2 Rogowska1_Layout 1

Transkrypt

2 Rogowska1:Layout 1 2015-03-06 10:46 Strona 1
Medycyna Sportowa / Polish J Sport Med
© MEDSPORTPRESS, 2014; 4(4); Vol. 30, 271-277
DOI: 10.5604/1232406X.1142000
ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
Aleksandra M. Rogowska(A,B,C,D,E,F),
Bożena Wojciechowska-Maszkowska(A,B,D,E,F),
Dorota Borzucka(A,B,D,E,F)
Politechnika Opolska, Wydział Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii, Opole. Polska
Opole University of Technology, Department of Physical Education and Physiotherapy, Poland
ZWIĄZKI MIĘDZY RÓWNOWAGĄ POSTURALNĄ
A TEMPERAMENTEM U OSÓB DOROSŁYCH
REKREACYJNIE UPRAWIAJĄCYCH PIŁKĘ NOŻNĄ
THE RELATIONSHIP BETWEEN POSTURAL BALANCE
AND TEMPERAMENT IN ADULTS INVOLVED
IN RECREATIONAL FOOTBALL
Słowa kluczowe: piłka nożna, równowaga statyczna, temperament, wrażliwość
sensoryczna
Keywords: football, static balance, temperament, sensory sensitivity
Streszczenie
Wstęp. Liczne badania wskazują, że sukces sportowy zależy nie tylko od zdolności motorycznych, ale również od specyficznych cech psychicznych i właściwości środowiska. Niewiele jednak
wiadomo na temat wpływu cech charakterologicznych na równowagę statyczną sportowców. Celem
niniejszych badań jest analiza związku między stabilnością postawy stojącej a cechami temperamentu osób rekreacyjnie uprawiających piłkę nożną.
Materiał i metody. Uczestnikami było 27 osób w wieku pomiędzy 16 a 58 lat (M = 35.4, SD
= 16.9), uprawiających rekreacyjnie piłkę nożną 3-4 razy w tygodniu, po 1,5 godziny. Stabilność postawy ciała badano na platformie Kistlera w dwóch warunkach stania swobodnego: z oczami otwartymi i zamkniętymi. Do pomiaru temperamentu wykorzystano samo-opisowy kwestionariusz FCZ-KT.
Wyniki. Analiza wariancji ANOVA 2-czynnikowa z 4 powtórzonymi pomiarami 2 (Poziom cech
osobowości: Wysoki, Niski) x 4 (Zmienność przemieszczeń krzywej stabilogramu: Płaszczyzna Czołowa, Płaszczyzna Strzałkowa, Oczy Otwarte, Oczy Zamknięte) wykazała interakcję równowagi statycznej z wrażliwością sensoryczną. U osób wysoko wrażliwych sensorycznie wyłączenie analizatora wzrokowego spowodowało spadek wartości zmienności w płaszczyźnie czołowej, przy jednoczesnym wzroście wartości tego parametru w płaszczyźnie strzałkowej.
Wnioski. Spośród cech temperamentu, manifestujących się w formalnej charakterystyce zachowania, jedynie wrażliwość sensoryczna zdaje się wpływać na równowagę statyczną u osób rekreacyjnie uprawiających piłkę nożną. Trening równowagi z wyłączeniem lub ograniczeniem wzroku powinien być zastosowany w większym zakresie u zawodników charakteryzujących się wysokim natężeniem wrażliwości sensorycznej.
Summary
Word count:
Tables:
Figures:
References:
4876
2
1
25
Background. Numerous studies indicate that sporting success depends not only on motor skills,
but also on athletes’ mental characteristics and features of the environment. However, little is known
about the effects of character traits on players’ static balance. The purpose of this study is to analyse
the relationship between the stability of upright posture and temperamental traits of adults involved in
recreational football.
Material and methods. The participants were 27 subjects aged between 16 and 58 years (M =
35.4 SD = 16.9), engaged in recreational soccer 3-4 times a week for 1.5 hours. Postural stability was
examined using a Kistler force platform in the two conditions of standing in an upright posture: with
eyes open and eyes closed. Temperament was assessed using the FCB-TI self-report questionnaire.
Results: The analysis of variance 2-way ANOVA with 4 repeated measures 2 (Trait of temperament:
High, Low) x 4 (Standard Deviation: Medial-Lateral Plane, Anterior-Posterior Plane, Eyes Open, Eyes
Closed) showed the interaction between static balance and sensory sensitivity. In the highly sensory
sensitive sample, loss of the visual analyser resulted in a decrease of standard deviation values in the
medial-lateral plane, while increasing this parameter’s value in the anterior-posterior plane.
