO
2007-2013
zostały
określone
w Uszczegółowieniu, Rozdział 3 Informacje na temat osi priorytetowych i działań RPO WO 200720138.
2.3 Regionalna pomoc inwestycyjna
Regionalna pomoc inwestycyjna udzielana jest na podstawie rozporządzenia Ministra
Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 2007 r. w sprawie udzielania regionalnej
pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. z 2007 r. Nr
193, poz. 1399), zmienionego rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia
24 czerwca 2008 r. (Dz. U. Nr 111, poz. 713) oraz rozporządzeniem Ministra Rozwoju
Regionalnego z dnia 16 grudnia 2008 r. (Dz. U. Nr 224, poz. 1483).
W ramach RPO WO 2007-2013 przewidziano udzielanie regionalnej pomocy
inwestycyjnej jedynie na nowe inwestycje.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia
11 października 2007 r.9 nowa inwestycja obejmuje:
1. inwestycję w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne związane
z utworzeniem nowego przedsiębiorstwa, rozbudową istniejącego przedsiębiorstwa,
dywersyfikacją produkcji przedsiębiorstwa poprzez wprowadzenie nowych
dodatkowych produktów lub zasadniczą zmianę dotyczącą procesu produkcyjnego
w istniejącym przedsiębiorstwie;
2. nabycie środków trwałych bezpośrednio związanych z przedsiębiorstwem, które zostało
zamknięte lub zostałoby zamknięte, gdyby zakup nie nastąpił, przy czym środki
nabywane są przez inwestora niezaleŜnego od zbywcy.
Regionalna pomoc inwestycyjna nie moŜe być udzielana na inwestycje
odtworzeniowe. Wspomagana inwestycja musi być zlokalizowana w województwie
objętym regionalnym programem operacyjnym, z którego środków udzielana jest
pomoc.
8
Aktualna wersja dokumentu dostępna jest na stronach internetowych www.rpo.opolskie.pl oraz
www.ocrg.opolskie.pl.
9
Dz. U. z 2007 r. Nr 193, poz. 1399 z późn. zmianami.
12
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Przykłady projektów spełniających definicję nowej inwestycji:
− Zakup linii produkcyjnej;
− Dobudowa skrzydła hotelu w budynku stanowiącym hotel;
− Wymiana części linii produkcyjnej do produkcji śrub o średnicy 5 mm, na nowoczesną
linię, produkującą śruby o średnicy 5 mm oraz 10 mm;
− Remont oraz wymiana dachu budynku, w celu jego adaptacji na schronisko studenckie.
Przykłady projektów nie spełniających definicji nowej inwestycji:
− Remont oraz wymiana dachu sieci hoteli;
− Całościowa wymiana linii produkującej śruby o średnicy 5 mm, na nowoczesną linię,
produkującą dwa razy więcej takich śrub w ciągu godziny w porównaniu z poprzednim
procesem produkcyjnym.
Regionalnej pomocy inwestycyjnej nie moŜna udzielać:
− w sektorze rybołówstwa i akwakultury, hutnictwa Ŝelaza i stali, górnictwa węgla,
budownictwa okrętowego oraz włókien syntetycznych,
− w działalności związanej z wywozem do krajów trzecich lub państw członkowskich UE,
− gdy pomoc uzaleŜniona jest od wykorzystania towarów produkcji krajowej
uprzywilejowanych względem towarów przywoŜonych,
− w zakresie podstawowej produkcji produktów rolnych,
− w odniesieniu do niektórych przypadków przetwarzania i obrotu produktów rolnych.
Wyłączenia z moŜliwości otrzymania regionalnej pomocy inwestycyjnej,
o których mowa w Rozporządzeniu 800/2008, a takŜe w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju
Regionalnego z dnia 11 października 2007 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy
inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. z 2007 Nr 193 poz.
1399, Dz. U. z 2008 Nr 111 poz. 713, Dz. U. z 2008 Nr 224 poz. 1483) są traktowane
przedmiotowo. Oznacza to, iŜ do oceny moŜliwości ubiegania się o wsparcie brany jest pod
uwagę przedmiot projektu, a nie kody PKD przedsiębiorcy wpisane w dokumenty rejestrowe.
Tym samym do dofinansowania w ramach RPO WO 2007-2013 powinny być dopuszczane
tylko te projekty, które dotyczą działalności niepodlegającej wykluczeniom sektorowym.
W podejściu przedmiotowym nie mają znaczenia rodzaje działalności przedsiębiorcy
niezwiązane z projektem. Zatem ograniczenia w wysokości udzielanej pomocy (brak
„bonusów” 10% lub 20 % w sektorze transportu dla przedsiębiorców spełniających kryteria
mikro, małych i średnich przedsiębiorstw) równieŜ naleŜy traktować przedmiotowo,
a co za tym idzie, w przypadku udzielania pomocy przedsiębiorcy posiadającemu
w dokumentach rejestrowych kody PKD dot. transportu naleŜy brać pod uwagę tylko
i wyłącznie działalność, której dotyczy projekt. Nie ma w tym przypadku znaczenia, czy
przedsiębiorca osiąga przychody z tytułu działalności transportowej. Stanowisko powyŜsze
zostało potwierdzone podczas roboczych spotkań z Dyrekcją Generalną ds. Konkurencji
Komisji Europejskiej w październiku 2009 r.
Komisja podkreśla ponadto, Ŝe przedmiotowe podejście do pomocy skutkuje
koniecznością zapewnienia, iŜ przyznana pomoc w Ŝaden sposób nie będzie słuŜyła
działalności przedsiębiorcy nie związanej z projektem. Jednym ze sposobów, aby to zapewnić
jest prowadzenie odrębnej księgowości dla działalności związanej z projektem.
13
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
W ramach RPO WO 2007-2013 dofinansowanie uzyskają wyłącznie te projekty,
które spełniają powyŜsze załoŜenia dotyczące wykluczeń sektorowych.
W województwie opolskim, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia
31 października 2006 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej10 maksymalna
intensywność pomocy inwestycyjnej wynosi 50%. Poziom dofinansowania regionalnej
pomocy inwestycyjnej udzielanej małym lub średnim przedsiębiorcom, z wyłączeniem
pomocy w sektorze transportu moŜna zwiększyć o:
− 10% dla średnich przedsiębiorców,
− 20% dla mikro i małych przedsiębiorców.
Określenie maksymalnej intensywności pomocy w danym przypadku nie oznacza,
Ŝe organ udzielający pomocy zobligowany jest zastosować taką intensywność.
Przyznana pomoc moŜe określać mniejszą intensywność, niŜ intensywność
maksymalna wynikająca z mapy pomocy regionalnej.
Formalne warunki udzielenia pomocy:
• Pomoc musi wywoływać tzw. efekt zachęty;
• Pomoc będzie udzielana pod warunkiem zapewnienia trwałości projektu tzn.
utrzymania inwestycji, na którą została udzielona pomoc w regionie, przez okres 5 lat
od dnia jej zakończenia (w przypadku mikroprzedsiębiorców, małych i średnich
przedsiębiorców - 3 lat).
Zgodnie z zapisami Rozporządzenia 800/2008 uznaje się, iŜ w odniesieniu do
mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw efekt zachęty jest wywołany jeŜeli
przedsiębiorca przed rozpoczęciem prac złoŜy wniosek o dofinansowanie.
