język polski - Szkoła Podstawowa nr 21 w Lublinie
Transkrypt
język polski - Szkoła Podstawowa nr 21 w Lublinie
JĘZYK POLSKI PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 21 W LUBLINIE 2 Opracowanie: Iwona Chomicka Maria Laskowska Małgorzata Nowosad Teresa Woszczek STANDARDY OSIĄGNIĘĆ ODPOWIADAJĄCE POSZCZEGÓLNYM OCENOM SZKOLNYM Z JĘZYKA POLSKIEGO BARDZO DOBRY CELUJĄCY 3 Uczeń: Opanował wiadomości i umiejętności rozszerzające podstawy przedmiotu w stopniu umożliwiającym mu samodzielne uczenie się i poznawanie nowych obszarów wiedzy. Wykorzystuje nabywane umiejętności do rozwiązywania różnych problemów teoretycznych i praktycznych na poziomie rozwojowym swego wieku. Potrafi w różny sposób prezentować swą wiedzę i umiejętności. Dokonuje samodzielnie wyboru sposobu prezentacji tej wiedzy. Wykorzystuje swoje zainteresowania w pracy szkolnej, łącząc je z wiedzą przedmiotową. Potrafi określić swoje potrzeby poznawcze. Poszukuje, wybiera, selekcjonuje źródła wiedzy. Czyta teksty kultury na wszystkich poziomach. Przeprowadza ich analizę i interpretację w zakresie programu nauczania, a nawet na poziomie go wykraczającym. Umie zastosować zdobytą wiedzę w sytuacjach nowych i nietypowych. Samodzielnie buduje wypowiedzi w określonej funkcji, wartościuje, argumentuje, uzasadnia swoje sądy. Tworzy różne komunikaty, zachowując wszystkie wyznaczniki danej formy wypowiedzi. Interpretuje i analizuje, posługując się pełnym zakresem słownictwa pojęć teoretyczno – literackich. Łączy wiadomości z różnych dziedzin wiedzy. Dostrzega powiązania nabytej wiedzy międzyprzedmiotowej i wykorzystuje to w swojej wypowiedzi. Potrafi wypowiadać się w formie ustnej i pisemnej, troszcząc się o poprawność językową tej wypowiedzi. Sprawnie posługuje się różnym tworzywem. Jest wnikliwy, refleksyjny, prezentuje postawę badacza tekstu. Samodzielnie formułuje wnioski. Wykazuje się szczególnymi osiągnięciami, odnosi sukcesy w różnego rodzaju konkursach (w tym międzyszkolnych). Uczeń: Opanował wiadomości i umiejętności w zakresie pełnym na wymaganą ocenę. Stopień wyćwiczenia nabytych umiejętności pozwala na samodzielne wykorzystanie ich w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych ucznia. Osiągnął samodzielność w zakresie mówienia, słuchania, pisania oraz czytania. Stara się zaprezentować wiedzę odpowiednio do swoich możliwości poznawczych. Korzysta samodzielnie z różnych dziedzin wiedzy. Analizuje i porównuje bazy danych, a także potrafi sam je tworzyć. Wykorzystuje wiadomości w różnych nietypowych sytuacjach. Dokonuje autoprezentacji swoich umiejętności. Czyta teksty kultury na wszystkich poziomach, odczytuje sensy przenośne i symboliczne. Samodzielnie opisuje tworzywo różnych tekstów kultury, wnioskuje, wypowiada sądy wartościujące. Troszczy się o poprawność językową wypowiedzi. Jest odpowiedzialny za estetykę zapisu, potrafi sam redukować rzadko występujące błędy na poziomie ortograficzno – interpunkcyjnym. Sprawnie posługuje się różnym tworzywem w prezentacji (w tekście mówionym czy pisanym). Odnosi sukcesy w konkursach szkolnych i międzyszkolnych. DOPUSZCZAJĄCY DOSTATECZNY DOBRY 4 Uczeń: Opanował wiadomości i umiejętności w