Pobierz - Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w

Omówienie ustawy „O wprowadzeniu zmian do Kodeksu podatkowego Ukrainy
w zakresie kształtowania cen transferowych" opublikowanej w dniu 7 sierpnia br, która
wprowadza nowe regulacje do Kodeksu podatkowego Ukrainy z dniem 1 września br.
Omówienie za opracowaniem przygotowanym przez PwC Ukraina
1. Transakcje kontrolowane
Przepisy dotyczące cen transferowych (CT) są stosowane tylko w odniesieniu do transakcji
kontrolowanych. Zgodnie z Ustawą dot. cen trasferowych , wykaz transakcji kontrolowanych
obejmuje:
Transakcje płatnika podatku z podmiotami powiązanymi — nierezydentami Ukrainy.
Transakcje płatnika podatku z podmiotami powiązanymi — rezydentami Ukrainy,
którzy:
 zadeklarowali ujemne znaczenie podmiotu opodatkowania wg wyników
poprzedniego roku podatkowego;
 stosują specjalne tryby opodatkowania wg stanu na początek roku podatkowego;
 płacą podatki (VAT i/lub podatek dochodowy) wg stawek niestandardowych wg
stanu na początek roku podatkowego;
 nie są płatnikami podatku dochodowego i/lub VAT wg stanu na początek roku
podatkowego.
Transakcje z rezydentami jurysdykcji niskopodatkowych (stawka podatku
dochodowego, w których niższa stawki ukraińskiej o 5% lub więcej). Wykaz
jurysdykcji niskopodatkowych zostanie zatwierdzony przez Gabinet Ministrów
Ukrainy (GMU).
Transakcje z ww. kontrahentami będą uważane za kontrolowane pod warunkiem,
jeżeli łączna kwota transakcji płatnika podatków z każdym kontrahentem wyniesie 50
mln. UAH (bez VAT) i więcej w ciągu roku kalendarzowego.
Obecnie nie jest określone czy ten przypis będzie stosowany w przypadku udzielenia
kredytów lub przy stosunkach wzajemnych agentów.
Cena umowna w transakcjach niekontrolowanych nie może zostać zaskarżona przez organy
podatkowe.
II. Zniesienie obowiązujących przepisów
Zostaną zniesione następujące przepisy:
dozwolone odchylenie ceny kontraktowej od zwykłej o 20%;
wymóg o tym, że koszty, poniesione w związku ze sprzedażą towarów podmiotom
powiązanym, nie mogą przekraczać dochodów od takiej sprzedaży;
wymóg o tym, że zwykła cena przy sprzedaży towarów, wcześniej wwiezionych na
Ukrainę, nie może być niższą od ich wartości celnej;
wymóg o tym że, do celów VAT każdą dostawę należy uznawać wg ceny, nie niższej
od zwykłej, a każde nabycie — wg ceny, nie niższej od zwykłej. Wymóg ten dotyczyć
będzie tylko transakcji kontrolowanych, opisanych w sekcji I niniejszego biuletynu.
III. Metody ustalania cen transferowych
Ustawy dot. CT oferuje pięć metod dla ustalania ceny rynkowej:
1. Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej
identyczne/analogiczne towary).
(opiera się na
cenach na
2. Metoda ceny odsprzedaży (opiera się na rentowności brutto odsprzedaży
towarów/usług podmiotom niepowiązanymi).
3. Metoda „koszty plus” (opiera się na rentowności brutto kosztów własnych w
transakcjach składowych pomiędzy podmiotami niepowiązanymi).
4. Metoda czystego zysku (wykorzystywana jest w przypadku braku/niewystarczającej
ilości informacji dla zastosowania innych metod).
5. Metoda podziału zysku (wykorzystywana jest gdy istnieją wzajemnie zależne
transakcje kontrolowane i/lub strony mają transakcję kontrolowaną aktywów
niematerialnych).
Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej jest podstawową metodą ustalania CT. Jeżeli
nie można użyć tej metody, płatnik podatków ma możliwość wyboru najbardziej
odpowiedniej metody pod warunkiem, że wybór metody zostanie w odpowiedni sposób
uzasadniony.
Płatnik podatków może stosować połączenie z kilku metod, przewidzianych Ustawą dot. CT.
Stosowanie metod lub połączenia metod nie przewidzianych Ustawą dot. CT jest zabronione.
W celu zastosowania wybranej metody do transakcji kontrolowanej płatnik podatków musi
porównać cenę lub wskaźniki rentowności dot. transakcji kontrolowanej z identycznymi
wskaźnikami dot. transakcji pomiędzy podmiotami niepowiązanymi.
Organy podatkowe są zobowiązane do stosowania tej samej metody (połączenia metod), którą
wykorzystał płatnik podatków, jeżeli nie udowodniono, że płatnik podatków wykorzystał
nieodpowiednią metodę.
