Wzrost kapita³u regionalnej spo³ecznoœci w wyniku redukcji
Transkrypt
Wzrost kapita³u regionalnej spo³ecznoœci w wyniku redukcji
Kazimierz Nowak Fundacja Promocji Zdrowia i Odnawialnych Źróde ³ E ne rg ii Wzrost kapita³u regionalnej spo³ecznoœci w wyniku redukcji „importu bezrobocia” w postaci zmonopolizowanych noœników energii: paliw oraz energii elektrycznej i cieplnej, mo¿liwych do zast¹pienia regionalnymi odnawialnymi Ÿród³ami energii Mając na uwadze 10-letnie opóźnienie cywilizacyjne w branży bioenergetyki i skutki socjoekonomiczne, najbardziej odczuwalne we wzroście bezrobocia na terenach wiejskich, degradacji i odłogowaniu użytków rolnych oraz brak mechanizmów prawno-finansowych ochrony środowiska i zdrowia, proponujemy współpracę w zakresie przekształceń strukturalnych, wydatków lokalnych społeczeń stw i samorządów na zmonopolizowane nośniki energii i ich zdemonopolizowanie na szczebel lokalny i regionalny poprzez wykorzystanie istniejących regionalnych, odnawialnych źródeł energii w postaci słoń ca, wody, wiatru, ciepła ziemi i biomasy. Szczególną rolę w aktualnych warunkach akcesji z wspólnotą krajów U nii E uropejskiej odgrywa „ biomasa” , tj. nadwyżki upraw rolnych i leśnych możliwych do zagospodarowania w każdej nieograniczonej ilości w branży „ B ioenergetyka” , w przeciwień stwie do istniejących limitów produkcyjnych dla branży spożywczej. N ieodpowiedzialna polityka gospodarcza R ządów I I I R zeczypospolitej, nielicząca się z interesem narodowym, doprowadziła do tragicznej i nieukrywanej sytuacji gospodarczej skutkującej praktycznie kryzysem w każdej głównej dziedzinie gospodarki: 1. 2. 3 . 4 . Finanse – brak środków finansowych na rozwój gospodarczy i sferę socjalną. E nergetyka (bezpieczeń stwo energetyczne społeczeń stwa) – zagrożone ciągłymi podwyżkami cen i coraz trudniejszy dostęp do powszechnego użytkowania energii z powodu braku środków finansowych na opłaty. Przemysł (górnictwo, hutnictwo i przemysł metalowy) – praktycznie skazany na likwidację w wyniku wielomiliardowych długów. R olnictwo – 2,5 mln bezrobocie na terenach wiejskich i ok. 4 0% obniżenie dochodów gospodarstw rolnych. D estrukcyjna polityka niszczenia infrastruktury przetwórczej upraw rolnych na terenach wiejskich przejawia się w postaci: − − likwidacji rolniczych gorzelni: było 1.050, aktualnie czynnych ok.150, ograniczania produkcji i zamykania cukrowni przez obcy kapitał, oraz brak polityki rozwoju Polskiej Spółki Cukrowej (w której skład wchodzi 28 polskich cukrowni). Powoduje to potrzebę: − − − restrukturyzacji gorzelni i cukrowni w regionalne agrobiorafinerie o bardzo wysokim efekcie ekonomicznym, uzyskania decyzji na restrukturyzację obejmującą bezodpadowe przetwórstwo energetycznych upraw rolnych na wysoce opłacalne produkty rynkowe, wdrożenie technologii przetwórstwa na biopaliwa, wysokobiałkowe koncentraty paszowe, naturalne środki czystości i świece oraz wyroby poliuretanowe. E fekt obejmujący równoważenie bilansu paliwowego krajowymi dostawami, ekologiczno-zdrowotny i rolniczy w rachunku ciągnionym w tzw. socjoekonomicznym przedstawia poniżej pokazany „ B I L A N S K O R Z Y Ś CI I ST R A T ” , który jest nie do podważenia, przyjmując nawet najniższe wartości wskaźników założeń ekonomicznych. D odatkowo należy zaznaczyć , że kraje kandydackie do U E , w tym Polska, która znajduje się na samym koń cu, powinny spełniać wymogi i normy ekologiczne w niej obowiązujące m.in. z K ioto, tj. 10% paliw odnawialnych w bilansie energetycznym do 2006 r. i 20% do 2020. D ziś Polska ma niespełna 0,1% , a znajduje się w czołówce krajów europejskich dysponujących niewykorzystaną bazą surowcową upraw energetycznych: buraków cukrowych, zbóż, ziemniaków i roślin oleistych. 