maj 2013 - Staromiejski Dom Kultury

Transkrypt

maj 2013 - Staromiejski Dom Kultury
WSTEP
,
Spis treści:
FRANCISZEK KARPIŃSKI
W przededniu 3-go maja 1791 roku ..................3
Order św. Stanisława ........................................7
Z naszej pracowni... .........................................10
NA DZIEŃ 3 MAJA 1791
Informacje kulturalne - bieżące imprezy,
wydarzenia, spotkania... .................................11
Sztandar TPW wyhaftowany... ........................25
Kluby, zajęcia, stałe formy pracy w SDK
Plastyka............................................................26
Galerie...............................................................26
Muzyka..............................................................27
Edukacja artystyczna.........................................27
Kulturoterapia....................................................27
Dla dzieci i młodzieży..........................................28
Hobby................................................................28
Taniec................................................................29
Literatura........................................................29
Dla Seniorów......................................................29
Piwnica na Wójtowskiej......................................31
Teatr...................................................................31
Wierszyki dla dzieci ........................................31
Dyskretny urok Stolycy ..................................32
Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmian w programie
(np.: terminu lub godziny rozpoczęcia imprezy, składu zespołów).
6
WW
WW
W
Nóta: Patrzcie, bogacze świata i t. d.
Rzucajmy kwiat po drodze!
Tędy przechodzić mają
Szczęścia narodu wodze,
Co nowy rząd składają.
Weźmy weselne szaty!
Dzień to kraju święcony.
Jakże ten król nasz bogaty!...
Skarb jego, serc miljony.
Uczcie się, dzieci nasze,
Nucić tę pieśń wraz z nami!
Ażeby wnuki wasze
Śpiewały ją wiekami.
Wstyd wam, bogate światy!
Złoty wasz wiek przyćmiony.
Jakże ten król nasz bogaty!...
Skarb jego, serc miljony.
Miasta, wioski szczęśliwe,
Wstawajcie, słońce wschodzi!
Niebo wdało się tkliwe
I ludzi z ludźmi godzi.
Odzyskaliśmy straty,
Bliźni nasz znaleziony.
Jakże ten król nasz bogaty!...
Skarb jego, serc miljony.
Krzywda wam, męże zmarli!
Zeszliście bez nadziei,
Byśmy się jak oparli
Srogich losów kolei.
Odżyjcie, skrzepłe braty,
Stan Polski odmieniony!
Jakże ten król nasz bogaty!...
Skarb jego serc miljony.
Polecamy Państwa uwadze...
nasza strona internetowa:
W
SZCZĘŚLIWIE DOSZŁEJ
KONSTYTUCJI KRAJOWEJ
www.sdk.pl
inne Domy Kultury w Warszawie:
www.domykultury.waw.pl
Okładka:
Bartłomiej Gerłowski
Żołnierz kraju obroną,
Miastaśmy podźwignęli;
Już nad każdą koroną
Krwi nie będziemy leli.
Weźmy weselne szaty,
Dzień to kraju świecony!
Jakże len król nasz bogaty!
Skarb jego, serc miljony.
ROCZNICA UCHWALENIA KONSTYTUCJI 3 MAJA
Jan Matejko - Konstytucja 3 Maja 1791 roku
BRONISŁAW DEMBIŃSKI
W PRZEDEDNIU
3-GO MAJA 1791 ROKU.
Chwile w przededniu epokowych
wypadków są często nieznane i przyćmione.
Wielki historyczny dzień skupia całe światło,
przykuwa całą uwagę współczesnych i potomnych, stanowi jakby uroczyste święto, skupiające duchy, podnoszące serca. Nabożeństwo
całe poświęcone jednej historycznej dacie,
otoczonej szczególną aureolą.
A jednak chwila przed wielkimi historycznymi faktami, lubo spada nieraz do szarej
rzeczywistości powszedniego dnia, zasługuje na
pilną uwagę, jest także historyczna, bo w niej
przygotowywały się już ostatecznie wypadki. Od
tej chwili porozumienia i skupienia w ciszy, w gronie zaufanych i wybranych, zależy powodzenie
dzieła. Tu ważyły się losy, tu sztab generalny
obmyślał walkę, która nazajutrz rozegrać się
miała. Tu pada hasło, które ze świtem budzić
będzie i nawoływać do nowego życia.
Dzień 2-gi maja jest właśnie taką chwilą
przygotowania i skupienia. Co przez lata wśród
trudu i walki powstawało, obecnie przybierało już
wyraźne kształty. Projekty rozrzucone krystalizowały się już w ustawę. Myśl jasna i zdrowa,
walcząca długo z ciemnością przesądu, jak
światło z nocą, stawała się czynem, wielkim
czynem. Im bliższe było jej urzeczywistnienie,
tem większa potrzebna była czujność i sprężystość, tem większa była troska i trudność.
Sekret, długo utrzymywany, co w Polsce rządkiem było zjawiskiem, utrzymywany po
męsku przez dojrzałych mężów, świadomych
wielkiej odpowiedzialności, stawał się już prawie
publiczną tajemnicą. Wiedzieli o tem malkontenci, kandydaci do rekonfederacyi. Duchy
oporne nie dały się przebłagać, nie chciały
ustąpić, owszem, gotowe burzyć i wichrzyć. Wiedzieli już posłowie zagraniczni, przyjaźni i nieprzyjaźni, wszyscy równie zaskoczeni i zaniepokojeni. Wiedział już 30 kwietnia „przez czysty
przypadek” poseł sprzymierzonej potęgi pruskiej, hr. Goltz. Zaalarmowany donosił sztafetą
dnia 1 maja swemu dworowi o zamierzonem
ogłoszeniu „dobrej i trwałej konstytucyi". W kłopotliwem swem położeniu poseł, nie mogąc
jawnie przeciw twórcom konstytucyi i kierownikom polityki wewnętrznej i zewnętrznej występować, a nie chcąc uznać jej zasad, powstrzymywał rozpoczętą akcyę, radził zwlekać i czekać
na decyzyę z Berlina; twierdził wogóle, że „krok
3
ROCZNICA UCHWALENIA KONSTYTUCJI...
Portret Stanisława Małachowskiego pędzla Józefa
Peszki z 1790 roku. Il. pobr. z http://pl.wikipedia.org/.
jest bardzo ryzykowny i stanowić będzie
o przyszłym losie Polski", przepowiadał nawet,
że już dyskusya nad ustawą może mieć zgubne
następstwa i wywołać odrazu burzę i rozłam
w narodzie.
Wśród naprężenia podjął Sejm dnia
2-go maja ponownie swą pracę, przerwaną
przez święta. Sesya publiczna była krótka i mało
znacząca. Główną, palącą sprawę rozstrzygano
na prywatnych posiedzeniach.
Nad wieczorem odbyło się posiedzenie
trzech prowincyi w pałacu Radziwiłłowskim2
w dużej sali; odczytany był projekt ustawy rządowej w obecności posłów przeciwnych. Niektórzy
z nich, wprawdzie mało znani, nie odmawiali jej
uznania. Główni malkontenci trzymali się zdaleka i byli nieugięci.
Chwila była poważna i napawała widocznie patryotów niepokojem, skoro późną
nocą zebrali się w mieszkaniu marszałka
Małachowskiego, w dzisiejszym pałacu ord.
Krasińskich2, aby raz jeszcze się naradzić,
uzbroić w siłę ducha i związać się uroczyście
słowem honoru. Obrady trwały długo, przeciągnęły się aż do rana. Nawet pewnych
poprawek ustawy dokonano, niezawodnie tylko
formalnej natury. Stanisław August pisał dnia 4
maja do Debolego, posła polskiego w Petersburgu:
„...Dyskusye i poprawki trwały aż do dnia
wczorajszego rano; od czterech dni już przeciwni
wiedzieli o wszystkiem." Jeden z francuskich
dyplomatycznych agentów pisał także dnia
4 maja, że w nocy odbywały się dwa posiedzenia, jedno u Stanisława Małachowskiego dla
Korony, drugie u ks. K. Sapiehy dla Litwy;
pierwsze miało trwać do drugiej w nocy, drugie do
północy. Czy istotnie tak było, nie możemy
stwierdzić. Tyle pewno, że późną nocą Korona
i Litwa znalazły się razem u marszałka Małachowskiego, aby zgodnie przystąpić do wspólnego, wielkiego dzieła. Czy malkontenci tej
samej nocy się zebrali u posła rosyjskiego,
Bułhakowa, jak Niemcewicz w „Pamiętnikach"
podaje, nie wiemy ze wszelką pewnością. Po
tem zebraniu niema śladu. Utonęło w niepamięci.
Nadzieja i przyszłość narodu była tam,
gdzie zebrali się najlepsi wśród dobrych, aby
w podniosłym nastroju podpisać Asckuracyę: *
W szczerey chęci ratunku Oyczyzny,
w okropnych na Rzeczpospolitą okolicznościach, projekt pod titułem Ustawa Rządu w ręku
JW. Marszałka seymowego y konfederacyi koronney złożony do iak naydzielnieyszego popierania przyimuyemy zaręczaiąc to nasze
przedsięwzięcie hasłem miłości Oyczyzny y słowem honoru, a dla wiekszey wiary podpisami naszemi stwierdzamy w Warszawie dnia 2 maja
1791.
1) Obecny Pałac Prezydencki (naz. Koniecpolskich, Radziwiłłów, Lubomirskich, Namiestnikowski, Rady Ministrów).
2) Pałac przy Krakowskim Przedmieściu 5 (naz. Pałac Czapskich, Krasińskich, Raczyńskich). Obecnie znajduje się w nim
Akademia Sztuk Pięknych.
* (przypis org. z artykułu) - Oryginał jest w archiwum hr. Potockich w Krakowie (red. obecnie w zasobach Archiwum Głównego Akt
Dawnych). Arkusz złożony mieści się w kopercie, na której Małachowski własną ręką napisał: Podpisy zebranych kolegów do mnie
ziechałych w chęci utrzymywania proiektu Ustawy Rządu. Czyją ręką pisana sama asekuracya, trudno z całą dokładnością
oznaczyć.
3) Asekuracja to dokument zobowiązania do solidarnego popierania projektu nowej Ustawy Rządowej (póź. Konstytucji 3 Maja)
podpisany wieczorem 2 maja 1791 r. przez 83 posłów i senatorów. Pierwsze podpisy złożyli bp Józef Rybiński, bp Adam Krasiński,
marszałek wielki litewski Ignacy Potocki. Na początku listy zobowiazujących się osób, z prawej strony, znajduje się podpis
marszałka Stanisława Małachowskiego, który (gospodarz i inicjator spotkania) zapewne podpis złożył nieco później, acz chcąc
podnieść rangę dokumentu i wesprzeć tych którzy mogliby się jeszcze wahać podpis złożył na jej szczycie.
4
ROCZNICA UCHWALENIA KONSTYTUCJI...
Dwie pierwsze (z czterech) strony Asekuracyi z dnia 2 maja 1791 r.
Asekuracya3 ta jest wymownym wyrazem uczuć, wymownem świadectwem usposobienia zebranych w tej pamiętnej nocy, w której
świtała majowa jutrzenka. Podpisami mówią
o „ratunku ojczyzny w okropnych na Rzeczpospolitą okolicznościach". Słowa niepokoju
były, jak sądzę, prawdziwym wyrazem przekonania i usposobienia, nie zaś manewrem
politycznym, obliczonym na to, aby wstrząsnąć
umysłami, wywołać dziś trwogę, aby jutro
uderzyć w nutę nadziei. W tej chwili zebrani nie
zważali też na to, co „szykowne", jak utrzymywał
Kalinka, stosując to do wieści, szerzonej, zdaniem jego, umyślnie o nowym podziale Polski. Ci,
którzy podpisywali asekuracyę, nie myśleli i nie
potrzebowali sztuką wywoływać nastroju we
własnem gronie: byli sami przekonani o potrzebie reformy i przejęci ważnością przedsięwzięcia. Zdawali sobie jasno sprawę, że biorą
na siebie wielką odpowiedzialność w ciężkiej
dziejowej chwili. Bo chwila była istotnie ciężka.
Na rozjaśnionym widnokręgu, rozjaśnionym
prawie nadspodziewanie, zdaleka zjawiały się
ciemne chmury. Ustawała owa wojna, z którą
związane były nadzieje i prace Sejmu. Położenie
europejskie było pomyślniejsze, kiedy Sejm
skonfederowany zaczynał swą pracę, kiedy
uchwalał stutysięczną armię i żądał ewakuacyi
wojsk obcych, kiedy myślał obwarować się
przymierzem z Prusami.
Obecnie nieprzyjaciel miał wolne ręce,
a „przyjaciel", nigdy szczery, poniósł świeżo
dotkliwą, kompromitującą porażkę. Po czterykroć zrywał się do walki, a w końcu się zawahał
i cofnął. Zostało tylko żądło, skierowane przeciw
Polsce. Nie znali patryoci i nie mogli znać gry
obłudnej, ukrywanej zręcznie, ale przecież czuli,
że na traktatach polegać nie można. Sami twórcy
Ustawy napisali w swej głośnej obronie: „Im
podobniejszy zdawał się dobrym obywatelom
koniec pomyślnej dla ojczyzny pory i powrót do
fatalnej dla Polski trzech sąsiedzkich mocarstw
jedności, tem usilniej zakończenia ustawy nowej
konstytucyi pragnęli." Gorącego tego pragnienia
5
ROCZNICA UCHWALENIA KONSTYTUCJI...
