nr 11 - Magazyn Seniora

W tym numerze między innymi:
· Wrocław – lider polityki senioralnej
· Wypłata zawieszonych emerytur
· Odporność wiosną
czasopismo bezpłatne
ISSN 2353-2114
marzec 2014
nr
11
Bo r
jest adość
w
nas
str. 10
-11
Starszy
pracownik
= lepszy
pracownik?
str. 14
Post
– zanikająca
tradycja
str. 18
Kolportaż
Opole
NZOZ "Polimed",
ul. Armii Krajowej 7
Apteka Multifarm,
ul. Armii Krajowej 7,
Prywatne Gabinety Lekarskie,
ul. Chabrów 58
Dom Dziennego Pobytu
Magda – Maria, ul. Barlickiego 1-3
Apteka, Galeria Ozimska,
ul. Ozimska 72
Wrocław
Wrocławskie Centrum Seniora
(pl. Dominikański 6)
Centrum Handlowe ASTRA,
stoisko nr 106, II p.
Urząd Miejski Wrocławia:
Sukiennice,
pl. Nowy Targ,
ul. Zapolskiej
Miejska Biblioteka Publiczna,
ul. Sztabowa 98,
oraz jej filie
Muzea:
Narodowe, pl. Powstańców Warszawy;
Miejskie, Rynek-Ratusz – Pałac
Królewski, ul. Kazimierza Wielkiego
Ośrodek Kultury i Sztuki,
Rynek-Ratusz
Centrum Handlowe Arena,
ul. Komandorska
Towarzystwo Miłośników Wrocławia
(kamieniczka „Małgosia”)
NFZ, ul. Dawida
Resurs, ul. Wita Stwosza 16
UTW: ul. Dawida, ul. Katedralna
Apteki:
Św. Macieja, pl. św. Macieja;
ul. Młodych Techników,
ul. Powstańców Śl.
Przychodnia, ul. Dobrzyńska
Klub Muzyki i Literatury,
pl. Kościuszki
Synexus, ul. Swobodna
DOT, ul. Świdnicka
Filharmonia, ul. Piłsudskiego
Gospoda Ołtaszyńska,
ul. gen. Kutrzeby 3
NZOZ CURATIO,
ul. św. Wincentego 39/2
Aksamitna. Apteka,
ul. Powstańców Śląskich 146
Sklep medyczny. Medica Humana,
ul. św. Antoniego 36/38
BioManiac.pl – Delikatesy Ekologiczne,
ul. Komuny Paryskiej 83c
Dolny Śląsk
ROTAS.
ul. Kościuszki 34, Zgorzelec
Urząd Miejski w Jeleniej Górze,
pl. Ratuszowy 58 (przybudówka)
Apteka,
ul. Letnia 2, Jelenia Góra
Sklep medyczny,
ul. Letnia 2, Jelenia Góra
Fundacja Pomagam Żyć Innym,
ul. Mostowa 6, Jelenia Góra
Dom Zdrojowy
w Świeradowie-Zdroju,
ul. Konstytucji 3 Maja
UTW, ul. Lotnicza 26, Legnica
Hotel Berliner, Świeradów-Zdrój,
Legnicka Rada Seniorów
Przedwiośnie,
ul. Górnicza 22, Kowary
Urząd Miasta i Gminy,
Rynek 1, Radków
GCKiS, ul. Handlowa, Radków
Dom Gościnny RADKÓW,
Rynek 18, Radków
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
w Legnicy,
ul. Wł. Grabskiego 26,
oraz podległe jednostki
ZUS w Wałbrzychu,
pl. Grunwaldzki 1,
oraz podległe jednostki
ZUS we Wrocławiu,
ul. Pretficza 11,
oraz podległe jednostki
Informacja Turystyczna
w Mirsku, Rynek-Ratusz
MOK w Głogowie,
pl. Konstytucji 3 Maja 2
Od redAKCJi
Dołącz do listy dobrych miejsc
W TYM NUMERZE
czasopismo bezpłatn
e
ać?
star
się
NU
I:
oże mi
NYM o m róla
Y IN – kt a K
a m zy
DZ
MIĘ ciow Trze er
lid
ZE
częś z i
MER ura ałem wan
w ko
W TYM
NUMERZE
MIĘDZY
· Świąteczna
listopad 2013
nr
seniora
7
INNYMI:
Bezpieczny
senior
regionalna
kuchnia
Nie pomaga
jmy
złodziejom
yt
TY Emer ędro rtyfi
W
· · W · Ce
M
MIĘDZY INNYMI:
· Prezenty na zdrowie
· Ocalić od zapomnien
ia
· Hobby – krzyżówka
str. 12-13
O
· W Opolu planują Tydzień Seniora
· Integracja dla zdrowia
· Złota lunula
do
a
rodrizain
Mmooja
ja histo
str. 12-13
–
C
W TYM NUMERZE MIĘDZY INNYMI:
ą
10
ie
Dz
8
str.
nr
ń
Ba
i
uk
n
yw
m ci
aj iłoś
chzałą m
o
K jr
ii
bc
ń
ie
Dz
a
luty 2014
dk
ia
Dz
czasopismo bezpłatne
ISSN 2353-2114
M
9
I Kongres
Zdrowego
Starzenia
str. 8
O
nr
str. 10-11
R
14
ń 20
ze
e
łatn
Miłość
P
styc
zp
o be4
ism 11
op -2
as 53
cz SN 23
IS
po pięćdziesiętce
punkcie informujemy w gazecie i na stronie www.magazynseniora.pl w zakładce
„Kolportaż”.
Napisz lub zadzwoń:
[email protected]
tel. 71 348 82 48
Zachęcamy do budowania z nami listy dobrych miejsc, w których seniorzy
mogą otrzymać bezpłatnie „Regionalny
Magazyn Seniora”.
Nasz kurier bezpłatnie dowiezie czasopismo pod wskazany adres – o każdym
J
A
FUNDACJA „POMAgAM ŻYĆ INNYM”
Pomagamy finansowo w otrzymaniu sprzętu medycznego
ul. Mostowa 6
58-500 Jelenia góra
tel. 508 240 820
[email protected]
www.fpzi.pl
R
E
K
L
A
M
A
Prenumerata „Regionalnego Magazynu Seniora”
od wydania z miesiąca ……………… roku ……………………
do wydania z miesiąca ……………… roku ……………………
magazyn proszę wysyłać na adres:
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
Do niniejszego zamówienia prosimy dołączyć dowód wpłaty
i przesłać na adres redakcji:
ul. Parkowa 25
51-616 Wrocław
Całkowity koszt wysyłki
jednego egzemplarza
„Regionalnego Magazynu Seniora”
wynosi
Opłatę za zamawiane wydania należy uiścić z góry na konto:
66 1300 0000 2076 7148 1984 0001
Wydawnictwo „Regiony” Izabela Siwińska
ul. Czecha 9/7
59-850 Świeradów-Zdrój
R
E
Ogłoszenie
w naszym piśmie?
