konkurs kurat.I etap j.polski 2009,2010

Transkrypt

konkurs kurat.I etap j.polski 2009,2010
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
....................................
kod pracy ucznia
.............................................
pieczątka nagłówkowa szkoły
KONKURS POLONISTYCZNY
DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM
ETAP SZKOLNY
Motyw przewodni:
Trzeba wiedzieć, z czego się wyrasta.
Drogi Uczniu,
witaj w I etapie konkursu polonistycznego. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj
się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Test liczy 11 stron i zawiera 24 zadania.
Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny.
Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej.
Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem, bądź
piórem.
Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.
Nie używaj korektora.
W przypadku testu wyboru (A,B,C,D) zaznacz prawidłową
odpowiedź, stawiając znak X na literze poprzedzającej treść
wybranej odpowiedzi.
Jeżeli się pomylisz, błędny wybór otocz kółkiem i zaznacz znakiem
X inną odpowiedź.
Odpowiedzi do pozostałych zadań wpisuj w wyznaczone miejsca
w teście.
Oceniane będą tylko odpowiedzi, które zostały umieszczone
w miejscu do tego przeznaczonym.
Pracuj samodzielnie.
Powodzenia!
Czas pracy:
60 minut
Liczba punktów
możliwych
do uzyskania:
55
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
Tekst I
Śród takich pól przed laty, nad brzegiem ruczaju,
Na pagórku niewielkim, we brzozowym gaju,
Stał dwór szlachecki, z drzewa, lecz podmurowany;
Świeciły się z daleka pobielane ściany,
Tym bielsze, że odbite od ciemnej zieleni
Topoli, co go bronią od wiatrów jesieni.
Dom mieszkalny niewielki, lecz zewsząd chędogi,
I stodołę miał wielką, i przy niej trzy stogi
Użątku, co pod strzechą zmieścić się nie może;
Widać, że okolica obfita we zboże,
I widać z liczby kopic, co wzdłuż i wszerz smugów
Świecą gęsto jak gwiazdy, widać z liczby pługów
Orzących wcześnie łany ogromne ugoru,
Czarnoziemne, zapewne należne do dworu,
Uprawne dobrze na kształt ogrodowych grządek:
Że w tym domu dostatek mieszka i porządek.
Brama na wciąż otwarta przechodniom ogłasza,
Że gościnna i wszystkich w gościnę zaprasza.
Właśnie dwukonną bryką wjechał młody panek
I obiegłszy dziedziniec zawrócił przed ganek,[...]
Wbiega i okiem chciwie ściany starodawne
Ogląda czule, jako swe znajome dawne.
Też same widzi sprzęty, też same obicia,
Z którymi się zabawiać lubił od powicia;
Lecz mniej wielkie, mniej piękne, niż się dawniej zdały
I też same portrety na ścianach wisiały.
Tu Kościuszko w czamarce krakowskiej, z oczyma
Podniesionymi w niebo, miecz oburącz trzyma;
Takim był, gdy przysięgał na stopniach ołtarzów,
Że tym mieczem wypędzi z Polski trzech mocarzów,
Albo sam na nim padnie. Dalej w polskiej szacie
Siedzi Rejtan żałośny po wolności stracie,
W ręku trzyma nóż, ostrzem zwrócony do łona,
A przed nim leży Fedon i Żywot Katona.
Dalej Jasiński, młodzian piękny i posępny,
Obok Korsak, towarzysz jego nieodstępny,
Stoją na szańcach Pragi, na stosach Moskali,
Siekąc wrogów, a Praga już się wkoło pali.
Nawet stary stojący zegar kurantowy
W drewnianej szafie poznał, u wniścia alkowy,
I z dziecinną radością pociągnął za sznurek,
By stary Dąbrowskiego posłyszeć mazurek.
Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1997, s. 8-9.
