mgr Joanna Piłat Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w

mgr Joanna Piłat
Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli
w Kluczborku
REGULAMIN KONKURSU ANALIZY I INTERPRETACJI TEKSTÓW ŹRÓDŁOWYCH I TEKSTÓW
KULTURY
DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH I GIMNAZJALNYCH
„ ŹRÓDŁA MÓWIĄ...”
Gimnazjum to etap kształcenia i rozwijania umiejętności ponadprzedmiotowych, budowania podstaw
pod przyszłe struktury wiedzy.
Na arenie historii taką kluczową umiejętnością jest analiza i interpretacja tekstów źródłowych i tekstów
kultury. Nabycie tej kompetencji daje szeroką podstawę do poszerzania i systematyzowania wiedzy
historycznej na kolejnych etapach edukacji, nie trzeba tu wspominać o walorach społecznych takiej
umiejętności.
Nie można wszakże budować skutecznie umiejętności pracy z tekstem źródłowym nie rozpoczynając
tej edukacji w pierwszych latach nauki historii w szkole podstawowej. Tu bowiem uczeń zaczyna
rozumieć konieczność poznawania przeszłości poprzez źródła właśnie, tu styka się z pierwszymi
tekstami źródłowymi – ikonograficznymi, pisanymi, pierwszymi mapami, które analizuje. To w szkole
podstawowej uczeń stawia pierwsze kroki do celu, jakim jest wszechstronna edukacja historyczna. Cel
ten może zostać osiągnięty po latach nauki na trzech kolejnych szczeblach i każdy z nich, wraz z
rosnącymi możliwościami percepcyjnymi i umysłowymi ucznia, powinien kształtować złożone
kompetencje analizy i interpretacji źródeł.
Aby wesprzeć więc nauczycieli i szkoły w promowaniu kształcenia i doskonalenia tego aspektu
edukacji historycznej zapraszam do wzięcia udziału w IX edycji konkursu „ Źródła mówią...”, który w
założeniu autora koncepcji miałby stać się integralną częścią procesu kształcenia analizy i interpretacji
tekstów źródłowych i tekstów kultury.
1. CELE KONKURSU:
Popularyzowanie zainteresowania uczniów szkół podstawowych i gimnazjów oraz ich
nauczycieli problematyką kształcenia umiejętności analizy i interpretacji tekstów źródłowych i
tekstów kultury.
Sprawdzenie poziomu opanowania przez uczniów szkół podstawowych i gimnazjów powiatu
kluczborskiego umiejętności analizy i interpretacji źródeł.
Uwrażliwienie nauczycieli historii na potrzebę wzmożonej pracy nad doskonaleniem w\w
umiejętności na lekcjach historii.
2. REGULAMIN KONKURSU:
1. Organizatorem konkursu jest Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w
Kluczborku z siedzibą przy ulicy Byczyńskiej 7.
2. Uczestnikiem konkursu może być każdy uczeń szkoły podstawowej oraz gimnazjum
powiatu kluczborskiego i oleskiego.
1
3. Szkoły otrzymują informację o konkursie do 30 września 2012 roku.
4. Konkurs odbywa się na dwóch szczeblach:
Etap szkolny : listopad – grudzień 2012
Etap rejonowy: marzec - kwiecień 2013
5. Szkolne komisje konkursowe I etapu nie później niż do 15 stycznia 2013 roku wysyłają
do Organizatora protokół przebiegu I etapu konkursu wraz z listą uczestników
zakwalifikowanych do II etapu konkursu w formie deklaracji uczestnictwa w konkursie zał. nr 1.
6. Do II etapu kwalifikuje się co najwyżej 2 najlepszych uczniów z palcówki liczącej do 200
uczniów i co najwyżej 3 najlepszych uczniów z placówki liczącej powyżej 200 uczniów.
7. Konkurs odbywa się w dwóch osobnych kategoriach:
Uczniowie szkół podstawowych
Uczniowie szkół gimnazjalnych
8. Uczeń startuje w konkursie indywidualnie.
9. Konkurs polega na wypełnieniu testu opartego na analizie i interpretacji różnego rodzaju
tekstów źródłowych i tekstów kultury.
