Pomoce naukowe 7 - Europe Direct Wrocław

POMOCE NAUKOWE
EUROPE DIRECTWROCLAW
N U M E R
7 / 2 0 1 3
0 2 . 0 7 . 2 0 1 3
BEZ GRANIC
W TYM
NUMERZE
Materiał
dydaktyczny
Pytania
sprawdzające wiedze
Szanowni Państwo,
Pomoce Naukowe Wrocławskiego Punktu
Europe Direct to zbiór informacji, quizów,
2
testów, gier o tematyce Europejskiej. Skierowany jest to wszystkich, którzy pragną
8
poszerzyć swoją wiedzę na temat Unii Europejskiej, nauczycieli,
wychowawców chcących urozmaicić swoje zajęcia a także do
Odpowiedzi
9
uczniów, którzy pragną sprawdzić swoją wiedzę
W wydaniu siódmym przedstawimy charakterystykę rynku wewnętrznego Unii Europejskiej.
Opowiemy Państwu o zasadach działania rynku wewnętrznego oraz jego podstawowych swobodach. Na zakończenie tradycyjnie dostaną Państwo ćwiczenie sprawdzające przekazaną wiedzę.
Życzę Państwu przyjemnej lektury i wielu inspiracji.
Konsultantka Europe Direct Wrocław
Roksana Tomaszewska
STR.
2
CO TO JEST RYNEK WEWNĘRZNY
Rynek wewnętrzny obejmuje swobody unijne, reguły
konkurencji oraz wszystkie
pozostałe polityki i działania
Unii. Utworzenie rynku wewnętrznego do 1993 roku
zapowiedział Jednolity Akt
Europejski podpisany w
1986 roku. Jednolity Akt
Europejski stanowi rewizję
Traktatów Rzymskich w celu zacieśnienia integracji europejskiej oraz realizacji rynku wewnętrznego.
Początkowo w Traktach
Rzymskich posługiwano się
pojęciem „wspólny rynek”.
Pojęcie rynku wewnętrznego
pojawiło się dopiero po wejściu w życie Jednolitego Aktu Europejskiego. Rynek wewnętrzny zwany jest także
jako jednolity rynek. Obecnie pojęcia „rynku wewnętrznego ” i „jednolitego rynku”
są tożsame i używane zamiennie.
Podstawą prawną jest
artykuł 26 TFUE. Precyzuje on iż od pojęciem rynku
wewnętrznego kryje
się: „Obszar bez granic
wewnętrznych w którym
jest zapewniony swobodny przepływ towarów,
osób, usług i kapitału,
zgodny z postanowieniami Traktatów”.
Źródło:europejskiportal.eu
Rynek wewnętrzny funkcjonuje według następujących
zasad:

Zasada zakazu dyskryminacji: zakazane jest gorsze traktowanie podmiotu z innego państwa niż
własnych obywateli.

Zasada zakazu ograniczeń: zakazane jest podejmowanie przez państwa ograniczeń, które utrudniałyby jednostce korzystanie ze swobód rynku wewnętrznego.

Zasada lojalności: lojalna współpraca i solidarność

Zasada pomocniczości: Unia podejmuje działania
tylko gdy nie mogą być one podejmowane przez
państwa członkowskie lub gdy działania podejmowane przez państwa są nieefektywne.

