Newsletter ECK lipiec 2006

Newsletter ECK lipiec 2006
W bieŜącym numerze:
• Wydarzenia
• Problemy konsumentów – z czym nasi konsumenci mieli w ubiegłym
miesiącu największy kłopot.
Wydarzenia
DyŜury eksperta w Gazecie Wyborczej – problemy z liniami lotniczymi
Ekspert ECK, specjalizujący się w problemach z liniami lotniczymi i biurami podróŜy, gościł
4-5 lipca w Gazecie Wyborczej, pełniąc dyŜur telefoniczny. Odpowiadał na pytania i
wątpliwości konsumentów związane z wycieczkami zagranicznymi i podróŜami lotniczymi.
Najczęściej zadawane pytania posłuŜyły do skonstruowania poradnika dla pasaŜerów linii
lotniczych, który ukazał się w Gazecie Wyborczej 5 lipca. Poradnik jest dostępny na stronach
Gazety pod adresem www.gazeta.pl/turystyka.
Dwie nowe sekcje w serwisie internetowym ECK
Na naszej stronie internetowej moŜna od niedawna znaleźć dwie nowe sekcje. Jedna jest
przeznaczona specjalnie dla dziennikarzy – znajdą w niej wszystkie informacje prasowe i
materiały informacyjne o ECK. Druga nosi nazwę Alerty/OstrzeŜenia. Będziemy w niej
zamieszczać informacje o nieuczciwych praktykach niektórych firm oraz niebezpiecznych
produktach zagraŜających zdrowiu i bezpieczeństwu konsumentów.
Konferencja - prawa pacjentów w Polsce i UE
UOKiK zorganizował 20 lipca konferencje prasową na temat praw pacjentów w Polsce i Unii
Europejskiej. Urząd zaprezentował na niej wyniki „Raportu z kontroli umów podpisywanych z
konsumentami przez niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej”. W konferencji wzięli udział
przedstawiciele ECK, którzy przybliŜyli kwestie prawa do opieki zdrowotnej podczas
wyjazdów zagranicznych na podstawie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego.
Mówili takŜe o moŜliwościach ubiegania się o leczenie za granicą na podstawie formularza
E-112 oraz o nowym portalu internetowym Komisji Europejskiej „Zdrowie”, stanowiącym
bogate źródło informacji o zdrowiu i opiece zdrowotnej w UE.
Raport z działalności ECK w pierwszym półroczu 2006 r.
Podsumowaliśmy nasze działania w pierwszej połowie 2006 r. Do końca czerwca do centrum
wpłynęło 560 zgłoszeń. Spośród nich 360 stanowiły zapytania o informację i prośby o
poradę, z tego 189 dotyczyło problemów z zakupem towarów, 100 było prośbami o poradę
prawną dotyczącą polskich i europejskich przepisów związanych z ochroną praw
konsumentów, 44 były związane z problemami z liniami lotniczymi a 27 z handlem
Newsletter Europejskiego Centrum Konsumenckiego lipiec 2006
www.konsument.gov.pl
[email protected]
1
elektronicznym. Konsumentów najbardziej interesowały przepisy regulujące zakup towarów i
reklamowanie ich wad na podstawie gwarancji lub niezgodności towaru z umową. Padało
takŜe wiele pytań o reklamowanie zorganizowanych wyjazdów turystycznych.
173 sprawy trafiły do Centrum w trybie skargi i dotyczyły kolejno: 62 – praw pasaŜerów linii
lotniczych, 47 wyjazdów zorganizowanych, 31 – zakupów towarów i 27 – handlu
internetowego. Spośród spraw związanych z naruszeniami praw pasaŜerów linii lotniczych
najwięcej dotyczyło zagubionego lub zniszczonego bagaŜu.
Najwięcej spraw rozwiązaliśmy we współpracy z Europejskim Centrum Konsumenckim w
Niemczech. Dotyczyły one głównie zakupu uŜywanych samochodów i sprzętu
elektronicznego.
Sprawy, które nie mieściły się w naszych kompetencjach przekazywaliśmy do
współpracujących z nami instytucji, europejskiej sieci Solvit, Euroinfo, Urzędu Lotnictwa
Cywilnego, Miejskich Rzeczników Konsumentów, Rzecznika Ubezpieczonych, Federacji
Konsumentów, Inspekcji Handlowej lub Wojewódzkich Urzędów Marszałkowskich.
