5.2. Jak Unia Europejska finansuje projekty w Polsce?

Transkrypt

POLSKA GEOTERMALNA ASOCJACJA
POLISH GEOTHERMAL ASSOCIATION
30-059 Kraków, Al. Mickiewicza 30 paw. B3, pok. 206, POLAND
Tel. +48 12 6173413, Fax. +48 12 6173113, e-mail: [email protected]
Jak Unia Europejska finansuje projekty w Polsce
Dokonaliśmy generalnego przeglądu realizacji w Polsce najwaŜniejszych programów unijnych: Sapard, Phare,
ISPA, VI Programu Ramowego UE, Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz Funduszy
Strukturalnych – za lata 2000 – 2003.
Łączna ocena tych programów wypadła katastrofalnie. Środki finansowe zaplanowane przez UE to iluzja. Zaś
przekazane na konta tzw. beneficjentów końcowych, czyli gmin realizujących konkretne projekty – nie przekroczyły jak
dotychczas kilku procent wartości inwestycji.
PoniewaŜ rząd L. Millera i media proeuropejskie od lat podkreślają nadzwyczajną i decydującą rolę programów
„pomocowych” w strategii rozwoju Polski, a w ostatnim roku po negocjacjach w Kopenhadze, wręcz twierdzą o jedynym
moŜliwym źródle rozwoju gospodarczego kraju przez finansowanie rozwoju infrastruktury, komunikacji i ochrony
środowiska - przeanalizujmy szczegółowo, co się zmieniło w tej dziedzinie i co nam Unia rzeczywiście „dała” w ramach
programu ISPA „Ochrona Środowiska” w latach 2000-2003.
Programy PHARE oraz ISPA
W latach 2000-2003 w ramach „pomocy przedakcesyjnej” Unii Europejskiej w zakresie jednego z kluczowych
programów dla UE i Polski, dotyczącego „Ochrony Środowiska” – były realizowane programy PHARE i ISPA.
W ramach programu PHARE „Ochrona Środowiska” realizowano projekt PL9907 – „Środowisko naturalne” oraz
projekt PL9912 – Fundusz DuŜych Projektów Infrastrukturalnych.
W ustawie budŜetowej na lata 2000-2001 na te programy przewidziano koszty 41 mln 925 tys. zł, a wykorzystano
6 mln 914 tys. zł – co stanowiło 16%.
Na program ISPA „Ochrona Środowiska” w latach 2000-2001 zaplanowano 111 mln 202 tys. euro; faktycznie
uzyskane środki przez Polskę wyniosły 31 mln 164 tys. euro – co stanowiło 28% planowanych środków. Z tego fizycznie
wykorzystano, poniewaŜ tyle realnie wpłynęło na koszta inwestorów (gminy) – tylko 3 mln 19 tys. euro, co stanowiło
2,7% planowanej kwoty.
Wtedy podkreślaliśmy, Ŝe sprawa funduszy PHARE i ISPA jest przykładem skandalicznie niskiego przyznawania
środków „pomocowych” UE dla Polski. Świadczy to o naszych ogromnych problemach w kontaktach z Komisją
Europejską w zakresie finansowania koniecznych Polsce duŜych projektów.
Jak stwierdzają oficjalnie dokumenty sejmowe1 – strona Polska nie ma na to praktycznie Ŝadnego wpływu. Po
prostu UE przyjęła dla Polski taki sposób postępowania, jaki zaproponował nam prezydent Francji: „Siedźcie cicho i
cieszcie się, Ŝe was chcemy”.
Dziś widać jak na dłoni, Ŝe poziom dofinansowania duŜych projektów w ramach programów SAPARD czy ISPA
– nie przekroczył jednego procentu planowanych kosztów projektów gminnych. I to jest praktyczna realizacja strategii
UE wobec Polski.
Dowód? W dzisiejszej publikacji przedstawimy ujawnione urzędowe dane Ministerstwa Środowiska z grudnia
2003 roku2, niepublikowane dotychczas nigdzie – dotyczące „postępu” we wdraŜaniu programu ISPA w sektorze