PW
PW
i
nw
Ko
r sk
kto
a
P r zy
ska
jtow
Wó
k
ka
ryne
ms
ś ci
Ko
Fr
c is
an
a
zk
ńs
eln
a
ka
ta
Fre
6
Filia
Staromiejskiego
Domu Kultury
ul. Zakroczymska 11
(wejście od Wójtowskiej)
telefon: 22 635 46 47
telefon/faks 22 635 77 83
www.piwnicanawojtowskiej.sdk.pl
y
ocz
Tekst autorstwa Bronisława Dembińskiego pochodzi
z “Tygodnika Ilustrowanego” nr 1 z 1906 r.
(pisownia oryginalna)
PIWNICA
NA WÓJTOWSKIEJ
r
Zak
dowodem była asekuracya, podpisana przez 83
posłów. Czy nie można było istotnie zebrać stu
podpisów? Wprowadzenie konstytucyi zmieniłoby to o tyle, że nie potrzebaby czekać na propozycyę króla. Udział króla był jednak już najzupełniej zapewniony. Wszak sam Stanisław
August pisał bezpośrednio po ogłoszeniu Ustawy: „Od dziesięciu miesięcy Potocki i Małachowski marszałkowie zaczęli o tem ze mną traktować. Aż do Bożego Narodzenia wątpiłem
o szczerości, wątpiłem de possibilitate rzeczy;
gdy tandem widziałem, że można wierzyć,
wziąłem się szczerze do roboty." Król był reformie całkiem oddany i w tej chwili, w tej jedynej
chwili można było na niego liczyć. Czy na tem
było sto podpisów, czy mniej, czy propozycya
wyszła od króla, czy od izby, to sprawy samej
w niczem nie osłabiało i nie narażało, to była już
kwestya formalna. Jeżeli tedy znalazło się mniej
niż sto podpisów, to nie wynika stąd, że nie
można było ich więcej zebrać.
Dzień następny dowiódł, że lody pękały,
że naprawdę zaczynała się wiosna - w duszy
narodu. U marszałka Małachowskiego na prywatnem posiedzeniu zebrali się tylko ci, którzy
byli jemu najbliżsi i najwięcej związani z zamierzoną reformą, najwięcej wtajemniczeni i wybrani „koledzy". W liczbie ich przeważali posłowie z Litwy, z Inflant, Wielkopolanie i posłowie
krakowscy. Podpisami przedstawiają kilka pokoleń, od starca zasłużonego, biskupa Krasińskiego, aż do młodych, najmłodszych posłów,
pełnych animuszu i zapału, jak Niemcewicz
i Weyssenhoff. Jedni mieli za sobą chlubną
przeszłość, drudzy przed sobą chlubną, a niekiedy bolesną przyszłość. Kilka pokoleń łączy się
tu i wiąże słowem honoru, aby dać i zabezpieczyć to, co było zdrowiem i życiem narodu.
Stają obok siebie ludzie w tej pamiętnej nocy,
którzy brali udział przez przeszło pół wieku
w najważniejszych wypadkach naszych dziejów,
od Konfederacyi Barskiej aż do r. 1830. Co w tych
dziejach było mądre i szlachetne, znalazło wyraz
w „asekuracyi" z dnia 2-go maja, ożywionej
„hasłem miłości ojczyzny".
Własnoręczne podpisy są drogą pamiątką i budzą dziś naszą cześć. Patrząc na nie,
możemy żywiej uprzytomnić sobie wielką dziejową chwilę i więcej ją odczuć.
ek
Ryn ego
Nowsta
Mia
HISTORYCZNE CIEKAWOSTKI
HENRYK SADOWSKI
ORDER ŚW. STANISŁAWA
(...) Dnia 8-go maja 1765-go roku w kościele św. Krzyża na Krakowskiem-Przedmieściu
odbyła się wspaniała uroczystość orderowa,
w której oprócz króla, dygnitarzy państwa i dostojników kościoła wzięła udział śmietanka ówczesnego towarzystwa warszawskiego. Była to
ceremonia pierwszego rozdawnictwa orderu św.
Stanisława, w przededniu założonego przez
króla Stanisława Augusta, czyli, jak wówczas
mówiono, pierwsze pasowanie kawalerów,
o czem znajdujemy obszerną wiadomość w dokumencie spółczesnym, do dziś przechowywanym w dziale dawnych rękopisów Biblioteki
Głównej w Warszawie, sporządzonym przez
pierwszego jałmużnika i sekretarza orderu, brata
królewskiego, księcia Michała Poniatowskiego,
opata czerwińskiego. Dokument, oprawiony
w skórę ze złoceniami, ma kartę tytułową bardzo
starannie wypisaną różnemi literami, czarnemi
lub czerwonemi, nosi zaś tytuł: „Protokuł Kreacyi
Kawalerów Orderu Świętego Stanisława Biskupa i Męczennika nowo ustanowionego przez
Najjaśniejszego Stanisława Augusta Króla Polskiego i t. d."
W wielu podręcznikach naukowych
zdarzyło mi się czytać, jakoby order ten był
założony 8-go maja, jest to jednak niezgodne
z prawdą, król bowiem podpisał statut 7-go maja,
ten więc dzień należy uważać za datę ustanowienia ozdoby orderowej.
Pierwotnie ozdoba Stanisławowska
składała się z dwóch znaków: 1) krzyża złotego,
zawieszonego na wiązaniu wstęgi morowej,
ponsowej z białym szlaczkiem, przepasanej
przez prawe ramię na lewy bok, i 2) gwiazdy na
lewej piersi, do sukni przyszytej. Krzyż większych rozmiarów, ośmiorożny, czerwoną emalią
powleczony, w środku barwy białej, otoczonej
zielonym wieńcem laurowym, wizerunek emaliowany św. Stanisława biskupa i męczennika,
w odzieniu biskupiem, z pastorałem w ręku, po
bokach litery S. S., oznaczające wyrazy Sanctus
Stanislaus; między ramionami krzyża cztery orły
polskie, biało emaliowane; ramiona krzyża mają
obwódki złote, a na ośmiu ostrych końcach kulki
złote. Na stronie odwrotnej krzyża, na tarczy
okrągłej, również biało emaliowanej, w takimże
wieńcu laurowym wiązane inicyały S. A.
(Stanislaus Augustus). Gwiazda srebrna, z ośmiu pęków promieni złożona, w środku wieniec
laurowy zielony, złotą wstęgą spojony, w nim
okrąg srebrny z napisem wokoło złotemi literami
Praemiando incitat (Nagradzając zachęca),
w pośrodku zaś tego okręgu tarcza srebrna okrągła z monogramem królewskim S. A. R.
(Stanislaus Augustus Rex: Stanisław August
Król). Napis Praemiando incitat stanowi do
obecnej chwili dewizę orderu świętego Stanisława.
W zbiorach Muzeum Emeryka hr.
Czapskiego w Krakowie znajduje się oryginalny
order spółczesny, który ma orły odmiennego
kształtu i bez koron na głowach. Podajemy obok
(red. - str. 8) dokładny wizerunek naturalnej wielkości strony głównej tego krzyża. Jeżeli kawaler
orderu Orła Białego otrzymał ozdobę Stanisławowską, wówczas nosił tylko krzyż na wstędze
ponsowej, z szyi na piersiach wiszący. Ten sam
przepis stosował się i do osób stanu duchownego, zaszczyconych orderem św. Stanisława.
Statut pierwotny oprócz wstępu obejmuje 12 artykułów, określających liczbę kawalerów, sposób przyjmowania kandydatów do
kolegium orderowego, wreszcie powinności
kawalerów względem króla, Rzeczypospolitej
i społeczeństwa. Przepisy te jednak od samego
początku nie były ściśle zachowywane: łamał je
król, łamali je kawalerowie, głównie na punkcie
płacenia drobnej ofiary corocznej na rzecz szpitala Dzieciątka Jezus, którego fundusze od
samego zawiązku znajdowały się zawsze w stanie opłakanym. Panowie kochali się we wstęgach i chętnie piersi swe niemi przyozdabiali, ale
7
HISTORYCZNE CIEKAWOSTKI
Order Św. Stanisława ze zbiorów Emeryka
hr. Czapskiego w Krakowie.
żadną miarą nie chcieli z tego tytułu ponosić
dobrowolnych opłat, chociaż wydatek ten,
w gruncie rzeczy małoznaczny, przeznaczony
był na tak wysoki cel filantropijny, jak utrzymanie
szpitala w stolicy obszernego wówczas państwa.
Artykuł 2-gi statutu określa, iż oprócz
króla, kawalerów Orła Białego i cudzoziemców
najwyżej może być zaszczyconych sto osób orderem św. Stanisława, tymczasem liczba ta
zawsze była znacznie większa, bo monarcha
niewiele zwracał uwagi na ten warunek i ozdobę
orderową rozdawał w każdej chwili, stosownie do
swego uznania, potrzeby lub konieczności.
Statut wkładał na kawalera obowiązki
następujące: 1) ażeby zachował dozgonną wierność i życzliwość dla króla i Rzeczypospolitej; 2)
ażeby ubogich w miarę możności wspomagał,
uciśnionych zaś otaczał swoją opieką; 3) ażeby
przy odbiorze ozdoby orderowej na rzecz szpitala Dzieciątka Jezus wniósł wpisowego 25
dukatów, corocznie zaś na ręce jałmużnika
orderu składał 4 dukaty na tenże szpital i 2 dukaty na kancelaryę. Nadto kawalerowie Polacy
byli obowiązani corocznie płacić po dukacie na
zakup mszy żałobnej za dusze zmarłych spółtowarzyszów.
Król Stanisław August, ustanawiając
ozdobę orderową, chciał widoki polityczne
pogodzić z celami filantropijnymi i dlatego
w statucie zastrzegł pewne ofiary pieniężne na
szpital Dzieciątka Jezus. Licząc na uczciwość
8
szlachty, której wstęgi wielce się podobały, król
sądził, iż opłaty orderowe, w takiej okoliczności
składane, regularnie będą wpływały, i że szpital
z tego źródła corocznie poważny otrzyma zasiłek. Jak nas informują gazety ówczesne i „Protokuł kreacyi", początkowo z całą dokładnością
notujący wszelkie wpływy od kawalerów, sprawa
opłat orderowych w zupełności nie dopisała i zawiodła piękne zamiary założyciela nowej ozdoby
orderowej, co prawda nie tyle dostojnej, co
wstęga błękitna (Orła Białego), ale zawsze
ponętnej dla panów, bo jeden przed drugim upośledzonym być nie chciał.
Po ogłoszeniu statutu miał być ustanowiony odpowiedni strój dla kawalerów orderu
św. Stanisława, zamiar ten jednak do skutku nie
doszedł. Z biegiem czasu weszło w zwyczaj, iż
kawalerowie, ubierający się po polsku, w dnie
uroczyste nosili kontusze białe, obłożone szlakiem litym złotym, używanym przy pasach, żupan ponsowy w złote kwiaty, ci zaś, którzy nie
nosili stroju polskiego, mieli suknię wierzchnią
barwy białej ze szlakiem złotym i kamizelę
ponsową w złote kwiaty.
Za czasów Księstwa Warszawskiego
order św. Stanisława nie uległ żadnej zmianie,
zaszła tylko nieznaczna różnica we wstędze,
wywołana okolicznością następującą: gdy po
złożeniu korony Stanisław August zamieszkał
w Petersburgu, pozostali przy nim dworzanie,
korzystając ze swego stanowiska wpływowego,
często za pieniądze wyjednywali u króla ozdobę
orderową dla osób, które bynajmniej na to nie
zasługiwały, w skutek czego dekoracya ta straciła wiele na wartości. Otóż Fryderyk August,
chcąc podnieść ją do dawnej świetności, postanowieniem z d. 16-go lutego 1809-go r. zaprowadził pewną zmianę, po której z łatwością
można było odróżnić dawnych od nowych kawalerów, a mianowicie po obu brzegach wstęgi
polecił zamiast jednego dawać po dwa prążki
białe.
Pierwsze zasadnicze zmiany w układzie orderu św. Stanisława ukazały się dopiero
za panowania cesarza i króla Aleksandra I-go,
który dekretem z d. I-go grudnia 1815-go roku
podzielił go na 4 klasy. Ozdobę 1-ej klasy
kawalerowie odtąd nosili według dawnego
wzoru. Ozdobę 2-ej klasy na szyi, z ustanowioną
dla klasy 1-ej gwiazdą. Ozdobę 3-ej klasy na
szyi, lecz bez gwiazdy, ozdobę zaś 4-ej klasy na
sukni przy dziurce od guzika.
HISTORYCZNE CIEKAWOSTKI
Awers orderu Świętego Stanisława (order polski).
Autor zdjęcia - Maciej Szczepańczyk (Mathiasrex); pobrano z
http://pl.wikipedia.org/. [Lic. CC. Uznanie Autorstwa]
Podatek szpitalny dekretem z d. 19-go
grudnia 1816-go roku otrzymał nowe urządzenie. Od tei daty kawalerowie klasy 1-ej opłacali
corocznie 4 dukaty; klasy 2-ej - 3; klasy 3-ej - 2,
klasy 4-ej - dukata.
Cesarz Mikołaj 1-szy d. 14-go września
1829 r. nadał orderowi nowy statut, przyczem do
tej ozdoby przywiązał nowe prerogatywy i przywileje. Najważniejszy ustęp w ustawie dotyczy
zniesienia wnoszonej corocznie przez kawalerów Polaków opłaty na rzecz szpitala Dzieciątka
Jezus i ustanowienia komandoryi dla wszystkich
4-ch klas, z odpowiedniem uposażeniem pieniężnem. Art. 11-y stanowi, iż corocznie na uposażenie wyznaczona będzie suma złp. 150000,
która rozdzielona ma być w stosunku następującym: dla klasy 1-ej 9 komandoryi, każda po
złp. 4000; dla klasy 2-ej 12 komandoryi, każda po
złp. 2500; dla klasy 3-ej 24 komandoryi, każda po
złp. 1500; dla klasy 4-ej 48 komandoryi, każda po
złp. 1000. Uposażenia, przywiązane do komandoryi, wypłacać ma skarb Królestwa, nie będą
one podlegały żadnym aresztom sądowym ani
też jakimkolwiek potrąceniom. Kawalerowie,
powołani do komandoryi klasy 1-ej i 2-ej, przybierać mają tytuł „kawalerów komandorów",
powołani zaś do komandoryi klas 3-ej i 4-ej „kawalerów pensyonowanych". Jako znak odróżniający, kawalerowie komandoryi wszystkich 4-ch
klas nosić będą koronę nad krzyżem.