3zł
(dla większej liczby egzemplarzy
uzależniony jest od ceny przesyłki pocztowej
według wagi paczki)
K
L
tel. 512 282 761 oraz 503 422 579
[email protected]
www.magazynseniora.pl
A
M
A
VEKTOR
USŁUGI
Kompleksowe POGRZEBOWE
teLefonY caŁoDoBoWe:
tel. 71 34 97 794, 667 282 014
ul. Grecka 26/28, Wrocław
ul. Horbaczewskiego 20, Wrocław
tel. 71 349 74 76
PoGrZeB Za 2900 ZŁ
Z KreMacjĄ i trUMnĄ
nr 11 | mar zec 2014
3
Od redAKCJi
Witam na łamach naszego magazynu
„Bo radość jest w nas” – to nazwa pierwszej edycji Dolnośląskiego Przeglądu Artystycznie Zakręconych
Seniorów, który odbył się w lutym we Wrocławiu (piszemy o tym wydarzeniu na str. 10-11). Jest to tak dobry,
pełen energii tytuł, że postanowiłam zrobić z niego motto marcowego wydania „Regionalnego Magazynu
Seniora”.
Trudno o lepszą dewizę w tak niespokojnym w Europie czasie. Wszyscy z niepokojem patrzymy za wschodnią granicę. Obserwując rozwój wydarzeń mamy nadzieję, że pójdą w dobrym kierunku. Otuchy dodają
informacje o tym, że Ukraińcy także wierzą w dobre zakończenie – ostatnio grupa mieszkańców Lwowa
w różnym wieku (wśród nich także seniorzy) zamieściła w internecie żartobliwy film, zapraszając do Lwowa
Władimira Putina. Obiecali przy tym, że „włos mu z głowy nie spadnie”. Lwowianie zachęcają go do wizyty
w swoim mieście – by przyjechał i poznał jego mieszkańców i uroki. Na filmie są uśmiechnięci i radośni
– życzymy im, by nic tej radości nie przyćmiło.
Odrobina radości potrzebna jest nam także podczas przesilenia wiosennego. Pogoda zmienia się szybko – skoki ciśnienia i temperatury
oraz słońce na przemian z deszczem powodują, że nie czujemy się dobrze. Warto zatem poprawić sobie nastrój dobrymi wiadomościami.
Mam nadzieję, że znajdą je Państwo na naszych łamach.
Życzę miłej lektury
Izabela Siwińska
redaktor naczelna
SPIS TREŚCI
6
O zdrowiu w Kowarach
7
Warsztat Miasto 60+. Społeczna Akademia Kultury
8
Wrocław – lider polityki senioralnej
9
Od widowni do sceny
10-11
Bo radość jest w nas
13
ZUS radzi. Wypłata zawieszonych emerytur
14
Starszy pracownik = lepszy pracownik?
Adam Stawiarski
tel. kom. 888 188 641
[email protected]
15
Odporni na wiosnę
Andrzej Wętły
tel. kom. 503 422 579
andrzej.wetly@wrocla wianin.info
16
Miejsce przyjazne seniorowi
17
Gdy komuś nagle przestaje bić serce…
18
Post – zanikająca tradycja
19
To lubię. Krzyżówka z nagrodą
BezPŁAtny mieSięCzniK
ISSN 2353-2114
Właściciel
Wydawnictwo Regiony
ul. Czecha 9/7
59-850 Świeradów-Zdrój
[email protected]
www.region-press.eu
redakcja
ul. Parkowa 25
51-616 Wrocław
tel./fax 71 348 82 48
redaktor naczelna Izabela Siwińska
reklama
[email protected]
Dorota Komar
tel. kom. 503 715 286
[email protected]
dtP
Rafał Tlak
Okładka: Obraz licencjonowany przez
Depositphotos.com/Dr ukarnia Chroma
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść
publikowanych reklam, ogłoszeń i listów. Zastrzegamy
sobie prawo do skrótów i korekt przy publikacji
nadesłanych tekstów.
Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca.
Teksty sponsorowane – (TS).
agazynseniora.pl
w.m
wwwww.magazynseniora.pl
www.magazynseniora.pl
4
nr 11 | mar zec 2014
zASŁuŻOny WyPOCzyneK
Ceny już od 700 zł/tydzień/os.
Dźwirzyno k. Kołobrzegu
29.03 – 19.04.2014
dzieCi do 7 lat – GrAtiS!!!
Na zimowy wypoczynek wybierz Akces Medical Spa
Kilka chwil i znajdziesz się tuż nad brzegiem morza, szum fal ukołysze Twoje zmysły, krystalicznie czyste powietrze utuli Cię orzeźwiającą mgiełką Bałtyku, a piaszczysta plaża zaprosi na cudowny spacer
z widokami malowanymi najpiękniejszymi barwami nadmorskiej
przyrody. Magiczna okolica to tylko część naszej oferty. Proponujemy
Ci zimowy wypoczynek nad morzem, dzięki któremu odzyskasz dobrą
formę, pozbędziesz się swoich dolegliwości, a Twoja uroda rozbłyśnie
naturalnym pięknem.
W Akces Medical Spa znajdziesz wszystko, aby cudownie się zrelaksować i odpocząć po długim spacerze nad morzem. Do dyspozycji
naszych Gości oddajemy wygodne i komfortowe pokoje z łazienkami
i balkonami, wyposażone w telewizor, radio, lodówkę. Oferujemy
dostęp do bezpłatnego internetu Wi-Fi oraz wszystkie udogodnienia,
dzięki którym w naszym Ośrodku poczujesz się jak w domu.
W przestronnej jadalni proponujemy Państwu pełne wyżywienie, tj. 3 posiłki dziennie: śniadanie, obiad, kolacja; wszystkie
posiłki w formie bufetu. Na terenie Ośrodka znajduje się kawiarnia, sala kominkowa i sala fitness, bilard, solarium, gabinet
kosmetyczny i fryzjerski, kiosk z biżuterią oraz kort tenisowy,
boisko do koszykówki i siatkówki. W ramach pobytu oferujemy
korzystanie ze strefy relaksu: basenu, sauny i jacuzzi.
PROMOCJA WIOSENNA 12-18.04.2014
Ceny już od 80 zł/os./doba
WiOSnA nAd mOrzem
Dzięki niepowtarzalnemu nastrojowi i miłej atmosferze będzie to dla Państwa czas relaksu, wypoczynku i refleksji.
Zapraszamy Państwa także na 2-tygodniowe turnusy rehabilitacyjne – od 1195 zł – i pobyty wypoczynkowe oraz zachęcamy do skorzystania
ze specjalnej oferty na zabiegi odnowy biologicznej i SPA, z oferty dla AMAZONEK w bardzo atrakcyjnych cenach.
Przywracamy młodość i radość życia!
Akces Medical Spa | 78-131 Dźwirzyno k. Kołobrzegu | ul. Piastowska 5
tel. +48 94 358 54 81, +48 609 520 709 | [email protected] | www.ow-akces.pl
SENIORZY W REGIONIE
O zdrowiu w Kowarach
Do Centrum Usług Medycznych
i Profilaktyki Zdrowotnej
„Przedwiośnie” w Kowarach
19 lutego br. zjechali liderzy
środowisk senioralnych z Dolnego
Śląska. Wzięli udział w konferencji
pn. „Integracja środowisk
senioralnych”, którą zorganizowała
Fundacja „Pomagam żyć innym”
wraz ze Szpitalem MSW
w Jeleniej Górze oraz przy wsparciu
miasta Kowary.
