Mózg

JAK WSPÓŁCZESNA WIEDZA O MÓZGU
WPŁYWA NA EFEKTYWNOŚĆ
UCZENIA SIĘ I NAUCZANIA?
Anna Brzosko
Mózg
• Masa: niemowlę średnio 350 gramów,
ok. 12% całkowitej wagi ciała.
• Dorosły średnio 1375 gramów (od 1.0-2.5 kg).
• Mózg Einsteina miał 1230 gramów.
• Masa mózgu to ok. 2% całkowitej masy ciała.
• Objętość to ok. 1.4 litra, z tego po odciśnięciu
wody zostaje 130 gramów białka, niecałe 100 g.
tłuszczów.
2
Mózg
• Moc elektryczna mózgu: ok. 20-25 Watów,
osiągana już w trzecim roku życia.
• Zużycie energii: ok. 20% całkowitego zużycia tlenu
i 25% zużycia glukozy, przy 2% masy całego ciała.
• Mózg zużywa energię 10 razy szybciej niż inne
części ciała.
• Ok. 100 mld neuronów.
3
PRAWA – LEWA PÓŁKULA
PRAWA
LEWA
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
najpierw widzi cały obraz
zrozumienie języka
obraz, emocje, znaczenie
rytm, płynność, dialekt
obrazy (wyobrażenia), intuicja
intuicja-oszacowania (ocena)
zwraca uwagę na podobieństwa
jest wolna dla uczuć
spontaniczność, płynność
myślenie o wielu rzeczach w tym samym
czasie
ukierunkowanie na uczucia/doświadczenia
ukierunkowanie na chwilę obecną
płynność i ruch
sport (płynność i rytm)
sztuka (obraz, emocje, płynność)
muzyka (pasja, rytm, obraz)
•
zaczyna od fragmentu (części)
części składowe języka
syntaktyka (składnia), semantyka
litery, zdania
liczby
analiza liniowa
zwraca uwagę na różnice
kontroluje uczucia
planowanie, struktura, organizacja
myślenie sekwencyjne
ukierunkowanie na język
ukierunkowanie na przyszłość
metoda (technika)
sport (pozycja ręki/oka/stopy)
sztuka (materiały do tworzenia, narzędzia,
jak to zrobić)
muzyka (nuty, uderzenie, tempo)
4
SPOSOBY UCZENIA SIĘ UCZNIA
Z DOMINACJĄ
Prawej półkuli
Lewej półkuli
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
spontanicznie, zrywami, na ostatnią
chwilę,
aby rozpocząć uczenie się, musi wiedzieć
jaki będzie koniec
rozpatruje problem wielowymiarowo
kieruje się emocjami i wrażeniami
intuicyjnymi
przeprowadza syntezę
używa metafor, porównań, skojarzeń
posiada bujną wyobraźnię
myśli holistycznie, lateralnie, intuicyjnie
zajmuje się kilkoma sprawami na raz
wykorzystuje świadomość
wizualno-przestrzenną
wrażliwa na bodźce muzyczne i plastyczne
łatwo zapala się do nowych pomysłów
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
układa szczegółowy plan i po kolei
wprowadza go w życie
logiczne, prowadzone krok po kroku
rozumowanie
stopniowo i racjonalnie
analizuje
świadomo i metodycznie
znajduje powiązania przyczyn ze skutkiem
myśli linearnie
ma świadomość czasu
pracuje ze szczegółami
rozumie abstrakcję
ceni powtarzający się, stały rytm dnia
5
DETEKTOR NOWOŚCI
Mózgi uczniów bez udziału świadomości
wyłapują z otoczenia wszystko to, co nowe,
zaskakujące, intrygujące lub przydatne.
Kierują się przy tym własnymi subiektywnymi
kryteriami.
Uwaga uczniów automatycznie zanika, gdy
omawiane zagadnienia ocenione zostają przez
układ limbiczny jako mało istotne, nie wnoszące
nic nowego i nie wymagające wyjaśnień.
6
NAUCZANIE I UCZENIE SIĘ TO DWA
ZUPEŁNIE RÓŻNE PROCESY!
• To, że nauczyciel coś wyjaśnił, nie
oznacza, że treści te zostały przez
uczniów przyswojone.
• Trudniej wyłączyć się z lekcji, gdy jest się
aktywnym jej uczestnikiem wykonującym
określone zadanie, niż gdy jest się tylko
słuchaczem i odbiorcą wiedzy.
7
EFEKTYWNOŚĆ NAUCZANIA
ZALEŻY OD:
1. Wzbudzenia ciekawości poznawczej
2. Zaangażowania wewnętrznej motywacji
3. Wykorzystania indywidualnych talentów
8