ZARZĄDZENIE Nr 32/2012/2013 z dnia 10.07.2013r.

ZARZĄDZENIE Nr 32/2012/2013
DYREKTORA ZESPOŁU SZKÓŁ ZAWODOWYCH I OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH
W KARTUZACH
z dnia 10.07.2013r.
w sprawie: wprowadzenia zasad (polityki) rachunkowości
w Zespole Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Kartuzach
Na podstawie przepisów art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości
(Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm., ostatnia zmiana: Dz. U. z 2013 r. poz. 330)
i szczególnych ustaleń zawartych w art. 40 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm., ostatnia zmiana: Dz. U. z 2012 r. poz. 1548) oraz w:
1) rozporządzeniu z dnia 19 stycznia 2012 r. Ministra Finansów zmieniającym rozporządzenie
w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów
jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów
budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych
mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r. poz. 289
z dnia 4.03.2013 r.), zwanego dalej „rozporządzeniem”,
2) rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 29 października 2008r.
w sprawie sposobu ewidencji materiałów bibliotecznych (Dz. U. Nr 205, poz. 1283).
a także na podstawie art. 69 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. nr 157, poz. 1240 z późn. zm., ostatnia zmiana: Dz. U. z 2012 r. poz. 1548),
zarządza się, co następuje:
§1
Wprowadza się Zasady (politykę) rachunkowości w Zespole Szkół Zawodowych
i Ogólnokształcących w Kartuzach, zwanym dalej „Szkołą”, stanowiące załącznik nr 1
do niniejszego zarządzenia.
§2
Traci moc Zarządzenie Nr 24/11/12 Dyrektora Zespołu Szkół Zawodowych
i Ogólnokształcących w Kartuzach z dnia 17.05.2012 r. sprawie wprowadzenia zasad
(polityki) rachunkowości w Zespole Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Kartuzach.
§3
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podjęcia z mocą obowiązującą od 01 stycznia 2013 r.
......................................................
(podpis)
Do wiadomości i stosowania:
.........................................................
.........................................................
.........................................................
.........................................................
.........................................................
Załącznik nr 1
do zarządzenia nr 32/12/13
Dyrektora ZSZiO w Kartuzach
z dnia 10.07.2013r.
ZASADY (POLITYKA) RACHUNKOWOŚCI
w Zespole Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących
w Kartuzach
Niniejsze zasady mają na celu przedstawienie obowiązujących w Zespole Szkół
Zawodowych i Ogólnokształcących w Kartuzach:
1. Ogólnych zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych (załącznik nr 1).
2. Metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego (załącznik nr 2).
3. Sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych (załącznik nr 3), w tym:
a) zakładowego planu kont i wykazu kont ksiąg pomocniczych,
b) wykazu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na informatycznych
nośnikach danych,
c) opisu systemu przetwarzania danych – systemu informatycznego.
4. Zasady funkcjonowania zakładowego planu kont (załącznik nr 3a).
5. Systemu służącego ochronie danych, w tym: dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych
i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów (załącznik
nr 4).
6. Zasady uzupełniające dotyczące projektów finansowanych ze środków budżetu
Unii Europejskiej (załącznik nr 5).
Załącznik nr 1
do Zasad (polityki) rachunkowości
w ZSZiO w Kartuzach
OGÓLNE ZASADY
PROWADZENIA KSIĄG RACHUNKOWYCH
W Zespole Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Kartuzach obowiązują
następujące ogólne zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych:
 księgi rachunkowe prowadzi się w języku polskim i w walucie polskiej,
 księgi rachunkowe prowadzi się przy użyciu licencjonowanego oprogramowania
komputerowego,
 księgi rachunkowe otwiera się na początek każdego roku obrotowego,
 księgi rachunkowe prowadzi się zgodnie z ustawą o rachunkowości w sposób bieżący,
rzetelny, bezbłędny i sprawdzalny,
 księgi rachunkowe zamyka się na dzień kończący rok obrotowy,
 zamknięcie ksiąg rachunkowych następuje poprzez nieodwracalne wyłączenie
możliwości dokonywania zapisów księgowych w zbiorach danych tworzących
zamknięte księgi rachunkowe.
Celem prowadzenia ksiąg rachunkowych jest ujmowanie w nich zdarzeń, w tym operacji
gospodarczych, a następnie wykazywanie ich w sprawozdaniach finansowych, aby rzetelnie
i jasno przedstawiać sytuację majątkowa i finansową ZSZiO w Kartuzach.
1. Miejsce prowadzenia ksiąg rachunkowych
Księgi rachunkowe Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Kartuzach
prowadzone są w siedzibie ZSZiO w Kartuzach, ul. Wzgórze Wolności 3.
2. Określenie roku obrotowego oraz okresów sprawozdawczych
Rokiem obrotowym jest okres roku budżetowego, czyli rok kalendarzowy od 1 stycznia
do 31 grudnia.
Najkrótszym okresem sprawozdawczym są poszczególne miesiące, w których sporządza
się:
 deklarację ZUS,
 deklarację o podatku dochodowym od osób fizycznych
oraz
 sprawozdania budżetowe na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. Nr 20,
poz. 103):
Za okresy miesięczne sporządza się sprawozdania:
 sprawozdanie Rb – 23
 sprawozdanie Rb – 27S
 sprawozdanie Rb – 28S
Za okresy kwartalne sporządza się sprawozdania:
 sprawozdanie Rb – N
 sprawozdanie Rb – Z
Za rok składa się:
 sprawozdanie Rb – 23
 sprawozdanie Rb – 27S
 sprawozdanie Rb – 28S


sprawozdanie Rb – WSa
sprawozdanie finansowe obejmujące:
– bilans jednostki budżetowej według załącznika nr 5 do „rozporządzenia”,
– rachunek zysków i strat (wariant porównawczy) według załącznika nr 8
do „rozporządzenia”,
– zestawienie zmian w funduszu jednostki według załącznika nr 9
do „rozporządzenia”.
3. Technika prowadzenia ksiąg rachunkowych
Księgi rachunkowe prowadzi się w celu uzyskania odpowiednich danych
wykorzystywanych do sporządzenia sprawozdań budżetowych, finansowych,
statystycznych i innych oraz rozliczeń z budżetem państwa i z ZUS, do których jednostka
została zobowiązana.
Księgi rachunkowe prowadzone są przy użyciu komputera z wykorzystaniem
oprogramowania wspomagającego ich prowadzenie. Do prowadzenia ksiąg
rachunkowych wykorzystywany jest program komputerowy VULCAN. Program ten
zapewnia powiązanie poszczególnych zbiorów ksiąg rachunkowych w jedną całość
odzwierciedlającą dziennik i księgę główną. Dziennik umożliwia uzgodnienie jego
obrotów z obrotami zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej. Dokładne informacje
dotyczące programu komputerowego zostały przedstawione w Załączniku nr 3 pkt 3 i 4
do Zasad (polityki) rachunkowości.
Księgi rachunkowe jednostki obejmują zbiory zapisów księgowych, obrotów i sald,
które tworzą:
 dziennik,
 księgę główną,
 księgi pomocnicze,
 zestawienia: obrotów i sald księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych,
 wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).
Dziennik prowadzony jest w sposób następujący:
 zdarzenia, jakie nastąpiły w danym okresie sprawozdawczym, ujmowane są w nim
chronologicznie,
 zapisy są kolejno numerowane w okresie roku, co pozwala na ich jednoznaczne
powiązanie ze sprawdzonymi i zatwierdzonymi dowodami księgowymi,
 sumy zapisów (obroty) liczone są w sposób ciągły,
 jego obroty są zgodne z obrotami zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej.
Księga główna (konta syntetyczne) prowadzona jest w sposób spełniający następujące
zasady:
 podwójnego zapisu,
 systematycznego i chronologicznego rejestrowania zdarzeń gospodarczych zgodnie
z zasadą memoriałową,
 powiązania dokonywanych w niej zapisów z zapisami w dzienniku.
Księgi pomocnicze (konta analityczne) stanowią zapisy uszczegóławiające
dla wybranych kont księgi głównej. Zapisy na kontach analitycznych dokonywane są
zgodnie z zasadą zapisu powtarzanego. Ich forma dostosowywana jest za każdym razem
do przedmiotu ewidencji konta głównego. Konta analityczne dla rzeczowych aktywów
trwałych prowadzone są w formie księgi inwentarzowej w placówkach, zapisy w księgach
inwentarzowych są porównywalne z zapisami w księgach rachunkowych.
Konta pozabilansowe pełnią funkcję wyłącznie informacyjno-kontrolną. Zdarzenia
na nich rejestrowane nie powodują zmian w składnikach aktywów i pasywów. Na kontach
pozabilansowych obowiązuje zapis jednokrotny, który nie podlega uzgodnieniu
z dziennikiem ani innym urządzeniem ewidencyjnym.
Ujmowane są na nich:
 975 Wydatki strukturalne
 980 Plan finansowy wydatków budżetowych
 998 Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego
 999 Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat
Zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej i ksiąg pomocniczych sporządza się
na koniec każdego miesiąca. Zawiera ono:
 symbole kont
 salda kont na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obroty za okres sprawozdawczy
i narastająco od początku roku oraz salda na koniec okresu sprawozdawczego
 sumę sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres sprawozdawczy
i narastająco od początku roku oraz sald na koniec okresu sprawozdawczego.
Obroty tego zestawienia winny być zgodne z obrotami dziennika.
Jednostka prowadzi ewidencję księgową operacji gospodarczych na podstawie dowodów
księgowych. Dowody księgowe odzwierciedlają treść operacji i zdarzeń gospodarczych,
podlegających ewidencji księgowej.
Dowody księgowe powinny być rzetelne, to jest zgodne z rzeczywistym przebiegiem
operacji gospodarczej, którą dokumentują, kompletne, zawierające co najmniej dane
określone w art. 21 ustawy o rachunkowości, oraz wolne od błędów rachunkowych
(art.22 ustawy o rachunkowości).
Sprawdzanie prawidłowości dokumentów oraz operacji gospodarczych w nich
przedstawionych odbywa się poprzez kontrolę dokumentów. Szczegółową
charakterystykę dowodów księgowych zawiera Instrukcja sporządzania, obiegu
i kontroli dowodów księgowych w Zespole Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących
w Kartuzach.
Do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego jednostka wprowadza w postaci zapisu
wszystkie zdarzenia, które nastąpiły w tym okresie sprawozdawczym.
Zapis księgowy powinien zawierać co najmniej:
a) datę dokonania operacji gospodarczej,
b) określenie rodzaju, numer identyfikacyjny dowodu księgowego stanowiącego
podstawę zapisu oraz datę, jeżeli różni się ona od daty dokonania operacji,
c) zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji,
d) kwotę i datę zapisu,
e) oznaczenie kont, których dotyczy.
W księgach rachunkowych jednostki ujmuje się wszystkie osiągnięte, przypadające na jej
rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego
roku obrotowego niezależnie od terminu ich zapłaty.
Do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego wprowadza się zdarzenie,
które nastąpiło w tym okresie. Warunkiem powyższego jest wpływ dokumentów
potwierdzających zdarzenie gospodarcze dotyczące danego okresu do 10 dnia następnego
miesiąca, a na koniec roku obrotowego do 20 stycznia roku następnego. Dokumenty
dostarczone do placówki po sporządzeniu sprawozdania są księgowane
w koszty zgodnie z datą wpływu dowodu.
Dopuszcza się stosowanie uproszczeń polegających na zbiorczym księgowaniu operacji
gospodarczych ( wynagrodzenia pracowników).