W odniesieniu do duŜych przedsiębiorstw pomoc wywołuje efekt zachęty, jeŜeli
oprócz złoŜenia wniosku o dofinansowanie projektu przed rozpoczęciem prac, spełnione jest
co najmniej jedno z poniŜszych kryteriów:
− znaczące zwiększenie rozmiaru projektu/działania dzięki środkowi pomocy;
− znaczące zwiększenie zasięgu projektu/działania dzięki środkowi pomocy;
− znaczące zwiększenie całkowitej kwoty wydanej przez beneficjenta na
projekt/działanie dzięki środkowi pomocy;
− znaczące przyspieszenie zakończenia projektu lub działania;
− w przypadku regionalnej pomocy inwestycyjnej, fakt, Ŝe w przypadku braku
pomocy projekt nie zostałby zrealizowany w danym obszarze objętym pomocą.
W tabeli nr 3 przedstawiono działania/poddziałania RPO WO 2007-2013,
w których udzielana będzie regionalna pomoc inwestycyjna.
10
Dz. U. z 2006 r. Nr 190, poz. 1402.
14
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Tabela nr 3. Zastosowanie regionalnej pomocy inwestycyjnej w RPO WO 2007-2013
Nr
Nazwa działania / poddziałania
1.3.2
Inwestycje w innowacje w przedsiębiorstwach
1.4.1
Wsparcie usług turystycznych i rekreacyjno-sportowych świadczonych przez
przedsiębiorstwa
1.4.2
Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny
6.2
Zagospodarowanie terenów zdegradowanych
Uwaga:
Minimalna/maksymalna
kwota
wsparcia
oraz
maksymalna
intensywność
wsparcia
w
ramach
ww.
działań/poddziałań
RPO
WO
2007-2013
zostały
określone
w Uszczegółowieniu, rozdział 3 Informacje na temat osi priorytetowych i działań RPO WO 2007201311.
2.4 Pomoc na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu
MoŜliwość udzielania wsparcia instytucjom otoczenia biznesu w ramach RPO WO 20072013 przewidziano w poddziałaniu 1.1.1 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu.
W ramach poddziałania 1.1.1 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu IZ RPO WO
2007-2013 przewiduje dwa warianty udzielania wsparcia IOB, w wariancie I przewiduje się
udzielanie pomocy publicznej, natomiast wariant II zakłada udzielanie wsparcia nieobjętego
rygorami pomocy publicznej. Beneficjent na etapie składania wniosku powinien ocenić, czy
jego projekt jest objęty lub nie pomocą publiczną.
W przypadku wystąpienia pomocy na I etapie jest ona udzielana na podstawie
rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 20 maja 2009 r. w sprawie udzielania
pomocy na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach regionalnych
programów operacyjnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 85, poz. 719).
Pomoc na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach RPO
WO 2007-2013 moŜe być udzielana jako:
− regionalna pomoc inwestycyjna12 lub
− pomoc de minimis13
* Szczegółowe informacje na temat zasad udzielania pomocy w ramach regionalnej pomocy inwestycyjnej oraz
pomocy de minimis opisano odpowiednio w rozdziałach 2.3 i 2.1 niniejszego opracowania.
Warunkiem udzielania przedmiotowej pomocy jest zobowiązanie beneficjenta do
przeznaczenia udzielonej pomocy na poprawę jakości świadczonych usług lub umoŜliwienie
świadczenia nowych usług wspierających przedsiębiorczość.
11
Aktualna wersja dokumentu dostępna jest na stronach internetowych www.rpo.opolskie.pl oraz
www.ocrg.opolskie.pl.
12
Zgodnie z zapisami Rozporządzenia 800/2008.
13
Zgodnie z zapisami Rozporządzenia 1998/2006.
15
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 20 maja 2009 r.14
działalność instytucji otoczenia biznesu polega przede wszystkim na:
1. doradztwie i szkoleniach (w tym w ramach ośrodków szkoleniowo-doradczych);
2. pomocy w transferze i komercjalizacji nowych technologii w ramach centrów
transferu technologii;
3. pomocy w tworzeniu nowych przedsiębiorców w otoczeniu instytucji naukowych
i szkół wyŜszych w ramach preinkubatorów oraz akademickich inkubatorów
przedsiębiorczości;
4. pomocy dla nowo powstałych przedsiębiorców w ramach preinkubatorów
przedsiębiorczości, inkubatorów technologicznych i centrów technologicznych;
5. tworzeniu skupisk przedsiębiorców w ramach parków technologicznych, stref biznesu,
parków przemysłowych oraz klastrów.
W odniesieniu do regionalnej pomocy inwestycyjnej pomoc udzielana jest na
realizację nowej inwestycji (opisanej szczegółowo w pkt. 2.3), słuŜącej tworzeniu
korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości.
Wartość pomocy nie moŜe przekroczyć maksymalnych pułapów intensywności
pomocy dla danego przeznaczenia pomocy określonych w odpowiednich rozporządzeniach.
W przypadku udzielania wsparcia niestanowiącego pomocy publicznej, zastosowanie
mają zasady określone w Wytycznych w zakresie zasad udzielania wsparcia Instytucjom
Otoczenia Biznesu. Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata 20072013. Poddziałanie 1.1.1 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu.
2.5 Pomoc na fundusze poŜyczkowe i poręczeniowe
MoŜliwość udzielania wsparcia instrumentom inŜynierii finansowej w ramach RPO
WO 2007-2013 przewidziano w działaniu 1.2 Zapewnienie dostępu do finansowania
przedsiębiorczości.
Działanie 1.2 przewiduje zwrotny instrument dofinansowania z Programu
przeznaczony na wsparcie oraz charakteryzuje się dwuetapowością w przekazywaniu
środków.
ETAP I: IP II stopnia - Instrument InŜynierii Finansowej
ETAP II: Instrument InŜynierii Finansowej - sektor MSP
Etap I, który reguluje relacje pomiędzy IP II stopnia a beneficjentem działania15,
opisany jest w Wytycznych IZ RPO WO 2007-201316. Etap II dotyczy przekazania środków
przez instrumenty inŜynierii finansowej na rzecz sektora MSP. Pomoc publiczna nie
14
Dz. U. z 2009 r. Nr 85, poz. 719.
Jako beneficjenta rozumie się podmiot składający wniosek o dofinansowanie do IP II stopnia w ramach
I Etapu dystrybucji środków
16
Dokument pn. Wytyczne w zakresie zasad udzielania wsparcia instrumentom inŜynierii finansowej został
przyjęty przez Zarząd Województwa Opolskiego Uchwałą nr 3637/09 z dnia 16 lipca 2009 r. z póź. zm.
Dokument dostępny jest na stronach internetowych www.rpo.opolskie.pl oraz www.ocrg.opolskie.pl.
15
16
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
występuje na etapie I, moŜe natomiast wystąpić na II etapie, tj. przekazania środków na rzecz
beneficjentów pomocy (MSP).
W przypadku wystąpienia pomocy na II etapie jest ona udzielana na podstawie
rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 czerwca 2009 r. w sprawie
udzielania pomocy przez fundusze poŜyczkowe i poręczeniowe w ramach regionalnych
programów operacyjnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 105, poz. 874).
PowyŜsze rozporządzenie określa zasady udzielania pomocy na tworzenie korzystnych
warunków dla rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności przy wykorzystaniu środków
funduszy poŜyczkowych i poręczeniowych utworzonych przez osoby prawne, które na
podstawie umowy o dofinansowanie otrzymały wsparcie na powiększenie funduszu.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 czerwca
2009 r.17 pomoc moŜe być udzielana jako:
1.
