NR 01/2011 (6) 10 PLN (w tym 5% VAT)
Transkrypt
NR 01/2011 (6) 10 PLN (w tym 5% VAT)
ISSN: 2081-089X NR 01/2011 (6) 10 PLN (w tym 5% VAT) spis treści 15 20 8 36 8 W pogoni za jakością 14 Moc zapachu – SFA-Romani 15 AEROZOL 20 Wymagania przepisów prawnych dotyczące znakowania kosmetyków 24 Budowanie wizerunku silnej marki na rynku kosmetyków – winowajca, czy niesłusznie oskarzony 28 Nowa Regulacja o kosmetykach – czy jesteś gotowy? 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 48 32 Właściwości fizykochemiczne liposomów 36 W świecie maseł 38 Pielęgnacja włosów 38 44 Opakowania i postępowanie z odpadami opakowaniowymi w przemyśle kosmetycznym 48 Marketingowa rola opakowania 52 Sieci umacniają pozycję na rynku drogerii – nowoczesne surowce kondycjonujące i regenerujące w Polsce e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 1/2011 Szanowni Państwo Maria Kubsz redaktor wydania „Świat Przemysłu Kosmetycznego” P rzedstawiam kolejne polsko-angielskie wydanie kwartalnika „Świat Przemysłu Kosmetycznego”, które będzie dystrybuowane na wielu targach w Polsce i zagranicą. Znajdziecie w nim Państwo między innymi artykuł o budowaniu wizerunku silnej marki na rynku kosmetyków oraz materiał o wymaganiach przepisów prawnych dotyczących znakowania kosmetyków. Polecam także artykuł na temat Nowej Regulacji o Kosmetykach. Już teraz zapraszam Państwa na drugą edycję Kongresu Świata Przemysłu Kosmetycznego, który odbędzie się 13–14 października w hotelu Novotel w Poznaniu, a Honorowym Gospodarzem będzie Nivea Polska. Zapraszam do uczestnictwa! Rada Programowa: dr n. chem. Anna Oborska Ewa Starzyk – Dyrektor ds. techniczno-legislacyjnych – Polskie Stowarzyszenie Producentów Kosmetyków i Środków Czystości – Dyrektor Naukowy – Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego Spis reklamodawców: Arnaud Polska Sp. z o.o. C + N Polska Sp. z o.o. Cosmetosphera DR. WEIGERT POLSKA Sp. z o.o. Fabryka Opakowań Kosmetycznych POLLENA S.A. Kwartalnik Wydawnictwa FARMACOM Wodzisław Śląski 44-300 ul. 26 Marca 31/11 farmacom @farmacom.com.pl www.farmacom.com.pl Redaktor Naczelny: Robert Miller tel./fax 32 455 31 61 tel. kom. 502 084 101 robert.miller @farmacom.com.pl Prenumerata i kolportaż: Wydawnictwo FARMACOM Wodzisław Śląski 44-300 ul. 26 Marca 31/11 tel./fax 32 455 31 61 [email protected] Cena egzemplarza „ŚPK” – 10 zł Cena rocznej prenumeraty – 35 zł Wpłat dokonywać można na konto: ING Bank Śląski O/Wodzisław Śląski 56 1050 1403 1000 0023 2091 8119 Galbex Sp. z o.o. Heinz Glas Działdowo Sp. z o.o. Impag Chemicals Poland Sp. z o.o. Irad Plast S.C. Redaktor wydania: Irtech Maria Kubsz tel./fax 32 456 60 79 tel. kom. 510 40 31 91 [email protected] Kloepfel Consulting Sp. z o.o. Redakcja: MEPING Witold Seklecki i Maciej Sworzyński S. j. Michał Łatas [email protected] Tomasz Butyński, Teresa Kubsz-Miller, tel./fax 32 455 31 61 [email protected] DTP: PROGRAFIKA.com.pl Druk: Drukarnia BIMART Nakład: 2 500 egz. „Lucad” Biuro Techniczno Handlowe „MEDsynC Skotnicki, Weksler” Sp. j. Mikrolab Laboratorium Mikrobiologiczne P.P.H.U. Polipack Sp. j. P.W. Masterchem S.J. Quartz S.A. Rebhan – Opakowania Sp. z o.o. Trade&Consult Ltd. Sp. z o.o. Magazyn kierowany jest do specjalistów ds. utrzymania ruchu, technologów, automatyków, szefów działów produkcji, kontroli i zapewnienia jakości, szefów działów logistyki i zaopatrzenia oraz działów rozwoju produktów w zakładach produkujących kosmetyki. Odbiorcami czasopisma są również uczestnicy targów, konferencji i szkoleń bran żowych, urzędy, ministerstwa, instytuty i biura projektowe. Wyższa Szkoła Zawodowa Kosmetyki i Pielęgnacji Zdrowia Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian w tytułach i redagowania tekstów. Zigler Polska Zakład Poligraficzny Wiking Graf Sp. j. T. Jakubowski Redakcja nie odpowiada za treść reklam. Wykorzystywanie materiałów i publikowanie reklam opracowanych przez Wydawcę wyłącznie za zgodą redakcji. 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 8 | produkcja W pogoni za jakością Norbert Śledź Źródło: Siemens.com Konsultant techniczny, Abis Przykładowa realizacja systemu SCADA na panelach operatorskich firmy Siemens Konieczność zapewnienia odpowiedniej jakości produktu jest rzeczą niewątpliwie istotną, jeśli nie najważniejszą dla każdej firmy – i to nie tylko takiej, która preferuje podejście TQM czyli zarządzania przez jakość. Ten truizm odnosi się do przedsiębiorstw każdej branży, nie wykluczając oczywiście przemysłu kosmetycznego, w szczególności dzisiaj w otoczeniu niepewnego i nieprzewidywalnego rynku konsumentów. Nabywca bowiem bywa bezlitosny – i to zarówno pośredniczący, jak i końcowy. 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 9 Przykład sterownika PAC: RX3i firmy GE Intelligent Platforms (Źródło: Astor.com.pl) Skoro więc nikt nie ma monopolu na dostarczanie kremów, to czy sklep niejednokrotnie o wiele większy (chociaż przesunięty w czasie) w innych będzie zamawiał produkty w opakowaniach uszkodzonych, z nieczytelnymi dziedzinach, co przełoży się wprost na wynik finansowy. Ponadto, marka, kodami kreskowymi? Czy klientka zdecyduje się na ponowne kupno która reprezentuje produkty o wysokiej jakości jest przecież wartością maseczki, która (w najlepszym wypadku) nie daje żadnego efektu? samą w sobie. Oczywiście zawsze możemy wykorzystywać szereg innych narzędzi Jednym z zastosowań, a zarazem kierunków rozwoju dzisiejszych funkcjonujących w dzisiejszym biznesie. Nie do przecenienia jest rozwiązań automatyki są systemy odpowiedzialne za kontrolę jakości. użycie potężnej machiny marketingowej. Skoro bowiem możliwe jest Opierając się na wyspecjalizowanych urządzeniach oprogramowanych z prostego wyrobu elektronicznego masowo produkowanego za grosze przez doświadczonych integratorów, są w stanie z zadziwiająco wysoką na dalekim wschodzie wykreowanie obiektu pożądania tylko ze skutecznością poprawiać ogólny wynik naszego systemu produkcyjnego. względu na specyficzne logo, to czemu nie miałby zadziałać ten sam Rozwiązania te można zastosować niemal na każdym etapie procesu efekt w stosunku do naszego „cudownego” balsamu? Pytanie jest produkcyjnego, i nie tylko. Możemy na nie spojrzeć zarówno w skali „mikro” retorycznie, niemniej da się zauważyć pewną prawidłowość. Zapewnienie (a więc dla poszczególnych czynności, maszyn) jak i w skali „makro” (zatem odpowiedniej jakości naszego produktu, nawet jeśli pociągnie za sobą dla całości procesu produkcji i/lub logistyki). Ten umowny podział pozwoli na dodatkowe koszta w krótkim okresie, niewątpliwie przełoży się na zysk, przejrzyste i syntetyczne przedstawienie stosowanych rozwiązań. reklama 10 | produkcja System kontroli wizyjnej: kontrola poziomu napełnienia, kompletności montażu (Źródło własne) bezpośrednio na linii produkcyjnej. Tego typu urządzenia mogą być stosowane na kilku etapach produkcji, dzięki czemu reakcja na nieprawidłowości zachodzące w procesie jest szybsza. Można w ten sposób znacznie ograniczyć koszty produkcji poprzez redukcję wadliwych wyrobów i półproduktów. System kontroli wizyjnej: kontrola orientacji butelki przed naklejeniem etykiet (Źródło własne) Opcji zastosowania kontroli wizyjnej jest wiele – z punktu widzenia ekonomicznego warto zastosować ją w miejscu, które zapewni dużą wykrywalność usterek, aby poniesiony nakład przekładał się bezpośrednio na wolumen produktów eliminowanych z Rozpatrując skalę „mikro” musimy najpierw podzielić nasz łańcuch dalszego etapu wytwarzania. Na rynku dostępny jest szeroki typoszereg produkcyjny na poszczególne ogniwa. Opierając się m.in. o doświadczenie zarówno kamer – różniących się m.in. rozmiarami, jak i warunkami pracowników mających bezpośredni kontakt z produkcją należy sobie przemysłowymi w jakich mogą pracować, jak i metod oświetlenia odpowiedzieć na pytanie: gdzie, i skąd się bierze problem? Być może analizowanych obiektów. W tym miejscu należy podkreślić, że częstokroć rozwiązania automatyki wcale nie są potrzebne? Częstokroć zmiana elementem systemu traktowanym nie dość poważnie, jest zapewnienie samego modelu zarządzania produkcją, czy też gospodarką materiałami odpowiednich warunków do pracy urządzenia rejestrującego. W tym celu używanymi do produkcji, bądź zarządzaniem procesami logistycznymi stosuje się odpowiednie źródła światła – diody led, lampy wyładowcze, będzie wystarczająca do poprawienia jakości naszych produktów lasery etc. Naturalnie, w każdym wypadku konieczne jest przeprowadzenie lub minimalizacji strat. Niestety – nawet w doskonale zarządzanych testów celem znalezienia tej najlepszej, odpowiedniej opcji. przedsiębiorstwach nieodzowne będzie zastosowanie zdobyczy nowoczesnej techniki. Najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest użycie systemów kontroli Pewien obszar zastosowań systemów wizyjnych związany jest z wymogami obowiązującego prawa. Przepisy nakazują, aby każdy kosmetyk miał naniesioną w sposób czytelny datę przydatności do użycia. wizyjnej, które stosowane są coraz powszechniej do rozwiązywania Najprostsza kontrola daty polega na weryfikacji czy w zadanym polu problemów inspekcji przemysłowej, pozwalając na całkowitą zostało „coś” nadrukowane. Bardziej zaawansowane systemy rozpoznają automatyzację procesu oraz zwiększenie jego dokładności i wydajności. wydrukowane znaki, „czytają” i sprawdzają czy nadruk jest zgodny Oczywiście, inspekcja może obejmować różnego rodzaju produkty, z wymaganiami. Systemy czytania i weryfikowania jakości naniesionych w przeróżnej konfiguracji czynników fizycznych. Kosmetyki nie stanowią znaków (OCR/OCV) wykorzystywane są również do kontroli serii, zmiany tutaj wyjątku. produkcyjnej itp. Weryfikacja obejmować może także odczytywanie kodów Ze względu na rodzaj zastosowanych urządzeń i moc przetwarzania kreskowych lub dwuwymiarowych. wyróżnia się następujące typy systemów wizyjnych: • czujnik wizyjny (tzw. soft sensor) - to kamera i oświetlacz zintegrowane w jednej obudowie; z powodu stosunkowo małej rozdzielczości kamery i ograniczonych możliwości procesora, soft sensory stosuje się do prostszych zadań, jak czytanie kodów, nieskomplikowane pomiary, rozpoznawanie obecności obiektów; • kamera inteligentna - to kamera zintegrowana w jednej obudowie z komputerem; ze względu na wysokie możliwości operacyjne oprogramowania, kamery inteligentne znajdują zastosowanie w bardzo różnych zadaniach, w tym wymagających dużej szybkości działania na współczesnych wysokowydajnych liniach produkcyjnych; • układ kamera – komputer - system złożony z kamery współpracującej z oddzielnym komputerem klasy PC, pozwala na dobór dowolnej kamery, optymalnej z punktu widzenia kontrolowanego procesu (np. monochromatycznej lub kolorowej, linijkowej lub matrycowej). Co najistotniejsze, dostępne na rynku systemy wizyjne zapewniają nie tylko automatyczną, ale również bezdotykową kontrolę wyrobów 1/2011 System kontroli wizyjnej: kontrola czystości wieczka przed montażem (Źródło własne) e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl produkcja | 11 Wielu producentów wyrobów kosmetycznych stosuje wizyjne systemy Jeszcze innymi rozwiązaniami, które można zastosować kontroli do sprawdzenia ilości opakowań jednostkowych w kartonie zbiorczym. na poziomie „mikro” są możliwości jakie nam dają systemy Zarejestrowanie zdjęcia kartonu w sposób identyfikowalny na dysku komputera sterowania. Stosując rekonfigurowalne układy klasy PLC lub bardziej może być dowodem w przypadku reklamacji ilościowych. zaawansowane PAC – możemy zautomatyzować proces produkcyjny, Należy również zauważyć, że odpowiednie oprogramowanie dzięki czemu w wielu przypadkach możliwe jest uniknięcie błędów kamery, wraz z zastosowaniem chociażby najprostszego systemu ludzkich. Ponadto, dane pochodzące z systemów sterowania i wizualizacji – pozwoli nie tylko na usuwanie z ciągu produkcyjnego akwizycji pomiarów – są nieodzowne jeśli chcemy stworzyć system wadliwie wykonanych produktów, ale i na analizę w czasie rzeczywistym nadrzędnej kontroli. potencjalnych źródeł tychże błędów. Maszynowa wizja konsekwentnie wypiera kontrolę wizualną Idąc tym tokiem możliwe jest przejście od skali „mikro” do skali „makro”. Na tym poziomie korzystając z informacji dostarczanych przez takie realizowaną przez ludzi. W niemalże każdym przypadku jest bardziej urządzenia jak między innymi wspomniane wcześniej: pewna, wydajna, nie jest podatna na zmęczenie, znużenie, urlopy na • Systemy kontroli wizyjnej żądanie i gwarantuje poprawne wyniki niezależnie od czasu użytkowania. • Urządzenia pomiarowe Należy również wspomnieć, że zastosowanie sytemu wizyjnego podnosi ocenę w trakcie prowadzonych audytów jakościowych. Drugą drogą (oczywiście nie wykluczającą się z pierwszą), którą • Sterowniki programowalne możliwe jest stworzenie systemu nadrzędnej kontroli. Oczywiście aplikacja taka z łatwością może przysłużyć się celowi jakim jest można zastosować w automatyzacji mającej na celu poprawę jakości – zapewnienie, aby końcowy użytkownik otrzymał produkt o najwyższej jest inwestycja w systemy pomiarowe. Mogą one dostarczać w czasie jakości co przysłuży się wizerunkowi firmy. rzeczywistym szeregu informacji takich jak: • Temperatura i wilgotność panująca na hali produkcyjnej (co może mieć wpływ na jakość wykonywanego produktu). • Ilość zgromadzonego materiału lub półproduktów używanych w procesie produkcyjnym (służą temu np. zaawansowane ultradźwiękowe czujniki poziomu). • Stacje kontroli parametrów fizykochemicznych – umożliwiające kontrolę Ph, jakości wody, zawartości metali, etc.. Na tym poziomie również mamy pewien wybór, którego podjęcie ułatwią nam odpowiedzi na następujące pytania: • Jakim budżetem dysponujemy? • Czy chcemy skoncentrować się na wybranych elementach produkcji, czy też całościowo na linii? • Kto będzie końcowym odbiorcą projektowanego systemu, analizował raporty, zestawienia? reklama 12 | produkcja • Jak wydajna jest nasza linia produkcyjna? Produkujemy jednostkowo, mało-seryjnie czy może wielko-seryjnie lub nawet masowo? • Czy chcemy zapewniać jakość na poziomie samej produkcji, czy również chcemy objąć kontrolą logistykę? Przemyślana odpowiedź na te pytania pozwoli nam podjąć decyzję w kwesti inwestycji w odpowiednie oprogramowanie, co – ze względu na mnogość rozwiązań – może nie być proste. Zasadniczo, można przyjąć umowny podział systemów ze względu na ich obszar zastosowań. • Najprostszym rozwiązaniem jest zastosowanie systemu SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition), którego zadaniem będzie rejestracja danych z poziomu linii produkcyjnej oraz wyświetlanie ich System kontroli wizyjnej: odczyt daty wyciśniętej w opakowaniu papierowym (Źródło własne) na przejrzystym interfejsie użytkownika. System ten nie tylko jest względnie prosty w implementacji, ale stanowi również podstawową cegiełkę w budowie bardziej rozległych systemów. Zintegrowany z bazą danych umożliwia również dostęp do historycznych danych, dzięki czemu możemy śledzić zmiany parametrów procesu produkcyjnego co niewątpliwie ułatwi analizę działań pod kątem jakości. • Wyżej w hierarchii możemy umiejscowić systemy hurtowej akwizycji danych połączonej z rozbudowanym systemem raportowym • Kolejne ogniwo to systemy typu MES (Manufacturing Execution System). Oparte są one o zaawansowane bazy danych i służą do zarządzania informacją o produkcji poczynając od receptur, informacje z procesu produkcyjnego, rozszerzane o kontrolę procesu produkcyjnego praktycznie pod każdym kątem. Dzięki temu umożliwiają wgląd w czasie rzeczywistym do kluczowych czynników produkcji takich jak wydajnosć, dostępność czy właśnie jakość – co pozwala spojrzeć na proces m.in poprzez współczynnik OEE1. System kontroli wizyjnej: odczyt daty na butelce (Źródło własne) Systemy MES możemy śmiało porównać jako narzędzie do pakietu Office w biurze. Zrzut ekranu – system monitoringu i wizualizacji mikroklimatu – kontrola jakości warunków wytwarzania w firmie icn polfa rzeszów (system wdrożony przez Abis), (Źródło własne) 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl produkcja | 13 Przykład sterownika PLC: Nowoczesny sterownik PLC firmy Horner – z zintegrowanym w jednej obudowie wyświetlaczem dotykowym (Źródło: Horner, heapg.com) Przykładowa realizacja systemu SCADA na panelu operatorskim firmy Wonderware (Źródło: Directindustry.com) • Najwyżej zaś, w hierarchi systemów informatycznych znajdziemy Zrzut ekranu – Wizualizacja transportu i przygotowania mieszanki Gamrat S.A (system wdrożony przez ABIS), (Źródło własne) sytemy ERP (Enterprise Resource Planning), które aby mieć aktualną informację o produkcji w działach Planowania, Produkcji i Logistyki współcześnie zasilane są danymi z MES. Współcześnie jest to nie to rozłożenie wydatków w czasie i jednocześnie umozliwi nam tylko funkcjonalność w dużych przedsiębiorstwach, ale także średnich bieżącą kontrolę wyników wdrożeń. Ponadto, w przypadku naszego i małych. Pomogą zadbać zarówno o jakość na poziomie pojedynczej niezadowolenia z efektów, możliwe jest „zamrożenie” projektu