Czytaj więcej (kliknij, by pobrać dokument)

Transkrypt

Czytaj więcej (kliknij, by pobrać dokument)
13
20
a
im
z
Lecznictwo Otwarte
Gazeta
Pacjenta
Nr 03/2013 (46)
Wydawany przez SZPZLO Warszawa Praga Południe
ISSN: 1897-1903
W num e r z e :
• Choroby infekcyjne
• Czym jest Jatrogenia?
• Porfirie - jak
diagnozować chorobę?
t
ą
i
w
Ś
h
c
y
Wesoł
Wesołych Świąt Bożego Narodzenia,
chwili wytchnienia od codziennych trosk spełnienia marzeń oraz
sukcesów w nadchodzącym Nowym 2014 roku
Życzy
Dyrektor SZPZLO Warszawa Praga Południe
wraz z Redakcją Gazety Pacjenta
W numerze:
4
Drodzy Czytelnicy,
str.
Perły
Medycyny
2013
str.
7
Choroby infekcyjne
str.
11
Herbata czy Kawa?
str.
18
"J" jak Jatrogenia
Polecamy Państwu jesienno - zimowy, a zarazem świąteczny
numer biuletynu Gazety Pacjenta. Mijający rok dla naszego
Zespołu możemy uznać za udany, bowiem został ukończony
remont poradni rehabilitacji w ZLO przy ul. Abrahama 16.
Zachęcamy Państwa do skorzystania z naszej bazy zabiegowej
w wyremontowanych salach gimnastycznych oraz innych gabinetach poradni. Mamy nadzieję, że osoby korzystające z zabiegów w nowo wyremontowanej poradni rehabilitacji będą miały
większy komfort i łatwiejszą możliwość skorzystania z zabiegów.
Więcej informacji na temat remontu poradni i przychodni przy
ul. Abrahama 16 zamieściliśmy wewnątrz numeru.
Kolejnym powodem do zadowolenia jest to, że w listopadzie b.r. podczas uroczystej Gali zorganizowanej
w Hotelu Gromada nasz Zespół został uhonorowany II nagrodą w kategorii Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego
w VII edycji Ogólnopolskiego Konkursu „Perły Medycyny”.
Relację z otrzymania tego wyróżnienia zamieściliśmy w dziale
aktualności.
Poza tym, w aktualnym numerze Gazety Pacjenta nie zabraknie
porad o tematyce zdrowotnej m.in. informacji o ważnej dla
zdrowia witaminie D3, a także o schorzeniu zwanym porfirią.
Okres jesienno – zimowy to czas obfitujący w zwiększoną
zapadalność na choroby infekcyjne, poradzimy jak zmniejszyć
ryzyko zachorowania. Jak zawsze odpowiemy na pytania
Czytelników. W cyklu warto wiedzieć mogą Państwo przeczytać o właściwościach dwóch popularnych napojów kawy
i herbaty. Odpowiadając na liczne prośby stałych Czytelników
zamieściliśmy w biuletynie kalendarz na 2014 rok.
Korzystając z okazji Świąt Bożego Narodzenia oraz nadchodzącego Nowego 2014 Roku pragniemy złożyć wszystkim Państwu oraz Waszym bliskim życzenia zdrowia, wiary
w lepsze jutro oraz spełnienia wszelkich planów i marzeń.
Redakcja Gazety Pacjenta
Wydawca:
SZPZLO Warszawa
Praga Południe,
ul. Krypska 39,
04-082 Warszawa,
Redaguje Kolegium:
Bożena Ziemiecka,
Jadwiga Goździejewska,
Bożena Pawłowska
Zdjęcia: fotolia.pl,
istockphoto.com
Redakcja
„Gazety Pacjenta”:
ul.Krypska 39, 04-082 Warszawa,
Fax: 22 810 62 37
tel.: 22 810 30 52
www.szpzlo.praga-pld.pl
UWAGA:
Za treść ogłoszeń
reklamodawców
Redakcja nie ponosi
odpowiedzialności.
„Gazeta Pacjenta” jest bezpłatnym
biuletynem informacyjnym, którego
wydawcą jest Samodzielny Zespół
Publicznych Zakładów Lecznictwa
Otwartego
Warszawa
Praga
Południe. Poruszane są w niej głównie
sprawy dotyczące ochrony zdrowia
oraz funkcjonowania placówek
lecznictwa otwartego na terenie
Pragi Południe. Rozprowadzana jest
przede wszystkim przez przychodnie
naszego Zespołu.
Bezpośrednim odbiorcą biuletynu
są mieszkańcy oraz pacjenci
z terenu dzielnicy Warszawa Praga
Południe. Proponujemy Państwu
możliwość zamieszczenia ogłoszenia
na łamach naszej gazety.
Reklamy:
1200 PLN - IV okładka
800 PLN - II i III okładka
1/1 strony - cena 500,00 PLN
1/2 strony - cena 250,00 PLN
1/4 strony - cena 120,00 PLN
1/8 strony - cena 60,00 PLN
Ceny nie zawierają podatku VAT
Rabaty przy wykupieniu reklam do
kolejnych emisji
Wymiar strony: 198mm x 285mm
Cykl wydawniczy: trzy razy w roku
Objętość 24 strony
Nakład: 2000 egzemplarzy
AKTUALNOŚCi
W imieniu Pani
Dyrektor Ewy
Łagodzkiej
wyróżnienie
odebrała
Pielęgniarka
Naczelna Maria
Bogusz.
Dyrektor
Ewa Łagodzka
z dyplomem
i statueką.
y
n
y
c
y
d
e
M
y
ł
r
e
P
2013
dla naszego Zespołu!
mgr Maria Bogusz
23
listopada,
podczas Wielkiej Gali
w Warszawie decyzją Kapituły i Organizatorów
Ogólnopolskiego
Konkursu
Medycznego „Perły Medycyny
2013”przyznano
wyróżnienia
i nagrody dla zakładów opieki zdrowotnej oraz firm działających na
rynku medycznym.
Konkurs „Perły Medycyny”, realizowany w ramach Narodowego
Programu
Promocji
Polska
Przedsiębiorczość 2020 stawia
sobie za cel wyróżnienie tych placówek medycznych, które poprzez
4
Gazeta Pacjenta Zima 2013
efektywne zarzadzanie , przy udziale kompetentnych pracowników
świadczą usługi i oferują produkty
na wysokim poziomie.
Z ogromną przyjemnością informujemy, że w tegorocznej - VII edycji konkursu , Samodzielny Zespół
Publicznych Zakładów Lecznictwa
Otwartego
Warszawa
Praga
Południe zajął II miejsce w kategorii Publiczne Zakłady Lecznictwa
Otwartego. To prestiżowe dla
naszego Zespołu wyróżnienie
w postaci dyplomu oraz srebrną
statuetkę „Perły Medycyny” w imieniu Pani Dyrektor Ewy Łagodzkiej
odebrała Pielęgniarka Naczelna
Pani Maria Bogusz.
„Perła Medycyny” to szczególne
uznanie dla trudnej i odpowiedzialnej pracy wszystkich pracowników
i kierownictwa Zespołu. Nagroda
ta wpisuje się w tradycję doceniania
starań naszego Zespołu, dążącego
do zapewnienia naszym pacjentom,
najwyższego poziomu jakościowego świadczonych usług zdrowotnych.
Dyrektor
Zespołu
gratuluje
i dziękuje wszystkim Pracownikom.
AKTUALNOŚCi
Bezpłatne
zajęcia
w Szkole
Rodzenia
uje wy kł ad y
Pr og ra m sz ko ły ob ejm
jęc ia pr ak ty cz ne
te or et yc zn e or az za
nia do po ro du
z za kr es u pr zy go to wa
dk a. Za jęc ia
ro
or az pie lęg na cji no wo
ul. Ostrołęcka 4.
są prowadzone w ZLO
81 0 78 49
Za pis y po d nr te l.: 22
niczyć
W programie mogą uczest
z poniższych
kobiety spełniające jeden
warunków:
•
•
lub czasowy
zameldowanie na pobyt stały
wy
rsza
Wa
na terenie m.st.
oletnimi
pobyt w domu dla matek z mał
j placówinne
w
dziećmi i kobiet w ciąży lub
rszawy
Wa
t.
m.s
nie
ce opiekuńczej na tere
pisało
pod
wa
rsza
Wa
t.
m.s
rą
lub takiej, z któ
właściwą umowę
teresowane
Kobiety w ciąży, które są zain
powinny posiadać
ia,
zen
Rod
udziałem w Szkole
ciążę na
zgodę lekarza prowadzącego
uczestnictwo w programie.
Pr aca!
SZPZLO Warszawa Praga Południe przy ul. Krypskiej 39
Pilnie zatrudni:
lekarzy ze specjalizacją:
• psychiatrii dla dorosłych,
dla dzieci i młodzieży,
• alergologii dziecięcej,
lekarzy Podstawowej Opieki Zdrowotnej
ze specjalizacją zakresie:
• chorób wewnętrznych lub
medycyny rodzinnej.