Conclusions. Among temperamental traits understood as the formal characteristics of behaviour,
only the sensory sensitivity may influence the capacity of people involved in recreational football to
maintain static body balance. It is recommended that the balance training with deactivating or limiting
vision should be applied to a greater extent to athletes with a high level of sensory sensitivity.
Adres do korespondencji / Address for correspondence
dr Aleksandra M. Rogowska
Katedra Nauk Humanistycznych, Wydział Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii
Politechnika Opolska
ul. Prószkowska 76, B-9, p. 204, 45-758 Opole, Tel. 604732259, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
28.10.2014 r.
14.12.2014 r.
271
Rogowska A.M. i wsp. Analiza związku między stabilnością postawy a cechami temperamentu
Wstęp
Background
Sukces sportowy jest w znacznej mierze zdeterminowany specyficzną konfiguracją cech o charakterze biologicznym, psychologicznym i środowiskowym,
które ułatwiają funkcjonowanie w warunkach ściśle
określonych przez daną dyscyplinę sportową [1].
Oprócz cech morfologicznych i zdolności motorycznych (wśród których wyróżnia się równowagę i koordynację sensoryczno-motoryczną), do najważniejszych cech zalicza się osobowość i temperament.
Chociaż wiele badań wykazało związki pomiędzy aktywnością sportową a osobowością i temperamentem [1-4], niewiele wiadomo na temat szczegółowych
powiązań pomiędzy cechami psychicznymi a zdolnościami koordynacyjnymi.
Piłka nożna należy do najpopularniejszych dyscyplin sportu na świecie. Króluje, zarówno pod względem popularności, jak i masowego uprawiania. W piłce nożnej niezmiernie istotny jest poziom koordynacji
ruchowej, który decyduje o efektywności zdobywania
nawyków ruchowych oraz warunkuje ich zakres, co
jest szczególnie istotne w zmiennych warunkach gry.
Koordynacyjne zdolności motoryczne stanowią podbudowę do osiągnięcia mistrzostwa sportowego.
Wpływają znacząco na ekonomikę ruchu oraz właściwe wykorzystanie zasobów energetycznych.
Jednym z elementów składowych zdolności koordynacyjnych jest zdolność zachowania równowagi.
Pozwala ona na utrzymanie pionowej pozycji ciała
(równowaga statyczna) oraz utrzymanie lub odzyskanie takiej pozycji w czasie wykonywania czynności
ruchowych (równowaga dynamiczna). W szkoleniu
piłkarzy szczególną uwagę przywiązuje się do doskonalenia zdolności utrzymania i kontroli równowagi ciała, która obejmuje takie formy ćwiczeń jak ograniczanie powierzchni podparcia czy też przemieszczanie się tyłem i z obrotem. W ćwiczeniach tych
kontrola wzrokowa pozycji ciała jest ograniczona.
Aktywność sportowa wiąże się z rywalizacją, osiąganiem coraz wyższych celów i podejmowaniem coraz
większego wysiłku. Nierzadko dochodzi przy tym do
obrażeń narządów ruchu [5-7]. Piłka nożna to gra dynamiczna, wymagająca intensywnego wysiłku, pełna zwrotów akcji, w której dochodzi często do starcia
z przeciwnikiem i kontuzji [8-9]. Badania nad czynnikami wpływającymi na powstawanie kontuzji u piłkarzy mogą mieć zastosowanie w programach profilaktycznych i rehabilitacyjnych.
Celem niniejszej pracy jest analiza związku między stabilnością postawy stojącej (z kontrolą i bez
kontroli wzrokowej), a cechami temperamentu osób
dorosłych rekreacyjnie uprawiających piłkę nożną.
Na podstawie jednej z charakterystyk amplitudowych
– zmienności, można dokonać oceny stabilności.
Przyjmuje się, że im mniejsze są wartości tego parametru, tym stabilniej stoi człowiek (pewniej). Wartości
parametrów amplitudowych świadczą ponadto o globalnych zdolnościach koordynacyjnych w odniesieniu do układu równowagi [10]. Liczne badania wskazują, że szkolenie poprawia adaptacyjną kontrolę postawy ciała [11-13]. Mało znane są natomiast związki pomiędzy równowagą posturalną a cechami temperamentu. W pracy tej podjęto próbę analizy i interpretacji tych zależności.
Success in any sporting discipline is largely determined by a particular configuration of biological,
psychological and environmental factors, which taken together facilitate functioning under conditions
strictly defined by a given sports discipline [1]. In addition to the morphological and motor skills (including
body balance as one of various skills involved in coordination), the most important characteristics include
personality and temperament. Although many studies
have confirmed the existence of an association between sports activities and the personality and temperament [1-4], little is known about the specific relationship between these mental characteristics and
coordination skills.