maszyny, jak i wydajności całej linii. na danym – pełnowartościowym funkcjonalnie a ograniczonym obszarowo etapie. Oczywiście, wszelkie inicjatywy czy też inwestycje muszą być • Nie jesteśmy technicznie przygotowani na zmiany. – Ale czy to jest faktycznie problem inwestora? Rozwiązanie przekonywujące na poziomach decyzyjnych wielu działach. Jakie wówczas argumenty da się słyszeć najczęściej i jak można przekonująco na nie wszelkich pojawiających się problemów technicznych to już zadanie odpowiedzieć? integratora. Oczywiście, może pojawić się konieczność doinwesto- • Brak nam funduszy wania w urządzenia, która powiększy niezbędny budżet, niemniej poprawa jakości produkcji za pomocą systemów automatyki, to nie – Skoro więc brakuje nam funduszy, to czy stać nas na dalszą wysyłanie człowieka na księżyc... produkcję na obecnym poziomie jakości który powoduje braki i straty? Przecież to wprost przekłada się na wynik finansowy... • Czy będziemy w stanie wykorzystać zdobytą wiedzę? – Współczesne systemy oferują niezwykle przejrzyste i intuicyjne • Nie mamy dość funduszy na ten cel interfejsy graficzne. Ponadto na etapie ustalania specyfiki – Współcześnie systemy automatyki przemysłowej nie są już drogimi rozwiązaniami, niemniej każdą inwestycję można przeprowadzić aplikacji możliwe będzie dopasowanie funkcjonalności do naszych w szerszej perspektywie lub tylko doraźnych zadań. W przypadku oczekiwań – tak, aby balansować pomiędzy wygodą obsługi a dopasowywania odpowiedniego rozwiązania istnieje dość szerokie ilością otrzymywanych danych. pole do manewru budżetowego. Możliwe jest skupienie się na • Nasz przemysł jest dość specyficzny. Rozwiązania, które sprawdzają najbardziej istotnych punktach, które powodują największe straty się gdzie indziej mogą niekoniecznie się sprawdzić u nas. jakości i spadek wydajności. Zasada 20-80 Pareto sprawdza – Jest to często używany argument przez niemal każdą firmę się bowiem jak najbardziej i na poziomie wytwarzania – 80% z każdej branży. Tymczasem po wdrożeniu inwestycji zdecydowana strat jakościowych powoduje 20% maszyn. Może i na naszej linii większość z nich nie może sobie wyobrazić jak była w stanie pro- produkcyjnej znajduje się jedna czarna owca, której warto by się dukować bez informatycznego systemu nadzoru bądź chociażby przyjrzeć? prostej kontroli wizyjnej w wybranym punkcie. Tak naprawdę nie ma przemysłu, który byłby zbyt „specyficzny” dla nowoczesnej • Moglibyśmy mieć fundusze na ten cel, ale nie mamy ich w tym momencie. automatyki. Zawsze możliwe jest unowocześnienie produkcji – – W takim wypadku możliwa jest inna opcja. Inwestycje w automaty- zależy to tylko od dobrej woli inwestora i wielkości budżetu jaki może przeznaczyć na ten cel. kę przemysłową można przeprowadzić w formie pilotażowej. Idea ta zakłada podział potencjalnie dużego projektu, na szereg mniejszych – często funkcjonalnie identycznych i w pełni działających, ale obejmujących jedynie wycinek docelowego obszaru. Umożliwia e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 1 Overall Equipment Effectiveness – Całkowita Efektywność Sprzętu – międzynarodowy standard służący do mierzenia efektywności wykorzystania maszyn. 1/2011 artykuł sponsorowany 14 | produkcja Moc zapachu – SFA-Romani Dominik Lutek SFA Zapach odzwierciedla naszą osobowość. To rodzaj języka, który wysyła otaczającym nas osobom pozytywne sygnały wraz z nowymi doznaniami zapachowymi. Podczas komponowania nowych zapachów jak również produkcji tych już stworzonych, niezmiernie ważną rolę odgrywa właściwy dobór surowców. W SFA-Romani korzystamy tylko z tych najlepiej wyselekcjonowanych, o możliwie Wszystkie oferowane przez SFA produkty spełniają przepisy rozporządzenia Reach. Do każdej dostarczanej kompozycji zapachowej dołączone są analizy i karta charakterystyki (MSDS), jak również, na życzenie, IFRA. Stworzona się przedstawicieli umożliwia nam bycie najwyższej jakości, aby dać twórcom kompozycji zawsze blisko naszego klienta. Każdego serdecznie najlepsze możliwości ekspresji, umożliwić tworzenie przyjmiemy również w naszej siedzibie w St. Cezaire lub na silniejszych i tych bardziej subtelnych emocji. naszym stoisku podczas wielu imprez targowych na całym Dokładność i zastosowanie najlepiej świecie. Aktualnie z naszymi kompozycjami zapachowymi wyselekcjonowanych składników gwarantuje jesteśmy obecni nam, że nasza kompozycja odzwierciedli to, w 80 krajach, a export stanowi 92% naszej produkcji. co za cel postawili sobie jej twórcy i to czego oczekuje od danego zapachu każdy kto się z nim spotka. W naszych kompozycjach nuta głowy, rozwijająca się najszybciej, przechodzi subtelnie w nutę serca, która nadaje esencji charakter kompozycji zapachowej, a następnie w nutę bazy, która stopniuje nutę serca i sprawia, że zapach utrzymuje się przez długi czas. Aby sprostać rozwojowi firmy, SFA zwiększyła w ostatnim czasie swoją powierzchnię produkcyjną Każdego dnia tworzymy i produkujemy z miłością i finezją kompozycje zapachowe dla wyrafinowanego przemysłu perfumeryjnego, kosmetycznego, producentów mydeł, świec zapachowych, a także produktów relaksujących. Nasza firma zlokalizowana jest w Prowansji, w pobliżu miasta Grasse, mekce światowej perfumerii. Nie jest to przypadek. Chcemy czerpać możliwie najwięcej z wiedzy i zasobów, z których nasz region słynie, aby móc jak najlepiej spełnić naszą misję, a w ten sposób zyskiwać coraz większe zaufanie naszych klientów. do 3 000 m , oczywiście zgodnie z najnowszymi 2 normami europejskimi z zakresu bezpieczeństwa, „LUCAD” Biuro Techniczno - Handlowe higieny oraz ochrony środowiska. W celu spełnienia ul. Ostródzka 87, 03-289 Warszawa tel: 0048 22 498 93 53 fax: 0048 22 425 66 95 mobile: 0048 502 627 204 [email protected] www.lucad.com.pl wymagań rynku produktów luksusowych, SFA korzysta z licznych laboratoriów, wyposażone w najbardziej złożone techniki analiz, między innymi chromatografia gazowa, spektrometr masowy. 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl produkcja | 15 AEROZOL – winowajca, czy niesłusznie oskarżony Prawda i mity na temat wpływu aerozoli na powstanie „dziury ozonowej” Paweł Pietroń Zigler Polska Wyobraź sobie, że codziennie musisz chodzić wśród zabójczego, ognistego deszczu. Chroni cię przed nim tylko parasol, który jest jednak tak doskonale skonstruowany, że nie przepuszcza śmiercionośnych kropli. Czy taka osłona nie byłaby wprost bezcenna ? Czy psucie jej albo wycinanie w niej dziur nie zakrawałoby na czyste szaleństwo? A właśnie w podobnej sytuacji znajdują się mieszkańcy całej Ziemi. Nasza planeta kąpie się w nieustającym deszczu promieni słonecznych. Wprawdzie większość z nich jest pożyteczna, gdyż dostarcza nam ciepła i światła, ale pewna niewielka część działa zabójczo. Chodzi o promieniowanie ultrafioletowe zakresu B, zwane w skrócie UV-B. Gdyby to promieniowanie docierało w całości do powierzchni ziemi, uśmierciłoby wszystko co żyje. Na szczęście nasz glob został wyposażony w „parasol” chroniący przed tymi promieniami, a mianowicie w warstwę ozonu. Niestety ludzkość niszczy tę osłonę. Czym jest powłoka ozonowa? Jak spełnia swoje zadanie i w jaki sposób ją niszczymy? Otóż ozon to nietrwała odmiana tlenu. Składa się z trzech atomów tego pierwiastka, tworzącego zwykłe cząsteczki dwuatomowe. Występuje w Trudności się wyłaniają wówczas, gdy do tego delikatnego układu atmosferze i pochłania niebezpieczne promieniowanie UV-B, przepuszcza człowiek zaczyna wtłączać wyziewy przemysłowe. Ozonu ubywa wtedy natomiast życiodajne i nieszkodliwe światło. Chociaż inne gazy z łatwością szybciej niż go przybywa pod wpływem promieni słonecznych. W 1974 roku rozkładają ozon, to pod wpływem promieni słonecznych bez przerwy naukowcom nasunęło się przypuszczenie, że ozon niszczą związki chloru, powstają w atmosferze nowe cząsteczki. Jest to więc tarcza ochronna, fluoru i węgla zwane freonami. Można je spotkać wszędzie. Stosowane są która się sama odnawia. Cóż za genialne rozwiązanie! do produkcji różnego rodzaju wyrobów ze sztucznych tworzyw piankowych e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 1/2011 16 | produkcja produkcja – od materiałów izolacyjnych po kubki i pojemniki do jednorazowego użycia. Służą także jako czynniki chłodnicze w klimatyzatorach i lodówkach oraz jako rozpuszczalniki do czyszczenia sprzętu elektronicznego. A dlaczego kojarzone są z wyrobami aerozolowymi? Otóż świetnie się spisywały jako czynnik służący do wytwarzania ciśnienia w pojemnikach aerozolowych. Dlaczego? Ponieważ naukowcy byli zdania, że oprócz tego iż freony są nietoksyczne, niewybuchowe to jeszcze do tego nieszkodliwe i wyjątkowo trwałe. Na nieszczęście mieli rację. Właśnie dlatego, że freony są tak trwałe nie tracą swego niszczycielskiego działania. Po ulotnieniu się z zepsutych klimatyzatorów i zgniecionych kubków z tworzywa piankowego wędrują powoli do atmosfery. Tam są bombardowane przez promienie ultrafioletowe i w końcu się rozpadają, uwalniając faktycznego pożeracza ozonu to znaczy chlor. Jego atomy puszczają się w istny taniec śmierci z kruchymi cząsteczkami ozonu, powodują ich rozpad, a same nietknięte wirują dalej w poszukiwaniu kolejnego pechowego partnera. Jeden atom chloru może tak tańczyć ponad 100 lat i zniszczyć 100 tysięcy cząsteczek ozonu. Powołując się na komputerowe modele atmosfery ziemskiej, uczeni ? nieustannie ostrzegali, że zanieczyszczenia chemiczne będą stopniowo aerozolowych. Od 1978 roku w Kanadzie, Szwecji i USA nie wolno freonów uszczuplać warstwę ozonową, która zacznie przepuszczać coraz więcej używać do tego celu. Kolejnym bardzo istotnym krokiem w tej sprawie jest promieni UV-B. międzynarodowe porozumienie, które zawarto w 1987 roku w Montrealu, W sferach przemysłowych i rządowych zlekceważono te przestrogi, a które określiło ramy czasowe stopniowej eliminacji freonów. Tak więc uznając przedstawione dowody za nieprzekonujące, a wnioski za zbyt w chwili obecnej nie wolno stosować freonów do aerozoli z wyjątkiem pochopne. szczególnych przypadków tak jak chociażby niektóre medykamenty. W piśmie Discover nazwano ów spór „wojną ozonową” i zauważono, Niestety zła sława na długo przylgnęła do wyrobów aerozolowych iż badacze „od lat widzą w tym gigantyczny eksperyment na skalę i zapewne upłynie jeszcze trochę czasu zanim zniknie ona ze świadomości światową: Oto ludzkość co roku wtłacza do atmosfery milion ton freonów wielu ludzi. Często jeszcze się zdarza, że kiedy producent wyrobów i czeka co z tego wyniknie”. A rzeczywiste rezultaty zaskoczyły wszystkich. aerozolowych przyzna się do tego czym się zajmuje to spotyka się Symulacje komputerowe zapowiadały, że ozonu będzie ubywać o ułamki procenta równomiernie nad całą planetą, tymczasem z reakcją : „A to wy niszczycie warstwę ozonową!” O ile do chwili obecnej nie udało się zapanować nad czynnikami jego koncentracja gwałtownie spadła nad biegunem południowym! mającymi negatywny wpływ na warstwę ozonową, to uczciwie można Jak się jednak okazało, komputery opracowujące dane satelitarne stwierdzić, że w branży wyrobów aerozolowych dokonała się prawdziwa zaprogramowano tak, aby każdy ubytek ozonu większy od 30 procent rewolucja. Freon został zastąpiony głównie gazami węglowodorowymi traktowały jako błąd. Urządzenia te od dawna otrzymywały informacje takimi jak propan, butan, izobutan i inne. Nie był to proces łatwy z o dziurze ozonowej, ale je odrzucały. uwagi na to, że wymienione gazy są palne i wybuchowe. Wymagało Przez jakiś czas dyskutowano nad przyczynami powstania tej dziury. to zupełnie innego podejścia do procesu wytwarzania wyrobów Wreszcie wysłano w tamten rejon samoloty obładowane sprzętem w aerozolu ze względu na zagrożenie wybuchem. Prekursorem w pomiarowym, które odkryły prawdziwego winowajcę – okazał się nim chlor wytwarzaniu na naszym rynku urządzeń spełniających nowe, wyższe ze sztucznych związków chemicznych! Wysoko nad biegunem południowym wymagania w zakresie bezpieczeństwa produkcji aerozoli była w latach znajduje się olbrzymi wir utworzony z chmur zawierających drobniutkie dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia firma Pnema Poland, a po kryształki lodu. Na tych milionach mikroskopijnych powierzchni chlor może w przekształceniach przyjęła nazwę Zigler Polska. W wytwarzanych liniach przyśpieszonym tempie wykonywać swój taniec śmierci z ozonem. produkcyjnych cykl napełniania gazem został wyodrębniony i może się Tymczasem naukowcy odkryli podobną dziurę nad biegunem odbywać w specjalnych kontenerach bez obsługi ludzi. Proces napełniania północnym. Zależnie od pory roku każda z nich otwiera się lub zamyka. jest monitorowany. Zastosowane wysokiej klasy systemy bezpieczeństwa Dziura nad biegunem południowym dorównuje wielkością terytorium USA, wykluczyły skutecznie ryzyko pożaru bądź wybuchu. W chwili obecnej ta z nad bieguna północnego ma rozmiary Grenlandii. W rezultacie do produkcja aerozoli utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie i ciągle powierzchni ziemi dociera więcej promieni UV-B, co pociągnie za sobą poszerza się asortyment wyrobów w aerozolu. Oprócz tego, że pomagają daleko idące skutki. dbać o higienę, są pomocne w gospodarstwie domowym, ułatwiają życie Zaniepokojeni naukowcy uderzyli na trwogę, protestując przeciw używaniu freonów jako czynnika wytwarzającego ciśnienie w pojemnikach 1/2011 fachowcom w różnych branżach itd., to jeszcze można zabrać je na urlop by zabezpieczyć się przed działaniem promieni UV-B. e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl Mamy wspólne potrzeby i cele. Zapraszam do współpracy. RAZEM OSIĄGNIEMY WIĘCEJ Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego zrzesza blisko 70. czołowych firm produkujących i dystrybuujących kosmetyki, najważniejszych graczy polskiego rynku kosmetycznego. Wspólne potrzeby – rynkowe i legislacyjne Nowe prawo kosmetyczne – rozporządzenie 1223/2009/WE – bardziej niż kiedykolwiek dotąd, wymaga od wszystkich przedsiębiorców biorących udział w procesie produkcji kosmetyków zrozumienia i współdziałania. Zmieniające się przepisy szczegółowe dotyczące: dobrych praktyk produkcji, dokumentacji i oceny bezpieczeństwa kosmetyków, śledzenia produktów w łańcuchu dostaw promują ściślejszą współpracę całej branży kosmetycznej. Większa reprezentatywność – większy potencjał Członkiem Związku może zostać producent, dystrybutor kosmetyków, podwykonawca, laboratorium, producent i dostawca surowców, opakowań oraz maszyn dla branży, wydawcy prasy branżowej. Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego zrzeszając wielu graczy szeroko rozumianej branży kosmetycznej jest platformą wymiany informacji oraz forum budowania opinii w najważniejszych dla przemysłu kwestiach naukowych, legislacyjnych i ekonomicznych. Związek to jego członkowie. Organizacja jest tak silna jak firmy ją współtworzące. Reprezentatywna lista członków organizacji jest gwarantem profesjonalizmu i skuteczności działania. Dołącz do nas. Głos Związku waży więcej niż głos pojedynczego przedsiębiorcy. Henryk Orfinger Prezes Polskiego Związku Przemysłu Kosmetycznego Jesteśmy członkiem PKPP Lewiatan. Wstępując do Związku stajesz się również członkiem największej organizacji pracodawców w Polsce. www.kosmetyczni.pl Docieramy tam, gdzie pojedynczy przedsiębiorca nie dotrze. Mówimy to, co pojedynczy przedsiębiorca chce powiedzieć. ROBIMY TO W IMIENIU CAŁEJ BRANŻY Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego to organizacja branżowa zrzeszająca przedsiębiorców branży kosmetycznej. Jesteśmy skuteczni, gdyż zajmujemy się tylko jedną dziedziną – kosmetyki to główne spektrum zainteresowań i działań Związku. Związek jest dla członków platformą wymiany informacji, doświadczeń i wiedzy. Jesteśmy głosem polskiego przemysłu kosmetycznego. Reprezentujemy interesy blisko 60% rynku. Naszym członkiem może zostać zarówno międzynarodowy koncern, jak i mała rodzinna firma. Nasz cel to tworzyć jak najlepsze warunki rozwoju firm branży kosmetycznej budując przyjazne i elastyczne otoczenie prawne. WYPRZEDZAĆ Wybiegając w przyszłość widzimy interesy branży jako całości. INFORMOWAĆ Służymy informacjami prawnymi, podatkowymi i technicznymi, które mają kluczowy wpływ na funkcjonowanie biznesu naszych członków. SZKOLIĆ Organizujemy seminaria, konferencje, spotkania grup roboczych. Opracowujemy przewodniki oraz wytyczne. Co robimy? Jesteśmy rzecznikiem interesów uczestników rynku kosmetycznego: • • • • • • • • • Współtworzymy dobre prawo Opiniujemy projekty ustaw branżowych Koordynujemy wypracowanie stanowisk polskiego przemysłu kosmetycznego Dbamy o stały dialog z polskimi, europejskimi i międzynarodowymi instytucjami oraz organizacjami wpływającymi na codzienne życie przedsiębiorców branży kosmetycznej Prezentujemy własne ekspertyzy ekonomiczne i techniczne Służymy radą, prowadzimy indywidualny consulting dla naszych członków Propagujemy najlepsze praktyki w branży Budujemy społecznie odpowiedzialny sektor Dbamy o dobry wizerunek branży w mediach Nasze działania łączą ekspertyzę naukową i legislacyjną z wiedzą o rynku oraz wieloletnim doświadczeniem w branży kosmetycznej. Najważniejsze tematy techniczne Związku to: rozporządzenie kosmetyczne, REACH, normalizacja, bezpieczeństwo i skuteczność kosmetyków, technologia, opakowania, kontrola i zarządzanie jakością. Działania Związku promujące społecznie odpowiedzialny biznes to: www.kosmopedia.org | www.piekniejszezycie.org | www.uvagaslonce.pl Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego ul. Flory 9 lok. 3, 00-586 Warszawa tel. (022) 565 20 75, faks (022) 565 20 83, e-mail: [email protected] www.kosmetyczni.pl 20 | polski polskiprzemysł przemysł Wymagania przepisów prawnych dotyczące znakowania kosmetyków mgr inż. Wioletta Bogusz-Kaliś JARS Centrum Jakości Sp. z. o.o. Informacje zawarte na etykiecie, czy to zamieszczonej bezpośrednio na opakowaniu kosmetyku, czy zawarte w zawieszce lub ulotce dołączonej do opakowania, powinny być źródłem najważniejszych informacji o produkcie dla konsumenta. Prawidłowe opracowanie etykiety wymaga uwzględnienia wielu aktów prawnych jednocześnie, zarówno obowiązujących w kraju jak i Unii Europejskiej. Określone przepisami prawnymi wymagania w zakresie składu, sposobu produkcji, kontroli, pakowania, oznakowania, przechowywania i wprowadzania Wszystkie produkty wprowadzane na rynek muszą być bezpieczne, a zapewnieniu bezpieczeństwa służy również prawidłowe oznakowanie. do obrotu mają na celu zapewnienie zdrowia i bezpieczeństwa użytkowników tych produktów. Opakowanie jednostkowe kosmetyku powinno być oznakowane w języku Dane obligatoryjne na etykiecie Do podstawowych danych wymaganych na etykiecie kosmetyku polskim, w sposób widoczny i czytelny, metodą uniemożliwiającą łatwe należą: nazwa handlowa kosmetyku i jego kategoria, dane producenta, usunięcie oznakowania. zawartość kosmetyku w opakowaniu, termin trwałości, numer partii lub Podstawę prawną dotyczącą kosmetyków w polskim ustawodawstwie inne dane pozwalające na identyfikację partii kosmetyku, skład produktu, stanowi ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach (Dz. U. Nr 42 poz.473 funkcję kosmetyku, jeśli nie wynika ona jednoznacznie z jego prezentacji oraz ze zmianami). Wydane na jej podstawie rozporządzenie Ministra Zdrowia z szczegółowe ostrzeżenia dotyczące stosowania. 