D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Tarnowie

Sygn. akt IV U 914/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 października 2014 roku
Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSO Dariusz Płaczek
Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Czarnik
po rozpoznaniu w dniu 1 października 2014 roku w Tarnowie
na rozprawie sprawy z odwołania S. M.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
z dnia 14 lipca 2014 roku nr (...)
w sprawie S. M.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
o prawo do emerytury
zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje S. M. emeryturę od dnia (...)roku.
Sygn. akt IV U 914/14
UZASADNIENIE
wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie
z dnia 10 października 2014 r.
Decyzją z dnia 14.07.2014 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie przepisów ustawy z dnia
17.12.1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.) oraz przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), odmówił S.
M. przyznania prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczona nie spełnia
wymogów, określonych w art. 184 powołanej ustawy, od wystąpienia których uzależnione jest nabycie prawa do
emerytury, ponieważ nie udokumentowała 15- letniego stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze. Do okresu tego organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawczyni okresów zatrudnienia w
Zakładach (...) w T. od 07.09.1976 r. do 01.07.1997 r. i od 07.07.1998 r. do 26.10.1998 r., ponieważ z przedłożonej
dokumentacji nie wynika, aby w tym czasie ubezpieczona wykonywała pracę w szczególnych warunkach.
Od decyzji tej odwołała się S. M., domagając się jej zmiany
i przyznania prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania podniosła, że legitymuje się co najmniej 15- letnim
stażem pracy w szczególnych warunkach z tytułu zatrudnienia od 07.09.1976 r. do 01.07.1997 r. i od 07.07.1998 r. do
26.10.1998 r. w Zakładach (...) w T. w charakterze kaletnika.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i
podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wskazał, że
w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 31.01.2000 r. podano, że ubezpieczona
wykonywała pracę w charakterze kaletnika - szwacza, uznając ją za pracę związaną ze szlifowaniem, klejeniem i
wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego, zgodnie z Działem VII, poz. 14 pkt 7 wykazu A, stanowiącego załącznik
Nr 1 do uchwały Nr 80/83 Zarządu Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy z dnia 30.06.1983 r., .Zdaniem organu
rentowego w zarządzeniu resortowym brak jest punktu 7. Podniósł ponadto, że w dokumencie tym nie powołano
się na odpowiednią pozycję obecnie obowiązującego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. Wskazał
też, że w zarządzeniu resortowym nie wymieniono stanowiska szwacza, zaś praca kaletnika była kwalifikowana jako
wykonywana
w szczególnych warunkach tylko w przypadku, gdy wiązała się z klejeniem wyrobów klejami toksycznymi.
Bezsporne w niniejszej sprawie było, że S. M., w dniu (...) r. ukończyła 55 lat życia. Na dzień 01.01.1999 r. odwołująca
udowodniła 22 lata, 4 miesiące i 8 dni okresów składkowych i nieskładkowych. We wniosku z dnia 26.05.2014 r.
ubezpieczona wniosła o przyznanie jej prawa do wcześniejszej emerytury. Zaskarżoną decyzją z dnia 14.07.2014 r.
ZUS Oddział w T. odmówił S. M. przyznania prawa do emerytury, ponieważ wnioskodawczyni nie udokumentowała
15- letniego stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Odwołująca wniosła
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu,
na dochody budżetu państwa.
(okoliczności bezsporne)
Sąd ustalił ponadto następujący stan faktyczny sprawy:
Od 07.09.1976 r. do 01.07.1997 r. i od 07.07.1998 r. do 26.10.1998 r. odwołująca S. M. pracowała w Zakładach (...)w
T. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kaletnika- szwacza.
dowód:
• świadectwo pracy z dnia 04.04.2000 r.- cz. I akt ZUS,
W Spółdzielni znajdowały się dwie hale, jedna, gdzie odbywała się produkcja butów i druga, w której zajmowano
się kaletnictwem, tj. produkcją pasków, neseserów, walizek, torebek damskich, tornistrów szkolnych oraz kufrów
ze skóry i materiałów skóropodobnych. Odwołująca ma wykształcenie zasadnicze zawodowe o specjalności kaletnik.