Seniorzy bawili się podczas wspólnych
zajęć i wysłuchali wielu wykładów dotyczących kwestii zdrowotnych. Wspólna
konferencja Fundacji „Pomagam żyć innym” i szpitala MSW okazała się wielkim
sukcesem. – Przyznam, że mieliśmy tremę
przed tym wydarzeniem, ponieważ nie było
pewności, czy zaproponowany przez nas
program konferencji przypadnie do gustu
seniorom – mówiła Elżbieta Zakrzewska,
dyrektor Szpitala Specjalistycznego MSW
w Jeleniej Górze. – Nasze obawy okazały
się nieuzasadnione. Seniorzy przyjechali
do „Przedwiośnia” liczną grupą, uśmiechnięci i zadowoleni. Zajęcia bardzo im się
podobały.
Atrakcji dla seniorów w Kowarach nie
brakowało. Po krótkim powitaniu gospodyni „Przedwiośnia” Elżbieta Zakrzewska
zaprosiła gości na trening jogi cardio, spacer z kijami nordic walking oraz zajęcia
z carvingu. – Wielką zaletą „Przedwiośnia”
jest bardzo dobrze wykwalifikowana kadra
i był to jeden z wielu powodów, dla których
R
E
K
nasze wspólne konferencje postanowiliśmy zorganizować właśnie w tym ośrodku
– podkreślał Michał Stępień, prezes Fundacji
„Pomagam żyć innym”. – „Przedwiośnie”
ma znakomicie przygotowaną ofertę wypoczynkową i rehabilitacyjną dla seniorów.
Po zajęciach wypoczęci i zadowoleni seniorzy zostali zaproszeni do wzięcia
udziału w panelu, podczas którego poruszane były kwestie zdrowotne. Renata
Ostrowska-Stopczyńska, doktor psychiatrii
Szpitala MSW, starała się przybliżyć seniorom kwestie związane z chorobami wieku
podeszłego. Małgorzata Rzeszut, dietetyk
Szpitala MSW, mówiła o cukrzycy w wieku
podeszłym.
L
A
M
Po feriach taniej!
Nocleg ze śniadaniem tylko 44 zł za dobę!
Seniorze! Skorzystaj z naśnieżonych stoków,
ciepłych basenów termalnych
oraz uroku górskich szlaków!
Zadzwoń i zamów już dziś! Zapraszamy!
6
nr 11 | mar zec 2014
A
Wielkim powodzeniem cieszył się wykład
Lidii Roleskiej, eksperta firmy PANI TERESA
MEDICA S.A., dotyczący zapobiegania powstawaniu żylaków kończyn dolnych.
– Żylaki to plaga XXI wieku, a wcale nie
musi tak być. Można zapobiegać powstawaniu żylaków, można też opóźniać i niwelować rozwój tej choroby. To bardzo ważne, szczególnie dla kobiet – mówiła Lidia
Roleska.
Na ważną kwestię związaną z koniecznością dbania o wzrok przy chorobie cukrzycowej zwróciła seniorom uwagę znana i lubiana
przez nich dr Barbara Lambrinow, okulistka
Gabinetu O.K. OPTYK przy ul. Ogińskiego 4/1
w Jeleniej Górze. – Jeśli chory na cukrzycę
nie będzie regularnie przeprowadzał specjalistycznych badań, może całkowicie stracić
wzrok – przestrzegała dr Lambrinow.
– Bardzo ważne jest, by chory trafił do dobrego okulisty, który prawidłowo zdiagnozuje wadę wzroku i będzie w stanie wcześnie
wykryć rozwój chorób związanych z cukrzycą. Rozwój okulistyki pozwala dziś na to, by
pomóc seniorom w jak najdłuższym zachowaniu dobrego wzroku – mówiła Mariola
Falkowska z Gabinetu O.K. OPTYK.
Wspaniała atmosfera, k tóra panuje
w „Przedwiośniu”, udzieliła się wszystkim.
– Cieszę się, że będą jeszze trzy takie konferencje, bo dziś bardzo dużo się dowiedziałam. Na pewno przyjadę do Kowar z moimi
koleżankami z Uniwersytetu Trzeciego Wieku
na następną konferencję tej fundacji – zadeklarowała jedna z uczestniczek.
Monika Chartmańska
www.seniorada.com.pl
AKTUALNOŚCI
Miasto 60+
– Społeczna Akademia Kultury
W siedzibie Wrocławskiego Centrum
Seniora 13 lutego miała miejsce
kontynuacja debaty „Miasto 60+”,
realizowanej w ramach Społecznej
Akademii Kultury Jacka Żakowskiego,
która jest częścią programu Europejskiej
Stolicy Kultury Wrocław 2016.
Warsztat prowadzony był przez Jacka
Żakowskiego i Pawła Kubickiego. Wśród gości znaleźli się: dr Walentyna Wnuk – doradca
Urzędu Miejskiego Wrocławia ds. seniorów oraz
Robert Pawliszko – kierownik Wrocławskiego
Centrum Seniora. Uczestnikami warsztatu były
głównie osoby starsze, ale także przedstawiciele młodszych generacji, którzy pracują
z seniorami i dla seniorów. Podczas spotkania
goście mogli poddać pod dyskusję najważniejsze według nich problemy wymagające
interwencji. W drugiej części warsztatu poszukiwano rozwiązań oraz tworzono katalog
postulatów, za którego opracowanie i zgłoszenie do prezydenta Wrocławia odpowiedzialny
został dr Paweł Kubicki.
Wśród zgłaszanych postulatów znalazły się
przede wszystkim:  pomoc w rozwijaniu inicjatyw lokalnych;  sposoby na włączenie się
do organizacji wydarzeń w ramach ESK 2016;
 umożliwienie sprzedaży przez organizacje
senioralne wyrobów własnych, wpływającej
na pomnożenie budżetu;  polepszenie standardu lokali na kluby seniora i obniżenie czynszów za nie;  umożliwienie wykorzystania
przestrzeni miejskich na lokale do użytku dla
p
r
o
m
grup seniorów; • darmowe bilety komunikacji
miejskiej;  ulgowe bilety do kina – w ramach
ESK 2016;  zmiana godzin spektakli;  likwidacja barier architektonicznych i komunikacyjnych w przestrzeni publicznej;  dostępność
opieki medycznej i specjalistów oraz ubezpieczeń społecznych;  specjalne fundusze
na rzecz osób wykluczonych i starszych oraz
na rozbudowę ośrodków medycznych;  subtelność w definiowaniu komunikatów w reklamach usług ubezpieczeniowych dla seniorów;
 zwiększenie świadomości osób starszych
wobec czyhających na nie niebezpieczeństw
i oszustw;  ułatwiony dostęp do oferowanych
dotacji czy zajęć, bez różnicowania według
kryterium wieku i wykształcenia;  dostępność i obecność podręczników dla seniorów
– z różnych dziedzin;  doradztwo i wsparcie dla opiekunów osób starszych;  zmiana
w podejściu, mentalności i wzrost wiedzy
o osobach starszych i procesie starzenia się
– naturalizowanie starości;  przeciwdziałanie
ubezwłasnowolnieniu osób starszych oraz
stosowaniu przemocy psychicznej, fizycznej
i finansowej;  problemy z nadmiarem, selekcją oraz dotarciem z właściwą informacją;
 trudności z aktywizacją seniorów.
Robert Pawliszko w komentarzu przedstawił te obszary, w których na terenie
Wrocławia są realizowane postulaty, między
innymi obniżone czynsze dla klubów seniora, opieka nad osobami niesamodzielnymi
opuszczającymi szpital, działanie programu
prewencyjnego, zainicjowanego i realizoo
c
j
a
wanego przez Komendę Miejską Policji we
Wrocławiu we współpracy z najważniejszymi instytucjami miejskimi, czyli Akademii
Bezpieczny Senior.