2.
3.
4.
5.
regionalna pomoc inwestycyjna;
pomoc dla nowo utworzonych mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców;
pomoc na usługi doradcze;
pomoc na udział przedsiębiorców w targach18;
pomoc de minimis19.
PowyŜsze formy wsparcia będą udzielane przedsiębiorstwom, w sytuacji gdy udzielone
dofinansowanie będzie stanowić pomoc publiczną.
W odniesieniu do regionalnej pomocy inwestycyjnej pomoc udzielana jest na
realizację nowej inwestycji (opisanej szczegółowo w pkt. 2.3).
2.6 Pomoc
na
inwestycje
w
zakresie:
energetyki,
infrastruktury
telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej
Podstawą do udzielania pomocy w ww. zakresie będzie rozporządzenie Ministra
Rozwoju Regionalnego w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie: energetyki,
infrastruktury telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej, lecznictwa
uzdrowiskowego w ramach regionalnych programów operacyjnych (projekt)20.
W ramach RPO WO 2007-2013, na podstawie ww. rozporządzenia pomocą
objęte są projekty realizowane w obszarach:
− wytwarzania, dystrybucji bądź przesyłu energii elektrycznej lub cieplnej;
− infrastruktury telekomunikacyjnej;
− badań naukowych i prac rozwojowych.
Pomoc udzielana jest na realizację nowej inwestycji (opisanej szczegółowo w pkt.
2.3). W poniŜszej tabeli przedstawiono działania/poddziałania RPO WO 2007-2013,
17
Dz. U. z 2009 r. Nr 105, poz. 874.
Zgodnie z Rozporządzeniem 800/2008 (dotyczy pkt 1-4).
19
Zgodnie z Rozporządzeniem 1998/2006.
20
Aktualna wersja dokumentu dostępna na stronach internetowych www.mrr.gov.pl oraz www.rpo.opolskie.pl.
18
17
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
w których udzielana będzie pomoc na inwestycje w zakresie: energetyki, infrastruktury
telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej.
Tabela nr 4. Zastosowanie pomocy na inwestycje w zakresie: energetyki, infrastruktury
telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej w ramach regionalnych
programów operacyjnych w RPO WO 2007-2013
Nr
Nazwa działania / poddziałania
1.3.1
Wsparcie sektora B+R oraz innowacji na rzecz przedsiębiorstw
2.1
Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT
4.1
Infrastruktura wodno-ściekowa i gospodarka odpadami
4.3
Ochrona powietrza, odnawialne źródła energii
6.2
Zagospodarowanie terenów zdegradowanych
Uwaga:
Minimalna/maksymalna
kwota
wsparcia
oraz
maksymalna
intensywność
wsparcia
w
ramach
ww.
działań/poddziałań
RPO
WO
2007-2013
zostały
określone
w Uszczegółowieniu, rozdział 3 Informacje na temat osi priorytetowych i działań RPO WO 2007201321.
2.7 Pomoc na inwestycje w zakresie portów lotniczych
Pomoc na inwestycje w zakresie portów lotniczych udzielana będzie w oparciu
o indywidualną notyfikację pomocy do Komisji Europejskiej. Intensywność pomocy, jej
wysokość, a takŜe formalne warunki jej udzielenia określać będzie decyzja Komisji
Europejskiej.
2.8 Pomoc na rewitalizację
Pomoc na rewitalizację udzielana będzie na podstawie rozporządzenia Ministra
Rozwoju Regionalnego w sprawie udzielania pomocy na rewitalizację w ramach regionalnych
programów operacyjnych (projekt)22. Projekty rewitalizacyjne w RPO WO 2007-2013
realizowane są w ramach Działania 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich.
W RPO WO 2007-2013 zgodnie z ww. projektem rozporządzenia pomocą objęte
są projekty realizowane na obszarach ujętych w Lokalnych Programach Rewitalizacji,
w szczególności inwestycje polegające na:
− budowie, przebudowie lub renowacji infrastruktury, w tym infrastruktury technicznej
znajdującej się na obszarze określonym w LPR;
− renowacji części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych,
21
Aktualna wersja dokumentu dostępna jest na stronach internetowych www.rpo.opolskie.pl oraz
www.ocrg.opolskie.pl.
22
Aktualna wersja projektu dostępna jest na stronach internetowych www.mrr.gov.pl oraz www.rpo.opolskie.pl
18
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
− pracach konserwatorskich i restauratorskich w rozumieniu ustawy z dnia 23 lipca 2003
r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr
96, poz. 959 i Nr 238, poz. 2390 oraz z 2006 r. Nr 50, poz. 362 i Nr 126, poz. 875.);
− zakupie i instalacji urządzeń poprawiających bezpieczeństwo na obszarze określonym w
LPR.
IZ RPO WO 2007-2013 opracowała Wytyczne w zakresie zasad opracowania i oceny
Lokalnych Programów Rewitalizacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Opolskiego 2007-2013 działanie 6.1 „Rewitalizacja obszarów miejskich”23, w których określone
zostały zasady i procedura opracowania LPR.
2.9 Kumulacja pomocy
Z kumulacją pomocy spotkać się moŜna w przypadkach, gdy beneficjent otrzymuje
róŜne rodzaje pomocy publicznej (w tym pomoc de minimis) na realizację jednego
przedsięwzięcia.
Komisja Europejska określiła zasady kumulacji pomocy w swoich rozporządzeniach
dotyczących udzielania pomocy publicznej oraz pomocy de minimis24, co znalazło
odzwierciedlenie w odpowiednich rozporządzeniach Ministra Rozwoju Regionalnego.
Dla celów określenia czy przestrzegane są zasady kumulacji pomocy uwzględnia się
całkowitą kwotę pomocy ze środków publicznych przyznaną dla konkretnego projektu
niezaleŜnie od tego, z jakich źródeł ta pomoc pochodzi.
Pomoc de minimis
- podlega sumowaniu z kaŜdą inną pomocą de minimis (limit 200 tys. Euro, 100 tys.
Euro – w przypadku sektora transportu drogowego, w okresie 3 lat)
- podlega sumowaniu z kaŜdą inną pomocą w odniesieniu do tych samych kosztów
kwalifikowanych (nie moŜna jej łączyć w przypadku gdy taka kumulacja miałaby skutkować
osiągnięciem wyŜszego poziomu intensywności pomocy niŜ ustalony w odpowiednim
rozporządzeniu lub decyzji Komisji Europejskiej).
Pomoc publiczna (inna niŜ pomoc de minimis)
- podlega sumowaniu z kaŜdą inną pomocą (w tym z pomocą de minimis)
w odniesieniu do tych samych wydatków kwalifikowanych, (nie moŜna jej łączyć jeŜeli
wynikiem takiej kumulacji byłoby przekroczenie najwyŜszego progu intensywności pomocy
udzielanej na podstawie odpowiednich rozporządzeń)
23
24
Aktualna wersja wytycznych dostępna jest na stronie internetowej www.rpo.opolskie.pl..
Rozporządzenie 800/2008 oraz Rozporządzenie 1998/2006
19
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
3.
