Upadłość konsumencka po nowelizacji

NEWSLETTER 09/2015
Upadłość konsumencka po nowelizacji
Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym przewidzianym dla osób fizycznych nieprowadzących działalności
gospodarczej (konsumentów), którzy stali się niewypłacalni. Niewypłacalność to stan, w którym dłużnik nie jest w stanie wykonywać
swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (art. 11 ust. 1 Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze Dz.
U. z 2014 r., poz. 1626 - j.t.) Stan niewypłacalności konsumenta to sytuacja gdy nie posiada on pieniędzy na jednoczesny zakup
środków codziennego użytku oraz spłatę pożyczki.
Upadłość konsumencka ma dwie zasadnicze funkcje:
1) oddłużenie niewypłacalnego konsumenta - umorzenie całości lub części długów konsumenta w stosunku do jego wierzycieli,
których konsument nie jest, ani nie będzie w stanie zapłacić,
2) windykację (odzyskanie) należności od niewypłacalnego konsumenta przez jego wierzycieli.
Postępowanie upadłościowe wobec konsumentów, określane mianem ,,upadłości konsumenckiej'' zostało wprowadzone do
polskiego ustawodawca w 2008 r. (weszło w życie w dniu 31 marca 2009 r.).
W postępowaniu upadłościowym dochodzi do sprzedaży całego albo części majątku konsumenta. Uzyskane środki przekazuje się na
zaspokojenie roszczeń wierzycieli, którzy zgłosili istnienie swojej wierzytelności do sędziego-komisarza. Likwidację majątku
przeprowadza wyznaczony przez sąd syndyk. Postępowanie upadłościowe wszczynane jest tylko i wyłącznie na wniosek
konsumenta, czyli osoby, która nie prowadzi działalności gospodarczej także niezarejestrowanej. Wniosku o ogłoszenie upadłości
konsumenckiej nie może złożyć małżeństwo, ale może za to złożyć osobno każdy z małżonków, jeżeli spełnia kryteria.
Upadłość konsumencką pod rządami poprzedniej ustawy mogły ogłosić tylko osoby fizyczne nieprowadzące działalności
gospodarczej, których niewypłacalność powstała wskutek wyjątkowych i niezależnych od nich okoliczności, takich jak: kataklizm,
choroba, wypadek, śmierć jednego z małżonków etc. W rzeczywistości założenia dotyczące ogłoszenia upadłości były na tyle
rygorystyczne, że w ciągu 5 lat od uchwalenia ustaw, upadłość konsumencką ogłosiło zaledwie 87 osób - (na 2300 złożonych
wniosków o upadłość). W 2009 r. - wniosków o ogłoszenie upadłości wpłynęło 985, a ogłoszono 10 upadłości. W następnych latach 2010, 2011, 2012, 2013, 2014 - sukcesywnie liczba wniosków o ogłoszenie upadłości spadała, a liczba ogłoszonych upadłości
utrzymywała się na podobnym poziomie - 12-14 rocznie.
W dniu 31 grudnia 2014 roku weszła w życie nowelizacja Prawa upadłościowego i naprawczego, w tym części poświęconej upadłości
konsumenckiej.
Z informacji Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że tylko w pierwszym półroczu 2015 r. - pod rządami nowelizacji ustawy o
upadłości konsumenckiej - wniosków o ogłoszenie upadłości zgłoszono 2535, a rozpatrzono 1235.
Zgodnie z art. 491² § 4 Prawa upadłościowego i naprawczego wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:
1) imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL dłużnika, a jeśli dłużnik nie posiada numeru PESEL - dane umożliwiające
jego jednoznaczną identyfikację;
2) wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
3) wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
4) aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
5) spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
6) spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie
wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;
7) listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i
zastawów rejestrowych;
8) oświadczenie dłużnika, że nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 491 ze znaczkiem 4 ust. 2 i 3.
Nowela obniżyła koszty procedury upadłości konsumenckiej i przewiduje pokrycie większości kosztów przez Skarbu Państwa. Jest to
niejako "pożyczka" która ma być spłacana z majątku dłużnika.
W znowelizowanym postępowaniu upadłościowym wobec konsumentów wprowadzono zasadę, że gdy z majątku dłużnika nie da się
sfinansować całości kosztów postępowania to koszty te pokrywane są ze środków Skarbu Państwa. Wszystkie ogłoszenia
dokonywane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, przewidziane w postępowaniu upadłościowym, w stosunku do osób
nieprowadzących działalności gospodarczej, są wolne od opłat, co spełnia założenie ograniczenia obciążania kosztami postępowania
upadłego. W pierwszej kolejności ustawodawca obniżył także wysokość wymaganej opłaty sądowej od wniosku o ogłoszenie
| CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy
| Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów
| Spółka Komandytowa
komplementariusze:
Sylwester Cetera, Małgorzata Węgrzyn-Wysocka
NIP: 897-17-24-667 | Regon: 020465350 | KRS: 0000273899
ul. Włodkowica 10 /11
50-072 Wrocław
komandytariusze:
Agnieszka Kołaczkowska, Łukasz Dziewoński,
Maciej Domagała, Tomasz Dobrzyński
Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Fabrycznej we Wrocławiu
VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego
Bank: Getin Noble Bank S.A.
57 1560 0013 2367 2150 1502 0001
tel./fax +48 71 780 76 00/01
[email protected]
www.cww.pl
upadłości z opłaty stałej wynoszącej 200 zł do opłaty podstawowej 30zł .
Dzięki liberalizacji przepisów upadłość konsumencka będzie łatwiejsza do przeprowadzenia. Nie będzie mógł z niej skorzystać tylko
taki konsument, którego niewypłacalność jest skutkiem jego działań umyślnych lub rażącego niedbalstwa oraz taki, który w trakcie
postępowania nie będzie wykonywał nałożonych na niego obowiązków.
Znowelizowane przepisy nie wprowadzają automatyzmu w ogłaszaniu upadłości konsumenckiej - postępowanie to nadal pozostaje
postępowaniem sądowym, w którym sąd indywidualnie będzie rozpatrywał spełnienie przesłanek ogłoszenia upadłości w
odniesieniu do każdego wnioskującego konsumenta.
Autor:
Marcin Chrostek - radca prawny, CWW Kancelaria Prawnicza sp.k.
Data: 2015-09-01
| CWW S. Cetera, M. Węgrzyn-Wysocka i Wspólnicy
| Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów
| Spółka Komandytowa
komplementariusze:
Sylwester Cetera, Małgorzata Węgrzyn-Wysocka
NIP: 897-17-24-667 | Regon: 020465350 | KRS: 0000273899
ul. Włodkowica 10 /11
50-072 Wrocław
komandytariusze:
Agnieszka Kołaczkowska, Łukasz Dziewoński,
Maciej Domagała, Tomasz Dobrzyński
Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Fabrycznej we Wrocławiu
VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego
Bank: Getin Noble Bank S.A.
57 1560 0013 2367 2150 1502 0001
tel./fax +48 71 780 76 00/01
[email protected]
www.cww.pl