maj 2012 - Powiat Olsztyński

Transkrypt

maj 2012 - Powiat Olsztyński
www.powiat-olsztynski.pl
Rej. PR 285 Miesięcznik Powiatu Olsztyńskiego
Zwiedzanie Warmii i Mazur, wspólne lekcje w szkole i wymiana doświadczeń z rówieśnikami – tak w skrócie wyglądał
pobyt uczniów z niemieckiej Marienschule Schwagstorf w Zespole Szkół w Dywitach.
str 2
To najładniejszy oddział w całym szpitalu
Maj 2012
Pismo bezpłatne
Znane są kolejne atrakcje Rodzinnego Pikniku Lotniczego w Gryźlinach
Gwiazdy i atrakcje na warmińskim niebie
Lotnicza impreza w Gryźlinach to nie tylko zapierające
dech w piersiach pokazy akrobacji mistrza Jurgisa Kairysa
i efektowny przelot myśliwców F-16. Na imprezie nie
zabraknie samolotów historycznych, ultralekkich, czy
poczciwego Dromadera. Po
raz pierwszy pokażą się też
wiatrakowce, motoparalotnie
i formacja złożona z trzech
samolotów AT-3.
Jacek Niedzwiecki
Fot: Archiwum redakcji
Trudno było im się rozstać
nr 05(60)
W czasie Pikniku na niebie pojawi się niezwykle klimatyczna replika wyprodukowanego w Nowym Jorku samolotu treningowego i bojowego Curtis Jenny
z czasów I wojny światowej
[email protected]
Wielki dzień w Szpitalu Powiatowym w Biskupcu. W środę
30 maja otwarty został gruntownie zmodernizowany Oddział
Ginekologiczno-Położniczy z Traktem Porodowym i Oddziałem Noworodków.
str 4
Muzyczna uczta w Barczewie
Mimo dużych kłopotów z pozyskaniem środków i sponsorów
Stowarzyszeniu Inicjatyw Obywatelskich z Barczewa udało się
doprowadzić do organizacji XI Międzynarodowego Festiwalu
Muzyki Chóralnej im. Feliksa Nowowiejskiego.
str 7
Przyszli mistrzowie mają gdzie trenować
Boisko piłkarskie i wielofunkcyjne, bieżnie, skocznia do skoku w dal
i skoku wzwyż, murowane zaplecze sanitarno-szatniowe, a wszystko
ładnie wkomponowane w teren przyzamcza w Olsztynku – tak wygląda jeden z najładniejszych Orlików w kraju.
str 8
Przygotowania do Rodzinnego Pikniku
Lotniczego w Gryźlinach, który odbędzie się w niedziele 24 czerwca idą pełna parą. Osoby odpowiedzialne za organizację jednej z największych imprez
plenerowych w regionie uwijają się, jak
w ukropie.
- Robimy wszystko, żeby program jubileuszowego, piątego Pikniku był jak najbardziej atrakcyjny dla widzów – mówi
Mariusz Kwas, dyrektor promocji olsztyńskiego starostwa. – Już teraz mogę
powiedzieć, że to będzie najciekawsza
i najobfitsza pod względem atrakcji
lotniczych impreza w dotychczasowej
historii. W tym roku postanowiliśmy
rozwinąć jeszcze bardziej część lotniczą
imprezy, bo z obserwacji wynika, że to
ona przyciąga publiczność do Gryźlin.
Z pokładu popularnego „Antka” (Antonow AN-2) będzie można spojrzeć na Warmię z lotu ptaka
nia Lotnictwa Eksperymentalnego. Na
niebie pojawi się także niezwykle klimatyczna replika wyprodukowanego
w Nowym Jorku samolotu treningowego i bojowego Curtis Jenny z czasów
I wojny światowej. W Polsce są dwie repliki Curtis Jenny, pierwsza, którą będzie
można zobaczyć w Gryźlinach należy do
Waldemara Ratyńskiego, druga do MarOldtimery na Pikniku
ka Szufy, wspaniałego pilota tragicznie
Oprócz najbardziej spektakularnych wy- zmarłego podczas ubiegłorocznego Pikstępów mistrza świata w akrobacji Litwi- niku Lotniczego w Płocku.
na Jurgisa Kairysa z grupą „Air Bandits”
i głośnego przelotu myśliwców F-16 Pol- Zadowoli wybrednych
skich Sił Powietrznych na gryźlińskim To jednak nie wszystkie samoloty hiniebie zaprezentują się także samoloty storyczne na jubileuszowym Pikniku.
z duszą i historią.
W powietrzu pojawi się także samolot
- Wśród oldtimerów, które będzie moż- Piper Cub, amerykański lekki samolot
na podziwiać w locie jest replika słynne- szkolno-turystyczny z końca lat 30. XX
go polskiego RWD-5R – mówi Jakub wieku, czy Bies TS8, który służył kiedyś
Woźniak, pełnomocnik starosty olsz- do szkolenia wojska (wyprodukowany
tyńskiego ds. zarządzania lądowiskiem w zakładach PZL i używany w polskim
w Gryźlinach. - To samolot wzorowany lotnictwie w latach 1957-70). Ciekawie
na maszynie, którą Stanisław Skarżyński będzie też wśród samolotów ultralekkich
w 1933 roku przeleciał Atlantyk. Był to (udział w Pikniku potwierdziły m.in.
nie lada wyczyn. Po raz pierwszy w histo- Topaz, Eol i Tulak, górnopłat własnej
rii tak mały samolot o wadze do 450 kg konstrukcji).
przeleciał 3582 kilometry.
- Po raz pierwszy w historii widzowie
Historycznym samolotem przyleci do będą mogli zobaczyć wiatrakowce, moGryźlin z dalekiego Nowego Sącza Je- toparalotnie i ciekawą formację złożoną
rzy Kołodziej, wiceprezes Stowarzysze- z trzech produkowanych w Mielcu sa-
molotów AT-3 – mówi Mariusz Kwas.
– Nie zabraknie też Dromadera, który
zrzuci bombę wodną, helikoptera R44
Robinson i lotów widokowych dla
osób chętnych. Na niebie pojawią się
też szybowce i spadochroniarze. Myślę,
że ten program powinien zadowolić
najbardziej wybrednych miłośników
lotnictwa.
Atrakcje pozalotnicze
Oprócz atrakcji lotniczych będą też
występy artystyczne na scenie (pokażą
się m.in. młodzi i utalentowani wykonawcy z terenu powiatu). Tak jak w poprzednim roku organizatorzy pomyśleli
o najmłodszych, którzy będą mieli do
dyspozycji duży Park Zabaw. Mieszkańców Olsztyna i Olsztynka na Piknik
dowiozą tradycyjnie darmowe Pociągi
Lotniczej Przyjaźni. Na mieszkańców
i turystów będzie czekało też kilkadziesiąt stoisk z pamiątkami, gadżetami,
watą cukrową, czy balonikami. O wszelkich nowościach, zmianach i atrakcjach
informować na bieżąco będzie strona
Powiatu Olsztyńskiego: www.powiatolsztynski.pl i fejsbukowa strona Pikniku Lotniczego w Gryźlinach: https://
www.facebook.com/PiknikLotniczyGryzliny
Wydarzenia
Niemiecka młodzież z Marienschule Schwagstorf z wizytą w Dywitach
Lasy Państwowe zapraszają na Dni Otwarte!
W pierwszy czerwcowy weekend leśnicy z Olsztyna, regionu i kraju zapraszają na Dni Otwarte
Lasów Państwowych
Od 1 do 3 czerwca olsztyńscy leśnicy i ich koledzy
z całego kraju zapraszają na „Dni Otwarte Lasów Państwowych”. Z tej okazji Leśny Kompleks Promocyjny
„Lasy Olsztyńskie” zaprasza do Leśnego Arboretum
w Kudypach. Podczas 3-dniowej imprezy wejście do tego
jedynego w północno-wschodniej Polsce ogrodu botanicznego będzie darmowe. Leśnicy z Nadleśnictw Olsztyn i Kudypy (te nadleśnictwa tworzą Leśny Kompleks
Promocyjny „Lasy Olsztyńskie”) przygotują też specjalne
stoisko, na którym będą organizowane rozmaite konkursy dotyczące lasu i przyrody. „Dni Otwarte Lasów
Państwowych” odbędą się także w biurze Regionalnej
Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie. 1 i 2 czerwca
w godzinach 9-15 w sali konferencyjnej RDLP będą organizowane prelekcje dotyczące leśnictwa. Moc atrakcji
przygotowują oczywiście także nadleśnictwa położone
na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych
w Olsztynie. Serdecznie zapraszamy!!!
Fot: Archiwum redakcji
Prezydent Polski lądował
w Gryźlinach
Lądowisko powiatowe w Gryźlinach przyjmowało w piątek 25 maja najważniejszą osobę w państwie, czyli Bronisława Komorowskiego, prezydenta Polski. Prezydent Komorowski lądował w Gryźlinach polskim helikopterem
Sokół. Operacja odbyła się bez jakichkolwiek przeszkód,
a osoby przygotowujące wizytę prezydenta na Warmii
i Mazurach były pozytywnie zaskoczone infrastrukturą
i dobrym przygotowaniem lotniska.
Red.