zakresie pełnym standardu osiągnięć na poziom podstawowy, ale niepełnym w stosunku do poziomu dopełniającego. Opanował we wskazanym zakresie sprawności czytania, pisania, słuchania i mówienia w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych. Wykazuje pewną samodzielność w umiejętności uczenia się. W rozwiązywaniu zadań typowych podejmuje próby rozwiązań nietypowych. Stara się zaprezentować wiadomości i umiejętności odpowiednio do swoich możliwości poznawczych. Nie potrafi wykorzystać wszystkich sytuacji, w których mógłby zaprezentować w pełni poziom swoich wiadomości. Próbuje odczytać sens przenośny i symboliczny czytanego tekstu. Porównuje i wiąże elementy struktury tekstu. Wypowiada proste sądy wartościujące. Buduje samodzielnie różne komunikaty językowe zgodnie z intencją w formie wskazanej programem nauczania. Posługuje się poprawnym językiem mówionym i pisanym. Samodzielnie eliminuje występujące błędy na poziomie ortograficzno – interpunkcyjnym. Uczeń: Opanował wiadomości i umiejętności w zakresie umożliwiającym mu podjęcie nauki na wyższym etapie kształcenia. Stopień wyćwiczenia nabywanych umiejętności wskazuje na ich rzeczywiste i wielokrotne wykorzystanie w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych ucznia. Zatem opanowuje użyteczne życiowo sprawności pisania, słuchania, mówienia i czytania według posiadanych możliwości poznawczych i psychomotorycznych, rozwijając swoje zainteresowania, systematycznie na kolejnych etapach kształcenia przygotowując się do samodzielnego funkcjonowania wśród różnych znaków kulturowych. Jednocześnie potrafi korzystać ze źródeł wiedzy niezbędnych w procesie uczenia się. Analizuje i porównuje nieskomplikowane bazy danych. Swoje wiadomości umie zastosować w rozwiązywaniu zadań typowych, wielokrotnie ćwiczonych. Podejmuje próby autoprezentacji swoich umiejętności. Zapamiętuje podstawowe dla przedmiotu pojęcia i pewien ich zakres włącza do słownictwa czynnego. Integruje elementarne wiadomości z różnych przedmiotów. Czyta płynnie różne teksty kultury na poziomie dosłownym. Próbuje odczytywać sensy przenośne i symboliczne, jeżeli odwołują się one do powszechnie znanych znaczeń kulturowych. Rozpoznaje i opisuje tworzywo różnych tekstów kultury. Wyodrębnia, porównuje i wiąże elementy ich struktury. Wypowiada proste sądy wartościujące. Odróżnia fikcję artystyczną od rzeczywistości. Buduje różne komunikaty zgodnie z intencją w formie wskazanej programem nauczania. Stara się posługiwać poprawnym językiem pisanym i mówionym. Czuje się odpowiedzialny za estetykę zapisu i jego poziom ortograficzno – interpunkcyjny (stara się redukować często występujące błędy lub całkowicie je wyeliminować). Jako odbiorca dokonuje przekładu intersemiotycznego przedstawiając własne przeżycia, wrażenia, odczucia. W swoich wypowiedziach wykorzystuje różne tworzywo. Uczeń: Spełnia częściowo wymagania wskazane na ocenę dostateczną. 5 Opracowanie Maria Laskowska Teresa Woszczek Szkoła Podstawowa nr 21 w Lublinie REJESTR WYMAGAŃ KLASA IV WYMAGANIA PODSTAWOWE Uczeń: Czytanie 1. Czyta cicho ze zrozumieniem teksty przewidziane w programie. 2. Czyta głośno poprawnie i wyraźnie, z podziałem na role. 3. Czyta różne teksty kultury. 