Po upadku powstania listopadowego
rozkazem z d. 29 listopada 1831 roku cesarz
Cesarsko-królewski order Świętego Stanisława
(order rosyjski). Fot. www.icollector.com
Mikołaj 1-y order polski św. Stanisława pod
nazwą cesarsko-królewskiego wcielił do orderów
rosyjskich1, poczem w układzie ozdoby orderowej ustanowił zasadnicze zmiany, polegające
na tem, iż wizerunek św. Stanisława na tarczy
zastąpiły litery łacińskie S. S., a zamiast orłów
polskich między ramionami krzyża zaprowadzono dwugłowe orły rosyjskie2.
H. Sadowski.
PS
[Redakcja] Po odzyskaniu przez Polskę niepodległosci w 1918
roku Order nie został restytuowany jako obowiazujące
odznaczenie Państwowe. Częściowo kontynuatorem ducha
Orderu Św. Stanisława jest ustanowiony w 1921 r. Order
Odrodzenia Polski. Za oficjalne przywrócenie nie uważa się
aktu, którego dokonał "samozwańczy" prezydent Polski na
uchodźstwie - Juliusza Nowina-Sokolnicki (pokłosiem jego
działalności jest m.in. funkcjonujace do dziś odznaczenie
przyznawane przez "Wielką Narodową Kapitułę Orderu
Świętego Stanisława w Polsce" z ramienia Stowarzyszenia
Dam i Kawalerów Orderu Świętego Stanisława w Polsce).
Współcześnie istnieje kilka odznak prywatnych nawiązujących
do historycznej nazwy i tradycji orderu.
1) jako najniższe z nich, przyznawane m.in. za... zasługi
w rusyfikacj. Order przyznawany faktycznie do 1917 r.
2) początkowo "rosyjskie orły" spoczywały bardziej "na"
ramionach krzyża; później order poddano modyfikacjom
plastycznym i umieszczono je "między" ramionami krzyża.
Tekst pochodzi z: "Tygodnik Ilustrowany" nr 18 z 5 maja
1906 r Ilustr. czarno-białe pochądzą z artykułu..
9
Z NASZEJ PRACOWNI...
Artur Nowak-Far, lat 8. "Podróż”
z Pracowni Plastyczno-Teatralnej “Pankracownia” SDK prowadzonej przez Bożennę Pepłońską
“Vigoroso contraluz de abstracción geométrico-plástica con
protagonismo de triángulos, rectángulos y cuadriláteros rojos
compensados con los complementarios círculos verdes de los
árboles, todo ello integrado en la masa negra y azul de fuertes
trazos."
"Silne światło padające z przeciwnej strony, o cechach abstrakcji
geometryczno-plastycznej, ze zwracającymi uwagę czerwonymi
formami trójkątów, prostokątów i kwadratów, zrównoważonych
uzupełniającym kolorem zieleni okrągłych form drzew, a wszystko
to zintegrowane w czarnej i niebieskiej masie mocnych pociągnięć
pędzla.”
Dr. Rafael Contreras Juesas
Profesor Wydziału Rysunku Akademii Sztuk Pięknych
San Carlos w Walencji (Hiszpania) i wybitny plakacista
Walencja 22.04.2013 r.
Tłumaczenie na język polski: dr Alicja Senón-Llopis Golec
Informacje kulturalne
Bieżące wydarzenia, koncerty, imprezy, spotkania
tel. (22) 831-23-75, www.sdk.pl
MuZyKA
TeaTR
PLASTyKA
TANieC
GALERie
LITERATURA
EDUKAcjA
dLA DzieCi
i młOdziEży
Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmian w programie (np.: terminu lub godziny rozpoczęcia imprezy, składu zespołów).
WYSTAWA
INFORMACJE KULTURALNE
INFORMACJE KULTURALNE
GALERIA PROMOCYJNA
RADOSŁAW JASTRZĘBSKI
POD ŚCIANĄ
malarstwo
Wystawa czynna od 8 maja do 2 czerwca 2013 r.
Otwarcie wystawy 8 maja 2013 r. o godz. 18.00
Radosław Jastrzębski - ur. 1987. W latach 2006-2011 studia na Wydziale
Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Dyplom z wyróżnieniem
w pracowni malarstwa prof. Leona Tarasewicza oraz w pracowni sztuki
w przestrzeni publicznej prof. Mirosława Duchowskiego. Finalista
Konkursu o Artystyczną Nagrodę Siemensa 2011, laureat Nagrody im.
Profesora Józefa Szajny oraz Nagrody „Inicjatywy ENTRY”. Wyróżnienie
honorowe Dyrektora Galerii Sztuki w Legnicy na 22. Ogólnopolskim
Przeglądzie Malarstwa Młodych Promocje 2012.
Wystawy indywidualne: 2012 - „Oto człowiek”, Galeria Ostrołęka,
Ostrołęka. 2011 - „Światło”, Galeria Ostrołęka, Ostrołęka.
Niniejsza wystawa powstała dzięki Nagrodzie - stypendium „Inicjatywy ENTRY” (fundatorzy
Agnieszka i Paweł Gieryńscy oraz Dariusz Wasylkowski) i Akademii Sztuk Pięknych
w Warszawie za rok 2012.
Galeria Promocyjna - II piętro SDK, od wtorku do soboty: 11.00-18.00, w niedzielę: 13.00-17.00
GALERIA WYJŚCIE AWARYJNE
ŁÓDŹ W WARSZAWIE
Wystawa prac studentów II i III roku Społecznej Akademii Nauk,
Kierunku Grafika.
"Jako wykładowca a zarazem kurator mam zaszczyt zaprosić wszystkich na
wystawę studentów II i III roku Społecznej Akademii Nauk, Kierunku Grafika.
Prezentowane tu fotografie, ilustracje oraz filmy animowane zostały wykonane
w ramach zajęć w pracowniach: Animacji (II rok), Ilustracji i Fotografii (III rok).
W pracach można zauważyć indywidualny charakter studenta, jego zaangażowanie a także niebanalne spojrzenie na świat i problem mu zadany. Bardzo
się cieszę z realizacji tu przedstawionych oraz z faktu, iż mogę pracować w tak
kreatywnymi studentami.”
Krzysztof Ćwiertniewski
Wystawa czynna od 1 do 15 maja 2013 r.
il. Dominik Domiza
Społeczna Akademia Nauk powstała w 1994 r. Jest uczelnią o zasięgu ogólnopolskim. Prowadzi studia pierwszego
i drugiego stopnia, seminaria doktoranckie, studia podyplomowe oraz MBA. Oferuje kształcenie na 22 kierunkach.
Galeria Wyjście Awaryjne - Parter SDK, codziennie: 9.00-21.00. Kurator Galerii: Tomasz Świtalski.
12
GALERIA WYJŚCIE AWARYJNE
MAGDALENA KOBIERECKA
WYSTAWA
INFORMACJE KULTURALNE
KULTURALNE
INFORMACJE
Wystawa czynna od 16 do 31 maja 2013 r.
Zapraszam na wystawę moich kompozycji abstrakcyjnych malowanych na szkle i pleksi. Będą to
prace wykonane techniką wymagającą odważnych zestawień, pewności ruchów i szybkich decyzji.
Na co dzień pracuję z dziećmi, prowadzę pracownię plastyczną dla młodych artystów i pasjonatów
sztuki. Uczestnikom moich zajęć zazdroszczę nieskrępowania podczas wykonywania prac i oryginalnych pomysłów na podejmowanie proponowanych tematów.
Magdalena Kobierecka
Więcej na: magdalenakobierecka.pl; plastykadladzieci.com.pl
BLUES NA NIEDZIELĘ
12 maja 2013 r. o godz. 19.00
ROMEK PUCHOWSKI
„FREE”
KONCERT
Galeria Wyjście Awaryjne - Parter SDK, codziennie: 9.00-21.00. Kurator Galerii: Tomasz Świtalski.
ROMEK PUCHOWSKI - singer-songwriter, free-styler,
wirtuoz gitary DOBRO i techniki slide. Wszechstronna
muzyczna osobowość, wokalista, instrumentalista, jego
scenicznego „arsenału” dopełniają gitara akustyczna bas,
looper oraz iPhone. Solista, lider i twórca alternatywnej
formacji Von Zeit, członek międzynarodowych projektów
muzycznych. Mistrz techniki slide i improwizacji. Harmonijnie
łączy w swojej twórczości tradycję i nowoczesność. Jego
solowe koncerty to totalny, przepełniony pozytywną energią
performance.
Współpracował i współpracuje m.in. Martyną Jakubowicz,
Tymonem Tymańskim, ze znakomitym harmonijkarzem,
Keithem Dunnem, wirtuozem gitary, Nickiem Katzmanem oraz legendą harmonijki ustnej, Sugarem
Blue, znanym ze współpracy m.in. z Rolling Stones czy Frankiem Zappą. Brał udział w prestiżowym
projekcie koncertowym „Mistrzowie gitary”, prezentującym najwybitniejszych polskich gitarzystów.
Album jego formacji Von Zeit „Ocieramy się” został uznany za jedną z najlepszych płyt rockowych
roku 2008. Nowa płyta „FREE” ukazała się na początku marca 2013 r.
„FREE” - to album niezwykle dojrzały i jednocześnie świeży, zadziwiający bogactwem muzycznym
i prostotą jednocześnie. Płyta żywa i organiczna, przebojowa i wirtuozerska. Odważna i mądra.
Transowe DOBRO, liryczna wiolonczela, wibrująca harmonijka, stylowa gitara akustyczna,
saksofon, banjo i tuba - to tylko niektóre elementy tej niezwykłej układanki. Romek Puchowski
zaprasza do „FREE”, czyli do wolności! Więcej na: www.puchowski.com
Bilety w cenie 20 zł do nabycia na godzinę przed koncertem.
13
KONCERTY
INFORMACJE KULTURALNE
KWARTET WILANÓW
Kwartet Wilanów wystąpi 14 maja 2013 r. godz. 19.00 w czasie 27. Warszawskich
Spotkań Muzycznych, w Zamku Królewskim w Warszawie (sprzedaż biletów na godzinę przed koncertem, w Sieni Głównej Zamku Królewskiego).
Wykonawcy:
Szabolcs Esztényi - fortepian; Małgorzata Kołcz - kontrabas
Aneta Kapla-Marszałek - sopran; Jan Jakub Monowid - sopran męski
Kwartet Wilanów w składzie:
Tadeusz Gadzina - I skrzypce; Paweł Łosakiewicz - II skrzypce;
Ryszard Duź - altówka; Marian Wasiółka - wiolonczela.
W programie koncertu usłyszymy: Anna Ignatowicz - Glińska "Pieśni do słów…" na sopran i kwintet
smyczkowy (prawykonanie); Jarosław Siwiński "Sekstet" na kwartet smyczkowy, kontrabas i fortepian
(prawykonanie); Zbigniew Penherski "Brewiarze" na sopran męski i kwartet smyczkowy do słów
Zbigniewa Herberta (prawykonanie); Włodzimierz Kotoński "III Kwartet smyczkowy" (prawykonanie).
16 maja 2013 r. o godz. 18:00 Kwartet Wilanów oraz Aleksander Romański (klarnet;
solista orkiestry Sinfonia Varsovia) wystąpią z koncertem w Sali Koncertowej Państwowej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I i II Stopnia im. Stanisława Moniuszki
w Bielsku-Białej (ul. Wyspiańskiego 5a).
TANIEC
W programie: W. A. Mozart, J. Brahms, W. Lutosławski.
PIERWSZY KONCERT
CHÓRU TANGA ARGENTYŃSKIEGO “MALENA”
19 maja 2013 r. (niedziela) o godz. 15.00 zapraszamy do Staromiejskiego Domu Kultury
na koncert Chóru Tanga Argentyńskiego "MALENA". Wstęp wolny - ilość miejsc
ograniczona.
W 2012 r. dzięki inicjatywie kilku osób powstał Chór
Tanga Argentyńskiego MALENA. Chór znalazł swoje
miejsce w Staromiejskim Domu Kultury, gdzie co
wtorek pracuje nad repertuarem. Zdecydowaliśmy się
na śpiewanie tang, bo ta muzyka jest piękna, choć
trudna i w zasadzie w Polsce nieznana. Na szczęście
ostatnio zyskuje na popularności. Śpiewamy tanga
w podziale na 4 głosy, po hiszpańsku. Jednak mamy
też w repertuarze tango polskie, autorstwa Kabaretu
Starszych Panów, zatytułowane „Już kąpiesz się nie
dla mnie”. To nasz ukłon w stronę polskich tradycji
tangowych.
Na naszym pierwszym koncercie chcielibyśmy
przedstawić trzy tanga: dwa argentyńskie "Vida Mia"
i "Por una cabeza" oraz tango polskie „Już kąpiesz się nie dla mnie". Opowiemy też Państwu o historii
tanga argentyńskiego oraz o tym, dlaczego śpiewamy właśnie tanga i dlaczego chcielibyśmy zarazić
Państwa miłością do tej muzyki. Podczas naszego koncertu pokażemy zdjęcia zrobione w Argentynie,
które przybliżą Państwu urodę kraju, w którym narodziło się tango.