14 W wyniku przetwórstwa pełnego zakresu upraw energetycznych rolnicze regiony kraju mogą stać się samowystarczalne w zakresie potrzeb paliwowo- energetycznych, paszowych i środków czystości wytwarzając: biopaliwa w asortymencie: − etanolowy olej opałowy, • bioetanol czysty jako biokomponent do paliw ropopochodnych i olejowych estrów alkoholowych, • olejowy ester alkoholowy (metylowy lub etylowy), • kogeneracyjna energia elektryczna i cieplna otrzymana z minielektrociepłowni eksploatowanych na biopaliwie, − czyste naturalne wysokobiałkowe koncentraty paszowe zawierające aminokwasy i witaminy w postaci biomasy suszu grzyba jadalnego otrzymanej z: − wywaru gorzelnianego, • wysłodków z buraków cukrowych i owoców, • makuch rzepakowych, • muta i innych czystych odpadów organicznych (charakterystyka analityczna suszu grzyba w załączeniu), • aminokwasy paszowe – lizyna oraz penicylina i paraleki, − środków czystości w postaci całej gamy asortymentowej mydeł glicerynowych, − świec glicerynowych, − poliuretanów wykonywanych na bazie odcieku glicerynowego. − BILANS KORZYŚCI I STRAT wynikający z rozwoju lub zaniechania dynamicznego wdrażania biopaliw „Regionalnych Rolniczych Centrach Paliwowo-Energetycznych” zgodnie z ustawą o organizacji rynku ekopaliw Założenia ekonomiczne: zagospodarowanie 2 mln ha ziemi odłogowej = 2 mln ton biopaliwa Lp. A. I. II. Straty mln zł RACHUNEK SOCJOEKONOMICZNY ROZWOJU BIOPALIW Degradacja ziemi rolniczej wynikająca z zaniechania upraw rolnych z powodu braku zbytu na uprawy rolne i w konsekwencji odłogowanie ca 2 mln ha ziemi i redukcja dochodów: ca 900 zł/ha. 1800,00 Przywrócenie odłogowej ziemi do produkcji energetycznych upraw rolnych dla produkcji „Biopaliw” ca 2 mln ha: 1. 2. 3. 4. 5. III. Korzyści mln zł Wyszczególnienie Krajowa produkcja nasion: ca 50 zł/ha 100 mln zł; Krajowa produkcja nawozów mineralnych: ca 650 zł/ha 1300 mln zł; Krajowa produkcja środków ochrony roślin: ca 350 zł/ha 700 mln zł; Usługi maszynowe: ca 780 zł/ha 1560 mln zł; Ogółem: 5.1. przychód 3660 mln zł; 5.2. zysk – 10% 366 mln zł; 5.3. podatek – 27% (od podmiotów prawnych). Dochód z zagospodarowanych odłogowanych ziem – ca 2 mln ha, ca 900 zł/ha: 1. przychód 2. zysk – 10% 3. podatek – 19% (od podmiotów fizycznych). 1800 mln zł; 180 mln zł; 98,82 34,20 15 IV. Ochrona środowiska wynikająca ze spalania biopaliw: 1. redukcja efektu cieplarnianego „CO2”: 288,00 − cena światowa 1 tony CO2 = 10 USD = 40 zł; 2. redukcja kwaśnych deszczów „SO2”: 0,24 − wskaźnik redukcji: 3,6 kg CO2/1 kg biopaliwa, − wskaźnik redukcji: 0,598 kg SO2/1t estru, V. − cena jednostkowa: 0,40 zł/kg. Ochrona zdrowia: − − VI. oszczędność ca 50 tys. zł/rok na leczeniu pacjenta z chorobą wywołaną toksycznymi spalinami paliw ropopochodnych i innych kopalnych, redukcja zachorowań – 10%. − oszczędność: 6 tys. zł/rok/1 bezrobotnego, Redukcja bezrobocia: − 1500,00 15000,00 ogólna liczba chorych – 300 tys. osób, − − 1 660,00 70 tys. nowych miejsc pracy w kompleksie produkcji biopaliw, 40 tys. nowych miejsc pracy w kompleksie rozwoju pszczelarstwa, apiterapii i api-turystyki. VII. Redukcja skutków