Postawa stoicka i epikurejska.

Pobrano z http://magda.of.pl
Postawa stoicka i epikurejska.
W języku potocznym istnieje zwrot „stoicki spokój” - tak określamy postawę
równowagi zachowywaną nawet wobec przeciwności losu. To określenie wywodzi się z
systemu filozofii stoickiej. Filozofia stoicka została zapoczątkowana w III w. p.n.e. w
Atenach przez Zenona z Kition. Stoicy byli materialistami i racjonalistami: uznawali tylko
jeden byt - materię, i poznanie rozumowe. Najbardziej jednak rozwinęli myśl etyczną,
przejmując od Sokratesa przekonanie o łączności szczęścia, cnoty i rozumu. NajwyŜszym
dobrem jest cnota, ona zapewnia szczęście. Aby je osiągnąć, trzeba uniezaleŜnić się od
okoliczności zewnętrznych, zapanować nad sobą, wyrzec się dóbr przemijających. śyć
cnotliwie znaczy Ŝyć zgodnie z naturą. Natura jest rozumna, harmonijna, boska. Naturę
człowieka stanowią nie namiętności (te są źródłem zła), lecz rozum. śycie cnotliwe jest zatem
zgodne z naturą, z Ŝyciem wolnym. Ideałem stoików był mędrzec - człowiek rozumny,
szczęśliwy, wolny, bogaty, bo mający rzeczy najcenniejsze. Mędrzec ceni tylko cnotę, potępia
zło i jest obojętny wobec dóbr nietrwałych: bogactwa, siły, urody, zaszczytów. Dzięki temu
jest niezaleŜny i wolny. Filozofię stoicką cechowała surowa powaga, trzeźwość, rygoryzm.
Była to jednak filozofia optymistyczna: głosiła wiarę w człowieka, w moŜliwość osiągnięcia
cnoty, a więc szczęścia. Pojęcie wolności wewnętrznej człowieka jest kluczowym pojęciem
etyki stoików. Seneka i Marek Aureliusz naleŜą do młodszej szkoły stoickiej. Odbiegli oni od
pierwotnego materializmu, ograniczyli filozofię stoicką do etyki i mądrości Ŝyciowej.
Wywarli duŜy wpływ na rozwój myśli chrześcijańskiej. Ich pisma trafiały do szerokich rzesz
odbiorców, filozofia stawała się w ich ujęciu podporą w Ŝyciu.
Filozofia epikurejska głosiła, Ŝe najwyŜszym dobrem jest szczęście, którego źródłem
są zwłaszcza przyjemności natury duchowej; przyjemność (dobro najwyŜsze) prowadzi do
szczęścia (najwyŜszego celu), a jego warunkiem wystarczającym jest brak cierpień
(ataraksja); człowiek sam jest odpowiedzialny za swoje szczęście, a Ŝyjemy po to, by ciągle
dąŜyć do szczęścia; ponadto epikureizm zakładał istnienie tylko materialnego świata i dóbr
doczesnych Epikur (341 - 70 r. p.n.e.) - filozof grecki; przedstawiciel staroŜytnego
materializmu, kontynuator atomistyki Demokryta