Nie obejmuje się gospodarką magazynową kupowanych na bieżąco, w ilościach
dostosowanych do potrzeb i wydanych bezpośrednio do zużycia materiałów biurowych,
środków czystości i drobnych materiałów przeznaczonych do napraw i konserwacji
bieżącej – materiały te są księgowane jako koszty bezpośrednio po zakupie.
W odniesieniu do drobnych zakupów mogą być udzielane pracownikom zaliczki
podlegające rozliczeniu najpóźniej w ciągu 30 dni od daty udzielenia zaliczki.
Wykaz składników aktywów i pasywów – winna być sporządzona inwentaryzacja
polegająca na zestawieniu sald i obrotów kont księgi głównej oraz zestawienie sald kont
księgi pomocniczej sporządzona na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych.
4. Metody inwentaryzowania składników majątkowych
Sposoby i terminy przeprowadzenia inwentaryzacji oraz zasady jej dokumentowania
i rozliczania różnic inwentaryzacyjnych wynikają z art. 26 i 27 ustawy o rachunkowości
oraz z zakładowej instrukcji inwentaryzacji.
W jednostce występują trzy formy przeprowadzania inwentaryzacji:
1) spis z natury, polegający na: zliczeniu, oglądzie rzeczowych składników majątku
i porównaniu stanu realnego ze stanem ewidencyjnym oraz na wycenie różnic
inwentaryzacyjnych,
2) uzgodnienie z bankami i kontrahentami należności drogą potwierdzenia zgodności ich
stanu wykazywanego w księgach jednostki oraz wyjaśnienie i rozliczenie
ewentualnych różnic,
3) porównanie danych zapisanych w księgach jednostki z odpowiednimi dokumentami
i weryfikacja realnej wartości tych składników.
Inwentaryzacja w drodze spisu z natury polega na przeprowadzeniu zliczenia
i zapisania ilości rzeczowych składników majątku oraz ustalenia drogą oględzin
ich jakości.
Spisowi z natury zgodnie z zakładową instrukcją inwentaryzacji podlegają:
 gotówka w kasie, także czeki i weksle obce,
 środki trwałe oraz pozostałe środki trwałe, druki ścisłego zarachowania, wartości
niematerialne i prawne, środki dydaktyczne,
 zbiory biblioteczne.
Spis z natury dotyczy także składników aktywów, będących własnością innych jednostek,
powierzonych jednostce do sprzedaży, przechowania, przetwarzania lub używania.
Uzgodnienie stanu przez jego potwierdzenie polega na uzyskaniu od kontrahentów
pisemnego potwierdzenia informacji o stanie aktywów finansowych na rachunkach
bankowych. Potwierdzenie zgodności stanu podpisuje kierownik jednostki.
Uzgodnienie stanu dotyczy:
 aktywów finansowych na rachunkach bankowych,
 należności od kontrahentów.
Salda należności, wynikające z rozrachunków z poszczególnymi kontrahentami,
uzgadniane są przez pisemne wysłanie informacji i pisemne potwierdzenie lub zgłoszenie
zastrzeżeń do jego wysokości.
Tej formy inwentaryzacji nie stosuje się do:
 należności spornych i wątpliwych,
 należności i zobowiązań wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych,
 należności od pracowników,
 należności z tytułów publicznoprawnych,
 innych aktywów i pasywów, dla których przeprowadzenie ich spisu z natury
lub uzgodnienie z uzasadnionych przyczyn nie było możliwe.
Porównanie stanu zapisów w księgach z dokumentami ma na celu zweryfikowanie
stanu wynikającego z dokumentacji ze stanem ewidencyjnym aktywów i pasywów
niepodlegających spisowi z natury i uzgodnienie stanu.
Ta forma inwentaryzacji dotyczy m.in.:
 wartości niematerialnych i prawnych,
 środków trwałych w budowie, z wyjątkiem maszyn i urządzeń,
 należności spornych, wątpliwych, należności i zobowiązań wobec pracowników
oraz publicznoprawnych,
 należności i zobowiązań wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych,
 gruntów i trudno dostępnych oglądowi środków trwałych,
 udziałów w obcych podmiotach gospodarczych.
Inwentaryzacja wartości niematerialnych i prawnych ma na celu:
 weryfikację ich stanu księgowego przez sprawdzenie prawidłowości
udokumentowania poszczególnych tytułów praw majątkowych,
 sprawdzenie prawidłowości wysokości dokonanych odpisów umorzeniowych,
a zwłaszcza zgodności ustaleń kierownika jednostki z okresami amortyzacji
przewidzianymi w ustawie o podatku dochodowym.
Budynki wykazywane są w aktywach bilansu jednostki budżetowej pod warunkiem,
że zostały jej przekazane w trwały zarząd, tzn. że jednostka posiada odpowiednie
dokumenty w postaci: decyzji organu wykonawczego o przekazaniu w trwały zarząd,
protokołów zdawczo-odbiorczych potwierdzających przekazanie nieruchomości
jednostce, potwierdzenia wpisu do ksiąg wieczystych.
Grunty wykazywane są w aktywach bilansu urzędu jednostki samorządu terytorialnego.
5. Terminy inwentaryzowania składników majątkowych
1) Ustala się następujące terminy inwentaryzowania składników majątkowych:
a) co 4 lata: znajdujące się na terenie strzeżonym środki trwałe oraz pozostałe środki
trwałe,
b) co rok: środki pieniężne.
2) Ustala się, z uwzględnieniem częstotliwości określonej w punkcie 1), następujące
terminy inwentaryzacji:
a) na dzień bilansowy każdego roku:
 składników aktywów i pasywów, których stan ustala się drogą weryfikacji
b) w ostatnim kwartale roku
 nieruchomości zaliczonych do środków trwałych
 stanu należności
 aktywów będących własnością innych jednostek
c) zawsze:
 w dniu zmiany osoby materialnie odpowiedzialnej za powierzone jej mienie,
 sytuacji wystąpienia wypadków losowych i innych, w wyniku których
nastąpiło lub zachodzi podejrzenie naruszenia stanu składników majątku.
3) Inwentaryzację przeprowadza się również na dzień poprzedzający likwidację
jednostki.
Załącznik nr 2
do Zasad (polityki) rachunkowości
w ZSZiO w Kartuzach
OBOWIĄZUJĄCE METODY WYCENY
AKTYWÓW I PASYWÓW
ORAZ
USTALANIA WYNIKU FINANSOWEGO
1. Obowiązujące zasady wyceny aktywów i pasywów
Aktywa i pasywa jednostki wycenia się według zasad określonych w ustawie
o rachunkowości oraz w przepisach szczególnych wydanych na podstawie ustawy
o finansach publicznych według niżej przedstawionych zasad.
2. Zasady ewidencji i wyceny oraz umorzenia i amortyzacji środków trwałych
i wartości niematerialnych i prawnych
Za podstawową jednostkę ewidencji przyjmuje się pojedynczy element majątku trwałego
spełniający określone funkcje.
Dane wynikające z ewidencji szczegółowej są uzgadniane z zapisami księgowymi
na koniec każdego roku.
Ewidencji w księgach rachunkowych podlegają środki trwałe, wartości niematerialne
i prawne oraz pozostałe środki trwałe.
Nie podlegają ewidencji:
 drobny sprzęt taki jak: kwietniki, kwiaty, wazony, doniczki, wieszaki, kosze, firany,
zasłony, karnisze, lampy, żyrandole, naczynia, drobne itp. księgując w koszty w dniu
wydania do użytku z wyjątkiem mebli bez względu na wartość.
 zakupione pozostałe środki trwałe i zamontowane – przytwierdzone w sposób trwały
do ścian, podłóg np. wykładziny, dywany, umywalki, armatura wc.
Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne umarza się (amortyzuje).
Odpisy umorzeniowo-amortyzacyjne ustala się według zasad określonych w ustawie
o rachunkowości.
Wartości niematerialne i prawne nabyte z własnych środków wprowadza się
do ewidencji w cenie nabycia, zaś otrzymane nieodpłatnie na podstawie decyzji
właściwego organu w wartości określonej w tej decyzji, a otrzymane na podstawie
darowizny w wartości rynkowej na dzień nabycia. Wartość rynkowa określana jest
na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju
i gatunku, z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia.
Wartości niematerialne i prawne o wartości początkowej wyższej od wartości ustalonej
w przepisach o podatku dochodowym dla osób prawnych (z wyjątkiem związanych
z pomocami dydaktycznymi) podlegają umarzaniu na podstawie aktualnego planu
amortyzacji.
Umorzenie ujmowane jest na koncie 071„Umorzenie środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych”. Amortyzacja obciąża konto 400 „Amortyzacja”.
Wartości niematerialne i prawne zakupione ze środków na wydatki bieżące o wartości
początkowej niższej od wymienionej w ustawie o podatku dochodowym dla osób
prawnych, tj. 3.500,- zł, a także będące pomocami dydaktycznymi albo ich nieodłącznymi
częściami traktuje się jako pozostałe wartości niematerialne i prawne, które umarzane są
w 100% w miesiącu przyjęcia do używania, a umorzenie to ujmowane jest na koncie 072
„Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
oraz zbiorów bibliotecznych” w korespondencji z kontem 401 „Zużycie materiałów
i energii”.
Rzeczowe aktywa trwałe obejmują:
 środki trwałe
 pozostałe środki trwałe
 środki trwałe w budowie (inwestycje)
 zbiory biblioteczne.
Środki trwałe to składniki aktywów zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy
o rachunkowości oraz środki trwałe stanowiące własność jednostki samorządu
terytorialnego Starostwa Powiatowego w Kartuzach otrzymane w zarząd lub użytkowanie
i przeznaczone na potrzeby jednostki.
Środki trwałe w dniu przyjęcia do użytkowania wycenia się:
 w przypadku zakupu – według ceny nabycia lub ceny zakupu, jeśli koszty zakupu
nie stanowią istotnej wartości,
 w przypadku wytworzenia we własnym zakresie – według kosztu wytworzenia,
zaś w przypadku trudności z ustaleniem kosztu wytworzenia – według wyceny
dokonanej przez rzeczoznawcę,
 w przypadku ujawnienia w trakcie inwentaryzacji – według posiadanych dokumentów
z uwzględnieniem zużycia, a przy ich braku według wartości godziwej,
 w przypadku spadku lub darowizny – według wartości godziwej z dnia otrzymania
lub w niższej wartości określonej w umowie o przekazaniu,
 w przypadku otrzymania w sposób nieodpłatny od jednostki samorządu terytorialnego
– w wysokości określonej w decyzji o przekazaniu.
Wartość początkową środka trwałego przyjętego do używania powiększa się o sumę
wydatków poniesionych na jego ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części
składowych lub części peryferyjnych (urządzeń współpracujących), których jednostkowa
cena nabycia przekracza kwotę ustaloną w ustawie o podatku dochodowym od osób
prawnych.
Na dzień bilansowy środki trwałe wycenia się w wartości netto, tj. z uwzględnieniem
odpisów umorzeniowych ustalonych na dzień bilansowy.
Środki trwałe ewidencjonuje się w podziale na:
 podstawowe środki trwałe na koncie 011„Środki trwałe”,
 pozostałe środki trwałe na koncie 013 „Pozostałe środki trwałe”.
Odpisów umorzeniowych dokonuje się począwszy od miesiąca przyjęcia środka trwałego
do używania.
Umorzenie ujmowane jest na koncie 071 „Umorzenie środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych”. Amortyzacja obciąża konto 400 „Amortyzacja” na koniec
roku.
W jednostce przyjęto metodę liniową dla wszystkich środków trwałych.
Pozostałe środki trwałe to środki trwałe, które finansuje się ze środków na bieżące
wydatki.