patologii społecznej spowodowanej bezrobociem wywołującym wzrost przestępczości, tj. zagrożenia społecznego: VIII. − 66,00 10% od poz. VI. Wzrost dochodów budżetu państwa: 1. z podatku dochodowego podmiotów gospodarczych, prawnych i fizycznych (nowe miejsca pracy): 152,00 − przychód z produkcji: 2 mld l x 2 zł/l = 4 mld zł, − zysk: 20% = 800 mln zł, − podatek: 19% = 152 mln zł; 2. z podatków pośrednich (ZUS – emerytalnego, rentowego, chorobowego, wypadkowego i FP): 838,20 − 635 zł/osobę/mies, − 7620 zł/osobę/rok; 3. z podatku VAT – 7% - obrót krajowymi energetycznymi uprawami rolnymi 252,00 − 7% = 252 mln zł. Ogółem korzyści dla gospodarki narodowej – budżetu państwa (II.5.3 + III.3 + IV.1 + IV.2 + V + VI + VII + VIII.1 + VIII.2 + VIII.3) 3889,46 − 2 mln ha x 3 ton/ha x 600 zł/tonę = 3600 mln zł, 2) IX. B. C. 1) 2) 3) 16 UTRATA PODATKU AKCYZOWEGO W WYNIKU REDUKCJI IMPORTU BEZROBOCIA – PALIW ROPOPOCHODNYCH 2000,00 BILANS ZYSKÓW I STRAT (A.IX – B) 1889,46 − 2 mld l x 1 zł/l 3) 16800,00 dotyczy: 1 mln ton estru średnia cena upraw skrobiowych i oleistych. średnia wielkość podatku akcyzowego zł/litr dla: benzyny bezołowiowej, oleju napędowego i oleju opałowego (1464,00 + 980 + 160)/3 = 868 zł/l, przyjęto 1 zł/l z uwagi na większy udział benzyn w ogólnym bilansie paliw. MOCNE I SŁABE PUNKTY Mocne punkty Słabe punkty − brak mechanizmów podatkowych jako skutecznego narzędzia wsparcia rozwoju pro− niewykorzystany potencjał upraw energetyczdukcji biopaliw, nych, ciągle występujące problemy w ich skupie, − możliwość zagospodarowania odłogów i ziem − nieobiektywne oceny wpływu biopaliw na silniki, − niska świadomość ekologiczna społeczeństwa skażonych na poziomie 2 mln ha, podatna na kłamliwy szum medialny, − dobre przygotowanie merytoryczne specjalistów, − tradycje upraw energetycznych w Polsce, − poparcie wszystkich partii politycznych dla wprowadzenia biopaliw do obrotu, − rosnące ceny kopalnych nośników energii, − rosnące znaczenie czynników ekologicznych w międzynarodowych zobowiązaniach Polski, − rosnąca świadomość ekologiczna społeczeństwa, − pozytywny wpływ na poprawę bezpieczeństwa energetycznego kraju, bilans handlowy, ochronę środowiska i zdrowia, − brak wsparcia władz dla zwiększenia areału upraw energetycznych poprzez zachęty w postaci subwencji bezpośrednich, − obawa o brak surowca ze względu na brak stabilnej polityki rolnej, − brak dialogu pomiędzy producentami a przetwórcami prowadzący do sytuacji konf liktowych, − możliwość of erowania różnego typu mieszanek na stacjach paliw. − pożądany impuls ożywiający gospodarkę, − nowe miejsca pracy przy produkcji biopaliw i w sektorach pomocniczych, − wywołanie ef ektu mnożnikowego w gospodarce, − dodatkowe pozyskanie wysokoprocentowych koncentratów białkowych – poprawa bilansu białek, − pozyskanie dodatkowego źródła czystej energii elektrycznej i cieplnej, − bezpieczeństwo stosowania jako paliwo silnikowe i grzewcze, − nietoksyczność i biodegradowalność paliwa, − wzrost zapotrzebowania na ester po zaostrzeniu norm dot. zawartości siarki i pogorszeniu się właściwości smarnych ON. SZANSE I ZAGROŻENIA Szanse − wstąpienie do UE oznacza obowiązek przyjęcia Dyrektywy o minimalnym udziale biopaliw w rynku i konieczność stosowania alternatywnych źródeł energii, − przyjęcie projektu ustawy o organizacji rynku ekopaliw płynnych i ich składników, − obowiązek dolewu estru do oleju napędowego, − wstąpienie do UE