Osoby zainteresowane prosimy o kontakt
z Działem Marketingu tel. 22 810 78 49
Osoby zainteresowane prosimy o kontakt z sekretaria-
e-mail: [email protected]
tem Dyrektora SZPZLO Warszawa Praga Południe
tel.: 22 810 06 04 lub e-mail : [email protected]
Gazeta Pacjenta Zima 2013
5
ABC Pacjenta
Pytania Czytelników
redaguje mgr Jadwiga Goździejewska
Nie pracuję, nie uczę się, czy mogę korzystać
z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych?
Czy mam prawo żądać od lekarza pierwszego
kontaktu zlecenia na badania profilaktyczne?
W przypadku jeśli nie mamy innego tytułu do ubezpieczenia,
istnieje możliwość zawarcia umowy dobrowolnego ubezpieczenia
zdrowotnego z oddziałem NFZ. Należy jednak spełnić warunek
o niepodleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu w żadnym z krajów
Unii Europejskiej oraz o braku podstaw do takiego ubezpieczenia
(np. jako członek rodziny osoby ubezpieczonej, jako pracownik lub
osoba zgłoszona do Urzędu Pracy jako poszukująca pracy).
Wszelkich formalności związanych z zawarciem w/w umowy należy dopełnić w oddziale NFZ, właściwym ze względu na miejsce
zamieszkania (nie zawsze tożsamym z adresem zameldowania).
W celu zawarcia umowy dobrowolnej należy wypełnić wniosek o objęcie ubezpieczeniem oraz dostarczyć dowód osobisty
i dokument potwierdzający ostatni okres podlegania ubezpieczeniu
zdrowotnemu.
Jak długo ważność zachowują zlecenia na zaopatrzenie ortopedyczne i środki pomocnicze?
Wyjaśniam, że obecnie obowiązek zlecania badań profilaktycznych
funkcjonuje głównie w medycynie pracy (dotyczy profilaktycznych
badań lekarskich dla celów przewidzianych w Kodeksie pracy)
i medycynie sportu.
Nie ma standardów medycznych nakazujących wykonanie zdrowej osobie typowych badań profilaktycznych diagnostycznych,
związanych z ogólnym przeglądem stanu zdrowia czy możliwością
wczesnego wykrycia chorób. Lekarz poz jest zobowiązany kierować
pacjenta na badania diagnostyczne, zgodne ze swoimi kompetencjami, jeżeli w wyniku porady tego lekarza, biorąc pod uwagę aktualny
stan zdrowia pacjenta stwierdza taką konieczność.
W obowiązujących przepisach, a w szczególności Rozporządzeniu
Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu
podstawowej opieki zdrowotnej określony został zakres świadczeń opieki zdrowotnej związanej z profilaktyką w zapobieganiu i wczesnym wykrywaniu chorób. NFZ finansuje wprawdzie
programy profilaktyczne, ale skierowane są one do określonej populacji osób (czynnikiem decydującym jest płeć i wiek).
Zlecenia na wszystkie refundowane przedmioty ortopedyczne
i środki pomocnicze są ważne przez 30 dni od daty wystawienia
zlecenia przez lekarza . Zlecenie na środki pomocnicze przysługujące comiesięcznie jest ważne do końca miesiąca, na który zostało
wystawione, nie dłużej jednak niż 30 dni. W tym czasie należy
dokonać jego potwierdzenia do refundacji w NFZ i jego realizacji.
W przypadku wprowadzenia zlecenia do kolejki okres ważności
zlecenia wydłużony zostaje o czas oczekiwania w kolejce.
Zaopatrzenie comiesięczne realizowane jest na bieżąco i nie dotyczą
go ewentualne kolejki. Pacjent może być zaopatrzony jednorazowo
w tego typu środki pomocnicze na okres nie dłuższy niż trzy kolejne
miesiące.
Obecnie w ramach ubezpieczenia zdrowotnego funkcjonują m.in:
- program profilaktyki raka szyjki macicy,
- program profilaktyki raka piersi,
- program badań prenatalnych,
- program profilaktyki chorób odtytoniowych.
Lekarze poz realizują program profilaktyczny: zapobieganie chorobom układu krążenia, zaś pielęgniarki poz program: profilaktyka
gruźlicy. Jak wynika z doniesień medialnych, NFZ zamierza wprowadzić kompleksową (bezpłatną dla osób ubezpieczonych) cykliczną diagnostykę w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Miejmy
nadzieję, że wkrótce będziemy mogli korzystać z tej formy opieki
zdrowotnej.
REKLAMA
GABINET ZDROWIE
REHABILITACJA DLA DZIECI I DOROSŁYCH
Rok założenia 1996
Jacek Twarowski
Fizjoterapeuta
tel. 22 610 06 73
kom. 602 375 462
www.twarowski.net
Gabinet Zdrowie
ul. Garwolińska 7 lok. 79
04-348 Warszawa
Zapraszam na moją stronę: www.twarowski.net
WARTO WIEDZIEĆ
e
n
j
y
c
k
e
f
n
i
y
Chorob
e
i
n
a
g
e
i
b
o
p
a
z
–
Choroby infekcyjne to inaczej choroby zakaźne, towarzyszą ludziom od
setek tysięcy lat, świadczą o tym opisy z czasów Hipokratesa, egipskie
rysunki z grobowców oraz zmiany znajdowane na mumiach. Uwcześni
ludzie nie zdawali sobie sprawy z tego, co je powoduje. Przyczyny upatrywano w położeniu ciał niebieskich, rzuceniu uroku lub czaru i konszachtach
z demonami, nie odosobniony był pogląd jakoby były one karą za grzechy.
Leczeniem zajmowali się „mądrzy” stosując zioła, były to głównie rośliny
parzące, gorzkie i kłujące aby w ten sposób wypędzić złego ducha i usunąć
chorobę. Choremu podawano również środki przeczyszczające, napotne
oraz stosowano upusty krwi.
lek med. Katarzyna Bartłomiejczyk
L
udzie od wieków starali się unikać
pienia. Dotyczyły one ospy prawdziwej,
szczepionki przeciwko wściekliźnie, tęż-
chorób zakaźnych poprze uciecz-
która w tamtym okresie zbierała żniwo
cowi, dżumie i cholerze. Kolejne lata
ki z obszarów objętych zarazą
w całej Europie i Ameryce. Po pierw-
przyniosły szybki rozwój wakcynologii
i kwarantannę, co w praktyce oznaczało
szych próbach, zwieńczonych sukcesem,
(dziedzina medycyny zajmująca się szcze-
izolację obszarów lub miast i pozosta-
zaczęto szukać sposobu na zapobieganie
pieniami ochronnymi) a w efekcie wpro-
wienie chorych samych sobie. W XVIII
innym chorobom zakaźnym i tak jesz-
wadzenie kalendarza szczepień, mającego
wieku pojawiły się pierwsze próby szcze-
cze w XIX wieku udało się opracować
na celu ochronę całej populacji przed
Gazeta Pacjenta Zima 2013
7
WARTO WIEDZIEĆ
epidemiami. Wiek XX – ty przyniósł milo-
wych bezpośrednio do rzek. Woda
z zakażonym. W przeszłości była naj-
wy krok w leczeniu zakażeń - A. Fleming
taka była niejednokrotnie używana
częstszą przyczyną rozprzestrzeniania
i współpracownicy odkryli penicylinę, co
do nawadniania upraw. Aktualnie
się zakażeń. Współcześnie przybie-
dawało duże nadzieje na całkowite ich
w Polsce buduje się coraz więcej
ra formę ścisłego kontaktu między
wyeliminowanie. Kolejne lata zweryfiko-
oczyszczalni ścieków i tego typu sytu-
ludźmi, w tym także kontaktu sek-
acje zdarzają się coraz rzadziej.
wały ten pogląd. Aktualnie dużym problemem jest narastająca lekooporność pato-
•
sualnego.
•
Ostatnia drogą szerzenia się zakażeń
genów (czynniki chorobotwórcze), oraz
przenoszone przez powietrze. Nie
to przenosiciele (wektory) są to sta-
pojawianie się nowych schorzeń, wywo-
jest to jednak znane ze średniowie-
wonogi a wśród nich głównie owady.