Obliczanie pomocy
o dofinansowanie projektu
publicznej
na
etapie
przygotowania
wniosku
Zgodnie z zasadami opisanymi w Vademecum dla beneficjentów RPO WO 2007-2013,
wszyscy beneficjenci projektów ubiegający się o pomoc państwa zobowiązani są do
wypełnienia oświadczenia odnośnie zgodności projektu z zasadami udzielania pomocy
publicznej zgodnie z obowiązującymi rozporządzeniami, będącego załącznikiem do wniosku
o dofinansowanie projektu.
Maksymalną wysokość pomocy naleŜy obliczyć jako odpowiedni % kosztów
kwalifikowanych. NaleŜy przy tym pamiętać, iŜ kwotę pomocy obliczamy wyłącznie
w stosunku do kosztów kwalifikowanych.
PRZYKŁAD nr 1:
Projekt, którego wysokość kosztów kwalifikowanych wynosi 450 000,00 PLN.
1. Przy załoŜeniu, Ŝe projekt objęty jest pomocą de minimis maksymalna wysokość
pomocy, o jaką moŜe starać się wnioskodawca wynosi:
65% z 450 000,00 PLN = 292 500,00 PLN
2. Przy załoŜeniu Ŝe projekt objęty jest RPI maksymalna wysokość pomocy, o jaką moŜe
starać się wnioskodawca wynosi:
50% z 450 000,00. PLN = 225 000,00 PLN
UWAGA:
- w przypadku projektów realizowanych przez średniego przedsiębiorcę:
60% z 450 000,00 PLN = 270 000,00 PLN
- w przypadku projektów realizowanych przez mikro oraz małego przedsiębiorcę:
70% z 450 000,00 PLN = 315 000,00 PLN
20
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
PRZYKŁAD nr 2:
Projekt, którego wysokość kosztów kwalifikowanych wynosi 450 000,00 PLN oraz gdzie
zastosowano zasadę cross-financingu (tj. jest on objęty takŜe pomocą na szkolenia).
1. Zasadą cross-financingu25 objętych moŜe być maksymalnie 45 000,00 PLN,
czyli 10% z 450 000,00 PLN.
2. Oznacza to, Ŝe RPI objętych moŜe zostać 405 000,00 PLN, tj.:450 000,00 PLN –
45 000,00 PLN
Maksymalne dofinansowanie projektu naleŜy obliczyć dodając do siebie kwoty
wynikające z obliczeń w pkt. A oraz w pkt. B:
A. część objęta RPI:
50% z 405 000,00 PLN = 202 500,00 PLN
UWAGA:
- w przypadku projektów realizowanych przez średniego przedsiębiorcę:
60% z 405 000,00 PLN = 243 000,00 PLN
- w przypadku projektów realizowanych przez mikro- oraz małego przedsiębiorcę :
70% z 405 000,00 PLN = 283 500,00 PLN
B. część objęta pomocą na szkolenia:
- w przypadku projektów realizowanych przez mikro- lub małego przedsiębiorcę:
45% z 45 000,00 PLN = 20 250,00 PLN;
- w przypadku projektów
i pozostałych beneficjentów:
realizowanych
przez
średniego
przedsiębiorcę
35% z 45 000,00 PLN = 15 750,00 PLN.
25
Poziom wydatków objętych zasadą cross-financing zgodnie z wierszem 33 kart działań Uszczegółowienia,
Rozdział 3 wynosi 10% wydatków kwalifikowanych projektu.
21
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Obliczanie wysokości pomocy de minimis.
PoniŜsza tabela przedstawia zestawienie pomocy de minimis otrzymanej przez
przedsiębiorcę w ostatnich latach.
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Organ udzielający
pomocy
Urząd Skarbowy
Urząd Gminy
Urząd Gminy
Urząd Pracy
Urząd Gminy
Urząd Skarbowy
Dzień udzielenia
pomocy
2006-03-28
2006-09-28
2007-08-16
2008-05-14
2008-06-26
2009-01-01
Wartość pomocy w euro
25 000,00
45 000,00
15 000,00
28 000,00
18 000,00
12 000,00
Przykład nr 3:
Przedsiębiorca składa w dniu 30 czerwca 2008 r. wniosek o udzielenie pomocy de minimis
w wysokości 120 000,00 euro.
Aby obliczyć, czy przedsiębiorca moŜe otrzymać pomoc w ww. wysokości naleŜy
zsumować pomoc otrzymaną w roku bieŜącym i dwóch poprzednich latach, czyli pomoc
wymienioną w pkt. 1-5 (rok 2008 jest rokiem bieŜącym, a dwa poprzednie lata to 2007
i 2006).
Przedsiębiorca w tym przykładzie otrzymał w sumie w latach 2006-2008 131 000,00
euro, co w sumie z pomocą, o którą się stara daje 251 000,00 euro. Oznacza to, Ŝe
przedsiębiorca nie moŜe uzyskać pomocy w Ŝądanej wysokości.
Przykład nr 4:
Przedsiębiorca składa w dniu 30 czerwca 2009 r. wniosek o udzielenie pomocy de minimis w
wysokości 120 000,00 euro
Aby obliczyć, czy przedsiębiorca moŜe otrzymać pomoc w ww. wysokości naleŜy
zsumować pomoc otrzymaną w roku bieŜącym i dwóch poprzednich latach, czyli pomoc
wymienioną w pkt. 3-6 (rok 2009 jest rokiem bieŜącym, a dwa poprzednie lata to 2008
i 2007).
Przedsiębiorca w tym przykładzie otrzymał w sumie w latach 2007-2009 73 000,00
euro, co w sumie z pomocą, o którą się stara daje 193 000,00 euro. Oznacza to, Ŝe
przedsiębiorca moŜe uzyskać pomoc w Ŝądanej wysokości.
22
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Słownik pojęć
POJĘCIE
OBJAŚNIENIE
Cross-financing
Zasada elastycznego krzyŜowego finansowania, mająca na celu
ułatwienie wdraŜania jednofunduszowych programów operacyjnych,
polegająca na finansowaniu działań, które naleŜą do obszaru
interwencji innego funduszu strukturalnego, zgodnie z art. 34
Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006. Zasada ta stosuje się
jedynie do działań, które są zarówno niezbędne dla pomyślnej realizacji
projektu lub grupy projektów jak i bezpośrednio powiązane z
projektem lub grupą projektów. Udział środków moŜliwych do objęcia
zasadą jest ograniczony do 10% na poziomie osi priorytetowej
Programu.
Mikro-, małe i
średnie
przedsiębiorstwa
Za mikroprzedsiębiorstwa, małe oraz średnie przedsiębiorstwa
(MSP) uwaŜa się przedsiębiorstwa spełniające kryteria zawarte w
Artykule 2 Załącznika I do Rozporządzenia 800/2008, tj.:
- Mikroprzedsiębiorstwo definiuje się jako przedsiębiorstwo
zatrudniające mniej niŜ 10 pracowników i którego roczny obrót
i/lub całkowity bilans roczny nie przekracza 2 mln EUR.
- Przedsiębiorstwo małe - zatrudniające mniej niŜ 50 pracowników
i którego roczny obrót i/lub całkowity bilans roczny nie przekracza
10 mln EUR.
- Przedsiębiorstwo średnie - zatrudniające mniej niŜ 250
pracowników i którego roczny obrót nie przekracza 50 mln EUR
a/lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 mln EUR.