16 czerwca 2003 r. określa kategorie produktów będących kosmetykami. Nazwa kosmetyku może zawierać nazwę marki lub stanowić informację Wszystkich producentów, tak więc również i producentów kosmetyków o przeznaczeniu produktu. Obok nazwy powinna być podana kategoria obowiązują zapisy ustawy z 12 grudnia 2003 o ogólnym bezpieczeństwie kosmetyku. Oznakowanie powinno zawierać informację na temat funkcji produktów. Muszą być również spełnione wymagania szczegółowych kosmetyku, jeżeli nie wynika ona jasno z jego prezentacji. przepisów tj. rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 20 lipca 2009 r. Dane producenta. Na etykiecie powinno być zamieszczone imię i w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowań towarów nazwisko lub nazwa i adres producenta, a także nazwa państwa, jeżeli paczkowanych, rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 kwietnia 2004 r. kosmetyk jest produkowany poza Polską i państwami Unii Europejskiej. w sprawie określenia wzorów oznakowania opakowań, rozporządzenia Ministra Informacje te mogą być skrócone pod warunkiem, że będzie możliwa Gospodarki z dnia 5 listopada 2009 r. w sprawie szczegółowych wymagań identyfikacja producenta. Jeśli na opakowaniu podano więcej niż jeden adres, dla wyrobów aerozolowych. Spośród przepisów unijnych należy wymienić jeden z nich powinien być podkreślony. Podkreślenie to oznacza, pod którym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 1223/2009 z dnia adresem przechowywane jest tzw. dossier, czyli dokumentacja kosmetyku 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych, które zastąpi m.in, receptura, wyniki badań. Dossier udostępniane jest tylko instytucjom w całości obecnie obowiązującą Dyrektywę Rady z dnia 27 lipca 1976 r. nadzoru np. Inspekcji Sanitarnej. w sprawie zbliżenia ustawodastw Państw Członkowskich dotyczących Zawartość kosmetyku w opakowaniu podaje się w jednostkach masy produktów kosmetycznych (76/768/EWG). Rozporządzenie to wejdzie lub objętości. Podaje się ilość jaka jest zawarta w chwili pakowania. Obowiązek w życie dopiero 11 listopada 2013 r. (za wyjątkiem niektórych artykułów, które podawania tej informacji nie dotyczy opakowań zawierających mniej niż wejdą w życie wcześniej – z dniem 1 grudnia 2010 r. oraz 11 stycznia 2013 5 gramów lub 5 mililitrów bezpłatnych próbek i opakowań jednorazowego r.) i będzie obowiązywało wprost we wszystkich krajach członkowskich Unii użytku. Nie dotyczy również to opakowań zbiorczych, na których nie podaje Europejskiej. Należy również przywołać dyrektywę 2005/29/WE Parlamentu się masy czy objętości, jeśli informacje te znajdują się na opakowaniach Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. tzw. dyrektywę o nieuczciwych jednostkowych umieszczonych w tych opakowaniach zbiorczych, przy praktykach handlowych. czym opakowanie zbiorcze musi zawierać dokładną informację o liczbie 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 21 opakowań jednostkowych chyba, że ich ilość jest dobrze widoczna z zewnątrz opakowania. Oznaczenie ilości nominalnej może być poprzedzone dodatkowym napisem „objętość netto”, „masa netto” lub „zawartość netto”. Na wyrobach aerozolowych umieszcza się informację o całkowitej pojemności pojemnika, a oznaczenie na pojemniku masy netto ich zawartości nie jest już wymagane. Rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowań towarów paczkowanych reguluje również minimalną wysokość cyfr i liter w zależności od ilości nominalnej towaru paczkowanego tj. do 50g lub ml – 2mm, powyżej 50 do 100 – 3mm; powyżej 200 do 1000 – 4mm, powyżej 1000–6mm. Opakowanie kosmetyku musi zawierać także informacje na temat numeru serii lub inne dane pozwalające na identyfikację partii kosmetyku np. jeśli wystąpią jakieś działania niepożądane. Numer serii może być umieszczony w postaci wytłoczonego numeru lub daty, może też być zakodowany w kodzie paskowym. Kolejną wymaganą informacją jest termin trwałości, który oznacza, że w podanym okresie producent gwarantuje zachowanie bezpieczeństwa, stabilności i deklarowanych właściwości produktu. Termin ten powinien być wyraźnie oznakowany. Podaje się zamieszczając odpowiednio miesiąc i rok, lub dzień, miesiąc i rok, lub podając informację o miejscu jego umieszczenia. Datę poprzedza się sformułowaniem „najlepiej zużyć przed końcem”. Jeśli jest to niezbędne dla kosmetyku, należy wskazać warunki zapewniające jego przydatność do użycia np. przechowywać w chłodnym miejscu. Podawanie terminu trwałości nie jest wymagane w przypadku produktów, gdy okres reklama JARS Centrum Jakości Sp. z o.o. ŁAJSKI, ul. Kościelna 2a 05-119 Legionowo tel. 22 783 17 34 [email protected] www.jars.pl Nasze laboratorium działa na rynku od 10 lat. Dla przemysłu farmaceutycznego i kosmetycznego oferujemy m.in.: • • • • • • • • • • • • Weryfikację czystości mikrobiologicznej surowców oraz produktów gotowych Oznaczanie podstawowych wskaźników fizykochemicznych ( sucha masa, gęstość, chlorki, pH i inne) Badania opakowań Opracowanie i walidacja metod analitycznych oraz optymalizacja już istniejących: - zawartość substancji czynnych i pomocniczych - zawartość rozpuszczalników - zawartości zanieczyszczeń - profil zanieczyszczeń - potwierdzenie zawartości zanieczyszczeń i substancji czynnych Transfer metod analitycznych Prowadzenie badań stabilności, tworzenie z nich raportów wraz obróbką statystyczną Rutynowe analizy jakościowe i ilościowe Opracowania statystyczne badań biodostępności, biorównoważności, badań klinicznych oraz oceny skuteczności Tworzenie pełnej dokumentacji rejestracyjne dla produktów leczniczych Tworzenie dokumentacji DMF dla substancji czynnych i pomocniczych Kliniczne i niekliniczne raporty eksperta w formacie CTD Specjalistyczne tłumaczenia dokumentacji rejestracyjnej (dokumentacja jakościowa, niekliniczna) 22 | polski przemysł przydatności wynosi więcej niż 30 miesięcy, ale wtedy wymagany jest na może umieścić na opakowaniu lub dołączonej ulotce informację, że kosmetyk opakowaniu znak PAO tzw. symbol otwartego słoiczka. Symbol PAO (Period nie był testowany na zwierzętach jedynie wówczas, gdy producent i jego After Opening) oznacza czas po otwarciu opakowania, w jakim produkt może dostawcy nie wykonywali i nie zlecali wykonania testów na zwierzętach być bezpiecznie stosowany. kosmetyku, jego prototypu ani żadnego z jego składników oraz gdy nie zawiera W tym znaku graficznym podaje się również czas wyrażony w miesiącach lub on składników testowanych na zwierzętach przez innych producentów w celu latach (np. 6M lub 24M), co oznacza czas w jakim od otwarcia opakowania wytworzenia nowych kosmetyków. kosmetyk może być bezpiecznie stosowany bez stwarzania zagrożenia dla zdrowia człowieka. Opakowanie kosmetyku powinno zawierać szczegółowe ostrzeżenia Oświadczenia o produkcie Z definicji kosmetyku wynika, iż kosmetyk nie leczy, nie powinno więc przy stosowaniu kosmetyku np. o możliwości wystąpienia odczynów na etykietach kosmetyków znajdować się informacji sugerujących leczenie alergicznych oraz dodatkowo inne ostrzeżenia, jeżeli kosmetyk jest czy wspomaganie leczenia. Surowce o właściwościach leków nie mogą być przeznaczony do stosowania przez osoby wykorzystujące ten kosmetyk w stosowane w kosmetykach. Nie powinny być również zawarte informacje, które ramach wykonywanego zawodu np. fryzjer. przypisywałyby kosmetykowi cechy lub funkcje, których on nie posiada. Skład produktu Wyroby aerozolowe Listę składników poprzedza się słowem „składniki” Dodatkowo poza wyżej wymienionymi niezbędnymi informacjami, na lub „ingredients”. Skład kosmetyku opisuje się zgodnie wyrobach aerozolowych, niezależnie od ich zawartości należy zamieścić napis z nazwami przyjętymi w Międzynarodowym Nazewnictwie Składników ”Pojemnik pod ciśnieniem: chronić przed słońcem i nagrzaniem powyżej Kosmetycznych (INCI). Składniki umieszcza się w kolejności malejącej, 50ºC. Nie przekłuwać ani nie spalać, także po zużyciu”, a także dodatkowe według masy w momencie ich dodawania, jednak składniki użyte ostrzeżenia dotyczące stosowania zwracające uwagę użytkowników na w stężeniach poniżej 1% wymienia się w dowolnej kolejności, po szczególne niebezpieczeństwa stwarzane przez wyrób. Ponadto, gdy produkt składnikach w stężeniach większych niż 1 %. Znaczy to, że składnik, jest sklasyfikowany jako łatwopalny lub skrajnie łatwopalny, powinien zawierać którego jest najwięcej w kosmetyku, wymieniony jest jako pierwszy. sformułowania wskazujące na środki ostrożności: „nie przechowywać w Kompozycje zapachowe określa się wyrazem „zapach” lub „aromat” lub pobliżu źródeł łatwopalnych - nie palić tytoniu; chronić przed dziećmi”, ich odpowiednimi nazwami przyjętymi w Międzynarodowym Nazewnictwie a także specjalne ostrzeżenie dotyczące stosowania wyrobu aerozolowego Składników Kosmetycznych. Barwniki, inne niż barwniki przeznaczone do - „nie rozpylaj nad otwartym płomieniem lub żarzącym się materiałem”. Jeżeli barwienia włosów, mogą być wymienione po innych składnikach nie możliwe jest naniesienie wszystkich niezbędnych informacji na wyrobie w dowolnej kolejności. Numery barwników muszą być zgodne z ich aerozolowym o pojemności nie większej niż 150 ml z powodu jego małych numerami określonymi w liście barwników dozwolonych do stosowania wymiarów, należy je umieścić na etykiecie przymocowanej do tego wyrobu. w kosmetykach (Colour Index). W przypadku kosmetyków sprzedawanych w wielu odcieniach kolorów po oznaczeniu znakiem graficznym „+/-” i użyciu określenia „może zawierać” jest dopuszczalne wymienienie wszystkich Informacje zamieszczane dobrowolnie Do takich informacji należą: symbol „e” – podawany obok wartości barwników. W składzie kosmetyku wymienia się również tzw. potencjalne określającej zawartość nominalną produktu, jeśli podczas pakowania był alergeny, czyli 26 składników kompozycji zapachowych, które u osób stosowany wewnętrzny system kontroli ilości towaru paczkowanego; znak szczególnie wrażliwych mogą wywołać uczulenia. „odwrócony epsilon” – oznaczający butelkę o określonej pojemności, znak Jeśli producent kosmetyku uzyska zgodę od Głównego Inspektora wskazujący, że opakowanie powinno, trafić do kosza na odpady, nie ogólnego, Sanitarnego, po rozpatrzeniu specjalnego wniosku, na nieujawnianie na lecz z segregacją śmieci, oznaczenie rodzaju materiału, z którego wykonano opakowaniu jednostkowym nazw jednego lub więcej składników kosmetyku, opakowanie, „znak dbaj o czystość” i inne. Na kosmetykach zamieszczane są wówczas w jego składzie zamiast nazwy składnika umieszcza się jego numer. również inne symbole nieobowiązkowe, a przyznawane odpłatnie np. symbol Jeżeli wielkość lub kształt opakowania uniemożliwiają podanie na kosmetyku naturalnego, przy spełnieniu określonych wymagań właściwych opakowaniu jednostkowym zewnętrznym wszystkich ostrzeżeń lub składu produktu, mogą one być podane na dołączonej ulotce, nalepce, organizacji. Kwestii tej jednak nie regulują przepisy prawne. Informacje i znaki graficzne zamieszczane są dobrowolnie, nie znaczy taśmie lub kartce dołączonej do opakowania. Wówczas na opakowaniu to jednak, że w dowolny sposób. Jeśli producent decyduje się zamieścić jednostkowym zewnętrznym umieszcza się skróconą informację lub określony znak musi stosować się do wymagań zawartych w stosownych znak graficzny tzw. „ręka w książce”, który wskazuje na dołączone przez rozporządzeniach lub innych wytycznych. Zatem poprawne opracowanie producenta dodatkowe ważne informacje. etykiety dla kosmetyku nie jest łatwym zadaniem. Jednocześnie należy uwzględnić wiele wymagań zawartych w wielu aktach prawnych, Testowanie na zwierzętach Zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o zmianie ustawy o kosmetykach, zakazane jest wprowadzanie do obrotu kosmetyków szczegółowych dotyczących tego typu produktów, jak i bardziej ogólnych mających zastosowanie do wszystkich produktów obecnych na rynku. W kompetencjach Inspekcji Sanitarnej oraz Inspekcji Handlowej leży testowanych na zwierzętach, zawierających składniki lub ich kombinacje sprawowanie kontroli w zakresie znakowania, zafałszowań i prawidłowości testowane na zwierzętach oraz przeprowadzania na zwierzętach testów obrotu kosmetyków, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa zdrowia ludzi. składników kosmetyków lub kombinacji tych składników. Zatem producent 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl U-E-T Bernd Siebler GmbH Vogesenstraße 27 76287 Rheinstetten Niemcy telefon: +49 721 7509 200 fax: +49 721 7509 202 www.u-e-t.com Przedstawicielstwo w Polsce: „Trade & Consult Ltd. Sp. z o.o.” Sp. k. ul. Kubickiego 9/6, 02-954 Warszawa tel. +48 22 885 28 11, 885 28 08 fax +48 22 642 34 98 [email protected] www.tradeconsult.pl STELLA 68 Opatentowana - dostępna tylko w U-E-T ! Prawdziwa innowacja ! Firma U-E-T wynalazła i zaprojektowała unikalną, bezstopniowo regulowaną gwiazdę formatową z 8 stacjami dla kartoniarek Compact 3 i Compact 4. Największą korzyścią w stosunku do konwencjonalnego systemu jest brak konieczności wymiany gwiazdyprzy zmianie formatu oraz brak konieczności wymiany części formatowych związanych z modułem gwiazdy. Dzięki temu maszyna jest wyjątkowo elastyczna i natychmiast gotowa do pracy z różnymi przyszłymi formatami. Maszyna Compact 3 jest najbardziej elastyczną kartoniarką, której poszukujecie. Dostępna jest w wersji stołowej lub z własną, zintegrowaną podstawą. Główny ruch realizowany jest mechanicznie poprzez stół indeksowy w kombinacji z mechanicznym sprzęgłem przeciążeniowym. Części składowe cechuje najwyższa jakość. Powyższe zalety powodują, że kartoniarka odznacza się najwyższą niezawodnością. Sterowanie maszyną realizowane jest za pomocą PLC. Optymalnym obszarem zastosowania dla modelu Compact 4 jest pakowanie do kartoników produktów farmaceutycznych, kosmetycznych, spożywczych oraz pakowanie kontraktowe. Pozycje wymagające regulacji w kartoniarce Compact 4 wyposażono w szybko-blokujące dźwignie i dokładne podziałki, aby zapewnić łatwą i szybką zmianę formatu (15 min.). W zależności od wymagań użytkownika maszyna Compact 4 może być napędzana przy zastosowaniu kombinacji silnik elektryczny / stół indeksowy z mechanicznym sprzęgłem przeciążeniowym lub za pomocą serwo-motoru z falownikiem. Sterowanie odbywa się za pomocą PLC. 24 | polski przemysł Budowanie wizerunku silnej marki na rynku kosmetyków Hanna Kaczmarek W poprzednim, grudniowym, numerze pisałam o roli marki, o jej wpływie na proces wyboru i zakupu oraz sprzedaży produktów kosmetycznych. Tym razem, zgodnie z obietnicą, postaram się przybliżyć zagadnienia związane z budowaniem silnej marki, czyli takiej, która cieszy się wysokim poziomem sprzedaży. Teraz, kiedy wiemy już, że warto budować silne