4. Odczytuje znaki pozawerbalne. 5. Wskazuje w tekście dialogi, tekst narracji. 6. Czyta wiersz, wskazuje strofę, rym, wers, osobę mówiącą, nastrój. 7. Rozumie pojęcie „środki artystyczne”. 8. Wskazuje elementy świata przedstawionego w różnych tekstach, rozróżnia elementy fantastyczne i realistyczne. 9. Odróżnia baśń od innych utworów, wskazuje jej cechy charakterystyczne. 10. Wybiera odpowiednie fragmenty z tekstu. WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE Uczeń: 1. Czyta cicho w celu wyszukania najważniejszych informacji. 2. Czyta płynnie, z właściwą intonacją, oddając charakter tekstu. 3. Rozumie odmienność tworzywa różnych tekstów kultury. 4. Rozumie symboliczne znaczenie różnych znaków. 5. Wskazuje w tekście formy opowiadania, opisu. 6. Rozumie pojęcia i posługuje się nimi: strofa, rym, wers, osoba mówiąca, nastrój. 7. Rozróżnia i wskazuje w tekście następujące środki artystyczne: epitet, porównanie, przenośnia, uosobienie, dźwiękonaśladownictwo. 8. Samodzielnie wyodrębnia i nazywa elementy świata przedstawionego. 9. Odczytuje przesłanie moralne baśni. 10. Posługuje się cytatem na poparcie swojej wypowiedzi. 6 Pisanie 1. Zamyka myśli w obrębie różnego typu zdań. 2. Stosuje podstawowe zasady ortograficzne i interpunkcyjne. 3. Redaguje spójne wypowiedzi wielozdaniowe na tematy sobie bliskie. 4. Buduje odtwórczy plan ramowy tekstu. 5. Redaguje następujące formy wypowiedzi: opowiadanie odtwórcze i twórcze, opis, list, dialog, proste formy użytkowe (podziękowanie, życzenia, zaproszenie, prośba, ogłoszenie). Słuchanie 1. Słucha uważnie, ze zrozumieniem, koncentrując się na treści. 2. Wykazuje zrozumienie intencji wypowiedzi innych osób (gestem, mimiką). 3. Słucha z zainteresowaniem: a/ wypowiedzi kolegi, b/ czytanego tekstu, c/ nagrania słuchowisk i audycji, d/ recytacji wierszy. 4. Rozumie polecenia i precyzyjnie je wykonuje. 1. Buduje zdania odpowiednio do zamierzonego celu. 2. Pisze poprawnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym. 3. Buduje spójne trójczłonowe wypowiedzi. 4. Redaguje plan stosując równoważniki zdań. 5. Tworzy wypowiedzi poprawne pod względem językowym, z właściwą kompozycją, dbałością o bogactwo języka: wplata do opowiadania elementy dialogu i opisu, stosuje różne przymiotniki określające i oceniające, wprowadza zwroty grzecznościowe, skróty, formuły wstępu, zakończenia, zapisuje dialog na podstawie tekstu, z właściwą interpunkcją, buduje formy użytkowe dbając o uporządkowanie graficzne tekstu. 1. Wyraża swoją opinię na temat wysłuchanego tekstu. 2. Reaguje na usłyszaną wypowiedź odpowiednio do okoliczności i zamierzonego celu. 3. Słucha z zainteresowaniem koncentrując się na zamierzonym celu: a/ nawiązuje w swojej wypowiedzi do słów kolegi, b/ wyodrębnia określone informacje, c/ dokonuje przekładu intersemiotycznego wysłuchanego tekstu, d/ wskazuje zalety i wady recytacji kolegów. 7 Mówienie 1. Wypowiada się krótkimi zdaniami, z odpowiednią modulacją. 2. Zadaje pytania w celu uzyskania odpowiedniej informacji. 3. Opowiada przebieg wydarzeń w różnych tekstach. 1. Wypowiada się zdaniami poprawnie zbudowanymi. 