oznacza większe wsparcie 1 dla rolników , 1 Zagrożenia − umowa B lair H ous ( UE – US A ) , ograniczenie produkcji oleistych i śrut z produkcji biopaliw w UE, − możliwość wystąpienia trudności w realizacji przedsięwzięcia w wyniku walki konkurencyjnej wirtualnych monopoli z regionalnym producentem, − wysoki wzrost cen surowego rzepaku na światowym rynku znajdujący odbicie w cenach w Polsce – spadek opłacalności produkcji biopaliw „ ES T R Ó W ” , W krajach Unii Europejskiej od 2002 r., zgodnie z AGENDA 2000, dotacja do 1 tony roślin oleistych wynosi obecnie 63 EURO. 17 − − − − − − wstąpienie do UE oznacza możliwość uprawy − wahania produkcji rzepaku spowodowane różnirzepaku na gruntach obowiązkowo odłogowacami w opłacalności uprawy, nych w celach technicznych, nie tracąc prawa − niskie taryfy na oleje importowane zachęcają do 2 do dopłat (patrz zagrożenia Blair House), importu innych olei po cenach niższych od kosz3, 4 wsparcie środowisk naukowych, tów produkcji oleju rzepakowego w Polsce , biopaliwa to jeden z priorytetów rozwoju gospodarczego i programu „PracaPrzedsiębiorstwo-Inicjatywa”, − brak profesjonalnych pośredników w skupie i składowaniu nasion upraw energetycznych, − brak odporności rzepaku na mróz, nowy rynek zbytu na płody rolne w perspek− rozwój technologii związanych z innymi rodzatywie pogorszenia konkurencyjności polskiego jami napędów alternatywnych lub innymi rodzarolnika w sektorze spożywczym, jami paliw, wzrost możliwości eksportu polskich estrów − opieszałość w działaniach legislacyjnych, metylowych w wyniku konieczności użytko− trudności w uzyskaniu środków finansowych na wania biopaliw w krajach UE, uruchomienie produkcji biopaliw, pozyskanie dodatkowego źródła dochodów − mid – term review (1,5 mln ha objęte dopłatami dla rolników poprzez kapitałowy udział 45 Euro). w przetwórstwie upraw energetycznych na biopaliwo. CZYM SĄ „BIOPALIWA”? S ą to paliwa produkowane na bazie olejów roślinnych, buraków cukrowych, zbóż, odpadków organicznych i pozostałości po biomasie. Inne typy biomasy mogłyby nabrać znaczenia. − − − − − − Bioetanol jest etanolem produkowanym przez fermentacje buraków cukrowych, zbóż i innych związków organicznych. Biodiesel jest metyloestrem produkowanym w reakcji pomiędzy olejem roślinnym i metranolem. ETBE jest wyestryfikowanym bioetanolem. Biogaz jest produkowany na bazie bioodpadków ulegających degradacji. S kłada się głównie z metanu. Biometanol produkowany na bazie biomasy lub z odpadków biodegradujących się, jest odpowiednikiem metanolu. Biodimetyloeter jest produkowany z biomasy lub z odpadków biodegradujących się w celu użycia jako biopaliwo. MIESZANINY Biopaliwa mogą być używane w stanie czystym płynnym lub jako mieszanka w zwykłych samochodach i palnikach. − − − − − − 2 3 4 18 Bioetanol: pojazdy mogą funkcjonować bez adaptacji jako mieszanka zawierająca do 15% i od 15% bioetanolu do 100%, pod warunkiem ich zaadaptowania oraz w palnikach zgodnie z instrukcją użytkowania. Biodiesel: pojazdy mogą funkcjonować jako mieszanka z O N od 5% bioetanolu do 100%, jeżeli są zaadaptowane. w każdym stosunku oraz zawierająca ETBE: może być mieszany z benzyną w proporcji do 15%. Biogaz: może być oczyszczony i używany w silnikach na gaz. Biometanol: może być używany w tych samych warunkach co metanol. Biodimetyloeter: jest paliwem o jakości oleju napędowego. E. Dziendziel, M. Olejnik: Oleiste i zboża po równo, Rolnik Dzierżawca 