Football is one of the most popular sports the
world over. It is a top discipline in terms of its popularity and mass character. In football, the level of
motor coordination is of particular importance, since
it determines the efficiency of acquiring movement
habits and their range; these aspects are essential in
the changeable conditions of the game. Coordination
and motor skills are the prerequisites for the achievement of mastery in this sport discipline. They significantly affect the economy of movement and the
proper use of energy resources.
One of the components of coordination skills is
the ability to keep body balance. This allows one to
maintain an upright posture (static balance) and maintain or recover such a position in the performance of
physical movements (dynamic equilibrium). In the
training of football players, particular attention is paid
to improving the ability to keep and control body
balance, which includes such forms of exercise as
using a reduced support surface or moving backwards
and/or with rotation. In the course of such exercises,
the visual control of the position of the body is limited.
Athletic activity is related to competition, achieving constantly higher goals and increasing effort.
Consequently, sports injuries are very frequent [5-7].
Football is a dynamic game that requires making intense effort; it is a game full of twists of action, where
collisions with other players that can cause injury are
quite common [8-9]. Research on the factors determining injuries in football players may be used in
prevention and rehabilitation programmes.
The aim of this study is to analyse the relationship
between the stability of upright posture (with and
without visual control) and temperamental traits of
adults involved in recreational football. On the basis
of one of the amplitudinal characteristics, that is,
variability, one may attempt to evaluate stability. It is
assumed that the smaller the value of this parameter,
the more stable the body balance. The values of amplitudinal parameters can measure global coordination
skills with respect to body balance [10]. Numerous
studies have revealed that training improves the adaptive control of body posture [11-13]. However, little is
known about the relationship between postural balance and temperamental traits. This study is an attempt to analyse and interpret these relationships.
272
Rogowska A.M. et al. Analyse the relationship between the stability of posture and temperamental traits
Tab. 1. Charakterystyka osób badanych
Tab. 1. Subjects’ characteristics
Materiał i metody
Material and methods
W badaniach uczestniczyło 27 dorosłych zawodników uprawiających rekreacyjnie piłkę nożną w wieku od 16 do 58 lat. Badani systematycznie trenują, 34 razy w tygodniu, po 1,5 godziny. Tabela 1 przedstawia charakterystykę badanych osób. Badania zrealizowano w pracowni Biomechaniki Instytutu Wychowania Fizycznego Wydziału Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii Politechniki Opolskiej. Badane osoby,
stały na platformie przez 20 sekund z oczami otwartymi (OO) i powtórnie przez 20 sekund z oczami zamkniętymi (OZ). Następnie przeprowadzono badania
kwestionariuszowe. Badanie było dobrowolne, a każdy uczestnik został poinformowany o jego celu i możliwości przerwania testu oraz/lub rezygnacji z badań. Eksperyment przeprowadzono za zgodą Komisji Bioetyki przy Okręgowej Izbie Lekarskiej w Opolu.
Osiągnięte wyniki przeprowadzonych badań poddano analizie statystycznej, z wykorzystaniem programu komputerowego STATISTICA 10. W niniejszych
badaniach wykorzystano analizę wariancji ANOVA
2-czynnikowa z powtórzonymi pomiarami i test post-hoc Tuckey’a dla nierównych liczebności.
Badanie kontroli równowagi ciała przeprowadzono na platformie stabilograficznej Kistlera, a polegało
ono na pomiarze rozkładu oraz zmian nacisku stóp
na podłoże proporcjonalnie do rzutu środka ciężkości
na płaszczyznę podparcia. Wskaźnikiem stabilności
kontroli równowagi ciała w niniejszych badaniach była zmienność przemieszczeń krzywej stabilogramu
(mm) w płaszczyźnie strzałkowej i czołowej, podczas
stania z oczami otwartymi i zamkniętymi. Przyjmuje
się, że wzrost wartości parametrów amplitudowych
świadczy o mniejszej stabilności, natomiast niższe
wartości parametrów stabilograficznych mogą świadczyć o sprawniejszej kontroli pozycji stojącej. Na podstawie zarejestrowanego sygnału zmian środka nacisku stóp na podłoże (z częstotliwością próbkowania
100 Hz), obliczono średnie wartości parametrów amplitudowych stabilogramu w płaszczyźnie ruchu czołowej i strzałkowej.
Cechy temperamentu były mierzone za pomocą
standardowego kwestionariusza samo-opisowego typu „papier i ołówek”. Zgodnie z Regulacyjną Teorią
Temperamentu (RTT), rozwiniętą przez Strelaua [1415], temperament odnosi się głównie do formalnych
aspektów zachowania, takich jak charakterystyki energetyczne i czasowe. Na podstawie szerokich badań
psychometrycznych, Formalna Charakterystyka Zachowania – Kwestionariusz Temperamentu (FCZ-KT),
wyróżnia sześć cech temperamentalnych: żwawość
i perseweracja jako wymiary odnoszące się do czasowych charakterystyki zachowania, oraz wrażliwość
sensoryczna, wytrzymałość, reaktywność emocjonalna i aktywność jako cechy reprezentujące energetyczy aspekt zachowania [14,16]. Każda skala zawiera 20 stwierdzeń z odpowiedziami „tak” lub „nie”.