marki, pozostaje nam bowiem jedynie zastanowić się jak to robić? Skutecznie. Aby zacząć mówić o tym, co należy zrobić, aby nasza marka była ich marek) z pewnością da nam pewien obraz procentowego podziału silna, zastanówmy się najpierw co oznacza termin „silna marka”, jakie są rynku kosmetycznego w Polsce. wyznaczniki siły marki? Najczęściej spotykanymi wyznacznikami siły Mniej teoretycznym i matematycznym wyznacznikiem siły marki jest marki są: jej udział w rynku (im większy, tym silniejsza), świadomość świadomość istnienia marki. W literaturze występuje ona na 4 poziomach. jej istnienia wśród konsumentów (im więcej konsumentów o niej Pierwszym z nich jest rozpoznawanie marki, czyli to czy jadąc autostradą wie, tym jest silniejsza), elastyczność cenowa (silniejsza marka może na widok żółto-zielonej gwiazdy wiemy, że to stacja paliw bp na której pozwolić sobie na wyższą cenę) i obecność na rynku rozumiana jako możemy zatankować auto i napić się kawy, czy też potrzebujemy czas istnienia na rynku (silne marki są obecne na rynku czasem nawet dodatkowych informacji (napisów), aby w tym znaku dostrzec ważny przez dziesiątki lat). punkt naszej podróży. Rozpoznawanie odgrywa więc bardzo ważną rolę Przejdźmy teraz do pierwszego wyznacznika siły marki – udziału marki podczas zakupów, a w szczególności dotyczy tych impulsywnych. Zimą w rynku. Wielu właścicieli marek dąży do tego, aby ich marki opanowały wiele kobiet stojąc w kolejce do kasy sięga po umieszczone w jej pobliżu jak największy obszar rynku, czyli „zjadły jak największy kawałek tortu”. pomadki ochronne do ust, mimo że zapakowane w papierowe kartoniki, Jednak tylko nieliczne marki zajmują pozycję lidera i mogę się szczycić doskonale rozpoznawane dzięki swojej kolorystyce i logo. Ten mechanizm kilkunastoprocentowym udziałem w rynku. Tylko zaś najsilniejsze z marek jednoznacznie wskazuje na pierwotność produktu wobec potrzeby, która stoją w obliczu problemów, które niesie im system walki z monopolizmem, jest tu ewidentnie drugorzędna. Z drugim poziomem świadomości marki ponieważ tylko nielicznym grozi zawładnięcie całym rynkiem i wszystkimi spotykamy się w odwrotnych sytuacjach, czyli wtedy gdy najpierw mamy jego konsumentami. Z tymi problemami chciałoby jednak borykać się potrzebę, a później pojawia się produkt. Kiedy czeka nas długa podróż wielu, ponieważ osiągnięcie pozycji lidera daje ogromne możliwości. pociągiem i w ostatniej chwili podbiegamy do kiosku z gazetami, musimy Rzadko kiedy konkurencja zdobywa się na odwagę wystąpienia przeciwko wiedzieć jakim tytułem prasowym jesteśmy zainteresowani, w innym liderowi, zazwyczaj więc jedyne co może mu grozić, to pojawienie się przypadku nie dokonamy zakupu „na ostatnią chwilą”. zupełnie nowych firm (na tyle silnych finansowo już na samym wejściu, W tej sytuacji uruchamia się proces przypominania marki, czyli takie aby móc z nim walczyć) lub inne, niezależne od niego, czynniki (tj. zmiana sięganie do zasobów swojej pamięci w efekcie, którego doskonale ustawodawstwa). Nie zawsze widok jednej sklepowej półki będzie wiemy jaki produkt chcemy (oczami wyobraźni widzimy jego opakowanie wyznacznikiem udziału danej marki w rynku, ale spisanie wszystkich i kolorystykę), zanim sprzedawca położy go na sklepowej ladzie. Identyczną dostępnych w sieci drogerii Rossman produktów kosmetycznych (według sytuację możemy przeżyć lub zaobserwować w drogerii, podczas zakupu 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 25 proszku do prania. Nikt nie kupuje go kiedy nie ma brudnych ubrań lub takie miano przypisujemy tym, które goszczą w naszych domach od kiedy wszystkie oddaje do pralni chemicznej. Kolejnym, trzecim poziomem lat. Nie pamiętamy już jak wyglądało pierwotne logo umieszczone na świadomości marki jest jej wymienienie na pierwszym miejscu przez produkcie, ale wiemy, że Coca Cola zawsze była czerwona, a krem Nivea większość zapytanych w badaniu konsumentów. W życiu codziennym niebieski. Długość istnienia marki na rynku to dla nas niepodważalny też możemy mieć do czynienia z takim przywoływaniem marki np. wtedy, dowód jej siły, zarówno w znaczeniu potocznym, jak i w rozważaniach kiedy po pracy robimy zakupy w sklepie osiedlowym, pozbawionym marketingowych. możliwości samoobsługi i wymuszającym na nas konieczność poproszenia Omówienie głównych wyznaczników siły marki, to jak katalog o konkretny produkt lub w aptece kiedy musimy wypowiedzieć nazwę jej cech, zbiór najważniejszych informacji o niej. Wiedząc co jest kremu ochronnego do rąk, którego nabyciem jesteśmy zainteresowani. istotne dla marki, możemy zacząć dobierać narzędzia, którymi będziemy Ostatnim poziomem świadomości marki jest natomiast dominacja jednej kształtować jej wizerunek. marki w całej kategorii produktów, zjawisko będące ogromną barierą dla wprowadzania nowych produktów i marek na rynek. Świadomość marki jest bardzo ważna, stanowi Narzędzi jest wiele, ale ja skupię się na tych, które są najistotniejsze dla budowania wizerunku silnej marki na rynku produktów kosmetycznych. Pominę zatem np. promocje sprzedaży bowiem podwaliny dla wszelkich innych działań związanych tj. obniżki cen, które zmierzając do krótkotrwałego wzrostu sprzedaży, z budowaniem wizerunku marki, o których będę pisać w kolejnych bardzo często obniżają wartość marki, czyniąc ją dostępną za niewielkie częściach artykułu. pieniądze, często zbyt małe, jak na jej pierwotnie kreowane wartości czy Po omówieniu udziału marki w rynku i świadomości jej istnienia, wróćmy sposoby zaspokojenia naszych potrzeb. Pierwotnie bardzo drogi krem do tego, co czyni markę silną, wróćmy do trzeciego wyznacznika siły marki, przeciwzmarszczkowy straci w naszych oczach (także na efektywności), czyli elastyczności cenowej na oferowane przez nią produkty. Długo trzeba kiedy sprzedawca lub producent zaoferuje nam jego kupno w cenie pracować nad osiągnieciem takiego celu, ale daje on wspaniałe rezultaty, zmywacza do paznokci. Skupię się natomiast na narzędziach tj. reklama zwłaszcza ekonomiczno-finansowe. Kiedy marka jest silna, obniża się bowiem czy public relations oraz kilku innych, bardziej wyszukanych. jej elastyczność cenowa, ponieważ kiedy jej cena rośnie, popyt na nią wcale nie maleje, nadal bowiem jest grono osób zainteresowanych jej zakupem. Ostatnim, czwartym, wyznacznikiem siły marki jest długość istnienia marki na rynku. W potocznym myśleniu o silnych markach, najczęściej e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl Zanim przejdę do sedna tematu, chciałabym jeszcze tylko dodać, że budowanie wizerunku silnej marki jest bardzo ściśle związane z jej pozycjonowaniem. Silna marka nie zawsze musi być tą najdroższą, może być bowiem najsilniejszą w swojej kategorii tj. kategorii produktów 1/2011 26 | polski przemysł z tzw. średniej półki cenowej. I odwrotnie, bardzo wysoko pozycjonowana zarządzanie wizerunkiem wobec marki, musimy przeprowadzić wcześniej marka, wcale nie musi być silną. Może być tą, o której pisze się w kilka badań i analiz. Należy bowiem odpowiedzieć sobie na 3 pytania: ekskluzywnych czasopismach i którą promują czołowi opinionliderzy, jaki jest stan wiedzy konsumentów na temat naszej marki? Jaki jest ale jednocześnie może być niszową pod względem poziomu sprzedaży. stan życzliwości wobec niej? I jakimi czynnikami kierują się konsumenci Przechodząc do narzędzi budowania wizerunku marki, zacznę od dokonując oceny naszej marki?. Tylko i wyłączenie odpowiedzi na te reklamy. Wspominałam już bowiem, że świadomość jest warunkiem pytania dadzą nam wiarygodne podstawy do rozpoczęcie planowania koniecznym dla jakichkolwiek dalszych prac nad marką. W przypadku i wdrażania procesu kreowania pożądanego wizerunku. Pamiętajmy rynku produktów kosmetycznych rola reklamy jest dużo większa, niż na bowiem, że nikt inny nie odróżnia tak pożądanego i faktycznego wizerunku przykład w przypadku usług. Reklama kosmetyku jest reklamą produktu, marki, jak czynią to specjaliści ds. public relations. Szereg swoich działań czegoś co kupimy, zabierzemy do domu i z czym będziemy postępować tworzą oni w oparciu o swoje wyobrażenie na temat tego, jak powinna być wedle naszego uznania. Zupełnie inaczej rzecz ma się w przypadku usługi, postrzegana ich marka, a jak jest faktycznie. Czasem wyobrażenie i stan którą kupujemy od kogoś, i którą ktoś inny ma dla nas później świadczyć. faktyczny mogą być bardzo blisko siebie, a czasem zupełnie się różnić. Mówiąc wprost – bardziej wierzymy reklamom produktów, niż usług, Celem public relations będzie oczywiście jak najbliższe zjednanie ich dlatego też producenci produktów kosmetycznych powinny przywiązywać sobie. Wiemy już, że PR to działania mające na celu budowanie uwagę do swoich reklam. Każdy producent powinien pamiętać, że wizerunku marki i odpowiednie nim zarządzanie, ale pamiętajmy także celem komunikacyjnym każdej reklamy powinien być wzrost poziomu o tym, że wszystkie te działania muszą być przemyślane i planowane, aby rozpoznawania marki. Aby go osiągnąć, niezależnie od wykorzystywanego rzeczywiście mogły wpływać na osiągnięcie i utrzymanie zrozumienia nośnika reklamowego, powinno się: pokazywać logo marki i opakowanie pomiędzy marką, a jej konsumentami. kosmetyku – jego kolorystykę i kształt oraz zwracać uwagę konsumenta Na skraju public relations i bycia osobnym instrumentem na potrzebę, którą kosmetyk zaspokaja (problem łupieżu dla szamponów komunikacji marketingowej stoi sponsoring. Finansowe wspieranie przeciwłupieżowych lub zwężanie porów dla żeli do mycia cery trądzikowej). określonej dziedziny sportu, artysty czy akcji charytatywnej przez daną Wybierając zaś same nośniki reklamy (prasa, radio, telewizja) powinno markę, daje jej możliwość bardzo szybkiego utożsamienia się z danymi mieć się na uwadze nie tylko grupę docelową konsumentów potencjalnie wartościami tj. zdrowie i witalność (w przypadku sportu), finezyjność zainteresowanych reklamowanym produktem, ale także, i duchowość (artysta) czy dobroć i miłość (akcje charytatywne). Efekt a przede wszystkim, poziom jaki reprezentuje sobą wybrany nośnik. Trudno jest tu bardzo szybki, dlatego dobranie odpowiedniego podmiotu do bowiem będzie uwierzyć w wiarygodność drogiego produktu do pielęgnacji sponsorowania powinno być poprzedzone analizą wartości z jakimi skóry dojrzałej, umieszczonego w czasopiśmie dla młodych dziewcząt lub się on kojarzy. Sponsoring daje duże pole do popisu silnym markom, tabloidzie. Podobnie, jeśli chce się reklamować perfumy dla mężczyzn, ponieważ zazwyczaj mają one też duże możliwości finansowe i mogą których całym życiem jest prowadzony przez nich biznes i związane z zaistnieć przy naprawdę ważnych (i równie silnych) wydarzenia, nim pasmo sukcesów, nie należy wybierać innych godzin emisji reklamy ludziach i instytucjach. telewizyjnej niż te, w czasie, których pojawiają się wiadomości z Polski i ze świata lub pokazywane są relacje z giełd papierów wartościowych. Public relations jest swego rodzaju majstersztykiem jeśli chodzi Jednym z najnowszych sposobów budowania wizerunku marki jest e-branding, czyli zespół działań tworzących wizerunek marki w internecie i za pomocą internetu. Podstawowym będzie tu oczywiście o zarządzanie wizerunkiem, bowiem żadne inne narzędzia marketingowe posiadanie strony internetowej, dedykowanej marce. Warto tutaj (często PR nazywany piątym elementem marketingu mix) nie skupiają się wspomnieć, że coraz częściej odchodzi się od budowania ogromnych tak bardzo na tworzeniu i rozwoju wizerunku, jak ta dziedzina. Aby wdrożyć stron poświęconych zarówno firmie, jak i wszystkim jej produktom oraz 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl polski przemysł | 27 sztuki teatralnej, teledysku czy książki) produktu lub określonego wzoru zachowań konsumenckich. Oczywiście obowiązują tu komercyjne zasady i korzyść z tego rodzaju działań musi płynąć w kierunku obu marek – marki filmu i marki produktu lub marki, z którą wiąże się dane zachowanie. Zupełnie subiektywnie twierdzę, że product plecement może być jednym z doskonalszych sposobów budowania wizerunku silnej marki – co bowiem może być dla konsumenta bardziej wiarygodne niż główna bohaterka ulubionego serialu, która na swej łazienkowej półce ma zawsze ten sam balsam do ciała. A do realizatorów tego zjawiska mam tylko jedną prośbę – ona naprawdę nie musi zatrzymywać tego opakowania na kilkanaście sekund przed okiem kamery, abyśmy my, konsumenci, je dostrzegli lub zapamiętali. Myślę, że im więcej subtelności w tej dziedzinie, tym lepszy i trwalszy efekt. Silna marka może oferować nam produkty zaspokajające różne nasze potrzeby i należące do różnych kategorii. Silna marka może oferować markom. Dużo lepszym rozwiązaniem jest stworzenie jednej strony nam zarówno szampony, jak i odżywki do włosów, lakiery do paznokci korporacyjnej i kilku stron produktowych lub markowych. Wówczas i zmywacze do nich, kremy lub balsamy. Silna marka powinna uśmiechać partner handlowy lub konsument wchodzi na tę stronę, która go się do nas z każdej strony, być w każdym miejscu, do którego się udamy interesuje, dzięki czemu nie przedziera się przez gąszcz niepotrzebnych i na ustach wszystkich, z którymi rozmawiamy. Powinna być tą, wobec mu informacji, tylko skupia na tym, co najważniejsze czyli np. na której zawsze będziemy lojalni. zaletach produktu lub silnych stronach marki. Strona internetowa to nowoczesny rodzaj wizytówki, dlatego też jej adres powinien być bardzo łatwy do zapamiętania i jak najprecyzyjniej oddający jej treść. reklama Strona internetowa pozwala producentowi na przedstawienie siebie lub swoich produktów, marek, można więc rzec, że jest pierwszym krokiem na internetowej planecie. Dobór następnych powinien być dobrze przemyślany i ściśle wynikający z pozycjonowania marki. Mamy tu do dyspozycji bannery internetowe, linki sponsorowane czy marketing wirusowy. Wszystkie one muszą być jednak powiązane z innym „EDUKACJA DLA NOWOCZESNEJ KOSMETOLOGII” stronami, dlatego bardzo ważna jest znajomość profilu i odbiorców tych, innych stron. Po pierwsze nie warto umieszczać bannerów produktów antycellulitowych na stronach poświęconych motoryzacji, na które kobiety wchodzą zdecydowanie rzadziej niż na strony poświęcone tematyce kulinarnej, a po drugie jeśli chcemy, aby nasz produkt był postrzegany jako ekskluzywny (a dzięki temu drogi), to stworzenie dla niego strony z domeną superokazja.pl, będzie nie tylko wprowadzać w błąd odbiorów, czy też powodować, że prawdziwa grupa docelowa nie zainteresuje się nim (bo nie zainteresuje jej link „pachnący” promocją cenową), ale wpłynie niekorzystnie na wizerunek marki. Mało klarowne precyzowanie wartości marki, zawsze działa bowiem osłabiająco na jej wizerunek. Product placement nie jest aż tak nową dziedziną jak e-branding, ale z pewnością (właściwie realizowany) dużo bardziej subtelną, a zarazem efektywną. Polskie kino niestety nauczyło nas zupełnie innego (dość negatywnego) pojmowania tego rodzaju „promocji”, kiedy jednak zwrócimy się ku jego definicji od razu dostrzeżemy różnice i tkwiący zaproszenie na profesjonalne bezpłatne szkolenia Wyższa Szkoła Zawodowa Kosmetyki i Pielęgnacji Zdrowia w Warszawie zaprasza na profesjonalne bezpłatne szkolenia: • • • • • • w nim potencjał. Polskie filmy pokazują swoje bohaterki jako stosujące jeden i ten sam krem do twarzy kilka razy w ciągu jednego dnia lub jako sięgające po szampon w niezwykle zwolnionym tempie. Tymczasem sedno product placementu i jego definicja mówią, że jest to zjawisko polegające na umieszczaniu w filmie (i nie tylko oczywiście, może to bowiem dotyczyć także e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl • PODOLOGIA KOSMETYCZNA STOPIEŃ I i II, TECHNIKI MANUALNE W WELLNESS & SPA, METODY APARATUROWE STOSOWANE W PROFESJONALNEJ KOSMETOLOGII PIELĘGNACYJNEJ, PROFESJONALNE ZARZĄDZANIE SALONEM KOSMETYCZNYM, WIEDZA O KOSMETYKU DLA LEKARZY, WIEDZA O KOSMETYKU DLA PRACOWNIKÓW APTEK I HURTOWNI FARMACEUTYCZNYCH, KURS KOMPUTEROWY. Szczegółowe informacje można uzyskać na stronie internetowej Wyższa Szkoła Zawodowa Kosmetyki i Pielęgnacji Zdrowia ul. Podwale 13, 00-252 Warszawa tel. 22 635 50 09, fax 22 635 73 62 www.kosmetyka.edu.pl www.cosmetology.edu.pl BIURO PROJEKTU ul. Podwale 17, II piętro, pokój 201 00-252 Warszawa tel. 22 635 06 00 e-mail: [email protected] www.cosmetology.edu.pl Człowiek – najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 28 | polski przemysł Nowa Regulacja o kosmetykach – czy jesteś gotowy? Agnieszka Grotkiewicz Toksykolog w firmie Intertek 22 grudnia 2009 roku w dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej został opublikowany nowy tekst ustawy o kosmetykach. Od 11 lipca 2013 roku produkty kosmetyczne, które zostaną wprowadzone na rynek europejski powinny spełniać wymagania stawiane przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) NR 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów kosmetycznych. Jednak niektóre z wymagań nowej Regulacji już obowiązują lub będą obowiązywać przed 2013. Nowa Regulacja o kosmetykach obowiązuje w krajach Wspólnoty 11 marca 2013 – Całkowity zakaz testów na zwierzętach Europejskiej oraz w krajach takich jak Norwegia, Islandia i Lichtenstein. • Całkowity zakaz testów na toksyczność dawki powtarzanej, na Regulacja (EC) NR 1223/2009 zastąpi Dyrektywę Rady z dnia 27 lipca działanie szkodliwe dla układu rozrodczego i na toksykokinetykę, 1976 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstwa Państw Członkowskich dotyczących produktów kosmetycznych (76/768/EWG) wraz z jej około 11 lipca 2013 – Pozostałe wymagania 70 poprawkami. Poniżej najważniejsze wymagania nowej regulacji wraz z ich krótką charakterystyką: Osoba odpowiedzialna Do obrotu mogą być wprowadzone jedynie produkty kosmetyczne, dla których jest wyznaczona Osoba Odpowiedzialna na terenie Wspólnoty, 1 grudnia 2010 – CMR (substancje sklasyfikowane jako substancje rako- którą może być: twórcze, mutagenne lub mające szkodliwe działanie na układ rozrodczczy) • Producent mający siedzibę na terenie Wspólnoty • Stosowanie substancji sklasyfikowanych jako substancje CMR, • Importer spoza Wspólnotą należących do kategorii 2 jest zakazane. Jednak substancja zaliczona • Dystrybutor, który wprowadza kosmetyk do EWG pod własną nazwą do kategorii 2 może być stosowana w produktach kosmetycznych, lub znakiem towarowym lub modyfikuje produkt w sposób, który jeśli zostanie oceniona przez Komisje (SCCS: Scientific Committee wpłynie na zgodność z Regulacją. for Consumer Safety) i uznana za bezpieczną do stosowania w produktach kosmetycznych. Osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo kosmetyku powinna zadbać o spełnienie wszystkich wymogów stawianych przez nową Regulację, m.in. 11 stycznia 2013 – Nanomateriały o włączenie do dossier produktu raportu z oceny bezpieczeństwa. • Produkty kosmetyczne zawierające nanomateriały powinny być zgłaszane drogą elektroniczną Komisji przez osobę odpowiedzialną 6 Raport bezpieczeństwa produktu kosmetycznego miesięcy przed wprowadzeniem ich do obrotu, z wyjątkiem sytuacji, Dokument składa sie z dwóch części: gdy zostały już wprowadzone do obrotu przez tę samą odpowiedzialną Część A – Informacje na temat bezpieczeństwa produktu osobę przed 11 stycznia 2013. kosmetycznego. 