Przy obliczaniu progów zatrudnienia i pułapu finansowego uwzględnia
się kryteria określone w Artykule 3 ww. załącznika do Rozporządzenia
800/2008, dot. m.in. niezaleŜności przedsiębiorstw oraz stopnia ich
kontroli przez organy publiczne.
Nowa inwestycja
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11
października 2007 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy
inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz.
U. z 2007 r. Nr 193, poz. 1399, z późn. zm.) nowa inwestycja
obejmuje:
−
inwestycję w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne
związane z utworzeniem nowego przedsiębiorstwa, rozbudową
istniejącego
przedsiębiorstwa,
dywersyfikacją
produkcji
przedsiębiorstwa poprzez wprowadzenie nowych dodatkowych
produktów lub zasadniczą zmianę dotyczącą procesu
produkcyjnego w istniejącym przedsiębiorstwie;
−
nabycie środków trwałych bezpośrednio związanych z
przedsiębiorstwem, które zostało zamknięte lub zostałoby
23
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
POJĘCIE
OBJAŚNIENIE
zamknięte, gdyby zakup nie nastąpił, przy czym środki nabywane
są przez inwestora niezaleŜnego od zbywcy.
Pomoc publiczna
Jest to wszelka pomoc przyznawana przez Państwo Członkowskie lub
przy uŜyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która
zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie
niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest
niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na
wymianę handlową między Państwami Członkowskimi.
Program
pomocowy
Akt normatywny (ustawa, rozporządzenie lub uchwała) określający
przeznaczenie, warunki i formy przyznania wsparcia beneficjentowi
pomocy publicznej oraz wskazujący organy udzielające pomocy
publicznej, czas trwania programu i jego beneficjentów.
Przedsiębiorstwo
Podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego
formę prawną. Zalicza się tu w szczególności osoby prowadzące
działalność na własny rachunek oraz firmy rodzinne zajmujące się
rzemiosłem lub inną działalnością, a takŜe spółki lub konsorcja
prowadzące regularną działalność gospodarczą (Art. 1 Załącznika I do
Rozporządzenia 800/2008)
24
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
w obszarach:
- turystyka, rekreacja i sport
- kultura i dziedzictwo kulturowe
- edukacja
- zdrowie
Wersja nr 4
Opole, grudzień 2009 r.
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Spis treści
1.
Turystyka, rekreacja, sport
27
2.
Kultura i dziedzictwo kulturowe
30
3.
Edukacja
33
4.
Zdrowie
36
5.
Interpretacje Komisji Europejskiej
39
26
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
1. Turystyka, rekreacja, sport
1.1 Wsparcie w ramach RPO WO 2007-2013
Wsparcie w obszarze rozwoju infrastruktury turystycznej w RPO WO 2007-2013
udzielane jest w następujących poddziałaniach:
- 1.4.1 Wsparcie usług turystycznych i rekreacyjno-sportowych świadczonych przez
przedsiębiorstwa.
W poddziałaniu 1.4.1 wsparcie będzie udzielane w ramach regionalnej pomocy
inwestycyjnej27 oraz pomocy de minimis28.
- 1.4.2 Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny.
W poddziałaniu 1.4.2 wsparcie będzie udzielane w ramach regionalnej pomocy
inwestycyjnej oraz pomocy na szkolenia29.
UWAGA!
NaleŜy zbadać czy przy wykorzystaniu infrastruktury powstałej w wyniku
realizacji projektów realizowanych w ramach RPO WO 2007-2013,
będzie prowadzona działalność gospodarcza
dofinansowanie projektów zakładających prowadzenie działalności gospodarczej moŜe
wiązać się z wystąpieniem pomocy publicznej.
UWAGA!
Wszystkie projekty realizowane w ramach poddziałanie 1.4.1 Wsparcie usług
turystycznych i rekreacyjno-sportowych świadczonych przez przedsiębiorstwa, z uwagi na
wykonywanie działalności w warunkach konkurencji
objęte są pomocą publiczną!
27
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 2007 r. w sprawie udzielania
regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 193,
poz. 1399), zmienionego rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 24 czerwca 2008 r. (Dz. U.
Nr 111, poz. 713) oraz rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 16 grudnia 2008 r. (Dz. U. Nr
224, poz. 1483).
28
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy
de minimis w regionalnych programach operacyjnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 185, poz. 1317).
29
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy
na szkolenia w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 185, poz. 1318),
zmienionego rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 24 czerwca 2008 r. (Dz. U. Nr 111, poz.
711) oraz rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 grudnia 2008 r. (Dz. U. Nr 224, poz.
1482).
27
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
UWAGA!
W poddziałaniu 1.4.2 Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor
publiczny moŜliwe są dwa warianty:
1. Wystąpienie pomocy publicznej w przypadku projektów, w ramach których w
warunkach konkurencji usługi będą realizowane odpłatnie;
2. Niewystąpienie pomocy publicznej w przypadku projektów, w ramach których
tworzona będzie infrastruktura związana ze świadczeniem usług publicznych; gdzie nie
wykonuje się działalności w warunkach konkurencji.
1.2 Projekty z zakresu turystyki, rekreacji i sportu
W ramach poddziałania 1.4.1 Wsparcie usług turystycznych i rekreacyjnosportowych świadczonych przez przedsiębiorstwa wspierane będą projekty polegające na
budowie nowych lub podniesieniu standardu technicznego istniejących obiektów bazy
infrastrukturalnej usług turystycznych oraz rekreacyjno-sportowych. W szczególności
dotyczy to bazy noclegowej i gastronomicznej. Działalność polegająca na oferowaniu usług
noclegowych i gastronomicznych jest działalnością wykonywaną w warunkach konkurencji,
zatem projekty realizowane w ramach ww. poddziałania są objęte pomocą publiczną.
Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja w ramach poddziałania 1.4.2 Usługi
turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny. W większości
przypadków projekty realizowane w ramach ww. poddziałania polegać będą na tworzeniu
infrastruktury związanej ze świadczeniem usług publicznych (np. upowszechnianie kultury
fizycznej i sportu). W takim przypadku nie moŜna mówić o działalności wykonywanej w
warunkach konkurencji. Ponadto, zgodnie z Linią demarkacyjną pomiędzy Programami
Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej
zatwierdzonej przez Komitet Koordynacyjny NSRO30 projekty współfinansowane w ramach
regionalnych programów operacyjnych powinny mieć zasięg lokalny/regionalny zatem trudno
jest udowodnić spełnianie czwartej przesłanki występowania pomocy publicznej.
UWAGA!
Dofinansowanie projektów nie stanowi pomocy publicznej,
o ile korzystanie z infrastruktury wytworzonej w ramach projektu
lub usług informacyjnych oferowanych w ramach projektu jest nieodpłatne.
30
Obowiązująca wersja Linii demarkacyjnej umieszczona jest na stronach internetowych Ministerstwa Rozwoju
Regionalnego (www.mrr.gov.pl), IZ RPO WO 2007-2013 (www.rpo.opolskie.pl) oraz IP II
www.ocrg.opolskie.pl.
28
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
W przypadku atrakcyjności projektu na poziomie lokalnym lub regionalnym, pomoc
publiczna nie wystąpi, przy załoŜeniu, Ŝe obiekt nie zawiera dodatkowych funkcji, np. punkt
gastronomiczny, usługi hotelarskie, sklep, kiosk z pamiątkami. Projekty składane do
poddziałania 1.4.2 polegające np. na budowie bazy noclegowej lub gastronomicznej (co
stanowi działalność wykonywaną w warunkach konkurencji) naleŜy traktować tak samo jak
przedsięwzięcia realizowane w ramach poddziałania 1.4.1, czyli objęte pomocą publiczną.