Do obowiązków kaletnika w Spółdzielni należało szlifowanie, klejenie i szycie, podszywanie czy przeszywanie
poszczególnych elementów ze skóry i materiałów skóropodobnych. Na halę, gdzie zajmowano się kaletnictwem,
tj. produkcją galanterii w większości skórzanej, trafiały elementy wykrojone już ze skóry bądź materiału
skóropodobnego. Do zadań kaletnika należało połączenie tych elementów w jedną całość - gotowy produkt. Przed
połączeniem, każdy element był odpowiednio przygotowywany. Najpierw kaletnik często szlifował poszczególne
elementy skóry , albo tylko brzegi, aby klej lepiej trzymał. Przy niemal wszystkich wyrobach skórzany i
skóropodobnych konieczne było klejone. Przy torbach klejono na przykład paski i przyklejano tekturę usztywniającą
spód torebki czy tornistra. Do klejenia używano gumy kauczukowej i butaprenu. Z hali wychodził produkcyjnej
gdzie pracowała ubezpieczona do magazynu gotowy wyrób. Odwołująca na co dzień pracowała w tej części hali, w
której zajmowano się kaletnictwem. W ramach dobowego wymiaru czasu pracy szlifowała poszczególne elementy
skórzane i elementy te kleiła, a w ramach czynności wykańczających, zajmowała się szyciem, podszywaniem,
przeszywaniem czy doszywaniem pewnych elementów, na przykład pasków, zamków czy kieszeni. Na hali wszystkie
czynności wykonywane były ręcznie. Nie było podziału na pracowników zajmujących się tylko pracami związanymi ze
szlifowaniem, pracami związanymi z klejeniem czy pracami związanymi z wykańczaniem poszczególnych wyrobów.
Każdy kaletnik, w tym odwołująca, w ramach dobowego wymiaru czasu pracy wykonywali wszystkie te czynności.
Przez okres ok. trzech lat odwołująca pracowała przy produkcji cholewek do butów. Czasem kleiła, czasem szyła. Przy
produkcji cholewek kleiło się noski, podszewki i usztywnienia do butów. Pewne elementy szlifowało się. Po zszyciu
powstawał gotowy produkt.
dowód:
• zeznania świadka J. G.- 00:07:37-00:20:38,
• zeznania świadka K. Ł.- 00:22:34-00:32:06,
• zeznania odwołującej S. M.- 00:34:29-00:42:49,
Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów, zeznania świadków i odwołującej.
Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność
materialna i formalna nie budziły wątpliwości Sądu.
Zeznaniom świadków J. G. i K. Ł. oraz słuchanej
w charakterze strony S. M., które złożyły depozycje odnośnie charakteru pracy i rodzaju czynności wykonywanych
przez odwołującą w spornym okresie, Sąd dał wiarę w całości. Zeznania te wzajemnie ze sobą korespondowały , były
wewnętrznie spójne, logiczne, a także przekonujące w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego. Z zeznań tych
wynika, że w okresie zatrudnienia w Zakładach (...)w T. odwołująca stale i w pełnym wymiarze godzin zajmowała się
pracami związanymi ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego.
Pozostałe okoliczności sprawy Sąd uznał za bezsporne, gdyż nie były w żaden sposób kwestionowane przez strony, zaś
dokumenty przedstawione na ich stwierdzenie nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności.
Sąd zważył, co następuje:
Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie, czy odwołującej S. M. przysługuje tzw. wcześniejsza emerytura z
zastosowaniem obniżonego wieku emerytalnego, w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Powołana ustawa w dziale X rozdział 2 zawiera szczególną regulację przejściową, dotyczącą niektórych
ubezpieczonych, zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed dniem 01.01.1999 r.
W art. 184 ustawy zostało przewidziane prawo do wcześniejszej emerytury dla zamkniętego katalogu ubezpieczonych,
urodzonych po dniu 31.12.1948 r., którzy do końca 1998 r. spełnili ustawowo określone wymogi stażowe.
Zróżnicowanie warunków przechodzenia na emeryturę ubezpieczonych, o których mowa w art. 184 ustawy w stosunku
do innych ubezpieczonych dokonane zostało według kryterium urodzenia, ale także według kryterium posiadania na
dzień 01.01.1999 r. wymaganego stażu zawodowego i ubezpieczeniowego.
Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy, ubezpieczonym, urodzonym po dniu 31.12.1948 r., przysługuje emerytura po
osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. 01.01.1999 r.)
osiągnęli:
1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach
dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat- dla kobiet i 65 lat- dla mężczyzn oraz
2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.
Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego
albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym,
za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Wymagany w art. 184 ust. 1 pkt. 2 okres składkowy i
nieskładkowy przewiduje art. 27 ustawy, w świetle którego okres ten wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla
mężczyzn.