łanych przez nieznane lub nie rozpoznane
cza „morowe powietrze”, chodzi
Zdarza się że patogeny mogą być
patogeny.
tu o inhalację zarazków obecnych
przenoszone pośrednio przez ssaki
Szerzenie się zakażenia w zbiorowisku
w
kichanie
np. szczur przenoszący pchły zakażo-
ludzkim jest nazywane procesem lub
i kaszel osób zarażonych. Gdy przeby-
ne dżumą lub zwierzęta przenoszące
łańcuchem epidemicznym. Składa się on
wamy w zamkniętym pomieszczeniu
z trzech elementów zwanych ogniwami.
sklepie, poczcie, autobusie to wszyscy
Trzecim ogniwem łańcucha epidemiolo-
Pierwszy to źródło zakażenia może to być:
oddychamy tym samym powietrzem
gicznego jest osobnicza wrażliwość na
organizm, miejsce lub materia nieożywiona.
i tu okazuje się, że stare, babcine
zakażenie. Zjawisko to jest związane
Drugi to: mechanizmy szerzenia się zaraz-
„zasłaniaj usta jak kichasz” ma rację
z układem odpornościowym człowieka.
ka. Trzecim ogniwem jest wrażliwość czło-
bytu. Zarazki „wystrzeliwane” w trak-
Nasz układ odpornościowy jest żywą
wieka na zakażenie. Przerwanie jednego
cie kichania mogą osiągać prędkość
„tkanką”, która podlega oddziaływaniom
z tych ogniw prowadzi do eliminacji
160 km/h i być przenoszone na odle-
ze środowiska zewnętrznego. Po każdym
głość 3 m, a przy kaszlu ok. 100 km/h.
kontakcie z patogenem, uruchamiane są
Droga związana z naruszeniem cią-
mechanizmy mające na celu zwalczenie
wiek, nosiciel choroby, lub materia nieoży-
głości tkanek częściej określana jako
lub zapobieganie rozwojowi zakażenia
wiona np.: przedmioty, klamki w miejscach
droga krwi. Źródłem zakażenia jest
oraz wytworzenie „komórek pamięci” na
publicznych, poręcze w autobusach na
krew, zakażone tkanki lub narzędzia,
przyszłość. Zjawisko to jest wykorzystywa-
powierzchni, której bytuje patogen. Same
na których występuje patogen. Jest
ne w szczepieniach ochronnych.
zakażenia mogą przenosić się kilkoma
to droga zakażenia, która zyska-
Zapobieganie i zwalczanie chorób zakaź-
drogami:
ła duże znaczenie w drugiej poło-
nych polega na przerwaniu łańcucha epi-
•
Droga pokarmowa (fekalno-oral-
wie XX wieku. Chodzi tu głównie
demicznego poprzez wyeliminowanie jed-
na) to głównie zakażenia i zatrucia
o
wątroby
nego z jego elementów: unieszkodliwieniu
pokarmowe oraz biegunki dziecięce
i AIDS. Przerwanie tej drogi zakażenia
źródła, przerwaniu drogi szerzenia lub
a w przeszłości
dury i cholera.
polega na dokładnym badaniu daw-
uodpornieniu na zakażenie.
Źródłem zakażenia jest głównie czło-
ców krwi i narządów, oraz badaniu
Do najczęstszych technik likwidacji źró-
wiek, skażona woda lub pokarm,
samej krwi i narządów. Do zakażeń
dła należy izolacja chorych, w warunkach
ale też przedmioty. Najczęstszą przy-
drogą krwi zaliczamy także tzw. zaka-
domowych lub szpitalnych. W związku
czyną zakażeń pokarmowych jest
żenie wertykalne czyli przeniesione
z występowaniem nosicielstwa, często
brak higieny osobistej i nie mycie
z matki na płód, do czego dochodzi
bezobjawowego, duże znaczenie mają
rąk po skorzystaniu z toalety. Na
głównie podczas porodu, ale także
badania przesiewowe u osób mogących
dłoniach zostają bakterie kałowe z
podczas ciąży w wyniku jej patolo-
stanowić zagrożenie dla populacji. Osoby
grupy Enterococcus, które bardzo
gii. Dlatego, tak ważne jest badanie
takie, nie mogą być zatrudnione na stano-
łatwo są przenoszone na przed-
kobiet w ciąży, gdyż w większości
wiskach sprzyjających szerzeniu patogenu,
mioty czy pokarmy. W przeszło-
przypadków można znacznie zmniej-
ani być dawcami krwi lub narządów.
ści dochodziło do skażenia wody
szyć ryzyko zakażenia dziecka.
Czasami źródłem zakażenia mogą być
Droga kontaktowa to zakażenie
zwierzęta, wtedy mówimy o tzw.
w wyniku bezpośredniego kontaktu
chorobach
nowych zachorowań.
Źródłem zakażenia może być chory czło-
i upraw poprzez odprowadzanie
ścieków komunalnych i przemysło-
8
Droga kropelkowa to zakażenia
Gazeta Pacjenta Zima 2013
•
•
powietrzu,
wirusowe
poprzez
zapalenie
zainfekowane kleszcze.
odzwierzęcych.
WARTO WIEDZIEĆ
Zapobieganie i zwalczanie chorób zakaźnych polega na
przerwaniu łańcucha epidemicznego poprzez wyeliminowanie jednego z jego elementów: unieszkodliwieniu źródła,
przerwaniu drogi szerzenia lub uodpornieniu na zakażenie.
W takich przypadkach bardzo rzadko
stosuje się leczenie i izolację, znacznie
częściej praktykowany jest ubój sanitarny
pojedynczych sztuk lub całych stad.
Przecięcie drogi szerzenia się zakażenia
zależy w dużym stopniu od jego rodzaju.
W przypadku drogi pokarmowej polega na dostarczeniu dobrej, nieskażonej
wody i żywności oraz na prawidłowym
odprowadzaniu nieczystości. Likwidacja
zakażeń przenoszonych drogą powietrzną to głownie przestrzeganie zasad higieny – zasłanianie nosa i ust przy kichaniu,
kaszlu a nawet głośnym mówieniu.
Droga naruszenia ciągłości tkanek to
działania medyczne jak i niemedyczne
(kosmetyczno-fryzjerskie i tatuaże), należy tu przestrzegać stosowania jednorazowego sprzętu.
Do zabiegów mających na celu przerwanie drogi zakażeń przenoszonych przez
przenosicieli należą zabiegi deratyzacji
i dezynsekcji oraz odpowiednie zabezpieczenie zakładów produkujących żywność,
jak również zabezpieczenie odpadów
komunalnych.
Trzecim ogniwem jest odporność, która
podnosi się poprzez szczepienia ochronne. Dla uzyskania odpowiedniego stopnia uodpornienia konieczna jest realizacja
odpowiednich schematów szczepienia,
co znajduje odbicie w kalendarzu szczepień. Zalicza się do nich szczepienie
podstawowe
(szczepienie
pierwotne
i dawka uzupełniająca) oraz podawane co kilka lat
dawki
przy-
pominające.
W przypadku wyszczepienia dużej części
sezonową czyli zachorowania w okresie
populacji, przeciwko chorobie zakaźnej,
epidemicznym (październik - kwiecień)
w której źródłem zakażenia jest człowiek,
wywołane typowymi dla ludzi wirusami
dochodzi do ochrony nie tylko tych którzy
grypy oraz pandemie czyli zachorowania
zostali zaszczepieni ale też ochrony osób
występujące co kilkanaście, kilkadziesiąt
nieuodpornionych, zjawisko to nazywa
lat, mające zasięg światowy, wywołane
się odpornością gromadną lub środo-
wirusami nietypowymi dla ludzi lub pod-
wiskową. Aktualnie jesteśmy w okresie
typami np. hiszpanka.
zwiększonych zachorowań na grypę i tzw.
W obu tych ostrych chorobach postę-
przeziębień.
powanie jest podobne. Obie przenoszą
wiruso-
się drogą kropelkową i dlatego tak ważne
wą, związaną z zapaleniem błony ślu-
jest przerwanie szerzenia się zakażeń,
zowej nosa, gardła i zatok przynoso-
poprzez zachowanie zasad higieny osobi-
wych. Źródłem zakażenia są chorzy
stej oraz szczepienie ochronne.
ludzie. Choroba ustępuje samoistnie, po
Choroby zakaźne występują w naszym
10 dniach, suchy męczący kaszel może
środowisku przez cały rok, nasilając się
utrzymywać się nawet do 2 miesięcy,
sezonowo, dlatego tak ważne jest prze-
co związane jest z odbudową nabłon-
strzeganie podstawowych zasad higieny.
Przeziębienie
jest
chorobą
ka dróg oddechowych. Grypa jest ostrą
chorobą układu oddechowego wywołaną
przez wirusa grypy. Wyróżniamy grypę
Gazeta Pacjenta Zima 2013
9
NASZE PRZYCHODNIE
ZLO ul. Abrahama 16
mgr Urszula Malinowska
W
1989 r. w centralnym punk-
Pielęgniarka koordynująca mgr Urszula Malinowska
p.o. kierownika lek. med. Bolesław Stelmaski
tów zostały utworzone na terenie przy-
na przełomie ostatnich kilku lat w placówce
chodni trzy punkty pobrań: dla dorosłych
był montaż windy dla pacjentów, prze-
i dzieci, chorych na cukrzycę oraz dla
budowa i przystosowanie toalet dla osób
kobiet ciężarnych. Dzięki
tym zmianom
niepełnosprawnych oraz remont dwóch
w funkcjonowaniu przychodni mogliśmy
kondygnacji z rozbudową rejestracji stano-
poprawić komfort świadczonych usług dia-
wiącej wizytówkę całej przychodni.
gnostycznych w tych miejscach, a także
W listopadzie b.r. ze środków finan-
zmniejszyć czas oczekiwania pacjentów.
sowych
W strukturze przychodni ma swoją siedzi-
Warszawa został przeprowadzony remont
bę Nocna i Świąteczna Opieka Zdrowotna,
w pomieszczeniach, w których swoją sie-
której pracownicy świadczą usługi zdro-
dzibę ma poradnia rehabilitacji leczniczej.
wotne w dni powszednie od 18.00 – 8.00
W ramach modernizacji zostały wykona-
oraz w soboty, niedziele i święta od 8.00
ne następujące prace: wymiana posadzek,
do 8.00 dnia następnego.
renowacja parkietów w dwóch salach gim-
Funkcję kierownika tej jednostki pełni
nastycznych, wymiana opraw oświetlenio-
lek. med. Marek Bachański a Pielęgniarką
wych wraz z osprzętem, wymiana drzwi i
Koordynującą jest mgr Dorota Kubik.
pomalowanie pomieszczeń. Została także
Dużym przedsięwzięciem zrealizowanym
przeprowadzona reorganizacja gabinetów,
cie osiedla Gocław powstała
jedna z największych i najno-
wocześniejszych placówek służby zdrowia
– przychodnia przy ul. Abrahama16.
