Droga Mleczna – Wtedy i Teraz - (EU

Oryginał poniższego tekstu znajduje się pod tym adresem. Nasze tłumaczenie jest miejscami dość
swobodne, staraliśmy się jednak wiernie trzymać ducha oryginału. Liczymy zatem na wyrozumiałość
z Waszej strony. Dorota i Jacek Kuprasowie. www.djkupras.blogspot.com
Droga Mleczna – Wtedy i Teraz
Widok z Galileuszowego Teleskopu
Galileusz po raz pierwszy obserwował Drogę Mleczną przez teleskop w styczniu
1610r. Przed jego obserwacjami sądzono, że Droga Mleczna jest pasmem bladych
kosmyków chmur przecinających niebo. Ku zdumieniu Galileusza, zamiast „nebuli”
(greckie określenie chmury) ujrzał on skupiska niezliczonych, delikatnie
połyskujących gwiazd tak blisko znajdujących się od siebie, że bez pomocy teleskopu
ich światło zlewało się w jednolitą, bladą poświatę.
Powyżej: Szkic Galileusza przedstawiający niebo wypełnione gwiazdami. (Źródło:
Octavo Corp./Warnock Library)
Przed wynalezieniem teleskopu liczba gwiazd widocznych na niebie a może
i w całym kosmosie była szacowana na parę tysięcy (nieuzbrojonym okiem możesz
dostrzec na nocnym niebie najwyżej 3000 gwiazd). Jeżeli Droga Mleczna jaką widział
Galileusz, była w rzeczywistości gęstym rojem gwiazd, znaczyło to, że liczbę gwiazd
należy szacować w milionach!
Co dostrzegłeś przy pomocy Mikroobserwatorium?
Czy widziałeś Drogę Mleczną? Łatwiej jest ją dostrzec latem, jeżeli znajdziesz się
w zupełnie ciemnym miejscu (co w mieście nie jest takie proste!). Na zdjęciu, jakie
możesz uzyskać przy pomocy Mikroobserwatorium pole widzenia odpowiada
widokowi zasłoniętemu przez pięść, jeżeli wyciągniesz przed siebie rękę. To większa
powierzchnia niż ta, którą Galileusz oddał na swoim szkicu. W czym twoje zdjęcie
jest podobne a w czym różne od tego, co narysował Galileusz? Jak odnosi się ono
do twoich spostrzeżeń z obserwacji rozgwieżdżonego nieba?
Powyżej: Zdjęcie Drogi Mlecznej pochodzące z archiwum Mikroobserwatorium
Aby uzyskać lepszy obraz Drogi Mlecznej, możesz posłużyć się programem
MicroObservatory image.
.
Droga Mleczna - 400 lat później
Grecy określają mleko słowem gala, od którego wywodzi się słowo galaktyka, którą
właśnie jest Droga Mleczna. Galaktyka jest skupiskiem gwiazd - zaś nasze Słońce
jest jedną z 200 miliardów gwiazd, z których składa się Droga Mleczna. Mglista
wstęga, którą widzimy na niebie to nic innego, jak ogromna galaktyka spiralna
widoczna z jej wnętrza.
Powyżej: Nasza Droga Mleczna widziana w podczerwieni. Na tym zdjęciu znajduje
się przeszło 500 milionów gwiazd! (Źródło: 2MASS)
Droga Mleczna, jak odkrył to Galileusz, jest skupiskiem prawie niezliczonych gwiazd,
oraz gigantycznych chmur pyłu i gazu stanowiących budulec dla przyszłych generacji
gwiazd.
Jeżeli przyjrzymy się najjaśniejszemu rejonowi Drogi Mlecznej znajdującemu się
w konstelacji Strzelca, to kierujemy się ku centrum Galaktyki. Poprzez ocean
niezliczonych gwiazd oraz rozległych chmur gazu i pyłu zmierzamy do samego jej
jądra. Dzięki obserwacjom dokonanym przez największe teleskopy, jak chociażby
Teleskop Keck’a na Hawajach, oraz wystrzelonemu przez NASA kosmicznemu
teleskopowi Chandra obserwującemu wszechświat w promieniach X, astronomowie
odkryli gigantyczną czarną dziurę o masie przeszło 4 milionów Słońc. Aktualnie
naukowcy dopiero zaczynają odsłaniać jej tajemnice i rolę, jaką odegrała w historii
naszej galaktyki.
Powyżej: Zdjęcie centrum Galaktyki wykonane przez Chandra X-ray telescope.
(Źródło: NASA/CXC)
Dowiedz się więcej:
Rok 2009 został ogłoszony Międzynarodowym Rokiem Astronomii aby uczcić
czterysetną rocznicę odkryć dokonanych przez Galileusza. Dowiedz się więcej na
ten temat, odwiedzając następujące strony:
Główna strona obchodów Międzynarodowego Roku Astronomii 2009 (ang).
Międzynarodowy Rok Astronomii 2009 w Polsce.
Strona NASA Międzynarodowego Roku Astronomii 2009 (ang.).
Więcej informacji o projekcie 2MASS znajdziesz pod adresem:
http://www.ipac.caltech.edu/2mass/
O obserwacjach Drogi Mlecznej przez teleskop Chandra możesz poczytać na stronie:
http://chandra.harvard.edu/press/category/milkyway.html
Tutaj znajdują się pozostałe teksty poświęcone odkryciom Galileusza. Zobacz, jak
zmieniło się nasze postrzeganie Wszechświata na przestrzeni ostatnich 400 lat.