Serdecznie zapraszamy na koncert.
14
KLUB TWÓRCZY MIKROSCENA
Zaprasza 22 maja 2013 r. o godz. 18.30 do Piwnicy na Wójtowskiej
(ul. Zakroczymska 11) na mini spektakl „DIEM DIES DOCET”
w wykonaniu młodzieży ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Słabosłyszących nr 15 im. Ottona Lipkowskiego. Wstęp wolny!
Młodzi realizatorzy spektaklu zawarli w nim własny sposób symbolicznego
postrzegania etapów życia, a sentencja łacińska zawarta w tytule - „Z każdym
dniem stajemy się mądrzejsi „ - stała się dla nich ideą, którą pragną podzielić
się z innymi.
SPEKTAKLE
INFORMACJE KULTURALNE
KULTURALNE
INFORMACJE
24 maja 2013 r. o godz.18.00 zapraszamy do Sali Klubowej Staromiejskiego Domu
Kultury (Rynek Starego Miasta 2) na spektakl „SZCZYPTA ROMANTYCZNOŚCI”,
oparty na wybranych balladach Adama Mickiewicza. Wstęp wolny!
Od 13 do 18 maja 2013 r. w Klubie Małych Pianistów odbędą się Małe Koncerty dla
dzieci mających lekcję danego dnia. Tym razem uczniowie będą grać recitale składające się
z kilku utworów.
25 maja o godz. 11.45 w Sali Muzycznej Staromiejskiego Domu Kultury odbędzie się
Koncert Gordonowski dla dzieci. Z dziećmi wystąpią: prowadzący zajecia - Katarzyna
Mazur i Grzegorz Oksiuta, Ewa Bargiel (skrzypce), Paweł Goleń (kontrabas) i Katarzyna
Zygmont (śpiew).
WARSZAWSKA PREMIERA LITERACKA
Miasto Stołeczne Warszawa, Fundacja Kultury Polskiej, Muzeum Literatury im. Adama
Mickiewicza, Staromiejski Dom Kultury, Okręg Warszawski Stowarzyszenia Księgarzy
Polskich zapraszają do Klubu Księgarza w Warszawie (Rynek Starego Miasta 22/24)
na uroczysty wieczór z okazji przyznania nagrody Warszawskiej Premiery Literackiej
8 maja 2013 roku (środa) o godz. 17.00
LITERATURA
KLUB MAŁYCH PIANISTÓW
KONCERTY
Realizatorki spektaklu z przymrużeniem oka współczesnych nastolatek, interpretują XIXwieczne teksty, które oficjalnie rozpoczęły epokę Romantyzmu w Polsce.
KRZYSZTOFOWI MILLEROWI
za książkę kwietnia 2013 roku
13 WOJEN I JEDNA
Nagrodę Autorowi oraz dyplom honorowy Społecznemu Instytutowi Wydawniczemu “Znak” wręczy
przewodniczący Jury Adam Pomorski. Laudację wygłosi Paweł Smoleński. Fragmenty książki
odczyta Krzysztof Gosztyła.
15
DLA SENIORÓW
INFORMACJE KULTURALNE
INFORMACJE KULTURALNE
KLUB SENIORA “WARS I SAWA”
Spotkania:
9 maja 2013 r. (czwartek) o godz. 11.00 spotkanie pt.:
„HISTORIA I JAK ZROBIĆ FOTOREPORTAŻ Z WYCIECZKI”
prelekcję poprowadzi Piotr Cieśla
16 maja 2013 r. (czwartek) w godz. 6.45 - 20.00
edukacyjna autokarowa wycieczka tematyczna pt.:
„KRZEMIONKI OPATOWSKIE” - kopalina krzemienia pasiastego, Ćmielów muzeum porcelany (zapisy do 9 maja 2013 r. cena 100 zł - liczba miejsc ograniczona).
23 maja 2013 r. (czwartek) o godz. 11.00 spotkanie pt.:
„A TU SIĘ PALI JAK CHOLERA” - czyli historia Straży Ogniowej w Warszawie
prelekcję poprowadzi Karol Jerzy Mórawski
Koncert:
11 maja 2013 r. (sobota) o godz. 16.00 zapraszamy na koncert pt.:
„TO BYŁY PIĘKNE DNI” w wykonaniu BASI MAJ
(obowiązują zaproszenia)
25 maja 2013 r. (sobota) o godz. 16.00 zapraszamy na koncert pt.:
„WSPOMNIJ MNIE - CZYLI PIOSENKI NASZEJ MŁODOŚCI”
w wykonaniu Zespołu wokalnego „Ale Babki …+”
(obowiązują zaproszenia)
SPOTKANIA
CHÓR
Wstęp na spotkania za okazaniem karty stałego uczestnika Klubu „Wars i Sawa”.
CHÓR SKORACZEWSKIEGO
9 maja 2013 roku o godz. 18.00 Chór Wychowanków hm. Władysława
Skoraczewskiego zapewni oprawę muzyczną panelu "Polscy parlamentarzyści w monarchii habsburskiej", który odbędzie się w Muzeum Niepodległości w Warszawie.
SPOTKANIA GORSETOWE
Kompletujemy grupę na zajecia "Frywolitka na igle" (3 godziny). Zajecia poprowadzi
specjalistka od koronek rożnego typu, a efektem spotkań będzie stworzona własnoręcznie
śliczna koronka służąca do ozdoby przedmiotów codziennego użytku i dekoracji.
Zajęcia w kwietniu lub maju, konieczne zgłoszenia: [email protected].
W najbliższych planach zajęcia z decoupagu dla początkujących, malowanie na jedwabiu
dla początkujących oraz warsztaty koronki klockowej. Zainteresowanych prosimy o kontakt
mailowy: [email protected].
16
24 maja 2013 r. (piątek) dzieci z “Klubiku Pod Daszkiem” i “Kangurek” zapraszają na
występ z okazji Dnia Matki.
ZESPÓŁ TAŃCA DAWNEGO "PAWANILIA"
11 maja 2013 r. o godz. 13.00 Zespół Tańca Dawnego "Pawanilia" z udziałem aktora Marka Bartkowicza, wystąpi w spektaklu "Cuda Miłości", wg poezji Andrzeja
Morsztyna w Muzeum Pałacu w Wilanowie (Sala Uczt). Zagra Zespół Muzyki Dawnej
Mercurius. Wstęp po wykupieniu biletu na spektakl. Szczegóły na: www.wilanowpalac.art.pl (Teatr Królewski).
TANIEC
DZIEŃ MATKI W KLUBACH DZIECIĘCYCH
DZIECI
INFORMACJE KULTURALNE
KULTURALNE
INFORMACJE
12 maja 2013 r. o godz. 11.00 Zespół Muzyki Dawnej Ars Nova oraz Zespół Tańca
Dawnego "Pawanilia" wezmą udział w koncercie - poranku muzycznym dla dzieci pt.
"Muzyka katedr i muzyka dworów" w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im.
W. Lutosławskiego. Szczegóły na: www.studianagran.com.pl.
18 maja o godz. 19.30 w czasie Nocy Muzeów, “Pawanilia” zaprasza do Muzeum
Pałacu w Wilanowie (ul. Stanisława Kostki Potockiego 10/16 - Dziedziniec pałacowy
i okolice) na na naukę tańca dawnego. W programie pawana i jeden lub dwa kontredanse
z XVII wieku. Warsztaty zatytułowane "W wieczór tany były" poprowadzą Sylwia
Majewska i Katarzyna Mazur - instruktorki “Pawanili”. Wstęp wolny!
19 maja 2013 r. Zespół Tańca Dawnego "Pawanilia" weźmie udział w charytatywnym
Pikniku praskim. Zespół wystąpi z pokazem tańców barokowych.
WIECZORKI TAŃCUJĄCE
HUMANISTYCZNA FILOZOFIA I SZTUKA ŻYCIA
1 lub 3 maja odbędzie się doroczny rajd rowerowy „Na rozpoczęcie sezonu".
KONWERSATORIA, poniedziałki, godz. 19.15 - 21.45
6 maja - O młodzieży i młodości - rekapitulacja tematyki i dysputa; 13 maja - O prawie dziecka do
wykształcenia: troska o dziecko; krucjaty dzieci; obrona praw dziecka; 20 maja - O prawie dziecka do
wykształcenia: prawo dziecka do pozytywnego rozwoju; zadania wychowawcze; 27 maja - O prawie
dziecka do wykształcenia: podsumowanie problematyki i dysputa.
EDUKACJA
25 maja 2013 r. o godz. 18.00 (początek zabawy o 18.30) Sala im J. Kilińskiego
w budynku Zwiazku Rzemiosła Polskiego w Warszawie przy ul. Miodowej 14.
Zapraszamy wszystkich, którzy lubią tańczyć! Koszt 15 złotych,
konieczna rezerwacja mailowa pod adresem [email protected]
WARSZTATY, środy, godz. 19.15 - 21.45
8 maja - Zwycięstwo wychowania: - rekapitulacja tematyki i dysputa; 15 maja - Zagadnienie pracy ze
stanowiska humanizmu: przemiany w pojmowaniu istoty pracy; praca nad rzeczami i praca nad
ludźmi; człowiek i nowoczesne formy pracy wytwórczej; 29 maja - Zagadnienie pracy: punkt widzenia
humanizmu; realizacja humanizmu i nadzieje młodych techników; zagadnienia pracy przy maszynie.
Zajęcia prowadzi dr Andrzej Sztylka.
17
PIWNICA NA WÓJTOWSKIEJ
INFORMACJE KULTURALNE
SCENA PIĘTRO WYŻEJ
Zaprasza w sobotę 25 maja 2013 r. o godz. 19.00
do PIWNICY NA WÓJTOWSKIEJ
(ul. Zakroczymska 11 - wejście od ul. Wójtowskiej)
„POWIEDZ JEJ”
PIOSENKI GRAŻYNY ORLIŃSKIEJ
Wystąpią :
Grażyna Orlińska
Grzegorz Marchowski - gitary, śpiew
Magdalena Choryło - śpiew
Grażyna Orlińska - poetka, scenarzystka,
autorka tekstów piosenek.
Na przełomie lat 70. i 80. była członkiem Klubu
Literackiego SDK. Jako poetka debiutowała
w 1981 roku (kolumna literacka w tygodniku
"Razem" - opatrzona wstępem Piotra Kuncewicza - następnie publikacje prasowe i programy poetyckie w Polskim Radiu, realizowane m.in. przez Małgorzatę Kamykową). Pięć lat
później, w 1986 r., przebojem "I ty któregoś dnia" (z muzyką i w wykonaniu Ryszarda
Poznakowskieg, który "odkrył" ją dla piosenki) zaistniała, jako autorka tekstów.
Piosenki do jej tekstów śpiewali między innymi Zbigniew Wodecki, Andrzej Zaucha, Halina
Frąckowiak, Irena Santor, Andrzej Dąbrowski, Marlena Drozdowska, Bohdan Łazuka, Ewa
Bem, Maryla Rodowicz, Barbara Dziekan, Hanna Banaszak. Muzykę do jej tekstów tworzyli
m.in. Ryszard Poznakowski, Włodzimierz Nahorny, Włodzimierz Korcz, Jacek Skubikowski,
Czesław Majewski, Mirosław Czyżykiewicz, Ryszard Szeremeta.
Najbliższa Grażynie Orlińskiej jest piosenka aktorska i poetycka. Pisała też piosenki do
spektakli teatralnych w Teatrze Syrena, w Teatrze im. S. Jaracza w Olsztynie, sopockiego „
Atelier” i do programów telewizyjnych "Jestem tekstylna" i "Bez makijażu" (z cyklu "Piosenki
z kontekstem"). Wydała m.in. autorskie płyty: “A ja żyję", „Czułość” , "Echa", "Sopocki
nokturn", "Softly", "Zielony Księżyc", "Powiedz Jej”.
Więcej na www.orlinska.pl
"POWIEDZ JEJ..." to moja piąta, autorska płyta, druga - stworzona we współpracy z Grzegorzem
Marchowskim i Magdaleną Choryło i pierwsza nagrana w tak bogatej, nowoczesnej aranżacji. Poetycki
materiał powierzyliśmy Maćkowi Jeleniewskiemu, obdarzonemu ogromną wrażliwością (nie tylko
muzyczną) kompozytorowi i gitarzyście. Zagrali znakomici trójmiejscy muzycy jazzowi i rockowi.
Dziesiątki godzin pracy studyjnej, twórcze szaleństwo... dla mnie - artystyczny eksperyment. Teksty ważne, chyba najważniejsze... o kruchości i sile człowieka, o kosmicznej samotności i nadziei, ze może,
jednak, gdzieś... o miłości, o śmierci... Byłam zdumiona słysząc, z jaką delikatnością (często wręcz
czułością) opowiadają te nasze, nie proste przecież historie muzycy, na co dzień związani z zupełnie
inną poetyką (Łukasz Jeleniewski - genialny perkusista grupy LipaLi czy Tomek "Snake" Kamiński, do
niedawna - gitara elektryczna Golden Life). Nad całością czuwało nieomylne ucho naszego realizatora
Michała Mielnika. Mój stosunek do "POWIEDZ JEJ..." jest bardzo emocjonalny. Mam wrażenie, że
doświadczyłam czegoś cudownie nowego... że, dzięki pracy całego zespołu, sięgnęliśmy daleko, poza
horyzont Krainy Łagodności.