Pozytywną opinię na temat Akademii
Bezpieczny Senior, a także Akademii Rozwoju
Seniora, programu edukacji liderów i potencjalnych liderów środowisk senioralnych,
realizowanego przez Wrocławskie Centrum
Seniora, wyraziła również dr Walentyna Wnuk.
Robert Pawliszko zwrócił uwagę na Szkołę
Liderów, prowadzoną w strukturach Akademii
Rozwoju Seniora. Ma ona dwustopniowy charakter i edukuje liderów w obszarze szeroko
pojętej problematyki starości.
Redaktor Jacek Żakowski sklasyfikował
seniorów według ich potrzeb i problemów.
Wyróżnił grupę wymagającą opieki, sugerując
rozwiązanie za pomocą systemu wzajemności
pomocy, zasygnalizowanej już podczas debaty; grupę osób do „wyciągnięcia z domu”, z sugestią bazowania na skutecznych zachętach;
grupę zainteresowanych, chcących działać
i aktywizować się, ale nieposiadających właściwej informacji. Zdaniem prowadzącego,
problem z dotarciem z informacją jest jednym
z najważniejszych spośród tych, którymi należy się zająć. Większość uczestników, pomimo
rozwoju edukacji internetowej seniorów, jako
jedyny pewny sposób wskazało zorganizowany kontakt bezpośredni.
Podsumowując kilkugodzinne spotkanie,
redaktor Żakowski zwrócił uwagę na: • instytucjonalizację celową;  potrzebę weryfikacji
dotarcia do seniorów i zrozumienia przez nich
wysłanej informacji;  rozwój wolontariatu
senioralnego – dzięki edukacji do niego we
właściwym momencie, którym jest przejście
na emeryturę;  dbałość o wolontariuszy
i stały kontakt z nimi.
Joanna Ryłko, WCS
R
E
K
L
A
nr 11 | mar zec 2014
M
A
7
SPRAWY SENIORÓW
Wrocław – lider polityki senioralnej
Rozmowa z Jackiem Żakowskim – dziennikarzem, publicystą, kierownikiem Katedry Dziennikarstwa Collegium Civitas
w Warszawie, pomysłodawcą i prowadzącym Społeczną Akademię Kultury.
Zakończył się właśnie warsztat „Miasto 60+”
prowadzony w ramach Społecznej Akademii
Kultury. Uczestniczył też Pan w debacie
z seniorami w Kinie Nowe Horyzonty. Jak,
według Pana, kształtuje się środowisko wrocławskich osób starszych? Czy nasi seniorzy
czymś Pana zaskoczyli?
– Na uwagę zasługuje fakt, że jest to pierwsze
z dotychczasowych spotkań, na którym nie doszło wśród uczestników do awantury… Wrocław
z pewnością jest jednym z polskich liderów polityki senioralnej. Miałem okazję spotkać się z aktywną częścią tego środowiska. Niestety, nadal
pozostaje problem środowiska nieaktywnego,
na którego istnienie wskazują dane statystyczne
podawane w trakcie debaty.
Jakie są według Pana najpoważniejsze problemy seniorów?
– Wszelkie problemy wiążą się tak naprawdę z wyzwaniem stojącym przed nami.
„Jesteśmy pod koniec lata, a surowa zima
przed nami”… Moment przełomowy
stanowi przejście na emeryturę i różnice
skokowe, wydłużająca się średnia długość życia, która już niedługo zgromadzi całkiem dużą rzeszę seniorów. Jakość
i skala zjawiska będzie coraz większa
i inna. „Widać nadciągającą zimę, ale
jeszcze jej nie ma – trzeba zatem myśleć
o rozwiązaniu!”. Nie ma sporu co robić,
tylko jak. Kluczowe problemy dotyczą
aktywizacji osób kończących etap życia
zawodowego, konsumpcji przez nich kultury i wolontariatu senioralnego. Pomysły na
rozwiązanie są, ale kłopotem są… nasze nawyki.
Potrzebna jest integracja instytucji zależnych
od władz samorządowych, czyli szkół, domów
kultury, bibliotek czy ośrodków zdrowia, i ich
pomocy realizowanej różnymi sposobami. Ten
bezlik instytucji niewystarczająco współpracuje
ze sobą. Mogłoby być lepiej i to nawet dzięki
drobnym zabiegom strukturalnym. Jeśli chodzi
o zmianę kulturową osób starszych, jest to barP
R
O
dziej potencjał niż kłopot. Kłopot będzie, jeśli
oddali się działania zmierzające do wykorzystania tego potencjału.
Jak zatem ocenia Pan potencjał seniorów?
– Z wrocławskim środowiskiem seniorów
jest lepiej niż mi się wydawało, aczkolwiek są
pewne zagrożenia, wspomniane choćby już
trudności w integracji instytucjonalnej. Główne
wyzwanie starzenia się to potrzeba nadania
temu zjawisku odpowiedniej rangi, do której
na razie daleko nam, i to nie tylko w kontekście
Wrocławia, ale i pozostałych miast, w skali całej
Polski. Dotyczy to przykładowo odpowiedniego
programu utrzymania bądź wywołania aktywności sportowej wśród seniorów, którzy nie mają
tego nawyku. Potrzeba tworzenia specjalnych
programów występuje w każdej dziedzinie życia
seniorów, szczególnie zaś zdrowotnej. Mam tu
na myśli przede wszystkim sieć geriatrów, którzy
powinni minimalizować złe skutki leczenia przez
innych lekarzy, prowadzić profilaktykę zdrowego trybu życia, przyczyniając się tym samym do
podnoszenia jakości życia seniorów. Problemy
z tym zjawiskiem narastają jednak na szczeblu
samorządowym.
Problemów, które dotyczą starości i starzenia się, jest wiele. Czy podczas warsztatu
udało się znaleźć antidotum na nie?
M
– W pewnych obszarach problemowych
tak. Najważniejsze z nich dotyczą stworzenia
integratora systemowego wobec wszystkich
jednostek samorządowych, do których należy
również zarządzanie wolontariatem senioralnym. Stymulowanie wolontariatu powinno
nastąpić w momencie przejścia na emeryturę.
Konieczna jest zatem diagnoza w tym aspekcie,
uchwycenie tego momentu i odpowiednie
jego wykorzystanie oraz podejście do wolontariuszy-seniorów.
Odnosząc się do projektu Społecznej
Akademii Kultury, która jest częścią programu Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław
2016, jak ocenia Pan przygotowania
Wrocławia do tego wydarzenia i jak wpisuje
się w nie prowadzona przez Pana Akademia?
– Na obecnym etapie Wrocław ma jeszcze
wiele do zrobienia i do przygotowania na tę imprezę. W podobnej zresztą kondycji było
większość dotychczasowych stolic kultury. Akademia pomaga to uporządkować
poprzez podejmowanie społecznych
problemów życia miejskiego i próby wypracowania możliwości rozwiązań oraz
ich wykorzystania w ramach kompetencji
miasta. Nadchodzi moment na ustalenie, ile jest samorządności, a ile działań
społecznych w tym wydarzeniu. Ważny
będzie ten współczynnik, który powinien
opierać się na permanentnym dialogu,
deliberacji, wartości samej w sobie…
Z pewnością wsparcie kultury poprzez
udział społeczny oznacza poczucie współsprawstwa, co z kolei wpływa na jakość życia i efekt zadowolenia, który tak naprawdę jest ważniejszy
niż efekt końcowy.