Numer ISSN 1641-3296
Wydawca: Starostwo Powiatowe w Olsztynie
Redaktor naczelny: Jacek Niedzwiecki
Sekretarz redakcji: Mariusz Kwas
Grafika, rysunki i skład: Krzysztof Matys
Adres redakcji:
Starostwo Powiatowe w Olsztynie
pl. Bema 5, 10-516 Olsztyn
tel. (0-89) 521-05-42
e-mail: [email protected]
nakład 400 egz.
Druk: Agencja Fotograficzno-Wydawnicza MAZURY
Pismo w wersji elektronicznej dostępne na stronie
www.powiat-olsztynski.pl
Zwiedzanie Warmii i Mazur, wspólne lekcje w szkole
i wymiana doświadczeń
z rówieśnikami – tak w skrócie wyglądał pobyt uczniów
z niemieckiej Marienschule Schwagstorf w Zespole
Szkół w Dywitach. Wizyta
to kontynuacja współpracy
pomiędzy szkołami, która
jest możliwa dzięki partnerstwu Powiatu Olsztyńskiego
i Osnabrück.
Fot: Archiwum redakcji
Graf: RDLP Olsztyn
Trudno było im się rozstać
Cieszę się, że w gminie Dywity realizowane są kolejne realne działania polsko-niemieckiej współpracy partnerskiej, którą zapoczątkowały 13 lat temu Powiaty Olsztyński
i Osnabrück – mówił w czasie spotkania starosta Mirosław Pampuch
Jacek Niedzwiecki
[email protected]
Dwudziestka uczniów ze szkoły Marienschule
Schwagstorf w Powiecie Osnabrück przyjechała do gminy Dywity razem z dwójką opiekunów.
- My byliśmy z naszymi uczniami w Niemczech rok temu, teraz nadszedł czas na rewizytę
– mówi Bożena Wojarska, dyrektor Zespołu
Szkół w Dywitach i jednocześnie radna powia- Młodzież z gimnazjum w Dywitach zaprezentowała niemieckim gościom zabawne i notowa. – Młodzi Niemcy w wieku od 13 do woczesne w formie przedstawienie o „Królewnie Śnieżce i siedmiu krasnoludkach”
16 lat przyjechali do nas w środę 9 maja i już współpracy partnerskiej, którą zapoczątkowały dniach wizyty młodzi Niemcy wzięli udział
pierwszego dnia zwiedzali olsztyńską starówkę. 13 lat temu Powiaty Olsztyński i Osnabrück we wspólnych lekcjach historii, języka nie– mówił Mirosław Pampuch, starosta olsztyń- mieckiego, biologii i wychowania fizycznego.
Przedstawienie w dwóch językach
ski. – Warto przypomnieć, że to właśnie dzięki Zwiedzili też najpiękniejsze zakątki Warmii
Oficjalne powitanie gości z Niemiec miało ar- wzorowemu partnerstwu pomiędzy powiatami i Mazur m.in. Kanał Elbląsko-Ostródzki,
tystyczny charakter i odbyło się w czwartek 10 deklaracje o współpracy podpisywały kolejne Gierłoż, Świętą Lipkę, Galindię, Kadzidłowo.
maja w Gminnym Ośrodku Kultury w Dywi- gminy, jednostki i organizacje z obydwu po- W weekend przebywali w rodzinach swoich
tach. Młodzież z gimnazjum w Dywitach za- wiatów.
polskich kolegów.
prezentowała zabawne i nowoczesne w formie Początek współpracy pomiędzy szkołą Ma- - Rodzice wspaniale zadbali o zagospodarowaprzedstawienie o „Królewnie Śnieżce i siedmiu rienschule Schwagstorf i Zespołem Szkół nie czasu wolnego organizując wycieczki po
krasnoludkach”. Spektakl, który wyreżysero- w Dywitach sięgają pierwszej edycji Festiwalu gminie Dywity i po zakątkach Warmii – mówi
wały nauczycielka Anna Juszczyńska i Karolina Partnerstw Polsko-Niemieckich w 2010 roku, Bożena Wojarska. – Młodzież tak mocno się
Roguszka został odegrany w języku niemiec- kiedy to placówki podpisały oficjalne porozu- zżyła, że nie chciała się rozstawać ze sobą.
kim i angielskim. Młodych Niemców witały mienie.
Młodzi Niemcy na Warmii przebywali do
też władze gminy Dywity i Powiatu Olsztyńwtorku 15 maja. Ich wizyta była finansowana
skiego (wójt Jacek Szydło i starosta Mirosław W rodzinach polskich kolegów
m.in. ze środków fundacji Polsko-Niemiecka
Pampuch).
Po zakończeniu spektaklu goście z Niemiec Współpraca Młodzieży, a także ze środków
- Cieszę się, że w gminie Dywity realizowane przedstawili się wszystkim w języku polskim gminy Dywity. Gadżety i upominki ufundosą kolejne realne działania polsko-niemieckiej i zaprezentowali swoją szkołę. W kolejnych wał także Powiat Olsztyński.
Starosta olsztyński wziął udział w obchodach 67 rocznicy zakończenia wojny
Dzięki nim żyjemy w spokojnym kraju
We wtorek 8 maja przypadła 67 rocznica zakończenia II Wojny Światowej.
Z tej okazji dzień wcześniej
w Olsztynie odbyły się uroczystości na cmentarzu wojennym przy ul. Szarych
Szeregów. Udział w nich
wziął Mirosław Pampuch,
starosta olsztyński.
Dziękujemy wszystkim walczącym, którzy
przeżyli i tym poległym, że my, ich synowie
i córki możemy żyć w bezpiecznym i spokojnym kraju - mówił podczas uroczystości Romuald Jóźwiak, prezes Zarządu Wojewódzkiego Związku Żołnierzy Wojska Polskiego
w Olsztynie.
Ponad 67 lat temu 7 maja we francu-
Fot: Archiwum redakcji
2
nr 05(60)
2012
Podczas olsztyńskich uroczystości kombatanci, przedstawiciele władz, wojska,
policji i straży pożarnej oddali hołd żołnierzom walczącym i poległym podczas
II wojny światowej
skim Reims Niemcy podpisały kapitulację na froncie zachodnim przed przedstawicielami armii USA i Wspólnoty
Brytyjskiej. Dzień później, w Berlinie,
akt kapitulacji podpisany został także
w obecności przedstawicieli wojsk Sowieckich. Był to symboliczny koniec II wojny
światowej w Europie - wojny, która pochłonęła 55 milionów istnień ludzkich.
Podczas olsztyńskich uroczystości kombatanci,
przedstawiciele władz, wojska, policji i straży
pożarnej oddali hołd żołnierzom walczącym
i poległym podczas wojny. Na spotkanie
w ostatniej chwili dojechał również Konsul
Federacji Rosyjskiej z Gdańska. Po apelu poległych i salwie honorowej złożono kwiaty
pod pomnikiem poświęconym poległym w
czasie II wojny światowej. Powiat Olsztyński
reprezentował Mirosław Pampuch, starosta
olsztyński.
Edyta Olszewska
Majowa sesja stała pod znakiem sportu i zmian w oświacie
Główny cel Kiermasu to promowanie Warmii –
jej tradycji, zwyczajów i atrakcji turystycznych
Pamiątkowe zdjęcie najlepszych sportowców powiatu razem z Mirosławem Pampuchem, starostą olsztyńskim
Jacek Niedzwiecki
[email protected]
Trzynasta sesja Rady Powiatu rozpoczęła się od
miłego akcentu, czyli uhonorowania przez władze powiatu najlepszych sportowców Powiatu
Olsztyńskiego 2011. Zarząd Powiatu po zasięgnięciu opinii Rady Sportu Powiatu Olsztyńskiego oraz Komisji Edukacji, Kultury, Kultury
Fizycznej i Promocji Rady powiatu przyznał
nagrody rzeczowe, dyplomy i statuetki 15 sportowcom, którzy osiągali wysokie wyniki sportowe w 2011 roku.
- Jesteście najlepszymi z najlepszych – mówił do Radni podejmowali na majowej sesji ważne decyzje w sprawach powiatowej
nagrodzonych Mirosław Pampuch. – Gratuluję oświaty
serdecznie wspaniałych wyników i dziękuję za
Igrzyska Olimpijskie do Londynu.
skiego starostwa.
promowanie poprzez sport naszego powiatu.
- To tylko potwierdza słuszność naszej decyzji Jest duża szansa na to, że utrzyma się także
o przyznaniu Piotrowi nagrody Sportowca stołówka, bo chęć jej dalszego prowadzenia
Kolarze, warcabiści, łucznik i żeglarz
Wśród wyróżnionych większość stanowili mło- Roku – mówił starosta Mirosław Pampuch, w ramach własnej działalności gospodarczej
dzi kolarze LKK „Warmia Biskupiec”, którzy który życzył żeglarzowi powodzenia na olim- wyraziły pracownice stołówki. W czasie sesji
radni zdecydowali też o włączeniu od 1 wrzezdobywali tytuły mistrzów Polski, wojewódz- piadzie.
twa i wygrywali prestiżowe imprezy kolarskie Nagrodę w imieniu syna odebrał ojciec Jaro- śnia 2012 Liceum Ogólnokształcącego w Dobrym Mieście do Zespołu Szkół Zawodowych.
w kraju. Nagrodzeni kolarze z Biskupca to: sław Kula.