Grażyna Orlińska
Bilety w cenie 25 zł do nabycia na godzinę przed koncertem w kasie Piwnicy
Zasady rezerwacji biletów na: www.scenapw.sdk.pl
18
TEATR KLASYKI ROSYJSKIEJ
Zaprasza 26 maja 2013 r. (niedziela) o godz. 18.00
do PIWNICY NA WÓJTOWSKIEJ
IMPRESJA SCENICZNA
„поезд”
(Moskwa - Rostow nad Donem)
Występują:
Sylwia Ciuła, Sara Bocheńska, Marta Dondziak, Ilona Lipska,
Magda Olszewska, Daniel Skrzypczak
Reżyseria: Zuzanna Górniaszek
Jest to druga po „ Apetycie” impresja sceniczna. Tym razem inspiracją do pracy i ostatecznego kształtu
propozycji inscenizacyjnej, opartej na dwóch planach, w którym jeden uzupełnia drugi, było
opowiadanie W. Jerofiejewa pt „ Moskwa - Pietuszki” ...
Wstęp wolny!
PIWNICA NA WÓJTOWSKIEJ
INFORMACJE KULTURALNE
KULTURALNE
INFORMACJE
TEATR POLONISTYKI UW
Teatr Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego zaprasza do Piwnicy na Wójtowskiej
„M jak...”
na podstawie dwóch sztuk Pierre’a de Marivaux:
Le Jeu de l’Amour et du Hasard
(Gra miłości i przypadku)
oraz La Dispute (Spór)
Przedstawienia odbędą się
18, 19, 20, 24, 27 i 31 maja o godzinie 19.00
Zaliczany obok Moliera, Racine’a i Corneille’a do najważniejszych dramatopisarzy francuskiego teatru,
Pierre de Marivaux napisał przeszło czterdzieści sztuk teatralnych, w których osnowę stanowią przede
wszystkim zawiłe relacje damsko–męskie i problemy miłości. Te szczególne tematy w twórczości
Francuza, przefiltrowane przez współczesną wrażliwość młodych ludzi, podejmuje w swym
przedstawieniu jego rodak, absolwent Wiedzy o Teatrze AT w Warszawie i wykładowca WPiA UW
Philippe Chauvin. Jest to jego druga współpraca z Teatrem Polonistyki UW i pierwsza realizacja
Marivaux w Polsce. Premiera „M jak...” będzie próbą postawienia pytań o sens miłości. Inspiracją
i treścią są dwie sztuki napisane przez Marivaux: Le Jeu de l’Amour et du Hasard (Gra miłości
i przypadku) oraz La Dispute (Spór).
Obsada: Anna Siewierska, Hanna Piekarska, Milena Załęska, Sabina Zygmanowska,
Diana Kozińska, Aleksandra Filozof, Piotr Kowalczyk, Piotr Bartha, Tomasz Kopeć,
Jakub Sawicki oraz gościnnie Jakub Kiersikowski i Tomasz Motyka.
Scenografia: Łukasz Kowalik
Kostiumy: Ewa Rowińska
Adaptacja i reżyseria: Philippe Chauvin
Wstęp za zaproszeniami.
19
PIWNICA NA WÓJTOWSKIEJ
INFORMACJE KULTURALNE
OKR 2013 - ELIMINACJE WARSZAWSKIE
WYNIKI
14 kwietnia 2013 r. w „Piwnicy na Wójtowskiej” Filli Staromiejskiego Domu Kultury odbyły się przesłuchania uczestników stołecznych eliminacji 58 Ogólnopolskiego Konkursu
Recytatorskiego. Jury w składzie: Grzegorz Gierak (aktor),
Zuzanna Górniaszek (teatrolog), Maria Kowalik (aktorka), uznało,
że poziom był wysoki, wyższy niż w latach poprzednich.
W etapie wojewódzkim OKR udział wezmą:
Małgorzata Jaworska - w turnieju „Poezja
śpiewana”; Emma Herdzik - w turnieju „Teatr
jednego aktora”; Jan Marczewski, Kamil
Kołodziński, Magdalena Żurawska, Marta
Parzychowska, Bartłomiej Guziak w turnieju
„Recytacja”. Jury wyróżniło ponadto Paulinę
Kondrak i Grzegorza Bucholca.
(Na zdjęciach od lewej: Małgorzata Jaworska, Emma Herdzik,Jan Marczewski, Kamil Kołodziński, Magdalena
Żurawska, Bartłomiej Guziak. Fot. Paulina Zając.)
INTERAKTYWNE LEKCJE TEATRALNE
Co tydzień, w piątki, o godzinie 10.00 w Piwnicy na
Wójtowskiej. Interaktywne lekcje teatralne. Zajęcia z historii
teatru połączone z warsztatami dla zorganizowanych klas
gimnazjalnych i licealnych. Prowadzi Maria Kowalik.
Lekcje na przyszłe terminy (w piątki) można zamówić pod
nr tel. : 22 635 46 47
DO TEATRU PRZEZ BAJKĘ
W poniedziałki o godzinie 10.00 w Piwnicy na Wójtowskiej.
Do teatru przez bajkę - warsztaty teatralne dla najmłodszych
(zorganizowane starsze grupy przedszkolne i pierwsze klasy szkoły
podstawowej) połączone z przedstawieniem teatralnym „Królewna
i kwiat”. Zajęcia z przedstawieniem na przyszłe terminy
(w poniedziałki) można zamówić pod nr. : 22 635 46 47
Informacje: www.piwnicanawojtowskiej.sdk.pl, www.scenapw.sdk.pl
Piwnica na Wójtowskiej - Filia Staromiejskiego Domu Kultury w Warszawie
ul. Zakroczymska 11 (wejście od Wójtowskiej) telefon: 22 635 46 47; telefon/faks 22 635 77 83
20
KLUB LITERACKI
PROMOCJA KSIĄŻEK
Zapraszamy 13 maja 2013 r., o godz. 18.00 na promocję książek wydanych przez
Wydawnictwo WBPiCAK w Poznaniu w 2012 r.:
BIANKI ROLANDO PODPŁOMYKI
KRYSTYNY DĄBROWSKIEJ BIAŁE KRZESŁA
ARTURA SZLOSARKA OŁÓWEK RZEŹNIKA
LITERATURA
INFORMACJE KULTURALNE
KULTURALNE
INFORMACJE
Spotkanie odbędzie się w cyklu „Seryjni poeci”.
W spotkaniu udział wezmą: Bianka Rolando, Krystyna Dąbrowska, Artur Szlosarek.
Wieczór poprowadzi Justyna Sobolewska.
Bianka Rolando (ur. w 1979 r.) pisarka i artystka sztuk wizualnych. Ukończyła poznańską Akademię Sztuk
Pięknych. Wykłada na poznańskiej ASP i na Uniwersytecie Warszawskim. Opublikowała zbiór opowiadań
Rozmówki włoskie (2007), nagrodzony Medalem Młodej Sztuki w dziedzinie literatury (2009), poemat Biała książka
(2009), za który otrzymała nagrodę im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy debiut poetycki roku, oraz dwa tomy
wierszy Modrzewiowe korony (2010) i Podpłomyki (2012). Mieszka w Poznaniu.
Krystyna Dąbrowska (ur. w 1979 r.) poetka, grafik, tłumaczka oraz autorka słuchowisk radiowych. Studiowała
grafikę na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Swoje wiersze publikowała m.in. w „Kwartalniku Artystycznym”
i „Gazecie Wyborczej”. Zajmowała się również tłumaczeniem twórczości Williama Carlosa Williamsa i Derka
Walcotta. W 2006 r. wydała swój pierwszy tomik wierszy Biuro podróży, który w 2007 r. nominowany był do Nagrody
im. Stanisławy Zawiszanki. W 2012 r. w Wydawnictwie WBPiCAK ukazała się jej najnowsza książka Białe krzesła.
Mieszka w Warszawie.
Artur Szlosarek (ur. w 1968 r.) poeta, tłumacz. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie
i komparatystykę, germanistykę i filozofię na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Bonn. Wiersze publikował m.in.
w „Zeszytach Literackich” „bruLionie” i „Tygodniku Powszechnym”. Debiutował tomem poetyckim Wiersze
napisane (1991). Wydał m.in.: Popiół i miód (1996), Camera obscura (1998), List do ściany (2000), Pod obcym
niebem (2005). Laureat Nagrody Kościelskich (1993). Stypendysta berlińskiej Akademii Sztuk, Fundacji Roberta
Boscha, Ministra Kultury RP. Tłumaczył Celana, Benjamina, Kafkę i Lichtenberga. Mieszka w Berlinie.
Wstęp wolny!
Redakcja Pisma SDK „Wakat/Notoria” 16 i 24 maja
będzie prowadziła panele i spotkania autorskie na
Festiwalu Literackim w Chełmie i festiwalu Poznań
Poetów.
SPOTKANIE PROMOCYJNE
8 maja 2013 r. o godz. 19.00 odbędzie się spotkanie promocyjne
książki KRZYSZTOFA MILLERA “13 WOJEN I JEDNA”.
Książka uzyskała tytuł książki miesiąca kwietnia 2013 r.
w ramach Warszawskiej Premiery Literackiej.
Spotkanie organizuje Koło Naukowe przy Galerii Wyjście Awaryjne.
Wstęp za zaproszeniami!
21
LITERATURA
INFORMACJE KULTURALNE
INFORMACJE KULTURALNE
WSPÓLNY POKÓJ
SEMINARIUM O LITERATURZE TWORZONEJ PRZEZ KOBIETY.
- 6 maja, poniedziałek, godz. 18.30 - KOMIKS
Prowadzenie Maria Cyranowicz
- 20 maja, poniedziałek, godz. 18.30 - Animowane obrazy kobiet
Prowadzenie Agnieszka Kozłowska
Współczesna proza i poezja kobiet przemawia mocnym głosem. Obrazy doświadczenia kobiecego, przemiany
tożsamości Polek, krytyczny namysł nad rzeczywistością budują zróżnicowane narracje, w których prywatne miesza
się, łączy i wchodzi w spór z publicznym. Co dzieje się w filmie animowanym, innym znaczącym tekście kultury?
Jakie obrazy kobiet rysują i animują reżyserki, jakie obrazy się z tych filmów wyłaniają? Na czym polega
emancypacja? Ile jest prywatnego, a ile publicznego? Warto też zastanowić się nad tym, co miłośniczkom literatury
może dać spotkanie z filmem animowanym? Obejrzymy w całości lub fragmentach filmy m.in.: Małgorzaty Bosek,
Marty Pajek, Ewy Borysewicz, Agi Jarząbowej
informacje szczegółowe i lektury: www.manifestacjepoetyckie.sdk.pl
SEMINARIUM
LĘK, STRACH, OBRZYDZENIE. HORROR W LITERATURZE NOWOCZESNEJ
- 16 maja, czwartek, godz. 17.00
Prowadzenie prof. Przemysław Czapliński
WOLONTARIAT
Lektury:
1) J.M. Coetzee, Życie i czasy Michaela K.
- Sarah Dove Heider, Bezczasowa ekstaza Michaela K;
- Patrick Hayes, „Tu rządzi Joey”. Mówienie prawdy w Życiu i czasach Michaela K;
2) Odojewski, Zasypie wszystko, zawieje
- Inga Iwasiów, Kresy w twórczości Włodzimierza Odojewskiego. Próba feministyczna. Szczecin 1994.
- Magdalena Rembowska-Płuciennik, Poetyka i antropologia. Cykl podolski Włodzimierza Odojewskiego, Kraków
2004; - Grzegorz Czerwiński, Po rozpadzie świata. O przestrzeni artystycznej w prozie Włodzimierza Odojewskiego,
Gdańsk 2011; - Wiesława Tomaszewska, Metafizyczne i religijne. Problem subtematu w dziele literackim na
przykładzie prozy kresowej Włodzimierza Odojewskiego, Warszawa 2011; - Odojewski i krytycy. Antologia tekstów,
red. Stanisław Barć, Lublin 1999.
BAJKOWY WOLONTARIAT
Grupa wolontariuszy SDK „bajkowych opowiadaczy” od kwietnia do końca czerwca
2013 roku odwiedzać będzie przedszkola i inne placówki dla dzieci, opowiadając bajki
z książeczki wydanej w ramach 2 edycji programu „Bajki Międzykulturowe” organizowanego przez Staromiejski Dom Kultury.
KLUB WOLONTARIUSZY
Zapraszamy wszystkich aktywnych, zainteresowanych działalnością kulturalną do
dołączenia do naszej grupy wolontariuszy. Otwarte spotkanie odbędzie się we wtorek
14 maja 2013 o godz. 17.00 w Piwnicy Largactil, Staromiejskiego Domu Kultury.
W dniach 27 kwietnia - 4 maja 2013 r. grupa wolontariuszy SDK bierze udział
w międzynarodowych warsztatach o tematyce rasizmu, ksenofobii i wykluczenia
społecznego, które odbywają się w miejscowości Valkenburg w Holandii. Warsztaty
zorganizowano w ramach programu Unii Europejskiej „Młodzież w działaniu”.
22
Kontakt: Paulina Zając - [email protected], tel. 22 831 2375 w. 141
DNI AFRYKI W SDK
Międzywydziałowe Koło Afrykanistyczne przy Wydziale Orientalistycznym
Uniwersytetu Warszawskiego, Katedra Języków i Kultur Afryki UW, Staromiejski
Dom Kultury oraz Festiwal Afrykamera serdecznie zapraszają na kolejną edycję
DNI AFRYKI, które odbędą się w dniach 6-9 maja 2013.
DNI AFRYKI
INFORMACJE KULTURALNE
KULTURALNE
INFORMACJE
W Staromiejskim Domu Kultury będą miały miejsce trzy wydarzenia:
- we wtorek 7 maja 2013 r. w godz. 17:00-18:00:
- warsztaty językowo-kulturowe: język amharski/Etiopia;
prow. Kinga Turkowska;
- we środę 8 maja 2013 r. w godz. 17:00-18:00:
- warsztaty językowo-kulturowe: język i kultura Hausa;
prow. Patrycja Kozieł i Krzysiek Schabowski;
- w czwartek 9 maja 2013 r. w godz. 17:00-18:00:
- warsztaty językowo-kulturowe: suahili;
prowadząca: Magda Jarocka.