Przepisy dotychczasowe w rozumieniu art. 184 powołanej ustawy, to rozporządzenie Rady Ministrów z dnia
07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Z § 1 tego rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje
się do pracowników, wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w §
4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. Natomiast § 2 ust. 1 stanowi, że za
okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w
których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na
danym stanowisku pracy. W myśl zaś § 4, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione
w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny,
wynoszący 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych
warunkach.
Bezsporne w niniejszej sprawie było, że odwołująca osiągnęła wiek 55 lat oraz posiadała na dzień 01.01.1999 r.
wymagany 20- letni okres ubezpieczenia i wniosła
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu,
na dochody budżetu państwa.
Kwestią sporną pozostawała natomiast kwalifikacja jej pracy od 07.09.1976 r. do 01.07.1997 r. i od 07.07.1998 r. do
26.10.1998 r. w Zakładach (...) w T..
Mając na uwadze treść odpowiedzi na odwołanie i stanowisko organu rentowego w niniejszej sprawie wskazać należy,
że świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach oraz zwykłe świadectwa pracy nie są dokumentami
urzędowymi w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający takie świadectwo nie jest organem
państwowym ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Tylko dokumenty wystawione
przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast omawiane świadectwa
traktuje się w postępowaniu sądowym jako dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c., które stanowią dowód
tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki podlega kontroli
zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak i co do prawidłowości wskazanej w nim podstawy prawnej.
Sąd może więc prowadzić postępowanie dowodowe zmierzające do ustalenia, czy świadczona przez stronę praca była
wykonywana w warunkach wymaganych przepisami rozporządzenia i czy ubezpieczony zajmował któreś ze stanowisk
pracy wymienionych w załącznikach nr 1 lub 2 do rozporządzenia z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego
pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (por. wyrok SA we Wrocławiu
z dnia 14.02.2012 r., III AUa 1717/11, LEX nr 1129731; wyrok SA w Katowicach z dnia 04.11.2008 r., III AUa 3113/08,
LEX nr 552003; wyrok SA w Białymstoku z dnia 24.09.2008 r., III AUa 795/08, OSAB 2008/4/60-68).
Poza tym podkreślić należy, że dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego
znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych
warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli
pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy
wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. (por. wyroki
SN: z dnia 19.05.2011 r., III UK 174/10, LEX
nr 901652; z dnia 08.06.2011 r., I UK 393/10, LEX nr 950426; z dnia 01.06.2010 r., II UK 21/10, LEX nr 619638; z
dnia 14.09.2007 r., III UK 27/07, OSNP 2008/21-22/325; z dnia 19.09.2007 r., III UK 38/07, OSNP 2008/21-22/329;
z dnia 06.12.2007 r., III UK 66/07, LEX nr 483283; z dnia 22.01.2008 r., I UK 210/07, OSNP 2009/5-6/75 i z dnia
24.03.2009 r., I PK 194/08, LEX nr 528152).
Z dokumentów zgromadzonych w niniejszej sprawie w postaci świadectwa pracy z dnia 31.01.2000 r. i zaświadczenia
z dnia 05.11.2002 r. wynika, że w spornym okresie od 07.09.1976 r. do 01.07.1997 r. i od 07.07.1998 r. do 26.10.1998
r. odwołująca pracowała w Zakładach (...) w T. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kaletnika - szwacza.
Jaki był w rzeczywistości charakter jej pracy w tym czasie, Sąd ustalił w oparciu o zeznania świadków i samej
odwołującej. W orzecznictwie podkreśla się, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych o prawo do tzw.
wcześniejszej emerytury, w sytuacji, kiedy brak jest dokumentów z okresu zatrudnienia, to czy ubezpieczony w
spornym okresie wykonywał pracę w szczególnych warunkach sąd może ustalać w oparcia o zeznania świadków (por.
uchwały SN: z dnia
10.03.1984 r. III UZP 6/84, LEX nr 14625, z dnia 21.09.1984 r. III UZP 48/84, LEX nr 14630 i z dnia 27.05.1985 r.,
III UZP 5/85, LEX nr 14635).
Z uwagi na to, że w spornym okresie wnioskodawczyni zajmowała stanowisko kaletnika- szwacza, Sąd ocenił , czy
jej pracę można zakwalifikować według Działu VII, zatytułowanego: „W przemyśle lekkim”, pkt 14 (prace związane
ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego) wykazu A, stanowiącego załącznik do
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
W oparciu o zeznania świadków i odwołującej Sąd ustalił, że w spornym okresie odwołująca wykonywała pracę
kaletnika. Do jej obowiązków należało szlifowanie, klejenie i szycie (podszywanie, przeszywanie czy przyszywanie)
poszczególnych elementów ze skóry albo materiału skóropodobnego, na przykład pasków, zamków czy kieszeni.