Obejmują:


książki i inne zbiory biblioteczne
środki dydaktyczne służące do nauczania i wychowywania w szkołach i placówkach
oświatowych
 meble i dywany
 środki trwałe o wartości początkowej nieprzekraczającej wielkości ustalonej
w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych tj. 3.500,- zł, dla których
odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania przychodu w 100%
ich wartości w momencie oddania do używania.
Pozostałe środki trwałe ujmuje się w ewidencji ilościowo-wartościowej na koncie 013
„Pozostałe środki trwałe” i umarza się je w 100% w miesiącu przyjęcia do używania,
a umorzenie to ujmowane jest na koncie 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych,
wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych” w korespondencji
z kontem 401 „Zużycie materiałów i energii”.
Wycena pozostałych aktywów i pasywów
Środki trwałe w budowie (inwestycje) to koszty poniesione w okresie budowy, montażu,
przystosowania, ulepszenia i nabycia podstawowych środków trwałych.
Zbiory biblioteczne to dokumenty zawierające utrwalony wyraz myśli ludzkiej,
przeznaczone do rozpowszechniania, niezależnie od nośnika fizycznego i sposobu zapisu
treści, a zwłaszcza: dokumenty graficzne (piśmiennicze, kartograficzne, ikonograficzne
i muzyczne), dźwiękowe, wizualne, audiowizualne i elektroniczne. Do zbiorów
bibliotecznych nie zalicza się materiałów służących pracownikom jednostki.
Zakupione zbiory wyceniane są w cenie zakupu.
Zbiory ujawnione, darowane wycenia się według wartości szacunkowej ustalonej
komisyjnie i zatwierdzonej przez pracownika biblioteki. Rozchody wycenia się
w wartości ewidencyjnej.
Zbiory biblioteczne bez względu na wartość umarzane są w 100% w miesiącu przyjęcia
do używania. Umorzenie ujmowane jest na koncie 072 „Umorzenie pozostałych środków
trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”
w korespondencji z kontem 401 „Zużycie materiałów i energii”.
Należności długoterminowe to należności, których termin zapadalności przypada
w okresie dłuższym niż 12 miesięcy, licząc od dnia bilansowego.
Należności krótkoterminowe to należności o terminie spłaty krótszym od jednego roku
od dnia bilansowego. Wyceniane są w wartości nominalnej łącznie z podatkiem VAT, a
na dzień bilansowy w wysokości wymaganej zapłaty, czyli łącznie z wymagalnymi
odsetkami
z zachowaniem zasady ostrożnej wyceny, tj. w wysokości netto, czyli po pomniejszeniu o
wartość ewentualnych odpisów aktualizujących dotyczących należności wątpliwych (art.
35b ust. 1 ustawy o rachunkowości).
Na dzień bilansowy należności wyceniane są w kwocie wymaganej zapłaty.
Należności wyrażone w walutach obcych wycenia się nie później niż na koniec kwartału
według zasad obowiązujących na dzień bilansowy, tj. według obowiązującego na ten
dzień kursu średniego ogłoszonego dla danej waluty przez NBP.
Środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych wycenia się według wartości
nominalnej.
Walutę obcą na dzień bilansowy wycenia się według kursu średniego danej waluty
ogłoszonego przez Prezesa NBP na ten dzień. W ciągu roku operacje gospodarcze
wyrażone w walutach obcych ujmuje się w księgach w dniu ich przeprowadzenia –
o ile odrębne przepisy dotyczące środków pochodzących z Unii Europejskiej i innych
krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi,
pochodzących ze źródeł zagranicznych, nie stanowią inaczej – odpowiednio po kursie:
 faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji –
w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań,
 średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego ten dzień –
w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne stosowanie
kursu faktycznie zastosowanego przez bank obsługujący jednostkę, a także
w przypadku pozostałych operacji.
Zobowiązania wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty.
Zobowiązania wyrażone w walucie obcej wycenia się nie później niż na koniec kwartału
według zasad obowiązujących na dzień bilansowy, tj. według obowiązującego na ten
dzień kursu średniego ogłoszonego dla danej waluty przez NBP.
Rezerwy w jednostce tworzone są na pewne lub o dużym prawdopodobieństwie przyszłe
zobowiązania zgodnie z art. 35d ust. 1 ustawy o rachunkowości według wiarygodnie
oszacowanej wartości.
Przychody przyszłych okresów to równowartość otrzymanych lub należnych od kontrahentów środków z tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w kolejnych okresach
sprawozdawczych.
Zaangażowanie to sytuacja prawna wynikająca z podpisanych umów, decyzji i innych
postanowień, która spowoduje wykonanie wydatków budżetowych ujętych w planie
finansowym jednostki budżetowej danego roku oraz w planie finansowym
niewygasających wydatków budżetowych przewidzianych do realizacji w danym roku.
3. Ustalanie wyniku finansowego
Wynik finansowy jednostki budżetowej ustalany jest zgodnie z wariantem
porównawczym rachunku zysków i strat na koncie 860 „Wynik finansowy”.
Ewidencja kosztów działalności podstawowej prowadzona jest w:
 zespole 4 kont, tj. na kontach kosztów rodzajowych.
Na wynik finansowy netto zgodnie z rachunkiem zysków i strat przedstawionym
w załączniku 7 do „rozporządzenia” składa się:
– wynik ze sprzedaży,
– wynik z działalności operacyjnej,
– wynik z działalności gospodarczej,
– wynik brutto.
Załącznik nr 3
do Zasad (polityki) rachunkowości
w ZSZiO w Kartuzach
SPOSÓB PROWADZENIA KSIĄG RACHUNKOWYCH
1. Zakładowy plan kont
ZSZiO w Kartuzach prowadzi księgi rachunkowe w oparciu o zakładowy plan kont
opracowany na podstawie planu kont stanowiącego załącznik nr 2 do „rozporządzenia”.
Zakładowy plan kont zawiera wykazy kont księgi głównej i ksiąg pomocniczych
oraz opisuje przyjęte przez jednostkę zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia
kont ksiąg pomocniczych oraz powiązania tych kont z kontami księgi głównej.
Księgi pomocnicze, zwane kontami analitycznymi, należy prowadzić dla następujących
kont księgi głównej:
- środków trwałych w formie ewidencji środków trwałych i amortyzacji,
- pozostałych środków trwałych w formie ilościowo-wartościowej w księgach
inwentarzowych,
- rozrachunków z kontrahentami,
- rozrachunków z pracownikami w postaci kart wynagrodzeń,
- stanu gotówki w kasie, przychodów i rozchodów w kolejnych dniach, które ujmuje
się na bieżąco w raporcie za poszczególne dni.
Konta ksiąg pomocniczych powiązane są właściwym kontem syntetycznym.
Konta wskazane w planie kont należy traktować jako standardową liczbę kont, która może
być uzupełniona, w miarę potrzeby, o właściwe konta. Zakładowy plan kont powinien
zapewniać możliwość sporządzenia sprawozdań finansowych, sprawozdań budżetowych
lub innych sprawozdań określonych w odrębnych przepisach.
W ZSZiO w Kartuzach dodatkowo jako informację uzupełniającą stosuje się „ Komentarz
do Planu Kont jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych"
wydanie XIII Marii Augustowskiej.
Plan kont definiują:
a) konta bilansowe – służące do ewidencji aktywów i pasywów,
b) konta wynikowe, ewidencjonujące przychody i koszty poszczególnych rodzajów
działalności,
c) konta rozrachunkowe, umożliwiające ustalenie stanu należności i zobowiązań według
kontrahentów i tytułu rozrachunków,
d) konta pozabilansowe.
2. Wykaz kont księgi głównej
Zakładowy plan kont ZSZiO w Kartuzach obejmuje następujące konta:
Konta bilansowe
Zespół 0 – Majątek trwały
 011 Środki trwałe
 013 Pozostałe środki trwałe
 014 Zbiory biblioteczne
 020 Wartości niematerialne i prawne
 071 Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
 072 Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych
i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych
 080 Środki trwałe w budowie (inwestycje)
Zespół 1 – Środki pieniężne i rachunki bankowe
 101 Kasa
 130 Rachunek bieżący jednostki
 135 Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia
 141 Środki pieniężne w drodze
Zespół 2 – Rozrachunki i rozliczenia
 201 Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami
 221 Należności z tytułu dochodów budżetowych
 222 Rozliczenie dochodów budżetowych
 223 Rozliczenie wydatków budżetowych
 225 Rozrachunki z budżetami
 229 Pozostałe rozrachunki publicznoprawne
 231 Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń
 234 Pozostałe rozrachunki z pracownikami
 240 Pozostałe rozrachunki
Zespół 4 – Koszty według rodzajów i ich rozliczenie
 400 Amortyzacja
 401 Zużycie materiałów i energii
 402 Usługi obce
 403 Podatki i opłaty
 404 Wynagrodzenia
 405 Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
 409 Pozostałe koszty rodzajowe
 410 Inne świadczenia finansowane z budżetu
Zespół 7 – Przychody, dochody i koszty
 750 Przychody finansowe
 751 Koszty finansowe
 760 Pozostałe przychody operacyjne
 761 Pozostałe koszty operacyjne
Zespół 8 – Fundusze, rezerwy i wynik finansowy
 800 Fundusz jednostki
 851 Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
 860 Wynik finansowy
Konta pozabilansowe
 975 Wydatki strukturalne
 980 Plan finansowy wydatków budżetowych
 998 Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego
 999 Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat
Zasady klasyfikacji zdarzeń (opis kont), stanowią Załącznik nr 3a do Zasad (polityki)
rachunkowości w ZSZiO w Kartuzach i wynikają z komentarza do planu kont ujętego
w załączniku nr 2 do „rozporządzenia”.
Poszczególne operacje gospodarcze klasyfikuje się stosownie do ich wpływu na sytuację
majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki.
3. Wykaz zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na informatycznych
nośnikach danych
Księgi rachunkowe jednostki budżetowej prowadzone są z wykorzystaniem programu
komputerowego VULCAN, który zakupiono i zainstalowano na podstawie umowy licencyjnej
na oprogramowanie VULCAN Spółka z o.o. z Wrocławia ul. Kazimierska 15, licencja nr 005930.
System komputerowy rachunkowości obejmuje następujące moduły:

księgę główną (F-K)

kadry

płace
Dokumentacja opisująca poszczególne programy jest zgodna z wymogami ustawy
o rachunkowości i zawiera:
– podstawowe dane o oprogramowaniu,
– wykaz programów,
– procedury/funkcje,
– opis zasad ochrony danych, metody zabezpieczenia dostępu do danych
i systemu ich przetwarzania.
4. Opis systemu komputerowego rachunkowości
Rachunkowość w jednostce prowadzona jest za pomocą systemu VULCAN Optivum,
którego eksploatację rozpoczęto 1 maja 2001r. Optivum to wyspecjalizowane programy
komputerowe usprawniające funkcjonowanie jednostki. Gwarantują bezpieczne i zgodne
z prawem gromadzenie danych oraz przetwarzanie ich w użyteczne informacje.
Wszystkie moduły współpracują ze sobą na zasadzie wzajemnego importu/eksportu
danych.
Przykładowe cechy programu „VULCAN” to:
 prowadzenie i wydruk dziennika ustawowego,
 obsługa rejestrów VAT, podgląd na plan kont i rozrachunki podczas dekretacji,
 pełna kontrola dowodów podczas dekretacji, możliwość poprawiania dowodów
w innym terminie,
 import danych z innych podprogramów,
 wstępne analizy i zestawienia przed zaksięgowaniem z możliwością korekty bieżących
danych,
 możliwość zamykania dowolnego okresu,
 możliwość pracy w sieci,
 archiwizacja danych na dysku,
 możliwość ograniczenia dostępu do programu tylko dla osób upoważnionych.