Na warsztaty językowo-kulturowe obowiązują zapisy. Zgłoszenia prosimy wysyłać na
maila: [email protected] w treści prosimy wpisać imię, nazwisko, rodzaj
warsztatów (lub który dzień warsztatów językowo-kulturowych Państwa interesuje) oraz
telefon kontaktowy.
BAJKI MIĘDZYKULTUROWE
Poznanie różnorodności kultur wprowadzeniem
do rozumienia otaczającego świata.
W Staromiejskim Domu Kultury trwa trzecia edycja programu edukacji kulturalnej,
podczas którego osoby wywodzące się z innego niż polski, kręgu kulturowego,
przeczytają tradycyjną dla siebie bajkę, grupie dzieci z ogniska wychowawczego.
Czytanie bajek wzbogaci prezentacja jej kontekstu kulturowego. Dorośli, podczas
warsztatów literackich, stworzą bajkę wystawioną na koniec jako inscenizacja teatralna
angażująca wszystkich uczestników projektu. Dzieci, w trakcie warsztatów plastycznych
wykonają ilustracje do wysłuchanych bajek. Cykl regularnych spotkań , odbywających się
w Piwnicy Largactil, zakończy się w czerwcu 2013 r. Efektem finalnym będzie m.in.
książeczka, w której znajdą się wszystkie bajki z programu, w językach oryginalnych
i polskim tłumaczeniu, ilustrowana pracami dzieci wykonanymi podczas warsztatów.
EDUKACJA
Z całością niezwykle bogatego programu
Dni Afryki można się zapoznać na
stronie: dniafryki2013.wordpress.com.
Organizator - Staromiejski Dom Kultury w Warszawie.Partnerzy - Bułgarski Instytut Kultury, Fundacja Krzewienia
Kultury Japońskiej Sakura, Rosyjski Ośrodek Nauki i Kultury w Warszawie, Forum Kenijsko-Polskie, Instytut
Słowacki w Warszawie, Węgierski Instytut Kultury, Ognisko Wychowawcze Stara Prochownia.
23
FILM
INFORMACJE KULTURALNE
INFORMACJE KULTURALNE
DYSKUSYJNY KLUB FILMÓW NIEOBECNYCH
Zapraszamy do Piwnicy Largactil Staromiejskiego Dom Kultury:
14 MAJA 2013 R. GODZ. 19.00
NA PÓŁNOC OD KALABRII
Scenariusz i reżyseria - Marcin Sauter
Polska 2009; czas trwania: 67 min
NA PÓŁNOC OD KALABRII - "dokument bajkowy" o wymarzonym
miejscu do życia, gdzie czas płynie powoli, ludzie dobrze się znają,
akceptują swoje niedoskonałości, spotykają się, żeby porozmawiać i po
prostu być razem. Sauterowi i jego ekipie udało się do filmu
zaangażować całe miasteczko. Wystarczyło tylko dać mieszkańcom
parę lekcji kuchni śródziemnomorskiej i sztuki carpe diem, by polska
prowincja zaczęła przypominać malowniczą Kalabrię, a film - włoską
komedię.
Marcin Sauter - reżyser, operator, fotograf. Cztery lata pracował w Gazecie Wyborczej jako fotoreporter, z tego dwa
lata jako szef działu foto w Bydgoszczy. Publikował fotoreportaże w Magazynie GW, Rzeczpospolitej i miesięczniku
Pozytyw. Autor 12 indywidualnych wystaw fotograficznych, uczestnik wielu wystaw zbiorowych w kraju i za granicą.
Absolwent Wyższego Studium Fotografii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi
oraz kursu dokumentalnego Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy (2005). Zrealizował kilka
filmów dokumentalnych m.in.: „Cisza”, „Za płotem”, „Kino objazdowe” , „Na północ od Kalabrii”, „Pierwszy dzień”.
W programie pokaz filmów i dyskusja. Pokaz realizowany we współpracy
z Mistrzowską Szkołą Reżyserii Andrzeja Wajdy. Film udostępniony dzięki
uprzejmości WAJDA STUDIO.
Wstęp wolny!
28 MAJA 2013 R. GODZ. 19.00
Zapraszamy na dwa filmy zrealizowane w ramach programu
„30 minut” STUDIA MUNKA.
BEZ ILUZJI
reż. Krzysztof Krzysztof; Polska 2006
Aki i Bruno to dwoje dorosłych, zakochanych w sobie renegatów. Udaje im się
stworzyć swoje małe niebo na ziemi poza społecznymi normami. Miron młody chłopak - bezrozumnie niszczy ten świat poprzez swoją chłopięcą
naiwność i dziecięcy egocentryzm. Bez iluzji to film o niedorosłości
i przestrzeni pomiędzy światem dorosłych i pacholęctwem.
FABRYKA
reż. Maciej Adamek; Polska 2006
19-letni Adam ma swój garażowy zespół grunge’owy i myśli o zdawaniu na
studia. Tymczasem pracuje w lokalnej fabryce lalek, gdzie codziennie
mocuje produkowanym tam lalkom rączki, nóżki i głowy. Praca go nudzi,
również poznani tam ludzie nie wydają mu się partnerami do rozmów
i materiałem na bliższe znajomości. Tak jak Sylwia, która – mimo braku
zainteresowania z jego strony – wyraźnie zabiega o jego względy…
Film Macieja Adamka to nieco przewrotna opowieść o międzyludzkich
relacjach i pierwszych ważnych decyzjach podejmowanych w życiu.
W programie pokaz filmów i dyskusja. Pokaz realizowany we
współpracy ze STUDIEM MUNKA.
Wstęp wolny!
24
TOWARZYSTWO PRZYJACIÓ£ WARSZAWY
SZTANDAR TPW
WYHAFTOWANY PRZEZ
SIOSTRY WESTIARKI JEZUSA.
Jak informowaliśmy w nr 102 „Rynku”,
Towarzystwo Przyjaciół Warszawy posiada nowy
sztandar. Ufundowali go członkowie Towarzystwa, na Jubileusz 50 lecia działalności (lata:
1963 - 2013). Zastąpił on, służący nam przez
wiele lat (i służy do dziś), historyczny sztandar
warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Grochowa z 1916 roku.
Nasz nowy Sztandar został poświęcony
9 kwietnia 2013 roku w Kościele Matki Bożej
Łaskawej oo. Jezuitów na Starym Mieście,
w czasie uroczystości Jubileuszowych Towarzystwa Przyjaciół Warszawy.
Został wykonany w pracowni haftu
artystycznego, prowadzonej przez Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa*, mieszczącej
się przy ulicy Brackiej w Warszawie.
Zgromadzenie Sióstr Westiarek Jezusa
zostało założone w Polsce, 12 listopada 1882
roku, przez błogosławionego Ojca Honorata
Koźmińskiego w Zakroczymiu, przy współudziale matki Sabiny Kaweckiej. Jest zgromadzeniem niehabitowym, opartym na III Regule
św. Franciszka z Asyżu. Obecnie na terenie
Polski działa 11 placówek Zgromadzenia,
a jedną z nich jest pracownia przy ulicy Brackiej.
Nazwa Westiarki pochodzi od łacińskiego Vestis, vestire, co oznacza odzienie,
szatę, ubieranie. "Westiarki Jezusa" to siostry
szyjące "szaty dla Chrystusa" (m.in. szaty
liturgiczne, ozdobne nakrycia naczyń liturgicznych, chorągwie, sztandary kościelne).
Wśród licznych zadań , jakie wykonują Siostry
jest troska o piękno szat liturgicznych, porządek
i estetyczny wygląd świątyń (pełnią funkcję
zakrystianek), a także troska o zachowanie od
zapomnienia haftów artystycznych wykonanych
przez siostry od 130 lat istnienia, renowacja
i przywracanie piękna zabytkowym sztandarom,
ornatom itp.
Z pracowni Sióstr Westiarek Jezusa
wyszły m.in. takie arcydzieła sztuki hafciarskiej
jak:**
- Sztandar Pierwszej Polskiej Samodzielnej
Brygady Spadochronowej, walczącej w Anglii
(1942);
- ornat milenijny dla papieża Pawła VI (1966);
- cztery suknie dla Matki Bożej Jasnogórskiej milenijna, brylantowa, rubinowa i perłowo koralowa;
- szaty liturgiczne dla Ojca Świętego Jana Pawła
II.***
Wielkim zaszczytem dla Towarzystwa
Przyjaciół Warszawy, jest wykonanie sztandaru
właśnie w tej pracowni, za co, Siostrze Wandzie
i wszystkim siostrom zakonnym, które tak cierpliwie i pracowicie upiększały nasz sztandar,
składamy serdeczne podziękowanie.
Wacława Borkowska - Zarząd Główny TPW
Krystyna Grzelak - O/Stare Miasto TPW
Fot. Urszula Spinkiewicz
* - Congregatio Sororum Vestiariarum Iesu
** - album „Wdzięczna praca”, 2000.
*** - strona internetowa Zgromadzenia: www.westiarki.pl;
tam też można obejrzeć fotografie prac sióstr Westiarek.
25
KLUBY, ZAJECIA, STA£E FORMY
PRACY W SDK
,
KA
PLASTY i film
SPOTKANIA PRZY SZTALUGACH
Prowadzone od 1974 r. Plastyczne zajęcia proponują działania z zakresu rysunku i malarstwa
(martwa natura, postać). Przygotowują młodzież
do egzaminów na wyższe uczelnie plastyczne,
ale nie tylko, bowiem zapraszamy także
wszystkich (dorosłych, seniorów), chcących
wykorzystać swój talent dla samej przyjemności
rysowania i malowania. Zajęcia dla młodzieży
szkół średnich oraz studiującej w poniedziałki
i czwartki w godz. 13.00 - 21.00 - od godziny
17.00 także dla osób pracujących. Zajęcia dla
seniorów we wtorki i środy w godz. 8.00 - 14.00.
Prowadzący: Bartłomiej Gerłowski
MANSARDA
Od 2000 roku pracownia prowadzi zajęcia
z rysunku i malarstwa dla dorosłych oraz młodzieży (ze szczególnym uwzględnieniem seniorów i gimnazjalistów). Głównym celem lekcji
jest kształcenie warsztatu artystycznego, motywowanie do pracy twórczej oraz przygotowanie
do egzaminów wstępnych na uczelnie plastyczne. Zajęcia: dla młodzieży - soboty, niedziele:
8.00 - 12.00; dla seniorów - poniedziałki,
czwartki: 8.00 - 13.00, piątki: 8.00 - 14.00,
soboty, niedziele: 12.00 - 15.00.
Prowadząca: Sławomira Rykfa
PRACOWNIA RYSUNKU I MALARSTWA
Działa w SDK od 1990 r. Zajęcia przeznaczone
są dla uzdolnionych plastycznie młodych osób.
Tym, którzy chcą ubiegać się o indeksy uczelni
plastycznych zapewniona jest fachowa pomoc
w przygotowaniu i wyborze zestawów prac do
tzw. teczki kwalifikacyjnej a tym, którzy
studiując na innych kierunkach pragną rozwijać
swój talent - wszechstronna pomoc artystyczna.
Zajęcia: wtorki, środy, piątki, w godz. 14.00 20.00.
EXIT - NOWA SZTUKA W POLSCE
Kwartalnik o sztuce, wydawany od roku 1990.
Wizytówka dokonań i poglądów młodych
artystów tworzących przede wszystkim w kręgu
sztuki konceptualnej, instalacji i performance'u,
wydawana przez Fundację EXIT oraz Galerię
Promocyjną. www.exit.art.pl
GALERIA PROMOCYJNA
Głównym założeniem programu wystawowego
jest prezentacja najnowszych zjawisk z obszaru
szeroko rozumianych sztuk plastycznych oraz
z ich pogranicza. Galeria prezentuje wyłącznie
prace artystów profesjonalnych, jest kontynuatorką założonej w 1955 roku Galerii Krzywego Koła.
Czynna: od wtorku do soboty w godz. 11.00 18.00, w niedzielę w godz. 13.00 - 17.00.
Kurator: Jacek Werbanowski
GALERIA WYJŚCIE AWARYJNE
Prezentuje prace twórców profesjonalnych
i amatorów. Ze względu na charakter i kształt
Galerii, mogą być w niej prezentowane jedynie
małe formy plastyczne. Założona w 1985 roku.
Czynna: od poniedziałku do niedzieli w godz.
9.00 - 20.00. Od 2010 roku przy Galerii Wyjście
Awaryjne działa Koło Naukowe organizujące
spotkania edukacyjne i artystyczne, połączone
z multimedialnymi prezentacjami autorów i ich
prac. Kurator: Tomasz Świtalski
KOŁO NAUKOWE
GALERII WYJŚCIE AWARYJNE
Koło Naukowe przy Galerii Wyjście Awaryjne
organizuje interdyscyplinarne spotkania, prelekcje, pokazy multimedialne, prezentacje sztuki
współczesnej (m.in. fotografia, grafika), łącząc je
z muzyką graną na żywo.
Prowadzący: Tomasz Świtalski
DYSKUSYJNY KLUB FILMÓW
NIEOBECNYCH
Ideą Klubu jest pokazywanie filmów nie mieszczących się w powszechnej ofercie kinowej
i telewizyjnej. Obrazów niebanalnych w treści,
Prowadząca: Irena Dłutowska
formie oraz stylistyce. Program spotkań obejmuje
projekcję filmu oraz dyskusję z twórcą danego
Członkowie klubów i pracowni mogą korzystać z biblio- obrazu lub zaproszonym gościem. Spotkania:
wtorki, w godz. 19.00-22.00, Piwnica Largactil.
teczki specjalistycznej.