W Ustawie dot. CT są wymienione kryteria składowości, zawierające m.in.:
cechy towarów (robót, usług), które są przedmiotem transakcji kontrolowanej;
funkcje, aktywa, ryzyka i korzyści, które dzielą się pomiędzy stronami transakcji
kontrolowanej (analiza funkcjonalna);
istniejącą praktykę wzajemnych stosunków i warunki umowy, które mogą mieć
istotny wpływ na cenę;
warunki ekonomiczne, w tym analizę odpowiednich rynków;
strategie biznesowe stron transakcji kontrolowanej.
IV. Źródła informacji
W celu dokonywania kontroli CT organy podatkowe są zobowiązane do wykorzystywania
„oficjalnych
źródeł
informacji”,
określonych
przez
GMU.
W
przypadku
braku/niewystarczającej ilości informacji, mogą korzystać z następujących źródeł informacji:
ceny aukcji wyspecjalizowanych i notowania giełdowe;
dane statystyczne organów państwowych;
ceny opublikowane w wyspecjalizowanych wydawnictwach komercyjnych (w tym,
wydawnictwach internetowych), wliczając elektroniczne i inne bazy danych,
programy informacyjne oraz inne publiczne źródła informacji;
2
informacje o cenach, przedziałach cenowych oraz notowania, opublikowane w
środkach masowego przekazu (mediach);
informacje ze sprawozdań finansowych i statystycznych, opublikowane w mediach;
wyniki niezależnej wyceny nieruchomości i praw majątkowych; oraz
informacje o innych transakcjach kontrolowanych, dokonywanych przez tego płatnika
podatków.
W przypadku, gdy informacje o składowych transakcjach niekontrolowanych płatnika
podatków z podmiotami niepowiązanymi jest dostępna, takie informacje wykorzystywane są
wyłącznie w celu ustalania rynkowego przedziału cen zwykłych.
Organy podatkowe są zobowiązane do korzystania z tych samych źródeł informacji, które
zostały wykorzystane przez płatnika podatków, jeżeli nie udowodniono, że płatnik podatków
powinien był korzystać z innych oficjalnych źródeł informacji.
W innych krajach świata płatnicy podatków wykorzystują międzynarodowe bazy danych
(AMADEUS, RUSLANA), które są uznawane przez ograny podatkowe jako oficjalne źródła
informacji. Spodziewamy się, że podobne podejście będą wykorzystywać GMU i organy
podatkowe na Ukrainie.
V. Dokumentacja dot. CT i wymogi dot. sprawozdawczości
Wszyscy płatnicy podatków, których transakcje trafiają pod kontrolę w celu ustalania CT,
zobowiązani są do przedstawienia sprawozdania z transakcji kontrolowanych do 1 maja roku,
następującego za sprawozdawczym. Forma sprawozdania zostanie zatwierdzona przez
Ministerstwo Dochodów i Opłat.
Dokumentację dot. CT z uzasadnieniem rynkowego poziomu cen należy przedstawić tylko na
żądanie organów podatkowych jeżeli istnieją podstawy do przeprowadzenia pozaplanowej
kontroli podatkowej.(art. 78 Kodeksu podatkowego).
Płatnicy podatków (oprócz dużych płatników podatków) zobowiązani są do przedstawienia
pierwotnej dokumentacji oraz innej dokumentacji dot. CT w ciągu miesiąca od momentu
otrzymania zapytania organów podatkowych. Dokumentacja dot. CT może zostać
opracowana w formie dowolnej.
Duzi podatnicy (zgodnie z przypisami ogólnymi dużymi podatnikami są podatnicy,
zeszłoroczne dochody których wynoszą powyżej 500 mln. UAH) zobowiązani są do
przekazania dokumentacji dot. CT w ciągu dwóch miesięcy od momentu otrzymania
zapytania organów podatkowych. Dokumentacja dot. CT może zostać opracowana w formie
dowolnej, ale powinna zawierać następujące informacje:
informacje o podmiotach powiązanych;
informacje o grupie, w tym strukturze organizacyjnej, opis działalności oraz politykę
grupy dot. CT;
opis i warunki transakcji kontrolowanej;
opis towarów (robót, usług);
terminy i warunki płatności;
czynniki wpływające na ustalenie ceny;
informacje o funkcjach, aktywach i ryzyku ekonomicznym uczestników transakcji
kontrolowanej;
3
analiza ekonomiczna, w tym analiza rynkowego przedziału cen (rentowności),
uzasadnienie metody ustalania CT, kwotę dochodu (zysku) i/lub strat, związanych z
transakcją kontrolowaną, jej rentowność, źródło wykorzystanej informacji;
analiza porównywalna;
informacje o regulacjach proporcjonalnych dot. CT, których dokonywał płatnik
podatków (jeżeli istniały).
Zapytanie o przedstawienie dokumentacji dot. CT może zostać wystosowane do podatnika
tylko po 1 maja roku, następującego za rokiem kalendarzowym w którym dokonano
transakcji kontrolowanej.