W skład programów komputerowych Optivum stosowanych dla potrzeb rachunkowości
wchodzą:
 Finanse Optivum, w skład którego wchodzą:
 Księgowość Optivum
 Faktury Optivum
 Płace Optivum
 Kadry Optimum
System VULCAN zapewnia również wymagane przez ustawę o rachunkowości
oznaczenie zestawień (zarówno na ekranie, jaki i na wydruku) skróconą nazwą jednostki,
nazwą danego rodzaju księgi rachunkowej, nazwą programu przetwarzania, oznaczenia
co do roku obrotowego, okresu sprawozdawczego i daty sporządzenia.
Sposób wykorzystania programów komputerowych VULCAN dla potrzeb
rachunkowości:
Finanse Optivum - w skład pakietu wchodzą liczne programy, które pomogą
w wypełnieniu nawet najbardziej rozbudowanego zestawu zadań nałożonych na dział
księgowości. Oprogramowanie zawarte w pakiecie Finanse Optivum spełnia wszelkie
wymogi ustawy o rachunkowości, w tym gwarantuje bezpieczeństwo danych.
W skład pakietu Finanse Optivum wchodzą programy:
 Księgowość Optivum (prowadzenie dokumentacji finansowo-księgowej),
 moduł dodatkowy:
o Faktury Optivum - program ułatwiający wystawianie faktur i rejestrowanie umów
sprzedaży.
Program Księgowość Optivum służy do przechowywania danych potrzebnych
do prowadzenia rachunkowości jednostki prowadzącej pełną księgowość przy użyciu
komputera, takich jak:


Dziennik
a. Służy do przechowywania zaksięgowanych w dzienniku obrotów zapisów
księgowych, nagłówka i poszczególnych kwot. Wpisywane zbiory otrzymują
automatycznie kolejny numer ewidencyjny i pozycję wskazanego dziennika.
O ich kolejności decyduje osoba uprawniona do księgowania dokumentów
w tzw. buforze. Podczas pobytu w buforze zapis może być poprawiany,
modyfikowany z usunięciem włącznie. Zapisy w zbiorach bufora otrzymują
nr pomocniczy, niezależny od numeru ewidencyjnego dziennika.
b. Wydruki dziennika obrotów i zestawienia obrotów i sald są automatycznie
i ciągle numerowane w trakcie roku obrotowego stron oznaczonych w zakresie
sum cząstkowych na stronie „z i do przeniesienia”.
c. W ciągu roku obrotowego można utworzyć zestawienia na dany dzień
na podstawie zapisów księgowych dziennika.
Maksymalnie obejmuje okres dwóch kolejnych następujących lat (bieżący
i poprzedni).
Księga główna
a. Służy do przechowywania wykazu kont syntetycznych zakładowego planu kont
i ewentualnie kont analitycznych konto syntetyczne może występować w roli
własnej analityki.
 Księgi pomocnicze
a. Zakładowy plan kont.
b. Zbiór słownikowy rozrachunków z kontrahentami i pracownikami.
c. Słownik stosowanych klasyfikacji budżetowych.
Program Faktury Optivum to moduł dodatkowy programu Księgowość Optivum.
Program jest przeznaczony do komputerowego wystawiania faktur, rachunków i innych
typów dokumentów sprzedaży, prowadzenia rejestrów wystawionych dokumentów
oraz rejestrów umów sprzedaży towarów i usług.
Program Płace Optivum – służy do gromadzenia danych osobowych pracowników
i prowadzenia ewidencji na kartotekach pracowników, rozliczania pracowników z ZUS
i Urzędem Skarbowym.
Program Kadry Optivum to program, który:
a) pozwala gromadzić oraz prowadzić dokumentację kadrową w sposób zgodny
z obowiązującym prawem,
b) ułatwia wyliczanie staży niezbędnych do ustalania uprawnień pracowniczych,
c) umożliwia rejestrowanie nieobecności i rozliczanie urlopów,
d) dostarcza różnorodne zestawienia, listy i pisma kadrowe,
e) daje możliwość przygotowania elektronicznych zgłoszeń pracowników do ZUS.
Ponadto w ZSZiO w Kartuzach wykorzystywany jest PROGRAM – PŁATNIK – wersja
programu 8.01.001, katalog danych C:\Program Files\Prokom Software S.A.\Płatnik 8 –
licencja udzielona Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych.
Program Płatnik – przekaz elektroniczny – służy do przygotowywania i wydruku
dokumentów ubezpieczeniowych oraz do elektronicznej ich wymiany pomiędzy
Zespołem Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących a Zakładem Ubezpieczeń
Społecznych w celu przekazywania comiesięcznych deklaracji składek, zgłoszeń
pracowników.
Szczegółowy opis stosowanego systemu informatycznego (systemu przetwarzania
danych) zawierają podręczniki użytkowników do programów firmy VULCAN,
stanowiące załącznik w wersji elektronicznej do dokumentacji przyjętych zasad
rachunkowości. Podręczniki użytkownika wyczerpująco przedstawiają wszystkie funkcje
programu. Opisane zostały w nich zarówno podstawowe zagadnienia, takie jak budowa
programu czy sposób jego instalacji, jak również specjalistyczne funkcje.
Załącznik nr 3a
do Zasad (polityki) rachunkowości
w ZSZiO w Kartuzach
ZASADY KLASYFIKACJI ZDARZEŃ
OPIS KONT
KONTA BILANSOWE
Konto 011 – „Środki trwałe”
Służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej
podstawowych środków trwałych związanych z wykonywaną działalnością jednostki,
które nie podlegają ujęciu na kontach 013, 014.
Na stronie Wn ujmuje się zwiększenia:
 przychody nowych lub używanych środków trwałych pochodzących z zakupu
lub z zakończonych środków trwałych w budowie (inwestycji) oraz otrzymanych
w trwały zarząd,
 wartość ulepszeń zwiększających wartość początkową środków trwałych,
 przychody środków trwałych nowo ujawnionych,
 nieodpłatne przyjęcie środków trwałych,
 zwiększenie wartości początkowej środków trwałych dokonywane na skutek
aktualizacji ich wyceny.
Konto przeciwstawne: 071, 080, 800.
Na stronie Ma ujmuje się zmniejszenia stanu i wartości początkowej środków trwałych:
 wycofanie z użytkowania środka trwałego na skutek likwidacji, z powodu
zniszczenia lub zużycia, sprzedaży lub nieodpłatnego przekazania,
 ujawnione niedobory środków trwałych,
 zmniejszenie wartości początkowej środków trwałych dokonywane na skutek
aktualizacji ich wyceny.
Konto przeciwstawne: 071, 800.
Do konta 011 prowadzona jest ewidencja szczegółowa tj. księga inwentarzowa środków
trwałych z podziałem na poszczególne grupy rodzajowe oraz tabele amortyzacyjne
(umorzeniowe).
Księga inwentarzowa może być prowadzona techniką ręczną lub za pomocą komputera.
Ewidencja szczegółowa: grupowanie ŚT w grupach zgodnie z ich klasyfikacją.
Konto 011 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków trwałych w wartości
początkowej.
Podstawowe środki trwałe podlegają inwentaryzacji raz w ciągu 4 lat.
Konto 013 – „Pozostałe środki trwałe”
Służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej pozostałych
środków trwałych nie podlegających ujęciu na kontach 011 i 014 wydanych do używania
na potrzeby działalności podstawowej, które podlegają umorzeniu w pełnej wartości
w miesiącu wydania do użytkowania.
Na stronie Wn ujmuje się zwiększenia:
 pozostałe środki trwałe przyjęte do używania z zakupu lub inwestycji,
 nadwyżki środków trwałych w użytkowaniu,
 nieodpłatne otrzymanie środków trwałych.
Konto przeciwstawne: 072, 080, 101, 201, 240.
Na stronie Ma ujmuje się zmniejszenia:
 wycofanie środków trwałych z używania na skutek likwidacji, zniszczenia
lub zużycia, sprzedaży, nieodpłatnego przekazania oraz zdjęcia z ewidencji
syntetycznej,
 ujawnione niedobory środków trwałych w użytkowaniu
Konto przeciwstawne: 072, 240.
Do konta 013 należy prowadzić szczegółową ewidencję ilościowo-wartościową tj. księgi
inwentarzowe ilościowo-wartościowe,
Konto 013 może wykazywać saldo Wn, które wyraża wartość środków trwałych
znajdujących się w użytkowaniu w wartości początkowej.
Konto 014 – „Zbiory biblioteczne”
Służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej zbiorów
bibliotecznych znajdujących się bibliotece szkolnej, które umarzane są w pełnej wartości
w dniu nabycia.
Na stronie Wn ujmuje się:
 wszelkie zwiększenia w wyniku zakupu, otrzymania nieodpłatnego,
 nadwyżki zbiorów bibliotecznych.
Konto przeciwstawne: 072, 101, 201, 240.
Na stronie Ma ujmuje się:
 wszelkie zmniejszenia w wyniku likwidacji, sprzedaży lub nieodpłatnego
przekazania,
 niedobory zbiorów bibliotecznych.
Konto przeciwstawne: 072, 240.
Do konta 014 należy prowadzić szczegółową ewidencję ilościowo-wartościową tj:
 księgi inwentarzowe księgozbioru,
 rejestr ubytków.
Konto 020 – „Wartości niematerialne i prawne”
Służy do ewidencji stanu, zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej, do których
zalicza się środki trwałe o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż rok
przeznaczone do używania na potrzeby jednostki w szczególności:
 autorskie prawa majątkowe,
 licencje na programy komputerowe,
 prawa do wynalazków, patentów.
Pozostałe wartości niematerialne i prawne umarzane są w 100% w dniu wydania.
Po stronie Wn ujmuje się:
 wszelkie zwiększenia w wyniku zakupu,
 otrzymane nieodpłatnie.
Konto przeciwstawne: 072, 080, 201, 240, 760, 800.
Po stronie Ma ujmuje się:
 rozchód w wyniku likwidacji lub nieodpłatnego przekazania.
Konto przeciwstawne: 072, 800.
Do konta 020 należy prowadzić szczegółową ewidencję ilościowo-wartościową tj. księgi
inwentarzowe ilościowo-wartościowe.
Konto 071 – „Umorzenie środków trwałych”
Służy do ewidencji zmniejszeń wartości bieżącej z tytułu umorzenia środków trwałych
oraz wartości niematerialnych i prawnych powstałego w wyniku planowych odpisów
amortyzacyjnych i odpisów aktualizujących. Środki podlegają umorzeniu według stawek
amortyzacyjnych stosowanych przez jednostkę.
Odpisy umorzeniowe są dokonywane w korespondencji z kontem 400.
Po stronie Wn ujmuje się:
 wyksięgowanie dotychczasowego umorzenia środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych wycofanych z eksploatacji.
Konto przeciwstawne: 011, 020.
Po stronie Ma ujmuje się:
 naliczone za okres umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych
i prawnych umarzanych stopniowo,
 dotychczasowe umorzenie otrzymanych środków trwałych i wartości
niematerialnych i prawnych,
 zwiększenie umorzenia w związku z podwyższeniem (z tytułu aktualizacji)
wartości początkowej środków trwałych podlegających stopniowemu umarzaniu.
Konto przeciwstawne:011, 020, 400, 800.
Ewidencja szczegółowa: umorzenie pogrupowanych ŚT zgodnie z ich klasyfikacją.
Konto 071 może wykazywać saldo Ma, które wyraża stan umorzenia wartości środków
trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Konto 072 – „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych
i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”
Służy do ewidencji zmniejszeń wartości początkowej z tytułu umorzenia pozostałych
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także zbiorów
bibliotecznych, które mogą być umarzane jednorazowo w pełnej wartości w miesiącu
wydania ich do używania.
