LOGIKA Wprowadzenie - robert at trypuz.pl

LOGIKA
Wprowadzenie
Robert Trypuz
Katedra Logiki KUL
GG 43
e-mail: [email protected]
2 października 2013
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
1 / 14
Plan wykładu
1
Informacje ogólne
2
O potrzebie studiowania logiki
3
Jak się uczyć, aby się na-uczyć (logiki)?
4
Podział nauki
5
Definicja logiki
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
2 / 14
Informacje ogólne
Co, gdzie, kiedy
Slajdy
www.trypuz.pl,
„dydaktyka”.
O konsultacjach
miejsce: Katedra Logiki
sala: GG43
dzień: ŚRODA
od - do: 14:10 – 15.00
Poza konsultacjami wyślij e-mail: [email protected].
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
3 / 14
O potrzebie studiowania logiki
O potrzebie studiowania logiki (1/2)
1
Dla gruntownego opanowanie jakiejś nauki potrzebna jest pewna znajomość
pojęć i twierdzeń logiki.
Refleksja logiczna dotyczy sposobu rozumienia terminów: „prawda”, „dowód”,
„teza”, „wnioskowanie”, „wynikanie”, „pojęcie”, „oznaczanie”, „hipoteza”,
„definicja”, „klasyfikacja”, „uzasadnienie”, „niesprzeczność”, „implikacja”,
koniunkcja”, „każdy”, „pewien”, etc.
Każda nauka jest zbiorem twierdzeń o pewnej strukturze logicznej. Logika
dostarcza poprawnych mechanizmów wnioskowania i argumentacji.
2
Specjalista w danej dziedzinie nauki powinien nie tylko znać swój przedmiot,
ale powinien także
umieć o nim mówić w sposób jasny, uporządkowany i odpowiedzialny,
uzasadniać swoje twierdzenia i krytycznie oceniać poprawność rozumowań
(swoich i innych),
poprawnie budować definicje i poprawnie klasyfikować,
poprawnie dowodzić twierdzeń.
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
4 / 14
O potrzebie studiowania logiki
O potrzebie studiowania logiki (2/2)
Uwaga 1
Logika ujarzmia chaos myślenia wprowadzając ład i porządek. Ład i porządek dają
komfort psychiczny i pewność siebie.
Uwaga 2
Student nie umiejąc logicznie myśleć nie potrafi
we właściwy sposób zdobyć wiedzy,
podawanej mu wiedzy należycie zrozumieć.
Także może on mieć sporo wiadomości, ale nie potrafi należcie nimi operować.
Jego wiedza jest marnym kapitałem z którego nie potrafi zrobić należytego
pożytku.
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
5 / 14
Jak się uczyć, aby się na-uczyć (logiki)?
Jak się uczyć, aby się na-uczyć (logiki)?
1
Należy regularnie uczęszczać na wykład i notować!
Proszę pamiętać, że slajdy stanowią tylko dość szczegółowy plan wykładu!
2
3
Należy pytać podczas wykładu i ćwiczeń!
Czytać podręczniki do (szeroko pojętej) logiki!
T. Kotarbiński, Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk,
Wydawnictwo Naukowe PWN
M. Lechniak, Elementy logiki dla prawników, Wydawnictwo KUL
Z. Ziembiński, Logika praktyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN
L. Borkowski, Wprowadzenie do logiki i teorii mnogości, TN KUL
4
Unikać niesprawdzonych źródeł informacji, w szczególności internetowych!
5
Rozwiązywać dużo ćwiczeń logicznych! Bawić się logiką!
6
Spotykać się z kolegami i/lub koleżankami (również) w celu studiowania
logiki!
7
Korzystać z konsultacji, gdy wszelkie sposoby przyswojenia logiki zawiodą!
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
6 / 14
Podział nauki
Podział nauki
NAUKA
TEOLOGIA
WIEDZA
PRZYRODZONA
NAUKI
SZCZEGÓŁOWE
FILOZOFIA
FORMALNE
(DEDUKCYJNE)
NAUKI
FIZYCZNO-CHEMICZNE
REALNE
(INDUKCYJNE)
PRZYRODOZNAWSTWO
(NAUKI
NOMOLOGICZNE)
HUMANISTYKA
(NAUKI
TYPOLOGICZNE)
NAUKI
BIOLOGICZNE
ETNOLOGIA,
PSYCHOLOGIA,
SOCJOLOGIA,
EKONOMIA,
PRAWOZNAWSTWO
RELIGIOZNAWSTWO,
NAUKI O MORALNOŚCI,
NAUKI O SZTUCE, FILOLOGIA
(JĘZYKOZNAWSTWO,
LITERATUROZNAWSTWO), NAUKOZNAWSTWO
S. Kamiński. NAUKA I METODA – POJĘCIE NAUKI I KLASYFIKACJA NAUK, TN KUL 1998.
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
7 / 14
Podział nauki
NAUKA
NAUKA
WIEDZA
PRZYRODZONA
TEOLOGIA
Zasada podziału: ze względu na typ dopuszczalnego źródła poznania
1
TEOLOGIA: gdy możliwe są przesłanki objawione.