Na
ten
wielki
sukces
Piotr
zasłużył
sobie
wielOd września szkoła zmieni nazwę na Zespół
Mateusz Puchacki, Marek Rydel, Patrycja
Stańczak, Klaudia Kmiołek, Wojciech Suchoc- ką pracą i wytrwałością, którymi wykazał się Szkół w Dobrym Mieście.
ki, Aleksandra Stańczak, Artur Modzelewski, przez wiele ostatnich lat – mówił na sesji Jaro- - Faktyczne zmiany reorganizacyjne zostaną
Bogumiła Dziuba, Szymon Rekita i Monika sław Kula. – Życzę mu wspaniałej walki o me- wdrożone od września 2012, ale na prośbę radnych, rodziców i kadry pedagogicznej nauka
Kopińska. Wśród wyróżnionych znalazła się dal w Londynie.
w LO przez cały najbliższy rok szkolny do
też trójka warcabistów z UKS SW Jeziorany
czerwca 2013 roku będzie się odbywać w obec(Szymon Morzy, Władysław Daliga junior Stypendium na wynajęcie stancji
i Zuzanna Suchocka), łucznik Maciej Urbano- Następnie radni zajęli się sprawami zmian nej siedzibie LO, czyli w budynku przy ul.
wicz z Dobrego Miasta oraz żeglarz Piotr Kula w powiatowej oświacie. Biorąc pod uwagę nie- Ułańskiej – wyjaśnia Izabela Smolińska-Letza,
z Biskupieckiego Towarzystwa Żeglarskiego, korzystny rachunek ekonomiczny Rada Powia- wicestarosta olsztyński. – Dodatkowo zwiękktóry został jednogłośnie uznany Najlepszym tu w Olsztynie przegłosowała likwidację inter- szone zostały też środki na promocję szkoły
Sportowcem Roku 2011 w powiecie. Finnista natu i stołówki funkcjonujących przy Zespole związaną z rekrutacją.
z Biskupca otrzymał dodatkowo nagrodę finan- Szkół w Biskupcu. Władze powiatu zadeklaro- Powiat Olsztyński rozpocznie też działania
sową. Wyróżnienie z powiatu zbiegło się z ra- wały już pomoc dla uczniów zamieszkujących zmierzające do budowy nowej sali gimnastycznej przy Zespole Szkół w Dobrym Mieście.
dosną informacją, która nadeszła z angielskiego w internacie.
Falmouth, gdzie Piotr Kula zajął szóste miejsce - Chodzi o przyznanie uczniom stypendiów na - Już wkrótce ogłosimy przetarg na wykonanie
w Mistrzostwach Świata i wywalczył awans na dofinansowanie wynajęcia stancji – mówi Bar- dokumentacji projektowej dla tej ważnej inwebara Guga, dyrektor wydziału oświaty olsztyń- stycji – zapowiada wicestarosta olsztyński.
W szkołach powiatu do matury przystąpiło ponad 400 abiturientów
Nastroje wśród uczniów były dobre
Gdy inni cieszyli się długim majowym weekendem,
oni rozpoczynali maturalny
maraton od egzaminu pisemnego z języka polskiego – mowa o 406 uczniach
szkół ponadgimnazjalnych
powiatu olsztyńskiego, którzy zdają egzamin dojrzałości. – Opinie uczniów na razie są pozytywne – oceniali
dyrektorzy szkół.
Abiturienci z powiatowych szkół rozpoczęli
swój najważniejszy egzamin w życiu w piątek
4 maja od matury pisemnej z języka polskiego.
W auli szkolnej Zespołu Szkół Zawodowych
w Dobrym Mieście zasiadło 35 uczniów, głównie absolwentów jednej klasy technikum.
- Układacze zestawów egzaminacyjnych z języka
polskiego chyba się spisali, bo opinie uczniów
były ogólnie pozytywne – mówi Andrzej Wonia, dyrektor ZSZ w Dobrym Mieście. – Choć
nastroje są dobre lub bardzo dobre, to nauczony doświadczeniem lat poprzednich podchodzę
spokojnie i z ostrożnością do odczuć młodzieży.
Poczekajmy do wyników, które będą znane na
koniec czerwca.
Jak mówi Barbara Guga, dyrektor wydziału
oświaty Starostwa Powiatowego w Olsztynie we
wszystkich typach szkół, dla których organem
prowadzącym jest Powiat Olsztyński uprawnionych do przystąpienia do egzaminu maturalnego jest 406 osób.
- Mam nadzieję, że nasza młodzież zda maturę
na dobrym poziomie, tak jak to miało miejsce
chociażby rok temu – mówi Barbara Guga.
Jacek Niedzwiecki
Serdecznie zapraszamy wystawców do udziału w jubileuszowym
V Warmińskim Kiermasie Tradycji, Dialogu, Zabawy w Bałdach, który odbędzie się 7 lipca. Impreza nawiązuje do tradycji
odpustowych na Warmii, odbywa się co roku w historycznym
miejscu, gdzie zrekonstruowano fragment Traktu Biskupiego
obok symbolicznych Wrót Warmii.
Celem Kiermasu jest promowanie Warmii - jej tradycji, zwyczajów i walorów turystycznych. Obok licznych atrakcji na scenie, odbywają się prezentacje regionalnej sztuki ludowej, tradycyjnego rzemiosła i lokalnej kuchni. Zapraszamy twórców,
artystów ludowych, rzemieślników, których wyroby mieszczą się
w tradycji ludowej naszego regionu. Prosimy o zgłoszenia udziału wyłącznie na załączonym formularzu, który należy przesłać
pod adresem: Urząd Marszałkowski Województwa WarmińskoMazurskiego, Departament Turystyki, ul. Mariańska 3, 10-052
Olsztyn, lub e-mail: [email protected] lub
faks 089 521 69 09. Zgłoszenia przyjmujemy najpóźniej do 22
czerwca 2012 r. Koordynator: Agnieszka Wojciechowska , tel.
089 521 69 00.
Red.
Kończy się łatanie
pozimowych dziur
Fot: Archiwum redakcji
Nagrody dla najlepszych
sportowców powiatu, likwidacja internatu i stołówki
przy Zespole Szkół w Biskupcu oraz włączenie Liceum Ogólnokształcącego
w Dobrym Mieście do Zespołu Szkół Zawodowych – to
najważniejsze sprawy, którymi zajmowali się radni na
majowej sesji Rady Powiatu
w Olsztynie.
3
Wystawcy na Kiermas
poszukiwani
Fot: Archiwum redakcji
Liceum jeszcze rok przy Ułańskiej
nr 05(60)
2012
Fot: Archiwum redakcji
Z życia powiatu
Drogowcom z powiatu pieniędzy wystarczy na
wypełnienie dziur o łącznej powierzchni 15 tysięcy metrów kwadratowych.
Ponad 600 tys. zł przeznaczyła Powiatowa Służba Drogowa
w Olsztynie na uzupełnienie pozimowych ubytków na drogach
powiatowych. Wystarczy to na załatanie kilku tysięcy dziur. Prace w obwodzie drogowym Olsztynek i Barczewo zakończyły się
do 20 maja, a w obwodzie Dobre Miasto potrwają do początku
czerwca. Tradycyjnie największe spustoszenia zima zrobiła na
drogach powiatowych w obwodzie Barczewo i Olsztynek, skąd
zresztą jest najwięcej telefonów mieszkańców o interwencję. Od
20 kwietnia na zniszczonych „powiatówkach” ruszyło wielkie
łatanie dziur. Prace w obwodzie Barczewo i Olsztynek zostały
przeprowadzone do 20 maja. Nieco opóźnia się łatanie ubytków
i spękań w ostatnim obwodzie Dobre Miasto, gdzie PSD był
zmuszony rozwiązać umowę z firmą i poszukać nowego wykonawcy.
- Tutaj remonty cząstkowe powinny zakończyć się z początkiem
czerwca – mówi Elżbieta Żemło z PSD Olsztyn.
Wykonawcy zewnętrzni załatają największe ubytki mieszanką
grysu z emulsją asfaltową. Pieniędzy wystarczy na wypełnienie
dziur o łącznej powierzchni 15 tysięcy metrów kwadratowych.
- Wystarczy to na załatanie kilku tysięcy największych dziur –
mówi Damian Mielnik z PSD Olsztyn.
Oprócz tego PSD remontuje też najpilniejsze ubytki we własnym zakresie tzw. metodą „na zimno”. Poziomowe „cerowanie”
dróg powiatowych będzie kosztować łącznie ponad 600 tys. zł.
JaN
Wydarzenia
Szpital w Biskupcu z wyremontowaną ginekologią, położnictwem i traktem porodowym
Flesz powiatowy
To najładniejszy oddział w całym szpitalu
Niedawno szpital w Dobrym Mieście wzbogacił się o nowoczesny ambulans, teraz przyszedł
czas na kompleksowy certyfikat jakości
Historyczna chwila w dobromiejskim szpitalu. Powiatowa placówka pozytywnie przeszła trudny audit
certyfikujący, co oznacza zdobycie certyfikatu zarządzania jakością ISO na całą działalność medyczną
i administracyjną. – To potwierdzenie wysokiej jakości usług, ale i wyzwanie na przyszłość – mówi Maria Mielniczek, dyrektor szpitala w Dobrym Mieście.
Dobra passa Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej
w Dobrym Mieście trwa. Po niedawnym zakupie nowego ambulansu z napędem na cztery koła i wysokim
podwoziem za ponad 400 tys. zł dobromiejska placówka może świętować historyczne wydarzenie.
- Przeszliśmy pozytywnie trudny audit certyfikujący
i jeszcze w maju otrzymamy certyfikat ISO w zakresie zarządzania jakością – cieszy się Maria Mielniczek,
dyrektor szpitala powiatowego w Dobrym Mieście.