Dziękuję za poświęcony czas i za projekt
„Miasto 60+” w imieniu wrocławskich seniorów oraz Wrocławskiego Centrum Seniora.
Joanna Ryłko
WCS
O
Spełnij marzenie dzieci o gorącym posiłku
– przekaż 1%
Pamiętaj o dzieciach cały rok
Raiffeisen BANK
13 1750 1253 0000 0000 0613 0151
8
nr 11 | mar zec 2014
C
J
FUNDACJA „DOBRY DUSZEK”
ul. Mokra 2, 26-610 Radom
tel. 48 369 02 84
tel./fax 48 679 70 01
www.fundacjadobryduszek.pl
e-mail: [email protected]
NIP: 796-26-86-636
REGON: 140205950
KRS: 0000239253
A
AKtuALnOŚCi
MIĘDZYPOKOLENIOWY
PROJEKT SOCJALNY
Od widowni
do sceny
trwa projekt „Od widowni do sceny”,
którego celem jest integracja
społeczno-kulturowa dzieci
z Wrocławskiego Centrum Opieki
i Wychowania przy ul. Lekcyjnej 29
z seniorami z Wrocławskiego
Centrum Seniora.
Projekt realizowany jest przez słuchaczy
trzeciego roku Kolegium Pracowników Służb
Społecznych we Wrocławiu. Do udziału w realizacji projektu zaproszeni zostali seniorzy z organizacji działających we Wrocławskim Centrum
Seniora: członkowie grupy O-CAL-eni oraz sekcji
„Rekonstrukcji sukien dawnych”.
Inicjatywa uruchomienia projektu jest wynikiem przeprowadzonej przez słuchaczy KPSS diagnozy, która wykazała, że myślenie dzieci o osobach starszych jest negatywne i bardzo stereotypowe. Głównym celem projektu jest zatem zmiana ich nastawienia wobec osób starszych, między
innymi poprzez zwiększenie kontaktów dzieci
z Wrocławskiego Centrum Opieki i Wychowania
z seniorami. Założenia grupy biorącej udział
w projekcie związane są również ze zwiększeniem pozytywnych doświadczeń w kontaktach z
osobami starszymi, przekazywaniem tradycji, poprawą komunikacji dzieci z seniorami, zmianą
myślenia o osobach starszych, zwiększeniem
szacunku dla osób starszych. Zaplanowane działania, mające na celu osiągnięcie postawionych
celów, to między innymi: „Podwieczorek u babci
i dziadka”, wspólne warsztaty teatralne, wyjścia
do teatru, udział dzieci w warsztacie rękodzieła
we Wrocławskim Centrum Seniora oraz przygotowanie międzypokoleniowego przedstawienia
z udziałem dzieci i seniorów.
We Wrocławskim Centrum Seniora 27 stycznia odbyło się pierwsze spotkanie dzieci z se-
R
reGiOny-reGiOnen
znajdź
nas
na
liwość wzajemnego poznawania się poprzez
przedstawianie się gestem oraz za pomocą
wskazywania na cechy łączące obecnych,
a ujawniane poprzez ruch i mimikę. Ćwiczono
również wyrażanie emocji w postaci grupowego tupania, śmiania się, zachwycania czy
ponurego wzdychania. Kulminacyjny moment
warsztatów – przygotowanie przez dwu- lub
trzyosobowe zespoły recytacji wierszy z podziałem na role – ujawnił pełne zaangażowanie
w tę czynność każdego z uczestników oraz ich
współpracę. Objawiało się to zarówno w trakcie
przygotowań, jak i profesjonalnych występów
każdej z grup, nagrodzonych gromkimi brawami widowni oraz pochwałami prowadzącej.
Karolina Kosior, podsumowując zajęcia, zadała
uczestnikom zadanie domowe – zapoznanie
się ze scenariuszem przedstawienia, do którego, po poczynionych w trakcie warsztatów
obserwacjach, dokonała podziału ról.
Spotkanie zakończyło się w radosnej atmosferze i zadowoleniu zarówno ze strony
dzieci, jak i seniorów oraz zapowiedzią kolejnego etapu projektu – artystycznych warsztatów, podczas których tworzone będą kostiumy do spektaklu. Warsztaty odbędą się we
wtorek 25 lutego w siedzibie Wrocławskiego
Centrum Seniora, a przeprowadzą je dla dzieci panie z grupy „Rekonstrukcji sukien dawnych” pod przewodnictwem Ewy Landsberg
i Kazimiery Ochlik.
niorami z grupy O-CAL-eni oraz organizatorami projektu. Niespodzianką był poczęstunek
dla dzieci przygotowany przez O-CAL-onych,
a także prezenty od dzieci dla seniorów – kolorowe gipsowe figurki. „Podwieczorek u babci
i dziadka” pozwolił na wzajemne poznanie się
uczestników projektu i wstępne zaznajomienie
się z planowanym przebiegiem oraz celowością
wszelkich działań podejmowanych wspólnie
przez czas trwania projektu, czyli do kwietnia
2014 roku. Głównym przedsięwzięciem projektu jest przygotowanie spektaklu teatralnego,
w którym doświadczeni w teatralnych poczynaniach członkowie grupy O-CAL-eni wystąpią
wspólnie z dziećmi.
10 lutego w siedzibie Wrocławskiego Centrum
Opieki i Wychowania przy ul. Lekcyjnej 29
miało miejsce drugie spotkanie dzieci i seniorów – warsztaty teatralne z zaproszoną do
udziału w projekcie scenarzystką i reżyserką
przedstawienia, studentką wiedzy o teatrze na
Uniwersytecie Jagiellońskim – Karoliną Kosior.
Wspólna praca dzieci i seniorów, pod okiem
pani Karoliny, polegała głównie na wstępnych
ćwiczeniach teatralnych – artykulacji dźwięków,
ćwiczeniu intonacji, niewerbalnej strony języka,
czyli gestykulacji i mimiki, oraz recytacji humorystycznych bajek w celowo wymieszanych
wiekowo zespołach.
Na bazie przygotowanych przez Karolinę
Kosior ćwiczeń uczestnicy projektu mieli możE
K
L
Pierwsza we Wrocławiu
ul. Świdnicka 48
róg Świdnickiej i Piłsudskiego
A
M
A
godziny otwarcia:
pon.-pt. 8:00-21:00
sob. 8:00-16:00
www.e-ZikoApteka.pl
nr 11 | mar zec 2014
9
NASZ TEMAT
Dolnośląski Przegląd Artystycznie Zakręconych Seniorów
Bo radość jest w nas
Wszyscy kochają scenę, rywalizację i sztukę. Są amatorami, których łączy wspólna pasja,
śpiew, zabawa, radość życia. O kim mowa? O uczestnikach pierwszej edycji Dolnośląskiego
Przeglądu Artystycznie Zakręconych Seniorów pn. „Bo radość jest w nas”.