Zasada proporcjonalności: Unia w swoich działaniach nie może wykraczać poza to co jest konieczne
do osiągnięcia celów Traktatów
POMOCE
NAUKOWE
NUMER
7/2013
STR.
SWOBODA PRZEPŁUWY TOWARÓW
Podstawą prawną swobody przepływu towarów są : art..28 TFUE mówiący
o Unii Celnej, artykuły 34-35 TFUE o zakazie ograniczeń ilościowych w przywozie
i wywozie oraz środków o skutku równoważnym, art. 110 TFUE twierdzący o zakazie opodatkowania dyskryminacyjnego i protekcjonistycznego.
Swobodą objęte są wszystkie towary pochodzące z państw członkowskich, a
także towary z krajów trzecich, które mogą znajdować się legalnie na wspólnotowym rynku.
Towary to „wszelkie produkty mające wartość wymierną w pieniądzu i
mogące stanowić jako takie przedmiot transakcji handlowych”.
Zakaz nakładania ceł i opłat o skutku równoważnym przewiduje, iż zakazane są wszelkie opłaty na towary ustanowione tylko dlatego, że są one przywiezione z zagranicy.
Ograniczenia ilościowe to kontyngenty — środki podejmowane przez Państwo, które mogą zakazywać przywozu czy wwozu towaru.
Z ograniczeniami
przywozu lub wwozu towarów związana jest zasada wymogów imperatywnych.
Zgodnie z nią państwo członkowskie może ograniczać swobodę przepływu towarów poprzez uzasadnienie tego ważnym interesem społecznym np. ochroną konsumenta, ochroną środowiska naturalnego czy skuteczną kontrolą podatkową.
Dodatkowym ograniczeniem jest też możliwość powołania się przez państwa
na względy moralności publicznej, porządku publicznego i bezpieczeństwa publicznego.
Sposobem osiągnięcia pełnej swobody wymiany towarowej jest ustanowienie
zasady wspólnego uznania. Oznacza ona, ż towary
wyprodukowane
legalnie
lub wprowadzone na rynek
w jednym państwie członkowskim mają swobodny
dostęp do całego rynku
Unii Europejskiej.
Źródło: www.free.org.pl
3
STR.
4
SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB
S t r e f a
Schengen to obszar na którym
zagwarantowano
swobodę
przemieszczania się
osób. Oprócz 22
państw
członkowskich
UE
obejmuje także
Islandie, Norwegię i Szwajcarię.
Swoboda przepływu osób obejmuje dwa obszary: swobodę
przepływu pracowników najemnych oraz swobodę przedsiębiorczości czyli zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej
na własny rachunek.
Zasadniczy wpływ na umocnienie tej swobody miało ustanowienia obywatelstwa Unii. Przyznanie obywatelowi pakietu
praw akcesoryjnych tj: wjazdu na terytorium innego państwa
członkowskiego, wyjazdu oraz pobytu w tym państwie członkowskim. Ponadto dodatkowym ułatwieniem było stworzenie strefy
Schengen.
Swobodą przepływu pracowników objęty jest pracownik najemny, czyli osoba, która wykonuje określone czynności o
pewnej wartości ekonomicznej, dla i pod kierownictwem innej osoby w zamian za wynagrodzenie. Podstawą prawną jest
tu art. 45 TFUE.
Każdy obywatel Unii może ubiegać się pracę w innym państwie , nie może być przy tym traktowany inaczej niż obywatele
kraju w ubiega się o pracę.
Pracownik ma szereg praw akcesoryjnych: prawo wjazdu do kraju w celu podjęcia pracy, pobytu w tym państwie podczas pracy i pozostania w nim po zakończeniu stosunku pracy.
Zastosowanie ma tutaj
także zakaz dyskryminacji bezpośredniej ( z powołaniem się a
obywatelstwo pracownika) oraz pośredniej ( gorsze traktowanie
w stosunku do własnych obywateli).
Wyjątkiem od tej swobody jest zatrudnienie
w administracji publicznej. Chodzi tutaj
o czynności związane z
wykonywaniem
praw
państwa.
Źródło: www.europeancircle.pl
POMOCE
NAUKOWE
NUMER
7/2013
STR.
Rodzinę pracownika obejmują współmałżonek, bezpośredni wstępni i zstępni. Prawa rodziny pracownika są tożsame z prawami obywateli Unii. W
przypadku gdy rodzinę pracownika tworzą obywatele państw trzecich, państwa
członkowskie mają obowiązek ułatwienia zdobycia wszelkich dokumentów i
wiz przez obywateli państw trzecich.
Swoboda przedsiębiorczości to drugi obszar swobody przepływu osób. Tą
swobodę obejmuje: „stałe i rzeczywiste wykonywanie działalności gospodarczej przy pomocy trwałego urządzenia w innym państwie członkowskim”.
Tą definicję wykreował Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w swoim
orzecznictwie.. Tak więc swoboda przepływu musi mieć charakter samodzielny, transgraniczny i stały.
Adresatami swobody przedsiębiorczości są obywatele państw członkowskich i
przedsiębiorstwa. W odniesieniu do obywateli państw członkowskich chodzi o
podejmowanie gospodarczej w innym państwie członkowskim bez względu na
miejsce stałego zamieszkania. Przedsiębiorstwa natomiast muszą być założone
zgodne z prawem jednego z państw członkowskich.
Przy funkcjonowaniu swobody przepływu przedsiębiorczości mamy do
czynienia z zakazem dyskryminacji ze względu na przynależność państwowa.
Wyjątki od działania swobody to: prowadzenie działalności gospodarczej,