Jeżeli ceny w transakcjach kontrolowanych nie odpowiadają poziomu rynkowemu, podatnik
dokonuje korekty i dopłaca podatek. Druga strona transakcji kontrolowanej ma możliwość
dokonać proporcjonalnej korekty po otrzymaniu od organów podatkowych potwierdzenia
faktu opłaty podatku przez kontrahenta. Dokonanie proporcjonalnej korekty jest dozwolone
również na podstawie przepisów konwencji o uniknięciu podwójnego opodatkowania, jeżeli
jedna ze stron transakcji kontrolowanej nie jest rezydentem.
VI. Procedura kontroli z tytułu CT
Zgodnie z Ustawą dot. CT, organy podatkowe będą kontrolować przedstawioną dokumentację
dot. CT w ramach specjalnej procedury monitoringu, która jest wykonywana bez udziału
podatników.
Projekt Ustawy wprowadza specjalną kontrolę w sprawach CT, która będzie przeprowadzana
w następujących przypadkach:
niezłożenie sprawozdania i/lub dokumentacji dot. CT;
przekazanie dokumentacji dot. CT z naruszeniami, które nie zostały poprawione na
żądanie organów podatkowych;
ujawnienie przez organy podatkowe w wyniku monitoringu odchylenia cen w
transakcji kontrolowanej podatnika od poziomu rynkowego.
Czas trwania kontroli z tytułu CT nie może przekraczać 12 miesięcy.
Podatkowe organy nie będą mogli kontrolować kwestie dot. CT podczas przeprowadzenia
zwykłych kontroli podatkowych.
VII. Kary za nieprzestrzeganie przepisów CT
Ustawa dot. CT zaprowadza sankcje karne za nieprzestrzeganie przepisów CT, w tym:
5% od kwoty transakcji kontrolowanej — za niezłożenie sprawozdania z operacji
kontrolowanych;
100 minimalnych wynagrodzeń miesięcznych (114700 UAH — na podstawie minimalnego
wynagrodzenia miesięcznego, ustanowionego wg stanu na 1 stycznia 2013 r.) — za
nieprzekazanie dokumentacji dot. CT.
VIII. Umowa przedwstępna o ustalaniu cen
Duzi podatnicy mają prawo do poprzedniego uzgodnienia poziomu cen dot. transakcji
kontrolowanych z Ministerstwem Dochodów i Opłat. Przedmiotem umowy przedwstępnej o
ustalaniu cen mogą być:
4
rodzaje i/lub wykaz towarów (robót, usług);
ceny towarów i/lub wykaz metod ustalania ceny;
wykaz źródeł informacji dla ustalania ceny;
warunki uzgodnienia cen;
dopuszczalne odchylenie od określonego poziomu warunków ekonomicznych
przeprowadzenia transakcji kontrolowanych; oraz
warunki, terminy złożenia i wykaz dokumentów, potwierdzających, że podatnik
przestrzega uzgodnionych cen.
Zasady zawarcia umów dwustronnych i wielostronnych o ustalaniu cen zostaną opracowane
przez GMU. Zasady zawarcia umów jednostronnych obecnie nie są określone w Ustawie dot.
CT.
IX. Postanowienia przejściowe
Ustawa dot. CT przewiduje postanowienia przejściowe na okres pięciu lat dla transakcji
zagranicznych z rezydentami jurysdykcji niskopodatkowych dotyczących poszczególnych
rodzajów towarów, takich jak produkty rolne, metale, ruda żelaza oraz produkty przemysłu
chemicznego.
Dla podatników, którzy wykonują takie transakcje, przewidziano do wyboru następujące
możliwości ustalania cen do celów opodatkowania:
wykorzystywać informacje o cenach giełdowych (dla towarów giełdowych) lub ceny,
opublikowane w ogólnodostępnych źródłach informacji, określonych przez GMU (dla innych
towarów), z uwzględnieniem dozwolonego odchylenia 5%; lub
uzasadnić ceny z wykorzystaniem jednej z metod, określonych w art. 39 Kodeksu
Podatkowego, przekazując kopie umów o dalszej sprzedaży towarów podmiotom
niepowiązanym.
X. Wejście w życie
Ustawa regulująca ceny transferowe wejdzie w życie z dniem 1 września 2013 roku.
Omawiana ustawa wprowadza karę w wysokości 1 UAH za każde naruszenie nowych
przepisów w ciągu pierwszego roku ich obowiązywania, oprócz naruszeń, opisanych
w rozdziale VII niniejszego opracowania.
Z związku z tym, iż ukraińskie organy podatkowe coraz częściej zwracają uwagę na kwestie
cen transferowych, podatnikom zaleca się rzetelne przeanalizowanie kwestii ustalania cen
oraz dokumentacji dotyczącej transakcji z podmiotami powiązanymi.
Źródło: PwC Ukraina
Tłumaczenie robocze: Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Kijowie
5