p m EALE EALE

Opracował Jan J. Michałek
Factor specific model
Model rozwinięty przez P. Samuelsona i R. Jones'a sformalizowany przez J. Neary.
Założenia:
1. Produkcja dwóch dóbr: M (przemysłowe, manufactures) i F (żywność , food);
2. Trzy czynniki produkcji:
a/ L: praca: jest mobilna (tzn. musi być jednolity poziom płac w)
b/ K: kapitał: niemobilny (w krótkim okresie czasu)
c/ T: ziemia, niemobilna (w krótkim okresie czasu).
3. Dobro M wytwarzany przy pomocy K i L a dobro F przy pomocy L i T, tzn. następujące funkcje
produkcji:
a/ QM = QM(K, LM), gdzie K: zasób kapitału w gospodarce a LM: praca zatrudniona w sektorze M
b/ QF = QF(T,LF) gdzie analogiczne oznaczenia.
4. Całkowity zasób siły roboczej w gospodarce: LF+LM = L.
Opracował Jan J. Michałek
Zapis modelu F-S
warunek wolnej konkurencji (zero profit)
aLFw+aTFrT = pF
#
aLMw+aKMrK = pM
warunek pełnego zatrudnienia
aLFF +aLMM ≤ L
aKMM ≤ K zasób kapitału wgospodarce
aTFF ≤T zasób ziemi wgospodarce
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------5 równań i 5 zmiennych endogenicznych: w, rT, rK, M, F
(stopy zysku rK i r T mogą być wkrótkimokresie zróżnicowane i charakterystyczne dla danej
gałęzi gospodarki)
Opracował Jan J. Michałek
Możliwości produkcyjne
MPLM * PM = w (płaca) i analogicznie w sektorze F.
MPLF * PF = w
oraz warunek pełnego (całkowitego) zatrudnienia:
LF + LM = L
punkt 1: równowaga alokacji siły roboczej (między sektorami) oraz poziomu jednolitych płac.
Zależność pomiędzy względnymi cenami a wielkością produkcji
(wynikająca z alokacji siły roboczej)
MPLM * PM = MPLF * PF = w
===> MPLF/MPLM = -PM/PF.
===>-PM/PF: jest styczną i określa kąt nachylenia krzywej możliwości prod. (PPF)
Opracował Jan J. Michałek
Możliwości produkcyjne:
funkcja produkcji
QF
Q’F= f(LF, TF’)
QF= f(LF,TF0)
0
LF
Opracował Jan J. Michałek
Kształt krzywej możliwości
produkcyjnych
QF(T,LF)
QF
L
LF
QM-->
45o
LM
QM(K,LM)
© Leszek Wincenciak, www.wne.uw.edu.pl/lwincenciak
F
PPF
M
LF
LM
© Leszek Wincenciak, www.wne.uw.edu.pl/lwincenciak
F
PPF PPF’
M
LF
LM
Opracował Jan J. Michałek
Równowaga w sektorze
MPLM
PS
w/PM
Fundusz
płac
MPLM
LM
Opracował Jan J. Michałek
Równowaga międzysektorowa
Równowaga międzysektorowa wymaga by:
MPLM * PM =MPLF * PF = w
w
w1
P F* M PL F
P M 1 * M PL M
LM
LF
C ałkow ita podaż siły: L
Opracował Jan J. Michałek
Równowaga na krzywej
możliwości produkcyjnych
F
Nachylenie: -(PM/PF)A=-PA
FA
0
A
MA
M
Opracował Jan J. Michałek
Skutek wzrostu ceny dobra M
w
B
w2
A
w1
C
P F* M PL F
P M 2 * M PL M
P M 1 * M PL M
LM
Labor shifted
from M to F
LF
Opracował Jan J. Michałek
Skutek wzrostu ceny dobra M
F
Nachylenie: -(PM/PF)A=-PA
FA
A
FB
B
Nachylenie:
-(PM/PF)B=-PB
0
MA
MB
M
Opracował Jan J. Michałek
Zmiany wynagrodzenia
czynników produkcji: 1
Wzrost PM zwiększa dochody właścicieli kapitału (bo płaca realna spada)
1
MPLM
PM2>PM
Przyrost dochodu
właścicieli kapitału
PS
w/PM1
w/PM2
płace
MPLM
LM
Opracował Jan J. Michałek
Zmiana wynagrodzenia
czynników produkcji: 2
Wzrost PM (spadek względny PF) zmniejsza dochody właścicieli ziemi (bo płaca
realna wzrasta)
1
PF2<PF
MPLF
Spadek dochodu
właścicieli ziemi
PS
w/PF2
w/PF1
płace
MPLF
LF
Opracował Jan J. Michałek
Zmiana wynagrodzeń:
Twierdzenie Haberlera
Wzrost PM --> w tej samej proporcji wzrost popytu na LM. (bo: PM* MPLM rośnie o ten sam %).
