zanieczyszczenie powietrza w województwie śląskim w roku 1999

WOJEWÓDZKA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA
W KATOWICACH
40-957 Katowice, ul. Raciborska 39, tel. (32) 351 23 00, fax. (32) 351 23 18
RAPORT
O STANIE SANITARNYM POWIETRZA
W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM
W 2009 ROKU
Opracowanie: mgr inż. Maria Sosnowska
mgr inż. Andrzej Tyczyński
Katowice, luty 2010 r.
ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM
W ROKU 2009
Podstawę
prawną
zawierającą
kryteria
oceny
stanu
zanieczyszczenia
powietrza
atmosferycznego stanowią:
-
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji
w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji
(Dz.U. Nr 87 poz. 796),
-
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia
dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. Nr 1 z 2003 r. poz. 12).
W tabelach poniżej przedstawiono dopuszczalne poziomy oraz wartości odniesienia dla
substancji uwzględnionych w niniejszym opracowaniu. Wartości dopuszczalne (dopuszczalne
poziomy lub wartości odniesienia) uważa się za dotrzymane, jeżeli stężenie średnie w roku
kalendarzowym nie przekroczy wartości dopuszczalnej rocznej, a częstość przekroczeń wartości
dopuszczalnej stężenia 24-godzinnego w okresie rocznym nie jest większa od podanej w tabeli.
ZESTAWIENIE OBOWIĄZUJĄCYCH W ROKU 2009
DOPUSZCZALNYCH POZIOMÓW SUBSTANCJI W POWIETRZU
Dopuszczalne poziomy [µg/m3] dla okresów
uśredniania wyników pomiarów
Lp.
Nazwa substancji
1
pył zawieszony PM10
2
ołów
rok
kalendarzowy
Da
40
0,5
D24
24 godziny
Częstość
przekraczania
50
35 razy
-
-
ZESTAWIENIE WARTOŚCI ODNIESIENIA OBOWIĄZUJĄCYCH W ROKU 2009
DLA WYBRANYCH SUBSTANCJI W POWIETRZU
Lp.
Nazwa substancji
Wartości odniesienia
uśrednione dla roku
kalendarzowego, [µg/
m3 ]
0,001
1
benzo-a-piren
2
chrom a
0,4
3
kadm a
0,01
4
mangan a
5
6
miedź
nikiel
a
a
1
0,6
0,025
7
arsen a
0,01
a
- jako suma metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10
W opracowaniu przedstawiono wyniki pomiarów zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego
przeprowadzonych przez Inspekcję Sanitarną województwa śląskiego w roku 2009 w odniesieniu
do obowiązujących kryteriów oceny stanu zanieczyszczenia atmosfery.
Tabela 1 przedstawia najniższe i najwyższe wartości stężeń średnich (kol. 4 i 5) badanych
substancji wybrane spośród wyników uzyskanych na wszystkich stacjach pomiarowych. W
kolumnie 6 podano liczbę stacji, na których zanotowano przekroczenie dopuszczalnej wartości
rocznej oraz liczbę stacji, na których przeprowadzono badania.
W kolumnie 3 podano wartości dopuszczalnych stężeń poszczególnych substancji.
Tabele 2 i 3 zawierają dane z poszczególnych stacji pomiarowych, a w szczególności:
-
stężenia średnie oraz częstości przekroczeń wartości dopuszczalnej 24-godzinnej w roku
kalendarzowym pyłu zawieszonego PM10,
-
stężenia średnie pozostałych substancji.
Na wykresach przedstawiono wartości stężeń rocznych wybranych zanieczyszczeń.
Stan higieniczno-sanitarny powietrza można opisać następująco:
1. Pył zawieszony PM10 występował w stężeniach przekraczających dopuszczalną wartość
roczną na 4 spośród 11 stacji pomiarowych. Stężenia roczne wynosiły od 15 µg/m3 w
Miasteczku Śląskim do 67 µg/m3 w Wodzisławiu Śląskim. Częstości przekraczania stężenia
24-godzinnego były wyższe od wartości dopuszczalnej (35 razy) na 10 stacjach pomiarowych
i wynosiły od 8 razy w Miasteczku Śląskim do 167 razy w Wodzisławiu Śląskim.