Prowadząca: Paulina Zając.
Staromiejski Dom Kultury Warszawa, Rynek Starego Miasta 2, 00-272; tel.: (+ 48 22) 831 23 75; fax: (+48 22) 635 36 16; e-mail: [email protected]
26
KLUBY, ZAJECIA,
STA£E FORMY PRACY W SDK
,
MUZYKA
KWARTET WILANÓW
Kwartet smyczkowy założony w 1967. Od 1990
pracuje w Staromiejskim Domu Kultury. Oprócz
codziennych prób Kwartet organizuje cykliczne
koncerty podczas których prezentuje najwybitniejsze dzieła współczesnej kameralistyki,
z udziałem kompozytorów tych dzieł.
www.kwartetwilanow.prv.pl
KLUB PIOSENKI
Istnieje od 1976 r. Oprócz nauki śpiewu,
prowadzonej indywidualnie oferuje zajęcia
z kształcenia słuchu i umuzykalniania. Przygotowania do egzaminów do szkół artystycznych
oraz do debiutanckich koncertów. Zajęcia:
poniedziałki i czwartki 8.00 - 14.00, wtorki 8.00
-17.30, środy 8.00-17.00.
Prowadzący: Krzysztof Dłutowski
CHÓR WARSZAWSKIEGO TOWARZYSTWA
SCENICZNEGO
Współpracuje z SDK od listopada 2005 r. Powstał
w 1998 roku z inicjatywy studentów Akademii
Muzycznej w Warszawie. Założycielem i wieloletnim dyrygentem chóru była Ewa Strusińska.
Trzon zespołu stanowią osoby, które ukończyły
wyższe lub średnie szkoły muzyczne. Próby:
środy w godzinach 19.00-22.00, w sali kameralnej SDK. Prowadząca: Lilianna Krych
JAZZ CLUB “RYNEK"
Jest jednym z najstarszych klubów jazzowych
w kraju. Działa z przerwami od roku 1974.
W klubie odbywają się promocje płyt i koncerty
specjalne. Na Rynku Starego Miasta w lipcu
i sierpniu współorganizuje od roku 1995 festiwal
JAZZ NA STARÓWCE. Koncerty: raz w miesiącu w sobotę. Prowadzący: Krzysztof Wojciechowski
BLUES NA NIEDZIELĘ
Cykl koncertów odbywających się co najmniej raz
w miesiącu - zgodnie z nazwą - w niedzielę w Staromiejskim Domu Kultury.
Prowadzący: Bogusław Wojciechowski
CHÓR TANGA ARGENTYŃSKIEGO MALENA
W repertuarze chóru znajdują się tanga argentyńskie oraz polskie tanga przedwojenne i późniejsze. Próby: we wtorki, w godz. 18.30 - 21.00.
Prowadząca: Monika Kwiatkowska
CHÓR SKORACZEWSKIEGO
Chór Wychowanków harcmistrza Władysława
Skoraczewskiego prowadzi działalność od
stycznia 2010 roku. Chór Skoraczewskiego
koncertował na najważniejszych muzycznych
scenach Warszawy. Chór kontynuuje dzieło życia
Władysława Skoraczewskiego (1919-1980),
jakim był Centralny Zespół Artystyczny ZHP.
Próby: środy i czwartki 19.30 - 22.00.
Prowadząca: Lidia Matuszewska
EDUKAC
JAa
kulturaln
BAJKI MIĘDZYKULTUROWE
Celem programu jest zapoznanie z wartościami
innych kultur, obecnymi w kluczowych dla początkującego rozwoju człowieka utworach jakimi
są bajki a także wykazanie ich uniwersalnego
i wartościowego przekazu.
KONWERSATORIUM “HUMANISTYCZNA
FILOZOFIA I SZTUKA ŻYCIA"
Zajmuje się filozofią sztuki, jej wpływem na
doskonalenie wiedzy, rozwijanie świadomości
o humanistycznych treściach i wartościach życia.
Założone w 1991 roku. Spotkania: poniedziałki
i środy godz. 19.15 - 21.45.
Prowadzący: dr Andrzej Sztylka
STAROMIEJSKI KLUB MUZYCZNY
Od 1992 roku krzewi ideę muzykowania w gronie
kameralnym - muzykowania domowego. Aktywność artystyczna tego typu pozwala osiągać
zadowolenie ze wspólnej gry nawet średnio zaawansowanym. Spotkania: środy i soboty w godz.
17. 00 - 21.00. Prowadząca: Ewa Ostaszewska
AKADEMIA STROJU DAWNEGO
W SDK od 2010 roku. Cykl wykładów i prezentacji poświęconych historii mody, kostiumologii i dawnym inspiracjom w modzie współczesnej. W ramach ASD odbywają się Spotkania Gorsetowe - cykliczne spotkania poświęcone technikom szycia m.in. strojów, elementów
garderoby z dawnych epok itp.
Prowadząca: Sylwia Majewska
Staromiejski Dom Kultury Warszawa, Rynek Starego Miasta 2, 00-272; tel.: (+ 48 22) 831 23 75; fax: (+48 22) 635 36 16; e-mail: [email protected]
27
KLUBY, ZAJECIA, STA£E FORMY
PRACY W SDK
,
Iy
C
E
I
Z
,
D
¿
e
DLA
i mlodzi
KLUBIK POD DASZKIEM
Dawny Klub “Szósteczka”. Działa od 1992 roku.
Zajęcia edukacyjne (dzieci 3 - 5 lat), plastyczne,
śpiew, gry dydaktyczne, zabawy ruchowe, lekcje
rytmiki oparte na motywach ludowych oraz edukacja kulturalna. Proces dydaktyczno-wychowawczy realizowany w formie bloków tematycznych w dużej części w języku angielskim.
Zajęcia: pn.,śr.,czw.,pt. - 9.00 do 13.30; wt. 9.00
- 13.00. Prowadząca: Paulina Maj
KLUBIK SPORTOWY “KANGUREK”
Działa od września 2008 roku. Przeznaczony
jest dla dzieci w wieku 4-5 lat. Proponuje zajęcia
edukacyjne z zakresu wychowania przedszkolnego, rytmikę, zapoznanie z kulturą poprzez
m.in. wyjścia do teatru, muzeum, a także podnoszenie sprawności fizycznej. W ramach zajęć
prowadzone są lekcje języka angielskiego.
Zajęcia: pn. - pt. od 9.00 do 14.00.
Prowadząca: Anna Zarzycka
PRACOWNIA PLASTYCZNO - TEATRALNA
“PANKRACOWNIA”
W SDK od 1985 r. Kształtuje zdolności w dziedzinie plastyki i teatru. Projekty i rysunki dzieci są
rezultatem wytrwałej pracy i można je podziwiać
na wystawach w SDK. Zajęcia: pn., wt., czw. 14.00 - 20.00. Raz w miesiącu, w sobotę
pracownia organizuje zajęcia plenerowe.
Prowadząca: Bożenna Pepłońska
ZAJĘCIA UMUZYKALNIAJĄCE DLA
NIEMOWLĄT I MAŁYCH DZIECI
W SDK od września 2009 r. Zajęcia skupiają się
na wprowadzaniu dziecka w świat muzyki od
najmłodszych lat poprzez rozwój naturalnej
muzykalności człowieka. Soboty od 11.15.
Zajęcia w dwóch grupach wie-kowych: 0-3 i 4-6
lat. Prowadząca: Katarzyna Mazur.
KLUB BEMOLEK
Założony w 2002 roku, prowadzi zajęcia indywidualnego nauczania gry na fortepianie, bez
ograniczania limitu wieku. Ukazuje radość muzykowania. Zajęcia indywidualne: pon. 13.3018.30; wt. 14.30-18.00; śr. 12.00-18.00; czw.
13.30 - 18.00; piąt. 13.00-18.30; sob.9.00-14.30.
Prowadząca: Agnieszka Jóźwik
INNE...
KURS TEATRU SŁUCHANIA
Zajęcia pozwalają zapoznać się z teorią i praktyką Teatru Słuchania, który jest nowoczesnym
prądem teatru społecznego pochodzącym
z Hiszpanii. Filozofia na której bazuje Teatr to
brak stosowania przemocy i bezwzględny szacunek dla godności każdego człowieka. Są to
jedyne regularne zajęcia z Teatru Słuchania
w Polsce! www.teatrsluchania.com
Prowadząca: Zuzanna Gawron
KLUB GIER PRZYGODOWYCH “TWIERDZA”
Założony w 1990 r., jest kontynuacją popularnej
niegdyś “Groteki”. Był jednym z pierwszych
klubów, który skupił osoby zainteresowane światem fantastyki i gier. Klub przeznaczony jest dla
młodzieży gimnazjalnej, licealnej i starszej.
Zajęcia: wtorki 19.00-22.00, soboty 16.00-22.00,
niedziele 11.00-17.00. Prowadzący: Michał Dyr
www.klubtwierdza.wordpress.com
KLUB MIŁOŚNIKÓW DAWNYCH
MILITARIÓW POLSKICH
Klub skupia miłośników, znawców i kolekcjonerów dawnych militariów polskich, prowadzi
działalność edukacyjną (wykłady, prelekcje).Spotkania Klubu odbywają się w każdy trzeci
poniedziałek miesiąca, w godz. 18.00 - 21.00.
Prowadzący: Maciej Prószyński
KLUB MAŁYCH PIANISTÓW
W SDK od 1998 r. Rozwija zainteresowania muzyczne u najmłodszych, umuzykalnia, kształci
wrażliwość, zachęca do zabawy w muzykę.
Zajęcia prowadzone są indywidualnie i grupowo.
Zajęcia: pon. 14.00-17.30; śr. 15.00-19.30; czw.
14.00 - 18.30; piąt. 14.00-20.00; sob.9.00-11.15.
MONOLOG INTERAKTYWNY
W SDK od października 2011. Zajęcia dla osób,
które interesują się estradą, bądź występują
publicznie i chcą nabyć nowe umiejętności: opanowywania tremy, prawidłowej dykcji i artykulacji, nawiązywania kontaktu z odbiorcami...
Spotkania: poniedziałki 17.00 - 22.00, środy
16.00 - 22.00, piątki 20.00-22.00 (w siedzibie
SDK - Rynek St. Miasta 2).
Prowadząca: Katarzyna Mazur
Prowadząca: Maria Kowalik
Staromiejski Dom Kultury Warszawa, Rynek Starego Miasta 2, 00-272; tel.: (+ 48 22) 831 23 75; fax: (+48 22) 635 36 16; e-mail: [email protected]
28
KLUBY, ZAJECIA,
STA£E FORMY PRACY W SDK
,
T AN I E C
ZESPÓŁ TAŃCA DAWNEGO “PAWANILIA”
W SDK od 1992. Skupia ludzi zainteresowanych
tańcem średniowiecznym, renesansowym i barokowym. Zespół organizuje pokazy oraz kursy,
popularyzuje taniec i muzykę dawną. Zajęcia:
poniedziałki i czwartki 18.30-21.30, wtorki 18.3021.30, czwartki 18.00-21.00, soboty 13.30 15.30. Prowadzące: Sylwia Majewska i Katarzyna Mazur
WAKAT
Kwartalnik literacki. Istnieje od 2006 roku. Obecnie wydawany w Internecie: www.sdk.pl/wakat/
Prowadząca: Beata Gula
WARSZTATY LITERACKIE
To cykle spotkań z poetami, prozaikami i krytykami dla młodych ludzi. Kwalifikacja na warsztaty na podstawie dostarczonych prób twórczości. W SDK od 1982 roku.
Prowadząca: Beata Gula
www.pawanilia.sdk.pl
TANCERZ SOLISTA - RAFAŁ DZIEMIDOK
Profesjonalny tancerz młodego pokolenia specjalizujący się w tańcu współczesnym, pracuje
pod opieką SDK od 1997 r. Zdobył wiele nagród
i wyróżnień na konkursach i przeglądach.
RA
U
T
A
R
E
T
I
L
KLUB LITERACKI
Jest kontynuacją dość licznych, działających od
1967 r. grup literackich w SDK. Zajmuje się
promocją twórczości debiutantów, jak i twórcami
profesjonalnymi. W SDK od 1982 r.
Od 2010 r. swoje działania i stałe zajęcia
realizuje w Piwnicy Largactil SDK.
Ramowy program działalności: - poniedziałki
w godz. 18.00-22.00: seminaria, warsztaty; wtorki w godz. 14.00-22.00: spotkania redakcyjne pisma “Wakat”; - środy w godz. 16.0018.00: Punkt Konsultacji Literackich; - środy
w godz. 18.00-22.00: warsztaty literackie;
- czwartki w godz. 15.00-22.00: spotkania
autorskie, promocje książek, Wierszorynki...
Prowadząca: Beata Gula
PUNKT KONSULTACJI LITERACKICH
Przeznaczony jest dla osób jeszcze przed debiutem. Podczas indywidualnych rozmów z krytykiem lub literatem, można uzyskać ocenę swoich
prac, otrzymać wskazówki. W SDK od 1985 r.
Środy, w godz. 16.00 - 18.00.
SENIORZY
KLUB SENIORA “WARS I SAWA”
Powstał w SDK w czerwcu 2008 r. Skupia starsze
osoby chcące aktywnie uczestniczyć w życiu
kulturalnym Starego Miasta i Warszawy, spotkać
się, porozmawiać, mile spędzić czas. Klub
prowadzi kursy komputerowe i językowe dla
seniorów. Spotkania: co czwartek, w godz.
11.00 - 13.00, koncerty - 3 sobota miesiąca.