Po stronie Wn ujmuje się:
 zmniejszenie wartości umorzenia, odpowiadającego wartości rozchodowanych
pozostałych środków trwałych z powodu zużycia lub zniszczenia, niedoboru,
szkody, przekazania nieodpłatnego lub sprzedaży oraz zdjętych z ewidencji
syntetycznej.
Konto przeciwstawne: 013, 014, 020.
Po stronie Ma ujmuje się:
 100 % umorzenie nowych, wydanych do użytkowania pozostałych środków
trwałych, zbiorów bibliotecznych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
 ujawnione nadwyżki pozostałych środków trwałych, zbiorów bibliotecznych
i wartości niematerialnych i prawnych.
Konto przeciwstawne: 013, 014, 020, 401.
Konto 080 – „Środki trwałe w budowie (inwestycje)”
Służy do ewidencji kosztów środków trwałych w budowie oraz do rozliczenia
tych kosztów na uzyskane efekty. Do środków trwałych w budowie zalicza się koszty
poniesione na wytworzenie, nabycie i montaż własnych nowych środków trwałych lub
poniesione w związku z ulepszeniem już istniejących środków trwałych. Na koncie 080
można księgować również rozliczenie kosztów dotyczących zakupu gotowych środków
trwałych. Za koszt wytworzenia podstawowych środków trwałych, a więc za koszty
inwestycji, nie zalicza się kosztów ogólnego zarządu jednostki, kosztów przetargów,
ogłoszeń i innych występujących przed udzieleniem zamówień związanych
z inwestycjami.
Na stronie Wn ujmuje się:
 poniesione koszty dotyczące środków trwałych w budowie (inwestycji)
prowadzonych przez obcych wykonawców, jak i we własnym zakresie,
 poniesione koszty dotyczące przekazanych do montażu, lecz jeszcze nie oddanych
do używania maszyn, urządzeń oraz innych przedmiotów, zakupionych
od kontrahentów,
 poniesione koszty ulepszenia środka trwałego (przebudowa, rozbudowa,
rekonstrukcja, adaptacja lub modernizacja), które powodują zwiększenie wartości
środka trwałego,
 rozliczenie kosztów dotyczących zakupów gotowych środków trwałych,
 nieodpłatne przejęcie środków trwałych w budowie.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 240, 800.
Na stronie Ma ujmuje się:
 wartość uzyskanych efektów inwestycyjnych w postaci przyjętych do używania
środków trwałych oraz sfinansowanych ze środków na inwestycje wartości
niematerialnych i prawnych,
 rozchód sprzedanych środków trwałych w budowie (inwestycji),
 nieodpłatne przekazanie środków trwałych w budowie (inwestycji),
 rozliczenie nakładów bez efektów.
Konto przeciwstawne: 011, 013, 020, 800.
Konto 080 może wykazywać saldo Wn, które oznacza koszty niezakończonych środków
trwałych w budowie (inwestycji).
Konto 101 – „Kasa”
Służy do ewidencji krajowej i zagranicznej gotówki znajdującej się w kasie jednostki.
Na stronie Wn ujmuje się:
 wpływy gotówki oraz nadwyżki kasowe.
Konto przeciwstawne: 130, 135, 141, 201, 221, 231, 234, 240, 401-409, 750, 760, 851.
Na stronie Ma ujmuje się:
 rozchody gotówki i niedobory kasowe.
Konto przeciwstawne: 013, 014, 080, 130, 135, 141, 201, 221, 222, 231, 234, 240, 401409, 751, 761, 851, 860.
Konto 101 może wykazywać jedynie saldo Wn, które wyraża stan gotówki w kasie
lub saldo zerowe.
Konto 130 – „Rachunek bieżący jednostki”
Służy do ewidencji stanu środków budżetowych oraz obrotów na rachunku bankowym
jednostki budżetowej z tytułu wydatków i dochodów (wpływów) budżetowych objętych
planem finansowym jednostki budżetowej.
Wydatkiem budżetowym jest każda kwota pobrana z rachunku bieżącego jednostki
budżetowej niezależnie od jej przeznaczenia, natomiast dochodem budżetowym
są wpływy uzyskane przez jednostkę budżetową z tytułu przychodów podlegających
zarachowaniu na dochody budżetu państwa lub samorządu terytorialnego.
Analityczna ewidencja zrealizowanych dochodów i wydatków budżetowych prowadzona
do konta 130 musi uwzględniać podziałki klasyfikacji budżetowej.
W okresie przejściowym, saldo konta 130 ulega likwidacji poprzez księgowanie:
 przelewu na rachunek dysponenta wyższego stopnia środków budżetowych
niewykorzystanych do końca roku, w korespondencji z kontem 223 -„Rozliczenie
wydatków budżetowych”,
Konto przeciwstawne: 101, 135, 201, 221, 222, 223, 225, 229, 231, 234, 240, 401-405
i 409, 750, 760, 800.
Na koncie 130 obowiązuje zachowanie zasady czystości obrotów, co oznacza,
że do błędnych zapisów, zwrotów nadpłat, korekt wprowadza się dodatkowo techniczny
zapis ujemny.
Konto 135 – „Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia”
Służy do ewidencji środków pieniężnych funduszy specjalnego przeznaczenia. Na koncie
tym ujmuje się środki zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, funduszy celowych
i innych funduszy, którymi dysponuje jednostka.
Na stronie Wn ujmuje się:
 wpływy środków na rachunki bankowe.
Na stronie Ma ujmuje się:
 wypłaty środków z rachunków bankowych.
Konto 135 może wykazywać saldo, które oznacza stan środków pieniężnych funduszy
specjalnych, które pozostają do dyspozycji jednostki w roku następnym.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 141, 225, 229, 234, 240, 851.
Konto 141 – „Środki pieniężne w drodze”
Służy do ewidencji środków pieniężnych w drodze między kasą i bankiem.
Na stronie Wn ujmuje się zwiększenie stanu środków pieniężnych w drodze, a na stronie
Ma zmniejszenia ich stanu.
Konto 141 może wykazywać saldo Wn, które oznacza stan środków pieniężnych
w drodze.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 135, 201, 221.
Konto 201 – „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
Służy do ewidencji wszelkich rozrachunków i roszczeń z tytułu dostaw, robót i usług,
w tym również zaliczek na poczet dostaw, robót i usług oraz kaucji gwarancyjnych,
a także związanych z nimi należności z tytułu przychodów finansowych. Na koncie 201
nie ujmuje się należności jednostek budżetowych zaliczanych do dochodów, które są
ewidencjonowane na koncie 221.
Ewidencja szczegółowa zapewnia możliwość ustalenia należności i zobowiązań według
poszczególnych kontrahentów.
Konto 201 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności i roszczeń,
a saldo Ma stan zobowiązań.
Konto przeciwstawne: 013, 014, 080, 101, 130, 135, 225, 401-405 i 409, 750, 751, 760,
761, 851.
Konto 221 – „Należności z tytułu dochodów budżetowych”
Służy do ewidencji należności jednostek budżetowych z tytułu dochodów budżetowych,
których termin płatności przypada na dany rok kalendarzowy.
Na stronie Wn ujmuje się:
 ustalone na dany rok budżetowy należności z tytułu dochodów budżetowych,
 zwroty nadpłat z tytułu dochodów nienależnie wpłaconych lub orzeczonych
do zwrotu..
Konto przeciwstawne: 101, 130, 221,750, 760.
Na stronie Ma ujmuje się:
 wpłaty należności z tytułu dochodów budżetowych,
 odpisy (zmniejszenia) przypisanych należności.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 750, 760.
Ewidencja szczegółowa prowadzona jest z uwzględnieniem podziałki klasyfikacji
budżetowej dochodów.
Konto 221 może wykazywać dwa salda: saldo Wn - suma należności z tytułu dochodów
budżetowych oraz saldo Ma - suma zobowiązań z tytułu nadpłat dochodów budżetowych.
Konto 222 – „Rozliczenie dochodów budżetowych”
Służy do ewidencji rozliczenia zrealizowanych przez jednostkę budżetową dochodów
budżetowych.
Na stronie Wn ujmuje się:
 zrealizowane dochody budżetowe przelane do budżetu.
Konto przeciwstawne: 130.
Na stronie Ma ujmuje się:
 okresowe lub roczne przeksięgowania zrealizowanych dochodów budżetowych
na podstawie sprawozdań budżetowych o dochodach.
Konto przeciwstawne: 800
Saldo konta 222 ulega likwidacji poprzez księgowanie przelewu do budżetu dochodów
budżetowych pobranych, lecz nieprzelanych do końca roku.
Konto 223 – „Rozliczenie wydatków budżetowych”
Służy do rozliczania zrealizowanych przez jednostkę budżetową wydatków budżetowych,
w tym wydatków w ramach współfinansowania programów i projektów realizowanych
ze środków europejskich.
Na stronie Wn ujmuje się:
 przeniesienie na podstawie okresowych lub rocznych sprawozdań finansowych,
zrealizowanych wydatków budżetowych,
 zwrot niewykorzystanych do końca roku środków na wydatki.
Konto przeciwstawne: 130, 800.
Na stronie Ma ujmuje się:
 wpływy środków budżetowych na wydatki budżetowe danego roku.
Konto przeciwstawne: 130.
Konto 225 – „Rozrachunki z budżetami”
Służy do ewidencji rozrachunków z budżetem z tytułu:
 podatku dochodowego od osób fizycznych,
 podatku VAT.
Na stronie Wn konta 225 ujmuje się:
 przelewy z tyt. zobowiązań wobec budżetu,
 należności z tyt. nadpłat podatku dochodowego od osób fizycznych,
 należności dotyczące kosztów działalności funduszy specjalnych,
 zmniejszenie VAT należnego (na podstawie faktur korygujących).
Konto przeciwstawne: 130, 135, 201, 231, 851.
Na stronie Ma konta 225 ujmuje się:
 naliczone zobowiązania podatkowe,
 zobowiązania z tytułu zaliczek na podatki pobrane przez jednostkę w imieniu
budżetu (np. podatku dochodowego od osób fizycznych),
 wpływy należności z tyt. rozrachunków z budżetem,
 należny podatek od towarów i usług – naliczony w wystawionych fakturach.
Konto przeciwstawne: 080, 130, 135, 201, 231, 403, 851.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 225 zapewnia możliwość ustalenia stanu
zobowiązań według tytułów rozrachunków.
Konto 225 może mieć dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma –
stan zobowiązań wobec budżetów.
Konto 229 – „Pozostałe rozrachunki publicznoprawne”
Służy do ewidencji rozrachunków publicznoprawnych, a w szczególności z ZUS z tytułu
ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz składek na Fundusz Pracy i Państwowy
Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Na stronie Wn konta 229 ujmuje się:
 przelewy składek do ZUS- na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz
Zdrowotny i Fundusz Pracy oraz do PFRON,
 wypłaty zasiłków pokrywanych przez ZUS, które ujęto na listach wynagrodzeń,
 wypłaty świadczeń ZUS nie objętych listą wynagrodzeń.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 135, 231, 760.
Na stronie Ma konta 229 ujmuje się :
 naliczone składki płacone przez pracodawcę na Fundusz Ubezpieczeń
i na Fundusz Pracy oraz PFRON od wynagrodzeń,
 składki na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych płaconych przez pracownika,
które są potrącane z wynagrodzeń,
 otrzymane przelewy z ZUS z tytułu zwrotu przewyżki wypłaconych świadczeń
ponad składki na FUS i FP oraz zwrotu nadpłaty składek.
