to, co mozna powiedziec o internecie,paul celan: fuga smierci

TO, CO MOZNA
INTERNECIE
POWIEDZIEC
O
jako wynalazku technicznym rozwijajacym sie burzliwie w
ostatnich dekadach XX wieku, nadaje sie do rozwijania mysli
nad samym czlowiekiem. Z jednej strony podziwiamy
nieprzewidywalne do niedawna mozliwosci komunikowania sie
pomiedzy ludzmi, wykorzystywanie tego wynalazku do wielu
dziedzin zycia poczawszy od wirtualnych gier dla dzieci i
mlodziezy, poprzez liczne zastosowania w edukacji, i wcale nie
mam zamiaru konczyc tego wyliczenia na badaniach naukowych i
dzialalnosci artystycznej. To tylko jednak awers medalu.
Istnieje takze i rewers, rozumiany jako jego ciemniejsza
strona. Jest nim rozpowszechnianie w sieci stron propagujacych
pedofilie, nienawisc rasowa, narodowa, religijna, wreszcie
last but not least dzialalnosc terrorystyczna, o ktorej
rowniez mozemy sie dowiedziec m. in. z Internetu, co wlasciwie
nie jest naganne, jednak na mozliwosc gloszenia idei
zbrodniczych nie mozna sie zgodzic, bo wolnosc slowa ma takze
swoje granice. Mysle wiec, ze musimy uznac ten fakt kulturowy
jako istotny dla myslenia filozoficznego, ktore moze sie
odnowic poprzez odniesienie do doswiadczenia zyciowego
wspolczesnego czlowieka, ktory zyje w czasie rozkwitu wysokich
technologii, przyczyniajacych sie z pewnoscia do postepu w
wielu dziedzinach zycia wielu spoleczenstw, a wrecz mozna
powiedziec bardzo pompatycznie – mimo ze nie jest to ironia,
lecz scyro prowda, jak mowia ulubieni przez ks. Tischnera, a
dzis wykorzystywani medialnie, gorale – calej ludzkosci. Poza
wywolywaniem zachwytu, problem Internetu dotyka bezposrednio
pytan postawionych przed tysiacami lat. Dopiero gdy sie patrzy
na to zjawisko w perspektywie dziejowej, stanie sie ono
zagadnieniem nie tylko technologicznym lub zabawa, lecz takze
problemem filozoficznym, przez co rozumiem reinterpretacje w
innej rzeczywistosci, tzn. doswiadczanej w czasach
wspolczesnych, kwestii postawionych przez starozytnych Grekow,
na ktore do
odpowiedzi.
dnia
dzisiejszego
nie
znamy
ostatecznej
PAUL CELAN: FUGA SMIERCI
Czarne mleko poranku pijemy je wieczor
Pijemy w południe o swicie pijemy je noca
Pijemy pijemy
Grob kopiemy w powietrzu tam sie nie lezy ciasno
Czlowiek mieszka w tym domu ktory sie bawi z wezami ten pisze
Pisze gdy zmierzcha do Niemiec zloto twoich wlosow Malgorzato
Tak pisze wychodzi przed dom i gwiazdy migoca przyzywa gwizdem
swe psy
Gwizdem wywleka swych Zydow kaze im kopac grob w ziemi
Nam rozkazuje teraz zagrajcie do tanca
Czarne mleko poranku pijemy cie noca
Pijemy o swicie w poludnie pijemy cie wieczor
Pijemy pijemy
Człowiek mieszka w tym domu ktory sie bawi wezami ten pisze
Pisze gdy zmierzcha do Niemiec zloto twoich wlosow Malgorzato
Popiol twoich wlosow Sulamit kopiemy w powietrzu grob tam sie
nie lezy ciasno
Krzyczy glebiej wrzynajcie się w glebe wy tutaj a wy tam
spiewajcie i grajcie
Chwyta za bron u pasa i wymachuje oczy jego niebieskie
Glebiej wryjcie lopaty wy tutaj a wy tam dalej grajcie do
tanca
Czarne mleko poranku pijemy cie noca
Pijemy w południe o swicie pijemy cie wieczor
Pijemy pijemy
Czlowiek mieszka w tym domu zloto twoich wlosow Malgorzato