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 29 1. Ilościowy i jakościowy skład produktu kosmetycznego Część B – Ocena bezpieczeństwa produktu kosmetycznego Łącznie z identyfikacją chemiczną substancji i ich zamierzoną funkcją. W wypadku kompozycji zapachowych i aromatycznych, nazwę i numer kodu kompozycji oraz tożsamość dostawcy. 1. Wniosek z oceny Oświadczenie dotyczące bezpieczeństwa produktu kosmetycznego. 2. Właściwości fizyczne/chemiczne oraz stabilność produktu 2. Ostrzeżenia i instrukcje stosowania umieszczane na kosmetycznego etykiecie Wraz z wynikiem stabilności produktu kosmetycznego w dających się racjonalnie przewidzieć warunkach przechowywania. 3. Uzasadnienie 3. Jakość mikrobiologiczna wniosek z oceny podany w sekcji 1 i oświadczenie podane w sekcji Powinno zawierać uzasadnienie naukowe, którego wynikiem jest Specyfikacje mikrobiologiczne substancji lub mieszaniny i gotowego produktu kosmetycznego łącznie z wynikiem testu obciążeniowego. 2. Wyjaśnienie to powinno opierać się na opisie określonym w części A. W odpowiednich przypadkach ocenia się i omawia marginesy bezpieczeństwa. 4. Zanieczyszczenia, ilości śladowe, informacje o materiale, z którego wykonano opakowanie Z uwzględnieniem czystości substancji i mieszanin wraz z istotnymi 4. Kwalifikacje eksperta i zatwierdzenie części B Zawiera imię i nazwisko oraz adres osoby przeprowadzającej ocenę właściwościami materiału, z którego wykonano opakowanie, w bezpieczeństwa, poświadczenie kwalifikacji osoby przeprowadzającej szczególności jego czystość i stabilność. ocenę bezpieczeństwa oraz datę i podpis osoby przeprowadzającej ocenę bezpieczeństwa. 5. Normalne i dające się racjonalnie przewidzieć stosowanie Wraz z uzasadnieniem, w szczególności w świetle ostrzeżeń i innych wyjaśnień na etykietach produktu. Dobra praktyka produkcji (DPP / GMP) Zgodnie z treścią nowej Regulacjii proces produkcji uznaje się za zgodny z dobrą praktyką produkcji, jeżeli jest zgodny z odpowiednimi 6. Narażenie na działanie produktu kosmetycznego Z uwzględnieniem miejsca zastosowania, powierzchni aplikacji, ilości zastosowanego produktu, czasu trwania i częstotliwości stosowania, normami zharmonizowanymi, do których odniesienia opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (przykładem może być ISO 22716). drogi narażenia wraz z populacją docelową i możliwości jej narażenia na działanie produktu. Dokumentacja produktu 7. Narażenie na działanie substancji osoba odpowiedzialna przechowuje jego dokumentację przez okres Od momentu wprowadzenia produktu kosmetycznego do obrotu Z uwzglednieniem toksykologicznych punktów końcowych substancji 10 lat od dnia wprowadzenia do obrotu ostatniej partii danego produktu szczególnego ryzyka. kosmetycznego. 8. Profil toksykologiczny substancji i zawiera raport bezpieczeństwa produktu kosmetycznego wraz Dokumentacja produktu jest podobna do obecnego dossier produktu Z uwzględnieniem toksyczności lokalnej (działanie drażniące na skórę i oczy), działania uczulającego na skórę, w wypadku pochłaniania promieniowania UV – fototoksyczności oraz dróg wchłaniania. Jeśli jest to konieczne, na podstawie danych z nieobserwowanego działania szkodliwego (NOAEL) można obliczyć margines bezpieczeństwa (MoS). Należy również wziąć pod uwagę wielkość cząsteczek w tym nanomateriałów, zanieczyszczeń oraz interakcje substancji. 9. Działanie niepożądane i ciężkie działanie niepożądane W wyniku działania produktu kosmetycznego lub w odpowiednich przypadkach innych produktów kosmetycznych z uwzględnieniem danych statystycznych. 10. Informacje o produkcie kosmetycznym Inne istotne informacje, np. istniejące wyniki badań z udziałem ochotników lub odpowiednio potwierdzone i uzasadnione wyniki oceny ryzyka przeprowadzonej w innych pokrewnych dziedzinach. e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 1/2011 30 | polski przemysł Laboratorium Pracownia Analiz Mikrobiologicznych Centrum Obsługi Klienta Pracownia Analiz Chemicznych Pracownia Analiz Sensorycznych Tak pracujemy z dokumentem stwierdzajacym, że kosmetyk został wyprodukowany zgodnie z zasadami DPP W przypadku wątpliwości co do zgodności produktu z wymogami przewidzianymi w rozporządzeniu, kosmetyk nie powinien pojawić się na rynku i być w sprzedaży, zanim nie zostanie produkt dostosowany do Rejesteracja (zgłaszanie produktu) Zawiadomienie o wprowadzeniu produktu kosmetycznego na rynek obowiązujących wymogów nowej Regulacji; • W sytuacji kiedy produkt kosmetyczny stwarza ryzyko wywołane europejski powinno być przesłane do Centralnego Systemu Danych ekspozycją i zagrożeniem dla zdrowia ludzi, dystrybutorzy absolutnie Komisji Europejskiej opracowanego przez tzw. Cosmetic Products informują o tym Osobę Odpowiedzialną oraz właściwe kontrolujące Notification Portal (CPNP). organy krajowe państw Wspólnoty, w których umożliwiły zapoznanie się Przed wprowadzeniem produktu kosmetycznego do obrotu osoba odpowiedzialna przedkłada Komisji drogą elektroniczną następujące informacje: z danym produktem, podając szczegóły dotyczące przede wszystkim niepoprawność i sprzeczność oraz przyjętych metod naprawczych. • Dystrybutorzy powinni zagwarantować, aby w momencie, gdy są • kategorię produktu kosmetycznego i jego nazwę odpowiedzialni za produkt, warunki przechowywania lub transportu • imię i nazwisko (firmy) osoby odpowiedzialnej oraz jej adres, pod odpowiadały ze zgodnością z wymogami określonymi w nowym którym udostępniana jest dokumentacja produktu; • kraj pochodzenia w przypadku importu; państwo członkowskie, w którym produkt kosmetyczny ma zostać wprowadzony do obrotu • dane kontaktowe osoby fizycznej, z którą można się kontaktować, w razie konieczności; • obecność substancji w formie nanomateriałów, ich identyfikacja, rozporządzeniu. • Dystrybutorzy powinni współpracować z właściwymi organami kontrolującymi na wniosek tych ostatnich w zakresie wszelkich działań, które będą miały na celu wyeliminowanie niebezpieczeństw stwarzanych przez produkty udostępnione przez nich na rynku Wspólnoty. W szczególności dystrybutorzy – na uzasadniony w tym nazwa chemiczna (wg nomenklatury IUPAC) i inne oznaczenia wniosek właściwego organu krajowego – dostarczają w języku łatwo określone w tekscie nowej Regulacji; zrozumiałym dla tego organu wszelkie informacje i dokumentacje • substancji sklasyfikowanych jako rakotwórcze, mutagenne lub działające szkodliwie na rozrodczość (CMR), nazwa i numer Chemicals [m.in. Dossier Produktu] niezbędną do wykazania zgodności danego produktu z wymogami regulacji. Abstracts Service (CAS) • receptura ramowa umożliwiająca szybkie i odpowiednie leczenie w razie wystąpienia problemów. • oryginalne oznakowanie oraz fotografię opakowania tego produktu – o ile jest ona czytelna. Podsumowanie Aby być w pełni przygotowanym do spełnienia wszystkich wymagań nowej Regulacji (WE) NR 1223/2009 należy gromadzić informacje na temat produktu. Podniesienie standardu dobrej praktyki produkcji może okazać się czasochłonne dla producentów. Data 11 lipca 2013 nie będzie Obowiązki dystrybutorów nas przerażać, jeśli juz teraz podejmiemy odpowiednie i poprawne Obowiązkiem dystrybutora jest zweryfikowanie m.in.: działania. • nazwy lub zarejestrowanej nazwy i adresu Osoby Opowiedzialnej Referencja: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady • numeru partii, daty minimalnej trwałości, o ile ma ona zastosowanie (WE) NR 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczące produktów • listy składników na opakowaniu kosmetycznych. 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 32 | surowce Właściwości fizykochemiczne liposomów Alina Bazan Zakład Doświadczalny „Organika” Sp. z o.o., Nowa Sarzyna Anita Przepiórkowska Instytut Technologii Polimerów i Barwników, Łódź, Politechnika Łódzka Istnieje wiele prac przeglądowych, które dotyczą otrzymywania, stabilizacji mono i oligoliposomy, które i zastosowania liposomów w kosmetyce1,2). Dominującą technologię charakteryzują się jednorodnym otrzymywania liposomów do celów kosmetycznych opublikował Billek 3) oraz Suzuki4). rozkładem wielkości cząstek. • metoda wtrysku z roztworu alkoholowego – jako materiał Do najważniejszych metod wytwarzania liposomów należą5): wyjściowy używa się np. POPC (1-palmitylo-2-oleilo–sn- • technika ekstruzji – w metodzie tej MLV dyspersje zostają glicero-3-fosfatydylocholiny). Wykazano, że stężenie POPC wielokrotnie przetłaczane pod ciśnieniem przez membrany nie wpływa na rodzaj i rozkład wielkości cząstek, które tworzą poliwęglanowe o określonej wielkości porów6). Występujące przy monomodalne systemy o wielkości 40-70 nm7). Przy wysokiej tym siły ścinające powodują rozbicie dużych cząstek na mniejsze. zawartości lipidów obserwuje się jednak tworzenie komponentów W zależności od średnicy porów i liczby przetłoczek powstają o cząstce większej niż 500 nm. Badania zmian zachodzących 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 33 Nr próbki Rodzaj próbki Składniki 1 liposom P-MP gliceryna, woda, lecytyna, mocznik, pantenol 2 liposom mocznik +pantenol -wzorzec, postać handlowa woda, mocznik, pantenol, lecytyna, glikol propylenowy, guma ksantanowa, 4-hydroksybenzoesan metylu, kwas 4-propoksybenzoesowy Tab. 1. Skład chemiczny preparatów liposomowych podczas przechowywania wskazują na mniejszą stabilność większych komponentów w porównaniu do produktów o małej cząstce. Modyfikację metody Celem niniejszych badań było opracowanie technologii uzyskiwania liposomów bez zawartości substancji konserwujących dla przemysłu kosmetycznego. wtrysku z roztworów etanolowych przeznaczoną do produkcji liposomów o wysokiej czystości w skali przemysłowej opisał Wagner ze współpr. Poprzez dokładnie definiowane Część doświadczalna Poszukiwanie metody otrzymywania preparatów liposomowych parametry jak ciśnienie wtrysku, zawartość lipidów itp. uzyskuje dla przemysłu kosmetycznego na skalę przemysłową doprowadziły do się wysoko powtarzalne systemy liposomowe o zdefiniowanej opracowania przeze mnie receptury uzyskiwania stabilnych preparatów wielkości cząstek. liposomowych opartych na naturalnych komponentach Liposom P-MP9). • metoda filmu - jest jedną z najstarszych metod stosowanych przez Jest to metoda oparta na wykorzystaniu lecytyn z zawartością PC Banghama użytą pierwotnie do wytwarzania wielowarstwowych (fosfatydylocholiny) 20% W metodzie tej wykorzystano właściwą proporcję liposomów. W metodzie tej substancje tworzą membrany. poszczególnych składników wchodzących w skład liposomu: gliceryna Środki pomocnicze zostają rozpuszczone w odpowiednich farmaceutyczna (75%), woda (14,5%), lecytyna (10,5%) oraz optymalne rozpuszczalnikach organicznych (najczęściej stosowany jest warunki temperaturowe, które decydująco wpływają na wysokie walory chloroform lub mieszanina chloroformu i metanolu). Zastosowane użytkowe gotowych produktów. 8) rozpuszczalniki zostają następnie odparowane w umiarkowanej Liposomy wykazują, że odpowiedni dobór surowców oraz proporcja temperaturze (ok. 40ºC), a utworzony film wysuszony pod poszczególnych składników prowadzą do uzyskania liposomów o wysokiej obniżonym ciśnieniem. W następnej kolejności zachodzi stabilności oraz czystości mikrobiologicznej. rozpuszczenie filmu w odpowiednim buforze, co prowadzi do Do badań użyto preparat liposomowy, który posłużył jako wzorzec, spontanicznego utworzenia dyspersji liposomów (MLV-pęcherzyki jest to liposom o nazwie liposom mocznik + pantenol oraz liposom P-MP liposomowej o wielkości cząstek od 200 nm do kilku µm). Jeżeli (tabela 1). zastosowany bufor zawiera składniki aktywne, to zostają one Właściwości fizykochemiczne preparatów liposomowych (tabela 1) w całości bądź częściowo zakapsułkowane w liposomach. wyznaczono poprzez oznaczenie pomiaru wielkości cząstek za pomocą Stopień załadowania i homogeniczność można poprawić poprzez aparatu Zetasizer Nano Series S90 firmy Malvern Instruments, pomiaru pH kilkakrotne zamrażanie (ciekły azot, temp. -196ºC). zgodnie z normą PN-C-04963:1989 oraz liczby kwasowej (LK) zgodnie Tak otrzymane liposomy mogą być dalej poddane obróbce z normą PN-86/C-45051/05. ultradźwiękami lub mechanicznym zabiegom w rodzaju Preparaty liposomowe były magazynowane w temperaturze otoczenia przetłaczania przez filtry membranowe albo homogenizacji pod przy ekspozycji na światło przez okres 6 miesięcy. W tym czasie wysokim ciśnieniem. poddawano je ocenie właściwości fizykochemicznych i użytkowych Rys. 1. Na podstawie przedstawionych metod otrzymywania liposomów dla przemysłu kosmetycznego nie można jednoznacznie dokonać wyboru optymalnego sposobu wytwarzania preparatów liposomowych. Jedne metody są możliwe tylko na skalę laboratoryjną inne Kinetykę zmian liczby kwasowej w badanych preparatach liposomowych przedstawiono na rysunku 2. Niewielkie zmiany liczby kwasowej podczas magazynowania i przechowywania próbek (tabela 1) świadczą o wysokiej trwałości nieskuteczne z uwagi na niską stabilność preparatów liposomowych hydrolitycznej w otrzymanych preparatach liposomowych. Na podstawie w czasie. wyników pomiaru stabilności preparatów liposomowych stwierdzono, e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 1/2011 34 | surowce pH Liposom P-MP Liposom mocznik +pantenol 7,8 7,6 7,4 7,2 7 6,8 6,6 6,4 6,2 6 5,8 1 2 3 4 5 6 Czas przechowywania, miesiące Rys. 1. Wartości pomiaru pH dla preparatów liposomowych że odpowiednio liposom P-MP wykazuje stabilność bardzo zbliżoną do inny skład chemiczny, który znacząco wpłynął na charakter liposomów liposomu mocznik + pantenol pomimo, iż nie posiada w swoim składzie o czym świadczy wielkość cząstek, próbka 2 (198,1nm). substancji konserwujących. Tę bardzo dobrą właściwość można przypisać Dodatkowo współczynnik polidyspersyjności PdI dla próbki 1 sposobowi wytwarzania liposomu P-MP oraz składnikom preparatu. jest znacznie niższy niż prezentuje to próbka 2, co może świadczyć Obecnie preparaty liposomowe są w dalszym ciągu magazynowane o jej lepszym jednorodnym charakterze. Im niższy współczynnik i poddawane kontroli wartości pH i LK. polidyspersyjności tym próbka wykazuje bardziej jednorodny rozkład. Rozkład wielkości cząstek preparatów liposomowych przedstawiono Podsumowanie na rysunku 3 i 4. Sposób wytwarzania preparatów liposomowych oraz skład Na podstawie wyników badań zamieszczonych odpowiednio na i składniki preparatu w istotny sposób wpływają na stabilność rysunku 3 i 4 widać, że poszczególne preparaty liposomowe wykazują liposomów w czasie. różny rozkład wielkości cząstek. Stosowanie w gotowych kompozycjach kosmetycznych naturalnych Może to być spowodowane sposobem otrzymania powyższych liposomów, nie obciążonych substancjami stabilizującymi stanowi bardzo preparatów np. zastosowano inną metodę wytwarzania liposomów oraz Liposom P-MP atrakcyjny argument reklamowy na rynku kosmetycznym. Liposom mocznik + pantenol 1,4 Liczba kwasowa, mg KOH/g 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 1 2 3 4 5 6 Czas przechowywania, miesiące Rys. 2. Wartości pomiaru liczby kwasowej dla preparatów liposomowych 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl surowce | 35 Rys. 3. Rozmiar wielkości cząstek Liposomu P-MP Na podstawie wyznaczonych właściwości fizykochemicznych oraz użytkowych preparatów liposomowych po sześciu – miesięcznym 2). C.M. Annesini, A. Memoli, S. Petralito, Rec. Res. Dev. Biotechnol. &Bioeng. 