R
REKLAMA
E
K
L
A
M
A
i003564249
Dom Seniora „Piastów Gród”
z myślą o wygodzie i bezpieczeństwie Pensjonariuszy
oferuje:
apartamenty oraz pokoje 1- i 2-osobowe
z łazienkami
całodobową opiekę pielęgniarską
opiekę lekarską
opiekę duszpasterską – msze święte raz
w tygodniu
udzielenie pomocy w podstawowych
czynnościach życiowych, pielęgnacji oraz
niezbędnej pomocy w załatwianiu spraw
osobistych
5 posiłków dziennie
niekonwencjonalną terapię zajęciową
przestrzenne pomieszczenia bez barier
architektonicznych: pokój dzienny, kaplica,
jadalnia, gabinet lekarski i zabiegowy, sale
rehabilitacji
w każdym pokoju znajduje się telefon, TV,
radio, lodówka, internet, system przywoławczy
monitoring zewnętrzny zwiększający
bezpieczeństwo funkcjonariuszy
dużą altanę grillową
grotę SPA
dla gości Pensjonariuszy dostępny nocleg
Dom Seniora „Piastów Gród”
Duszniki-Zdrój
ul. Zdrojowa 32
tel. 602
74 866
60 ii 509
508 469
549 852
433
tel.
40492
003
www.piastowgrod.pl
[email protected]
10
nr 11 | mar zec 2014
Ogromnym dobrodziejstwem, prawdziwą
krynicą żywotności jest posiadanie zdolności twórczych. Aktywność kulturalna przynosi
seniorkom i seniorom olbrzymią satysfakcję
i mnóstwo radości. I nie jest ważne, czy obrany
temat jest liryczny, refleksyjny czy humorystyczny
– scena i spotkanie z widownią zawsze jest dużym
przeżyciem. Fantastyczna chwila, która daje poczucie wolności, pozytywnie zmienia nawet najbardziej nieszczęśliwych, samotnych czy chorych.
Takie wspaniałe chwile przeżyli zarówno występujący na scenie artyści, jak i zaproszeni goście Dolnośląskiego Przeglądu
Artystycznie Zakręconych Seniorów. Przegląd
zorganizowali: Departament Polityki Zdrowotnej
Urzędu Marszałkowskiego Województwa
Dolnośląskiego, Platforma Wiedzy i Wymiany
Doświadczeń Dolnośląskich Seniorów oraz
4. Regionalna Baza Logistyczna. Impreza była
objęta patronatem wicemarszałka województwa
dolnośląskiego Jerzego Michalaka.
W pierwszym dniu przeglądu (26 lutego) artystów oceniało jury w składzie: Jacek Gawroński
– muzyk, śpiewak operowy, dyrektor Wydziału
Kultury UMWD (przewodniczący jury), Joanna
Gąsiorek – muzyk, kompozytor, wicedyrektor
Centrum Edukacji Kulturalnej Dzieci i Młodzieży
we Wrocławiu oraz Barbara Szarejko – muzyk, dyrygent, kierownik chóru „Dumka” przy Spółdzielni
Mieszkaniowej Kozanów IV we Wrocławiu.
Przegląd prowadził Jerzy Rafał Baniak, pomysłodawca i współtwórca Dolnośląskiego
Forum Integracji Seniorów, doskonale znany
z działań podejmowanych na rzecz środowiska
senioralnego.
nASz temAt
R
E
wemu „Siwy Włos” z Piławy Górnej. Zespołem
kieruje Janina Starościk, a kierownikiem muzycznym jest Józef Król. Drugie miejsce zajęła grupa
kabaretowa „Bałamutki”, działająca w ramach
teatru międzypokoleniowego Miękińskiego
Uniwersytu Trzeciego Wieku w Miękini. Pierwsze
miejsce przyznano jednogłośnie kabaretowi
„Bella Mafia”, działającemu przy Karkonoskim
Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Jeleniej Górze.
W kategorii duety jurorzy przyznali drugie
miejsce Janinie Kitajczuk i Stanisławowi Ziejce,
reprezentującym grupę wokalną „Senior”
z Miękini. Pierwsze miejsce zajęły członkinie chóru „Apasjonata” – Krystyna Kubicha
i Bernadeta Czarnecka. Natomiast wśród solistów jurorzy nagrodzili solistki chóru „Radość”.
Drugie miejsce przyznali Barbarze Jedynak,
a pierwsze – Hannie Kaliś.
Zarówno w indywidualnych, jak i w zespołowych zmaganiach konkursowych doskonale zaprezentowali się także pozostali artyści: Zespół
„Leszczynki” z Dobroszyc, kierowany przez
Urszulę Maleszkę, Helena Homa z Miękińskiego
UTW, Jan Aleksa z kabaretu „Kabarecik
– Kuplecik” z Wrocławia.
W imieniu widowni gratuluję i dziękuję za piękne chwile wszystkim Artystycznie
Zakręconym Seniorom.
Barbara Jakimowicz-Klein
dzie trzygłosowym. Od 2013 r. zespół pracuje
pod kierownictwem Bartosza Jugo, absolwenta
Wydziału Dyrygentury Wrocławskiej Akademii
Muzycznej.
Wyróżnienia Dolnośląskiego Przeglądu
Artystycznie Zakręconych Seniorów otrzymały:
Chór Seniora „Gajowice” z Wrocławia, założony
w 2009 r. i prowadzony przez Sandrę Stankiewicz,
oraz działający od 2001 r. Chór „Dnia Jednego”
z Prochowickiego Ośrodka Kultury i Sportu, pod
dyrekcją Izabeli Grochowskiej-Gajos.
Słowa uznania należą się wszystkim chórom i zespołom uczestniczącym w przeglądzie,
a były to: chór „Magnolia” przy Stowarzyszeniu
„Przyjazne Osiedle” Nowy Dwór we Wrocławiu,
Grupa wokalna „Senior” z Miękini, Zespół Ludowy
„Aster” z Domasława, „Lutynianie” z Miękini, Chór
„Cantare” UTW z Nowej Rudy-Słupca, chór UTW
„Sursum Corda” z Uniwersytetu Wrocławskiego.
W drugim dniu przeglądu (27 lutego) artystów oceniało jury w składzie: Barbara Szarejko
(przewodnicząca jury), Konstancja Kochaniec
– muzyk i kompozytor muzyki do filmów fabularnych, dokumentalnych i programów telewizyjnych oraz Bogdan Michalewski – aktor, reżyser, instruktor teatralny, dyrektor artystyczny
Teatru na Bruku.
W kategorii kabarety trzecie miejsce przypadło w udziale zespołowi kabaretowo-estrado-
W zaprezentowanym repertuarze znalazły
się zarówno pieśni patriotyczne i historyczne,
jak i kresowe, pieśni ludowe, klasyczne pieśni
polskich kompozytorów, piosenki popularne,
biesiadne i inne okazjonalnie śpiewane a capella
lub z akompaniamentem.
Laureatem pierwszego miejsca został chór
UTW „Atena” z Obornik Śląskich pod dyrekcją
mgr Ewy Skubisz. Liczący 30 osób chór uświetnia
uroczystości państwowe i kościelne, występuje
dla środowiska lokalnego, m.in. w Domu Pomocy
Społecznej. Zdobył prestiżowe nagrody w różnych konkursach i przeglądach, m.in. w 2009 r.
drugie miejsce w Juwenaliach Trzeciego Wieku
w Warszawie.
Zdobywcą drugiego miejsca był chór
„Radość”, który istnieje od października
2008 roku przy Klubie 4. Regionalnej Bazy
Logistycznej we Wrocławiu. Kierownikiem jest
Stanisław Śliwiński, chór liczy 22 osoby. W 2010 r.
zdobył pierwsze miejsce w Przeglądzie Chórów
Senioralnych im. Zofii Marzec oraz w 2013 r. trzecie miejsce w Przeglądzie Chórów Senioralnych
i Zespołów Śpiewaczych.