2. Pył zawieszony ogółem TSP - stężenia roczne wynosiły od 17 µg/m3 w Miasteczku Śląskim
do 55 µg/m3 w Rybniku.
3. Ołów - stężenia roczne nie przekroczyły wartości dopuszczalnej na żadnej spośród 11 stacji
pomiarowych i wynosiły od 32 ng/m3 w Jastrzębiu-Zdroju do 67 ng/m3 w Miasteczku
Śląskim.
4. Miedź - stężenia roczne nie przekroczyły wartości dopuszczalnej na żadnej z 11 stacji
pomiarowych i wynosiły od 6 ng/m3 w Lublińcu do 171 ng/m3 w Jaworznie.
5. Kadm - stężenia roczne nie przekroczyły wartości dopuszczalnej na żadnej z 11 stacji
pomiarowych. Wartości stężeń rocznych wynosiły od 0,7 ng/m3 w Jastrzębiu-Zdroju do
5,3 ng/m3 w Miasteczku Śląskim.
6. Mangan - przekroczeń dopuszczalnej wartości rocznej nie stwierdzono, a wartości stężeń
rocznych wynosiły od 3 ng/m3 w Żywcu do 42 ng/m3 w Rybniku.
7. Chrom - przekroczeń dopuszczalnej wartości rocznej nie stwierdzono, a wartości stężeń
rocznych wynosiły od 9,7 ng/m3 w Jastrzębiu-Zdroju do 25,3 ng/m3 w Cieszynie.
8. Nikiel - nie stwierdzono przekroczeń wartości dopuszczalnej rocznej. Wartości stężeń
rocznych wynosiły od 0,7 ng/m3 w Wodzisławiu Śląskim do 7,5 ng/m3 w Lublińcu.
9. Arsen - nie stwierdzono przekroczeń wartości dopuszczalnej rocznej. Wartości stężeń
rocznych wynosiły od 1,3 ng/m3 w Raciborzu do 2,3 ng/m3 w Cieszynie.
10. Benzo(a)piren występował w stężeniach przekraczających dopuszczalną wartość roczną na
wszystkich stacjach pomiarowych. Stężenia roczne wynosiły od 4,6 ng/m3 w Miasteczku
Śląskim do 18,7 ng/m3 w Wodzisławiu Śląskim.
Oprócz benzo(a)pirenu na wszystkich stacjach pomiarowych badano stężenia 8 dalszych
wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Ich roczne stężenia osiągnęły wartości:
11. Fluoranten
od 2,9 ng/m3 - Jastrzębie-Zdrój
do 22,0 ng/m3 - Wodzisław Śl.
12. Benzo(a)antracen
od 9,1 ng/m3 - Miasteczko Śl.
do 41,4 ng/m3 - Wodzisław Śl.
13. Chryzen
od15,7 ng/m3 - Miasteczko Śl.
do 86,8 ng/m3 - Wodzisław Śl.
14. Benzo(b)fluoranten
od 3,6 ng/m3 - Miasteczko Śl.
do 12,2 ng/m3 - Wodzisław Śl.
15. Benzo(k)fluoranten
od 3,0 ng/m3 - Miasteczko Śl.
do 9,3 ng/m3 - Wodzisław Śl.
16. Dibenzo(a,h)antracen od 0,0 ng/m3 - 9 stacji pomiar.
do 0,1 ng/m3 - 2 st. pomiar.
od 2,6 ng/m3 - Miasteczko Śl.
do 7,9 ng/m3 - Wodzisław Śl.
18. Indeno(1,2,3-c,d)piren od 4,5 ng/m3 - Miasteczko Śl.
do 13,7 ng/m3 - Wodzisław Śl.
17. Benzo(g,h,i)perylen
ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM W ROKU 2009
WSSE Katowice
Tabela 1
Stężenie średnie w roku kalendarzowym
Lp.
Substancja
Da
Zakres stężeń
min.