FCZ-KT w polskiej wersji [16] przedstawia dobrą rze-
In the present study, the participants were 27 adults
involved in recreational football playing, aged between
16 and 58. The participants train systematically 3-4
times per week for 1.5 hours. Table 1 presents the
subjects’ characteristics. The study was carried out in
the Biomechanics Laboratory of the Institute of
Biomechanics at the Faculty of Physical Education
and Physiotherapy, Opole University of Technology.
The participants stood on a platform for 20 seconds
with their eyes open (EO), and later stood for 20
seconds with their eyes closed (EC).
Then, a questionnaire survey was conducted. The
survey was voluntary, and each participant was informed about the purpose of the study and how to
stop the test and/or resign from participating in the
study. The experiment was conducted with the approval of the Bioethics Committee of the Regional
Medical Chamber in Opole. The results were statistically analysed using the computer program STATISTICA 10. In the present study, tests such as the
ANOVA 2-factor for repeated measures and post-hoc
Tuckey’s HSD for nonequal samples were used.
The study on the control of body balance was
conducted using a stabilographic Kistler force platform, and based on the measurement of pressure
distribution and changes in foot pressure exerted
onto the surface in proportion to the projection of the
centre of gravity on a support plane. An indicator of
the stability of the body balance control in these studies was the variability of movements of the stabilogram curve (mm) in the medial-lateral and anteriorposterior planes while standing with open and closed
eyes. It is assumed that an increase in the amplitude
values indicates less stability, while lower stabilographic values indicate more efficient control of the upright position. On the basis of the recorded signal of
the changes in the foot pressure centre on the surface (with a sampling frequency of 100 Hz), average
values for the amplitudinal parameters of the stabilogram in the anterior-posterior and medial-lateral
planes of movement were calculated.
Temperament traits were assessed using a standard self-report questionnaire of the ‘paper and pencil’ type. According to the Regulative Theory of Temperament (RTT), developed by Strelau (1996, 1998),
temperament refers mainly to the formal aspects of
behaviour such as energetic and temporal characteristics. On the basis of broad psychometric studies,
the Formal Characteristics of Behaviour – Temperament Inventory (FCB-TI, Zawadzki & Strelau, 1997;
Strelau, 1996) distinguishes six temperamental traits:
briskness and perseveration as dimensions referring
to the temporal characteristics of behaviour; and sensory sensitivity, endurance, emotional reactivity and
activity as traits representing the energetic aspect of
behaviour. Each scale comprises 20 items, with “yes”
or “no” answers. The FCB–TI in its Polish version (Za-
273
telność dla następujących skal: Żwawość (α =. 77),
Perseweratywność (α =. 79), Wrażliwość Sensoryczna (α =. 73), Reaktywność Emocjonalna (α =. 83),
Wytrzymałość (α =. 85), i Aktywność (α =. 83).
wadzki & Strelau, 1997) has revealed good reliability
for the following scales: Briskness (α =.77), Perseveration (α = .79), Sensory Sensitivity (α = .73), Emotional Reactivity (α = .83), Endurance (α = .85) and
Activity (α = .83).
Wyniki
Results
Tabela 2 prezentuje statystyki opisowe dla czterech pomiary zmienności wychyleń krzywej stabilogramu w płaszczyźnie czołowej (CZ) i strzałkowej (ST),
podczas stania na stabilogramie z oczami otwartymi
(OO) i zamkniętymi (OZ), w grupach osób prezentujących wysokie i niskie natężenie poszczególnych
cech temperamentu. Analiza wariancji, ANOVA 2czynnikowa z 4 powtórzonymi pomiarami, 2 (Temperament: Niski, Wysoki) x 4 (Zamienność: CZ, ST, OO,
OZ), nie wykazała istotnych różnic międzygrupowych
dla temperamentu jako efektu, F (1, 25) = 0.29, p =
0.59. Oznacza to, że generalnie grupy osób o wysokich i niskich wynikach w poszczególnych cechach
temperamentu, nie różnią się od siebie pod względem
uśrednionych wartości zmienności wychyleń krzywej
stabilogramu.