– Do tej pory mieliśmy tylko certyfikat w zakresie ratownictwa medycznego, a teraz obejmie on kompleksowo całą działalność medyczną i administracyjną.
Jak podkreśla dyrektor Mielniczek auditorzy Polskiej
Izby Handlu Zagranicznego w Gdyni dokładnie przewertowali wszystkie procedury w placówce, nad którymi ciężko przez ostatni rok pracowała cała załoga
szpitala.
- Chciałam podziękować wszystkim pracownikom,
którzy tak mocno zaangażowali się w doskonalenie
procedur zarządzania jakością – mówi Maria Mielniczek. – Zdobycie certyfikatu to ich wielka zasługa.
To duża rzecz dla naszej placówki, bo po raz pierwszy
w historii mamy certyfikat w tak szerokim zakresie.
Przyznany na trzy najbliższe lata dokument obejmuje takie działania, jak: leczenie szpitalne, podstawową
opiekę zdrowotną, ratownictwo medyczne, całodobową opiekę długoterminową i psychiatryczną, specjalistyczna opiekę ambulatoryjną i administrację.
- Kompleksowy certyfikat jakości dla powiatowej placówki to potwierdzenie wysokiej jakości usług, jakie
szpital świadczy na rzecz lokalnej społeczności – uważa Zbigniew Szczypiński, członek Zarządu Powiatu
odpowiedzialny za powiatową służbę zdrowia.
Zdobycie certyfikatu powinno się tez przełożyć na
zwiększenie konkurencyjności placówki w konkursach na kontrakty medyczne ogłaszane przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
- Posiadanie certyfikatu jakości to dodatkowe punkty
w konkursie, co zwiększa szanse szpitala na zdobycie
kontraktu – podkreśla Maria Mielniczek.
Andrzej Abako, radny powiatowy i przewodniczący
Rady Społecznej ZZOZ w Dobrym Mieście uważa,
że uzyskanie certyfikatu, to wyraźny sygnał dla mieszkańców, że warto się leczyć w dobromiejskiej placówce.
- Szpital i jego usługi zostały ocenione na bardzo wysokim poziomie z czego wypada się tylko cieszyć –
mówi Andrzej Abako. – Po otrzymaniu nowoczesnego sprzętu przyszedł czas na procedury.
JaN
Wielki dzień w Szpitalu Powiatowym w Biskupcu.
W środę 30 maja otwarty
został gruntownie zmodernizowany Oddział Ginekologiczno-Położniczy z Traktem
Porodowym i Oddziałem Noworodków. – Przyszłe mamy
na pewno będą zadowolone
z europejskich warunków,
jakie są obecnie na oddziale – mówi Małgorzata Kukawka, koordynatorka położnych.
Jacek Niedzwiecki
[email protected]
Remont całego oddziału rozpoczął się
w 2010 roku. W pierwszym etapie, który
zakończył się w kwietniu 2011 roku zmodernizowana została część ginekologiczna.
Przez kolejny rok trwał kompleksowy remont części położniczej i traktu porodowego.
- Wyszło coś fajnego, co możemy z otwartą przyłbicą prezentować na zewnątrz –
uważa Roman Kobierowski, pracownik
szpitala, który nadzorował remont. – Poziom całego oddziału jest naprawdę europejski i spełnia wszelkie standardy techniczne i sanitarne.
Warunki są fajne
W każdym pokoju na całym oddziale jest
pełny węzeł sanitarny z natryskami (wcześniej była jedna łazienka na cały oddział).
Na oddziale pojawiły się też nowe, szerokie i bardzo wygodne łóżka.
- Mamy będą mogły na nich swobodnie
leżeć ze swoimi dopiero co narodzonymi
Fot: Marcin Smolnik
Fot: Archiwum redakcji
Tu leczą
na wysokim poziomie
Poziom całego zmodernizowanego oddziału jest naprawdę europejski i spełnia
wszelkie standardy techniczne i sanitarne
pociechami – mówi Małgorzata Kukawka. – To ważne, bo bliski kontakt matki
z dzieckiem tuż po urodzeniu ma kolosalne znaczenie.
Na całym oddziale zamontowano też szersze drzwi, co ułatwi transportowanie łóżek
z pacjentkami.
- Ponadto wymieniliśmy wszystkie instalacje wewnętrzne – mówi Roman Kobierowski. – Pokoje są wentylowane, a sala
porodowa i sala cięć zostały sklimatyzowane. Warunki są naprawdę fajne.
Konkurencja dla innych
Co ważne w obliczu trudnej sytuacji finansowej w służbie zdrowia szpital wykonywał remont w większości własnymi
siłami metodą gospodarczą. W remont
zaangażowany był 4-osobowy zespół fachowców.
- Dzięki metodzie gospodarczej udało
nam się wszystko wykonać po niższych
kosztach niż mielibyśmy to zlecać firmie
zewnętrznej – podkreśla Roman Kobie-
rowski.
Łączny koszt remontu całego oddziału
wyniósł ponad 1,65 mln zł.
- Dwie trzecie tej kwoty, czyli 1,15 mln
zł powiat dołożył ze swojego budżetu –
mówi Zbigniew Szczypiński, członek
Zarządu Powiatu, odpowiedzialny za
powiatową służbę zdrowia. – W moim
przekonaniu szpital w Biskupcu ma teraz
jedne z najlepszych warunków dla przyszłych mam w całym regionie. Na pewno
to poważna konkurencja dla olsztyńskich
szpitali i placówek.
Z warunków na wyremontowanym oddziale już cieszą się pacjentki.
- Często słyszę, że to teraz najładniejszy
oddział w całym szpitalu – mówi Małgorzata Kukawka.
Rocznie w biskupieckim szpitalu przyjmowanych jest ponad 400 porodów.
- Liczymy że po remoncie liczba pacjentek, które będą chciały rodzić w Biskupcu
zwiększy się – dodaje Małgorzata Kukawka.
Nad Limajnem odbyła się Powiatowa Spartakiada Drużyn Obrony Cywilnej
Poziom udzielania pierwszej pomocy coraz wyższy
Ratownicy z Dobrego Miasta
zwyciężyli w kolejnej edycji Powiatowej Spartakiady
Drużyn Sanitarnych Obrony
Cywilnej. Zawody odbyły się
w sobotę 19 maja na terenie ośrodka „Leśne Wzgórze” nad jeziorem Limajno.
Zwycięska ekipa otrzymała puchar Starosty Olsztyńskiego.
W rywalizacji udział wzięło osiem drużyn
zgłoszonych przez Szefów Obrony Cywilnej spośród 12 gmin powiatu olsztyńskiego. Dodatkowo poza konkursem zaprezentowała się także młodzieżowa drużyna
z Jonkowa. Rywalizacja była bardzo zacięta, a różnica punktowa wśród pięciu
pierwszych ekip była minimalna.
- Cieszy fakt, że z roku na rok poziom
udzielania pierwszej pomocy podnosi się
zdecydowanie, co pozytywnie wpływa na
całą rywalizację – mówi Tadeusz Koźlikowski, dyrektor wydziału zarządzania
Młodzi ratownicy zmierzyli się w kilku konkurencjach m.in. udzielaniu pierwszej
pomocy przedmedycznej małemu dziecku, a także prawidłowym wyciąganiu rannych z samochodu
kryzysowego olsztyńskiego starostwa.
Ratownicy zmierzyli się w kilku konkurencjach m.in. udzielaniu pierwszej pomocy przedmedycznej małemu dziecku,
a także prawidłowym wyciąganiu rannych
z samochodu. Po wyrównanej i zaciętej
walce po raz kolejny pierwsze miejsce zajęli ratownicy z Dobrego Miasta, którzy
otrzymali puchar Starosty Olsztyńskiego.
Drugie miejsce i puchar Burmistrza Dobrego Miasta zdobyła drużyna z Jonkowa.
- To było największe pozytywne zaskoczenie, że Jonkowo tak mocno podciągnęło
się i doszkoliło z udzielania pierwszej pomocy – chwali Tadeusz Koźlikowski.
Trzecie miejsce i Puchar Dyrektora Wydziału Oświaty, Kultury i Kultury Fizycznej Starostwa Powiatowego w Olsztynie
zdobyła drużyna z Biskupca. Drużyna
z Dobrego Miasta będzie reprezentowała
powiat na zawodach szczebla wojewódzkiego, które odbędą się we wrześniu. Prowadzone są też rozmowy, aby w spartakiadzie wojewódzkiej udział wzięła także
druga ekipa z powiatu.
JaN
Fot: Archiwum UM Dobre Miasto
4
nr 05(60)
2012
Trzeci sektor, czyli widziane z dołu
Dzień Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną w Jezioranach i Biskupcu
Fot: Internet
Fot: Archiwum redakcji
Na stronie internetowej można bezpłatnie pobrać pierwszą cześć przewodnika dziedzictwa
kulturowego i przyrodniczego „Warmia znana
i nieznana” po 13 wsiach gminy Barczewo, Jeziorany i Dywity
Jacek Niedzwiecki, Edyta Olszewska
W sportowych zmaganiach i wspólnej zabawie w Jezioranach wzięło udział ponad
140 niepełnosprawnych z 25 placówek regionu
Główny organizator obchodów w Jezioranach, czyli Stowarzyszenie na Rzecz
Osób Niepełno-sprawnych w Jezioranach zadbał o to, aby były one rekordowe.