2003, 5, 29. przechowywaniu w temperaturze otoczenia oceniono stabilność 3). E.D. Billek, SÖFW 1991, 117, 617. powyższych preparatów. 4). K. Suzuki, K. Kenichi, Cosmetics & Toiletries 1990, 105, 65. 5). J. Sągała, A. Bazan, Przem. Chem. 2009, 88, 832. Liposom P-MP spełnia te wysokie walory użytkowe, co przemawia za zamykaniem różnych substancjami aktywnych w jego wnętrzu. 6). Pat. pol. 192587 (2000). 7). Pat. pol. 188497 (2000). 8). A.D. Bangham, M.M. Standisch, J.C. Watkind, J. Mol. Biol. Literatura 1965, 13, 238. 1). A. Kozubek, Wstęp do technologii liposomowej, WUW, 9). A.Bazan, A. Przepiórkowska, Świat Przemysłu Kosmetycznego. Wrocław, 2004. 2010, 2, 26 Rys. 4 Rozmiar wielkości cząstek Liposomu mocznik + pantenol „Praca naukowa współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego oraz ze środków Budżetu Państwa i Budżetu Województwa Podkarpackiego, w ramach projektu Wzmocnienie instytucjonalnego systemu wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji w latach 2007-2013 w województwie podkarpackim, zrealizowanego z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki” e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 1/2011 36 | surowce W świecie maseł Monika Żynda Masła są obok olejów bardzo popularnymi tłuszczami wykorzystywanymi formulacjach kosmetycznych. Produkuje się je w różnoraki sposób. Niektóre masła otrzymywane są z nasion, inne powstają przy pomocy uwodornienia olejów, jeszcze inne zawierają w swoim składzie substancje takie jak np. parafina, woski. Najczęściej spotykane Niewątpliwie najpowszechniej stosowanym w kosmetykach jest masło shea, inaczej nazywane z języka francuskiego karité. Drzewa absorpcji wody, ponad 200% wyższą niż lanolina, toteż jest jej roślinnym substytutem. Ucuuba jest drzewem pochodzącym również z regionu Amazonii. shea rosną w Afryce, a ich owoce przypominają małe owoce awokado. Dojrzałe drzewo może produkować między 30 a 50 kg nasion rocznie. Orzechy znajdujące się w owocach są surowcem, z którego za pomocą Nasiona ucuuba są bogate w tłuszcz (60-70%), a 70% tłuszczu złożone jest odpowiednich procesów otrzymuje się masło shea. Masło to odżywia z trójglicerydu kwasu mirystynowego, który jest aromatycznym olejkiem skórę oraz tworzy film ochronny zapobiegający jej odwodnieniu. Chroni eterycznym, ważnym dla przemysłu kosmetycznego, farmaceutycznego skórę przed niesprzyjającymi czynnikami pogodowymi oraz agresją i spożywczego. promieniowania UV. Jest także wykorzystywane w kosmetykach dla suchych i zniszczonych włosów. Masło kakaowe otrzymywane jest z nasion owoców kakaowca Masło ucuuba ma wysoką temperaturę topnienia (53°C) i liczbę zmydlania (220 mg KOH/g), co przewyższa te wartości w tłuszczu wołowym i czyni masło ucuuba surowcem, który mógłby zastąpić właściwego: Theobroma cacao. Ma formę stałą w temperaturze pokojowej, zwierzęce tłuszcze w produkcji mydeł. Zastąpienie tłuszczu zwierzęcego ale łatwo topnieje w kontakcie ze skórą. Zapobiega wysuszaniu skóry masłem roślinnym ucuuba rozwiązuje problem zanieczyszczenia produktu i pogłębianiu się zmarszczek. Zmniejsza degenerację komórek skóry wywołanego użyciem tłuszczu zwierzęcego, a nawet daje mydłom lepszą i przywraca elastyczność. Wykorzystywane jest w kremach, balsamach, konsystencję i trwałość. Masło ucuuba jest również substytutem parafiny. mydłach, kosmetykach promieniochronnych. Dodawane w postaci Mydła i kremy zawierające w swoim składzie omawiane masło pokazują naturalnej nadaje miły zapach preparatom, których jest składnikiem. efekt przeciwzapalny oraz mają gojące i antyseptyczne właściwości. Z różnych stron świata bacuri, muru-muru, tucuma. Owoce drzewa bacuri posiadają zwykle cztery Inne interesujące masła pochodzące z krajów Ameryki Południowej to Wymienione powyżej masła pochodzą głównie z kontynentu olejowe nasiona, które jako suszone zawierają żywiczny, ciemno-brązowy afrykańskiego. A co oferują inne strony świata? Skarbnicą interesujących tłuszcz. Masło bacuri nadaje złoty odcień skórze. Jest absorbowane komponentów kosmetycznych jest region Amazonii. Roślinność tego w ciągu kilku minut po nałożeniu, czyniąc skórę aksamitną w dotyku. Masło to obszaru to źródło unikalnych surowców, w tym maseł. usuwa również plamy i redukuje blizny. Masło muru-muru jest bogate w kwasy Wśród drzew Amazonii występuje cupuaçu. Jego owoce są duże, tłuszczowe: oleinowy, laurynowy i mirystynowy. Dzięki kwasowi oleinowemu ciężkie i niezwykle wonne. Na świecie znane są za sprawą czekolady może zapewnić doskonałe właściwości emoliencyjne oraz nawilżające skórze i cupuaçu produkowanej z pasty, która ekstrahowana jest z obecnych włosom. Może być polecane do zastosowania w produktach przeznaczonych w nich tłuszczowych migdałów. W świecie kosmetycznym cenione jest do poprawy miękkości i elastyczności wysuszonej oraz dojrzałej skóry. Wyżej masło cupuaçu. Posiada ono bardzo dobre właściwości emoliencyjne wymienione kwasy znajdują się również w maśle tucuma, które dodatkowo jest i dobrze rozsmarowuje się na skórze. Zapewnia wysoką zdolność źródłem witaminy A, co zapewnia działanie antyoksydacyjne i ochronne. 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 37 Jednym z najbardziej popularnych maseł stosowanych w kosmetyce stabilności. Do 40% stanowią wielonienasycone kwasy tłuszczowe, jest masło mango. Chociaż drzewa mango można spotkać w wielu które pomagają w utrzymaniu równowagi bariery wodno-lipidowej, krajach, takich jak Brazylia, Meksyk, Chiny, to olej z jego nasion a więc regenerują naskórek. Pozostała część (12%) to kwas oleinowy eksportowany jest głównie z Indii. Masło mango jest dobrym emolientem – jednonienasycony, który reguluje cholesterol. Wspomniane masło używanym w różnorodnych aplikacjach kosmetycznych, jest szeroko bawełniane zawiera znaczący udział witaminy E dającej antyoksydacyjną stosowane w produkcji mydeł. Ma miękką konsystencję pozwalającą na skuteczność. łatwe mieszanie go z innymi tłuszczami i olejami. Inną propozycją tego typu maseł jest masło bagura. Bagura nie jest Masła kokum i mowrah także pochodzą z Indii. Kokum cenione ze rośliną powszechnie znaną na polskim rynku kosmetycznym. Pochodzi względu na swoje właściwości emoliencyjne jest używane jako naturalny z tropikalnej Azji, a inne jej nazwy to tamanu lub ati. Od 50 lat badania surowiec nawilżający utrzymujący miękką, jedwabiście gładką skórę. naukowe popierają cześć oddawaną drzewu bagura potwierdzając Jest skuteczne w pielęgnacji bardzo suchej, popękanej skóry. Masło interesujące właściwości oleju ekstrahowanego z pestek jego owoców. mowrah posiada wysoką zawartość kwasów: oleinowego, palmitynowego, Masło bagura otrzymywane w specyficznym procesie częściowego stearynowego i linolowego. Zapobiega suchości skóry, działa uwodornienia posiada bardzo charakterystyczny skład, w którym znajdują przeciwzmarszczkowo. Jest czynnikiem utwardzającym w aplikacjach się kwasy: linolowy, oleinowy, palmitynowy, stearynowy, kalofillowy wysoko kwasowych, pomaga tworzyć stabilne emulsje. (specyficzny aromatyczny kwas, poprawiający witalność komórek), kompleks laktonów: kalofillolidyny i inofillolidyny o właściwościach Nowe rozwiązania antyseptycznych i przeciwzapalnych, sterole. W konsekwencji tego Masła są czasami zbite i w związku z tym trudne do wprowadzenia oryginalnego składu masło może pomóc w ograniczeniu transepidermalnej do formulacji kosmetycznej. Ich wchłanianie również może być trudne lub utraty wody, ochronie i przywróceniu kondycji skóry, zapobieganiu jej ograniczone. Rozwiązaniem powyższych problemów są masła powstałe przedwczesnemu starzeniu, regeneracji komórek naskórka. w wyniku specyficznego procesu częściowego uwodornienia. Mają one Masła znajdują zastosowanie w różnorodnych kosmetykach: kremach, delikatną teksturę, dobrze rozsmarowują się na skórze, wywołują miłe balsamach, masłach do ciała, pomadkach, produktach po goleniu, wrażenie sensoryczne. Koncepcja tego typu maseł uwzględnia różne ich preparatach do pielęgnacji włosów. Mogą stanowić niewielki procent rodzaje. kosmetyku finalnego, ale dozowanie niektórych z nich może też sięgać Ciekawą propozycją jest otrzymywane w powyższy sposób masło 90, a nawet 100%. W tym ostatnim przypadku masło staje się produktem bawełniane. Ma ono interesujący skład pod względem dobrego bilansu wykorzystywanym np. do masaży w salonach kosmetycznych, czy między nasyconymi, jednonienasyconymi i wielonienasyconymi kwasami centrach odnowy biologicznej. tłuszczowymi. Około 50% stanowią nasycone kwasy tłuszczowe, wśród których 20% to kwas palmitynowy, przyczyniający się do bardzo dobrej e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl W artykule wykorzystano materiały firm – dostawców surowców do produkcji kosmetyków. 1/2011 38 | surowce Pielęgnacja włosów – nowoczesne surowce kondycjonujące i regenerujące Marcin Siekierski Provital Polska Sp. z o.o. 1/2011 Włosy są istotnym elementem wizerunku człowieka i zarazem jednym z czynników decydujących o odbiorze naszej osoby przez otoczenie. Przeciętnie na głowie dorosłego człowieka znajduje się ok. 100-150 tys. włosów, które w trakcie swego cyklu życia, trwającego 2-6 lat, poddawane są licznym zabiegom stylizacyjnym i zmianom, w zależności od nadarzających się okoliczności i potrzeb. Zmiana fryzury jest najprostszym, najszybszym, najtańszym i najbardziej rzucającym się w oczy sposobem doraźnej zmiany wyglądu. Niestety, wszelkiego rodzaju zabiegi upiększające i modelujące fryzurę nie pozostają bez wpływu na kondycję włosów, która wskutek działania wysokiej temperatury (prostowanie, suszenie) czy substancji chemicznych (farbowane, rozjaśnianie) ulega pogorszeniu. e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 39 Częścią codziennej rutyny pielęgnacyjnej powinno być zatem stosowanie zewnętrzny i zachowanie - czyli parametry takie jak połysk, gładkość, odpowiednich kosmetyków, które będą w stanie naprawić, odżywić, łatwość rozczesywania czy też skłonność do elektryzowania się. nawilżyć i wygładzić włos, chroniąc go jednocześnie przed szkodliwym Z kolei stan warstwy korowej włosa wpływa na elastyczność działaniem czynników zewnętrznych. i sprężystość włosów, ich siłę, wytrzymałość mechaniczną oraz odporność na łamanie. Na tej podstawie można również zdefiniować różnicę między Budowa włosa kondycjonowaniem i regenerowaniem włosów. Za kondycjonowanie Jedyną „żywą” częścią włosa jest mieszek włosowy, często potocznie uznaje się oddziaływanie na powierzchnię włosa i jego osłonkę, dające nazywany cebulką. Jest to obszar rozrostowy zlokalizowany głęboko natychmiastowe, choć krótkotrwałe efekty wizualne – m.in. poprawę w skórze, w którym powstaje i z którego wyrasta włos. O ile kondycja połysku, gładkości, zmniejszone elektryzowanie. Z kolei o regenerowaniu komórek mieszka włosowego i macierzy włosa, ich ukrwienie oraz mówimy w przypadku wpływu na warstwę korową włosa – proces ten aktywność metaboliczna jest kluczowa do prawidłowego wzrostu włosa ukierunkowany jest na poprawę elastyczności i wytrzymałości włosa, i w dużej mierze determinuje skłonność do wypadania włosów, o tyle a jego efektów możemy spodziewać się po regularnej aplikacji określonych ma ona stosunkowo niewielki wpływ na ostateczne właściwości włosa, substancji czynnych. na które zwracamy szczególną uwagę podczas codziennej pielęgnacji Wśród surowców kosmetycznych stosowanych w produktach kosmetycznej. Parametry takie jak połysk, elastyczność czy wytrzymałość kondycjonujących włosy prym wiodą głównie substancje syntetyczne. włosa zależą bowiem bezpośrednio od stanu łodygi włosa. Od lat ogromnym powodzeniem cieszą się czwartorzędowe pochodne Łodyga włosa jest jego widoczną częścią, wyrastającą ponad soli amoniowych (quaty), które ze względu na swój kationowy charakter powierzchnię skóry. Jest to obszar całkowicie martwy, zbudowany wykazują bardzo wysokie powinowactwo względem keratyny włosa, z komórek zrogowaciałych. W przekroju łodygi włosa możemy wyróżnić łączą się z jego powierzchnią i dają efekt wygładzający, nabłyszczający, trzy warstwy. Najbardziej zewnętrzną stanowi tzw. osłonka, która jest zapobiegający elektryzowaniu. Powszechnie stosowane są również zbiorem kilku warstw charakterystycznych, nachodzących na siebie łusek surowce oparte na silikonach (polisiloksany), które działając natłuszczająco sklejonych tłuszczowym spoiwem. Osłania ona kolejną, środkową sekcję zapobiegają utracie wody z włosa, poprawiają jego połysk i chronią przed włosa, zwaną warstwą korową (cortex), w której m.in. rozprzestrzeniony czynnikami zewnętrznymi. Bardzo popularnym surowcem regenerującym jest barwnik odpowiedzialny za kolor włosów. Najgłębszą warstwą łodygi jest z kolei pantenol, który wnika do warstwy korowej włosa i działa silnie włosa jest jego rdzeń. nawilżająco. Po niewątpliwym sukcesie w produktach do pielęgnacji Pod względem chemicznym ludzki włos w ok. 80% składa się skóry, również w produktach do włosów na znaczeniu coraz silniej zyskują z keratyny - nierozpuszczalnej w wodzie, włóknistej proteiny, którą ceramidy i ich pochodne, które stanowią jeden ze składników naturalnego odnaleźć możemy również w naskórku czy paznokciach. Jest to białko spoiwa komórek włosów. wypełniające zarówno komórki osłonki włosa, nadając im odpowiednio Omawiając surowce kondycjonujące i regenerujące włosy, wysoką wytrzymałość mechaniczną, jak i tworzące fibryle składające zwłaszcza te pochodzenia naturalnego, nie sposób jest pominąć się na warstwę korową włosów, warunkując ich elastyczność. Helikalna hydrolizaty protein. Niezwykle popularne od lat surowce mogą działać struktura i złożony skład chemiczny keratyny jest zmienny i zależy dwojako, w zależności od stopnia hydrolizy i uzyskanych rozmiarów od rejonu włosa, na szczególną uwagę zasługuje jednak obecność cząsteczek hydrolizatu. Cząsteczki protein o niewielkich rozmiarach aminokwasów siarkowych, takich jak cystyna. (ok. 1000-1500 Da i mniej) przenikają do warstwy korowej włosa, Rola keratyny, jej budowa chemiczna i struktura jest czynnikiem działając regenerująco, natomiast proteiny wielkocząsteczkowe kluczowym przy omawianiu problemu kondycjonowania i regeneracji pozostają na jego powierzchni, wygładzając i nabłyszczając ją. włosów. To właśnie od keratyny, a ściślej od oddziaływań zachodzących Hydrolizaty protein stanowią bardzo cenne źródło polarnych pomiędzy jej poszczególnymi grupami funkcyjnymi, zależy nasz naturalny aminokwasów, które łączą się z grupami karboksylowymi i wolnymi kształt włosów, ale też kształt jaki uzyskujemy wskutek aplikacji żelu, lakieru bądź zastosowania lokówki czy prostownicy – czyli czynników, których działanie de facto sprowadza się do modyfikacji bądź utrwalenia określonej struktury keratyny. Charakterystyczna budowa chemiczna keratyny osłonki włosa sprawia również, że powierzchnia włosa jest naładowana ujemnie, co z kolei wykorzystywane jest podczas projektowania surowców kondycjonujących włosy. Kondycjonowanie i regeneracja włosa Jak wcześniej wspomniano, cechy włosa objęte szczególną troską w codziennej pielęgnacji zależą bezpośrednio od kondycji poszczególnych warstw jego łodygi. Od stanu osłonki zależy przede wszystkim jego wygląd e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl Rys. 1. Schemat budowy włosa 1/2011 40 | surowce grupami aminowymi pochodzącymi od przerwanych wiązań Przykładem surowca opartego na technologii matrycowej jest łańcuchów keratyny w zniszczonym włosie, przez co odbudowują Keratrix™, w którym zastosowana została trójskładnikowa matryca jego wewnętrzną strukturę. Hydrolizaty protein dodatkowo poprawiają Matrix-Plus. Matrix-Plus stanowi połączenie trzech związków o charakterze kompatybilność pomiędzy substancjami powierzchniowo-czynnymi odpowiednio: kationowym, niejonowym i filmotwórczym, dzięki czemu a skórą, redukując w ten sposób indukowane przez te substancje łączy się ona z powierzchnią włosa i działa jako system kontrolowanego, podrażnienie i wysuszenie. Do najpopularniejszych surowców sekwencyjnego uwalniania składników aktywnych. Składnikami tymi są z tej grupy zaliczyć możemy hydrolizaty keratyny, jedwabiu, protein biopeptydy otrzymywane drogą specyficznej hydrolizy frakcji białkowej mlecznych, soi, różnych zbóż, czy też proteiny jogurtu. nasion chleba świętojańskiego (Ceratonia siliqua). Cechą wyjątkową Surowcami niedocenianymi w pielęgnacji włosów, choć bardzo uzyskanego hydrolizatu są jego niewielkie rozmiary cząsteczkowe – 80% interesującymi pod