która w państwie członkowskim związana jest z wykonywaniem władzy publicznej oraz ze względu na porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne i
zdrowie publiczne.
Swoboda przepływu osób jest objęta przepisami uznawania kwalifikacji
oraz zabezpieczenia społecznego. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego obejmuje zasadę równego traktowania, zasadą kumulowania/
sumowania okresów zatrudnienia, ubezpieczenia w całej Unii Europejskiej. Dodatkowo można tu przytoczyć zasadę podlegania prawu tylko jednego państwa.
Uznanie kwalifikacji odbywa się na podstawie doświadczenia zawodowego lub
automatycznie po spełnieniu wymogów w stosunku do zawodów o znaczeniu
szczególnym np. lekarze, farmaceuci, architekci lub uznanie kwalifikacji na zasadach ogólnych, do których wykonywania uprawnia ukończenie studiów.
Rynek wewnętrzny zazwyczaj
funkcjonuje prawidłowo, jednakże
gdy pojawiają się z interpretacją
przepisów względem osób i podmiotów gospodarczych można skorzystać z pomocy oferowanej przez system SOLVIT. Pomoc oferowana przez
SOLVIT jest bezpłatna. W każdym
państwie członkowskim funkcjonują
centra pomocy do których można się
zgłosić. Centra w poszczególnych
krajach ściśle ze sobą współpracują
by udzielana pomoc była bardziej
efektywna.
Źródło: www.twojaeuropa.pl
5
STR.
6
SWOBODA ŚWIADCZENIA USŁUG
Pojęcie usługi reguluje Traktat o Funkcjonowaniu Unii
Europejskiej , art.. 57, który stanowi, że usługami są
„świadczenia wykonywane zwykle za wynagrodzeniem w
zakresie w jakim nie są objęte postanowieniami o swobodnym przepływie towarów, osób i kapitału.” Zasadnicze elementy swobody przepływu usług to: wykonywanie jej odpłatnie, charakter transgraniczny, czasowy i nie podlegający przepisom dotyczących innym swobód.
Są 4 możliwości handlu usługami: gdy usługodawca
przekracza granicę, gdy usługobiorca przekracza granicę, gdy
usługa przekracza granicę (np. korespondencja), gdy usługodawca i usługobiorca spotykają się w państwie trzecim.
Trudności sprawia odgraniczenie swobody świadczenia
usług
od innych swobód.
Swoboda świadczenia usług ma
charakter subsydiarny wobec innych swobód. Najważniejsze
jest odgraniczenie swobody świadczenia usług od swobody
przedsiębiorczości.
Podmioty uprawnione do korzystania ze swobody świadczenia usług to osoby fizyczne i podmioty gospodarcze. W
przypadku osób fizycznych to usługodawcy muszą być obywatelami UE, ale usługobiorcy niekoniecznie. Podmioty gospodarcze musza być przedsiębiorstwem unijnym i działać legalnie w jednym z państw członkowskich.
W stosunku do swobody świadczenia usług funkcjonuje
zakaz dyskryminacji i zakaz stosowania ograniczeń.
Wyłączenia ze swobody świadczenia usług mogą być
związane z wykonywaniem władzy publicznej oraz zaburzeniem porządku, bezpieczeństwa i zdrowia publicznego.
POMOCE
NAUKOWE
NUMER
7/2013
STR.
SWOBODA PRZEPŁYWU KAPITAŁU I
PŁATNOŚCI
Podstawą prawną są artykuły 63-66 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii
Europejskiej. Początkowo podstawowym przepisem regulującym nieograniczony
przepływ kapitału był artykuł 67 Traktatu ustanawiającego Europejską
Wspólnotę Gospodarczą. Przewidywał on stopniowe znoszenie ograniczeń przepływu kapitału należącego do mieszkańców państw członkowskich. Likwidacja
ograniczeń miała być dokonywana etapami, a swoboda przepływu płatności miała przede wszystkim służyć realizacji innych swobód.
Swoboda przepływu kapitału
obejmuje operacje finansowe polegające
na jednostronnym przeniesieniu środków
majątkowych do innego państwa
członkowskiego w celu inwestycyjnym.
Swoboda przepływu płatności to transfer pieniędzy bieżących. Dokonywane np. przez obywateli Unii w celu zapłaty za nieruchomość kupioną w innym
państwie członkowskim lub przez przedsiębiorstwa w celu zapłaty za towar.
Celem tej swobody jest ukształtowanie wspólnego rynku usług finansowych oraz rynku papierów wartościowych. Dzięki niej istnieje możliwość zakładania kont bakowych przez obywateli Unii na terenie całej Wspólnoty.
W ramach swobody przepływu kapitału działa zakaz dyskryminacji ze
względu na obywatelstwo, a także zakaz stosowania ograniczeń. Wyjątkiem od
stosowania tej swobody są wymogi
imperatywne np. ochrona konsumenta, uczciwość obrotu kapitałem.
Źródło: finanse.wnp.pl
Źródło: prawo.rp.pl
7
Pytania z wiedzy na temat rynku wewnętrznego UE:
1. Jakie dwa obszary obejmuje swoboda przepływu osób?
2. Wymień 5 zasad rynku wewnętrznego?
3. Jaki charakter ma swoboda przepływu usług wobec
innych swobód?
4. W którym roku zakończył się proces ustanawiania rynku wewnętrznego?
5. Jak inaczej można nazwać rynek wewnętrzny?
6. Jaki akt prawny jest obecnie podstawą prawną rynku
wewnętrznego i jego swobód?
7. Podaj definicje towaru zgodną z regulacjami unijnymi.
Źródło: www.forbes.pl