Obecnie pełniącym obowiązki kierownika przychodni jest lek. med. Bolesław
Stelmaski. Niemal od początku działalności
placówki funkcję Pielęgniarki Koordynującej
pełni mgr Urszula Malinowska. Chcąc sprostać potrzebom zdrowotnym mieszkańców Dzielnicy Warszawa Praga Południe,
poza działalnością podstawowej opieki
zdrowotnej funkcjonują tu następujące
poradnie specjalistyczne: chirurgii ogólnej,
diabetologiczna, kardiologiczna, położniczo
– ginekologiczna, urologiczna i rehabilitacji leczniczej. Oferujemy w nich fachową pomoc profesjonalnie przygotowanej
kadry medycznej a także nowoczesny
sprzęt diagnostyczny. Na terenie przychodni znajduje się Centralne Laboratorium
Analityczne, wyposażone w nowoczesny
sprzęt laboratoryjny, w którym zatrudniony
jest doświadczony personel. Kierownikiem
Centralnego Laboratorium Analitycznego
jest mgr Urszula Nowak – Koczocik.
Wychodząc naprzeciw potrzebom pacjen-
Urzędu
Miasta
Stołecznego
której celem było zwiększenie liczby stanowisk dla osób rehabilitowanych a tym
samym podwyższenie standardu udzielania
świadczeń. Mamy nadzieję, że nasze działania spotkają się z przychylnym odbiorem
ze strony pacjentów.
Na szczególne uznanie zasługują wszyscy
pracownicy placówki, którzy bardzo angażują się w codzienną pracę przychodni
budując przyjazny dla pacjentów jej wizerunek. Zapraszamy do naszej przychodni.
Rejestracja w ZLO przy ul Abrahama 16
10
Gazeta Pacjenta Zima 2013
TEMAT NUMERU
Herbata
czy
?
Kawa
mgr Bożena Pawłowska
Kawa i herbata to dwa najpopularniejsze napoje świata. Polska
zajmuje trzecie miejsce w Europie w spożyciu herbaty.
Przeciętny Polak spożywa jej ok. 1 kg rocznie. Kolejny popularny napój to kawa – największe jej ilości w roku, wypijają
mieszkańcy Skandynawii ok. 12 kg. Polacy konsumują ok.
3 kg kawy na rok.
Gazeta Pacjenta Zima 2013
11
TEMAT NUMERU
K
awa
naczyniowe i obniża poziom złego cho-
Dlaczego nie poleca się pić herbaty
czy
lesterolu. Poza tym, fluor w niej zawarty
do posiłku?
herbata? co mamy
chroni zęby przed próchnicą. Herbaty,
Herbata
wybrać? - te pytania
szczególnie czarna i zielona, korzystnie
i zaburza trawienie. Czarna herbata zwal-
rozcieńcza
soki
żołądkowe
zadajemy sobie dość czę-
wpływają na układ pokarmowy zmniejsza-
nia przyswajanie żelaza, blokuje wapń,
sto. W artykule spróbuję wyja-
ją skutki niestrawności, wykazują działanie
magnez i cynk. Dlatego zaleca się picie
śnić jakie właściwości mają obydwa
bakteriobójcze z tego powodu łagodzą
herbaty na godzinę przed posiłkiem lub
popularne napoje, co nam szkodzi
przebieg zatruć pokarmowych. Herbata
2 godziny po posiłku.
w związku z ich spożywaniem, a co służy
ma działanie łagodzące na skórę. Napary
naszemu zdrowiu?
herbaciane korzystnie oddziaływają na nerki
Co się dzieje, gdy pijemy herbatę
Picie herbaty daje nam: odprężenie, gasi pra-
i drogi moczowe, mogą być wykorzystywa-
w nadmiarze?
gnienie i orzeźwia. Występuje w niej wiele
ne jako łagodny środek moczopędny.
Większe ilości przyjmowanej herbaty nie są
korzystne dla organizmu. Wypijanie nad-
cennych składników m.in.: teina, substancja
podobna do kofeiny, o działaniu pobudza-
Jakie ilości herbaty są zalecane i jak
miernych ilości herbaty powoduje:
jącym i wzmacniającym koncentrację. Teina
czas jej zaparzania wpływa na nasz
•
tym się różni od kofeiny, że nie działa tak
organizm ?
gwałtownie i nie ma niekorzystnego wpły-
„Swoją herbatę pij bez pośpiechu i z sza-
wu na serce i układ krążenia. Poza tym,
cunkiem, jak gdyby była to oś wokół której
w herbacie znajdują się: garbniki - tanina,
obraca się cały świat – powoli, miarowo,
zową żołądka, zniszczyć witaminę B1
która osłabia działanie teiny. Wspomniane
bez pędu ku przyszłości. Żyj tą właśnie
i zaburzyć wchłanianie składników
garbniki mają działanie przeciwbakteryjne
chwilą, bo tylko ta chwila jest życiem”.
i wspomagają leczenie infekcji żołądkowych.
(Thich Nhat Hanh,
Kolejnym składnikiem herbaty są polifenole
buddyjski). Zaleca się picie herbaty w ilości
(flawonoidy) - związki organiczne spowal-
nie więcej niż 4 kubki dziennie (ok.1 litra).
niające procesy starzenia i będące prze-
Lepiej pić herbatę liściastą niż w posta-
ciwutleniaczami (zapobiegającymi nowo-
ci torebek. Herbata ekspresowa zawiera
tworom i chorobom sercowo - naczy-
cząstki liści i pył herbaciany nie posiada tak
1 łyżeczka na szklankę wody może
niowym). Polifenole mają także działanie
doskonałego aromatu i pełnego bukietu
powodować bóle głowy oraz zabu-
przeciwzapalne oraz uszczelniające ścia-
składników jaki mają suszone liście herba-
rzenia rytmu serca.
ny
ciane.
naczyń
krwionośnych.
Najwięcej
gorsze przyswajanie żelaza przez
organizm (ryzyko anemii i zażółcenie
wietnamski mnich
zębów),
•
garbniki mogą podrażniać błonę ślu-
pokarmowych,
•
mocna herbata wypita przed snem
może spowodować bezsenność,
•
zawarte w herbacie szczawiany sprzyjają powstaniu kamicy nerkowej,
•
picie herbaty mocnej więcej niż
tych związków zawiera herbata biała
Ważny jest czas parzenia herbaty. W ciągu
Co zawiera ziarno kawy?
i zielona. W herbacie znajdują się także mine-
2 minut uwalnia się najwięcej korzystnych
Ziarno kawy składa się z: 35-40%
rały m. in: wapń, żelazo, potas, sód, cynk
polifenoli. Herbata krótko parzona 2-3
węglowodanów, 10-17% tłuszczu, 8%
i fluor, witaminy A, B1,B2 ,C,E,K oraz teani-
minuty ma działanie pobudzające, dzięki
związków białkowych, 5 - 10% polife-
na - aminokwas, obniżający ciśnienie krwi,
uwalnianej teinie. Parzona dłużej ok. 5-8
noli,1-2,5% kofeiny, garbników, składni-
działający uspokajająco. Najwięcej teaniny
minut wpływa kojąco i odpręża. To dzia-
ków mineralnych oraz ok. 700 związków
zawiera herbata czerwona.
łanie spowodowane jest przez
Jak działa herbata?
Stymuluje układ krążenia, poprawia funkcje
14
Gazeta Pacjenta Zima 2013
garbniki
aromatycznych. Po wypiciu kawy stęże-
- taninę, która neutralizuje teinę i nadaje
nie kofeiny wzrasta i utrzymuje się od 2
napojowi gorzkawo – cierpki smak.
do 4 godzin. Pobudzające działanie kofeiny trwa krócej u kobiet, bowiem jest
TEMAT NUMERU
ona szybciej usuwana z ich organizmu
biegać zmęczeniu mięśni. Ma ona działanie
(ok. 30% szybciej niż u mężczyzn).
moczopędnie, dzięki temu usuwane są
z organizmu szkodliwe substancje wraz
Dla porównania podaję
ilości kofeiny
Co jeszcze warto wiedzieć o kawie:
•
kawa nie uzależnia, ale jest ona napojem do którego się przyzwyczajamy,
z moczem. Kawa potęguje i przyspiesza
zawarte w różnych napojach:
działanie
•
filiżanka kawy robusta 330 mg
W ostatnich latach zmieniły się poglądy
środków przeciwbólowych.
•
filiżanka kawy arabica 175 -185 mg
na temat szkodliwego działania kawy na
•
filiżanka kawy rozpuszczalnej 95 mg
organizm.