Konto przeciwstawne: 130, 231, 240, 405, 761, 851.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 229 zapewnia możliwość ustalenia stanu
należności i zobowiązań według tytułów rozrachunków oraz podmiotów, z którymi
dokonywane są rozliczenia.
Konto 229 może wykazywać dwa salda: saldo Wn oznacza stan należności, a saldo Ma –
stan zobowiązań.
Konto 231 – „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”
Służy do ewidencji rozrachunków z pracownikami jednostki i innymi osobami fizycznymi
z tytułu wypłat pieniężnych i świadczeń rzeczowych zaliczanych do wynagrodzeń
wynikających z umowy o pracę, umowy zlecenia i umowy o dzieło oraz z tytułu wypłat
zasiłków pokrywanych przez ZUS, które naliczono na listach wynagrodzeń.
Na stronie Wn konta 231 ujmuje się:
 wypłaty wynagrodzeń i zaliczek na wynagrodzenia,
 potrącenia obciążające pracownika, dokonane z wynagrodzeń naliczonych
na liście wynagrodzeń,
 wypłaty zasiłków ZUS naliczonych na liście wynagrodzeń,
 obciążenia z tytułu nadpłaty wynagrodzeń.
Konto przeciwstawne:101, 130, 225, 229, 234, 240, 404, 851.
Na stronie Ma konta 231 ujmuje się:
 naliczone w listach wynagrodzenia brutto,
 naliczone na listach wynagrodzeń zasiłki finansowane przez ZUS,
 ujęte w listach płac ekwiwalenty za należne pracownikom świadczenia.
Konto przeciwstawne: 229, 240, 404, 851.
Konto 231 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności
od pracowników, np. z tytułu wypłaconych zaliczek na wynagrodzenia, a saldo Ma – stan
zobowiązań z tytułu naliczonych, a nie wypłaconych wynagrodzeń.
Konto 234 – „Pozostałe rozrachunki z pracownikami”
Służy do ewidencji należności, roszczeń i zobowiązań wobec pracowników z innych
tytułów niż wynagrodzenia.
Na stronie Wn konta 234 ujmuje się:
 wypłacone pracownikowi zaliczki i sumy do rozliczenia na pokrycie kosztów
jednostki,
 zwrot wydatków dokonanych ze środków własnych pracownika, a związanych
z działalnością jednostki,
 obciążenia za odpłatne świadczenia jednostki na rzecz pracownika,
 należności od pracowników z tytułu pożyczek z ZFŚS na cele mieszkaniowe,
 zapłacone zobowiązania wobec pracowników.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 135, 240, 851.
Na stronie Ma konta 234 ujmuje się:
 wpłaty należności od pracowników,
 uznania z tytułu wydatków pokrytych przez pracowników w imieniu jednostki,
 rozliczenia zaliczek wypłaconych pracownikom,
 wpłaty z tytułu zwrotu zaliczek i pożyczek.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 135, 231, 240, 401-409, 851.
Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 234 powinna zapewnić możliwość ustalenia
stanu należności, roszczeń i zobowiązań z poszczególnymi pracownikami według tytułów
rozrachunków.
Konto 234 może wykazywać dwa salda. Saldo Wn stanowi sumę sald należności, a saldo
Ma wykazuje stan zobowiązań wobec pracowników.
Konto 240 – „Pozostałe rozrachunki”
Służy do ewidencji krajowych i zagranicznych należności i roszczeń nieobjętych
ewidencją na kontach 201-234. Ponadto konto to może być używane do różnych innych
rozliczeń.
Na stronie Wn konta 240 ujmuje się:
 rozliczenia nadwyżek aktywów rzeczowych i pieniężnych,
 stwierdzone niedobory i szkody w aktywach rzeczowych i pieniężnych,
 należności wewnątrzzakładowe,
 błędne obciążenia i korekty dokonywane przez bank,
 odprowadzenia różnych potrąceń z list płac.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 135, 201, 231, 234, 760, 851.
Na stronie Ma konta 240 ujmuje się:
 ujawnione nadwyżki składników majątkowych,
 rozliczenie niedoborów i szkód majątkowych,
 zobowiązania z tytułu dokonanych potrąceń z list wynagrodzeń na rzecz różnych
jednostek,
 wpływy należności wewnątrzzakładowych,
 błędne uznania i korekty błędnych obciążeń bankowych.
Konto przeciwstawne: 011, 013, 071, 072, 101, 130, 135, 231, 761, 851.
Ewidencję analityczną do konta 240 prowadzi się według jednostek poszczególnych
rozrachunków. Ewidencja szczegółowa zapewnia ustalenie stanu rozrachunków, roszczeń
i rozliczeń z poszczególnych tytułów.
Na koncie 240 mogą występować dwa salda. Saldo Wn oznacza stan należności
i roszczeń, a saldo Ma stan zobowiązań.
Zespół 4 – „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”
W zespole 4 prowadzi się ewidencję kosztów w układzie rodzajowym związanych
z podstawową działalnością jednostki. Do kont 400-405 i 409-410 prowadzi się
szczegółową ewidencję pomocniczą według podziałek klasyfikacji budżetowej wydatków,
która
umożliwia
grupowanie
kosztów
w
przekrojach
wymaganych
w planowaniu finansowym oraz pozwala na sporządzenie sprawozdań finansowych,
budżetowych i innych, a także na analizę wykonania planu. Analityka do kont zespołu 4
aktualizowana jest na bieżąco według potrzeb.
Konto 400 - Amortyzacja
Służy do ewidencji naliczonych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych
ewidencjonowanych na koncie 011.
Na stronie Wn konta 400 ujmuje się:
 koszt amortyzacji środków trwałych.
Konto przeciwstawne: 071.
Na stronie Ma konta 400 ujmuje się:
 zmniejszenie z tytułu korekty uprzednio naliczonych kosztów amortyzacji
środków trwałych,
 przeniesienie rocznej sumy kosztów amortyzacji na koniec roku obrotowego.
Konto przeciwstawne: 071, 860.
Na koniec roku konto 400 nie wykazuje salda.
Konto 401 - Zużycie materiałów i energii
Służy do ewidencji kosztów: zużycia materiałów i wyposażenia oraz energii. Na koncie
tym ujmuje się także równowartość umorzenia składników, które podlegają umorzeniu
w pełnej wartości początkowej w miesiącu wydania do używania.
Na stronie Wn konta 401 ujmuje się:
 koszt zakupionych materiałów oraz dostaw energii,
 koszt zakupionych pozostałych środków trwałych oraz księgozbiorów.
Konto przeciwstawne: 072, 101, 130, 201, 240.
Na stronie Ma konta 401 ujmuje się:
 zmniejszenie poniesionych kosztów zużycia materiałów i energii,
 przeniesienie salda konta występującego na koniec roku obrotowego.
Konto przeciwstawne: 201, 240, 860.
Na koniec roku konto 401 nie wykazuje salda.
Konto 402 - Usługi obce
Służy do ewidencji kosztów usług obcych wykonanych na rzecz działalności operacyjnej
jednostki, a w szczególności usług remontów, napraw i konserwacji środków trwałych
używanych przez jednostkę, usługi spedycyjne, składowania, transportowe, inne usługi
(np. pocztowe, bankowe, komunalne, doradcze, tłumaczenia, informatyczne,
telekomunikacyjne, dozoru mienia, utrzymania czystości i wywozu śmieci, ogłoszeń
w środkach masowego przekazu, archiwów).
Na stronie Wn konta 402 ujmuje się:
 koszt zakupionych usług.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 201.
Na stronie Ma konta 402 ujmuje się:
 zmniejszenie kosztów wynikające z faktur lub rachunków korygujących,
 przeniesienie rocznej sumy kosztów usług obcych na koniec roku obrotowego.
Konto przeciwstawne: 860.
Na koniec roku konto 402 nie wykazuje salda.
Konto 403 – Podatki i opłaty
Służy do ewidencji podatków i opłat o charakterze kosztowym, a w szczególności podatku
od nieruchomości, podatku od czynności cywilnoprawnych, opłat o charakterze
podatkowym, opłat: lokalnych, skarbowych, notarialnych, sądowych, administracyjnych.
Nie ujmuje się na nim zaliczek pobranych przez płatnika z tytułu podatku dochodowego
od wynagrodzeń, umów zlecenia i o dzieło.
Na stronie Wn konta 403 ujmuje się:
 podatki i opłaty – zapłacone lub naliczone.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 225.
Na stronie Ma konta 403 ujmuje się:
 zmniejszenie naliczonych uprzednio podatków i opłat,
 przeniesienie na koniec roku obrotowego rocznej sumy kosztów z tytułu podatków
i opłat.
Konto przeciwstawne: 201, 225, 860.
Na koniec roku konto 403 nie wykazuje salda.
Konto 404 - Wynagrodzenia
Służy do ewidencji kosztów działalności podstawowej z tytułu wynagrodzeń za pracę
dla pracowników i innych osób fizycznych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę,
umowy zlecenia, umowy o dzieło i innych umów zgodnie z odrębnymi przepisami.
Na koncie 404 ujmuje się zarówno wynagrodzenia zaliczane do osobowych,
bezosobowych, jak i honorariów.
Na stronie Wn konta 404 ujmuje się:
 koszt naliczonych wynagrodzeń brutto pracowników.
Konto przeciwstawne: 231.
Na stronie Ma konta 404 ujmuje się:
 zmniejszenia z tytułu korekty błędu w naliczeniu wynagrodzeń,
 przeniesienie rocznej sumy kosztów wynagrodzeń na koniec roku obrotowego.
Konto przeciwstawne: 231, 860.
Na koniec roku konto 404 nie wykazuje salda.
Konto 405 - Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
Służy do ewidencji kosztów działalności operacyjnej z tytułu ubezpieczeń społecznych
oraz różnego rodzaju świadczeń na rzecz pracowników i osób fizycznych zatrudnionych
na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło i innych umów, które nie są zaliczane
do wynagrodzeń.
Na stronie Wn konta 405 ujmuje się:
 koszt naliczonych składek na ubezpieczenia społeczne pracodawcy,
 koszt odpisu na ZFŚS,
 koszty szkoleń pokrywane przez pracodawcę.
Konto przeciwstawne: 130, 201, 229, 240.
Na stronie Ma konta 405 ujmuje się:
 przeniesienie rocznej sumy kosztów na koniec roku obrotowego.
 Konto przeciwstawne: 860.
Na koniec roku konto 405 nie wykazuje salda.
Konto 409 - Pozostałe koszty rodzajowe
Służy do ewidencji pozostałych kosztów działalności podstawowej, które nie są
ujmowane na kontach 400-405 i 410.
Na stronie Wn konta 409 ujmuje się:
 koszty ryczałtów dla pracowników za używanie samochodów prywatnych
do zadań służbowych,
 koszty krajowych i zagranicznych podróży służbowych pracowników,
 koszty ubezpieczeń majątkowych i osobowych,
 inne koszty.
Konto przeciwstawne: 101, 130, konta zespołu 2.
Na stronie Ma konta 409 ujmuje się:
 zmniejszenie kosztów uprzednio ujętych,
 przeniesienie rocznej sumy kosztów na koniec roku obrotowego.
Konto przeciwstawne: odpowiednie konta zespołu 1 i 2, 860.
Konto nie wykazuje salda na koniec roku obrotowego.
Konto 410 – Inne świadczenia finansowane z budżetu
Konto 410 służy do ewidencji specyficznych kosztów podstawowej działalności
operacyjnej jednostki. Na koncie tym księguje się koszty świadczeń dla osób fizycznych
innych niż pracownicy jednostki, finansowych z budżetu jednostki samorządu
terytorialnego.
Na stronie Wn konta 410 ujmuje się:
 świadczenia społeczne wypłacone w formie pieniężnej i rzeczowej,
 nagrody, stypendia i inne świadczenia przyznawane dla osób niebędących
pracownikami jednostki, tj. np. dla uczniów.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 240.