ECK asystowało takŜe przy rozwiązywaniu 28 sporów pomiędzy konsumentami i
przedsiębiorcami europejskimi, z czego 4 przypadki zostały przekazane do instytucji
polubownie rozwiązujących spory (ADR).
W pierwszej połowie 2006 r. prowadziliśmy takŜe bardzo intensywne działania informacyjne.
W marcu rozpoczęła się kampania ostrzegająca potencjalnych nabywców niemieckich
samochodów uŜywanych przed niekorzystnymi wzorcami umów. Czerwiec upłynął pod
hasłem „Bezpieczne wakacje”. Informowaliśmy o prawach pasaŜerów linii lotniczych i
przepisach dotyczących wyjazdów zorganizowanych oraz promowaliśmy naszą najnowszą
publikację „Zakupy i podróŜe w Europie”. Efektem naszych działań były 23 audycje radiowe i
telewizyjne, 27 artykułów prasowych i 54 publikacje w Internecie.
Nasze strony internetowe odwiedziło w ciągu pół roku 214 tys. osób.
Problemy konsumentów
„Kupiłam bilet na samolot przez Internet – chciałam odwołać rezerwację, ale w umowie była
klauzula, Ŝe linia lotnicza nie zwraca pieniędzy za niewykorzystane bilety? Czy ma do tego
prawo?” – konsumentka z Tych.
Zwykle prawo odmowy zwrotu pieniędzy reguluje postanowienie nieuzgodnione
indywidualnie z konsumentem na poziomie regulaminu, lub innego wzorca umownego.
Pewnym uzasadnieniem tej praktyki linii lotniczych jest fakt, ze rezerwacja wiąŜe się zawsze
z kosztami ze strony przewoźnika, który inwestuje środki w organizację lotu.
Z drugiej strony jednak takie ograniczenie odstąpienia od umowy moŜe wydawać się
nieuczciwe - przecieŜ usługa nie została jeszcze wykonana. Co więcej przepisy Dyrektywy
93/13/WE o nieuczciwych warunkach umownych, wskazują, Ŝe "zezwolenie sprzedawcy lub
dostawcy na zatrzymanie sum wpłaconych przez konsumenta, gdy ten decyduje się nie
zawierać ani nie wykonywać umowy, bez zapewnienia konsumentowi prawa do
odszkodowania w wysokości równowaŜnej kwoty ze strony sprzedawcy lub dostawcy, jeśli
któryś z nich jest stroną uniewaŜniającą umowę" jest niedozwolonym postanowieniem
umownym.
Niestety pomimo wątpliwości i rozwoju ochrony konsumentów, powinniśmy sobie
uzmysłowić, Ŝe zasada pacta sunt servanda - zawarte umowy powinny być
dochowane, obowiązuje takŜe w przypadku pasaŜerskiego przewozu. Przepisów
wspomnianej dyrektywy nie stosuje się, poniewaŜ "warunki umowy odzwierciedlające
obowiązujące przepisy ustawowe lub wykonawcze oraz postanowienia lub zasady konwencji
międzynarodowych, których stroną są Państwa Członkowskie lub Wspólnota, zwłaszcza w
Newsletter Europejskiego Centrum Konsumenckiego lipiec 2006
www.konsument.gov.pl
[email protected]
2
dziedzinie transportu, nie będą podlegały przepisom niniejszej dyrektywy". Podobnie w
przypadku rezerwowania biletów przez Internet nie stosuje się takŜe 10-dniowego terminu na
odstąpienie od umowy, przysługującego konsumentom w przypadku zawierania transakcji
przez Internet.
Warto jednak pamiętać, ze w praktyce obrotu przewoźnicy stosują w swoich umowach
wyjątki. Pozwalają one nie tylko na zmianę terminu rezerwacji w określonych sytuacjach ale
takŜe w przypadku śmierci najbliŜszych umoŜliwiają po dopełnieniu niezbędnych formalności
i dochowaniu określonych terminów, uzyskanie zwrotu kosztów rezerwacji. PasaŜerowie
mogą się teŜ ratować wykupieniem ubezpieczenia pokrywającego straty spowodowane
brakiem moŜliwości odbycia podróŜy lub dotarcia na lotnisko przed odprawą z jakichkolwiek
powodów.
Newsletter Europejskiego Centrum Konsumenckiego lipiec 2006
www.konsument.gov.pl
[email protected]
3