Trzecie miejsce zajął chór „Pasjonata”
z Wrocławia. Powstał w 2009 r. i działa w ramach
UTW w Uniwersytecie Ekonomicznym. Liczący
35 osób chór wykonuje utwory polskich i zagranicznych kompozytorów, zazwyczaj w ukła-
K
L
A
M
A
Dworek Prawdzic
Niechorze nad morzem
DOMKI LETNISKOWE W LESIE SOSNOWYM
100 M OD MORZA
– segmenty -trzy -cztero -pięcioosobowe
WCZASY RODZINNE
– PRZEZ CAŁY ROK ATRAKCYJNE CENY
• położony na wydmie
• własne zejście na plażę
• prawdziwie domowa kuchnia
• kompleks basenowy
• place zabaw i pokój zabaw dla dzieci
• zabiegi SPA
ZAPROSZENIE DLA SENIORA
od 2.01.2014 do 31.05.2014
oraz od 15.09.2014 do 22.12.2014
6-dniowy pobyt
• 5 noclegów
• 3 posiłki dziennie
• sala fitness
• dwa zabiegi dziennie
e
jedyn ł
z
480
a
osob
Niechorze, ul. Szczecińska 15, tel. (+48) 91 38 63 563, [email protected]
Więcej informacji na stronie internetowej www.prawdzic.pl
nr 11 | mar zec 2014
11
www.gloria.wroc.pl
tel. całodobowy 71 338 19
19
Służymy Państwu bezpłatn¹ porad¹ i wsparciem przez 24 godziny na dobê.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ca³odobowo wykonujemy przewozy osób zmar³ych, udzielamy bezp³atnych informacji i porad
Kompleksowo organizujemy ceremonie pogrzebowe, zajmuj¹c siê wszystkimi formalnoœciami
Organizujemy kremacje wraz z po¿egnaniem
Oferujemy us³ugi w zakresie ekshumacji na terenie kraju
Prowadzimy sprzeda¿ pomników urnowych oraz obramowañ na groby
NOWOŒÆ. Plany pogrzebowe – ostatnie po¿egnanie zgodnie z Twoj¹ wol¹
Posiadamy najwiêksz¹ ‚otê karawanów na terenie Wroc³awia: nowoczesne, ciche meleksy
Dysponujemy w³asn¹ ch³odni¹ i sal¹ po¿egnañ
Organizujemy ceremonie pogrzebowe osób nieposiadaj¹cych œwiadczeñ ZUS
Gwarantujemy najni¿sze ceny us³ug i akcesoriów funeralnych
Wkrótce otworzymy jedyny we Wrocławiu
nowoczesny Dom Pogrzebowy wraz z KREMATORIUM
przy ul. Kwiatkowskiego 9
Podczas „drzwi otwartych”
odpowiemy na wszystkie pytania i oprowadzimy po obiekcie
AKTUALNOŒCI na:
www.krematoriumgloria.pl
ul. W³odkowica 35
tel. 71 344 39 46
ul. Legnicka 62
tel. kom. 519 178 663
ul. Trzebnicka 72
tel. 71 794 01 07
ul. œw. Antoniego 22
tel. 71 343 77 31
ul. Zaporoska 85
tel. 71 338 19 19
ul. Bogus³awskiego 31
tel. 71 336 22 98
ul. Bema 15
(obok Fortis Bank)
tel. 71 794 01 12
ul. Dolnobrzeska 4
(Leœnica)
tel. 71 349 58 84
ul. Krzywoustego 318
(Psie Pole)
tel. 71 794 01 12
POrtFeL SeniOrA
Wypłata zawieszonych emerytur
19 lutego 2014 r. weszła w życie ustawa
regulująca zasady ustalania i wypłaty
emerytur zawieszonych między
1 października 2011 r. a 21 listopada 2012 r.
płatę zawieszonej emerytury – zaświadczenie
pracodawcy o wysokości przychodu uzyskanego
w 2011 i w 2012 r. (o ile zaświadczenia takiego
nie złożyły wcześniej). Dotyczy to osób, które
do 31 października 2011 r. nie ukończyły wieku
emerytalnego, wynoszącego 60 lat dla kobiet
i 65 lat dla mężczyzn.
KOmu PrzySŁuGuJe WyPŁAtA
zAWieSzOneJ emerytury?
Wypłata zawieszonej emerytury przysługuje osobom, które prawo do niej nabyły przed
1 stycznia 2011 r., a wypłata została zawieszona od
1 października 2011 r., w związku z nierozwiązaniem stosunku pracy z ówczesnym pracodawcą.
WyPŁAtA tyLKO nA WniOSeK
ZUS wyda decyzję w sprawie wypłaty zawieszonej emerytury po złożeniu wniosku przez
emeryta. Wniosek, podpisany przez emeryta,
musi zawierać:
• imię i nazwisko oraz adres zamieszkania,
• numer emerytury,
• nazwę i adres Oddziału ZUS,
• informację, że wniosek dotyczy wypłaty emerytury zawieszonej w okresie od 1 października
2011 r. do 21 listopada 2012 r. wraz z odsetkami.
Warto zawrzeć we wniosku dodatkowe informacje, np. że aktualnie sprawa znajduje się
w sądzie okręgowym, albo że odwołanie zostało
wycofane z sądu.
WyPŁAtA OdSeteK
Do kwoty zawieszonej emerytury doliczone
zostaną odsetki, liczone do dnia wejścia w życie
ustawy, czyli do 19 lutego 2014 r. Osoby, którym
wypłacono zawieszoną emeryturę na podstawie
prawomocnego wyroku, w którym sąd oddalił
roszczenie o odsetki albo nie orzekł o odsetkach,
będą mogły zgłosić w najbliższej placówce ZUS
wniosek o wypłatę samych odsetek.
zArOBKi emerytA A KWOtA WyPŁAty
zAWieSzOneJ emerytury
E
W JAKim CzASie zuS WydA deCyzJę?
Ustawowy termin na wydanie decyzji w sprawie wypłaty zawieszonej emerytury wynosi
60 dni. Jeżeli dla wydania decyzji zajdzie konieczność przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, 60 dni liczy się od daty wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji
– np. datą wpływu do ZUS zaświadczenia pracodawcy o wysokości przychodów emeryta.
CO ze SPrAWAmi, KtÓre Są W Sądzie?
Osoby, których emerytury podlegają rozliczeniu, muszą złożyć – wraz z wnioskiem o wyR
lającego wypłatę emerytury za okres od
1 października 2011 r.
Jeżeli emeryt złoży wniosek o wypłatę zawieszonej emerytury, ZUS wycofa apelację w całości
lub w części i – po zakończeniu postępowania
sądowego – wyda decyzję w sprawie wypłaty
emerytury w zakresie wynikającym z ustawy.
 Sprawy, w których emeryt wniósł odwołanie
od decyzji ZUS, odmawiającej wypłaty emerytury za okres od 1 października 2011 r.
Jeżeli emeryt złoży wniosek o wypłatę zawieszonej emerytury, ZUS zawiesi postępowanie
do czasu zakończenia przez sąd postępowania
sądowego prawomocnym orzeczeniem. Decyzja
w sprawie wypłaty zawieszonej emerytury zostanie wydana po złożeniu przez emeryta wniosku
o podjęcie postępowania.