Zgodnie z Uszczegółowieniem, Rozdział 331 w takim przypadku udzielana będzie regionalna
pomoc inwestycyjna.
UWAGA!
Wyznacznikiem występowania pomocy publicznej w projektach z zakresu turystyki będzie
ocena atrakcyjności powstałej infrastruktury turystycznej
Pomoc publiczna moŜe występować w odniesieniu do projektów
o atrakcyjności wykraczającej poza region32
Wątpliwości Ŝadnych nie powinien wzbudzać fakt niewystępowania pomocy
publicznej w projektach polegających na przykład na budowie ścieŜek rowerowych, szlaków
turystycznych, a takŜe innej ogólnodostępnej infrastruktury turystycznej i sportoworekreacyjnej. Podstawową cechą takiej infrastruktury jest jej publiczny, nieograniczony
dostęp.
Wątpliwości jednak powstawać mogą w przypadku pobierania opłat za wstęp np. na
teren basenu lub lodowiska. Jednak równieŜ w takim przypadku pomoc publiczna moŜe nie
występować, o ile udowodnione zostanie, Ŝe wsparcie udzielone na realizację przedsięwzięcia
związanego z takim obiektem nie zakłóci konkurencji lub nie będzie wpływało na
wymianę handlową między państwami członkowskimi.
31
Aktualna wersja dokumentu dostępna jest na stronach internetowych www.rpo.opolskie.pl oraz
www.ocrg.opolskie.pl
32
Komisja Europejska stwierdza, Ŝe ocena występowania pomocy publicznej przy infrastrukturze turystycznej
będzie zaleŜeć od tego czy atrakcyjność tej infrastruktury jest lokalna/regionalna czy teŜ krajowa lub
międzynarodowa.
29
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
2. Kultura
2.1 Wsparcie w ramach RPO WO 2007-2013
Wsparcie w obszarze kultury w RPO WO 2007-2013 udzielane jest w działaniu
5.3 Rozwój kultury oraz ochrona dziedzictwa kulturowego.
UWAGA!
W ramach działania 5.3 Rozwój kultury oraz ochrona dziedzictwa kulturowego
realizowane będą jedynie takie projekty, w których wykluczona jest
moŜliwość wystąpienia pomocy publicznej.
UWAGA!
Wykorzystanie infrastruktury wyłącznie na potrzeby działalności kulturalnej
pomoc publiczna nie występuje
warunek: atrakcyjność oferty kulturalnej podmiotu
ogranicza się do obszaru ponadlokalnego lub regionalnego
UWAGA!
Za pomoc publiczną moŜna będzie uznać wsparcie udzielane na prowadzenie
przez beneficjenta działalności innej niŜ kulturalna33
2.2 Projekty z zakresu kultury i dziedzictwa kulturowego
W ramach działania 5.3 Rozwój kultury oraz ochrona dziedzictwa kulturowego będą
wspierane m.in. projekty z zakresu rozwoju i poprawy stanu infrastruktury kultury (budowa,
przebudowa infrastruktury kulturalnej, zakup i modernizacja wyposaŜenia) oraz projekty
z zakresu ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego (m.in. rewitalizacja, konserwacja,
renowacja obiektów historycznych lub zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków oraz
obiektów dziedzictwa naturalnego, konserwacja muzealiów, archiwaliów, starodruków,
księgozbiorów oraz innych zabytków ruchomych).
33
Działalność inna niŜ kulturalna – wykraczająca poza zakres działalności określonej w art. 3 ust. 2 Ustawy z
dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
30
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Większości instytucji kultury zgodnie z przepisami art. 3 ust. 2 Ustawy z dnia 25
października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. Nr 13,
poz. 123 z późn. zm.) nie prowadzi działalności gospodarczej. Instytucje takie jak m.in.:
muzea, biblioteki, filharmonie z zasady nie konkurują między sobą, a celem statutowym jest
prowadzenie działalności kulturalnej, czyli tworzenie, upowszechnianie i ochrona kultury.
W ocenie KE działalność np. muzeologiczna nie stanowi przedmiotu wymiany
międzynarodowej. Poza wyjątkiem, jaki stanowi kilka waŜnych muzeów znanych na skalę
międzynarodową, mieszkańcy krajów UE nie przekraczają granic w celu zwiedzenia
muzeum. Zatem dofinansowanie takich projektów nie będzie pomocą publiczną.
Wyjątek stanowić moŜe m.in. odpłatne udostępnianie pomieszczeń w celu organizacji
róŜnego rodzaju uroczystości a takŜe prowadzenie działalności gospodarczej, np. restauracja
na terenie instytucji kultury, kiosk z pamiątkami. Wówczas beneficjent powinien wykazać, Ŝe
realizacja „komercyjnej” części projektu jest niezbędna i racjonalna, a takŜe Ŝe podlega
ocenie pod kątem występowania pomocy publicznej. NaleŜy pamiętać, iŜ wynajmowanie
powierzchni instytucji kultury lub ochrony dziedzictwa kulturowego na działalność
komercyjną powinno być transparentne (np. przeprowadzone w trybie przetargowym).
UWAGA!
W przypadku instytucji, która poza działalnością kulturalną prowadzi
działalność gospodarczą o charakterze komercyjnym
ocena pomocy publicznej obejmuje osobną ocenę obu prowadzonych działalności
Projekty z zakresu kultury będą przyczyniały się do realizacji celu publicznego tj.
wsparcie instytucji kultury, ochrona dziedzictwa kulturowego, a ich zasięg powinien być
ponadlokalny lub regionalny. Wątpliwości moŜe budzić fakt, czy spełniona jest czwarta
przesłanka konieczna do wystąpienia pomocy publicznej tj. groźba zakłócenia lub zakłócenie
konkurencji oraz wpływ na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi UE.
JeŜeli w wyniku analizy konkretnego projektu stwierdzi się występowanie czwartej
przesłanki (wpływ na konkurencję i wymianę handlową), naleŜy indywidualnie notyfikować
taki projekt zgodnie z Ustawą z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki
rozwoju (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712)34.
Komisja Europejska decydując o tym, czy dany środek (dane wsparcie) nakierowany na
zachowanie dziedzictwa kulturowego nie zmienia warunków wymiany handlowej
i konkurencji w UE w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem bierze pod uwagę
następujące czynniki:
•
czy celem jest rzeczywiście ochrona kulturowego dziedzictwa kraju. Świadczyć o tym
moŜe fakt, Ŝe obiekty kwalifikujące się do wsparcia są zabytkami kultury wpisanymi do
rejestru zabytków. Kolejnym atutem jest kaŜdy dodatkowy wyróŜnik zabytku – np.
wpisanie na listę światowego dziedzictwa, uznanie za Pomnik Historii etc.
34
Zapis ten został wprowadzony Ustawą z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z
wdraŜaniem funduszy strukturalnych i Funduszu spójności.
31
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
• czy środek (wsparcie) jest niezbędny. W przypadku projektów dot. ochrony zabytków
przyjmuje, Ŝe właściciele i posiadacze zabytków wpisanych do rejestru zabytków nie
byliby w stanie sfinansować prac konserwatorskich ze środków własnych.