12/2002, s. 21. Polish ra peseed sector review, Report FAO No: 01/046 EBRD-POL, 27 July 2001. Niskie taryfy na import olejów z krajów CEFTA zachęcają do importu szarorynkowego z innych państw, których produkty przeszły przez kraje członkowskie CEFTA w drodze do Polski. CZYM JEST NATURALNY WYSOKOBIAŁKOWY KONCENTRAT PASZOWY? wytwarzany z czystych odpadów organicznych: wywaru gorzelnianego, wysłodków z buraków cukrowych, makuch rzepakowych itp. CHARAKTERYSTYKA ANALITYCZNA SUSZU GRZYBA No Pleurotus koryo Fermentation time 1 Crude protein 3 Amino acides (free) 2 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Proteins digestible Carbohydrates Fats (lipids) Fibre Potassium 23% - 2.46% 1.0-2.5% 11.8% - 0.47% 1.0-8.6% - - - Zinc 0.13 g/kg - Iron Cobalt Amino acides Methionine Tryptophan 22 B12 1.4 g/kg 2.9 mcg/kg 22.8% g/kg 3.3% g/kg 3.2% g/kg Threonine A 24 29-34% 0.06% 20 23 6.5% 140-336 h Nitrogen NH3 Cystine 21 11.61% 1.0% Calcium 17 19 37.2% 3.1% Phosphorus Lysine 18 43.7% 8.1% Ash 15 16 72 h Fungi-publications 17.1% g/kg Vitamines 3.1% g/kg 4100 IU/kg - Amino acides 6.3% g/kg 1.1% g/kg 0.6% g/kg 2.1% g/kg 1.2% g/kg Vitamines - B2 7.6 mg% - E present - K present present - - PROJEKT DYREKTYWY W proj ekcie dyrektywy Parlamentu Europej skiego i Rady, dotyczą cym promowania używania biopaliw w transporcie, ustalono minimalny procent biopaliw zastępuj ą cych benzynę lub olej napędowy w transporcie w każdym Państwie Członkowskim: − − obowią zek Pań stw Członkowskich dopilnowania, aby od 2005 roku minimalną czę ść paliw sprzedawaną w transporcie na ich terytorium stanowiły biopaliwa; w dalszej kolejności Komisja zaproponuje zobligowanie do dodawania biopaliw do paliw. 19 CEL Projekt dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 92/81 o akcyzie: Celem j es t zezwolenie P ań s twom Czł onkows kim na zas tos owanie, pod kontrolą f is kalną , ulg podatkowych na biopaliwa, przy zachowaniu określonych warunków. P ods tawowe produkty m og ą ce korzys tać 3 1 /1 2 /2 0 1 0 : − − − ze zróż nicowania akcyzy od 1 / 1 / 2 0 0 2 do oleje roślinne oraz oleje i tłuszcze roślinne lub zwierzęce, alkohol metylowy i etylowy pochodzenia niesyntetycznego, produkty energetyczne pochodzące z biomasy, woda. − WARUNKI OTRZYMANIA Wysokość ulgi nie może być wyższa niż wysokość akcyzy, która byłaby należna od ilości biopaliw, obecnych w produktach, które mogą korzystać z ulgi. − Ulgi na podatku akcyzowym są modulowane. − Obniżka może być otrzymana w ramach programu wieloletniego, ograniczonego do 6 lat, ewentualnie odnawialnego. − Ulga nie może przekraczać 5 0% przewidziane dla: − • • − − wysokości akcyzy na odpowiednie biopaliwo. M ożliwe wyjątki są biopaliw używanych w miejskim transporcie publicznym, łącznie z taksówkami i przez pojazdy władz publicznych, klauzula „dziadka” do końca 2003. M ożliwość przyjęcia dodatkowych środków na indywidualne żądania ( uchylenie „8( 4 )” z dyrektywy 92/81/CEE o olejach mineralnych). Bioopał: możliwe całkowite zwolnienie. KRAJOWE INSTRUMENTY FINANSOWANIA − − − Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Banki komercyjne. INSTRUMENTY FINANSOWANIA W UE Dostępne instrumenty wspólnotowe: − − − − − − 20 6 Program Ramowy. Inteligentna Energia dla Europy. Program LIFE. SAPARD. PHARE. EBOiR/EBI. EFEKT EKONOMICZNY działalności PRCP-E o zdolności 15 mln l biopaliwa Wpływy z działalności operacyjnej (sprzedaż) Zysk (pesymistyczny, przy