Na stronie Ma konta 410 ujmuje się:
 zmniejszenie uprzednio ujętych kosztów.
Konto przeciwstawne: odpowiednie konta zespołu 1 i 2, 860.
Saldo konta 410 na koniec roku obrotowego przenosi się na stronę Wn 860. Konto
nie wykazuje salda na koniec roku obrotowego.
Konto 750 – „Przychody finansowe”
Służy do ewidencji przychodów z tytułu operacji finansowych niestanowiących dochodów
budżetowych wymienionych w art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o finansach publicznych.
Na stronie Wn konta 750 ujmuje się:
 przeniesienie na koniec roku osiągniętych przychodów finansowych.
Konto przeciwstawne: 860.
Na stronie Ma konta 750 ujmuje się:
 odsetki od udzielonych pożyczek,
 odsetki za zwłokę w zapłacie należności,
 dodatnie różnice kursowe,
 oprocentowania środków na rachunkach bankowych.
Konto przeciwstawne: 130, 201, 221, 240.
Konto 750 na koniec roku nie wykazuje salda.
Konto 751 – „Koszty finansowe”
Służy do ewidencji kosztów finansowych.
Na koszty finansowe składają się przede wszystkim naliczone wymagalne przez inne
jednostki odsetki, w tym od kredytów, pożyczek i innych zobowiązań finansowych,
a także wymagalne odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań oraz ujemne różnice
kursowe walut obcych.
Na stronie Wn konta 751 ujmuje się:
 odsetki od zaciągniętych kredytów i pożyczek,
 odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań,
 ujemne różnice kursowe.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 201, 240.
Na stronie Ma konta 751 ujmuje się:
 korekty zmniejszające uprzednio zaksięgowane koszty.
 przeniesienie na koniec roku poniesionych kosztów finansowych.
Konto przeciwstawne: różne konta uprzednio uznane, 860.
Saldo konta 751 na koniec roku przenosi się na stronę Wn 860 i wobec tego konto
nie wykazuje salda.
Konto 760 – „Pozostałe przychody operacyjne”
Służy do ewidencji pozostałych przychodów niezwiązanych bezpośrednio ze zwykłą
działalnością jednostki, w tym wszelkich innych przychodów niż podlegające ewidencji
na koncie 750.
Na stronie Wn konta 760 ujmuje się:
 korekty zmniejszające pozostałe przychody operacyjne za sprzedaży środków
trwałych, inwestycji (środków trwałych w budowie) oraz wartości niematerialnych
i prawnych,
 przeniesienie na koniec roku osiągniętych pozostałych przychodów operacyjnych.
Konto przeciwstawne: 201, 221, 234, 240, 860.
Na stronie Ma konta 760 ujmuje się:
 przychody ze sprzedaży środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych,
inwestycji oraz z najmu i dzierżawy,
 otrzymane nieodpłatnie z tytułu darowizny pozostałe środki trwałe.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 201, 221, 234, 240.
W końcu roku obrotowego wartość pozostałych przychodów operacyjnych przenosi się
na stronę Ma konta 860 i wobec tego konto 760 nie wykazuje salda.
Konto 761 – „Pozostałe koszty operacyjne”
Służy do ewidencji kosztów niezwiązanych bezpośrednio ze zwykłą działalnością
jednostki.
Na stronie Wn konta 761 ujmuje się:
 zapłacone lub naliczone kary, odszkodowania i koszty postępowania spornego
związane z działalnością operacyjną,
 koszty likwidacji środków trwałych,
 koszty związane ze sprzedażą środków trwałych i inwestycji.
Konto przeciwstawne: 101, 130, 201, 221, 225, 234, 240.
Na stronie Ma konta 761 ujmuje się:
 korekty zmniejszające uprzednio zaksięgowane pozostałe koszty operacyjne,
 przeniesienie na koniec roku poniesionych pozostałych kosztów operacyjnych.
Konto przeciwstawne: 130, 201, 221, 225, 234, 240, 860.
Na koniec roku konto nie wykazuje salda.
Konto 800 – „Fundusz jednostki”
Służy do ewidencji zwiększeń i zmniejszeń funduszu jednostki, który stanowi
równowartość ujętych w ewidencji składników majątku trwałego i obrotowego jednostki
budżetowej.
Na stronie Wn konta 800 ujmuje się:
 przeksięgowanie, w roku następnym pod datą przyjęcia sprawozdania bilansowego,
straty bilansowej roku ubiegłego z konta 860,
 przeksięgowanie, pod datą sprawozdania budżetowego, zrealizowanych dochodów
budżetowych z konta 222,
 wartość nieumorzona rozchodowanych środków trwałych na skutek zużycia,
przekazania nieodpłatnego lub sprzedaży – Ma 011,
 wartość nieumorzoną sprzedanych lub przekazanych nieodpłatnie środków trwałych
i inwestycji oraz koszty inwestycji bez efektów – Ma 080,
 zmniejszenie wartości podstawowych środków trwałych z tytułu zarządzonej
aktualizacji (obniżenia wartości ewidencyjnej brutto) – Ma 011,
 zwiększenie wartości dotychczasowego umorzenia związane z podwyższeniem
wartości początkowej podstawowych środków trwałych w wyniku aktualizacji –
Ma 071.
Konto przeciwstawne: 011, 071, 080, 222, 860.
Na stronie Ma konta 800 ujmuje się:
 przeksięgowanie, w roku następnym pod datą przyjęcia sprawozdania finansowego,
zysku bilansowego roku ubiegłego z konta 860,
 przeksięgowanie, pod datą sprawozdania finansowego, zrealizowanych wydatków
budżetowych z konta 223,
 wartość nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych i inwestycji.
Konto przeciwstawne: 011, 080, 223, 860.
Konto 800 wykazywać może na koniec roku saldo Ma, które oznacza stan funduszu
jednostki.
Konto 851 – „Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych”
Konto służy do ewidencji stanu zwiększeń i zmniejszeń zakładowego funduszu świadczeń
socjalnych.
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych tworzy się z odpisów obciążających koszty
działalności jednostki, a ponadto zwiększa się z tytułu:
 odsetek naliczonych od środków tego funduszu ulokowanych na wyodrębnionym
rachunku bankowym,
 odsetek od udzielonych pożyczek na cele mieszkaniowe,
 opłat osób i jednostek organizacyjnych korzystających z zakładowej działalności
socjalnej.
Kierunki i zasady wykorzystania środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych
jednostki określa „Regulamin zakładowy”.
Środki pieniężne zakładowego funduszu świadczeń socjalnych gromadzone na odrębnym
rachunku bankowym ewidencjonuje się na koncie 135.
Na stronie Wn konta 851 ujmuje się:
 przelewy dla innych jednostek na sfinansowanie wspólnej działalności socjalnej
lub z tytułu udziału w pokryciu kosztów,
 koszty związane z prowadzoną przez jednostkę działalnością socjalną,
 koszty z tytułu świadczenia urlopowego,
 umorzenia pożyczek z ZFŚS lub innych należności.
Konto przeciwstawne: 101, 135, 201, 234, 240.
Na stronie Ma konta 851 ujmuje się:
 odpisy na ZFŚS,
 środki otrzymane od innych jednostek z tytułu ich udziału w pokrywaniu kosztów,
 odsetki bankowe,
 przypisane odsetki od udzielonych pożyczek na cele mieszkaniowe,
 przychody z tytułu opłat za świadczone usługi.
Konto przeciwstawne: 101, 135, 201, 234, 240.
Ewidencja szczegółowa do konta 851 pozwala na wyodrębnienie:
a) stanu, zwiększeń i zmniejszeń zakładowego funduszu socjalnego,
b) stanu, zwiększeń i zmniejszeń zakładowego funduszu mieszkaniowego.
Konto 860 – „Wynik finansowy”
Służy do ustalenia na koniec roku obrotowego wyniku finansowego jednostki.
Na stronie Wn konta 860 ujmuje się:
 sumę poniesionych kosztów rodzajowych ujętych na kontach 400 – 405 i 409,
 sumę kosztów operacji finansowych, w korespondencji z kontem 751,
oraz pozostałych kosztów operacyjnych, w korespondencji z kontem 761.
Na stronie Ma konta 860 ujmuje się:
 sumę uzyskanych przychodów finansowych, w korespondencji z kontem 750,
 sumę uzyskanych pozostałych przychodów operacyjnych, w korespondencji
z kontem 760.
Saldo konta 860 wykazuje na koniec roku obrotowego wynik finansowy jednostki:
 saldo Wn – to strata netto,
 saldo Ma – to zysk netto.
W roku następnym pod datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego saldo konta 860
przenoszone jest na konto 800 – Fundusz jednostki.
KONTA POZABILANSOWE
Konto 975 – „Wydatki strukturalne”
Służy do ewidencji poniesionych wydatków strukturalnych.
Na stronie Wn konta 975 ujmuje się:
 wartość zrealizowanych w okresie sprawozdawczym wydatków strukturalnych
udokumentowanych opłaconą fakturą lub innym równoważnym dokumentem
księgowym.
Na stronie Ma konta 975 ujmuje się:
 łączną wartość poniesionych wydatków strukturalnych.
Konto 975 na koniec roku nie wykazuje salda.
Konto 980 – „Plan finansowy wydatków budżetowych”
Konto 980 służy do ewidencji wartości planu finansowego wydatków budżetowych
dysponenta środków budżetowych.
Na stronie Wn konta 980 ujmuje się:
 plan finansowy wydatków budżetowych oraz jego korekty.
Na stronie Ma konta 980 ujmuje się:
 równowartość zrealizowanych w roku wydatków budżetowych,
 wartość planu niewygasających wydatków budżetowych do realizacji w roku
następnym,
 wartość planowanych, a niezrealizowanych wydatków, które wygasły.
Konto 980 nie wykazuje na koniec roku salda.
Konto 998 - „Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego”
Konto to służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków budżetowych ujętych
w planie finansowym jednostki budżetowej na dany rok.
Na stronie Wn konta 998 ujmuje się:
 równowartość zrealizowanych wydatków budżetowych w danym roku budżetowym,
 równowartość zaangażowanych wydatków, które będą obciążały wydatki roku
następnego.
Na stronie Ma konta 998 ujmuje się:
 zaangażowanie wydatków, czyli wartość umów, decyzji i innych postanowień,
których wykonanie spowoduje konieczność dokonywania wydatków budżetowych
w roku bieżącym.
Ewidencja szczegółowa do konta 998 prowadzona jest według podziałek klasyfikacyjnych
planu finansowego. Na koniec roku konto 998 nie wykazuje salda.
Konto 999 - „Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat”
Konto 999 służy do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków budżetowych
przyszłych lat oraz niewygasających wydatków, które mają być zrealizowane w latach
następnych.
Na stronie Wn konta 999 ujmuje się:
 równowartość zaangażowanych wydatków zaewidencjonowanych w latach
poprzednich, które przechodzą do zaangażowania wydatków roku .
Na stronie Ma konta 999 ujmuje się:
 zaangażowanie wynikające z zawartych umów o dostawy, roboty i usługi oraz umów
o dzieło i umów zlecenia, których termin płatności przypada w przyszłych latach.
Ewidencja szczegółowa do konta 999 prowadzona jest według podziałek
klasyfikacyjnych planu finansowego. Na koniec roku konto 999 może wykazywać
saldo Ma, które oznacza wartość zaangażowania wydatków budżetowych lat przyszłych.