Prowadzący: Grzegorz Jasiński
ALE BABKI + ...
Zespół wokalny „Ale Babki +…” istnieje od
października 2007 r. Współpracuje z SDK od
wiosny 2008 r. Wykonuje utwory muzyczne
w wielu językach (polskim, włoskim, angielskim,
francuskim, rosyjskim, ukraińskim, czeskim)
wzbogacając je ruchem scenicznym i tańcem.
W repertuarze zespół ma około 70 utworów
i kilkanaście programów tematycznych. Próby:
czwartki - 14.00 - 16.00; soboty - 11.30 - 13.30.
Prowadząca: Anna Dąbrowska
CHÓR “STARÓWKA”
Chór Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, Oddział
Centrum. Współpracuje z SDK od września
2008 r. Istnieje od października 1996 r. W swoim
repertuarze chór ma około 90 utworów.
Próby: w poniedziałki i środy - 14.00 - 16.00.
Prowadząca: Marianna Czech
Dyrygent: Sylwia Krzywda
Koordynator: Beata Gula
29
KLUBY, ZAJECIA,
STA£E FORMY PRACY W SDK - Filia
,
PIWNICA NA WÓJTOWSKIEJ
Filia Staromiejskiego Domu Kultury
Warszawa, ul. Zakroczymska 11
(wejście od Wójtowskiej)
telefon: 22 635 46 47
telefon/faks 22 635 77 83
e-mail: [email protected];
[email protected]
www.piwnicanawojtowskiej.sdk.pl
SCENA PIĘTRO WYŻEJ
Scenę Piętro wyżej powołał w 2005 roku Staromiejski
Dom Kultury w Warszawie. Od zarania prowadzi ją
Marek Bartkowicz. Do maja 2012 roku Scena Piętro
Wyżej działała w Sali Kameralnej SDK przy Rynku
Starego Miasta 2. Obecnie przeniosła się do Piwnicy na
Wójtowskiej - Zakroczymska 11, na warszawskim
Nowym Mieście. Scena ma w dorobku poza występami
zaproszonych artystów również własne zrealizowane
projekty: „Koncert Umarłych Poetów”, „Szemrany plan
Warszawy”, „Aniołowo koło Darwinowa” inne koncerty
a także realizacje wydanych przez SDK płyt: „Piosenki
sercem pisane” (pokłosie wieloletnich „Walentynek”
z piosenką literacką w SDK) i „Szemrany plan
Warszawy” (ukłon wobec przedwojennej piosenki
literackiej). Scena organizuje wieczory z piosenką
poetycką, literacką, wrażliwą, śmieszną, smutną,
drażliwą, ostrą, łagodną, a w każdym razie niebanalną
i niegłupią. Prowadzący: Marek Bartkowicz
TEATR POLONISTYKI UW
im. Eligiusza Szymanisa
Teatr Polonistyki UW im. Eligiusza Szymanisa, powstał
w 2010. Jest studencką inicjatywą, wspieraną i promowaną przez Uniwersytet Warszawski, zrzeszającą
osoby utalentowane artystycznie, głównie z warszawskiego środowiska uniwersyteckiego. Teatr ma
charakter literacki, tworzy spektakle oparte na uznanych i wybitnych dramatach polskich i zagranicznych.
Realizuje również dramaty i teksty prozatorskie,
zaadaptowane lub napisane przez studentów UW,
przez co przyczynia się do propagowania twórczości
początkujących dramaturgów i scenarzystów. W skład
Teatru wchodzi 27 osób głównie studentów UW
z Polski i zagranicy. Teatr Polonistyki UW współpracuje
z profesjonalnymi reżyserami, scenografami i aktorami. Za obsługę medialną Teatru odpowiada telewizja
UW3D oraz Radio Campus. Teatr Polonistyki UW
współpracuje z SDK prowadząc próby w Piwnicy na
Wójtowskiej. Próby: poniedziałek i piątek 18.00 22.00. Opieka naukowa nad teatrem: dr Maria Makaruk
www.teatrpolonistykiuw.pl
DO TEATRU POPRZEZ BAJKĘ
Zajęcia popularyzujące sztukę teatru najmłodszej
widowni. Adresatem są starsze grupy przedszkolne
i pierwsze klasy szkoły podstawowej. Zajęcia połączone z przedstawieniem odbywają się w Piwnicy na
Wójtowskiej, chyba najmniejszym teatrzyku w Warszawie. Piwnica jest bardzo przyjaznym miejscem dla
najmłodszej widowni z małą szatnią, holem i w pełni
wyposażoną małą salą teatralną. Część pierwsza zapoznanie młodych widzów z elementami składowymi teatru: światło w teatrze, efekty akustyczne,
widownia i scena. Część druga - warsztaty teatralne:
w dwóch grupach dzieci uczestniczą w zabawie w teatr,
wykorzystując elementy kostiumu, rekwizyty i wcielając się w wymyślone postacie. Część trzecia - spektakl
„Królewna i kwiat” wykorzystujący różne techniki
teatralne: żywy plan, marionetki i ogromne lalki.
Przedstawienie zostało zrealizowane specjalnie do
Piwnicy na Wójtowskiej, tak aby mogło być dopełnieniem warsztatów. Dzięki wcześniejszym warsztatom, w których uczymy się o elementach składowych
teatru, dzieci nie tylko oglądają spektakl, ale widzą też,
jak aktorzy wykorzystali środki teatralne do stworzenia
przedstawienia. Pomysłodawca - Marek Bartkowicz
i Ewa Kutrowska. Realizacja - Teatrzyk dla dzieci
„Bajka”. Zapraszamy w poniedziałki w godzinach
porannych starsze grupy przedszkolne oraz uczniów pierwszych i drugich klas Szkół Podstawowych (grupy zorganizowane).
TEATR KLASYKI ROSYJSKIEJ
Założony w 1999 roku - to młodzieżowa grupa
realizująca arcydzieła z kanonu dramatu i wielkiej
literatury rosyjskiej. Zajęcia grupowe i indywidualne
(przygotowanie do szkół teatralnych, praca nad
tekstami). Zajęcia: czwartki 16.00 -22.00, soboty 9.00 14.00, niedziele 8.00 - 17.00.
Prowadząca: Zuzanna Górniaszek
LEKCJE TEATRALNE
Interaktywne zajęcia teatralne w czasie których
młodzież poznaje dzieje teatru od starożytności do
dnia dzisiejszego, prowadzone w formie wykładów,
quizów, zajęć scenicznych. Lekcje: piątki godz. 9.0011.00 (grupy zorganizowane).
Prowadząca: Maria Kowalik
KLUB TWÓRCZY "MIKROSCENA”
Istnieje od 1974 roku. W pracy z dziećmi w wieku
szkolnym i młodzieżą (nawet powyżej 19 roku życia)
wykorzystuje sztukę teatralną i filmową do celów
rozwijania kompetencji społecznych i osobowości oraz
samopoznania. Uczestnicy pracują w grupach 6-10
osobowych, przygotowują spektakle w oparciu o literaturę lub własne teksty. W działaniach zespołu ważny
jest oczywiście rezultat pracy, ale najważniejsza jest
droga prowadząca do celu. Zajęcia: wtorki 13.0016.00, środy 15.00-18.00 oraz w piątki: 14.00-20.00
(w siedzibie SDK - Rynek St. Miasta 2).
Prowadząca: Małgorzata Graczyk
30
WIERSZYKI DLA DZIECI
MAREK BARTKOWICZ
ZAGADKA XXV
Metr to dla niego kawałek drogi,
pięć metrów - wyprawa nie lada.
Gdy go poprosisz wystawia rogi,
chociaż pierogów z serem nie jada.
Ilustrację wykonał: Michał Baczyński (lat 5,5) na zajęciach Klubów: “Kangurek” i “Klubik Pod Daszkiem” SDK.
DYSKRETNY UROK STOLYCY
ŻYWOT CZŁOWIEKA POCZCIWEGO
CZYLI - 20 LAT POD PANTOFLEM
Oryginalne, zarzuty postawiła 62-letnia
Marjanna Jeżewska mężowi swemu, 59-letniemu
Łukaszowi. Oskarżyła go o to, że w ciągu 20-letniego
pożycia "wycyganił" od niej 40.000 rubli w złocie, a następnie porzucił ją, kiedy już nie miała żadnych środków pieniężnych.
Wczoraj Jeżewski zasiadł na ławie oskarżonych w sądzie okręgowym, pod zarzutami kradzieży,
podstępnego doprowadzenia do nędzy oraz gróźb, że
zamorduje żonę.
Jeżewski sprawił sądowi niespodziankę,
a jeszcze większe wywołała zdumienie postać „uciemiężonej". Oskarżony okazał się skromnym, zahukanym przez sekutnicę małżonkiem, który swe długoletnie pożycie może istotnie uważać za okres ciężkiej
niewoli. Łukasz Jeżewski jest emerytowanym woźnym
P. K. P. Jak zeznali na przewodzie świadkowie i jak sam
to zresztą stwierdził, małżonka głodziła go, nie dawała
mu jeść, a przez cały okres 20 lat nie mógł doprosić się
czystej bielizny. Co najlepsze kąski żona zabierała dla
siebie, a nawet, jeśli już zgłodniały małżonek przyniósł
jakiś artykuł żywnościowy do domu, to wynosiła i sprzedawała na mieście.
W dalszym ciągu na przewodzie okazało się,
że Łukasz Jeżewski był właścicielem domku pod Włochami, który musiał sprzedać. Jednak żona uczyniła
wówczas zastrzeżenie na sumę 25.000 zł. i wystąpiła
o tę sumę z pretensją do sądu. Wyrok wypadł dla żonysekutnicy nieprzychylnie, wobec tego uciekła się do
nikczemnego oskarżenia swego męża o tak występne
czyny.
Sąd, po wysłuchaniu opinji świadków, oddalił
powództwo Marjanny Jeżowskiej, która, jak niepyszna,
wyszła z sądu. Zarzuty okazały się wyssane z palca.
U NAJSTARSZEGO
DOZORCY WARSZAWY
W zaniedbanym, choć trzypiętrowym domu
nr. 67 przy ulicy Dobrej pełni swe ciężkie obowiązki
najstarszy dozorca w Warszawie. Ni mniej, ni więcej,
tylko 54 lata (w jednym i tym samym domu nr. 67)
przesłużył p. Stanisław Warcholiński.
- Ja, panie - mówi staruszek - pamiętam
czasy, kiedy dzisiejsze panowie dozorcy byli jeszcze
stróżami i nosili blachy na czapkach.
- No i jakąż pan znajduje różnicę, kochany
panie Warcholiński?
- Ano, to, że dawniej byli stróżami, ale mieli
na ten kawałek chleba z tym kawałkiem kiełbasy a teraz
są panowie dozorcy, ale gołe toto i głodne.
- Dawniej, - opowiada dalej rozmowny
dozorca - choć rewirowy za byle co do kozy
administraciwnem porządkiem sadzał, ale człowiek
brał 40 rubli na miesiąc i co wieczór wpadło za bramę
ładne parę złotych.
Wódki więcej ludzie
pili i była jakaś mocniejsza, więc co komu
pod dobrą datą będącemu znaczyło dać za
bramę choć i dwadzieścia kop? A dziś?
Wódka słaba i niema
na nią, zresztą biedota mieszka, więc
jeden za bramę rękę
podaje, a drugi mówi,
że da jutro.
- Nawet za Niemców było lepiej stróżowi,
niż dziś „dozorcemu". Mieszkał tu jeden taki, co na
gitarze grywał i codzień w tej gitarze przynosił z Piaseczna, to groch, to mąkę, to kaszę. A drugi, rzeźnik
był, to co tydzień, ale zawsze przez inne rogatki wiózł
nieboszczyka szwagra, na wozie czarną płachtą
ubranym i z gromnicą za tym wozem szedł, a płakał
rzewnie. A ten nieboszczyk szwagier, co w tej trumnie
leżał, to miał cztery kopytka, ryj galanty i słoniny na
dwa cale. Ale, że Niemcy do trumy nie zaglądali, więc
ten rzeźnik dobrze się miał i ja przy nim. Obaj, z tym
gitarzystą, zawsze mi grzeczność świadczyli, jako
wiadomo, człowiekowi na służbie.
- A dziś Boże Kochany. Brałem jeszcze
niedawno sto złotych, to mi teraz trzydzieści obcięli.
Jak tu wyżyć w dzisiejszych czasach za siedemdziesiąt złotych? Bieda z nędzą. A jeszcze za bramę
nic nie idzie... Dobrze, że choć w kasie pogrzebowej
składkę opłaciłem, więc mnie pochować za co będzie.
Ale na jedno to dobrze, a na drugie źle. Bo człowiek
przez tyle lat prawie pięćset złotych wpłacił, a teraz żyć
z czego niema. Bo dajmy na to umrę... No, dobrze.
Będzie pogrzeb. Ale jak nie umrę jeszcze parę lat?
To z czego będę żył? [J. B.]
Teksty: "Nowiny Codzienne" nr 104; 2 kwietnia 1933 r.
Ilustr. Staromiejski stróż [fragm. il. pobranej z: "Przewodnik
po Warszawie" - www.stalus.iq.pl ]
Rynek
wydawca:
Staromiejski Dom Kultury
w Warszawie
adres redakcji:
Rynek Starego Miasta 2
00-272 Warszawa,
Tel: 831-23-75
www.sdk.pl,
e-mail: [email protected]
Redaguje Zespół
Redaktor Naczelny: Sebastian Lenart
Sekretarz redakcji: Piotr Sobieniak
Opieka graficzna: Bartłomiej Gerłowski,
Piotr Sobieniak
ISSN 1733-5906
Wydawnictwo bezpłatne
Oddano do druku 26.04.2013