teoretycznych zagrożeń) wystąpieniu Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych wszystkich **) 1 – biopaliwa, 2 – koncentrat paszowy, 3 – mydła, świece i czyste kwasy tłuszczowe, 4 – wyroby poliuretanowe, 5 – usługi dla upraw energetycznych. *) Z wyłączeniem branży poliuretanów mln zł 98,7 62,- 114,5 Wydatki na działalność operacyjną (koszty produkcji) Zysk (korzyści) Produkcja kompleksowa *) 5-ciu branż mln zł **) 75,- 15,8 13,- 1,22-3 lat 1,22-3 lat 8,5 6,2 stopa dyskontowa = 10%, okres rozliczeniowy – 10 lat Efekty ekonomiczne zastosowania zdecentralizowanych systemów dostaw energii pokazują załączone analizy: 1) Przewidywane efekty socjoekonomiczne w skali regionu w latach 2003/2004. 3) Efekt ekonomiczny stosowania „Zdecentralizowanego systemu dostaw energii”, układ skojarzony – minielektrociepłowania z pompami ciepła. 2) Efekty ekonomiczne stosowania minielektrociepłowni 75 kWe + 90 kWc. Konkluzja: Szwajcarski raport o konkurencyjności gospodarek „Polska na dole”. Przewidywane efekty socjoekonomiczne w skali regionu w latach 2003/2004 Lp. 1. 2. 3. 4. Rodzaj przedsięwzięcia Punkt skupu, magazynowania i składowania upraw energetycznych Lokalne wytwórnie i dystrybucja surowych olejów roślinnych Lokalna Agrobiorafineria olejowych estrów alkoholowych Lokalna Agrobiorafineria paliw alkoholowych 5. Skład i dystrybucja biopaliw 6. Przetwórnia surowców wtórnych: − makuch rzepakowych na paszę, mąkę i substraty nawozowe − surowej gliceryny na czystą kosmetyczną i techniczną − wywaru pofermentacyjnego na pasze i nawozy naturalne Ilość nowych podmiotów gospodarczych Ilość nowych stanowisk pracy Stabilizacja zatrudnienia w rolnictwie 1/1 2/3 1/1 2/5 1/1 6/8 1/1 6/8 500 500 1/1 2/3 1/1 2/4 1/1 12/12 1/1 2/3 21 7. Agrotermia 8. Zdecentralizowane Systemy Dostaw Energii 1/3 2/6 1/2 1/2 10/19 37/58 Ogółem 9. Redukcja odpływu lokalnego kapitału 10. min. 15 mln zł Redukcja strat socjoekonomicznych w obszarze: ochrony zdrowia i środowiska oraz redukcji bezrobocia min 1 mln zł Efekty ekonomiczne stosowania minielektrociepłowni 75 kwe + 90 kwc Lp. 7. 8. 9. 22 1.09/2.71 zł 1.78/3.4 zł 1.2/1.4 zł 165 kWh 165 kWh 165 kWh 29/72.2 zł 51.08/97.58 zł 34.51/40.18 zł 43.20/50 zł 43.20/50 zł 43.20/50 zł Oszczędność, różnica w czasie jednej godziny pracy (poz. 5 – poz. 4) 14.20/-22.20 zł -7.88/-47.58 zł 8.69/9.82 zł 71 000 zł/ efekt ujemny efekt ujemny 43 458/49 100 zł Oszczędność, różnica w czasie jednego roku pracy – 8 tys. godzin (8 tys. godz. × poz. 6) 113 600.00 zł/ efekt ujemny efekt ujemny 69 520/78 560 zł 100% 100% 100% Redukcja 40% 30% 80% 100% 50% Moc minielektrociepłowni (75 kWe + 90 kWc) 6. 4. Etanol 3. 5. 3. Olej napędowy Cena jednostkowa 4. 2. Gaz ziemny 1. 2. 1. Wyszczególnienie Zapotrzebowanie paliwa Koszt wytworzenia energii przez minielektrociepłownię (poz. 1 × poz. 2) Koszt zakupu równoważnej ilości energii rynkowej (75 kWh × 0.30 zł/kWh = 22.5 zł) (90 kWh × 0.23 zł/kWh = 2.7 zł) Oszczędność, różnica w czasie jednego roku pracy – 5 tys. godzin (5 tys. godz. × poz. 6) Efekty och rony zdrowia i ś rodowiska Porównanie emisji toksycznych spalin przyjmując gaz i olej za 100% emisji: CO NO CO SO2 NO 6) 26.67 m 3 1) 100% 100% 7) 28.7 l 1) 2) 28.7 l 1) W wyniku corocznych podwyżek cen na energię cieplną o wskaź niki inflacji w wyższym procentowo stopniu w stosunku do nośników energii, efektywność przedsięwzięcia inwestycyjnego będzie corocznie wzrastać. Etanol