„Ochrona Środowiska” w roku 2000 w Polsce.
Czego dotyczy ISPA
Program ISPA (Przedakcesyjny Instrument Polityki Strukturalnej) – został ustanowiony na mocy Rozporządzenia
Rady Unii Europejskiej z dnia 21.06.1999.
„Pomoc UE” w ramach programu ISPA jest ukierunkowana na osiąganie w 10 krajach Europy Środkowo –
Wschodniej – standardów Wspólnoty Europejskiej w zakresie infrastruktury, w dziedzinie transportu i ochrony
środowiska.
Środki finansowe pochodzące z programu ISPA, przeznaczone na „Ochronę Środowiska” muszą być skierowane
na wsparcie inwestycji w obszarze gospodarki wodno-ściekowej, ochrony jakości powietrza oraz gospodarki odpadami.
Minimalna wartość inwestycji wspieranych w ramach ISPA - to projekt o wartości minimum 5 mln euro.
Stowarzyszenie wpisane pod numerem KRS: 0000071056
Nr konta: BOŚ 46 1540 1115 2044 6070 5574 0001
NIP 677-17-11-239, REGON: 350833720
Dofinansowanie przez UE takiego projektu moŜe wynosić 75% wartości inwestycji. Roczne środki dla Polski w
programie ISPA wynoszą około 350 mln euro – przy czym zasadą jest rozłoŜenie tego dofinansowania równo pomiędzy
sektory „Ochrona Środowiska” i „Transport”.
Tak więc roczny przydział środków dla Polski w sektorze „Ochrona Środowiska” nie przekracza 175 mln euro.
Realizacja poszczególnych projektów, które są oceniane indywidualnie i zatwierdzane przez Komisję Europejską odbywa
się na podstawie Memorandum Finansowego podpisanego pomiędzy Komisją Europejską a Rządem RP. Memorandum
takie określa wielkość przekazywanych funduszy na konkretne projekty, warunki finansowania, najwaŜniejsze
postanowienia dotyczące wdraŜanych projektów.
W odniesieniu do projektów z zakresu „Ochrona Środowiska” rolę jednostki zarządzającej w Polsce pełni
Ministerstwo Środowiska. W nim ustanowiony jest Pełnomocnik ds. realizacji projektów ISPA w sektorze „Ochrona
Środowiska” (SAO).
Jednostką wdraŜającą środki ISPA w Polsce jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
(NWOŚiGW) w Warszawie.
Projekty ISPA zatwierdzone przez UE w Polsce
Do tej pory, tj. od roku 2000 – Komitet Zarządzający ISPA w Brukseli zatwierdził łącznie dla Polski 32 projekty
inwestycyjne i 2 projekty pomocy technicznej.
Wartość bezzwrotnej pomocy ISPA przewidzianych dla tych projektów ma wynieść około 940 mln euro. Średnio
wypada to około 27 mln euro na projekt.
Jak dotychczas Komisja Europejska przekazała na ich realizację od 2000 roku na konto w Ministerstwie
Finansów - kwotę 127 242 035 euro. Stanowi to tylko 13% przewidzianych środków ISPA dla Polski od 2000 roku.
Z kolei Ministerstwo Finansów przekazało na rachunek bieŜący NFOŚiGW kwotę 113 315 689,93 euro.
Stanowi to tylko 12% przewidzianych dla Polski środków na lata 2000-2003.
A ile rzeczywiście otrzymują gminy jako inwestorzy projektów?
Projekty ISPA w Polsce w 2000 roku
Według oficjalnych danych rządowych1,2 w 2000 roku zostało zatwierdzonych 10 duŜych projektów
infrastrukturalnych do dofinansowania z ISPA. Jak te projekty zostały zrealizowane i dofinansowane przez UE w ramach
programu ISPA przedstawia poniŜsze zestawienie1,2:
• Projekt nr 1/2000