Na halę, gdzie pracowali kaletnicy, w tym odwołująca, trafiały gotowe elementy ze skóry, tudzież materiału
skóropodobnego, które należało połączyć w jedną całość, aby uzyskać efekt końcowy w postaci gotowego produktu,
który wędrował następnie do magazynu. W Spółdzielni produkowano nesesery, walizki, torebki damskie, tornistry
szkolne i kufry. W ramach dobowego wymiaru czasu pracy wnioskodawczyni zajmowała się produkcją galanterii
w większości skórzanej, ale też i skóropodobnej. W ciągu dnia w większości sklejała poszczególne elementy. Przed
sklejeniem brzegi skóry albo materiału skóropodobnego bądź też całą powierzchnię szlifowała, aby klej lepiej trzymał.
Końcowym zaś etapem jej pracy było szycie, podszywanie i przyszywanie pewnych elementów. Polegało to na przykład
na przeszywaniu pasków to torebek i przyszywaniu ich do toreb czy przyszywaniu kieszeni. Były to prace związane
z wykańczaniem wyrobu czyli tworzeniem efektu finalnego.. Wiadomo przy tym, że w ramach dobowego wymiaru
czasu odwołująca nie wykonywała żadnych innych czynności. Jak wynika z zeznań świadków i odwołującej, na hali,
gdzie produkowano galanterię skórzaną i skóropodobną, nie było podziału na pracowników zajmujących się tylko
szlifowaniem, tylko klejeniem albo tylko szyciem. Każdy kaletnik wykonywał wszystkie te czynności, w zależności
od potrzeb, w mniejszym bądź w większym rozmiarze danego dnia. Dotyczyło to również odwołującej, pomimo, iż
twierdziła, że w ciągu dnia najwięcej kleiła. Zauważyć należy, że niemal wszystkie wyroby wymagały klejenia. Aby zaś
dane elementy połączyć klejem, należało je najpierw zeszlifować (albo tylko brzegi), żeby klej lepiej trzymał.
Wnioskodawczyni zatem nie tylko kleiła, ale też szlifowała, na końcu zaś szyła. Procesy te były ze sobą ściśle powiązane.
Najpierw należało dany element zeszlifować, potem połączyć go klejem z następnym, a w końcowej fazie produkcji
wyrób wykończyć, tj. pozszywać, przeszyć czy przyszyć pasek, zamek lub kieszenie.
Zdaniem Sądu, pracę wykonywaną przez odwołującą w spornym okresie uznać należało za pracę w szczególnych
warunkach i zakwalifikować według Działu VII, pkt 14 wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 07.02.1983 r.
Sąd dostrzega ,że wskazana pozycja rozporządzenia jest dość ogólnikowa i nie precyzuje dokładnie co należy
rozmienić pod pojęciem „prace związane z wykańczaniem wyrobów”. Jest to zatem pojęcie dość ogólne i szerokie.
W przekonaniu Sądu, mieszczą się w nim różne czynności, skoro dotyczą wyrobów przemysłu skórzanego. Świadczy
o tym zwrot „ prace związane z…” , który pozwala na uwzględnienie wszelkich czynności związanych z procesem
wykańczania danego wyrobu ze skóry tj. tworzenia produktu finalnego, przeznaczonego już do sprzedaży. Bez
wątpienia „wykańczanie” sugeruje ostatni etap prac przy produkcji wyrobu, zważywszy , że początkowym etapem
produkcji w przemyśle skórzanym było samo pozyskanie, a następnie wytworzenie podstawowego surowca z którego
wykonywano te wyroby w postaci skóry. Zatem wszelkie czynności związane z końcowym etapem produkcji i
tworzeniem ostatecznego produktu , a więc zszywanie czy przyszywanie poszczególnych elementów, na przykład
pasków, zamków czy kieszeni, z całą pewnością mieści się w tej kategorii czynności. Szycie (zszywanie, przeszywanie
czy przyszywanie) uznać więc należało za czynność związaną z wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego,
niezbędną do nadania temu produktowi ostatecznego kształtu i efektu finalnego.
