Program konferencji

zapraszają na
Międzynarodową Konferencję Naukową
K
OBIETA
NA KRESACH
Znane i nieznane – inicjatorki
życia społecznego, kulturalnego
i gospodarczego w XIX i XX wieku
Organizatorzy:
Muzeum Górnośląskie w Bytomiu
jest instytucją kultury
Samorządu Województwa Śląskiego
Patronat honorowy:
dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert
Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
prof. dr hab. Stanisław Sławomir Nicieja
Rektor Uniwersytetu Opolskiego
dr inż. Piotr Litwa
Wojewoda Śląski
Ryszard Wilczyński
Wojewoda Opolski
Damian Bartyla
Prezydent Miasta Bytomia
dr Jacek Kozakiewicz
Prezes Śląskiej Okręgowej Izby Lekarskiej
Longin Komołowski
Prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”
Kongregacya Dzieci Maryi (Lwów, pocz. XX w.)
fot. ze zbiorów Muzeum Górnoślaskiego w Bytomiu
Muzeum Górnośląskie w Bytomiu
oraz
Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego
K
OBIETA
NA KRESACH
Znane i nieznane – inicjatorki
życia społecznego, kulturalnego
i gospodarczego w XIX i XX wieku
Partner:
Konferencję zorganizowano
przy współudziale Gminy Bytom
Patronat medialny:
13–14 listopada 2014 r.
sala ks. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego
ul. Wojciecha Korfantego 34, Bytom
®
Muzeum Górnośląskie w Bytomiu
Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego
PROGRAM KONFERENCJI
13 listopada 2014 r. (czwartek)
10.00–10.30
Uroczyste otwarcie konferencji w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu przez Dyrektora Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu – Alicję Knast oraz Dyrektora
Instytutu Historii Wydziału Historyczno-Pedagogicznego Uniwersytetu Opolskiego – dra hab. Tomasza
Ciesielskiego
10.30–11.00
Jego Magnificencja Rektor UO prof. dr hab. Stanisław Sławomir Nicieja – wykład inauguracyjny Artystki i poetki kresowe
Część I. O kobietach na Kresach
Moderator: Jego Magnificencja Rektor UO prof. dr
hab. Stanisław Sławomir Nicieja
11.00–11.15
prof. dr hab. Tadeusz Riedl (Gdańsk), Kobiety w historii Lwowa na przełomie XIX i XX wieku
11.15–11.30
dr hab. prof. UO Barbara Kubis (Uniwersytet Opolski),
Życie codzienne kobiety kresowej
11.30–11.45
dr hab. Piotr Gołdyn (Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Koninie), Kobiety na pomoc kobietom. Działalność Towarzystw Ochrony Kobiet we wschodnich
województwach II RP
11.45–12.00
dr hab. prof. UO Tomasz Ciesielski (Uniwersytet Opolski), dr Adriana Dawid (Uniwersytet Opolski), Kobieta
w życiu diaspory polskiej w Odessie w XIX i na początku XX wieku
12.00–12.15 Dyskusja
12.15–12.30 Przerwa w obradach
Część II. Kobieta na Kresach a praca
społeczna
Moderator: dr hab. prof. UO Tomasz Ciesielski (Uniwersytet Opolski)
12.30–12.45
dr Jarosław Durka (Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie), Zrzeszenia
ziemianek we wschodnich województwach II Rzeczypospolitej
12.45–13.00
dr hab. Dorota Malczewska-Pawelec (Uniwersytet
Śląski w Katowicach), Lwów i Kresy Łucji Charewiczowej
Część III. Kobieta na Kresach
a regionalizm
Część IV. Kobieta na Kresach a poczucie
patriotyzmu
Część VI. Kobieta na Kresach
w kręgu sztuki
Moderator: dr hab. prof. UO Barbara Kubis (Uniwersytet Opolski)
Moderator: prof. dr hab. Tadeusz Riedl (Gdańsk)
Moderator: prof. dr hab. Stefania Walasek (Uniwersytet Wrocławski)
14.15–14.30
dr Maria Kempa (Śląski Uniwersytet Medyczny
w Katowicach), Dr Halina Jankowska ( 1890–1944)
– zasłużona lekarka-psychiatra, uczestniczka powstania warszawskiego
10.30–10.45
Stanisław Mysiak (Śląska Okręgowa Izba Lekarska
w Katowicach), Janina Mierzecka – artysta fotografik
14.30–14.45
Stanisław Mysiak (Śląska Okręgowa Izba Lekarska), Janina Hurynowiczówna – profesor neurologii
i neurofizjologii
10.45–11.00
dr Barbara Włochowicz (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Luna Amalia Drexlerówna – rzeźbiarka
i malarka ze Lwowa
14.45–15.00 Dyskusja
11.00–11.15
Agnieszka Bartków (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu), Anna Bilińska-Bohdanowicz – twórczość
w nurcie europejskiego realizmu
Część VIII. Kobieta na Kresach a wojna
11.15–11.30
Iwona Mohl (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu), Teresa Roszkowska – między malarstwem a teatrem
15.15–15.30
dr hab. Anita Magowska (Uniwersytet Medyczny im.