Przeprowadzenie projektu dot. ochrony zabytków generuje dodatkowe koszty, które
powstają z uwagi na konieczność stosowania specjalnych materiałów lub zatrudnianie
wyspecjalizowanych pracowników. Koszty renowacji lub gospodarowania obiektami
wpisanymi do rejestru zabytków są zazwyczaj wyŜsze niŜ analogiczne koszty odnoszące
się do obiektów nie wpisanych do rejestru zabytków. KE wskazuje takŜe na istnienie
dodatkowego kosztu powstałego przez uŜycie tradycyjnych materiałów lub odtworzenie
czysto dekoracyjnych właściwości obiektu.
32
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
3. Edukacja
3.1 Wsparcie w ramach RPO WO 2007-2013
Wsparcie inwestycji w obszarze edukacji w RPO WO 2007-2013 udzielane jest
w ramach działania 5.1 Wsparcie infrastruktury edukacyjnej w następujących
poddziałaniach:
- 5.1.1 Wsparcie regionalnej infrastruktury edukacyjnej
- 5.1.2 Wsparcie lokalnej infrastruktury edukacyjnej
UWAGA!
W ramach działania 5.1 Wsparcie infrastruktury edukacyjnej
realizowane będą jedynie takie projekty, w których wykluczona jest
moŜliwość wystąpienia pomocy publicznej.
UWAGA!
Zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości
nauczanie w ramach krajowego systemu edukacji nie ma charakteru usługi
w rozumieniu art. 50 TWE35:
zatem nie stanowi działalności gospodarczej i tym samym wsparcie infrastruktury
słuŜącej wykonywaniu zadań w zakresie edukacji nie będzie stanowiło pomocy
publicznej.
Poprzez krajowy system edukacji państwo realizuje obowiązki wobec obywateli w dziedzinie
kulturalnej, socjalnej i edukacyjnej. Realizacja zadań w systemie finansowana jest ze środków
publicznych i nie ma tu znaczenia fakt częściowego pokrywania wydatków związanych z
działaniem systemu poprzez ponoszenie opłat (wpisowych) przez uczniów lub rodziców.
Zgodnie z art. 149 TWE państwa członkowskie są odpowiedzialne za treść nauczania
i organizację systemów edukacyjnych. W Polsce krajowy system edukacyjny regulują:
1. Ustawa o systemie oświaty
(przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne);
2. Ustawa Prawo o szkolnictwie wyŜszym
(studia: dzienne, zaoczne, wieczorowe, doktoranckie, podyplomowe; kursy
dokształcające, e-learning36).
35
wyrok z dnia 27 września 1988 r. w sprawie 263/86 Humbel & Edel – orzeczenie C 159/91 i C 100/91 ECR
5365.
36
W zakresie studiów podyplomowych, kursów dokształcających oraz e-learningu - kwestia zaliczenia do
krajowego systemu edukacji nie jest ostatecznie rozstrzygnięta.
33
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
UWAGA!
Zgodnie z decyzją Komisji (WE)37:
•
usługi edukacyjne o charakterze społecznym w ramach krajowego systemu
kształcenia nie podlegają zasadom pomocy publicznej;
•
usługi edukacyjne, które są oferowane na rynku za odpłatnością, niemieszczące
się w ramach krajowego systemu edukacji, będą podlegały ocenie pod kątem
występowania pomocy publicznej.
3.2 Projekty z zakresu edukacji
W ramach RPO WO 2007-2013 przewiduje się wsparcie dla szkół podstawowych,
gimnazjalnych, szkół wyŜszych oraz jednostek oświatowych o zasięgu regionalnym
(wojewódzkie jednostki oświatowe, szkoły ponadgimnazjalne i policealne oraz placówki
kształcenia językowego, ustawicznego i praktycznego).
Wsparcie przewiduje się na inwestycje w infrastrukturę dydaktyczną oraz naukowobadawczą (wykorzystywaną wyłącznie w ramach działalności dydaktycznej), wraz
z infrastrukturą towarzyszącą, dostosowanie obiektów do potrzeb osób niepełnosprawnych
oraz zakup wyposaŜenia dla celów dydaktycznych. Wsparcie uzyskają tylko te projekty, które
nie są objęte pomocą publiczną.
W przypadku infrastruktury dydaktycznej pomoc publiczna nie wystąpi w sytuacji,
gdy powstały majątek nie będzie wykorzystywany do działalności gospodarczej, przy czym
istotne jest sprawdzenie, czy w ramach działalności dydaktycznej kształceni są obywatele
innych państw. W takim przypadku byłoby to przesłanką do uznania, Ŝe beneficjent prowadzi
działalność konkurencyjną na rynku ponadnarodowym, zatem w tym przypadku mogłaby
wystąpić pomoc publiczna.
W przypadku szkół podstawowych, gimnazjalnych lub ponadgimnazjalnych kaŜde
wsparcie udzielone tym podmiotom nie stanowi pomocy publicznej.
Pomoc publiczna moŜe wystąpić w odniesieniu do infrastruktury dydaktycznej, która
słuŜy prowadzeniu działalności gospodarczej zarówno w przypadku szkół/uczelni
niepublicznych i prywatnych oraz publicznych. W przypadku tych ostatnich przykładem
moŜe być wykorzystanie infrastruktury do kształcenia odpłatnego, np. organizacji kursów
i szkoleń.
Pomoc w uzyskaniu odpowiedzi na pytanie o występowanie lub nie pomocy publicznej
moŜe przynieść odpowiedź na poniŜsze pytania, a mianowicie:
• Do kogo kierowana jest oferta jednostki?
• Jaka jest atrakcyjność przedmiotu dofinansowania na tle innych jednostek
edukacyjnych w regionie?
• Czy prowadzone zajęcia są nieodpłatne?
• Czy są studenci z innych regionów/państw członkowskich?
• W jakim języku prowadzone są zajęcia?
37
Decyzja Komisji z dnia 2 marca 2005 r. w sprawie programu pomocy realizowanego przez Włochy w celu
restrukturyzacji instytucji zajmujących się kształceniem zawodowym E(2005) 429
34
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
• Czy jednostka edukacyjna zlokalizowana jest przy granicy z innym państwem
członkowskim?
• Czy jednostka edukacyjna prowadzi działania reklamowe lub marketingowe
zmierzające do pozyskania studentów/uczniów z innych państw członkowskich?
Następnie naleŜy odpowiedzieć na pytanie, czy jest moŜliwe rozdzielenie działalności
gospodarczej od działalności w ramach krajowego systemu kształcenia, a takŜe czy jest
moŜliwy wybór operatora do działalności gospodarczej stanowiącej uzupełnienie projektu. W
przypadku rozdzielenia ww. działalności wsparciem objęta zostanie tylko infrastruktura
i wyposaŜenie, które słuŜą wykonywaniu działalności w ramach krajowego systemu edukacji.
35
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
4. Zdrowie
4.1 Wsparcie w ramach RPO WO 2007-2013
Wsparcie inwestycji w obszarze ochrony zdrowia w RPO WO 2007-2013 udzielane
jest w ramach działania 5.2 Rozwój bazy medycznej w regionie w następujących
poddziałaniach:
- 5.2.1 Stacjonarna opieka medyczna
- 5.2.2 Ambulatoryjna opieka medyczna
UWAGA!
W ramach działania 5.2 Rozwój bazy medycznej w regionie
realizowane będą jedynie takie projekty, w których wykluczona jest
moŜliwość wystąpienia pomocy publicznej.