Różne konsekwencje dla poszczególnych części społeczeństwa:
1/ robotnicy: wzrost w ale mniejszy niż wzrost PM; ich realne płace
a/ w/PM (na dobra przemysłowe) spadają
b/ w/PF (na art. rolne) rosną
--> trudno określić czy im się poprawia bo to zależy od struktury konsumpcji obu typów dóbr
2/ właściciele kapitału są w lepszej sytuacji bo realne płace w M spadły
--> wzrost rK większy niż wzrost PM;
3/ właściciele ziemi znacznie gorzej, tracą z dwóch powodów:
a/ realne płace w porównaniu do F rosną (w/PF) ograniczając ich dochody (rT)
b/ zmniejsza się siła nabywcza każdego danego dochodu.
)
Tw. Haberlera Wnioski w krótkim okresie: rK > PˆM > wˆ > PˆF > rˆT (gdzie ^ oznacza przyrosty)
--------------------------------------------------------------------------------------klasyczny teoremat Stolper-Samuleson w modelu H-O-S w długim okresie (przy wzroście PM
oznaczonym jako PM^):
rˆ > PˆM > PˆF > wˆ
Opracował Jan J. Michałek
Równowaga w autarkii:
kraj obfity w kapitał
Równowaga w autarkii: kraj obfity w K, M: dobro kapitało-intensywne
F
UN
UA
U0
Slope: -(PM/PF)
Q
QF=KF
0
QQ: PPF
UA: krzywa obojętności w autarkii
PC/PF: ceny względne w autarkii.
A
QM=KM
Q
M
Opracował Jan J. Michałek
Równowaga ogólna:
korzyści z handlu
F
nachylenie: -(PM/PF)
KF
AK
A
QF
0
D
KM
Uf
AQ
QM
UA
Tot: -(PTM/PTF)=PTOT
M
Wartośc produkcji w cenach światowych=Wartość konsumpcji w cenach światowych.
PMT QM + PFT QF = PMT K M + PFT K F
Opracował Jan J. Michałek
Korzyści z handlu: dwa kraje
b)
a) Home
F
Foreign
F
Tot: -(PTM/PTF)
Slope: -(PM/PF)
AK
A
QF1
QF0
0
A*Q
Q*F1
AQ
D
QM0
QM1
Tot:
-(PTM/PTF)
M
Nachylenie: -(P*M/P*F)
*
D* A
Q*F0
0
Q*M0
Q*M1
Oznaczenia:
PM/PF: relative prices in autarky;
PTC/PTF=PTOT: relative prices in the world economy (terms of trade);
A: consumption and production equilibrium in autarky
AQ: production equilibrium in an open economy;
AK: consumption equilibrium in an open economy
DAQAK trade triangle at home (DAQ export of good M, a DAK import of good F)
*: for foreign prices
A*K
M
Opracował Jan J. Michałek
Korzyści z handlu:
podstawowe zależności
(
)
PM PF < PMT PFT < PM* PF* (war. konieczny dla istnienia handlu)
==
PMT QM + PFT QF = PMT KM + PFT KF
(wartość prod. w cenach świat.= wartość konsumpcji w cenach światowychÎ
PMT (QM − KM ) = PFT (KF − QF ) (równowaga bilansu handlowego )
(PMT / PFT ) (QM − KM ) = (KF − QF ) (trójkąty handlowe)