2. Zadaje pytania do przeczytanego tekstu. 3. Opowiada przebieg wydarzeń, stosując wybrany sposób narracji (1 lub 3 osoba). 4. Uzasadnia swoje zdanie. 4. Przedstawia swoje zdanie na określony temat. 5. 5. Wypowiada się w określonych formach: a/ przedstawia się, b/ składa życzenia, c/ wyraża opinię o filmie, książce, przedstawieniu, d/ wygłasza tekst z pamięci. Siatka pojęć słownika czynnego 1. Rozpoznaje w tekście wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące i wykrzyknikowe. 2. Rozpoznaje i buduje zdania rozwinięte i nierozwinięte. 3. Wyróżnia zdania pojedyncze, złożone i równoważniki zdań. 4. Rozpoznaje podstawowe części mowy: rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek (w prostych tekstach). 5. Odmienia rzeczowniki i przymiotniki przez przypadki i liczby, wskazuje rodzaj, oddziela temat od końcówki. 6. Odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy. 7. Wyróżnia w zdaniu orzeczenie i podmiot, grupę orzeczenia i podmiotu, wyraz określający i określany. 8. Rozróżnia głoski, litery, samogłoski, spółgłoski. 9. Dzieli wyraz na sylaby. Wypowiada się żywo, barwnie: a/ głośno, wyraźnie i zdecydowanie, b/ stosując odpowiednie formuły w zależności od okoliczności, c/ uzasadnia swoje zdanie, d/ z właściwą artykulacja, tempem, uwydatniając sens recytowanego tekstu. 1. Buduje wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące i wykrzyknikowe, stosując właściwe znaki interpunkcyjne. 2. Rozdziela przecinkiem zdania składowe w wypowiedzeniach złożonych. 3. Rozróżnia i nazywa poznane części mowy i zdania. 4. Określa formy przypadka, liczby i rodzaju rzeczownika. 5. Analizuje formy gramatyczne czasownika. 6. Graficznie przedstawia związki między wyrazami w zdaniu. 7. Dostrzega zależność form orzeczenia od podmiotu. 8. Rozpoznaje i nazywa cechy głosek (dźwięczność, bezdźwięczność, miękkość, twardość, ustność, nosowość). 8 REJESTR WYMAGAŃ KLASA V WYMAGANIA PODSTAWOWE Uczeń: Jak w klasie IV oraz: Czytanie 1. Wymienia elementy świata przedstawionego (czas, miejsce, bohaterowie, kolejność wydarzeń). 2. Odróżnia fikcję od autentyzmu. 3. Rozumie tekst poetycki po cichym przeczytaniu. 4. Rozumie pojęcia: opis, dialog, opowiadanie, bajka, legenda, mit. 5. Sięga po różne rodzaje słowników i wydawnictw encyklopedycznych dla dzieci. WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE Uczeń: Jak w klasie IV oraz: 1. Próbuje określać funkcje elementów świata przedstawionego. 2. Rozumie pojęcie fikcji literackiej. 3. Podejmuje próby interpretacji tekstu poetyckiego. 4. Rozróżnia i nazywa cechy charakterystyczne bajki, legendy, mitu. 5. Samodzielnie korzysta z różnych źródeł informacji. 9 Pisanie 1. Redaguje następujące formy wypowiedzi: a/ zaproszenie b/ sprawozdanie c/ notatka 2. Eliminuje powtórzenia, buduje spójną wypowiedź. 3. Stosuje w wypowiedzeniu związki frazeologiczne i wyrazy bliskoznaczne. 4. Dobiera słownictwo charakterystyczne dla danej wypowiedzi. 5. Włącza dialog w spójny tekst. Słuchanie 1. Słucha z uwagą wypowiedzi rozmówcy i właściwie na nią reaguje. 2. Wykazuje zainteresowanie rozmową. 3. Zastanawia się nad sensem wypowiedzi innych osób. Mówienie 1. Komunikuje się z otoczeniem w różnych sytuacjach mówienia. 