Nazwa projektu:
Miasto:
Koszt kwalifikowany projektu:
Maksymalne moŜliwe dofinansowanie z ISPA:
Dofinansowanie ISPA na lata 2000-2002:
Wartość podpisanych kontraktów z ISPA:
Środki ISPA przekazane do Polski:
Środki ISPA przekazane Inwestorowi:
Wydatki Inwestora zatwierdzone przez ISPA:
Nazwa projektu:
Modernizacja i rozbudowa sieci kanalizacji
ściekowej w Bydgoszczy.
Bydgoszcz
66 mln 240 tys. 000 zł (100% kosztów)
32 mln 457 tys. 600 zł
(49% kosztów)
25 mln 966 tys. 080 zł
(39% kosztów)
10 mln 092 tys. 868 zł
(15% kosztów)
6 mln 491 tys. 520 zł
(6% kosztów)
3 mln 680 tys. 503 zł
(5% kosztów)
524 tys. 982 zł (0,8% kosztów)
Zakład utylizacji odpadów dla Komunalnego
Związku Gmin „Dolina Redy i Chyloni”
Miasto:
Gdynia
20 mln 852 tys. 955 zł
15 mln 014 tys. 127 zł
12 mln 011 tys. 301 zł
(100% kosztów)
(72% kosztów)
(57% kosztów)
Nr konta: BOŚ 46 1540 1115 2044 6070 5574 0001
NIP 677-17-11-239, REGON: 350833720
Nazwa projektu:
8 mln 659 tys. 086 zł
3 mln 002 tys. 825 zł
1 mln 298 tys. 362 zł
0.0 zł
(41% kosztów)
(14% kosztów)
(6% kosztów)
(0% kosztów)
Rozbudowa oczyszczalni ścieków Płaszów II w
Krakowie
Miasto:
Nazwa projektu:
Kraków
79 mln 976 tys. 000 zł (100% kosztów)
55 mln 983 tys. 200 zł
(70% kosztów)
44 mln 786 tys. 560 zł
(56% kosztów)
32 mln 855 tys. 964 zł
(41% kosztów)
11 mln 196 tys. 640 zł
(14% kosztów)
4 mln 387 tys. 815 zł
(5% kosztów)
4 mln 111 tys. 669 zł
(5% kosztów)
Realizacja programu gospodarki odpadami
komunalnymi w Krakowie – Baryczy (etap I)
Miasto:
Nazwa projektu:
Kraków
22 mln 730 tys. 000 zł. (100% kosztów)
14 mln 092 tys. 000 zł
(62% kosztów)
11 mln 274 tys. 080 zł
(49% kosztów)
4 mln 859 tys. 249 zł
(21% kosztów)
2 mln 818 tys. 520 zł
(12% kosztów)
1 mln 105 tys. 815 zł
(5% kosztów)
769 tys. 116 zł
(3% kosztów)
Modernizacja miejskiej oczyszczalni ścieków w
Olsztynie
Miasto:
Nazwa projektu:
Olsztyn
12 mln 716 tys. 400zł. (100% kosztów)
6 mln 866 tys. 856 zł
(54% kosztów)
5 mln 493 tys. 485 zł
(43% kosztów)
5 mln 000 tys. 491 zł
(39% kosztów)
1 mln 373 tys. 371 zł
(10% kosztów)
932 tys. 370 zł
(7% kosztów)
377 tys. 232 zł
(3% kosztów)
Wodociąg dla miasta Piły z ujęcia wody w
Dobrzycy
Miasto:
Piła
8 mln 501 tys. 659 zł.
4 mln 335 tys. 846 zł
3 mln 468 tys. 677 zł
2 mln 915 tys. 755 zł
(100% kosztów)
(50% kosztów)
(40% kosztów)
(34% kosztów)
Nr konta: BOŚ 46 1540 1115 2044 6070 5574 0001
NIP 677-17-11-239, REGON: 350833720
Nazwa projektu:
Miasto:
Nazwa projektu:
867 tys. 169 zł
372 tys. 182 zł
231 tys. 779 zł
(10% kosztów)
(4% kosztów)
(3% kosztów)
Regulacja gospodarki wodno-ściekowej na
terenie miasta Szczecina. Etap I i II
Szczecin
190 mln 080 tys. 000 zł
(66% kosztów)
27 mln 702 tys. 724 zł
(9% kosztów)
5 mln 227 tys. 019 zł
(2% kosztów)
38 mln 016 tys. 000 zł
(13% kosztów)
Rozbudowa kolektorów ściekowych na terenie
miasta Torunia
Miasto:
Nazwa projektu:
Miasto:
Nazwa projektu:
Toruń
47 mln 466 tys. 600 zł
(60% kosztów)
21 mln 100 tys. 000 zł
(27% kosztów)
7 mln 008 tys. 289 zł
(9% kosztów)
4 mln 746 tys. 000 zł
(6% kosztów)
0.00 zł
(0% kosztów)
0.00 zł
(0% kosztów)
Rozbudowa systemu kanalizacji miasta
Wrocławia
Wrocław
36 mln 540 tys. 000 zł
(59% kosztów)