1
2
- stacja pomiarowa
3
1
pył zawieszony PM10 - wagowo µg/m3
2
pył zawieszony ogółem TSP
3
L(S>Da)/L
maks. - stacja pomiarowa
4
5
6
40
15
- Miasteczko Śląskie
67
- Wodzisław Śląski
µg/m3
-
17
- Miasteczko Śląskie
55
- Rybnik
ołów (Pb)
ng/m3
500
32
- Jastrzębie-Zdrój
67
- Miasteczko Śląskie
0/11
4
miedź (Cu)
ng/m3
600
6
- Lubliniec
171
- Jaworzno
0/11
5
kadm (Cd)
ng/m3
10
0,7
- Żywiec
5,3
- Miasteczko Śląskie
0/11
6
mangan (Mn)
ng/m3
1000
3
- Żywiec
42
- Rybnik
0/11
7
chrom (Cr)
ng/m3
400
9,7
- Jastrzębie-Zdrój
25,3
- Cieszyn
0/11
8
nikiel (Ni)
ng/m3
25
0,7
- Wodzisław Śląski
7,5
- Lubliniec
0/11
9
arsen (As)
ng/m3
10
1,3
- Racibórz
2,3
- Cieszyn
benzo-a-piren
ng/m3
1
4,6
- Miasteczko Śląskie
18,7
- Wodzisław Śląski
10
Objaśnienia: - Da
- L(S>Da)/L
- dopuszczalne wartości roczne
- liczba stacji, na których stężenie roczne przekraczało wartość dopuszczalną / liczba stacji, na których przeprowadzono pomiary
4/11
-/6
0/5
11/11
ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM W ROKU 2009
STĘŻENIA ŚREDNIE PYŁU ZAWIESZONEGO PM10 W ROKU KALENDARZOWYM
WSSE Katowice
Powiat, miasto
Tabela 2
Stacja pomiarowa
Stężenie średnie
µg/m3
Częstość przekraczania wartości
dopuszczalnej 24-godzinnej
Liczba dni
% czasu w roku
m. Katowice
ul. Raciborska
38
85
23,3
p. Cieszyński
Cieszyn, ul. Dojazdowa
40
60
16,4
m. Jastrzębie-Zdrój ul. Harcerska
32
44
12,1
m. Jaworzno
ul. Pocztowa
40
62
17,0
p. Lubliniecki
Lubliniec, ul. Piaskowa
36
80
21,9
p. Raciborski
Racibórz, ul. Broniewskiego
40
94
25,8
m. Rybnik
ul. Szafranka
48
76
20,8
p. Tarnogórski
Miasteczko Śl., ul. Norwida
15
8
2,2
p. Wodzisławski
Wodzisław, ul. Bogumińska
67
167
45,8
m. Żory
Al. Wojska Polskiego
46
73
20,0
p. Żywiecki
Żywiec, ul. Kopernika
50
96
26,3
40
35
-
Wartości dopuszczalne
ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM W ROKU 2009
STĘŻENIA ŚREDNIE W ROKU KALENDARZOWYM
WSSE Katowice
Powiat, miasto
Tabela 3
Stacja pomiarowa
TSP
Pb
Cu
Cd
Mn
Cr
Ni
As
Bap
µg/m3
ng/m3
ng/m3
ng/m3
ng/m3
ng/m3
ng/m3
ng/m3
ng/m3
47
52
155
1,7
31
10,1
3,0
-
5,6
-
62
12
0,8
22
25,3
5,4
2,3
6,5
m. Katowice
ul. Raciborska
p. Cieszyński
Cieszyn,ul. Dojazdowa
m. Jastrzębie-Zdrój
ul. Harcerska
38
32
87
0,9
18
9,7
2,9
-
5,2
m. Jaworzno
ul. Pocztowa
47
54
171
1,4
24
11,7
4,6
-
6,4
p. Lubliniecki
Lubliniec, ul. Piaskowa
-
46
6
2,7
9
12,3
7,5
1,9
7,7
p. Raciborski
Racibórz, ul. Broniewskiego
-
34
7
1,3
11
12,5
5,1
1,3
6,4
m. Rybnik
ul. Szafranka
55
45
108
1,5
42
14,6
2,5
-
10,2
p. Tarnogórski
Miasteczko Śl., ul. Norwida
17
67
46
5,3
12
10,5
0,7
-
4,6
p. Wodzisławski
Wodzisław, ul. Bogumińska
-
46
14
1,4
14
11,8
0,7
1,9
18,7
m. Żory
Al. Wojska Polskiego
52
50
110
1,5
28
15,8
5,0
-
11,1
p. Żywiecki
Żywiec, ul. Kopernika
-
43
22
0,7
3
12,5
4,3
1,8
8,4
-
500
600
10
1000
400
25
10
1
Wartości dopuszczalne roczne