2. Zadaje pytania na temat wysłuchanych treści. 3. Wypowiada swoje zdanie wyraźnie, z odpowiednią intonacją. 4. Buduje spójną wypowiedź. Siatka pojęć słownika czynnego 1. Odróżnia zdania złożone podrzędnie i współrzędnie (na łatwych przykładach). 2. Rozpoznaje w tekście i odmienia części mowy (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, przyimek). 3. Wyodrębnia w zdaniu związki wyrazów. 4. Rozpoznaje w zdaniu podmiot, orze- 1. Tworzy wypowiedzi poprawne językowo, z właściwą kompozycją, dbałością o bogactwo języka. a/ dba o uporządkowanie graficzne tekstu i umieszczenie istotnych elementów, b/ dokonuje selekcji treści, dba o precyzję wypowiedzi, c/ zamyka myśli w obrębie krótkich zdań, samodzielnie wybiera najważniejsze treści. 2. Świadomie posługuje się różnymi typami wypowiedzeń w celu ożywienia narracji. 3. Świadomie wprowadza do własnej wypowiedzi związki frazeologiczne i wyrazy bliskoznaczne 4. Stosuje wyrazy i wyrażenia określające stosunki czasowe, stosuje wyrazy oceniające dodatnio i ujemnie 5. Przekształca dialog w tekst ciągły, uwzględniając informacje dotyczące zachowania rozmawiających, miejsca i sytuacji rozmowy. 1. Stosuje wyrazy, wyrażenia i zwroty podtrzymujące kontakt z rozmówcą. 2. Świadomie i aktywnie uczestniczy w rozmowie na rozmaite tematy. 3. Broni własnego zdania, podając odpowiednie argumenty. 1. Mówi na temat, logicznie i poprawnie budując wypowiedź. 2. Wyraża własny stosunek do cudzej wypowiedzi. 3. Broni własnego zdania, podając odpowiednie argumenty. 4. Układa zdania bogato rozwinięte, dobiera odpowiednie słownictwo, stosuje związki i wyrazy bliskoznaczne. 1. Przekształca zdania pojedyncze na złożone i współrzędnie złożone na podrzędnie złożone oraz odwrotnie. 2. Odróżnia części mowy odmienne i nieodmienne. 3. Dostosowuje formy określeń do wyrazów określanych. 4. Wpisuje zdanie w podany wykres. 10 czenie, przydawkę, dopełnienie, okolicznik. 5. Dostrzega różnice między wymową a zapisem: samogłosek nosowych, spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych. 5. Określa podstawowe cechy głosek: dźwięczność, miękkość, nosowość. 11 REJESTR WYMAGAŃ KLASA VI WYMAGANIA PODSTAWOWE Uczeń : Jak w klasie V oraz: Czytanie 1. Czyta głośno, wyraźnie, płynnie teksty o różnym zabarwieniu uczuciowym, z uwzględnieniem znaków przestankowych, akcentów logicznych, tempa i rytmu. 2. Czyta z podziałem na role; oddaje głosem charakter postaci, 3. Odróżnia tekst narracji od partii dialogowych. 4. Korzysta ze słownika, encyklopedii. 5. Czyta cicho w celu wyszukania potrzebnych informacji, z różnych dostępnych źródeł - zestawia je. (teksty popularnonaukowe, publicystyczne, programy radiowe, TV, znaki pozawerbalne). 6. Odczytuje ilustracje i schematy. 7. Rozróżnia odmiany powieści ze względu na tematykę; 8. Dostrzega różnice między wypowiedzią literacką, informacyjną a naukową, 9. Wskazuje w tekście osobę narratora, 10. Odczytuje z tekstu sytuację komunikacyjną. 11. Odróżnia podmiot mówiący od autora w wierszu. 12. Rozróżnia i wskazuje w tekście środki artystyczne jak w kl. IV i V, 13. Rozróżnia formy wypowiedzi w tekście: dialog, opis, opowiadanie, 14. Z dialogu odczytuje informacje o bohaterach. 