Zadanie 1. (0-1)
Za pomocą rzeczowników nazwij
powracającemu do Soplicowa.
trzy
•
................................................................
•
................................................................
•
................................................................
różne
emocje
towarzyszące
Tadeuszowi
Strona 2 z 11
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
Zadanie 2. (0-1)
Określenie „Mazurek Dąbrowskiego” poeta mógł zastąpić sformułowaniem
A. hymn narodowy.
B. Pieśń Legionów Polskich.
C. Marsz Dąbrowskiego.
D. hymn Wybickiego.
Zadanie 3. (0-1)
Soplicowo można nazwać ostoją
A. kosmopolityzmu.
B. ksenofobii.
C. tradycjonalizmu.
D. megalomanii.
Zadanie 4. (0-1)
Autorem porównania Wpadam do Soplicowa jak w centrum polszczyzny jest
A. Ksiądz Robak.
B. Bartek Prusak.
C. Hrabia Horeszko.
D. Maciej Dobrzyński.
Zadanie 5. (0-4)
Sformułuj po dwa różne argumenty do poniższych tez.
Soplicowo to centrum polszczyzny.
•
...........................................................................................................................................
•
...........................................................................................................................................
Opis dworu ma arkadyjski charakter.
•
...........................................................................................................................................
•
...........................................................................................................................................
Zadanie 6. (0-1)
Pojmowanie szlacheckiego dworku jako centrum polszczyzny jest nawiązaniem do
A. romantycznej idei narodu wybranego.
B. rozwijającego się oświeceniowego sarmatyzmu.
C. pozytywistycznej interpretacji utworu.
D. renesansowego ideału człowieka poczciwego.
Strona 3 z 11
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
Zadanie 7. (0-1)
Przerzutnia zastosowana w tekście przede wszystkim
A. rozmywa sens zdania.
B. zwiększa dynamikę wypowiedzi.
C. potęguje statyczność wypowiedzi.
D. rozprasza uwagę czytelnika.
Zadanie 8. (0-1)
Dzieło Mickiewicza nie zachowuje jednorodności stylowej, co nazywamy
A. transkrypcją.
B. strofą homerową.
C. synkretyzmem.
D. stylizacją.
Zadanie 9. (0-1)
Wypowiedź: krzepcy, otyli i silni, do żołnierki jedyni, w naukach mniej pilni charakteryzuje
A. Horeszków.
B. Sopliców.
C. Dobrzyńskich.
D. Wojskich.
Zadanie 10. (0-2)
Opisz zdarzenie, które sprawiło, że Sędzia Soplica sam o sobie mówi: nie bywszy
małżonkiem, jestem wdowiec stary.
………...........................................................................................................................................
………...........................................................................................................................................
Zadanie 11. (0-3)
Dopisz imiona bohaterów do ich poetyckich charakterystyk.
Cytat
Ustawicznie do bębna tęsknił siedząc w szkole.
[…] i czytając, z tych imion wywabia
Pamięć spraw wielkich, wszystkich procesów
wypadki,
I stają mu przed oczy sąd, strony i świadki.
Sztuka rzucania nożów, straszna w ręcznej
bitwie,
Już była zaniechana podówczas na Litwie,
Znajoma tylko starym; Klucznik jej próbował
Nieraz w zwadach karczemnych. […] w niej
celował.
Bohater
Strona 4 z 11
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
[…] częstokroć wymykał się nocą
Do dworów pańskich, z szlachtą ustawicznie
szeptał
I okoliczne wioski dokoła wydeptał.
[…] i już od lat wielu
Ani był na kiermaszu, ani na weselu;
Odtąd jego dowcipnych żartów nie słyszano
I uśmiechu na jego twarzy nie widziano.
