1 Wiedza o klimacie dla działań na rzecz klimatu Światowa

Wiedza o klimacie dla działań na rzecz klimatu
Orędzie Sekretarza Generalnego Światowej Organizacji Meteorologicznej, Michela Jarruda
z okazji Światowego Dni Meteorologii, 23 marca 2015 r.
Światowa Organizacja Meteorologiczna jako następca Międzynarodowej Organizacji
Meteorologicznej, założonej w 1873 roku, ma za zadanie przede wszystkim wspieranie
krajów świata, w tym świadczenie usług meteorologicznych i hydrologicznych w celu
ochrony życia i mienia od klęsk żywiołowych związanych z pogodą, klimatem i wodą, a także
ochrony środowiska oraz promowania zrównoważonego rozwoju. Cel nie mógłby być
osiągnięty bez niezbędnych obserwacji, badań i działań operacyjnych, które zwiększają naszą
wiedzę na temat pogody i klimatu.
Od 1961 roku Światowy Dzień Meteorologii jest obchodzony z okazji wejścia w życie w dniu
23 marca 1950 roku Konwencji o ustanowieniu Światowej Organizacji Meteorologicznej
i znacznego wkładu narodowych służb meteorologicznych i hydrologicznych
w bezpieczeństwo i dobrobyt społeczeństwa. Każdego roku obchody poświęcone są jednemu
tematowi. Tegoroczny – „Wiedza o klimacie dla działań na rzecz klimatu” wskazuje, że
społeczność międzynarodowa poprzez podejmowanie odważnych decyzji może na dużą skalę
przeciwdziałać zmianom klimatu.
Zmiany klimatyczne mają wpływ na nas wszystkich. Dotyczą praktycznie każdego sektora
społeczno-gospodarczego, od rolnictwa do turystyki, od infrastruktury do zdrowia. Wpływają
na zasoby strategiczne, takie jak woda, żywność i energia. To spowalnia, a nawet zagraża
zrównoważonemu rozwojowi, oczywiście, nie tylko w krajach rozwijających się. Koszty
zaniechania działań są wysokie i będą nadal rosnąć, jeśli nie podejmiemy natychmiastowych i
zdecydowanych kroków. Informacje na temat pogody i klimatu oraz jego zmienności i zmian
są tak zakorzenione w naszym codziennym życiu – od codziennych prognoz pogody do
sezonowych prognoz klimatu – że czasem łatwo zapomnieć o tym, jak ogromna ilość
obserwacji, obliczeń i analiz jest niezbędna, aby powstały produkty informacyjne.
Dziś średnia prognoza pięciodniowa jest tak dokładna, jak prognoza dwudniowa dwadzieścia
pięć lat temu. Zwiększa się też dokładność sezonowych prognoz klimatycznych. Stało się to
możliwe dzięki postępowi w teledetekcji (w tym satelitów) oraz znacznej poprawie
w dziedzinie nauki i znacznemu zwiększeniu zdolności mocy obliczeniowych komputerów.
Postęp naukowy w meteorologii i klimatologii w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat jest
rzeczywiście jednym z najbardziej znaczących we wszystkich dyscyplinach naukowych.
Wiedza o klimacie zgromadzona w ciągu ostatniej dekady jest nieocenionym źródłem
i warunkiem podejmowania decyzji i działania na rzecz klimatu. Liczne dane dotyczące
rosnącej temperatury, topnienia lodowców, wzrostu poziomu morza, występowania
ekstremalnych warunków pogodowych, potwierdzają, że klimat się zmienia, głównie
z powodu działalności człowieka, zwłaszcza w zakresie emisji gazów cieplarnianych, które
osiągają rekordowo wysoki poziom.
Nauka daje nam pełne przekonanie, że możemy jeszcze odwrócić bieg i złagodzić skutki
zmian klimatu do akceptowalnego poziomu. Dziś niewiele osób kwestionuje dowody tych
zmian i odpowiedzialności, jaką ponosimy wobec przyszłych pokoleń. Może wiedza
o klimacie mogłaby przyczynić się do podejmowania najlepszych decyzji.
1
Powinna być ona przekazywana w postaci łatwej do zrozumienia i możliwej do
wykorzystania przez tych, którzy jej potrzebują. Produkty i usługi klimatyczne mogą być
przydatne w planowaniu miejskim i planach działań mających na celu poprawę stabilności
miast w obliczu klęsk żywiołowych i wspieranie bardziej ekologicznej gospodarki. Publiczne
służby zdrowia mogą korzystać z prognoz klimatycznych w walce z potencjalnymi skutkami
ekstremalnych zjawisk dla zdrowia, takich jak susze, fale upałów, powodzie. Dzięki
prognozom temperatury i opadów atmosferycznych rolnicy mogą podejmować lepsze decyzje
dotyczące sadzenia, przycinania oraz sprzedaży. Informacje o klimacie przyczyniają się
również do optymalizacji zaopatrzenia w wodę i właściwej gospodarki przeciwpowodziowej.
Sektor energii wykorzystuje z kolei informacje o klimacie przy podejmowaniu decyzji, gdzie
i jaki rodzaj elektrowni powinien być budowany w określonym miejscu.
Uwzględniając prognozy temperatury i opadów deszczu, rolnicy mogą właściwiej zarządzać
swoimi gospodarstwami oraz znajdować korzystniejsze rozwiązania sprzedaży płodów.
Podejmujący decyzje w zakresie gospodarki wodnej mogą wykorzystywać informacje
o klimacie w celu optymalizacji zaopatrzenia w wodę i ochrony przeciwpowodziowej.
Globalne Ramy Służb Klimatycznych (GFCS), program utworzony z inicjatywy Organizacji
Narodów Zjednoczonych i prowadzony pod auspicjami WMO, został pomyślany w celu
świadczenia usług klimatycznych, tak aby ułatwić podejmowanie decyzji na podstawie
możliwie najlepszych informacji. Jest to duże wyzwanie zarówno dla krajów rozwiniętych,
jak i rozwijających się oraz możliwość uczenia się od siebie, co niesie ze sobą znaczny
potencjał korzyści. Doświadczenie i postęp w rozwoju oraz stosowaniu usług klimatycznych
mogą być udostępniane jako przykłady dobrych praktyk i pomocy innym krajom
w przyspieszaniu drogi do adaptacji klimatycznych.
Podsumowując, wzywam członków WMO, wszystkich rządów i społeczeństwa
obywatelskiego do dzielenia się wiedzą o klimacie i stosowania jej w działaniach z dziedziny
klimatu w celu zminimalizowania skutków jego zmian i wspierania zrównoważonego
rozwoju.
2