10. Nauczyciele szkół biorących udział w konkursie opracowują zestaw tekstów źródłowych
do analizy do etapu I. Organizator – Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w
Kluczborku - przygotowuje zestaw tekstów źródłowych do etapu II.
11. Zadania pisemne na wszystkich etapach konkursu są anonimowe. Dane dotyczące
uczestnika ( imię i nazwisko, szkoła, klasa) uczestnik dołącza do pracy w zaklejonej
kopercie w obecności członka komisji nadzorującej przebieg konkursu.
12. Odtajnienie danych osobowych z zaklejonych kopert następuje dopiero po ustaleniu
punktacji oraz podjęciu decyzji, co do dopuszczenia autora do etapu II konkursu lub
określeniu laureatów i finalistów II etapu.
13. Prace uczniów na II etapie konkursu oceniane są na podstawie schematu punktowania
przygotowanego przez autora zestawu tekstów przez komisję powołaną przez dyrektora
Powiatowego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Kluczborku. W skład komisji wchodzi
doradca metodyczny historii i wiedzy o społeczeństwie ( jako przewodniczący) i czterech
członków powołanych ze szkół i placówek biorących udział w konkursie.
14. Dokumentacja komisji szkolnej i powiatowej obejmuje:
Listę członków komisji
Protokoły zawodów odpowiedniego stopnia
Prace pisemne zawodników
Pisma przychodzące i wychodzące
Listę uczniów zgłoszonych do konkursu
Listę szkół i placówek zgłoszonych do etapu powiatowego
15. Wydatki związane z organizacją konkursu pokrywa Organizator.
16. Organizator ma prawo dokonywać zmian w niniejszym regulaminie.
2
3. UMIEJĘTNOŚCI BADANE W TRAKCIE KONKURSU:
Na szczeblu powiatowym test zostanie przygotowany oddzielnie dla uczniów szkół podstawowych i dla
gimnazjalistów. Znajdą się w nim więc źródła i zadania odpowiednio dobrane do możliwości ucznia w
zakresie opanowania umiejętności analizy i interpretacji tekstów źródłowych. Poniższe zestawienie
zawiera listę umiejętności koniecznych do pracy ze źródłami w trakcie poznawania przeszłości,
zadania testowe przygotowane zostaną w oparciu o nią z uwzględnieniem poziomu rozwoju ucznia.
Rodzaj operacji do wykonania, umiejętności
Uczeń potrafi:
Podać informacje zaczerpnięte ze źródła historycznego,
Dokonać selekcji materiału
Wyciągać wnioski ze źródeł historycznych
Określić rodzaj źródeł historycznych
Odróżnić opinie od faktów
Umieszczać wykorzystywane źródła w kontekście
Przedstawić informację zaczerpniętą z wiedzy pozaźródłowej
Dokonać interpretacji źródła ikonograficznego
Określić i wykorzystać przydatność różnych rodzajów źródeł do badania konkretnego
zagadnienia
Łączyć w całość informacje z różnych źródeł
Wnioskować na podstawie wiedzy pozaźródłowej
Wyjaśnić, że niedostatek materiału może prowadzić do odmiennych interpretacji
przeszłości
Porównywać przydatność źródła do badania konkretnego zagadnienia
Interpretować źródło statystyczne
Wyjaśnić, w jakim stopniu interpretacja własna lub sytuacja mogły wpłynąć na
interpretację wydarzeń dokonaną przez autora
Łączyć wiedzę źródłową z pozaźródłową
Dokonać analizy dokumentu normatywnego
Dokonać syntezy materiału
Ukazać związki synchronistyczne
Przedstawić różnice poglądów na zasadnicze wydarzenia i zjawiska historyczne
Wskazywać związki między różnymi dziedzinami życia społecznego
Wyjaśnić jak interpretacja wydarzeń zależy od doboru źródeł
Interpretować źródła niewiarygodne, np. ulotki, teksty z ingerencją cenzury
Ocenić przydatność źródeł niewiarygodnych do poznania instrumentów walki
politycznej, propagandy tamtych czasów oraz poglądów, postaw i systemów wartości
ludzi
3