•
filiżanka czarnej kawy 80 - 120 mg
Spożycie kawy w umiarkowanych ilościach,
•
filiżanka espresso 60 mg
o odpowiedniej porze nie wiąże się z wyso-
kaloryczna 100 g to 2 kcal, zaś kawa
•
szklanka herbaty 45 - 65 mg
kim poziomem cholesterolu, nie ma także
z dodatkami potrafi być bombą kalo-
•
puszka cola coli 45 mg
związku ze wzrostem ryzyka udaru mózgu
ryczną, np.: po dodaniu mleka skon-
chorób serca.
densowanego to już 200 kcal,
•
kawa pita z mlekiem 1,5 – 2% nie
podrażnia błony śluzowej żołądka,
•
Wypicie codziennie 3 do
czarna kawa bez dodatków nie jest
Jak kawa wpływa na organizm ?
4 filiżanek kawy dziennie o 1/3 zmniejsza
Spożycie do 500 mg kofeiny dziennie tj. nie
ryzyko śmierci z powodu chorób układu
więcej niż 4 filiżanki kawy nie ma szkodliwe-
krążenia. Kofeina zawarta w kawie, ma dzia-
cenniejsze
go wpływu na organizm.
łanie przeciwzapalne i utleniające, to chroni
w ekspresie ciśnieniowym.
Kawa pita w umiarkowanych ilościach dzię-
naczynia krwionośne przed miażdżycą.
•
aby uzyskać to, co w kawie najnależy
ją
zaparzyć
Na zakończenie jeszcze przytoczę dwa
ki kofeinie pobudza organizm, przyspiesza
akcję serca i na krótko podnosi ciśnienie
Co się dzieje gdy kawę pijemy
cytaty o kawie:
tętnicze krwi.
w nadmiarze ?
„Kawa
Kofeina w mózgu blokuje receptory sygna-
Spożycie dużej ilości kawy (kofeina w
ka – jak każde złoto obdarza wszyst-
lizujące potrzebę snu, zwiększa spraw-
dawce 1000 mg staje się trująca) może
kich poczuciem luksusu i szlachetności”.
ność myślenia, znosi zmęczenie psychiczne
wywołać uczucie nerwowości, niepokoju,
(Abd – Al – Kadir - algierski przywódca).
i fizyczne. Kawa staje się szczególnie cenna,
rozdrażnienia, bezsenności. Kawa powodu-
Adam Mickiewicz w Panu Tadeuszu o kawie
gdy jesteśmy wyczerpani bądź, gdy musimy
je zwiększone wydzielanie kwasu solnego
pisał „… ma czarność węgla, przejrzystość
zachować przytomność umysłu. Regularne
w żołądku, dlatego pita na czczo nasila
bursztynu, zapach mokki i gęstość miodnego
picie kawy stymuluje naczynia krwiono-
dolegliwości bólowe u osób z wrzodami
płynu …”.
śne w mózgu, dzięki temu do komórek
żołądka. Kawa nie jest zalecana osobom,
mózgowych dociera więcej tlenu. Kofeina
które mają refluks żołądkowo – przeły-
Trudno jednoznacznie
zawarta w kawie korzystnie wpływa na
kowy. Kofeina zawarta w niej zmniejsza
na pytanie – czy wybrać kawę czy
osoby z astmą. Powoduje rozszerzenie
napięcie dolnego zwieracza przełyku, co
herbatę? Obydwa napoje mają
naczyń krwionośnych oskrzeli, dzięki czemu
sprzyja zarzucaniu treści żołądkowej do tej
zalety, jeśli pijemy je o odpo-
organizm staje się lepiej dotleniony. Kawa
części przewodu pokarowego. Nadmiar
wiedniej porze i nie
(niesłodzona) zmniejsza ryzyko cukrzycy
kofeiny może podrażniać jelita i powoduje
przesadzamy z ich
typu II. Przeciwutleniacze w niej zawarte
zaburzenia rytmu serca. Dlatego u osób
ilością.
wpływają korzystnie na metabolizm cukru
z nadciśnieniem, arytmią serca, jaskrą lub
w organizmie. Poza tym kawa przyspie-
nieżytem żołądka, kobiet ciężarnych i kar-
sza metabolizm, tym samym
miących picie kawy nie jest wskazane.
zwiększa
jest
złotem
prostego
człowie-
odpowiedzieć
tempo przemiany lipidów, pomaga zapo-
Gazeta Pacjenta Zima 2013
15
Programy Profilaktyczne
Program profilaktyki
raka szyjki macicy
Program profilaktyki
chorób układu krążenia
Program
profilaktyki gruźlicy
Proponujemy
Adresowany jest do osób dorosłych,
badania
Program skierowany jest do osób,
cytologiczne, dla kobiet w wieku
bezpłatne
które: w bieżącym roku kalenda-
25-59 lat * zamieszkałych na tere-
rzowym ukończyły 35,40,45,50 lub
nie województwa mazowieckiego,
55 lat i w ciągu ostatnich 5 lat nie
które w okresie ostatnich 3 lat nie
korzystały z badań wykonywanych
uczestniczyły w w/w programie lub
w ramach w/w. programu oraz nie
otrzymały pisemne wskazanie od
miały wcześniej rozpoznanej choro-
lekarza do wykonania badania za
by układu krążenia.
W pakiecie badań znajdują się:
Zapraszamy do ZLO:
pomiary ciśnienia tętniczego krwi,
przy ul. Saskiej 61
badanie poziomu cholesterolu cał-
tel.: 22 617 68 86, 22 617 36 39
kowitego, HDL, LDL, trójglicery-
przy ul. Grochowskiej 339
dów, glukozy oraz określenie BMI.
tel.: 22 810 50 07
Lekarz
przeprowadza
wy-
wiad na podstawie ankiety zgodnej
Warunkiem uczestnictwa w pro-
z Kartą Badania Profilaktycznego oraz
gramie jest posiadanie aktualnego
ocenia czynniki ryzyka zagrożenia
dowodu ubezpieczenia. Prosimy o
chorobami układu krążenia.
przyniesienie ostatniego wyniku badania cytologicznego.
Zapraszamy pacjentów
zadeklarowanych do lekarzy
* przy określeniu wieku bierze się pod uwa-
poz w naszych placówkach:
gę rok urodzenia
przy ul. Abrahama 16, ul. Saskiej 61,
ul. Kickiego 24, ul. Sygietyńskiego 3,
ul. Ateńskiej 4, ul. Zamienieckiej 73,
ul. Ostrołęckiej 4, ul. Ostrzyckiej 2/4,
ul. Grochowskiej 339
16
Gazeta Pacjenta Zima 2013
miały kontakt z osobami chorymi na
to schorzenie; do osób bezdomnych,
bezrobotnych, niepełnosprawnych,
obciążonych długotrwałą chorobą,
uzależnionych od: tytoniu, alkoholu,
narkotyków.
12 miesięcy.
poz
które nie chorowały na gruźlicę, ale
Warunkiem uczestnictwa w w/w
programie jest wypełnienie pisemnego oświadczenia, że w ciągu ostatnich
24 miesięcy uczestnik programu nie
podlegał badaniu ankietowemu pielęgniarki poz w ramach profilaktyki
gruźlicy (także u innych świadczeniodawców).
Osoby zainteresowane proszone
są o zgłoszenie się do pielęgniarek środowiskowych - rodzinnych
w następujących przychodniach:
przy ul. Abrahama 16, ul. Saskiej 61,
ul. Kickiego 24, ul. Sygietyńskiego 3,
ul. Ateńskiej 4, ul. Zamienieckiej 73,
ul. Ostrołęckiej 4, ul. Ostrzyckiej 2/4,
ul. Grochowskiej 339
Czy wiesz czym są
Porfirie?
ABC pacjenta
Porfirie są schorzeniami występującymi rzadko. Są bardzo złożoną pod względem
klinicznym i laboratoryjnym chorobą, która przysparza często nawet doświadczonym lekarzom trudności w kwestii diagnozy. Sprawia to, że albo w ogóle nie zostają
zdiagnozowane, bądź też zostają zdiagnozowane zbyt rzadko lub bardzo późno.
mgr Katarzyna Sikorska, diagnosta lobolatoryjny
P
orfirie to grupa chorób metabolicz-
(zmienionego) genu przez potomstwo,
niach biochemicznych, enzymatycznych
nych. Są one spowodowane obni-
zarówno płci żeńskiej jak i męskiej wynosi
i genetycznych. Badania biochemiczne
żoną aktywnością poszczególnych
50%. Nie u każdej osoby, która jest nosi-
polegają na oznaczeniu stężenia wydalanych
enzymów, które biorą udział w biosyntezie
cielem defektywnego genu musi wystąpić
z moczem i kałem porfiryn. Potwierdzeniem
hemu. Hem jest niezbędny do syntezy
atak ostrej porfirii. U większości nosicieli
tej wstępnej diagnozy są badania enzyma-
hemoglobiny. Niedobór hemoglobiny pro-
tego zmutowanego genu, w ciągu ich życia
tyczne polegające na zbadaniu aktywności
wadzi do zaburzenia dojrzewania krwinek
nie występuje ani jeden atak ostrej porfirii.
odpowiedniego enzymu, wykonywane
czerwonych. Hem jest również składową
W Europie w przybliżeniu jedna osoba na
z krwi pobranej na heparynę. Ostatecznym
wielu enzymów obecnych w organizmie.