Zadanie 12. (0-3)
W trzech – czterech zdaniach dokonaj streszczenia fragmentu księgi IV „Dyplomatyka
i łowy”, uwzględniając następujące zdarzenia:
Matecznik – Niedźwiedź – Niebezpieczeństwo Tadeusza i Hrabiego – Trzy strzały.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Zadanie 13. (0-6)
Zredaguj tekst reklamujący współczesny Dwór Soplicowo – kompleks biznesoworekreacyjny w stylu XVIII w. Wykorzystaj walory literackiego pierwowzoru (miejsce,
tradycję, atmosferę i wartości).
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Strona 5 z 11
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Tekst II
Pokój ów miał ściany koloru zielonego, co z trudem można było dostrzec pod patyną
lat. Był to pokój wysoki i umeblowany bez przekonania. Zawierał dwa tapczany, szafę
trzydrzwiową, wielkie biurko, stół i dwa krzesła wyściełane – wszystko
w charakterystycznym i cenionym przez znawców stylu lat pięćdziesiątych naszego stulecia.
Meble te w dawnym mieszkaniu Borejków zapychały ze szczętem niemal całe M-4.
Tu, w jednym z trzech pokojów szacownej mieszczańskiej kamienicy z roku 1914,
wymienione wyżej sprzęty ukazywały z całym bezwstydem ubogie swe wdzięki.
Borejkowie zamieszkali tu przed niespełna dwoma miesiącami, ulegając namowom
swej starej znajomej, pani Trak, która po śmierci męża postanowiła się przenieść
do mieszkania mniejszego i wygodniejszego. Lekkomyślni, jak zwykle Borejkowie, zgodzili
się na zamianę, podnieceni myślą, że czynsz w owym starym mieszkaniu kwaterunkowym
jest o wiele niższy niż opłata za mieszkanie spółdzielcze. [...]
Mieszkanie miało kaflowe piece, do których węgiel trzeba było zdobywać podstępem
i szantażem, po zdobyciu zsypywać do piwnicy, a następnie wnosić codziennie w kubełkach
do mieszkania. Jednakże i ten mankament był dla Borejków jedynie źródłem ukojenia
i zachwytów. Czyż mogło istnieć bowiem coś rozkoszniejszego niż ciepły piec z pięknych
starych kafli, do którego tak błogo przytulić się plecami w mroźny wieczór zimowy! Podobne
spaczone widzenie rzeczywistości przejawiali ci beznadziejni nieżyciowi lokatorzy
w odniesieniu do rozmamłanego i grożącego wybuchem piecyka w łazience [...], podłóg
spróchniałych i wymagających ustawicznego pastowania (lecz jakże miło skrzypiących
żelbetonowych pod nogami), sufitów z kurzem osadzającym się złośliwie na gipsowych
stiukach i girlandach (ale cóż za rozkosz obudzić się rano i ujrzeć nad sobą coś tak różnego
od stropów z rurami kanalizacyjnymi!), i tak dalej. Dodatkowym mankamentem mieszkania
była okoliczność, że remontowano je zapewne w latach dwudziestych. [...]
Ojciec Borejko, filolog klasyczny i bibliotekoznawca, był ostatnim człowiekiem, który
mógłby zbić majątek. Mama od urodzenia Natalii przestała pracować w biurze i zajęła
się wyłącznie domem oraz wychowywaniem córek, ściboląc na maszynie dziewiarskiej
swetry i czapki, [...] który to rodzaj zarobkowania, aczkolwiek niekrępujący, nie należał
bynajmniej do popłatnych. Na całe szczęście rodzina Borejków była tak umęczona
spółdzielczo–osiedlowym betonem, że nowe mieszkanie podobało się wszystkim, nawet
Strona 6 z 11
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
w obecnym stanie. Podobało się zresztą nawet osobom bardziej życiowo zaradnym
niż ci fantaści. Każdy kto pobył w nim choćby pół godziny, wychodził pełen uznania dla jego
przytulności, urody i nieokreślonego wdzięku, jakim oddychał tu każdy kąt. Nie zdawano
sobie przy tym sprawy, że podobne cechy miałoby każde mieszkanie tej rodziny i że wrażenie
przytulności nie rodziło się bynajmniej w umeblowaniu czy dywanach. Przytulnie
było po prostu z tymi ludźmi – niezamożnymi, niezaradnymi i pozbawionymi siły przebicia.