- W sportowych zmaganiach i wspólnej zabawie wzięło udział ponad 140
niepełnosprawnych z 25 placówek regionu – mówi Teresa Stańczuk, przewodnicząca stowarzyszenia, które działa
przy Domu Pomocy Społecznej w Jezioranach. – Cieszę się, że czas do świętowania i integracji znalazły m.in. placówki z Bartoszyc, Barczewa, Bisztynka,
Olsztynka, Dobrego Miasta, Nowej
Wsi Ełckiej, Szczurkowa, Kętrzyna, czy
Iławy.
Niepełnosprawni rywalizowali w ciekawych konkurencjach m.in. slalomie w nietypowym stroju ludowym, toczeniu piłeczki, biegu z wielką peruką na głowie
[email protected]
Wszyscy jesteśmy równi
Była wielka radość, wspólna zabawa
i rywalizacja w konkurencjach sportowych. Niepełnosprawni rywalizowali
w ciekawych konkurencjach m.in. slalomie w nietypowym stroju ludowym,
toczeniu piłeczki, biegu z wielką peruką
na głowie.
- Wyniki nie są tutaj najważniejsze –
mówił Arkadiusz Paturej, dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie
w Olsztynie. – Liczy się uczestnictwo
i odwaga do startowania. Pamiętajmy,
że wszyscy jesteśmy tacy sami, wszyscy
jesteśmy równi i wszyscy możemy być
razem w społeczeństwie.
W czasie imprezy nie zabrakło też występów artystycznych. Zaśpiewał słynny
zespół „Malwa” działający przy DPS
Jeziorany, pokaz tańca i sprawności
zademonstrowały uczennice miejscowej podstawówki, wystąpiła tez grupa teatralna Arlekin, zespół „Bajeczne
Zabawy”, a także teatr interaktywny
„Art.-Re” z Krakowa z przedstawieniem
„Doktor Dolittle i przyjaciele”. Do
tańca i zabawy zagrzewał niestrudzony
DJ Józek, którego prowadzący imprezę
Zbigniew Czabrycki nawał „najlepszym
didżejem Polski Północnej”.
- Dzięki takim imprezom możemy
wspólnie świętować i zobaczyć jak mocno potrafią cieszyć się życiem niepełnosprawni – mówił Władysław Daliga, zastępca burmistrza Jezioran.
Imprezę wsparły finansowo: Starostwo
5
Przewodnik po Warmii
znanej i nieznanej
Wielkie świętowanie niepełnosprawnych
Podopieczni i mieszkańcy aż
25 placówek z regionu wzięli
udział w jubileuszowym Piątym Dniu Godności Osoby
z Niepełnosprawnością Intelektualną, który odbył się
w piątek 11 maja w Jezioranach. Kilka dni później Dzień
Godności był obchodzony
w Biskupcu. Przy okazji
20-lecie świętowało Stowarzyszenie Na Rzecz Osób
z Upośledzeniem Umysłowym koło w Biskupcu.
nr 05(60)
2012
Powiatowe w Olsztynie, Urząd Marszał- Jadwiga Marzjan wspominała o trudzie
kowski i gmina Jeziorany.
związanym ze startem stowarzyszenia,
przełamywaniem pierwszych barier
Spychani na margines
oraz o trudnej roli uświadamiania spoKilka dni później świętowali niepeł- łecznego, która trwa do dziś.
nosprawni z Biskupca wraz rodzinami - Kiedy zaczynaliśmy naszą działali przyjaciółmi. Dzień Godności jest or- ność wtedy rodzice nie mieli żadnego
ganizowany co roku, bo niepełnospraw- wsparcia. Byli pozostawieni sami sobie.
ność intelektualna obciążona jest nadal Utworzenie tej placówki dało im szanse
zbyt często niezrozumieniem i piętnem. na godne życie - mówiła na spotkaniu
Osoby nią dotknięte czują się dyskry- Jadwiga Marzjan.
minowane i spychane na margines. Sto- Podziękowania, gratulacje i słowa
warzyszenie Na Rzecz Osób z Upośle- wsparcia padały z ust zaproszonych godzeniem Umysłowym koło w Biskupcu, ści tego dnia niejednokrotnie. Kwiaty
już kolejny raz wyszło na ulice miasta by i życzenia przekazał również Mirosław
pokazać społeczną solidarność. Celem Pampuch, starosta olsztyński.
„Dnia Godności….” jest uświadomie- - Pamiętam, jak przyjechałem do was
nie społeczeństwu różnorodności osób po raz pierwszy i podjęliście mnie pyszz tym rodzajem niepełnosprawności, nym tortem - wspominał starosta.
pokazanie ich możliwości, a także zwró- - Wtedy rozmawialiśmy o trudnych
cenie uwagi na bariery – edukacyjne, za- sprawach finansowych, na szczęście
wodowe, komunikacyjne, prawne, kul- znaleźliśmy rozwiązanie i współpraca
turalne, a przede wszystkim mentalne, od lat układa się doskonale. Jestem pod
które uniemożliwiają im prowadzenie wrażeniem ogromu działalności i pracy
normalnego życia. Tegoroczne obcho- Jadwigi Marzjan, wszystkich opiekudy w Biskupcu miały swoje podwójne nów, nauczycieli i pracowników.
święto. Obok Dnia Godności Stowa- Po oficjalnej części rozpoczęły się wyrzyszenie świętowało swoje 20-lecie ist- stępy artystyczne. Zgromadzonych ponienia. Uroczystości rozpoczął coroczny ruszyły spektakle przygotowane przez
marsz godności. Tego dnia padał rzęsisty podopiecznych i pracowników. Na
deszcz, ale nawet on nie powstrzymał scenie wystąpiły z bardzo ciekawymi
kolorowego pochodu.
i nowatorskimi przedstawieniami Dobre Nutki, Kłobuczki i Chochliki. Na
Szansa na godne życie
zakończenie goście mieli okazję spróboNastępnie uroczystości przeniosły się do wać pysznego tortu.
Biskupieckiego Domu Kultury. Przewodnicząca Zarządu Koła w Biskupcu
Stowarzyszenie „Nasze Gady” wydało kolejną oryginalną
publikację. Tym razem jest to unikatowy przewodnik turystyki dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego „Warmia znana i nieznana”, obejmujący 13 wsi położonych
w gminach Dywity, Barczewo i Jeziorany. Przewodnik
można bezpłatnie pobrać na stronie www.warmiaznanainieznana.pl Na stronie internetowej można bezpłatnie
pobrać pierwszą cześć przewodnika dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego „Warmia znana i nieznana” po
miejscowościach: Ługwałd, Spręcowo, Sętal, Nowe Włóki, Plutki, Gradki, Tuławki, Gady, Frączki, Studzianka,
Derc, Barczewko, Maruny. Trasa prowadzi kolejno przez
wymienione wsie. Można ją pokonać rowerem, autem,
albo pieszo. Przewodnik daje znakomita szansę na całodzienną rodzinną wędrówkę po Południowej Warmii,
szczególnie dla mieszkańców Olsztyna i podolsztyńskich
miejscowości. Na stronie internetowej znajdują się też
nowe wiadomości, zebrane w ostatnich miesiącach już
po wydaniu przewodnika.
- Szczególnie warto zwrócić uwagę na Frączki
i Studziankę, albowiem dzięki Antoniemu Mackunowi udało się odtworzyć nieomal całą powojenną
historię tych miejscowości – mówi Teresa Kosińska,
przewodnicząca stowarzyszenia „Nasze Gady”. - Również Tuławki, dzięki Wiesławowi Kołłątajowi, odsłoniły wiele nieznanych dotąd faktów ze swej historii.
Autorzy niezwykłego przewodnika to: Robert Klimek – historyk archeolog, znawca dziejów Prusów, Andrzej Jadwiszczak – przyrodnik
entomolog, właściciel Wydawnictwa MANTIS
Teresa Kosińska – prezes Stowarzyszenia „Nasze Gady”
i Grupy Partnerskiej Gniazdo Warmińskie. Druga część
przewodnika „Warmia znana i nieznana” ukaże się
w sierpniu bieżącego roku.
Uczyli, jak zorganizować
małą loterię fantową
Olsztyńskie Centrum Organizacji Pozarządowych zaprosiło przedstawicieli stowarzyszeń i rad sołeckich z Olsztyna i powiatu na szkolenie po tytułem „Zasady urządzania
tzw. małych loterii fantowych”. Szkolenie, które odbyło
się 22 maja przeprowadziła Wioleta Parda, Młodszy Ekspert Służby Celnej.
- Zainteresowanie ze strony NGOs-ów i mediów było
naprawdę spore – mówi Marta Podsiad, współorganizatorka szkolenia. – Stawiło się ponad 20 organizacji
z Olsztyna i powiatu. Chętnych było więcej, ale zgłosili
się zbyt późno, dlatego planujemy zorganizować jeszcze
jedno podobne szkolenie przed wakacjami.
Podczas szkolenia poruszane były m.in. kwestie dotyczące zasad urządzania tzw. małych loterii fantowych lub gry
bingo fantowych na podstawie ustawy z dnia 19 listopada 2009r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz.
1540, z późn. zm.). Omówione zostały też przykładowe
wzory dokumentów oraz losów niezbędnych przy zgłoszeniu małej loterii fantowej lub gry bingo fantowe.