ZASADY EWIDENCJI OPERACJI GOSPODARCZYCH
NA KONTACH KSIĄG POMOCNICZYCH ORAZ ICH POWIĄZANIA
Z KONTAMI KSIĘGI GŁÓWNEJ
KONTA BILANSOWE
1) Do konta 011 - "Środki trwałe" prowadzi się ewidencję analityczną:
 011-001 Budynki
 011-002 Drogi pozostałe
 011-003 Inne
Do konta 011 Środki trwałe prowadzi się analitykę z podziałem na grupę majątkową oraz
w formie księgi inwentarzowej środków trwałych, która prowadzona jest w jednostce.
2) Do konta 071 - "Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych
i prawnych" prowadzi się obowiązkową ewidencję analityczną:
 071-001 Umorzenie budynków
 071-002 Umorzenie dróg pozostałych
 071-003 Umorzenie innych ŚT
 071-020 Umorzenie WNiP
3) Do konta 072 - "Umorzenie pozostałych środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych" prowadzi się obowiązkową ewidencję analityczną:
 072-013 Umorzenie pozostałych ŚT
 072-014 Umorzenie zbiorów bibliotecznych
 072-020 Umorzenie WNiP
4) Do konta 101 -" Kasa" prowadzi się ewidencję analityczną:
 101-001 Raport kasowy Budżet
 101-002 Raport kasowy ZFŚS
 101-003 Raport kasowy Projekty
5) Do konta 130 - "Rachunek bieżący" - w dzienniku jednostki prowadzi się obowiązkową
ewidencję analityczną w przekroju podziałek klasyfikacji budżetowej, gdzie numer konta
analitycznego składa się z numeru konta syntetycznego i wyróżnika rodzaju konta.
Z kontem powiązany jest dziennik jednostki oraz klasyfikacja budżetowa: rozdział,
paragraf klasyfikacji budżetowej:
 130-001 Otrzymane środki na wydatki
 130-002 Dochody budżetowe
 130-003 Wydatki budżetowe
 130-004 Inne wpłaty
6) Do kont rozrachunkowych i roszczeniowych prowadzi się obowiązkową ewidencję
analityczną w przekroju podziałek klasyfikacji budżetowej, gdzie numer konta
analitycznego składa się z numeru konta syntetycznego i wyróżnika rodzaju konta.
Z kontem powiązany jest dziennik jednostki oraz klasyfikacja budżetowa (rozdział,
paragraf, pozycja paragrafu klasyfikacji budżetowej):
7) Konto 201 - "Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami" – prowadzona jest analityka
do rozdziału, paragrafu i kontrahenta.
8) Konto 221 - "Należności z tytułu dochodów budżetowych" - prowadzona jest analityka
do rozdziału i paragrafu
9) Konto 222 - "Rozliczenie dochodów budżetowych" - analityka jest prowadzona
do rozdziału i paragrafu
10) Konto 225 - "Rozrachunki z budżetami" - analitykę prowadzi się do zadania zgodnie
z planem kont w systemie księgowym:
 225-001 Podatek od wynagrodzeń
 225-002 Podatek od świadczeń socjalnych
 225-003 Podatek VAT
11) Konto 229 - "Pozostałe rozrachunki publicznoprawne" - analitykę prowadzi się
do rodzaju rozrachunków oraz podmiotów:
 229-001 Wpłaty na PFRON
 229-051 Rozliczenie FUS
 229-052 Rozliczenie NFZ
 229-053 Rozliczenie FP i FGŚP
12) Konto 234 - "Pozostałe rozrachunki z pracownikami" - analitykę prowadzi się
do zaliczkobiorcy:
 234-001 Zaliczki
 234-002 Pożyczki FM
 234-003 Inne rozrachunki
13) Konto 240 - "Pozostałe rozrachunki" – analitykę prowadzi się do rodzaju rozrachunku,
np. PZU, KZP, FM, komornicy itp., tj.:
 240-001 ROR
 240-002 ZNP
 240-003 PZU
 240-004 KZP
 240-005 Pożyczki mieszkaniowe
 240-006 Komornik
 240-007 Czynsz
 240-008 Inne
14) Do kont: 401 - 405 i 409 - 410 - "Koszty według rodzaju" – tak jak w przypadku
wydatków, prowadzi się analitykę w rozbiciu na poszczególne rozdziały, paragrafy
klasyfikacji budżetowej i pozycje paragrafu.
15) Do konta 851 - "Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych" prowadzi się ewidencję
w rozbiciu na:
 851-001 Fundusz Socjalny
 851-002 ZFŚS Fundusz Mieszkaniowy
KONTA POZABILANSOWE
1) Do konta 975 – „Wydatki strukturalne” prowadzi się ewidencję analityczną:
 975-072 System kształcenia i szkolenia
 975-073 Kształcenie i szkolenie uczniów
 975-075 Infrastruktura edukacji
 975-081 Szkolenia i delegacje
2) Do konta 980 - "Plan finansowy wydatków budżetowych" – analitykę prowadzi się
w rozbiciu na poszczególne rozdziały, paragrafy klasyfikacji budżetowej, pozycje
paragrafu.
3) Do konta 998 - "Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego" analitykę
prowadzi się w rozbiciu na poszczególne rozdziały i paragrafy klasyfikacji budżetowej.
Załącznik nr 4
do Zasad (polityki) rachunkowości
w ZSZiO w Kartuzach
SYSTEM OCHRONY DANYCH
w ZSZiO w Kartuzach
1. Ochrona zbiorów ksiąg rachunkowych
Ochronę przed dostępem osób nieupoważnionych zapewniają sprawdzone zabezpieczenia
pomieszczeń, w których przechowuje się zbiory księgowe. Są to atestowane zamki
zamontowane w drzwiach.
Dodatkowym zabezpieczeniem dla przechowywanych dokumentów są odpowiednie
szafy/sejfy.
Szczególnej ochronie poddane są:
 sprzęt komputerowy użytkowany w dziale księgowym,
 księgowy system informatyczny,
 kopie zapisów księgowych,
 dowody księgowe,
 dokumentacja inwentaryzacyjna,
 sprawozdania budżetowe i finansowe,
 dokumentacja rachunkowa opisująca przyjęte przez jednostkę zasady rachunkowości.
Dla prawidłowej ochrony ksiąg rachunkowych stosuje się:
 wykonywanie kopii bezpieczeństwa – np. na płyty CD, inne dyski twarde,
 odpowiedni poziom zarządzania dostępem do danych pracowników na różnych
stanowiskach
 profilaktykę antywirusową – stosowane programy zabezpieczające.
Kompletne księgi rachunkowe drukowane są nie później niż na koniec roku obrotowego.
Za równoważne z wydrukiem uznaje się przeniesienie treści ksiąg rachunkowych na inny
informatyczny nośnik danych, zapewniający trwałość zapisu informacji, przez czas
nie krótszy niż 5 lat, licząc od początku roku następującego po roku obrotowym,
którego dane zbiory dotyczą.
2. Przechowywanie zbiorów
W sposób trwały (nie krótszy niż 50 lat) przechowywane są zatwierdzone sprawozdania
finansowe, a także dokumentacja płacowa (listy płac, karty wynagrodzeń albo inne
dowody, na podstawie których następuje ustalenie podstawy wymiaru emerytury
lub renty), licząc od dnia, w którym pracownik przestał pracować u danego płatnika
składek na ubezpieczenia społeczne (art. 125a ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z FUS, t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.).
Okresowemu przechowywaniu podlegają:
– dowody księgowe dotyczące środków trwałych w budowie, pożyczek, umów
handlowych, roszczeń dochodzonych w postępowaniu cywilnym lub objętych
postępowaniem karnym albo podatkowym – przez okres 5 lat od początku roku
następującego po roku obrotowym, w którym operacje, transakcje i postępowanie
zostały ostatecznie zakończone, spłacone lub uległy przedawnieniu,
dokumentacja przyjętego sposobu prowadzenia rachunkowości – przez okres
nie krótszy niż 5 lat od upływu ich ważności,
– księgi rachunkowe, dokumenty inwentaryzacyjne oraz pozostałe dowody księgowe
i dokumenty – przez okres 5 lat,
– dokumentacja związana z projektami finansowanymi ze środków Unii Europejskiej
i innych państw oraz organizacji międzynarodowych jest przechowywana przez okres
określony w wytycznych zawartych w dokumentach odpowiedniego programu
lub instrukcjach dotyczących źródeł finansowania danego projektu albo w umowie
o dofinansowanie, chyba że przepisy krajowe zakładają dłuższy okres
przechowywania niektórych z nich, to dla tych dokumentów stosuje się odpowiednio
przepisy krajowe.
Powyższe terminy oblicza się od początku roku następującego po roku obrotowym,
którego dane zbiory (dokumenty) dotyczą.
W przypadku zakończenia działalności jednostki na skutek:
– połączenia z inną jednostką lub przekształcenia formy prawnej – zbiory będą
przechowywane przez jednostkę kontynuującą działalność.
– jej likwidacji – zbiory przechowuje wyznaczona osoba lub jednostka; o miejscu
przechowywania kierownik jednostki informuje właściwy organ prowadzący
ewidencję działalności.
–
3. Udostępnianie danych i dokumentów
Udostępnienie sprawozdań finansowych i budżetowych oraz dowodów księgowych,
ksiąg rachunkowych i innych dokumentów z zakresu rachunkowości jednostki
ma miejsce:
– w siedzibie jednostki po uzyskaniu zgody kierownika jednostki lub upoważnionej
przez niego osoby,
–
poza siedzibą jednostki po uzyskaniu pisemnej zgody kierownika jednostki i pozostawieniu
pisemnego pokwitowania zawierającego spis wydanych dokumentów.
Na potrzeby realizowanych programów międzynarodowych oraz dofinansowanych
z funduszy unijnych udostępniane są kserokopie sprawozdań finansowych i dowodów
księgowych niezbędnych w procesie realizowania i rozliczania – po podpisaniu
za zgodność z oryginałem przez osoby posiadające stosowne pełnomocnictwa.
Załącznik nr 5
do Zasad (polityki) rachunkowości
w ZSZiO w Kartuzach
ZASADY UZUPEŁNIAJĄCE
DOTYCZĄCE PROJEKTÓW FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW
BUDŻETU UNII EUROPEJSKIEJ
1. Księgi rachunkowe dotyczące projektów prowadzone są zgodnie z przyjętymi zasadami
(polityką) rachunkowości w jednostce.
2. Na potrzeby projektu jednostka posiada wyodrębniony rachunek bankowy, z którego
dokonywane są płatności związane z realizacją projektu.
3. Wydatki na zadania realizowane w jednostce w ramach projektu, ujmowane są zgodnie
z otrzymanym planem, w paragrafach z odpowiednią dla tych środków czwartą cyfrą;
dla zadań wskazana jest cyfra „1”. W uzasadnionych przypadkach, do obowiązującego
planu kont, mogą być wprowadzane dodatkowe konta syntetyczne dotyczące projektu.
4. Jednostka otrzymuje środki na dofinansowanie projektu zgodnie z zapisami umowy
finansowej.
5. Wydatki kwalifikuje się zgodnie z umową projektu. Do wydatków kwalifikowanych
zalicza się te wydatki, które:
a) są uwzględnione w budżecie Projektu i umowie o dofinansowanie,
b) są niezbędne do realizacji Projektu,
c) są rzetelnie udokumentowane i możliwe do zweryfikowania.
6. Aby wzmocnić moc dowodową dokumentów dotyczących wydatków kwalifikowanych,
faktury i inne dokumenty księgowe o równoważnej wartości dowodowej są opisane
na odwrocie w taki sposób, aby widoczny był związek wydatku z realizacją projektu.
7. Niewykorzystane przez jednostkę środki finansowe oraz odsetki przekazywane są
na utworzone na potrzeby realizacji projektu subkonto Powiatu Kartuskiego.