15. Czyta różne teksty kultury: teatr, film, radio, TV. 16. Wykorzystuje informacje zawarte w radiowych i telewizyjnych programach oświatowych. 17. Odczytuje i rozumie uniwersalne wartości przedstawione w literaturze, odczytuje ogólny sens utworów literackich. 18. Świadomie odczytuje tekst reklamowy. 19. Zna wybrane teksty należące do polskiej klasyki. WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE Uczeń : Jak w klasie V oraz: 1. Czyta ze zwróceniem uwagi na sensy przenośne. 2. W tekstach literackich rozpoznaje intencje 3. Wyszukuje w różnych źródłach określonych treści dla wyjaśnienia lub ilustracji wybranego zagadnienia, problemu, argumentuje własne zdanie, 4. Czyta teksty prasowe ze zrozumieniem, 5. Porównuje różne formy przekazu treści. 6. Rozróżnia rodzaje powieści ze względu na czas. 7. Rozróżnia utwory należące do epiki, liryki, dramatu, 8. Rozróżnia obrazowanie realistyczne i fantastyczne, zauważa odmienność języka literackiego od języka potocznego, 9. Rozróżnia tekst główny i poboczny, 10. Określa i nazywa narratora. 11. Określa rodzaj narracji, podmiot liryczny w wierszu – adresat, narrator, narracja. 12. Określa funkcje środków artystycznych w tekście. 13. Relacjonuje dialog w mowie zależnej 14. i niezależnej. 15. Rozróżnia i wyjaśnia rolę dialogu, monologu i opisu w utworze. 16. Wskazuje różnice między środkami wyrazu literatury, filmu, radia i telewizji. 17. Odbiera krytycznie propozycje programów i reklam. 18. Odróżnia perswazję od informacji. 12 Pisanie 1. Doskonali i rozwija umiejętności zdobyte w klasach poprzednich. 2. Pisze poprawnie pod względem ortograficznym, gramatycznym i stylistycznym. 3. Redaguje spójne poprawne kompozycyjnie wielozdaniowe wypowiedzi na zadany temat. 4. Redaguje plan odtwórczy (ramowy i szczegółowy) różnych wypowiedzi pisemnych. 5. Rozpoznaje i pisze teksty użytkowe, jak: ilustracja, list oficjalny, krótki tekst reklamowy. 6. Redaguje dłuższe formy wypowiedzi: a) Opowiadanie z opisem i dialogiem, b) Streszczenie łatwego tekstu (skraca wypowiedź), c) Opis postaci rzeczywistej i literackiej z uwzględnieniem cech charakteru, d) Notatka z lektury utworu literackiego i popularnonaukowego, zawierająca wnioski. Słuchanie 1. Słucha uważnie, ze zrozumieniem a) Dyskusji, b) Opowiadania, c) opisu, d) charakterystyki postaci, e) sprawozdania, f) streszczenia, g) recytacji wierszy. 2. Rozumie polecenia i instrukcje i precyzyjnie je wykonuje. 3. Odczytuje intencje mówiącego. Mówienie 1. Mówi płynnie i poprawnie z odpowiednią dykcją, akcentowaniem oraz intonacją, świadomie posługuje się w rozmowie środkami komunikacji niewerbalnej. 2. Mówienie w sytuacjach codziennych: Buduje wielozdaniowe wypowiedzi na określony temat, opowiada o sobie, swoich planach, marzeniach itp. Wyrażanie własnych sądów i opinii ze świadomością odpowiedzialności za sło- 1. Buduje tekst poprawny kompozycyjnie (ok. 1 strony formatu A4). 2. Planuje tekst, dba o układ graficzny, czytelność i estetykę zapisu. 3. Redaguje plan własnej wypowiedzi, z zastosowaniem różnych struktur językowych. 4. Dostosowuje zapis do formy wypowiedzi. 5. Dobiera stosowny styl ze względu na cel i adresata wypowiedzi. 