JaN
Wydarzenia
Powiat rozpoczyna dużą inwestycję drogową w gminie Jeziorany
Fot: Archiwum redakcji
Caritas Osnabrück
z wizytą na Warmii
Nowy deptak i równa droga nad jezioro Rink
Jeszcze w tym tygodniu wy-
Fot: Archiwum PSD Olsztyn
6
nr 05(60)
2012
konawca wyłoniony przez
powiat rozpocznie modernizację ponadkilometrowego
odcinka drogi i budowę szerokiego chodnika z Jezioran
do jeziora Rink. – Inwestycja poprawi bezpieczeństwo
Tematyka rolnictwa i przemysłu spożywczego to tematy przewodnie tegorocznej wizyty delegacji Caritas Osnabrück w powiecie olsztyńskim i na Warmii.
W czwartek 17 maja niemieckich przyjaciół przyjmował starosta Mirosław Pampuch, który jako wiceprezes stowarzyszenia „Dom Warmiński” wręczył statuetkę „Przyjaciela Warmii” Georgowi Schirmbeckowi.
Wizyty delegacji niemieckiego Caritasu z zaprzyjaźnionego z Powiatem Olsztyńskim Powiatu Osnabrück weszły już na stałe do kalendarza partnerskich
wydarzeń. Co roku zmienia się tylko temat przewodni. O ile w ubiegłym roku goście z Niemiec chcieli
poznać specyfikę funkcjonowania w powiecie organizacji pozarządowych, to teraz główny nacisk położyli
na zapoznanie się z tematyką rolnictwa, gospodarstw
indywidualnych i przemysłu spożywczego na Warmii.
- Stąd zaplanowane wizyty m.in. w jednym z największych gospodarstw rolnych na Warmii, czy w Mazurskich Miodach – mówi Beata Zielińska z wydziału
promocji olsztyńskiego starostwa.
Goście z Niemiec spotkają się też z szefostwem olsztyńskiej Caritas, z którą realizują wiele wspólnych
przedsięwzięć. Będzie też czas na zwiedzanie najpiękniejszych zakątków Warmii i Mazur. Kolejne
spotkanie zaplanowano też w Powiatowym Centrum Edukacyjnym Łęgucki Młyn, które ma nawiązać współpracę z niemieckim Landvolkhochschule.
Wizyta niemieckich przyjaciół zaczęła się jednak od
spotkania z władzami Powiatu Olsztyńskiego w sali
sesyjnej olsztyńskiego starostwa.
- To nie jest zwykła wizyta dla nas – mówił Mirosław
Pampuch, starosta olsztyński. – To wizyta dobrych
i sprawdzonych przyjaciół. Cieszę się, że wizyty gości
z partnerskiego Powiatu Osnabrück mają tak szerokie
spektrum od wymian młodzieży, spotkań administracji, strażaków, po przyjazdy lekarzy, czy Caritas. Partnerstwo zawiera to wszystko czym żyjemy w naszych
małych ojczyznach.
Mirosław Pampuch jako wiceprezes stowarzyszenia
„Dom Warmiński” wręczył też honorową statuetkę
„Przyjaciela Warmii” Georgowi Schirmbeckowi, deputowanemu do Bundestagu za działalność na rzecz
rozwoju i promocji Warmii.
- To zaległa nagroda, którą kapituła przyznała w 2010
roku, ale nie było okazji, żeby ją wręczyć osobiście –
wyjaśniał Mirosław Pampuch.
Georg Schirmbeck był wyraźnie wzruszony.
- Jestem zaszczycony i zobowiązany do dalszych działań na rzecz Warmii – mówił deputowany Schirmbeck.
W trakcie spotkania głos zabrał także Steffan Muhle,
pierwszy zastępca starosty Osnabrück, który na Warmii gości po raz pierwszy.
- Po kilkunastu godzinach pobytu tutaj napisałem
do żony smsa składającego się z trzech słów „tu jest
cudownie” – rozpoczął Steffan Muhle. – Chciałbym
zadeklarować, że Powiat Osnabrück w dalszym ciągu
będzie osobowo i finansowo angażować się w rozwój
partnerstwa. Dla nas partnerstwo z Powiatem Olsztyńskim jest najważniejszym, jakie pielęgnujemy.
JaN
i wzmocni potencjał turystyczny gminy – uważają
władze powiatu.
Jacek Niedzwiecki
[email protected]
Popękana, nierówna, pełna muld i dziur –
tak w tej chwili wygląda droga powiatowa
nr 1422 z Jezioran w kierunku Tłokowa. Jak
przyznają drogowcy z Powiatowej Służby
Drogowej w Olsztynie w najgorszym stanie
jest odcinek o długości ponad kilometra od
granicy Jezioran do jeziora Rink, gdzie znajduje się plaża miejska.
- Kolejną bolączka jest brak chodnika, który
znacznie poprawiłby bezpieczeństwo mieszkańców i turystów, którzy w sezonie tłumnie odwiedzają plażę nad jeziorem – dodaje
Władysław Daliga, zastępca burmistrza Jezioran.
Będzie ruch wahadłowy
Ten fatalny stan rzeczy zmieni się jeszcze
w tym roku. Powiat Olsztyński właśnie rozpoczyna dużą inwestycje drogową na ponadkilometrowym odcinku drogi z Jezioran do
jeziora Rink.
Sfatygowana droga z Jezioran nad jezioro Rink jeszcze w tym roku zmieni swoje
oblicze
- Wykonawca wyłoniony w przetargu jeszcze w tym tygodniu rozpocznie inwestycję
– zapowiada Krystyna Plocek, dyrektor PSD
w Olsztynie. – Prace zaczną się od budowy
kanalizacji deszczowej, więc na razie nie będzie większych utrudnień w ruchu.
Zakres robót do wykonania jest dość szeroki
i obejmuje przebudowę nawierzchni jezdni
na odcinku 1050 metrów. Dodatkowo na
całej długości wybudowany zostanie jednostronny chodnik o szerokości od 2 do 2,5
metra, przebudowane zostaną wjazdy, ustawione będą bariery bezpieczeństwa, a droga
będzie też miała odwodnienie na całej długości.
- Inwestycja będzie zakończona do 20
września 2012 roku, a wykonuje ją Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych
OSTRADA z Ostrołęki – informuje Krystyna Plocek.
Po zakończeniu pierwszego etapu inwestycji związanego z budową odwodnienia wykonawca przystąpi do prac drogowych, co
będzie się wiązało z pewnymi utrudnieniami
dla kierowców.
- Przejezdność drogi będzie zachowana, ale
przez pewien czas ruch będzie się odbywał
wahadłowo – mówi Elżbieta Żemło, kierownik referatu technicznego PSD w Olsztynie.
Czekali długie lata
Całkowity koszt inwestycji to około 1,9 mln
zł. Pół miliona powiat pozyskał z Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych
(tzw. „schetynówek”), kolejne 100 tys. zł to
wkład gminy Jeziorany, a pozostałe 1,3 mln
zł to środki finansowe z budżetu powiatu.
- Jestem przekonany, że inwestycja poprawi
bezpieczeństwo i wzmocni potencjał turystyczny gminy Jeziorany – mówi Mirosław
Pampuch, starosta olsztyński.
Wtóruje mu wiceburmistrz Jezioran Władysław Daliga, który przyznaje, że cała społeczność Jezioran od dawna oczekiwała na
rozpoczęcie inwestycji.
- To dla nas niezmiernie ważna inwestycja,
która sprawi, że dzieci, młodzież i dorośli
bezpiecznie dostana się na plażę miejską nad
jeziorem Rink – mówi Władysław Daliga. –
Po zakończeniu budowy deptaka, to może
być ciekawy i uczęszczany trakt spacerowy.
Festiwal Piosenki i Poezji Patriotycznej w Jezioranach
Egzamin z patriotyzmu zdali śpiewająco
Szkoła Podstawowa w Jezioranach już po raz szósty
zorganizowała Festiwal Piosenki i Pieśni Patriotycznej
„Nie rzucim ziemi skąd nasz
ród”. Wydarzenie odbyło się
w piątek 18 maja. Piosenki
zaśpiewało ponad 20 wykonawców z Olsztyna, powiatu
i Warmii. Olsztyńskie Starostwo wspiera finansowo
imprezę.
Festiwal podobnie jak w latach ubiegłych
miał formułę konkursu, którego uczestnicy
prezentowali własne interpretacje piosenek
i pieśni patriotycznych, żołnierskich. Dobór
utworów uwarunkowany był kategoriami
tematycznymi, w tym roku były to współczesne utwory patriotyczne (po 1945 r.)
oraz utwory pochodzące z czasów II wojny
światowej i przedwojenne. Festiwale z lat
ubiegłych były dla lokalnej społeczności znaczącymi wydarzeniami i z każdym rokiem
cieszyły się coraz większą popularnością
i uznaniem. Nie inaczej było też w tym roku.
- To nasze małe patriotyczne święta – mówią
organizatorzy. - Z życzliwością obserwowaliśmy zaangażowanie młodych ludzi i wysoki
Piosenki zaśpiewało ponad 20 wykonawców z Olsztyna, powiatu i Warmii
poziom wykonywanych przez nich utworów.
Satysfakcją i dumą napawał nas obraz żywiołowo reagującej młodej publiczności, która
często doskonale znała słowa wykonywanych
utworów oraz rozumiała przekaz jaki płynął
ze sceny. Festiwal jest dla nich doskonałą lekcją historii i patriotyzmu.