75 000 mieszkańców cierpi na ataki ostrej
potwierdzeniem diagnozy są badania
Porfirie w większości mają podłoże gene-
porfirii. Objawy ataku ostrej porfirii są bar-
genetyczne. W przypadku porfirii stęże-
tyczne. Każdy enzym szlaku biosyntezy
dzo niespecyficzne. Zazwyczaj zaczynają
nie wydalanych z moczem i kałem por-
hemu kodowany jest przez inny gen.
się od silnych bólów brzucha. Pojawiają
firyn jest wielokrotnie zwiększone, nato-
Mutacje (zmiany) w tych genach prowadzą
się nudności, wymioty oraz zaparcia.
miast aktywność enzymatyczna enzymów
do zmiany struktury enzymu i obniżenia
U niektórych chorych występują zabu-
będzie obniżona.
jego aktywności. Powstaje wówczas blok
rzenia świadomości, drętwienia, drgawki
Badania w kierunku porfirii należy wyko-
enzymatyczny, w wyniku którego docho-
i porażenia kończyn. Porażenie mięśni
nać wówczas, gdy u pacjenta występują
dzi do wytwarzania i gromadzenia się w
oddechowych może stanowić zagrożenie
powtarzające się bóle brzucha, które nie
organizmie produktów pośrednich prze-
dla życia chorego. Większość pacjentów
wynikają z żadnej innej jednostki choro-
miany hemu w postaci porfiryn, co jest
całkowicie odzyskuje siły po ostrym ataku,
bowej, nieuzasadnione nudności, czy też
przyczyną wystąpienia objawów choroby.
a niedowłady kończyn ustępują po trwają-
niedowłady. Jest to ważne badanie, gdyż
Porfirie możemy podzielić na ostre i nie-
cej kilka miesięcy rehabilitacji. Ataki ostrych
istnieje ryzyko, że lekarz postawi niewłaści-
ostre.
porfirii mogą być wywoływane przez nie-
wą diagnozę i ewentualnie przepisze leki,
Do ostrych zaliczamy:
które leki, chemikalia( farby, lakiery, kleje),
które mogą zaostrzyć atak lub skieruje nie-
•
ostrą przerywaną porfirię
alkohol, infekcje, kuracje odchudzające.
potrzebnie na operację (np. laparotomię
•
porfirię mieszaną
W przypadku, gdy atak ostrej porfirii nie
zwiadowczą). Powszechnie używane do
•
dziedziczną koproporfirię
zostanie rozpoznany lub będzie nieprawi-
znieczulenia leki, nie tylko wywołują ataki
•
porfirię z niedoboru dehydratazy
dłowo leczony może mieć skutek śmiertel-
ostrej porfirii, ale mogą ją wydłużać.
kwasu delta - aminolewulinowego
ny. Ataki nie występują przed okresem doj-
W przypadku zdiagnozowania u pacjen-
Do nieostrych porfirii zaliczamy:
rzewania i w starszym wieku. Występują
ta porfirii, badanie należy przeprowadzić
•
porfirię skórną późną
głównie pomiędzy drugą a czwartą dekadą
również członkom jego rodziny.
•
protoporfirię erytropoetyczną
życia. Kobiety w wieku rozrodczym są
•
wrodzoną porfirię erytropoetyczną
bardziej narażone na wystąpienie ostrego
Źródło artykułu:
Ostre porfirie są schorzeniami dziedziczny-
ataku. Rozpoznanie ostrego ataku i ziden-
Kurs w ramach specjalizacji z laboratoryjnej
mi, a ryzyko odziedziczenia zmutowanego
tyfikowanie typu porfirii opiera się na bada-
diagnostyki medycznej. 21-25.01. 2013 r.
Gazeta Pacjenta Zima 2013
17
Abecadło zdrowia
n
e
g
o
r
t
a
j
"J" jak
i oznacza „iatros”
o
eg
ki
ec
gr
ka
zy
ję
z
odzi
Termin jatrogenia poch
j mówiąc jatrogenia
ze
ac
In
.
cy
zą
od
ch
po
– lekarz, „genesis” –
utek autosugestii
sk
na
a
uw
cz
od
t
en
cj
kie pa
oznacza dolegliwości ja
chowaniem personelu
za
b
lu
i
m
ia
dz
ie
ow
yp
. Wiążą się one z w
stan fizyczny lub
na
ać
yw
pł
w
ie
iw
dl
ko
ą sz
medycznego, które mog
z jatrogenią objawiają
ne
za
ią
zw
ci
oś
liw
eg
ol
psychiczny pacjenta. D
rednio rzutuje na
oś
zp
be
co
,
ku
lę
y
cz
ia
ości
się poczuciem zagrożen
.: odczuwanie dolegliw
.in
m
h
yc
zn
yc
at
m
so
powstanie objawów
snu.
bólowych, czy zaburzeń
mgr Bożena Pawłowska
C
zynnikami,
które
mogą
powstanie dolegliwości jatrogennych ma
przyczyniać się do powstania
stwarzanie poczucia dużego dystansu
dolegliwości
pomiędzy personelem a pacjentem
o
charakterze
jatrogenicznym są m.in .:
oraz lekceważenie potrzeb pacjenta,
(w szczególności potrzeby bezpieczeń-
•
Przekaz i odbieranie informacji:
stwa czy zachowania intymności chorego).
Przykładem tu może być niewystarczający
zakres podawanych informacji, czy
brak informowania chorego o jego
stanie
zdrowia
i
zaordynowanym
•
Nieprawidłowe
procesu leczenia:
leczeniu, a także mówienie do pacjenta
W tym miejscu można by przytoczyć
niezrozumiałymi
sytuację, gdy lekceważona jest
sformułowaniami.
Można tutaj wymienić także wzajemne
potrzeba
porozumiewanie
pacjenta
się
personelu
przygotowania
pod
względem
medycznego fachowymi zwrotami czy
psychicznym do czekających
szeptanie w obecności pacjenta, bądź
go badań diagnostycznych
używanie słów, które pacjent może
czy zabiegów. Może to
odbierać jako straszenie.
być nieuzasadnione
stosowanie leków.
•
Nieprawidłowa postawa wobec
Te zdarzenia mogą
chorego:
wywoływać
W tej grupie czynników wpływ na
18
postępowanie
personelu medycznego podczas
Gazeta Pacjenta Zima 2013
u pacjentów.
lęk
Abecadło zdrowia
nia
Przyjmując leki bez
zaleceń lekarskich
należy zachować
zdrowy rozsądek,
aby nie dać się
zmanipulować
reklamie.
W sytuacji, gdy pacjent powinien być
nasercowych i antydepresyjnych,
hospitalizowany twarde przestrzeganie
połączonego
bezdusznych zasad pracy oddziału,
poziomu
chaos i głośne zachowywanie się
niedocukrzenia oraz pogorszenia
Wpływ na powstawanie tego typu
personelu szpitala mogą spowodować
się
psychicznej
jatrogenii ma także reklama leków
u przebywających
(z
nasileniem
bez recepty. Pacjenci ze względu na
jentów
m.in.:
w oddziale pac-
niepokój,
poczucie
zmęczenia, zaburzenia snu.
z
zaburzeniem
elektrolitów,
sprawności
sennością
czy
także
objawów otępienia).
•
lekową
–
działanie leków odwadniających).
łatwą dostępność do tych preparatów
wynikającą
właściwego
zaś preparaty żeń - szenia hamują
z
nie-
stosują je często, bez kontroli lekarza,
stosowania
się
co może prowadzić do powstania
Wyróżniamy następujące postacie
pacjentów do zaleceń lekarskich
powikłań.
jatrogenii:
(np.: mylenie nazw leków przez
Nie wszystkich przyczyn
osoby
dla się uniknąć. Aby wyeliminować
•
instytucjonalną
–
z
realizowanym
niewłaściwie
leczeniem
związaną
lub nieprawidłowo
o
starsze,
przyjęciu
przyjęcie
zapominanie
dawki
za
leku,
dużej
lub
dawki
jatrogenii
jatrogenię instytucjonalną i
konieczne jest wprowadzenie
lekową
zmian
prowadzoną opieką medyczną np.:
medykamentu
gdy pacjent w podeszłym wieku,
otępienia czy niedowidzenia), lub
do
pacjenta,
trudno adoptujący się do nowych
przyjmowaniem bez ograniczeń
w
komunikacji
warunków zostaje przeniesiony
leków
czy
poprzez ciągłe edukowanie się w tym
do innej placówki medycznej
preparatów
bez
kierunku, dostosowanie systemu pracy
i jest badany pobieżnie, a personel
recepty.
mogą
placówek ochrony zdrowia do potrzeb
nie poświęca mu należnej uwagi.
osłabiać bądź nasilać działanie
pacjentów
Wówczas u tego pacjenta mogą
leków
przez
procedur medycznych. Przyjmując leki
pojawić się zaburzenie łaknienia,
lekarza (np.: preparaty, które
bez zaleceń lekarskich należy zachować
chudnięcie co z kolei może
w
zdrowy rozsądek, aby nie dać się
prowadzić
dziurawiec hamują działanie leków
do
odwodnienia
(z
powodu
przeciwbólowych
ziołowych
Preparaty
te
zaordynowanych
swoim
składzie
zawierają
podejścia pracowników medycznych
pokonanie
poprzez
barier
interpersonalnej
wprowadzanie
zmanipulować reklamie.