6. Redaguje opowiadanie twórcze z pozycji różnych narratorów (z opisem, dialogiem). 7. Streszcza utwór literacki, a także film, spektakl teatralny. 8. Charakteryzuje postać rzeczywistą i nierzeczywistą z uwzględnieniem oceny. 9. Samodzielnie redaguje proste notatki w różnych okolicznościach i w różnych formach (wykresy, tabele, rysunki). 1. Słucha opinii krytycznie i kulturalnie. 2. Szanuje zdanie innych. 3. Zwraca uwagę na błędy, powtórzenia i na chronologię zdarzeń. 4. Żąda uzupełnienia wypowiedzi, zwraca uwagę na ocenę postaci. 5. Analizuje i ocenia wypowiedzi kolegi poprzez zadawanie pytań. 6. Hierarchizuje usłyszane informacje i proponuje usunięcie nieistotnych szczegółów. 7. Krytycznie ocenia własną recytację, przyjmuje uwagi nauczyciela lub kolegów na temat swojej recytacji. 8. Odczytuje intencje i ocenia je pod względem etycznym. 1. Świadomie dostosowuje wypowiedzi pod względem języka i formy do sytuacji 2. Ocenia własne i cudze wypowiedzi pod tym kątem. 3. Wypowiada się z precyzją znaczeniową. 4. Używa zwrotów pozwalających na nawiązanie i podtrzymywanie kontaktu. 5. Świadomie poprawnie posługuje się mową zależną i niezależną. 6. Nazywa własne uczucia i wrażenia i for- 13 wo. 3. Uczestnictwo w dialogu Uzasadnia swoje stanowisko w celu przekonania innych do własnego zdania. Przeprowadzi wywiad na tematy związane ze środowiskiem. 4. Mówienie o utworze literackim lub innym dziele sztuki Opowiada wybrany wątek fabularny powieści. Opisuje postać. Ocenia i wartościuje postawy bohaterów. Formułuje opinie o utworach literackich, filmie, dziele sztuki. Przytacza fragmenty w celu uzasadnienia własnego zdania. buduje wypowiedź zachęcającą innych do zapoznania się z utworem literackim 5. Recytacja Wygłasza z pamięci fragment poezji, prozy lub krótkie teksty nieliterackie (informacyjne........) Siatka pojęć słownika czynnego 1. Buduje wypowiedzenia złożone podrzędnie i współrzędnie. 2. Tworzy i używa dotychczas poznane formy czasów. 3. Zbuduje wypowiedzenia z zastosowaniem strony czynnej i biernej. 4. Używa poprawnych form rzeczownika. 5. Rozpoznaje rzeczowniki nazywające czynności, pojęcia, cechy. 6. Poprawnie oddziela końcówkę od tematu. 7. Poprawnie tworzy przymiotniki i przysłówki w stopniu wyższym i najwyższym. 8. Poprawnie używa form liczebników głównych, porządkowych i złożonych. 9. Poprawnie pisze przyimki i wyrażenia przyimkowe. 10. Świadomie używa zaimków we własnych tekstach. 11. Wyróżnia wyrazy pokrewne i wieloznaczne. 12. Tworzy wyrazy pokrewne za pomocą znanych formatów. 13. Tworzy rodzinę wyrazów. 14. Rozpoznaje podstawowe części mowy i określa ich funkcje w zdaniu. mułuje sądy. 7. Unika powtórzeń, stosuje synonimy, wyrazy i zwroty frazeologiczne, precyzuje znaczenia, stosuje wyrazy oceniające dodatnio. 8. Używa wyrazów nazywających cechy charakteru, usposobienia i umysłu. 1. Rozróżnia rodzaje zdania złożonego współrzędnie. 2. Poprawnie używa form zakończonych na –no, -to ( zd. bezpodmiotowe). 3. Rozróżnia strony czasownika. 4. Używa poprawnych form rzecz. mających tylko lp. lub lm. lub osobliwą odmianę. 5. Wskazuje i nazywa oboczności w tematach rzeczowników. 