względem kosmetycznym, są oleje roślinne. Mają zastosowanych protein ma masę poniżej 1000 Da, z przewagą peptydów one przede wszystkim działanie filmotwórcze, zapobiegają odparowaniu o masie poniżej 300 Da. Głównymi związkami hydrolizatu są dipeptydy wody z włosa, odbudowują naturalne spoiwo łusek, aczkolwiek oraz oligopeptydy składające się z maksymalnie sześciu aminokwasów. badania potwierdzają, że są one również w stanie penetrować włos. Niewielkie rozmiary cząsteczek są gwarantem ich przenikalności do Na szczególną uwagę zasługuje w tej kwestii zwłaszcza olej kokosowy, głębszych warstw włosa. który dzięki relatywnie niewielkiej masie cząsteczkowej i prostym Badania przeprowadzone na włosach zniszczonych chemicznie za łańcuchom węglowym kwasów tłuszczowych jest w stanie penetrować pomocą nadtlenku wodoru potwierdzają korzystne działanie Keratrix™. do najgłębszych warstw trzonu włosa. Nie do przecenienia jest również Po dziesięciodniowym stosowaniu serum zawierającego 5% składnika obecność w wielu olejach naturalnej witaminy E, która również przenika aktywnego stwierdzono zdecydowane wygładzenie powierzchni włosa do włosa i może skutecznie chronić je przed wysoką temperaturą, i zamknięcie jego osłonki, uszczelnienie włosa i redukcję przesuszeniem, czy też łamaniem się. W kosmetykach do włosów przepuszczalności, a także wzrost wytrzymałości na łamanie o ponad 40% preferowane są zazwyczaj oleje o lekkiej i przyjemnej aplikacji, nie względem placebo oraz poprawę elastyczności i sprężystości włosów. pozostawiające tłustego odczucia, takie jak choćby olej ze słodkich migdałów, awokado, makadamia czy jojoba. Nowe możliwości regeneracji włosów Bardzo ciekawą alternatywą, nie tylko dla tradycyjnych, roślinnych surowców, ale również syntetycznych składników kondycjonujących, są najnowszej generacji naturalne substancje aktywne oparte na technologii matrycowej. Zastosowana w nich matryca niesie za sobą szereg korzyści, a podstawową jest zdecydowanie przedłużony czas oddziaływania substancji aktywnej z włosem. Matryca, zbudowana z odpowiednio dobranych składników wielkocząsteczkowych, cechuje się wysoką substantywnością względem łusek osłonki włosa, wytwarzając ochronny i stabilizujący film na jego powierzchni. Jednocześnie stanowi ona również nośnik dla niskocząsteczkowych substancji czynnych, które są zamknięte w jej trójwymiarowych przestrzeniach. Substancje te są sekwencyjnie uwalniane z matrycy w głąb włosa, penetrując do warstwy korowej. Rys. 2. Zdjęcia rozjaśnionych włosów poddanych działaniu Keratrix™ i Placebo Zastosowanie technologii matrycowej pozwala zatem na połączenie właściwości kondycjonujących, ochronnych Zastosowanie matrycy daje również bardzo ciekawe efekty i regenerujących w ramach jednego surowca kosmetycznego. Z jednej w przypadku zamykania w niej tradycyjnych składników regenerujących, strony, dzięki działaniu filmotwórczemu matrycy, uzyskujemy efekt takich jak soja czy algi. Przykładem tego są surowce Soy-Complex™ wygładzenia powierzchni włosa i zamknięcia jego łusek, co będzie oraz Nori-Complex™ z najnowszej kolekcji do włosów. W pełni naturalną przekładać się na zwiększenie połysku, redukcję elektryzowania matrycę 3D-Tara Matrix stanowią w tym przypadku galaktomannany, i poprawę rozczesywania włosów. Cząsteczki matrycy tworzą również otrzymywane z nasion peruwiańskiego drzewa tara (Caesalpinia spinosa). film ochronny, który uszczelnia włos, zapobiega utracie wody i chroni W matrycy tej zamknięto odpowiednio hydrolizat protein sojowych oraz przed czynnikami zewnętrznymi. Z drugiej strony, w miarę upływu wyciąg z algi nori (Porphyra umbilicalis). W badaniach z zastosowaniem czasu z matrycy systematycznie uwalniane są cząsteczki aktywne, 3% każdego z surowców stwierdzono nie tylko działanie wzmacniające które poprzez oddziaływanie na cortex włosa przyczyniać się będą do włosy, wynikające z penetracji składników aktywnych do warstwy korowej zwiększenia jego elastyczności, redukcji łamliwości i kruchości, czyli (zwiększenie siły włosów, poprawa elastyczności), ale również bardzo poprawy właściwości mechanicznych włosa. korzystny wpływ na niechciane i niekontrolowane kręcenie się włosów. 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl Firma Cosmetosphera zaprasza na szkolenie Firma Cosmetosphera zaprasza na szkolenie technologiczne Firma Cosmetosphera Problemy zaprasza na szkolenie w produkcji mas kosmetycznych Problemy technologiczne w produkcji mas 15 kwiecień 2011 r. Problemy technologiczne w produkcji mas kosmetycznych Szkolenie adresowane jest dla pracowników działów badawczo-rozwojowych, technologów, 15 kwiecień 2011 r. osób nadzorujących produkcję maskosmetycznych kosmetycznych oraz pracowników działów kontroli jakości firm kosmetycznych. obejmujedziałów część warsztatową. Szkolenie adresowane jestSzkolenie dla pracowników badawczo-rozwojowych, technologów, 15 kwiecień 2011 r. osób nadzorujących produkcję mas kosmetycznych oraz pracowników działów kontroli jakości firm kosmetycznych. Szkolenie adresowane jestSzkolenie dla pracowników badawczo-rozwojowych, technologów, obejmujedziałów część warsztatową. osób nadzorujących produkcję mas kosmetycznych oraz pracowników działów kontroli Cel szkolenia: jakości firm kosmetycznych. Przybliżenie słuchaczom technologii różnych typów mas kosmetycznych (roztwory, żele, preparaty Szkolenie obejmuje część warsztatową. myjące, emulsje, kosmetyka kolorowa), używanych w nich surowców oraz mieszalników produkcyjnych w kontekście najczęstszych problemów, z jakimi firmy kosmetyczne musza sie zmierzyć w trakcie procesu Cel szkolenia: wytwarzania masy kosmetycznej. Przybliżenie słuchaczom technologii różnych typów mas kosmetycznych (roztwory, żele, preparaty myjące, emulsje, kosmetyka kolorowa), używanych w nich surowców oraz mieszalników produkcyjnych Cel szkolenia: w kontekście najczęstszych problemów, z jakimi firmy kosmetyczne musza sie zmierzyć w trakcie procesu Przybliżenie słuchaczom technologii różnych typów mas kosmetycznych (roztwory, żele, preparaty wytwarzania masy kosmetycznej. Bloki tematyczne: myjące, emulsje, kosmetyka kolorowa), używanych w nich surowców oraz mieszalników produkcyjnych Omówienie cyklu produkcyjnego z uwzględnieniem etapów krytycznych w kontekście najczęstszych problemów, z jakimi firmy kosmetyczne musza sie zmierzyć w trakcie procesu Mieszalniki produkcyjne- przegląd, budowa oraz problemy aparaturowe wytwarzania masy kosmetycznej. Ztechnologii produkcji Bloki tematyczne: Surowce kosmetycznekrótkie omówienie grup surowców z ich rolą w recepturach Omówienie cyklu produkcyjnego z uwzględnieniem etapówwraz krytycznych Grupy mas produkcyjnekosmetycznych (roztwory, żele, oraz preparaty myjące, emulsje, kosmetyka kolorowa) Mieszalniki przegląd, budowa problemy aparaturowe iZtechnologii punkty krytyczne w ich produkcji Bloki tematyczne: produkcji Metody zapobiegania i rozwiązywania zaistniałych problemów technologicznych Omówienie cyklu produkcyjnego z uwzględnieniem etapówwraz krytycznych Surowce kosmetycznekrótkie omówienie grup surowców z ich rolą w recepturach Testy stabilności mas kosmetycznych. Mieszalniki produkcyjneprzegląd, budowa oraz problemy aparaturowe Grupy mas kosmetycznych (roztwory, żele, preparaty myjące, emulsje, kosmetyka kolorowa) produkcji iZtechnologii punkty krytyczne w ich produkcji Surowcezapobiegania kosmetycznekrótkie omówienie grup surowców wraz z ich rolą w recepturach Metody i rozwiązywania zaistniałych problemów technologicznych Grupy masszkolenia: kosmetycznych (roztwory, żele, preparaty myjące, emulsje, kosmetyka kolorowa) Czas miejsce i Testy stabilności mas kosmetycznych. i punkty w ich produkcji 15 kwiecień 2011krytyczne r. Metody zapobiegania i rozwiązywania zaistniałych problemów technologicznych Warszawa i Testy stabilności mas kosmetycznych. Czas miejsce szkolenia: 15 kwiecień 2011 r. Prelegenci: Warszawa Irena Czas iOzga miejsce szkolenia: Andrzej Urliński 15 kwiecień 2011 r. Prelegenci: Warszawa Irena Ozga Andrzej Urliński Prelegenci: Więcej informacji i rejestracja na www.cosmetosphera.com.pl Irena Ozga Andrzej Urliński Serdecznie zapraszamy!!!! Więcej informacji i rejestracja na www.cosmetosphera.com.pl Więcej informacji i rejestracja na www.cosmetosphera.com.pl Serdecznie zapraszamy!!!! Uwaga!!!! Ze względu na zajęcia warsztatowe ilość miejsc ograniczona!!!! Serdecznie zapraszamy!!!! Liczy się kolejność zgłoszeń. Uwaga!!!! Ze względu na zajęcia warsztatowe ilość miejsc ograniczona!!!! Liczy się kolejność Uwaga!!!! zgłoszeń. Ze względu na zajęcia warsztatowe ilość miejsc ograniczona!!!! Liczy się kolejność zgłoszeń. 42 | surowce Rys. 3. Efekt zapobiegający puszeniu się włosów Nori-Complex™ Podsumowanie Nowoczesne surowce kondycjonujące i regenerujące włosy oparte na technologii matrycowej otwierają szereg możliwości przed technologami kosmetyków. Zapewniają one wysoką skuteczność kosmetyczną, dając globalne działanie zarówno dla włosów zniszczonych, jak i normalnych. Są łatwe w użyciu i kompatybilne z większością surowców podstawowych stosowanych w preparatach do włosów, takich jak anionowe surfaktanty, modyfikatory reologii czy elektrolity. Wielokierunkowa skuteczność przy umiarkowanej cenie stanowi istotny czynnik podczas kalkulacji cenowej receptury. Dodatkowo, są to surowce w pełni naturalne lub pochodzenia naturalnego, co jest szczególnie istotne w dobie ogromnego zainteresowania kosmetykami naturalnymi i dążenia do redukcji składników chemicznych w recepturach. Bibliografia • Pytkowska K., Pielęgnacja włosów – możliwości i ograniczenia. Wykład w ramach projektu „Nauka, wiedza, kwalifikacje – upowszechnianie osiągnięć nauki w zakresie kosmetologii”. • Białas I., Pytkowska K., Romanowska-Zygmunt A., Polimery filmotwórcze w preparatach do pielęgnacji włosów. Wiadomości Polskiego Towarzystwa Kosmetologów, 2005 nr 3/4. • Huetter I., Hair care with depth effects by low molecular proteins. SOEFW Journal, 2003; 129 (1/2). • Griesbach, U. et al. Proteins: Classic Additives and Actives for Skin and Hair Care. Cosmetics & Toiletries, 1998: 113 (11). • Keis K. et al. Investigation of penetration abilities of various oils into human hair fibers. J Cosmet Sci, 2005; 56 (5). 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 44 44 | opakowania surowce Opakowania i postępowanie z odpadami opakowaniowymi w przemyśle kosmetycznym Monika Blezień–Ruszaj Specjalista ds. ochrony środowiska; biotechnolog Opakowania w przemyśle kosmetycznym, to bardzo ważny etap produkcyjny. Zależy od niego jak nasz produkt będzie się prezentował, czy przyciągnie uwagę potencjalnego nabywcy i czy produkty w nim przechowywane nie stracą swoich właściwości, konsystencji i będą nadawały się do użytku w czasie wskazanym na tym opakowaniu. W wyborze odpowiednich opakowań branża kosmetyczna często mające plan gospodarki odpadami, wiedzą dokładnie jakie typy opakowań kieruje się preferencjami konsumentów. Do firm produkujących kosmetyki po zużyciu stają się bezużytecznymi odpadami opakowaniowymi. zatrudniane są osoby bądź firmy zewnętrzne, które nadają odpowiedni desing dla opakowań bądź chociaż etykiet, aby kosmetyki danej firmy były rozpoznawalne i konsument mógł bez problemu odnaleźć swoją ulubioną markę na półkach w perfumeriach bądź w sklepach internetowych Cykl powstawania i postępowania z opakowaniami i odpadami opakowaniowymi po produktach kosmetycznych prowadzonych przez dystrybutorów. Osoby odpowiedzialne za wygląd opakowań kończą uczelnie SKŁADNIKI DO PRODUKCJI KOSMETYKU o kierunku Zarządzanie i Marketing, które w swojej ofercie mają przedmioty typu materiałoznawstwo, opakowania, marketing opakowań. W czasie tych studiów kształcą się menadżerowie jakości opakowań wyrobów GOTOWY PRODUKT KOSMETYCZNY przemysłowych. Podczas studiów zapoznają się z definicją opakowania, jego funkcjami, poznają podstawowe rodzaje opakowań oraz ich klasyfikację. Te wiadomości wykorzystują następnie przy doborze i projektowaniu odpowiednich opakowań dla produktów kosmetycznych. ODPAD POWSTAJĄCY W PRODUKCJI KOSMETYKU Branża kosmetyczna od kilku lat ciągle się rozwija, ciągle też powstają nowe produkty, które należy ładnie „ubrać”, aby kosmetyk był rozpoznawalny i konsument sięgnął po ten, a nie inny produkt. ODPAD KONSUMENCKI PRODUKTU KOSMETYCZNEGO Przy produkcji kosmetyków i wyborze opakowań dla nich pomyślmy o środowisku naturalnym i jego ochronie. W ostatnich latach zaczęto zwracać uwagę na zagrożenia ekologiczne powstające podczas produkcji, a następnie utylizacji opakowań. Należy wspomnieć, że każdy z zakładów produkujących kosmetyki, z opakowaniami spotyka się nie tylko na UTYLIZACJA SKŁADOWANIE ostatecznym etapie produkcji, ale w całym ciągu technologicznym. Półprodukty, substancje potrzebne do produkcji, jak również do analiz dostarczane są w opakowaniach. Zakłady przemysłu kosmetycznego 1/2011 GOSPODARCZE WYKORZYSTANIE ODPADU e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 45 Z rozwojem przemysłu i szybkiego stylu życia bardzo zaczęła wzrastać ilość odpadów opakowaniowych – stają się one zagrożeniem dla środowiska. Należy przemyśleć procesy jakim mogą zostać poddane zarówno opakowania po składnikach produktów wykorzystywanych w produkcji kosmetyku, jak również opakowania po konsumenckim wykorzystaniu produktu kosmetycznego. Pomyślmy zatem, aby w miarę naszych możliwości posegregować odpady opakowaniowe powstające na etapie produkcyjnym. Półprodukty, substancje i składniki do przygotowania gotowego wyrobu kosmetycznego jak również odczynniki do badań prowadzonych podczas cyklu produkcji kosmetyków dostarczane są w opakowaniach szklanych, z tworzyw sztucznych, w opakowaniach metalowych (stalowych bądź aluminiowych) czasem są to też opakowania drewniane (np. palety, na których dostarczane są składniki). Jak więc można zauważyć przemysł kosmetyczny już na etapie produkcyjnym wykorzystuje mnóstwo opakowań, które po wykorzystaniu stają się odpadami opakowaniowymi. Do niedawna tego rodzaju opakowania trafiały na wysypiska, a jak wiadomo ten rodzaj zagospodarowania odpadów należy do najbardziej niepożądanych. Myśląc ekologicznie i ekonomicznie zdamy sobie sprawę z tego, że odpady opakowaniowe mogą zostać przetworzone. Jak wiadomo w przedsiębiorstwach prowadzone są selektywne zbiórki odpadów opakowaniowych i przekazywane są one do wtórnego wykorzystania. W chwili obecnej coraz więcej opakowań, które trafiają do zakładów jak również do ostatecznych odbiorców są to opakowania przydatne do ponownego wykorzystania – do przetworzenia, bądź takie, które mogą zostać spalone z uzyskaniem energii. Zakłady produkcji kosmetyków jako wprowadzający produkty w opakowaniach Każdy z przedsiębiorców wprowadzających na terytorium kraju produkty w opakowaniach, w drodze importu bądź wewnątrzwspólnotowego nabycia opakowania bądź produkty w opakowaniach na potrzeby własne, ma obowiązek zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych. Opakowania produktów kosmetycznych – półproduktów bądź kolejnych składników wykorzystywanych w cyklu produkcyjnym powinny być zaprojektowane tak, aby zużyte po nich opakowania mogły zostać poddane zalecanym metodą odzysku: Recykling materiałowy – polegający na recyklingu określonego • Recykling procentu masy materiału zastosowanego do produkcji opakowania; • Recykling Recykling energetyczny – to proces polegający na odzysku energii, a opakowania poddawane tego typu przetworzeniu powinny mieć minimalną wartość opałową dolną, pozwalającą na Przy produkcji kosmetyków i wyborze opakowań dla nich pomyślmy o środowisku naturalnym i jego ochronie optymalizacji odzyskiwania energii; • Recycling organiczny, czyli kompostowanie jest to proces technologiczny, polegający na przetworzeniu biodegradowalnych odpadów opakowaniowych, przeprowadzany przy zachowaniu odpowiednich warunków i przy zastosowaniu mikroorganizmów (bakterii i grzybów), prowadzący do uzyskania produktu organicznego - kompostu lub metanu (przy kompostowaniu odpadów ee--wwyyddaanni iee ddoo ppoobbr raanni iaa nnaa: : www.farmacom.com.pl 1/2011 46 | opakowania opakowaniowych (papier, drewno, materiały) – należy pamiętać, makulaturę z opakowań, pod warunkiem, że tektura lub papier nie są że muszą one posiadać taką zdolność do biodegradacji, która nie powleczone parafiną bądź woskami. będzie stanowić przeszkody przy procesie kompostowania • Biodegradacja – w procesie tym zużyte opakowania powinny posiadać zdolność rozkładu chemicznego, fizycznego, termicznego Opakowania szklane Najczęściej wykorzystywany materiał opakowaniowy w przemyśle i biologicznego tak, aby ostateczny rozkład otrzymanego kompostu kosmetycznym to szkło. Zarówno cała gama produktów perfumeryjnych jak i przechodził w dwutlenek węgla, biomasę i wodę. wiele kremów, pakowanych jest w ten rodzaj materiałów. Szkło, a następnie opakowania szklane są jednym z najbardziej ekologicznych. Recycling – proces technologiczny wtórnego przetwarzania odpadów Odpady powstałe ze szkła zazwyczaj oddaje się do zakładów, z którymi opakowaniowych (lub wyselekcjonowanych materiałów pochodzących przedsiębiorstwo ma podpisaną umowę pod kodem odpadu 15 01 07 z odpadów) prowadzący do wytworzenia opakowań lub innych wyrobów. – mogą one być jedno bądź wielokolorowe oraz w mniejszym bądź Pojęcie to dotyczy również przetwarzania organicznego, lecz nie odnosi w większym stopniu zanieczyszczone resztkami po przechowywanym się do odzyskiwania energii. Opakowania, które będą po zużyciu poddane w nich produkcie. Odpady powstałe w gospodarstwach domowych po utylizacji przez recycling materiałowy powinny być produkowane kosmetykach w opakowaniach szklanych należy umieszczać w pojemnikach w taki sposób, który umożliwia przetworzenie określonej procentowo do tego przeznaczonych – są to pojemniki białe. Zagospodarowanie masy materiału opakowaniowego oraz wykorzystanie tego materiału odpadów opakowaniowych szklanych to przede wszystkim ich recykling. do wytwarzania wyrobów rynkowych, zgodnie z obowiązujących w UE Szkło nie stanowi zagrożenia dla środowiska, co najwyżej obciążenie, gdyż normami. Ustanowione w tych normach udziały procentowe mogą by szkło nie ulega rozkładowi, przez co nieprzetworzone będzie zalegało na różne, zależne od typu materiału opakowaniowego. składowiskach. Postęp technologiczny w obecnych czasach umożliwia ekologiczne i ekonomiczne przetworzenie opakowań nawet do 100%. Zużyte Odpady opakowaniowe powstające w procesie produkcyjnym wyrobów kosmetycznych pod kątem możliwości ich wtórnego przetworzenia szkło jest zatem surowcem wtórnym, który może być zdolne do wielokrotnego Opakowania z papieru i tektury pieców hutniczych. Przy produkcji nowych wyrobów szklanych dodatek Jak wiemy produkty papiernicze bez udziału innych tworzyw (np. recyklingu. Zastosowanie stłuczki szklanej w hutach szkła w procesie topienia szkła obniża zużycie energii, zwiększa wydajność i przedłuża czas użytkowania stłuczki może czasami przekraczać nawet 50% masy. PE), czyli opakowania z papieru i tektury są oceniane pozytywnie z punktu widzenia możliwości wtórnego przetworzenia. Zakłady celulozowopapiernicze bardzo chętnie przyjmują Opakowania z tworzyw sztucznych W odniesieniu do opakowań z tworzyw sztucznych stosuje się: Recycling materiałowy (mechaniczny) wykorzystujący termoplastyczne właściwości tworzywa. Ten rodzaj przetwórstwa dotyczy głównie czystych (jednorodnych) polimerów lub ich mieszanin. 