Popiol twoich wlosow Sulamit ten człowiek sie bawi wezami
Krzyczy slodziej zagrajcie smierc ta smierc jest mistrzem z
Niemiec
Krzyczy ciemniej ciagnijcie po skrzypkach a z dymem wzlecicie
w powietrze
Grob wtedy macie w chmurach tam sie nie lezy ciasno
Czarne mleko poranku pijemy cie noca
Pijemy w poludnie smierc jest mistrzem z Niemiec
Pijemy cie wieczor o swicie pijemy pijemy
Smierc jest mistrzem z Niemiec
niebieskie ma oko
Trafi cie kula z ołowiu trafi celnie gleboko
Człowiek mieszka w tym domu zloto twoich wlosow Malgorzato
Psy swoje na nas poszczuje grobem obdarzy w powietrzu
Z wezami sie bawi
i marzy smierc jest mistrzem z Niemiec
Zloto twoich wlosow Malgorzato
Popiol twoich wlosow Sulamit
Przel. Stanislaw Jerzy Lec (podal w własnej wersji Marek
Oktawian Bulanowski)
ODWIEDZINY A FILOZOFIA
Piotr wlasnie wyszedl po spedzeniu u mnie jakiegos czasu przy
rozmowie o zyciu, fundamentalnej roli poczucia humoru w
uprawianiu filozofii, a takze ironii, ktora jest chyba w
naszych czasach zbyt rzadkim sposobem odczuwania, co jest
jedna z powaznych przyczyn wszystkich nieszczesc, na ktore
cierpi tzw. ludzkosc, a szczegolnie ta jej czesc, mieszkajaca
w niezbyt duzym zakatku Europy Srodkowo-Wschodniej. Naprawde
bylo milo. Ja palilem jak smok i pilem kawe z mlekiem (byla to
jak zwykle Nesca sprowadzona z marketu internetowego, ktora
wydaje mi sie calkiem niezla), on – zadawalal sie sokiem z
pomaranczy, kupionym gdzies po drodze, ale nie zdradze nazwy
firmy, ktora go produkuje, bo moge byc posadzony o
kryptoreklame i mialbym sprawe w sadzie z powodztwa Urzedu
Ochrony Konsumentow i Konkurencji (naprawde nie wiem, czy on
sie tak rzeczywiscie nazywa). Nie o tym jednak chcialbym
pisac, lecz o zadaniu domowym, ktore Piotr zadal mi do
napisania. Jest nim w istocie temat, ktory juz poruszalem
wczesniej (patrz: medytacja o koniu), tzn. oswiecenie. Trzeba
przyznac, ze to zagadnienie jest znane w religiach Dalekiego
Wschodu, jak i na Zachodzie oraz wystepuje jako przedmiot
dociekan rowniez w psychologii. Ja o nim jednak mysle w sposob
naturalny, podobnie jak Piotr. Wychodzac z zalozenia, ze
oswiecenie jest wynikiem dzialania swiatla, twierdzimy, ze
oswiecone jest wszystko: Ziemia, a na niej ludzie, zwierzeta i
rosliny, a takze mineraly. Dzieje sie to wszystko za sprawa
Slonca i gwiazd. Gdy ich zabraknie, np. podczas pochmurnej
nocy, wystarczy zapalic swiatlo i zbawienny efekt oswiecenia
rozproszy ciemnosci umyslu i przestrzeni, w ktorej znajduje
sie pograzony w niewiedzy adept nauk duchowych. Te metode
polecamy wszystkim ludziom, ktorzy go poszukuja. Niestety
posiada ona wade, tak jak inne sciezki, prowadzace do
wyzwolenia. Jest ona nieskuteczna np. na dnie morz i oceanow,
pod ziemia i wszedzie tam, gdzie nie dociera dobroczynna moc
cywilizacji, a przyroda nie zadbala o zapewnienie srodkow
naturalnych. Zaletami tej techniki sa dostepnosc i relatywna
latwosc w zastosowaniu, a takze – co nie jest bez znaczenia –
niskie koszty duchowe, jak i finansowe, dzieki czemu mozna ja
polecic wszystkim, ktorzy pragna rozwiazania swych problemow
zyciowych w sposob latwy, szybki i przyjemny, a co
najwazniejsze – skuteczny.