Potwierdzając wcześniejsze badania, istotne statystycznie różnice ujawniły się między uśrednionymi
wartościami zmienności wychyleń dla efektu powtórzonych pomiarów, F (3, 75) = 20.21, p = 0.000, λ Wilksa = 0.29. Test post-hoc wykazał, że zmienność wychyleń podczas postawy stojącej OO-CZ różni się znacząco od pozostałych trzech pomiarów zmienności
wychyleń (tj. OO-ST, OZ-CZ i OZ-ST), p < 0.001. Podobnie, stanie w warunkach OZ-ST różniło się znacząco od pozostałych trzech warunków (OO-CZ,
OO-ST, OZ-CZ), p < 0.001. Natomiast warunek OZ-CZ nie różnił się istotnie statystycznie pod względem zmienności wychyleń od warunków stania: OO-CZ i OO-ST.
Efekt interakcji między temperamentem a równowagą posturalną okazał się nieistotny następujących
Table 2 presents descriptive statistics for the four
measures of variability of deviation of the stabilogram
curve in the anterior-posterior (AP) and medial-lateral
(ML) planes, while standing on the stabilogram with
eyes open (EO) and closed (EC), in groups with
a high and low intensity of individual temperamental
traits. The analysis of variance, ANOVA 2-factor for
4 repeated measures, 2 (Temperament: Low, High) x
4 (Standard Deviation: ML, AP, EO, EC), showed no
significant intergroup differences for temperament as
an effect F (1, 25) = 0.29, p = 0.59. This means that
generally groups of people with high and low levels of
various temperamental traits do not differ from each
other in terms of the averaged values of the variability
of deviation of the stabilogram curve.
Consistent with previous studies, significant
differences emerged between the averaged values of
the variability of deviations for the effect of repeated
measurements, F (3, 75) = 20.21, p = 0.000, Wilks’ λ
= 0.29. The post-hoc test showed that the variability
of deviation of the standing posture EO-ML differs
significantly from the other three measurements of
deviation variability (i.e., EO-AP, EC-ML and EC-AP),
p < 0.001. Likewise, standing in the conditions EC-AP
differed significantly from standing in the three remaining conditions (EO-ML, EO-AP, EC-ML), p < 0.001. In
contrast, the EC-ML condition did not differ significantly
in terms of the variability of deviation depending on the
standing condition: EO-ML and EO-AP.
The effect of the interaction between temperament and postural balance was found to be negligible
for the following characteristics of temperament: ac-
Tab. 2. Statystyki opisowe analizowanych zmiennych temperamentalnych i posturalnych
Tab. 2. Descriptive statistics for the temperamental and postural variables under study
274
Ryc. 1. Interakcja między wrażliwością sensoryczną a zmiennością przemieszczeń krzywej stabilogramu w płaszczyźnie
czołowej (CZ) i strzałkowej (ST) z oczami otwartymi (OO) i zamkniętymi (OZ)
Fig. 1. The interaction between sensory sensitivity and standard deviation in the medial-lateral (ML) and anteriorposterior (AP) planes with open (EO) and closed eyes (EC)
cech temperamentu: aktywność, perseweratywność,
żwawość, wytrzymałość i reaktywność emocjonalna.
Jedynie wrażliwość sensoryczna (WS) wykazała interakcję ze zmiennością wychyleń, F (3, 75) = 2.89,
p = 0.041, λ Wilksa = 0.65. Testy post-hoc wykazały
dodatkowo, że podczas stania na platformie z oczami zamkniętymi, osoby wysoce wrażliwe sensorycznie (WWS) wychylały się bardziej od nisko wrażliwych
sensorycznie (NWS) w płaszczyźnie strzałkowej, natomiast grupa WWS stała bardziej stabilnie niż NWS
w płaszczyźnie czołowej. Pozycja stojąca z oczami
otwartymi nie różnicowała istotnie statystycznie badanych grup WWS i NWS, wskazując na brak związków
między wrażliwością sensoryczną a równowagą statyczną podczas kontroli wzrokowej (Ryc. 1).
tivity, perseveration, briskness, endurance and emotional reactivity. Only sensory sensitivity (SS) showed
an interaction with standard deviation, F (3, 75) = 2.89,
p = 0.041, Wilks’ λ = 0.65. Furthermore, the post-hoc
tests showed that while standing on the platform with
closed eyes, those participants with a high level of
sensory sensitivity (HSS) leaned more than participants with low level of sensory sensitivity (LSS) in the
medial-lateral plane; conversely, the HSS group was
standing in a more stable manner than the LSS
group in the anterior-posterior plane. The standing
position with the eyes open did not differentiate in a
statistically significant way between the HSS and
LSS groups; this indicates a lack of a relationship
between sensory sensitivity and static balance during
visual control (Figure 1).