Karola Marcinkowskiego w Poznaniu), Ewa Felińska
i inne Sybiraczki
15.45–16.00
dr hab. Joanna Januszewska-Jurkiewicz (Uniwersytet
Śląski w Katowicach), „Kochałam to miasto jak człowieka…”. Regionalizm wileński w publicystyce Heleny
Romer-Ochenkowskiej
16.00–16.15
Maciej Droń (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu), Erazma Kopaczyńska-Janowicz. Sopran w służbie plebiscytu
16.15–16.30
Danuta Skalska (Polskie Radio Katowice), Włada Majewska – gwiazda Lwowskiej Fali. Brylantowy Mikrofon Polskiego Radia
16.30–16.45 Dyskusja
14.00–14.30
Otwarcie wystawy czasowej pt. „Drohobycz –
miasto jedyne na świecie” przez Dyrektora Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu – Alicję Knast,
Jego Magnificencję Rektora UO prof. dra hab. Stanisława Sławomira Nicieję oraz kuratora wystawy
Mieczysława Dobkowskiego (Muzeum Górnośląskie
w Bytomiu)
14.30–15.45 Przerwa w obradach
17.30–17.45
Janusz Oszytko (Instytut Pamięci Narodowej, Delegatura w Opolu), Fotografie Elżbiety Łabuckiej-Oszytko
z Bytomia w zbiorach Fundacji Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego w Krakowie jako świadectwo polskiego ruchu skautowskiego w Tarnopolu
na Kresach Wschodnich II RP
18.00–18.15
dr Mieczysław Dziedzic (Śląska Okręgowa Izba Lekarska w Katowicach), Zesłana na Syberię – wojenne
losy pielęgniarki ze Śląska
13.15–13.30
Weronika Gilewska (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Działalność patriotyczno-społeczna Marii Opieńskiej
13.45–14.00 Dyskusja
17.15–17.30
dr Jolanta Załęczny (Muzeum Niepodległości w Warszawie), Zofia Romanowiczówna – lwowska aktywistka z powstańczym rodowodem
17.45–18.00
Tamara Wierszyckaja (Muzeum Historyczno-Krajoznawcze w Nowogródku), Kobieta na kartach pamiętnika Jana Bułhaka „Kraj lat dziecinnych”
16.45–17.00 Przerwa w obradach
13.00–13.15
Joanna Puchalska (Warszawa), Maria Karpowiczowa
– kresowej działaczki dzień powszedni
13.30–13.45
dr hab. Polina Barwinska (Państwowy Uniwersytet
Odeski im. Ilji Mecnikova), Stowarzyszenie Kobiet
Polskich w życiu społecznym Odessy
17.00–17.15
dr Anna Milewska-Młynik (Muzeum Niepodległości w Warszawie), Na straży polskiego dziedzictwa
w Krzemieńcu
18.15–18.45 Dyskusja i podsumowanie obrad
14 listopada 2014 r. (piątek)
Część V. Kobieta na Kresach w edukacji
Moderator: dr hab. Joanna Januszewska-Jurkiewicz
(Uniwersytet Śląski w Katowicach)
9.00–9.15
ks. bp prof. dr hab. Jan Kopiec, Prof. Karolina Lanckorońska. W służbie Ojczyzny, kultury i nauki
9.15–9.30
dr Joanna Lusek (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu),
Dorota Musiał (Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu), Istota wychowania
w koncepcji błogosławionej Matki Marceliny Darowskiej i jej współczesne implikacje
9.30–9.45
prof. dr hab. Stefania Walasek (Uniwersytet Wrocławski), Nauczycielki i działaczki oświatowe w Wilnie na
przełomie XIX i XX wieku
9.45–10.00
dr Mirosław Piwowarczyk (Uniwersytet Wrocławski),
Kobiety aktywne – działalność społeczno-oświatowa liderek Wileńskiego Zrzeszenia Wojewódzkiego
Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet (1928–1939)
10.00–10.15 Dyskusja
10.15–10.30 Przerwa w obradach
11.30–11.45 Dyskusja
11.45–12.30
Oprowadzanie kuratorskie po Galerii Malarstwa Polskiego Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu – Kresy
w malarstwie, Iwona Mohl (Muzeum Górnośląskie
w Bytomiu)
12.30–13.45 Przerwa w obradach
Część VII. Kobieta na Kresach
w kręgu medycyny
Moderator: dr hab. Anita Magowska (Uniwersytet
Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu)
13.45–14.00
prof. dr hab. Antoni Jonecko (Rzeszów), dr Lesław
Portas (Rzeszów), Różne drogi życiowe Haliny Jankowskiej i Karoli Uniechowskiej – lekarek urodzonych na Kresach
14.00–14.15
dr Krzysztof Brożek (Śląska Okręgowa Izba Lekarska w Katowicach), Stanisław Mysiak (Śląska Okręgowa Izba Lekarska w Katowicach), Dr Wanda Baraniecka-Szaynokowa – powstaniec śląski, kapitan
Armii Krajowej
15.00–15.15 Przerwa w obradach
Moderator: dr hab. prof. UO Tomasz Ciesielski (Uniwersytet Opolski)
15.30–15.45
inż. Michał Szwarc (Bytom), Kresowianki spod znaku Bellony
15.45–16.00
dr Mariusz Patelski (Uniwersytet Opolski), Por. Cecylia Jordan Rozwadowska (1903–1946). Szkic do
biografii artystki i oficera AK
16.00–16.15
prof. dr hab. Wacław Długoborski (Katowice), Kobiety z Kresów w KL Auschwitz-Birkenau
16.15–16.30
prof. dr Paweł Polian (Uniwersytet Moskiewski, Uniwersytet Alberta- Ludwiga we Fryburgu Bryzgowijskim), Dwa getta – dwa pamiętniki – dwa światy.
Notatki Tamary Lazerson z Kowna i Maszy Rolnikajte z Wilna jako źródło historyczne
16.30–17.00 Dyskusja i podsumowanie obrad