Żródła materiałów:
Barcz Jan, Elżbieta Kawecka-Wyrzykowska, Krystyna MichałowskaGorywoda „Integracja europejska w świetle Traktatu z Lizbony. Aspekty
ekonomiczne”, Warszawa 2012, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
http://www.ce.uw.edu.pl/pliki/pw/2-2003_Tomaszewski.pdf
http://europa.eu/legislation_summaries/institutional_affairs/treaties/
treaties_singleact_pl.htm
http://www.een.sopot.pl/templates/422/files/file/JRE_publ.pdf
http://www.twojaeuropa.pl/
ODPOWIEDZI:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Swobodę przepływu pracowników najemnych i swobodę przedsiębiorczości.
Zasada zakazu dyskryminacji, zasada zakazu ograniczeń, zasada lojalności,
zasada pomocniczości, zasada proporcjonalności.
Charakter subsydiarny.
1993 rok
Jednolity Rynek Europejski
Traktat Lizboński
Towary to „wszelkie produkty mające wartość wymierną w pieniądzu i mogące
stanowić jako jakie przedmiot transakcji handlowych”.
EUROPE DIRECT– WROCŁW
Ul. Legnicka 65, Wrocław
Poniedziałek: 9.00-15.00
Wtorek: 9.00-15.00
Środa: 9.00-17.00
Znajdziesz nas na Facebooku i YouTube
Mail: [email protected]
Tele: 717237351
GG: 46076235
www: europedirect-wroclaw.pl
Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach dotacji dla punktów informacji publicznej
"Sieć Punktów Informacji Europejskiej Europe Direct" w latach 20132017