jako produkt rolniczy nie wykazuje trendu wzrostu cen z uwagi na występującą nadprodukcję produktów rolnych w Europie i szczególnie w Polsce, prognoza wzrostu cen przewiduje wyłącznie wzrost wyniku stopnia inflacji. Po wprowadzeniu podatku zdrowotno-ekologicznego na konwencjonalne ź ródła energii, etanol stanie się najbardziej opłacalnym, płynnym paliwem ekologicznym reprezentującym odnawialne ź ródła energii. Wariant używający etanol jako ź ródło energii spełnia w 100 procentach wszystkie trzy cele określone w art. 1. Ustawy Sejmu RP z dnia 18 grudnia 1998r. 5. 6. 7. Wszystkie ceny są cenami brutto, w tym etanol wolny od podatku. Prognoza PG N iG ustalona w oparciu o poziom cen ekonomicznych 1$ US = 3.90 zł). Poziom ceny w UE. firmy (przyjmując EFEKTY EKONOMICZNE STOSOWANIA „ZDECENTRALIZOWANEGO SYSTEMU DOSTAW ENERGII" UKŁAD SKOJARZONY - MINIELEKTROCIEPŁOWNIA Z POMPAMI CIEPŁA (energia elektryczna wytworzona w minielektrociepłowni przeznaczona jest w 100 procentach do napędu pomp ciepła) Lp. WYSZCZEGÓLNIENIE 1. Cena jednostkowa nośnika energii 3. Koszt wytworzenia energii przez ZSDE (poz. 1. 2) 2. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Współczynnik wydajności grzewczej pomp ciepła „W" Źródło dolne o średniej wydajności W=4 Źródło dolne o wysokiej wydajności W=6 28.76 l 28.76 l 28.76 l 1.2/1.4 zł Zapotrzebowanie paliwa Moc minielektrociepłowni 75 kWe + 90 kWc Moc układu skojarzonego 90 kWc + (75 kWe x W) Koszt zakupu równoważnej ilości energii rynkowej (a+b) a) 75 kWh x 0.30 zł/kWh = 22.5 zł b) poz. 5 x 0.23 zł Oszczędność, różnica w czasie jednej godziny pracy (poz. 6 - poz. 3) Oszczędność, różnica w czasie jednego roku pracy - 5 tys. godzin (5 tys. godz. x poz. 7) Oszczędność, różnica w czasie jednego roku pracy - 8 tys. godzin (8 tys. godz. x poz. 7) Źródło dolne o małej wydajności W=2.5 1.2/1.4 zł 1.2/1.4 zł 34.51/40.18 zł 34.51/40.18 zł 34.51/40.18 zł 165kWh 165kWh 165kWh 277.5 kWh 390 kWh 540 kWh 86.33/99.3 zł 112.2/129.03 zł 146.7/168.7 zł 51.82/59.12 zł 77.69/88.85 zł 112.19/128.52 zł 259100/295600 zł 388 450/444 250 zł 560 950/642 600 zł 414 560/472 960 zł 621 520/710800 zł 897520/1 028 160 zł Efekty ochrony zdrowia i środowiska. zwielokrotnione zwielokrotnione zwielokrotnione Wniosek końcowy: Inwestycja samofinansująca się z oszczędności w okresie 1-2 lat z wymiernymi efektami „ bezpieczeństwa energetycznego". Szwajcarski raport o konkurencyjności gospodarek POLSKA NA DOLE P olska wypada bardzo sł abo pod względem konkurencyjności swojej gospodarki. W grupie 46 najbardziej rozwiniętych państw zajmujemy przedostatnie 45. miejsce. Gorsza jest tylko Rosja. T ak oceniają nas autorzy publikowanego co roku przez prestiżowy Institute for Management and Development (IMD) w Lozannie rankingu konkurencyjności państw. Od czterech lat czołówka rankingu nie ulega zmianie: pierwsze trzy miejsca zajmują niezmiennie Stany Zjednoczone, Singapur i H ongkong. Są to wysoce uprzemysłowione państwa, o znacznym docho23 dzie narodowym, rozwiniętych rynkach kapitałowych i niskim bezrobociu. A utorzy raportu zwracają też bardzo dużą uwagę na stabilność tych państw - decyzje tamtejszych władz są przewidywalne, a menedżerowie mają duże doświadczenie. D zięki temu potencjalni inwestorzy nie muszą obawiać się niemiłych niespodzianek. Niemniej raport podkreśla, że po przejęciu H ongkongu przez C hiny atrakcyjność tego miejsca spadła i wcale nie jest pewne, że