Dyskusja
Discussion
U osób nisko wrażliwych nie odnotowano różnic
w wartościach parametru zmienności przy staniu
swobodnym z oczami otwartymi i zamkniętymi. Osoby nisko wrażliwe przetwarzają mniej bodźców ze
środowiska zewnętrznego. Wyłączenie analizatora
wzrokowego nie wpływa na kontrolę postawy, nie zaburza tego procesu. U osób wysoko wrażliwych sensorycznie (WWS) wyłączenie analizatora wzrokowego
spowodowało spadek wartości zmienności w płaszczyźnie czołowej, przy jednoczesnym wzroście wartości tego parametru w płaszczyźnie strzałkowej. Osoby
wysoko wrażliwe sensorycznie charakteryzują się
zdolnością do reagowania na bodziec zmysłowy o niskiej wartości stymulacyjnej, dlatego też odbierają
większą ilość bodźców ze środowiska zewnętrznego
w porównaniu do nisko wrażliwych [14–15]. Zatem
brak kontroli wzrokowej u tych osób spowodował zwiększenie wychwiań ciała, jednak tylko w płaszczyźnie
Among the low-sensitive participants, there were
no differences in the values of the parameter of variability while spontaneously standing with the eyes
open and closed. Participants with a low level of
sensitivity tend to process fewer stimuli from the
outside environment. The deactivation of the visual
control does not affect postural control; also, it does
not interfere with the postural control. Among participants with a high level of sensory sensitivity (HSS),
the deactivation of the visual control resulted in a decrease in the value of the variability in the anteriorposterior plane as well as a simultaneous increase in
the value of this parameter in the medial-lateral plane.
Participants with a high level of sensory sensitivity
can be characterised by the ability to respond to
a sensual stimulus of low stimulation value, therefore
they receive more stimuli from the outside environment, when compared to the low-sensitive partici-
275
strzałkowej. Wyłączenie wzroku – głównego eksteroceptora, prawdopodobnie spowodowało przełączenie uwagi na interoceptory, czyli system westybularny (narządy zmysłów które regulują równowagę) i somatosensoryczny (czucie proprioceptywne i kinestezja stawów) [17]. Można zakładać, że zmiana schematu kontroli ciała spowodowała zmniejszenie bezpieczeństwa u osób wysoko sensorycznych, które
w większym stopniu od nisko wrażliwych, zdają się
polegać na swoich zmysłach podczas kontroli postawy stojącej.
Układ nerwowy jest znacznie bardziej zaangażowany w kontrolę pozycji ciała w płaszczyźnie strzałkowej. Kontrola postawy ciała człowieka w płaszczyźnie czołowej charakteryzuje się większą stabilnością, którą zapewnia podparcie dwunożne ciała
oraz zachodzi znaczna redukcja zakresu ruchu w pozostałych stawach kończyn dolnych. W tej płaszczyźnie ruchu, ogólny środek ciężkości ciała człowieka,
rzutuje pomiędzy dwoma punktami podparcia i dlatego ciało stanowi stabilniejszy układ mechaniczny. Zatem stanie w płaszczyźnie czołowej okazało się łatwiejszym zadaniem dla osób WWS, w porównaniu
do stania w płaszczyźnie strzałkowej, w której człowiek zachowuje się jak wahadło odwrócone. Być może skupienie uwagi na płaszczyźnie strzałkowej spowodowało włączenie automatyzmu w kontroli postawy w płaszczyźnie czołowej. Z badań wynika, że automatyczna kontrola postawy jest skuteczniejsza niż
świadoma [18–20].
Zmienne behawioralne, manifestujące się w cechach temperamentu mogą wpływać na zachowanie
równowagi statycznej u osób rekreacyjnie uprawiających piłkę nożną. Dostosowanie treningu równowagi
do różnic indywidualnych w zakresie wrażliwości
sensorycznej może podnieść efektywność programów profilaktycznych i rehabilitacyjnych, skierowanych na przeciwdziałanie upadkom i kontuzjom u sportowców. Trening równowagi stosowany jest zarówno
w celach profilaktycznych jak i rehabilitacji narządów
ruchu po kontuzjach [12]. Jak wynika z badań, już 20minutowy program treningu równowagi w ciągu 18 sesji, zwiększa kontrolę ciała i zdolności proprioceptywne
u piłkarzy, kształtując u nich zdolność równowagi statycznej i dynamicznej [11]. Do treningu piłkarskiego powinno się wprowadzić ćwiczenia równowagi z wyłączeniem głównego eksteroceptora – wzroku, aby zmusić
zawodników do przełączenia uwagi na interoceptory.
U osób grających w piłkę nożną umiejętność ta ma
szczególne znaczenie w sytuacjach boiskowych, gdy
kontrola wzrokowa pozycji ciała jest ograniczona (warunki atmosferyczne i sztuczne oświetlenie).