29 mln 232 tys. 000 zł
(47% kosztów)
6 mln 717 tys. 442 zł
(11% kosztów)
3 mln 654 tys. 000 zł
(6% kosztów)
731 tys. 168 zł
(1% kosztów)
0.00 zł
(0% kosztów)
Uporządkowanie gospodarki odpadami we
Wrocławiu
Miasto:
Wrocław
13 mln 456 tys. 320 zł
(66% kosztów)
10 mln 772 tys. 256 zł
(52% kosztów)
6 mln 746 tys. 070 zł
(33% kosztów)
Nr konta: BOŚ 46 1540 1115 2044 6070 5574 0001
NIP 677-17-11-239, REGON: 350833720
2 mln 693 tys. 064 zł
1 mln 346 tys. 981 zł
0.00 zł
(13% kosztów)
(7% kosztów)
(0% kosztów)
Analiza projektów ISPA realizowanych w 2000 roku w Polsce. Wnioski
• Spośród przeszło 100 projektów zgłoszonych do ISPA zostało ostatecznie zakwalifikowanych do realizacji w
Polsce i częściowego dofinansowania ze strony UE tylko 10 duŜych projektów infrastrukturalnych, istotnych dla
rozwoju
społeczno
–
gospodarczego
duŜych
aglomeracji
miejskich3.
Jest to wynik bardzo zły, na poziomie zaledwie kilku procent corocznych potrzeb Polski.
• Łączny koszt kwalifikowany tych 10 projektów zatwierdzonych do realizacji przez stronę Polską i UE według
wartości kosztorysowej, bez VAT – wynosił 663 mln 780 tys. 014 zł 2.
• MoŜliwe maksymalne dofinansowanie przez UE tych 10 projektów mogło osiągnąć w ramach programu ISPA
kwotę 416 mln 302 tys. 149 zł 2.Stanowić to mogło 63% kosztów rzeczywistych projektów.
• Dofinansowanie ISPA zagwarantowane w budŜecie Polski na lata 2000-2002 dla realizacji tych projektów
wynosiło 191 mln 807 tys. 163 zł 2. Stanowić to mogło 29% łącznych kosztów inwestycji.
• Wartość ostatecznie podpisanych kontraktów z Unią Europejską w ramach programu ISPA wyniosła 90 mln 100
tys. 238 zł 2.Mogło to stanowić juŜ tylko 13% koniecznych kosztów inwestycji.
• Środki ISPA przekazane do Inwestorów (miasta) na realizację wszystkich 10 projektów wyniosły 13 mln 898
tys. 655 zł 2.Stanowiło to tylko 2% potrzeb wymienionych miast.
• Ostateczne wydatki Inwestorów zaakceptowane do rozliczenia ze środków ISPA wyniosły w roku 2000 6 mln
057 tys. 639 zł.
Stanowiło to niebywale małą kwotę, wynoszącą zaledwie 0,9% koniecznych nakładów na te projekty w
Polsce.
Prof. Julian Sokołowski
Prof. Jacek Zimny
(styczeń 2004r.)
Literatura
1. Materiały Sejmowe oraz Wydawnictwa Kancelarii Sejmu za okres 2000-2003
2. Dokument rządowy Ministerstwa Środowiska z31 października 2003: „Informacja o postępie we wdraŜaniu
programu ISPA w sektorze „Środowisko”
Przypis
Opracowanie niniejsze zostało opublikowane w „Naszym Dzienniku”, dnia 14 stycznia 2004r. p.t.
„Program ISPA od 200 roku – Iluzja pomocy”.
Nr konta: BOŚ 46 1540 1115 2044 6070 5574 0001
NIP 677-17-11-239, REGON: 350833720

5.2. Jak Unia Europejska finansuje projekty w Polsce?

Transkrypt

Podobne dokumenty

Szanowna Pani Barbara Borys-Damięcka Prezes Stowarzyszenia

. - Solet Sp. z oo

Wyniki... - Instytut Psychologii UO

Sugerowane wytyczne dotyczące Studium Wykonalności

2007 - 2013 - ChronmyKlimat.pl

ZUOK w Radomiu - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i

Reklama firm w internecie

Zestawienie obciążenia gmin – członków Związku Komunalnego

pobierz pdf - BIKTL Tomasz Latawiec

Instrukcja - biuletyn informacji publicznej gminy morawica