W tym roku do Jezioran zawitali przedstawiciele szkół regionu z: Olsztyna – SP nr 2, SP
nr 15, SP nr 34 oraz Katolicka Szkoła Podstawowa im. Świętej Rodziny, szkół z Barczewa, Bisztynka, Napiwody, Klebarka Wielkiego, Spręcowa oraz Radostowa, Franknowa
i Jezioran.
W kategorii utworów pochodzących z czasów II wojny światowej pierwsze miejsce
zajęła Natalia Szczygło z Jezioran z piosenką „Warszawo Ma”. Natomiast w kategorii
utworów po 1945 roku, zwyciężyła Paulina
Wróbel z Napiwody z piosenką „Czterdziesty czwarty”.
Festiwal sponsorowany był m.in. przez
Starostwo Powiatowe w Olsztynie, Urząd
Marszałkowski, Spółdzielczy Bank Ludowy,
NSZZ „Solidarność” Firmę Cefarm, Firmę Boomerang, Gminę Jeziorany, Zakłady
Mięsne „Potorscy” oraz wiele innych przyjaznych osób. Przewodniczącą jury była Teresa Taradejna, dyrektor Szkoły Muzycznej
w Olsztynie, natomiast imprezę poprowadził Jacenty z Ordowa. Jacek Niedzwiecki
Fot: Izabela Malewska (Radio Olsztyn)
W czasie spotkania z niemiecką delegacją honorową statuetką „Przyjaciela Warmii” odebrał
Georg Schirmbeck, deputowany do Bundestagu
Wydarzenia
Chór z Bielska-Białej ze Złotym Feliksem na Festiwalu Chórów
Jacek Niedzwiecki
[email protected]
Muzyczna impreza odbyła się w Barczewie
oraz miastach i wsiach powiatu od 24 do
27 maja.
Do konkursu zakwalifikowało się aż 15
chórów z rekordową liczbą prawie 500
chórzystów (listę chórów prezentujemy
poniżej). Ostatecznie w konkursie głównym zaśpiewało 14 chórów. Międzynarodowe jury (po raz pierwszy w historii
Festiwalu) miało twardy orzech do zgryzienia.
- Do udziału w przesłuchaniach konkursowych zgłosiła się rekordowa liczba chórów z wszystkich zakątków Polski i jeden
chór z Białorusi – mówi Danuta Zielonka,
dyrektor organizacyjny Festiwalu w Barczewie. – Publiczność chyba była zadowolona, bo tegoroczne chóry prezentowały
wysoki poziom artystyczny i wokalny. Festiwal, jak i koncerty towarzyszące, które
odbywały się w miastach i wsiach powiatu
były muzyczną ucztą dla uszu wszystkich
słuchaczy.
Fot: www.olsztyn24.com
Tak na koncercie galowym zaprezentowali się zdobywcy Grand Prix Festiwalu w
Barczewie, czyli chór Akademii Techniczno-Humanistycznej z Bielsko-Białej
Dopięli budżet w ostatniej chwili
Uroczysty start Festiwalu zgodnie z tradycją odbył się przed pomnikiem Feliksa Nowowiejskiego na placu przy Szkole
Podstawowej nr 1 w Barczewie. Wszystkich gości witali chlebem i solą Lech
Nitkowski, burmistrz Barczewa oraz Jan
Nowowiejski, syn kompozytora Feliksa
Nowowiejskiego (niestety zabrakło Niny
Nowowiejskiej, która zmarła ubiegłym
roku). Koncert inauguracyjny odbył się w
wypełnionym po brzegi Amfiteatrze. Warto podkreślić wspaniałą pracę i wielkie zaangażowanie organizatorów festiwalu. Po
raz pierwszy w historii organizacja imprezy w Barczewie była zagrożona z powodu olbrzymich kłopotów z pozyskaniem
środków i sponsorów.
- Jest kryzys, budżet jest dużo mniejszy, ale
udało się wszystko dopiąć na ostatni guzik – mówi Danuta Zielonka. – Rzutem
na taśmę pozyskaliśmy trochę sponsorów
i darczyńców. Najbardziej wzruszające
były wpłaty od osób fizycznych, które wiedząc o problemach wpłacały swoje pieniądze od kilkudziesięciu do kilkuset złotych.
Chciałabym już teraz podziękować im, ale
także wszystkim sponsorom, instytucjom,
samorządom, organizacjom i wolontariuszom zaangażowanym w nasz Festiwal.
Wszyscy jesteście wielcy!
Senza Rigore ze Srebrnym Feliksem
Mimo trudnej sytuacji finansowej organizatorom udało się wygospodarować wyższe nagrody za zwycięstwo w Festiwalu.
Główny laur festiwalu – Grand Prix i nagrodę pieniężną w wysokości 6 tys. zł oraz
statuetkę Złotego Feliksa zdobył jednogłośnie chór Akademii Techniczno-Humanistycznej z Bielsko-Białej z dyrygentem Janem Borowskim. Srebrnego Feliksa
o za najlepsze wykonanie utworu Feliksa Nowowiejskiego i nagrodę pieniężną
w wysokości 1,4 tys. zł zdobył chór Kameralny „SENZA RIGORE” Akademii
Muzycznej im. K. Lipińskiego we Wrocławiu z dyrygentem Jolantą Szybalską-Matczak. W sobotę w Barczewie odbyła się
także sesja pod tytułem „Muzyka Warmii
i Mazur” hasło przewodnie „Znaczenie
w muzyce wokalnej i instrumentalnej”.
Starostwo Powiatowe podobnie jak w
latach poprzednich także w tym roku
wsparło finansowo organizację imprezy.
Składniki:
- 1 szt kalafior ( różyczki)
- mały brokuł
- 3 marchewki (pokroić w plastry)
- cebula
- 2 łyżki masła
- 400 - 500 gram łososia surowego
- puszka z pomidorami pelati ( pokroić0
Pracownicy nadleśnictwa zadbali, aby
uczestnicy zawodów pokonując dwie 5-kilometrowe pętle mieli okazję zapoznać się
z pięknem i zróżnicowaniem okalających
start i metę terenów leśnych. Trasa została
poprowadzona w sposób atrakcyjny również
dla kibiców, gdyż zawodnicy w połowie pętli
przebiegali przez linię mety, gdzie do walki
zagrzewał ich doping obserwatorów zmagań.
Główny bieg został poprzedzony imprezami
towarzyszącymi dla dzieci i młodzieży wpisującymi się w ogólnopolską akcję „Polska
Biega” oraz marszem nordic walking na dy-
Fot: Archiwum organizatora
Biegiem po Wichrowskich Lasach
Co cieszy w biegowej imprezie w gminie Dobre Miasto wzięło udział wielu przedstawicieli najmłodszego pokolenia
stansie ok. 10,5 km z Dobrego Miasta do
Nadleśnictwa Wichrowo.
Organizatorzy: Urząd Miejski w Dobrym
Mieście, Nadleśnictwo Wichrowo i Gimnazjum Publiczne im. Jana Pawła II w Dobrym
Mieście przy wsparciu sponsorów, w tym
take Starostwa Powiatowego w Olsztynie zapewnili uczestnikom imprezy profesjonalną
organizację i atrakcyjne nagrody. Zawodnicy
mieli zapewnione: sprawnie działające biuro
zawodów, zaplecze sanitarne, zabezpieczenie
medyczne, doskonale wytyczone i oznakowane trasy, sprawną organizację zawodów,
poczęstunek (wyśmienita grochówka) oraz
wiele sympatycznych i wartościowych nagród. Wartością dodaną, którą również należy docenić, była wspaniała pogoda i piękne okoliczności przyrody z usytuowaną tuż
przy linii startu i mety zagrodą z hasającym
dzikiem.
W imprezie wzięło udział 217 osób, z tego
w biegu na 10 km (chociaż zawodnicy
z profesjonalnym wyposażeniem biegowym
– GPS stwierdzili, że było to 10140 m.) wystartowały 63 osoby. Bieg ukończyło 52 zawodników. Gaj
Ruszamy z nowym, pysznym kącikiem w „Przeglądzie Warmińskim”. Kulinaria Warmii i dawnego
obszaru Prus Wschodnich to swoisty tygiel przepisów tak różnorodnych, jak klasyczne specjały
warmińskie, potrawy ukraińskie, niemieckie, czy
kuchnia przesiedleńców z Kresów. Zachęcamy do
dzielenia się smakami swojej Warmii i nadsyłania przepisów babć, mam i tych przekazywanych
z pokolenia na pokolenie, ale wzbogaconych spojrzeniem nowoczesnych gospodyń i gospodarzy.
W trzecim odcinku prezentujemy przepis na pyszną paschę, który nadesłała Beata Zielińska z Olsztyna. Przepisy prosimy nadsyłać na adres: ipr@
powiat-olsztynski.pl lub „Przegląd Warmiński”,
Plac Bema 5, 10-516 Olsztyn. Stwórzmy wspólnie
książkę o kulinarnych smakach Warmii.
Smaczna zupa łososiowa
Gmina Dobre Miasto wzięła udział w akcji „Polska biega”
W sobotę 19 maja w samym
sercu Wichrowskich Lasów
na Warmii w gminie Dobre
Miasto spotkali się uczestnicy imprezy biegowej, którzy
zapragnęli się zmierzyć ze
sobą, ale również z urozmaiconą pod względem podłoża i pofałdowania trasą.
W imprezie wzięło udział aż
217 osób.