W badaniach kontroli równowagi ciała obserwuje
się bardzo silne zależności zdolności kontroli pozycji
ciała od wzroku [21–25]. Niniejsze badania potwierdzają te związki. Co więcej wrażliwość sensoryczna okazała się wpływać na związki między percepcją
wzrokową a kontrolą równowagi statycznej postawy
ciała. Być może odkryte w niniejszych badaniach zależności dotyczą również osób nie zaangażowanych
w działalność sportową. Konieczne są dalsze badania nad tymi zależnościami, prowadzone w większej
grupie losowo dobranych osób.
276
pants [14-15]. Thus, the lack of visual control in these
participants resulted in instability and an increase in
body sway, but only in the medial-lateral plane. The
deactivation of vision, the main exteroceptor, most
likely resulted in the switch of attention to the interoceptors, namely both the vestibular (sense organs
that regulate equilibrium) and somatosensory (senses of proprioception and kinaesthesia of joints) systems [17]. It can be assumed that the change in the
body control scheme may have resulted in the reduction of safeness in highly sensory sensitive participants, who seem to rely on their senses to a greater
extent than low-sensitive participants, while controlling their standing posture.
The nervous system is much more involved in the
control of the position of the body in the medial-lateral
plane. Control of the human body posture in the anterior-posterior plane is characterised by greater stability, providing two-legged body support; also, one
may note a significant reduction in the range of movement in other joints of the lower limb. In this movement
plane, the overall centre of gravity of the human body
projects between two support points, and therefore the
body constitutes a more stable mechanical system.
Thus, standing in the anterior-posterior plane proved to
be an easier task for the HSS participants compared to
standing in the medial-lateral plane, when a person
behaves like an inverted pendulum. Perhaps focusing
on the medial-lateral plane resulted in the activation of
automaticity in the postural control in the anterior-posterior plane. The research demonstrates that automatic
posture control is more effective than conscious posture
control [18-20].
Behavioural variables, manifested in temperamental traits, may influence the capacity of people involved in recreational football to maintain static body
balance. The adjustment of balance training to individual differences in terms of sensory sensitivity may
increase the effectiveness of prevention and rehabilitation programmes that are primarily aimed at preventing falls and injuries. Balance training is used for
both the prevention and rehabilitation of motor organs after injuries [12]. Previous studies have indicated that even a 20-minute programme of balance
training administered in 18 sessions increases the
body control and proprioceptive abilities of football
players, and overall improves the ability to maintain
static and dynamic body balance [11]. Hence, it is
necessary to introduce balance training into football
training, however deactivating the exteroceptor, that
is, vision, in order to force the players to switch their
attention to their interoceptors. For football players,
this skill is of particular importance in situations on
the pitch when visual control of the position of the
body is limited by the weather and artificial lighting.
Studies on the control of body balance have revealed strong relationships between the ability to control
the position of the body and the visual system [21-25].
The results of this study provide further evidence confirming these relationships. Furthermore, sensory sensitivity was found to affect the relationship between
visual perception and the control of the static balance
of the body posture. Perhaps the relationships in the
present study may also be found in people who are not
involved in any physical activity. Further research on
these relationships is necessary, especially if conducted in a larger and more random sample.
Wnioski
Conclusions
1. Spośród cech temperamentu, manifestujących się
w formalnej charakterystyce zachowania, jedynie
wrażliwość sensoryczna zdaje się wpływać na równowagę statyczną u osób rekreacyjnie uprawiających piłkę nożną.
2. Trening równowagi z wyłączeniem lub ograniczeniem wzroku powinien być zastosowany w większym zakresie u zawodników charakteryzujących
się wysokim natężeniem wrażliwości sensorycznej.
1. Among temperamental traits, understood as the
formal characteristics of behaviour, only the sensory sensitivity may influence the capacity of people involved in recreational football to maintain
static body balance.
2. It is recommended that the balance training with
deactivating or limiting vision should be applied to
a greater extent to athletes with a high level of
sensory sensitivity.
Publikacja finansowana w ramach projektu „Rozwój sportu akademickiego Politechniki Opolskiej, w oparciu o nowoczesne metody
diagnostyczne w aspekcie doskonalenia procesu treningowego”, Nr RSA2 030 52 (Umowa Nr 0010/RS2/2013/52).
Publication financed by project ‘‘Development of academic sports Opole University of Technology, based on the modern diagnostic
methods in terms of improving the training process”, Nr RSA2 030 52 (The contract Nr 0010/RS2/2013/52).
Piśmiennictwo / References
1. Gracz J, Sankowski J. Psychologia aktywności sportowej. [In Polish] [Psychology of sport activity]. Poznań: AWF; 2007.
2. Gracz J. Psychospołeczne uwarunkowania aktywności sportowej człowieka. [In Polish] [Psychosocial determinants of
human sport activity]. Poznań: AWF; 1998.
3. Guszkowska M, Rychta T. Relationships between physical fitness and personality traits in adolescents. Hum Movement
2007; 8(2): 80-8.