4/2010 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl www.farmacom.com.pl opakowania | 47 Recycling chemiczny (surowcowy) polega na częściowej przekazywanych do hurtowni – dystrybutorów najlepiej eksploatować degradacji tworzywa do związków niskocząsteczkowych lub całkowitej do końca. Opakowania drewniane, w postaci palet można wymieniać, depolimeryzacji (do związków wyjściowych lub ich pochodnych). oddawać do skupu palet – w miarę możliwości lepiej paletę wykorzystać Przykłady postępowania ze zużytymi opakowaniami z tworzyw sztucznych: do maximum niż wycinać kolejne drzewa na produkcję nowych opakowań • opakowania polietylenowe i polipropylenowe np. butelki, kanistry, drewnianych. beczki, skrzynki, pojemniki i worki oraz folie przetwarzane są na surowiec wtórny, który znajduje szerokie zastosowanie w wielu Opakowania i powstające z nich odpady należy zagospodarować lub dziedzinach, głównie do produkcji artykułów technicznych, w miarę możliwości poddać recyklingowi – przetworzyć. Na składowiska • folie oraz butelki mogą stanowić surowiec wtórny. W kraju możliwości przetwórcze w tym zakresie są jeszcze ograniczone. Odpady mogą powinny trafiać odpady opakowaniowe, których nie jesteśmy już w stanie powtórnie wykorzystać. być wykorzystane przy produkcji żywic poliestrowych, poliuretanów Surowce wtórne powstające z odpadów opakowaniowych w zakładach i pianek poliuretanowych, a także włókien oraz folii. produkujących kosmetyki to takie, które nadają się do ponownego przetworzenia i powstają z nich nowe produkty. Opakowania metalowe Postępowanie ze zużytymi opakowaniami: Opakowania metalowe najczęściej wykonane z blachy (stalowej lub aluminiowej) mogą być poddawane recyklingowi. Odpady pochodzące • segregacja, ze zużytych opakowań mogą być oddzielane od pozostałych odpadów • poddawanie procesom recyklingu, za pomocą separatorów magnetycznych, a następnie wykorzystane w • kompostowanie, hutach jako złom. Odpady aluminiowe pochodzące ze zużytych puszek, • składowanie. po oczyszczeniu stają się pełnowartościowym surowcem pozyskiwanym Pamiętajmy o naszym środowisku dla następnych pokoleń do produkcji różnych wyrobów aluminiowych. – a poddając opakowania i odpady opakowaniowe powstające Opakowania drewniane w cyklu produkcyjnym i użytkowym wyrobów kosmetycznych segregacji, Palety drewniane, na których dostarczane są komponenty do produkcji kosmetyków, bądź transporty gotowych wyrobów kosmetycznych Dr.Weigert_reklama prasowa:Layout 1 10-02-11 16:34 recyklingowi bądź kompostowaniu oszczędzamy czas, środowisko Page i pieniądze. 1 reklama 48 | opakowania Marketingowa rola opakowania Urszula Bandoch Cezar S.A. A Chesapeake Company 1/2011 e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl reklama 4949 Reklama, która trwa tak długo jak długo dostępny jest na sklepowych półkach produkt, która dociera do największej grupy odbiorców i której koszt jest niewielki – fenomen marketingowy? Nie. To opakowanie – nośnik reklamy o najtrwalszym, najtańszym i najszerszym oddziaływaniu. Opakowanie nie służy tylko ochronie produktu przed czynnikami zewnętrznymi to stereotyp, który dawno został obalony. Opakowanie zyskało miano „milczącego sprzedawcy”. Wymogiem skutecznej roli marketingowej są wysokie walory estetyczne opakowania jako, że warstwa wizualna opakowania jednostkowego utożsamiana jest z jakością produktu. Elementy graficzne, rodzaje uszlachetnień pudełek jak i ciekawy w formie materiał stwarzają zamierzony efekt luksusu, prestiżu i wysokiego standardu produktu. Opakowanie stanowi środek komunikacji pomiędzy producentem, a klientem przy pomocy znaków wizualnych, które w swej formie wzbudzają u konsumenta chęć posiadania. Najważniejsze znaki wizualne, które są nośnikiem informacji to kolor, kształt oraz wielkość opakowania. Kolorystyka opakowań jednostkowych bardzo silnie oddziałuje na percepcję nabywcy. Projektant opakowania musi wykazać się znajomością oddziaływania barw na psychikę konsumenta, ale także wziąć pod uwagę bardzo indywidualne czynniki społeczne oraz stereotypy głęboko zakorzenione w świadomości konsumentów mające wpływ na postrzeganie kolorów, np. kolor różowy kojarzy się ze słodkimi, Importer opakowań kosmetycznych Opakowania do kosmetyki białej i kolorowej Różnorodne materiały Dowolna możliwość dekoracji i zdobienia. Posiadamy produkty w ofercie magazynowej oraz importowane na indywidualne zlecenie „cukierkowymi” zapachami. W przypadku kosmetyków pielęgnacyjnych najczęściej spotykaną barwą na opakowaniach jest błękit i biel jako kolory kojarzone z czystością i świeżością, a ponadto sprawiają one wrażenie, że produkt wydaje się optycznie większy. Nie są one jednak jednolite w kolorze oczywiście zawsze pojawia się graficzny motyw przewodni przywołujący na myśl zapach czy uczucie odprężenia, np. zieleń – nuta leśna, róż – zapach różany, fiolet – lawenda, niebieski – łagodnie odprężająca morska bryza. Warto zaznaczyć, że kolor czerwony zwiększa zainteresowanie i pobudza do działania ponadto granat, bordo, czerń, srebro czy złoto wskazują na luksusowy charakter produktu. Kolory te sprawiają wrażenie prestiżu, a która kobieta nie poczuje się wyjątkowo kupując produkt swym wyglądem przypominający istny klejnot. Pamiętajmy, że kobieta kupuje nadzieję bycia atrakcyjną – luksusowe opakowanie wskazuje na wyjątkowe właściwości produktu zawartego wewnątrz, a co za tym idzie daje nadzieję na spełnienie oczekiwań MEPING W.Seklecki i M.Sworzyński Sp.j. konsumentki. tel. kom. 609 44 75 39 tel./fax 22 855 75 99 ul. K. Jeżewskiego 3a/27 02-796 Warszawa e-mail: [email protected] e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 50 | opakowania Mężczyźni są mniej wymagający jeśli chodzi o szatę graficzną opakowania – oni lubią prostą formę komunikacji bez zbytecznych ozdobników, wiodące kolory opakowań kosmetyków dla mężczyzn to granat, grafit, srebro. Eksperci od spraw posługiwania się kolorami proponują kilka zasad: • Kolory powinny oddziaływać na zmysły – stymulować je, przywoływać na myśl zapach, uczucie świeżości, pożądanie posiadania produktu • Kolor musi posiadać moc zapamiętywania – kojarzenia z daną marką • Kolor musi dobrze wyglądać w świetle sklepowych reflektorów • Materiał z jakiego opakowanie jest wykonane ma wpływ na kolor, np. inaczej wygląda czerwień na białym podłożu, a zupełnie inaczej ta sama czerwień na laminacie • Kolory opakowań muszą być kompatybilne z kolorystyką produktu Kształt opakowań jest istotnym elementem marketingu. Kierując się analizą atrakcyjności z punktu widzenia klienta można osiągnąć zamierzony efekt komunikacji z konsumentem. Konstruktor formy przestrzennej powinien mieć na względzie kilka ważnych elementów składających się na sukces komunikacyjny – przede wszystkim opakowanie powinno być odpowiednie dla urządzeń pakujących aby Opakowanie stanowi środek komunikacji pomiędzy producentem, a klientem przy pomocy znaków wizualnych, które w swej formie wzbudzają u konsumenta chęć posiadania. w trakcie procesu pakowania nie doszło do niepożądanych pęknięć, zagnieceń itp., istotna jest także funkcjonalność opakowania, jego chwytność i łatwość w przenoszeniu – odpowiednia gramatura kartonu oraz konstrukcja podtrzymująca powinna gwarantować stabilność produktów wewnątrz. Nie można zapominać o łatwości przechowywania produktu – zbyt udziwnione w kształcie opakowania raz, że trudno umiejscowić na sklepowej półce, a dwa mogą zajmować zbyt dużo miejsca. Jednak nietypowy kształt jest niewątpliwie czynnikiem zwracającym uwagę co zdaje się być istotne przy wprowadzaniu nowego produktu na rynek bądź też rebrandingu już istniejącego pod warunkiem oczywiście, że wszystkie powyższe czynniki zostaną zachowane. Wielkość opakowań łączy się nierozerwalnie z kształtem. Wyroby kosmetyczne oferowane są w najrozmaitszych wielkościach począwszy od miniaturek np. perfum, czy miniaturek podróżnych skończywszy na kosmetykach tzw. rodzinnych jak np. płyn do kąpieli czy balsamy do ciała, których opakowania są dużych rozmiarów. Czynnikiem determinującym wielkość opakowania jest częstotliwość używania danego kosmetyku jak również ilość jednorazowego aplikowania. Ponadto kosmetyki z krótkim terminem ważności mają mniejsze pojemności. Warto wspomnieć również o miniaturkach promocyjnych dołączanych do produktów dla zwiększenia sprzedaży. Opakowanie produktu jako narzędzie działań marketingowych nabiera szczególnego znaczenia w przypadku właśnie produktów kosmetycznych. Opakowanie jest najtańszym narzędziem promocji i kreowania marki, a jednocześnie najbardziej sugestywnym. W rękach ekspertów staje się dziełem sztuki przemawiającym do klientów za pomocą koloru, kształtu i wielkości podświadomie wpływającym na emocje nabywców i wzbudzającym chęć posiadania. Opakowanie jest jednym z elementów marketingowego instrumentu oddziaływania na rynek, w centrum uwagi tych działań jest odbiorca finalny, a w szczególności jego potrzeby, pragnienia, wymagania – ustalenie i zdefiniowanie tych pragnień musi prowadzić do zaspokojenia potrzeb nabywcy i osiągnięcia jego pełnej satysfakcji. 4/2010 1/2011 e - w y d a n i e d o peo-bwr ya dn ai an inead: o www.farmacom.com.pl p o b r a n i a n a : www.farmacom.com.pl 52 | raporty, plany, projekty Sieci umacniają pozycję na rynku drogerii w Polsce Patrycja Nalepa Starszy analityk handlu detalicznego PMR W latach 2006–2010 z polskiego rynku zniknęło ponad 1 200 drogerii, tego typu grupy powstawały jedna po drugiej. Część z nich powstało podczas gdy w tym samym czasie przybyło niemal tyle samo drogerii z inicjatywy dystrybutorów hurtowych kosmetyków i chemii, którzy sieciowych, co oznacza, że w tym czasie upadło ok. 2 500 tradycyjnych zdając sobie sprawę z ubywającej liczby tradycyjnych drogerii pragną sklepów kosmetycznych. Według naszych szacunków w 2010 roku w ten sposób zapewnić sobie stały rynek zbytu. Dodatkowo, do ruchów sprzedaż sieci wzrosła o 15%, podczas gdy niezależne drogerie konsolidacyjnych dochodzi w obrębie samych hurtowni, które przejmując zanotowały spadek rzędu 20%. W efekcie, sieci , odpowiadające za 30% inne podmioty zwiększają swoją skalę działania, a tym samym zapewniają liczby drogerii w Polsce, generują już 80% sprzedaży tego segmentu. sobie lepszą pozycję w negocjacjach z producentami. 1 Do zapoczątkowanych w ubiegłym roku sieci integrujących sklepy W obliczu gorszej koniunktury rynkowej oraz narastającej tradycyjne należą: konkurencji ze strony nowoczesnych sieci, małe sklepy drogeryjne zaczęły • Drogerie Polskie utworzone przez firmę dystrybucyjną Błysk w ostatnim czasie zrzeszać się w sieci tak, aby dysponując większą siłą • Drogerie Jasmin zorganizowane przez Polską Grupę Drogeryjną zakupową móc liczyć na korzystniejsze warunki zakupu towarów, a tym z Grupy Eko Holding na bazie wcześniej przejętej franczyzowej sieci samym zaproponować klientom niższe ceny. 2010 rok był rokiem, kiedy Drogerie Aster oraz grupy zakupowej Bravo (zarządzanej przez dystrybutora kosmetyków Adistor) 9 068 8 945 8 361 • Drogerie Laboo utworzone przez firmę Navo – głównego partnera 8 099 7799 7539 7299 6 472 5 494 4 632 3 792 dystrybutora marki Gosh, który szczególny nacisk kładzie na • Drogerie Sekret Urody organizowana przez hurtownie Sonia Procter&Gamble na rynku tradycyjnym • Kosmeteria – Eksperci Urody powstała z inicjatywy Brodr. Jorgensen, 8 007 7 700 6 913 profesjonalną obsługę klienta 1 061 1 245 1 448 1 627 2 305 2 907 3 507 2006 2007 2008 2009 2010e 2011p 2012p Sklepy sieciowe z Rzeszowa i T&T z Bydgoszczy, obie należące do grupy Sklepy niezależne Liczba sklepów drogeryjno-kosmetycznych w Polsce w podziale na sklepy sieciowe i niezależne, 2006-2012. e – estymacja, p – prognoza Źródło: Raport PMR „Rynek dystrybucji artykułów kosmetycznych w Polsce 2011. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2011–2013” 1/2011 dystrybucyjnej Delko. Łącznie ww. sieci na koniec 2010 roku skupiały ok. 600 placówek. W konsekwencji w ubiegłym roku znacznie wzrosła liczba sklepów należących do sieci drogeryjnych ogółem – według naszych szacunków przybyło niemal 680 placówek, podczas gdy rok wcześniej liczba drogerii sieciowych urosła o 180. e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 53 Agresywna ekspansja Rossmanna oraz innych sieci drogeryjnych, w połączeniu z rozwojem sieci supermarketów i dyskontów na terenie kraju, prowadzi do kurczenia się liczby tradycyjnych drogerii, które nie są w stanie konkurować z tak silnymi graczami. Aby zwiększyć swoje szanse na przetrwanie niezależne drogerie zaczęły zrzeszać się w sieci. W 2010 roku takie inicjatywy powstawały jedna po drugiej. Jak wynika z planów i zapowiedzi poszczególnych graczy, w 2011 roku które mogą okazać się niezbędne, aby przetrwać na tym konkurencyjnym segment sieci powiększy się o kolejne 600 sklepów, co oprócz rozwoju rynku. Mimo tego, jak wynika z wypowiedzi niektórych dystrybutorów, liderów rynku, również będzie rezultatem przyłączania się kolejnych właściciele pojedynczych drogerii nie zawsze są skłonni do integracji, sklepów do sieci franczyzowych oraz powstawania nowych organizacji gdyż mimo licznych korzyści, obawiają się utraty niezależności. Z drugiej tego typu. W konsekwencji na 2011 roku prognozujemy wzrost sprzedaży strony zmiany wymusza sam klient, który coraz częściej woli robić zakupy w sieciach o kolejne 15%, natomiast cały segment drogerii urośnie o 9%. w rozpoznawalnej drogerii działającej pod wspólnym szyldem, mającej W kolejnych latach sieci drogerii będą nadal umacniały swą pozycję kosztem niezależnych sklepów, co spowoduje, iż udział sklepów określony charakter, wyróżniającej się ofertą czy obsługą spośród innych drogerii. sieciowych w liczbie drogerii ogółem wzrośnie, według naszych szacunków, z obecnych 30% do 48% w 2012 roku. Czując zagrożenie ze strony dużych sieci małe drogerie mogą Więcej informacji o rynku artykułów kosmetycznych znaleźć można w najnowszym raporcie PMR „Rynek dystrybucji artykułów kosmetycznych w Polsce 2011. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2011–2013”. w niedalekiej przyszłości nie mieć innego wyjścia jak przyłączyć się do którejś z sieci franczyzowych. Większa siła zakupowa organizacji, wspólne akcje marketingowe, dobrze zaplanowane promocje, spójna wizualizacja oraz szkolenia dla właścicieli i personelu to zalety uczestnictwa w sieci, e-w ydanie do pobrania na: www.farmacom.com.pl 1 Blisko 30 zidentyfikowanych przez nas największych sieci drogeryjnych, kosmetycznych i perfumeryjnych, działających zarówno w oparciu o sklepy własne jak i na zasadzie franczyzy (bez grup zakupowych), które zrzeszają więcej niż pięć placówek handlowych. 1/2011