6. Rozpoznaje przymiotniki niepodlegające stopniowaniu. Poprawnie pisze nie z przyimkami i przysłówkami. 7. Dostosowuje formę orzeczenia do podmiotu określanego przez liczebnik główny lub zbiorowy. Poprawnie łączy liczebnik zbiorowy z rzeczownikiem. 8. Poprawnie pisze przyimki złożone. 9. Odmienia zaimki. 10. Rozumie znaczenie wyrazu ( realne i przenośne). 11. Wyodrębnia podstawę słowotwórczą i formant. 12. Rozróżnia formant przedrostka i przyrostka. 13. Rozpoznaje typy orzeczenia i różne typy podmiotu. 14 Sposoby sprawdzania osiągnięć 1. W procesie kształcenia należy mieć przede wszystkim na uwadze osiągnięcia ucznia po klasie VI. 2. Zaleca się stosowanie różnorodnych metod kontroli i diagnozy osiągnięć ucznia : pisemne: - odpowiedzi na pytania - rozwiązywanie wskazanych zadań, wykonanie ćwiczeń - testy (diagnostyczne i sumujące) - redagowanie tekstu użytkowego - redagowanie formy literackiej, wypracowanie - dyktanda ortograficzne ustne: - kilkuzdaniowa wypowiedź - dialog, dyskusja - czytanie tekstów - opowiadanie - recytowanie - prezentacja praktyczne - pokazanie niewerbalnego wytworu pracy np. projektu (albumu, słownika, filmu video) 3. Ilość obowiązujących prac kontrolnych pisemnych w ciągu okresu powinna być zgodna z przyjętym programem nauczania, ale nie mniejsza niż 2 prace. 4. Każda lekcja daje sposobność kontroli i oceny ustnych wypowiedzi ucznia. Bierze się tu pod uwagę logikę wypowiedzi, umiejętność formułowania własnych sądów, poprawność gramatyczną, zasób słownictwa. 5. Wypracowania (domowe i klasowe) są podstawą do sprawdzania umiejętności językowych i redakcyjnych uczniów, umiejętności myślenia, formułowania własnych sądów, indywidualnego spojrzenia na zagadnienie, a także nawyków ortograficznych i interpunkcyjnych oraz estetyki pisma. 6. Każdą pracę pisemną należy opatrzyć recenzją (komentarzem) uzasadniającą ocenę oraz zawierającą wskazówki dla ucznia, co do dalszej jego pracy. Przy dłuższych pracach pisemnych wskazane jest ocenianie kryterialne (zał.). 7. Dyktanda ocenia się według następujących kryteriów: 0 błędów pierwszoplanowych – ocena celująca 1 błąd pierwszoplanowy – ocena bardzo dobra 2 błędy pierwszoplanowe – ocena dobra; 3 i 4 błędy pierwszoplanowe – ocena dostateczna; 5 i 6 błędów pierwszoplanowych – ocena dopuszczająca; 7 błędów pierwszoplanowych – ocena niedostateczna; przy czym: 2 błędy drugoplanowe = 1 błąd pierwszoplanowy; 6 błędów interpunkcyjnych = 1 błąd pierwszoplanowy. Za błąd pierwszoplanowy rozumie się niewłaściwą pisownię w wyrazach: u, ó, rz, ż, h, ch, wielką i małą literę. Błędy drugoplanowe to m.in. niewłaściwa pisownia wyrazów z partykułą nie, z samogłoskami nosowymi itp. 8. Za zajęcie punktowanego miejsca w konkursach szkolnych i pozaszkolnych uczeń otrzymuje ocenę bieżącą – celujący. 15 9. Ocena okresowa z języka polskiego obejmuje m. in.: wypracowanie klasowe – 1 sprawdzian z kształcenia językowego – 1 czytanie ze zrozumieniem – 1 odpowiedzi ustne: dłuższe, kilkuzdaniowe – 1 zaangażowanie w pracę podczas lekcji (aktywność) – 1 prace domowe – 2 dyktanda (w ciągu semestru min. 2) – 1 zadania twórcze (recytacja, inscenizacja, praca plastyczna...) – 1 praca w grupie – 1.