UWAGA!
Zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wykonywanie usług
medycznych kwalifikowane jest jako działalność gospodarcza niezaleŜnie od tego, czy
koszty świadczonych usług są pokrywane bezpośrednio przez pacjenta, czy teŜ przez
władze publiczne bądź fundusze zdrowia38
Na gruncie prawa wspólnotowego kaŜdy zakład opieki zdrowotnej powinien być
traktowany jako przedsiębiorca, a tym samym podlegać przepisom o pomocy publicznej.
JednakŜe z uwagi na fakt, iŜ działalność zakładów opieki zdrowotnej związana
z wykonywaniem usług w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej jest, co do zasady,
skierowana do obywateli polskich, moŜna uznać, iŜ wsparcie takiej działalności ze środków
publicznych nie będzie miało negatywnego wpływu na wymianę handlową pomiędzy
Państwami Członkowskimi, a tym samym nie będzie stanowiło pomocy publicznej.
UWAGA!
Wspieranie zakładów opieki zdrowotnej świadczących usługi w ramach państwowego
systemu opieki zdrowotnej skierowanego do obywateli polskich nie stanowi pomocy
publicznej, gdyŜ nie wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi39.
38
wyrok z dnia 12 lipca 2001 r. w sprawie B.S.M. Geraets – Smits/Stichting Ziekenfonds – orzeczenie C 157/99
[2001] ECR I -5473.
39
Ustalenie przyjęte przez międzyinstytucjonalną grupę roboczą ds. pomocy publicznej w regionalnych
programach operacyjnych powołaną przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
36
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
4.2 Projekty z zakresu ochrony zdrowia
Usługi w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej świadczyć mogą zarówno
samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej [SPZOZ], jak i niepubliczne zakłady opieki
zdrowotnej [NZOZ].
•
Publiczne zakłady opieki zdrowotnej
Zgodnie z przyjętą argumentacją wsparcie udzielane w zakresie usług medycznych
świadczonych w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia przez SPZOZ na podstawie
kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia [NFZ] (w 100%) nie będzie podlegać
zasadom pomocy publicznej.
Zgodnie z prawem, SPZOZ nie moŜe pobierać opłat za świadczenie usług
medycznych, które są opłacane przez NFZ, czyli SPZOZ nie moŜe pobierać opłat za
udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej osobom ubezpieczonym oraz innym uprawnionym do
świadczeń (np. nieubezpieczonym kobietom w ciąŜy i dzieciom), które są finansowane ze
środków publicznych.
JednakŜe, na terenie szpitali często prowadzone są punkty handlowe, gastronomiczne,
które generują dochód dla szpitala. W przypadku, gdy projekt swym zakresem obejmuje takŜe
tego typu infrastrukturę naleŜy zastosować instrument luki finansowej obliczanej zgodnie z
art. 55 rozporządzenia 1083/200640 – zarówno w sytuacji dochodów generowanych w
związku z funkcjonującymi na terenie SPZOZ punktami handlowymi, jak i w sytuacji
dochodów pochodzących ze tzw. świadczeń ponadstandardowych.
•
Niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej
NZOZ są bardzo zróŜnicowane (mogą działać w róŜnych formach prawnych i być
tworzone przez róŜne podmioty, w tym prywatne; mogą uczestniczyć w publicznym systemie
opieki zdrowotnej i działać poza nim, na zasadach czysto komercyjnych). NZOZ mogą być
wspierane ze środków publicznych (programów operacyjnych) w tej części, w jakiej realizują
świadczenia z zakresu publicznego systemu ochrony zdrowia (zakontraktowane z NFZ) –
w tej części mogą otrzymać dofinansowanie na maksymalnym poziomie – 85 proc. (w tym
zakresie są więc traktowane na równi z SPZOZ).
Dofinansowanie ze środków RPO WO 2007-2013 udzielone NZOZ nie będzie
stanowiło pomocy publicznej, jeŜeli będzie wykorzystane w całości na cele związane
z wykonywaniem usług w ramach kontraktu z NFZ.
Zgodnie z zapisami Szczegółowego opisu osi priorytetowych RPO WO 2007-2013
wsparcie udzielane w ramach Programu nie moŜe słuŜyć świadczeniu usług medycznych
poza publicznym systemem ubezpieczenia zdrowotnego. Oznacza to, Ŝe projekty polegające
na zakupie sprzętu mogą uzyskać dofinansowanie jedynie w przypadku, gdy zakupiony sprzęt
będzie wykorzystywany wyłącznie do świadczenia usług w ramach kontraktu z Narodowym
Funduszem Zdrowia. W tym przypadku wnioskodawca zobowiązany jest do złoŜenia
oświadczenia, Ŝe zakupiony w ramach projektu sprzęt wykorzystywany będzie wyłącznie do
realizacji usług w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej.
40
Rozporządzenie Rady nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu
Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999. Dz. Urz. UE L 210 z 31.07.2006, s.25
37
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
W projektach zawierających elementy robót budowlanych wydatki związane z
robotami budowlanymi kwalifikowane będą wyłącznie w przypadku, gdy prace budowlane
dotyczyć będą infrastruktury, w której realizowane są usługi zakontraktowane z NFZ. W
przypadku, gdy roboty budowlane dotyczą infrastruktury, w której realizowana jest
działalność w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej oraz działalność komercyjna,
wydatki związane z robotami budowlanymi nie będą kwalifikowane.
38
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
5. Interpretacje Komisji Europejskiej
W obszarze turystyki, rekreacji i sportu:
•
N 258/2008 Baseny Dorsten - Niemcy
W powyŜszej decyzji KE (Leisure pool Dorsten) stwierdzono, iŜ udzielanie wsparcia
podmiotowi zarządzającemu basenem połoŜonym w niemieckim miasteczku Dorsten nie
stanowi pomocy publicznej, gdyŜ z basenu korzystają wyłącznie mieszkańcy tego
miasteczka i okolic, wobec czego udzielenie dofinansowania nie spowoduje wpływu na
wymianę handlową między państwami członkowskimi UE.
•
NN 14/01 Terra Mitica SA, park rozrywki - Hiszpania.
W obszarze kultury i dziedzictwa kulturowego:
•
N 497/2006 Miejska sala koncertowa – Prerov, Czechy;
•
N 276/2007 Cele kulturalne ERDF, program pomocowy – Węgry;
•
NN 50/2007 Muzea federalne, program pomocowy – Austria.
W obszarze edukacji:
•
NN 168/2004 Szkoły zawodowe – Włochy
•
Orzeczenie ETS w sprawie 263/86 Humbel & Edel - Belgia
•
NN 54/2006 Prerov Logistics College - Czechy.
W obszarze zdrowia:
•
wyrok z dnia 12 lipca 2001 r. w sprawie B.S.M. Geraets – Smits przeciwko Stichting
Ziekenfonds VGZ – orzeczenie C 157/99 [2001] ECR I -5473.
Ponadto interpretacje oraz decyzje KE w zakresie pomocy publicznej znajdują się na stronie
internetowej Dyrekcji Generalnej ds. konkurencji.
http://ec.europa.eu/competition/index_pl.html
39
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Notatki
40
Załącznik nr 1
Pomoc publiczna w RPO WO 2007-2013
wersja nr 4, grudzień 2009 r.
Notatki
41