2
WIEDZA PRZYRODZONA: dopuszczone są jedynie przesłanki naturalne.
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
8 / 14
Podział nauki
WIEDZA PRZYRODZONA
WIEDZA
PRZYRODZONA
NAUKI
SZCZEGÓŁOWE
FILOZOFIA
Zasada podziału: ze względu na stopień dociekliwości wyjaśniania i przyjęty aspekt
badanej rzeczywistości
1
FILOZOFIA: o ile szuka ostateczny racji świata ujmowanego w kategoriach
ontycznych (bytowych).
2
NAUKI SZCZEGÓŁOWE: gdy szukają stałych prawidłowości w aspekcie
formalnej, ilościowej lub jakościowej strony obiektu badań.
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
9 / 14
Podział nauki
NAUKI SZCZEGÓŁOWE
NAUKI
SZCZEGÓŁOWE
FORMALNE
(DEDUKCYJNE)
REALNE
(INDUKCYJNE)
Zasada podziału: ze względu na przedmiot i metodę
1
FORMALNE: dotyczą konstrukcji myślowych i posługują się metodą
dedukcyjną.
2
REALNE: odnoszą się do świata realnego/fizycznego i uprawiane są
indukcyjnie.
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
10 / 14
Podział nauki
NAUKI REALNE
REALNE
(INDUKCYJNE)
PRZYRODOZNAWSTWO
(NAUKI
NOMOLOGICZNE)
HUMANISTYKA
(NAUKI
TYPOLOGICZNE)
Zasada podziału: ze względu na przedmiot i cel
1
PRZYRODOZNAWSTWO: przedmiotem jest natura (nieorganiczna lub
organiczna), a celem prawa wyjaśniające.
2
HUMANISTYKA: dotyczy człowieka społecznego lub kultury i szuka
typowości, która umożliwiałaby interpretacja zachowania się ludzi i natury
wytworów ludzkich.
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
11 / 14
Podział nauki
PRZYRODOZNAWSTWO
PRZYRODOZNAWSTWO
(NAUKI
NOMOLOGICZNE)
NAUKI
FIZYCZNO-CHEMICZNE
NAUKI
BIOLOGICZNE
Zasada podziału: ze względu na to, czy przedmiot jest natury nieorganicznej czy
organicznej
1
NAUKI FIZYKO-CHEMICZNE: przedmiotem jest natura nieorganiczna.
2
NAUKI BIOLOGICZNE: przedmiotem jest natura organiczna.
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
12 / 14
Podział nauki
HUMANISTYKA
HUMANISTYKA
(NAUKI
TYPOLOGICZNE)
ETNOLOGIA,
PSYCHOLOGIA,
SOCJOLOGIA,
EKONOMIA,
PRAWOZNAWSTWO
RELIGIOZNAWSTWO,
NAUKI O MORALNOŚCI,
NAUKI O SZTUCE, FILOLOGIA
(JĘZYKOZNAWSTWO,
LITERATUROZNAWSTWO), NAUKOZNAWSTWO
Zasada podziału: ze względu na to, czy przedmiotem badań jest człowiek
społeczny, czy kultura
1
ETNOLOGIA, PSYCHOLOGIA, SOCJOLOGIA, EKONOMIA,
PRAWOZNAWSTWO: przedmiotem jest człowiek społeczny.
2
RELIGIOZNAWSTWO, NAUKI O MORALNOŚCI, NAUKI O SZTUCE,
FILOLOGIA (JĘZYKOZNAWSTWO, LITERATUROZNAWSTWO),
NAUKOZNAWSTWO: przedmiotem jest kultura.
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
13 / 14
Definicja logiki
Definicja logiki
Logika , jest to nauka o ogólnych metodach poznawczych, czyli ogólnych
sposobach zdobywania i formułowania wiedzy prawdziwej lub przynajmniej dobrze
uzasadnionej.
Działami logiki są:
semiotyka,
logika formalna,
metodologia nauk.
Robert Trypuz (Katedra Logiki)
Wprowadzenie
2 października 2013
14 / 14