Gazeta Pacjenta Zima 2013
19
warto wiedzieć
Witamina D3. Co
nowego o niej wiemy?
W ostatnim czasie w literaturze medycznej pojawiło się wiele
doniesień naukowych poruszających interesujący problem
głębokiego niedoboru witaminy D3 u dorosłych.
dr n. med. Justyna Swarowska Knap
W
iadomo
że
powszechnie,
przyczyną
nostek międzynarodowych.
W ostatnim
młodych kobiet, jeszcze większy odsetek
krzywicy
czasie w literaturze medycznej pojawiło się
ludzi z niedoborem wit. D3 stwierdza się
u dzieci jest niedobór wita-
wiele doniesień naukowych poruszających
wśród pacjentów klinik reumatologicznych
miny D3. Wszystkie mamy podają swoim
interesujący problem głębokiego niedoboru
przyjmujących przewlekle glikokortykoste-
nowo narodzonym pociechom krople
witaminy D3 u dorosłych.
roidy (ponad 90%). Prawidłowe stężenie
z wit D3 już od 3 tygodnia życia. U dzieci
Na podstawie badań przeprowadzonych w
wit D3 dla dorosłych powinno być wyższe
urodzonych z prawidłową wagą i karmio-
populacji polskiej według różnych autorów
niż 30 ng/ml.
w naszym klimacie dawką
znaczny lub średni niedobór witaminy D3
Główne przyczyny niedoboru wit D3 to
profilaktyczną wit D3 jest dawka 400 jed-
stwierdzono u 30% młodzieży i aż u 70%
obniżenie syntezy wit D3 w skórze
nych piersią,
–
Hospicjum Domowe
Zespół Hospicjum Domowego obejmuje wszechstronną
opieką pacjentów zmagających się z codziennymi problemami
związanymi z postępującą, często nieuleczalną chorobą.
Wspiera również ich bliskich. Podejmowane działania mają na
celu zapobieganie cierpieniu, leczenie bólu i innych
objawów choroby, a także udzielanie pomocy
w rozwiązywaniu problemów wraz ze wsparciem dla rodziny
pacjenta. W Samodzielnym Zespole Publicznych Zakładów
Lecznictwa Otwartego Warszawa Praga Południe realizuje
się świadczenia zdrowotne w zakresie opieki paliatywnej
na terenie Dzielnicy Praga Południe. Żeby pacjent mógł być
objęty opieką paliatywną i hospicyjną konieczne jest uzyskanie
skierowania od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Pacjent,
jego rodzina lub opiekun powinien wyrazić zgodę na piśmie.
Siedziba Hospicjum Domowego znajduje się w ZLO przy
ul. Ostrołęckiej 4. Wszelkie informacje można uzyskać od
poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 - 20.00 na miejscu,
lub dzwoniąc pod numery telefonów:
22 810-15-04;
22 810-20-42 do 43 wew. 33; 90
20
Gazeta Pacjenta Zima 2013
warto wiedzieć
Podstawowym źródłem witaminy D 3 jest jej synteza
w skórze pod wpływem działania promieni
słonecznych. Dopiero na drugim miejscu
znaczenie ma dostarczanie witaminy z pokarmem.
,,moda na nieopalanie’’, używanie filtrów
tylko na gospodarkę wapniowo-fosforano-
związana z nadciśnieniem niewydolność
UVB do zabezpieczania skóry przed słoń-
wą, wodno-elektrolitową i hormonalną, ale
serca.
cem , zanieczyszczenie powietrza, szcze-
także wpływa na proces różnicowania się
Na osteoporozę najczęściej chorują kobiety
gólnie w dużych miastach, a w naszej
komórek należących do układu immuno-
po 55 roku. Rozpoznaje się ją u 30% pań po
szerokości geograficznej znaczny stopień
logicznego, co wydaje się mieć ścisły zwią-
menopauzie. Niemal połowa dotkniętych
zachmurzenia przez większą część roku.
zek z etiopatogenezą niektórych chorób
chorobą kobiet dozna w przyszłości groź-
Tymczasem podstawowym źródłem wita-
autoimmunologicznych, nowotworowych
nych, związanych z osteoporozą złamań.
miny D3 jest jej synteza w skórze pod
i alergicznych.
Bardzo często u chorych z niedoborem
wpływem działania promieni słonecznych.
Obecnie uważa się, iż witamina D3 redu-
wit D3 rozpoznaje się fibromialgię, która
Dopiero na drugim miejscu znaczenie ma
kuje ryzyko nawet 17 rodzajów nowo-
charakteryzuje się przewlekłym, uogólnio-
dostarczanie witaminy z pokarmem.
tworów. Dotyczy to m.in. raka pęcherza
nym bólem mięśni i stawów oraz wystę-
Ilość
produkowana
moczowego, piersi, okrężnicy, przełyku,
powaniem tzw. punktów tkliwych, czyli
w skórze z prowitaminy pod wpływem
żołądka, jajników, prostaty, odbytu, nerki,
miejsc ciała o nadmiernej wrażliwości na
promieni nadfioletowych światła słonecz-
macicy oraz chłoniaków. Prawdopodobnie
ucisk. Chorzy na fibromialgię, poza bólem,
nego jest na ogół w naszym klimacie niewy-
wit D3 obniża także ryzyko infekcji wiru-
odczuwają wiele innych dolegliwości, takich
starczająca, szczególnie w dużych miastach.
sowych. W badaniach nad cukrzycą typu
jak zmęczenie, uczucie sztywności ciała,
W naszej szerokości geograficznej synteza
1 wykazano, że prawidłowy poziom wita-
zaburzenia snu i nastroju. Dolegliwości te
skórna zachodzi od kwietnia do września,
miny D3 u matki i dziecka obniża ryzy-
są uciążliwe, znacznie pogarszają funkcjono-
przy zapewnieniu minimum 15-minutowej
ko zachorowania na ten rodzaj cukrzycy.
wanie w pracy i życiu prywatnym.
ekspozycji na słońce 18% powierzchni ciała
Prawidłowe stężenie wit D3 w organizmie
Aktualne polskie wytyczne dotyczące pro-
(odsłonięte przedramiona i częściowo nogi)
matki jest szczególnie ważne w drugim try-
filaktyki niedoboru wit D3 u dorosłych
w godzinach 10–15, bez stosowania filtrów
mestrze ciąży, kiedy następuje intensywny
zalecają, że podaż witaminy D z żywności
ochronnych. Natomiast od października
rozwój trzustki u dziecka. Kobiety w ciąży
i/lub preparatów farmaceutycznych powin-
do marca synteza skórna praktycznie nie
i karmiące powinny otrzymywać min. 800
na wynosić 800–1000 IU/24 h w okresie
zachodzi. Ciemniejsza skóra wymaga więk-
– 1000 jed./ dobę. Wit D3 ponadto wpły-
od października do marca, a także w mie-
szej ekspozycji na słońce, by sprostać zapo-
wa na ilość wchłanianego wapnia z przewo-
siącach letnich, jeżeli nie jest zapewniona
trzebowaniu organizmu na witaminę D.
du pokarmowego. Przy odpowiedniej ilości
wystarczająca synteza skórna witaminy D.
Witamina D3 występuje w niewielu pokar-
tej witaminy w organizmie pula wchłania-
U osób po 65. roku życia ze względu na
mach: najwięcej w tłustych rybach (makre-
nego wapnia spożywanego w pokarmach
obniżoną syntezę skórną oraz udowod-
la, łosoś, sardynki) oraz
wynosi od 30% do 80%, natomiast przy
nione działanie zapobiegające złamaniom
witaminy
D 3,
tranie, mniej
czy wątróbce. Ostatnio coraz
niskim poziomie witaminy D3 zmniejsza się
i upadkom zaleca się suplementację wit.
częściej dysponujemy również produktami,
10-15% . Niedobór zarówno witaminy D3
D3 w dawce 800–1000 jed./dobę przez
w jajach,
które są sztucznie wzbogacane w wit D3
jak i wapnia prowadzi u dzieci do krzywicy,
cały rok. W ciężkich niedoborach wit. D3
np. kaszki dla dzieci, jogurty, serki, mleko,
a u dorosłych do osteoporozy i osteoma-
dopuszcza się znacznie wyższe dawki lecz-
płatki śniadaniowe, chleb.
lacji. Według Międzynarodowej Fundacji
nicze (nawet 7000 jed./ dobę), które jednak
Coraz częściej lekarze różnych specjal-
Osteoporozy choroba ta staje się bardziej
powinny być stosowane pod ścisłą kontrola
ności podkreślają znaczenie witaminy D3
powszechnym problemem, niż częste cho-
lekarską. Zaleca się wówczas monitoro-
dla naszego zdrowia. Badania ostatnich lat
roby przewlekłe, takie jak reumatoidalne
wanie stężenia wit. D3 w surowicy co
zwracają uwagę, że ma ona wpływ nie
zapalenie stawów, astma oskrzelowa oraz
3 miesiące.