Prawodawca posłużył się sformułowaniem „prace związane” ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów
przemysłu skórzanego. Nie chodzi tu więc tylko o prace bezpośrednio przy szlifowaniu, klejeniu (mimo, że w
przypadku odwołującej tak było) i wykańczaniu danego wyrobu, ale o wszelkie prace z tym związane. Skoro tak, szycie,
którym zajmowała się wnioskodawczyni w ramach dobowego wymiaru czasu pracy, po sklejeniu poszczególnych
elementów w jedną całość, a wcześniej wyszlifowaniu części tych elementów, uznać należało za pracę związaną
z wykańczaniem wyrobu. Użyte w pozycji 14 Działu VII sformułowanie sugeruje, że ustawodawca miał na celu
uwzględnienie całego procesu wykonywania przez kaletnika wyrobu przemysłu skórzanego. Nie ma więc podstaw do
tego, aby z prac związanych z wykańczaniem wyrobów wyłączać szycie.
Jak podkreśla się w orzecznictwie, z punktu widzenia możliwości nabycia prawa do emerytury w obniżonym w
stosunku do powszechnie obowiązującego wieku emerytalnym zasadnicze znaczenie mają wykazy prac wykonywanych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zamieszczone w załączniku do rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze. Wykazy natomiast zawarte w zarządzeniach resortowych, które nie są
źródłem powszechnie obowiązującego prawa, ale mają znaczenie pomocnicze, gdyż precyzują rodzaje stanowisk, na
których świadczona jest praca w szczególnych warunkach, określona w przepisach rozporządzenia (por. np. wyrok SA
w Krakowie z dnia 18 września 2012 r., III AUa 144/12, LEX nr 1223237). Zarządzeniom resortowym przypisuje się
zatem charakter informacyjny, techniczno- porządkujący, uściślający. Mogą one więc być pomocne przy dokonywaniu
wykładni oraz kwalifikacji stanowisk pracy określonych w załączniku do rozporządzenia (por. wyrok SA w Łodzi z dnia
6 lutego 2013 r., III AUa 769/12, LEX nr 1282786). I tak też jest w przedmiotowej sprawie.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy zauważył, że w załączniku Nr 1 do uchwały Nr 80/83 Zarządu Centralnego
Związku Spółdzielczości Pracy z dnia 30.06.1983 r. nie zostało wymienione stanowisko kaletnika - szwacza, a praca
kaletnika była kwalifikowana jako wykonywana w szczególnych warunkach tylko w przypadku, gdy wiązała się z
klejeniem wyrobów klejami toksycznymi.
Wbrew twierdzeniom organu rentowego, zarządzenie resortowe wymieniało stanowisko kaletnika - szwacza, tj. takie,
jakie właśnie zajmowała odwołująca w spornym okresie. Chodzi tu o wskazaną wyżej uchwałę Nr 80/83 Zarządu
Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy z dnia 30.06.1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych
warunkach w jednostkach organizacyjnych spółdzielczości pracy i uchwałę Nr 120 Zarządu Centralnego Związku
Spółdzielczości Pracy z dnia 17.10.1989 r. zmieniająca uchwałę Nr 80/83.
W załączniku Nr 1 do uchwały Nr 80/83, w Dziale VII, zatytułowanym: „W przemyśle lekkim” pod poz. 14, dotyczącą
prac związanych ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego, w punktach od 5
do 10 wymieniono nazwy poszczególnych stanowisk przyporządkowanych do tej pozycji załącznika, tj. stanowisko
kaletnika przy klejeniu wyrobów klejami toksycznymi, kaletnika - szwacza, kaletnika- montażysty, kaletnikaszarfowacza i kaletnika- krojczego skór. W tym miejscu wskazać jedynie należy, że klejąc poszczególne elementy
skórzane odwołująca używała do tego celu gumy kauczukowej i butaprenu, a zatem klejów toksycznych.
Mając to wszystko na uwadze, Sąd uznał, że od 07.09.1976 r. do 01.07. 1997 r. i od 07.07.1998 r. do 26.10.1998 r.
odwołująca pracowała w szczególnych warunkach. Skoro tak, legitymuje się ona co najmniej 15- letnim stażem pracy
w szczególnych warunkach, co uprawnia do tzw. wcześniejszej emerytury, nawet gdyby z wykazanego stażu pracy w
takim charakterze odliczyć jej okres 3 lat, kiedy pracowała przy produkcji cholewek.
Uwzględniając powyższe, na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego, w tym art. 100 ust. 1 ustawy z dnia
17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS oraz art. 47714 § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że
przyznał ubezpieczonej emeryturę od (...) r., tj. od dnia ukończenia 55 roku życia.