4. Rychta T (ed). Osobowość a zachowanie celowe sportowców. [In Polish] [Personality and goal-oriented behaviour of
athletes]. Warszawa: COS; 1998.
5. Pasek T, Pasek J, Sieroń-Stołtny K, Sieroń A. The significance of selected sports disciplines in rehabilitation of patients
with traumatic injuries of the spinal cord. Medycyna Sportowa 2010; 2-3(6): 71-7.
6. Szuba Ł, Krzemińska A. Hamstring injuries – current literature review. Medycyna Sportowa 2011; 1(4): 11-8.
7. Śliwiński Z, Pituch A, Lipińska A, Śliwiński G, Kiljański M. The most frequent injuries in children and youth practising
different sports disciplines. Medycyna Sportowa 2009; 5(6): 319-28.
8. Simiński M, Truszczyńska A. Risk factors, analysis of motion organs injuries and prophylactics in football players.
Medycyna Sportowa 2013; 4(4): 223-30.
9. Widuchowski J. Kolano, urazy i obrażenia sportowe. Katowice: G-Kwadrat s.c.; 1997.
10. Noe F, Paillard T. Is postural control affected by expertise in alpine skiing? Brit J Sport Med 2005; 39: 835-7.
11. Gioftsidou A, Malliou P, Pafis G, et al. Balance training programs for soccer injuries prevention. J Hum Sport Exerc 2012;
7(3): 639-47.
12. Gioftsidou A, Vernadakis N, Malliou P, et al. Typical balance exercises or exergames for balance improvement? J Back
Musculoskelet Rehabil 2013; 26(3): 299-305.
13. Laybourne AH, Biggs S, Martin FC. Falls exercise interventions and reduced falls rate: Always in the patient’s interest?
Age Ageing 2008; 37: 10-3.
14. Strelau J. The regulative theory of temperament: current status. Pers Indiv Differ 1996; 20: 131-42.
15. Strelau J. Temperament: A psychological perspective. NY: Plenum; 1998.
16. Zawadzki B, Strelau J. Formalna charakterystyka zachowania – kwestionariusz temperamentu (FCZ–KT). Podręcznik.
[In Polish] [Formal characteristics of Behavior – Temperament Inventory (FCB–TI): Manual]. Warszawa: PTP; 1997.
17. Fiori F, David N, Aglioti SM. Processing of proprioceptive and vestibular body signals and self-transcendence in Ashtanga
yoga practitioners. Front Hum Neurosci 2014; 8: 734.
18. Borzucka D, Kuczyński M. Znaczenie zadań dualnych w stabilografii w perspektywie modelu lepko – sprężystego. [In
Polish] [Significance of dual tasks in stabilography in the viscoelastic modeling perspective]. In: Turowski K, Spisacka S
(eds). Promocja zdrowia w hierarchii wartości. Lublin: Annales UMCS; 2005. p. 202-6.
19. Huffman JL, Horslen BC, Carpenter MG, Adkin AL. Does increased postural threat lead to more conscious control of
posture? Gait Posture 2009; 30: 528-32.
20. Yardley L, Gardner M, Bronstein A, Davies R, Buckwell D, Luxon L. Interference between postural control and mental
task performance in patients with vestibular disorder and healthy controls. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2001; 71: 4852.
21. Hsu W-L, Scholz JP, Schöner G, Jeka JJ, Kieme T. Control and Estimation of Posture During Quiet Stance Depends on
Multijoint Coordination. J Neurophysiol 2007; 97: 3024-35.
22. Mallau S, Vaugoyeau M, Assaiante C. Postural Strategies and Sensory Integration: No Turning Point between Childhood
and Adolescence. PLoS ONE 2010; 5(9): e13078.
23. Peterka RJ. Sensorimotor Integration in Human Postural Control. J Neurophysiol 2002; 88: 1097-118.
24. Schmit JM, Regis DI, Riley MA. Dynamic patterns of postural sway in ballet dancers and track athletes. Exp Brain Res
2005; 163(3): 370-8.
25. Wojciechowska–Maszkowska B, Borysiuk Z, Wąsik J, Janisiów P, Nawarecki D. Effects of anaerobic fatigue on postural
control in taekwondo practitioners. JCMSA 2012; 2(2): 103-7.
277

2 Rogowska1_Layout 1

Transkrypt

Podobne dokumenty

Składnik 100,88 g 7,49 g 8,75 g 4,00 g 2,88 g 1,00 g 3

Praca Szacunek Uznanie

Work- Life Balance

DZIEŃ OTWARTY 11 Nowy

buty new balance

body shot - Nowe Wyrazy - Uniwersytet Warszawski

buty new balance

buty new balance