Gazeta Pacjenta Zima 2013
21
HUMOR
O
Ł
O
S
A WE
N
Telefon na informację PKP:
- Jak długo jedzie pociąg
z Warszawy do Gdańska ?
- Chwileczkę….
- Dziękuję…..
xxxxxx
Nauczyciel biologii pyta ucznia:
- Po czym poznasz drzewo
kasztanowca ?
- Po rosnących na nim
kasztanach.
- A jeśli kasztanów jeszcze nie będzie ?
- Poczekam…
xxxxxx
- Jaka jest różnica między wczasami
w górach a wczasami nad morzem?
- W górach ceny są wysokie,
a nad morzem – słone.
xxxxxx
Pani pyta Jasia:
- Wymień mi znanych Polaków.
- Boniek, Dejna, Lato, Dudek…
- A nic ci nie mówią nazwiska:
Sienkiewicz, Mickiewicz, Słowacki ?
- Nic, musieli chyba grać w III lidze.
Jaś wita ciocię, która przyjechała
w odwiedziny na Święta:
- Dzień dobry ciociu! Ale tata się ucieszy!
- A to dlaczego kochanie?
- Bo przed chwilą powiedział, że tylko
ciebie nam brakuje do szczęścia !
xxxxxx
xxxxxx
Na lekcji biologii pani pyta ucznia:
- Co wiesz o jaskółkach ?
- To bardzo mądre ptaki, odlatują gdy
tylko rozpoczyna się rok szkolny.
Żona do męża przed wyjściem na plażę:
- Chciałabym założyć coś,
co zadziwi wszystkich!
- Może łyżwy.
xxxxxx
xxxxxx
Lekcja polskiego.
- Jasiu, jaki to będzie przypadek, jak
powiesz „ lubię nauczycieli ” ?
- Bardzo rzadki, panie profesorze.
Do apteki wpada blady, drżący chłopiec:
- Czy ma Pani jakieś środki
przeciwbólowe?
- A co boli Cię chłopcze?
- Jeszcze nic, ale ojciec właśnie
ogląda moje świadectwo.
xxxxxx
xxxxxx
SZANOWNI PACJENCI!
ZAPRASZAMY DO PORADNI
STOMATOLOGICZNEJ
w ZLO przy ul. GROCHOWSKIEJ 339
Zapisy prowadzone są osobiście lub telefonicznie:
nr tel. 22 870-15-80
od poniedziałku do czwartku w godz. 8.00-18.00
piątek w godz. od 8.00 do 14.00
Krótkie terminy oczekiwania na wizytę.
ŚWIADCZENIA ZDROWOTNE UDZIELANE SĄ W RAMACH
UMOWY ZAWARTEJ Z NFZ
22
Gazeta Pacjenta Zima 2013
KRZYŻÓWKA
KRZYŻÓWKA
drewniany
chłopski
dom
wspina się
w
Himalajach
ktoś
niekompetentny
minerał
używany
w jubilerstwie
krwawa
zemsta mafii
35
26
słodki,
mączny deser
rodzaj drzewa
wieża
stożkowa
jeden ze
zmysłów
a
ordynarny
człowiek
enzym
powodujący
rozpad
mocznika
14
kobieta
manifestacyjnie religijna
19
48
46
kobieta,
której mąż
umarł
8
47
siarkowy lub
azotowy
zamyka
Zamyka
butelkę
butelkę
23
kolorowa na
niebie
niemy ptak
3
cecha tego
co nowe
22
autor wiersza
" Lokomotywa "
uczeń lub
student
45
wraz
z imieniem
6
plastikowa
rurka
umieszczona
w żyle
32
znany polski
kabaret z lat
70 - 80 tych
15
osoba będąca
symbolem
czegoś
37
17
7
ruch
wykonywany
przy
chodzeniu
31
ryba
z Bałtyku
38
10
błędny lub
czaszkowy
przeciwieństwo dnia
29
odcinek czasu
w dziejach
Ziemii
ilość np.:
gazet w jednorazowym
wydruku
44
skrót strontu pierwiastka
chemicznego
los przypadający komuś
28
gęsta pasta
japońska ze
sfermentowanej soi
500
arkuszy
papieru
strumień
światła z
jednego
miejsca
33
2
22
44
43
3
4
22
24
25
45
46
47
30
41
44
5
6
32
7
8
26
27
28
29
31
45
46
9
10
30
31
33
47
34
48
30
zebrać się w
sobie to
potocznie
wziąć się w
krzyżówki
od 1 do1848 utworzą
hasło. 21
15
16liczby17
19
20
1
13
wyciśniety
z cytryny
Rozwiązanie krzyżówki:Po wypełnieniu krzyżowki liczby od 1 do 48 utworzą hasło
Rozwiązanie
1
2 krzyżówki:
3
4Po wypełnieniu
5
6
7
8
9
11
10
29
12
1
rasa psa
kwiatostan
traw i zbóż
16
początek
czegoś
tańcowała
z nitką
34
potocznie
codzienne
wyżywienie
biały
padający
zimą
20
grupa drużyn
rozmowa
dwóch osób
bakterie
wywołujące
np.: zapalenie
płuc
40
11
używane do
palenia
w piecu
lub kominku
39
miasto w woj.
kujawsko pomorskim
43
5
niebieski
barwnik
rodzaj
trującego
grzyba
obchodzi
imieniny
21 listopada
27
przeświadczenie
rehabilitantka
"od zeza"
linia łącząca
pkty wartości
ciśnienia na
mapie
42
36
używany do
pokrycia
dachu
4
koczownik,
wędrowiec
dwóch
śpiewaków
18
jednostka
ciśnienia
ostra
przyprawa
24
9
25
21
nakrycie
głowy
biskupa
22
23
24
25
11
12
13
36
14
15
37
16
17
38
18
19
32
33
34
35
37
38
39
40
41
35
39
12
13
14
26
27
28
41
42
20
21
42
43
40
ZLO
1
2
PORADNIE
PODSTAWOWEJ
OPIEKI
ZDROWOTNEJ
ADRES
Saska 61
Grochowska 339
internistyczna
pediatryczna
internistyczna
pediatryczna
PORADNIE
SPECJALISTYCZNE
endokrynologiczna,
gruźlicy i chorób płuc,
gastroenterologiczna,
dermatologiczna,
ginekologiczno-położnicza,
alergologiczna dla dzieci
rehabilitacji,
ginekologiczno-położnicza
stomatologiczna
NUMERY TELEFONÓW
Centrala:
22 617-30-01 do 04
Rejestracja
ogólna:
22 617-67-33,
22 617-67-07
Por. D:
Por. K:
22 617-67-34
22 617-36-39
Sekretariat:
22 617-14-95
Rejestracja:
22 870-43-83
Por. D:
22 810-21-11
Stomatologia:
22 870-15-80
3
Ateńska 4
internistyczna
-
Rejestracja:
22 617-32-96
4
Zamieniecka 73
internistyczna
Pielęgniarska Opieka
Długoterminowa
Rejestracja:
22 610-72-52
POD:
22 610-45-05
neurologiczna
okulistyczna
otolaryngologiczna
leczenia bólu
Hospicjum Domowe
Centrala:
22 810-20-42 do 43
Por. D: 22 810-45-91
Por. D:
22 810-45-91
Rejestracja:
22 810-33-73
Sekretariat:
22 810-79-43
Hospicjum
Domowe:
22 810-15-04
22 810-20-42 do 43
wew. 33, 90
Centrala:
22 671-24-71
22 671-24-17
22 673-39-92
Rejestracja:
Por. D:
Por. K:
22 673-81-66
22 671-24-63
22 671-23-08
Sekretariat:
22 613-56-41
5
6
Ostrołęcka 4
Abrahama 16
internistyczna
pediatryczna
internistyczna
pediatryczna
Nocna i Świąteczna Opieka
Zdrowotna*
chirurgia ogólna
diabetologiczna
kardiologiczna
urologiczna
rehabilitacji
ginekologiczno-położnicza
7
Ostrzycka 2/4
internistyczna
-
Rejestracja:
22 813-27-11
8
Sygietyńskiego 3
internistyczna
pediatryczna
-
Rejestracja:
Por. D:
22 810-04-42
22 810-09-30
9
Kickiego 24
internistyczna
reumatologiczna
urazowo - ortopedyczna
ginekologiczno-położnicza
Poradnia Zdrowia Psychicznego
dla dzieci i młodzieży
Centrala:
22 810-54-14
22 810-24-91
22 810-25-95
Rejestracja:
22 810-41-71
Sekretariat:
22 810-24-59
PZP:
22 810-44-36
Rejestracja
PZP:
22 617-56-82
Oddział:
22 617-41-34
Centrala:
22 810-20-42
10
11
Gruzińska 6
Korytnicka 42/44
-
-
Poradnia Zdrowia Psychicznego
dla dorosłych
Oddział Dzienny Psychiatryczny
stomatologiczna
UWAGA
* Nocna i Świąteczna Opieka Zdrowotna czynna codziennie w godz. 18:00 - 8:00, sob.-niedz. i święta całodobowo.
Adres i numer telefonu: ZLO ul. Abrahama 16, tel: 22 671 22 56.
Szczegółowe informacje znajdują się na stronie internetowej Zespołu: www.szpzlo.praga-pld.pl

Podobne dokumenty