7
Kulinarne smaki Warmii
Muzyczna uczta w Barczewie
Mimo dużych kłopotów
z pozyskaniem środków
i sponsorów Stowarzyszeniu Inicjatyw Obywatelskich
z Barczewa udało się doprowadzić do organizacji XI
Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Chóralnej im.
Feliksa
Nowowiejskiego.
W konkursie głównym wystąpiło 14 chórów, a Grand
Prix i statuetka Złotego Feliksa pojechały do BielskaBiałej.
nr 05(60)
2012
Przyprawy: pieprz, sól, ziele angielskie,
Kalafior i brokuł podzielić na różyczki, pokroić cebulę w kostkę i wrzucić na patelnię
z masłem.
Do garnka wlać wodę włożyć warzywa
i ziele angielskie, gotować do miękkości.
Pod koniec dodać przyprawy i pokrojonego łososia, usmażoną cebulę i pomidory
z puszki. Zagotować. Smacznego!
Opracowała: Natalia Matys, Olsztyn
Sport
Otwarcie lekkoatletycznego Orlika w Olsztynku
Wspaniały widok, czyli zawodnicy UKS SW Jeziorany na podium Mistrzostw Polski Juniorów
(na drugim miejscu Władek Daliga, a na trzecim
Szymon Morzy)
Przełom kwietnia i maj był niezwykle udany dla młodych
warcabistów UKS Jeziorany. Czworo podopiecznych trenera Stanisława Morzy udanymi startami zapewniło sobie
awans do Młodzieżowych Mistrzostw Europy, które odbędą
się w sierpniu w ukraińskim Dnieprodzierżyńsku. Trzymamy kciuki za udany start w mistrzowskiej imprezie! Jako
pierwsza kwalifikację do Młodzieżowych Mistrzostw Europy zdobyła Zuzanna Suchocka podczas pierwszej Ogólnopolskiej Olimpiadzie Młodzieży w sportach umysłowych
„Podkarpacie 2012”, które odbyły się w Solinie w dniach
14-18 kwietnia. Zuzanna triumfowała w kategorii juniorek
młodszych (do 16 lat) wyprzedzając o 1 pkt Jagodę Bajkowską z Sokoła Wrocław i Kamilę Biernat z Mazovii Mińsk
Mazowiecki. Na liście startowej zawodniczka z Jezioran została umieszczona dopiero na pozycji 12. Marzyła aby turniej zakończyć w pierwszej ósemce, a może szóstce.
- To był jej pierwszy występ w zawodach z koleżankami ze
starszej kategorii i od razu taki sukces – cieszy się Stanisław
Morzy, trener warcabistów.
Kolejne zawody z udziałem zawodników z Jezioran odbyły
się w dniach 27 kwietnia – 1 maja w Sztutowie: Mistrzostwa
Polski Juniorów Blitz (5 minut na zawodnika). Następnego
dnia rozpoczął się VI Puchar Polski oraz Mistrzostwa Polski
w warcabach na długi czas. Turniej stanowił eliminacje do
Młodzieżowych Mistrzostw Europy. W VI Pucharze Polski
Młodziczek (do lat 10) UKS SW Jeziorany reprezentowała
dziewięcioletnia Paulina Kmieć, która turniej zakończyła
na trzecim miejscu z dorobkiem 11 pkt. Bezkonkurencyjna
była Ludwika Moczulska 15 pkt. z Struga Marki k/Warszawy, druga Lipka Martyna 12 pkt Roszady Lipno. Równolegle odbyły się już XXX Mistrzostwa Polski Juniorów.
Region reprezentowali Władek i Szymon. Władek tak jak w
blitz zdobył W-ce Mistrzostwo Polski wygrał Mateusz Piątek
z Lokatora Gniezno, trzeci był Szymon – to ogromny sukces
stanąć na „pudle” zmieniając kategorię wiekową. Wspaniałe
występy zawodników Pauliny, Zuzanny, Szymona i Władka
sprawiły, że zakwalifikowali się do Młodzieżowej Kadry Polski. Młodzieżowe Mistrzostwa Europy odbędą się tradycyjnie w terminie 1-7 sierpień, tym razem gospodarzem będzie
Dnieprodzierżyńsk (Wschodnia Ukraina). Wieloletni trener
Stanisław Morzy plus 4 osoby z Jezioran w kadrze Polski
(ogółem 24 zawodniczek i zawodników) to ogromny sukces
zawodniczek, zawodników i trenera. Red.
KOPERNICZEK
023
01
Przyszli mistrzowie mają gdzie trenować
Boisko piłkarskie i wielofunkcyjne, bieżnia okólna
i prosta, skocznia do skoku w dal i skoku wzwyż,
murowane zaplecze sanitarno-szatniowe, a wszystko ładnie wkomponowane
w teren przyzamcza w Olsztynku – tak wygląda jeden
z najładniejszych Orlików
w kraju, który został uroczyście otwarty w czwartek Lekkoatletycznego Orlika w Olsztynku otwierały władze województwa, regionu,
24 maja. Powiat Olsztyński powiatu, gminy i dyrekcja szkoły
współfinansował inwestycję. wany o część lekkoatletyczną. Orlim uczniowie naszego Zespołu Szkół mogą
w Olsztynku obejmuje: boiska piłkarskie korzystać z tak profesjonalnego zaplecza
i wielofunkcyjne (siatkówka, koszyków- sportowego.
Jan, Ols
ka, tenis ziemny) oraz bieżni okólnej Całkowity koszt inwestycji w [email protected]
3-torowej i prostej 6-torowej. Jest też ku wyniósł blisko 2 mln złotych. Połowę
Chociaż oficjalne otwarcie odbyło się skocznia do skoku w dal i miejsce na środków zapewniła Gmina Olsztynek,
w czwartek 24 maja, to kompleks spor- skok wzwyż. Wykonano też odpowied- natomiast pozostałą część współfinantowy „Orlik 2012” w Olsztynku działał nie oświetlenie i ogrodzenie terenu, są sowały: Powiat Olsztyński, Samorząd
ławeczki, podium a nawet znicz olimpij- Wojewódzki oraz Ministerstwo Sportu
pełna parą już od kwietnia.
- Użytkownicy chwalą obiekt i nie wy- ski. Zaplecze sanitarno-szatniowe nie jest i Turystyki. Powiat dofinansował budoobrażają sobie, że mógłby nie powstać z drewna, a murowane z dodatkowym wę Orlika w Olsztynku kwotą 350 tys.
zł.
– mówi Monika Wadowska, sekretarz magazynkiem.
- To bez wątpienia jeden z ładniejszych Po uruchomieniu kompleksu zdecydoOlsztynka.
Kompleks sportowy, który został wybu- obiektów w regionie, a może i nawet wanej poprawie uległy warunki na zajędowany na terenie tzw. przyzamcza po- w kraju – komentuje Izabela Smolińska- ciach wychowania fizycznego i pozalekmiędzy powiatowym Zespołem Szkół Letza, która była przecinała wstęgę w cyjnych dla uczniów szkoły podstawowej
i Szkołą Podstawową został rozbudo- czasie otwarcia obiektu. – Cieszy fakt, że oraz powiatowego Zespołu Szkół.
Fot: UM Olsztynek
ddddddddddddddddddddddddd
Warcabiści z Jezioran powalczą o mistrza Europy!
Piotr Kula jedzie na igrzyska do Londynu!
Pierwszy olimpijczyk w historii Biskupca
Sukces biskupieckiego żeglarza Piotra Kuli, który
podczas Mistrzostw Świata żeglarskiej klasy finn na
akwenie w Falmouth zapewnił sobie awans na Igrzyska
Olimpijskie w Londyne! Z
kolei na sesji Rady Powiatu
w piątek 18 maja ojciec żeglarza odebrał nagrodę dla
najlepszego sportowca Powiatu Osztyńskiego.
Żeglarz Biskupieckiego Towarzystwa
Żeglarskiego zapewnił sobie start na
olimpiadzie w Londynie w czwartek 17
maja, czyli na jeden dzień przed zakończeniem mistrzostw świata w angielskim
Falmouth, kiedy to plasował się na szóstym miejscu w klasyfikacji generalnej.
Szans na wyprzedzenie kolegi z kadry
i rywala do olimpijskiego nie miał Rafał
Szukiel z AKS OSW Olsztyn, który zajmował 19. miejsce (do Londynu może
pojechać tylko najlepszy z Polaków).
02
Fot: Archiwum UM Biskupiec
8
nr 05(60)
2012
Po powrocie do rodzinnego Biskupca świeżo upieczonego olimpijczyka powitało
na Placu Wolności spore grono mieszkańców oraz władze Biskupca
- Na ten wielki sukces Piotr zasłużył sobie wielką pracą i wytrwałością, którymi
wykazał się przez wiele ostatnich lat –
mówił na piątkowej sesji Rady Powiatu
w Olsztynie Jarosław Kula, ojciec żeglarza, który odbierał w jego zastępstwie
nagrodę Zarządu Powiatu dla najlepszego sportowca Powiatu Olsztyńskiego
w 2011 roku. – Życzę mu wspaniałej
walki o medal w Londynie.
03
04
Starosta Mirosław Pampuch wręczając
puchar i nagrodę pieniężną gratulował
sukcesów osiągniętych w 2011 roku
i życzył powodzenia na igrzyskach olimpijskich.
- Będziemy wszyscy trzymać kciuki za
Piotra! – mówił starosta Mirosław Pampuch.
JaN

Podobne dokumenty