utrzyma ono jeszcze długo tak wysoką pozycję. T ym bardziej, że coraz ciekawiej prezentują się tzw. „tygrysy północnej E uropy”, czyli H olandia, F inlandia i Norwegia. T wórcy rankingu z dużym podziwem wypowiadają się zwłaszcza o H olendrach, którzy w bardzo krótkim czasie poradzili sobie z recesją i radykalnie zreformowali swą gospodarkę. S zczególne pochwały zebrała m.in. bardzo odważna i zdecydowana walka z bezrobociem. Nasz kraj nie ma się właściwie czym pochwalić. Niemal we wszystkich dziedzinach na głowę biją nas nasi „bratankowie” z T rójkąta W yszehradzkiego ( zwłaszcza W ęgrzy, którzy w ciągu 5 lat w rankingu awansowali z 4 1 . na 2 8 . miejsce!) . S zczególnie źle oceniona została ubiegłoroczna polityka naszych rządów. W ysokie podatki i koszty socjalne, długi proces legislacyjny, nieprzewidywalność decyzji, nieudolna administracja. E fekt jest taki, że w ocenie szeroko rozumianego „rządu” zajmujemy absolutnie ostatnie miejsce. Nawet za Rosją! I M D jest renomowanym międzynarodowym instytutem naukowym, kształcącym wysokiej klasy menedżerów. I nstytut stale współpracuje z blisko 1 3 0 przedsiębiorstwami i instytucjami finansowymi na całym świecie. P ublikowany co roku „W orld C ompetitiv eness Y earbook” jest efektem gigantycznej pracy. Z espół naukowców pod przewodnictwem prof. S tephana G arellego „prześwietlił” 4 6 państw z całego świata. W każdym przypadku analizowano blisko 2 50 czynników stanowiących o stopniu konkurencyjności danej gospodarki. P onieważ jednak w biznesie poza czystymi danymi statystycznymi wielką rolę odgrywają także zwykłe odczucia i przeczucia, o subiektywną ocenę badanych państw poproszono też szefów międzynarodowych przedsiębiorstw i finansistów. T ak więc ranking jest w 50 procentach wynikiem czysto naukowej analizy, a w 50 pozostałych - rezultatem werdyktu wydanego przez kilka tysięcy menedżerów. W edług I M D czynniki stanowiące o konkurencyjności można z grubsza podzielić na osiem grup, w których ocenia się rozmaite wskaźniki i zjawiska ze sfery ekonomii i polityki: − − − − − − − − 24 „gospodarka narodowa”, czyli wartość produktu narodowego, wielkość produkcji, konsumpcja, koszty życia itp.; „umiędzynarodowienie” - chodzi o stopień otwarcia danego kraju: wielkość inwestycji zagranicznych, politykę celna, prawa emigracyjne, bilans handlu zagranicznego; „rząd” - w tej grupie ocenia się politykę budżetową, podatkową, wielkość długu wewnętrznego, koszt ubezpieczeń społecznych, pracę administracji państwowej i parlamentu, partie polityczne, stopień zbiurokratyzowania i poziom bezpieczeństwa; „finanse” to polityka bankowa, dostępność kapitałów; „infrastruktura”, czyli jakość dróg, kolei, transportu powietrznego, telekomunikacji, poziom skomputeryzowania, zależność energetyczna od innych państw, ochrona środowiska; „kadra kierownicza”, która jest oceniana na podstawie wielkości produkcji, wielkości wynagrodzeń, wyników finansowych przedsiębiorstw, a także stosunków pracodawca - pracownik; „nauka i technologia” - pod uwagę brana jest liczba inżynierów, współpraca między naukowcami a światem biznesu, liczba laureatów Nagród Nobla, prace naukowe, ochrona własności intelektualnej; „ludzie” - w tej grupie liczy się struktura wieku danej populacji, charakterystyka siły roboczej, wielkość bezrobocia, system edukacyjny, rozwój mediów, a także poziom opieki zdrowotnej, alkoholizmu, narkomanii, przestępczości, dostęp do własności.