To dlatego goście u Borejków siedzieli zawsze dłużej, niż wypadało, a niejeden
z nich zasiedział się i do późnej nocy, choć często jako jedyny poczęstunek wjeżdżała na stół
herbata i chleb z dżemem.
Małgorzata Musierowicz, Kwiat kalafiora, Nasza Księgarnia, Warszawa 1985, s. 13-14.
Zadanie 14. (0-1)
Wnętrze domu Borejków można określić jako
A. ascetyczne.
B. impresjonistyczne.
C. ekstrawaganckie.
D. orientalne.
Zadanie 15. (0-1)
Sposób, w jaki narrator opisuje mieszkanie i rodzinę Borejków, wskazuje na
A. jawną antypatię i dystans do jej poczynań.
B. pejoratywne nastawienie do bohaterów i świata przedstawionego.
C. emocjonalne zaangażowanie w opowiadaną historię.
D. uczestnictwo w zdarzeniach i obiektywizm.
Zadanie 16. (0-1)
W jakim celu narrator używa wobec rodziny Borejków określeń: fantaści; beznadziejni
nieżyciowi lokatorzy, lekkomyślni?
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Zadanie 17. (0-1)
Zapychać, ścibolić – to słownictwo charakterystyczne dla języka
A. urzędowego.
B. mówionego.
C. pisanego.
D. specjalistycznego.
Strona 7 z 11
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
Zadanie 18. (0-2)
Podaj dwa powody, dla których narrator wplata tego typu słownictwo (zad.17.) w tok
powieściowej narracji.
•
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
•
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Zadanie 19. (0-1)
Zdanie: Zawierał dwa tapczany, szafę trzydrzwiową, wielkie biurko, stół i dwa krzesła
wyściełane – wszystko w charakterystycznym i cenionym przez znawców stylu
lat pięćdziesiątych naszego stulecia. utrzymane jest w tonacji
A.
B.
C.
D.
ironii.
sympatii.
antypatii.
patosu.
Zadanie 20. (0-1)
Postawę, którą rodzina Borejków prezentowała wobec innych ludzi, najpełniej oddaje jeden
z poniższych związków frazeologicznych.
A.
B.
C.
D.
Prowadzili dom otwarty.
Prowadzili wystawny dom.
Ich dom był otwarty dla innych.
Ich dom był dla obcych niedostępny.
Zadanie 21. (0-1)
Wypisz z tekstu zdanie, które oddaje społeczno–polityczne realia opisywanych zdarzeń.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 22. (0-3)
Korzystając z tekstu II podaj cztery czynniki, które miały wpływ na wychowanie córek
w domu Borejków.
•
...........................................................................................................................................
•
...........................................................................................................................................
•
...........................................................................................................................................
•
...........................................................................................................................................
Strona 8 z 11
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
Zadanie 23. (0-1)
Wskaż szereg tworzący rodzinę wyrazów.
A. Dom, domek, domeczek.
B. Pałac, mieszkanie, dwór.
C. Dom, mieszkanie, mieszkaniec.
D. Okno, drzwi, podłoga.
Zadanie 24. (0-16)
Korzystając z informacji zawartych w przeczytanych na konkurs lekturach, przygotuj
wypowiedź przewodnika po szkolnej wystawie pt. „Domy na przestrzeni wieków –
ich wnętrza i mieszkańcy”. Pamiętaj o realiach historycznych.
Twoja praca nie może być krótsza niż strona A-4.
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Strona 9 z 11
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Strona 10 z 11
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2009/2010
BRUDNOPIS
Strona 11 z 11

Podobne dokumenty