 Sprawy, w których Oddział ZUS wniósł apelację od wyroku sądu okręgowego, ustaK
L
A
M
A
Wrocław ul. Komandorska 4a
ul. Swobodna 1
Bądź sprytny
KUPUJ
NAJTANIEJ
Magnez + witamina B6 jest polecany osobom szczególnie narażonym na niedobory magnezu,
wywołane stresem czy niewłaściwą dietą. Magnez wzmacnia pracę układu nerwowego, zapobiega
skurczom i osłabieniu mięśni oraz ułatwia koncentrację i zapamiętywanie. Witamina B6 zmniejsza
uczucie zmęczenia i znużenia organizmu. Podmiot odpowiedzialny: Polski Lek
CENA: 2,59 ZŁ
nr 11 | mar zec 2014
13
PORTFEL SENIORA
Starszy pracownik
= lepszy pracownik?
Kilka zawodów
lub przekwalifikowanie
W dzisiejszych czasach żyjemy dłużej
niż kiedykolwiek wcześniej. Jednocześnie
wydłuża się okres aktywności zawodowej.
Według Eurostatu, w 2020 roku osoby
po 60. roku życia będą stanowić niemal
jedną czwartą naszego społeczeństwa.
W celu dostosowania się do warunków
rynku pracy, na pewnym etapie kariery
zdecydowana większość z nas będzie
musiała rozważyć przekwalifikowanie
się. Dotyczy to również starszych stażem
pracowników. Ekspert monsterpolska.pl
radzi, jak zarządzać wiekiem i dlaczego
warto tworzyć wielopokoleniowe zespoły.
Talenty czekają
Według badań Amerykańskiego Biura
Statystyk Pracy, osoby starsze są bardziej lojalne wobec swoich pracodawców. Średni
staż pracy w jednej firmie dla osób w wieku
55-64 jest około trzy razy dłuższy niż osób
w wieku 25-34. Dane te potwierdzają także
wnioski autorów „Diagnozy obecnej sytuacji kobiet i mężczyzn 50+ na rynku pracy
w Polsce”. Oznacza to, że zatrudnienie pracownika ze starszego pokolenia będzie się wiązało
z mniejszą rotacją podwładnych, a tym samym
oszczędnością kosztów związanych ze szkoleniem nowych osób. Dodatkowo, zatrudnienie
pracowników po pięćdziesiątym roku życia
zwalnia z opłacania za nich składek na Fundusz
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Krótszy jest także okres opłacania zasiłku chorobowego.
P
R
O
W ciągu ostatnich kilku lat wielu pracodawców zmniejszyło zatrudnienie, często kosztem
menedżerów średniego szczebla. – Jak pokazują nasze analizy, pracodawcy szukają teraz
głównie pracowników o konkretnych umiejętnościach – mówi Małgorzata Majewska, ekspert portalu monsterpolska.pl. – Wśród osób
obecnych na rynku pracy starają się znaleźć
te najbardziej wszechstronne i posiadające
najwięcej kompetencji. Najczęściej pula talentów, które ma pracownik jest tym większa, im
bardziej jest on doświadczony. Dlatego pracodawcy powinni przychylniej spojrzeć na kandydatów w wieku 50+.
Mimo że starsi pracownicy mogą być nowi
w danej firmie lub branży, są oni wyposażeni w szereg tzw. uniwersalnych umiejętności,
które zdobywali w trakcie swojego zatrudnienia. Zdobyte doświadczenie dodaje im wielu
cennych cech, które może wykorzystać nowy
pracodawca.
Przez ostatnie lata ukształtował się określony model drogi zawodowej i pod koniec
aktywności zawodowej pracownik był w stanie
dojść do stanowiska starszego specjalisty lub
menedżera.
– Dziś nasze życie zawodowe się wydłuża,
a konieczność zmiany branży wiąże się z rozpoczynaniem wspinania się w hierarchii na nowo.
Kandydaci z tego segmentu wiekowego muszą
być jednak na to otwarci – wyjaśnia Małgorzata
Majewska.
M
Dojrzali pracownicy, zmieniający ścieżkę
kariery, zazwyczaj wybierają całkowicie nowy
zawód. – Są bardzo dobrze zmotywowani i podejmują wyzwania związane z nauczeniem się
tajników nowej pracy – mówi ekspert portalu
monsterpolska.pl. – Mają też wysoki poziom
entuzjazmu i zaangażowania, a to są cechy pożądane u każdego pracownika.
Obopólne korzyści
Co zatem może zyskać pracodawca, zatrudniając starszego pracownika? – Takich pracowników często charakteryzuje spokojniejszy
temperament i większa cierpliwość, co jest
konsekwencją ich życiowego doświadczenia
– podkreśla Małgorzata Majewska. – Nawet
w obliczu sytuacji kryzysowych są w stanie
zachować spokój, często obcy młodszemu
pokoleniu. Dzięki wiedzy zdobywanej przez
lata mogą więc być mentorami dla mniej doświadczonych współpracowników. Stanowią
nieocenione źródło informacji, szczególnie dla
pracowników tzw. pokolenia Y, czyli będących
w wieku 18-25 lat).
Zróżnicowana struktura
Jak wynika z badań Carol. P. Harvey i M. June
Allard, kluczowa dla środowiska pracy jest jego
różnorodność. Każda firma powinna budować swoje zespoły, dobierając przedstawicieli
różnych grup wiekowych o różnorodnym doświadczeniu – wtedy będzie osiągała najlepszy poziom efektywności i zmniejszy rotację
pracowników. Dlatego zatrudnienie pracowników w wieku 55+ niesie ze sobą liczne korzyści. Zdobywane przez nich latami talenty,
doświadczenie i wiedza czynią z nich doskonałych mentorów i wzór dla młodszych, wchodzących na rynek pracy osób. Stanowią doskonały fundament silnego i nowoczesnego
miejsca pracy.
O
C
J
A
J
A
Każde zwierzę ma swoją historię, czasami bardzo bolesną. Pomóżmy im
zatrzeć złe wspomnienia i sprawmy, by wierzyły w ludzką dobroć.
Wspomóż Arkadię – przekaż 1%
Zajrzyj do nas na www.przytulisko.glowno.pl
Towarzystwo Przyjaciół Zwierząt „ARKADIA” w Głownie
ul. Bielawska 7, m. 2, 95-015 Głowno
nr konta: 49 8787 0000 0024 6482 2000 0001
SGB Bank SA SWIFT/BIC kod: GBWCPLPP
KRS: 0000 345 382
P
R
O
M
KRS 0000278355
Lukas Bank
25 1940 1076 3027 9045 0000 0000
ul. Częstochowska 60, 93-121 Łódź
tel. 516 477 002, 514 010 310, 507 524 829
14
nr 11 | mar zec 2014
O
C
TWÓJ
RATUJE
NIE JEDNO ŻYCIE
NA ZDROWIE
Odporność wiosną
Po długiej zimie z utęsknieniem czekamy
na pierwsze promienie wiosennego
słońca. Niestety, wiele osób musi swoje
plany odłożyć w czasie, ponieważ początek
wiosny często wiąże się z przeziębieniem
i ogólnym osłabieniem organizmu
nazywanym przesileniem wiosennym.
Właśnie wtedy pojawiają się też dolegliwości
związane z przesileniem wiosennym, czyli spadek odporności, nadmierna senność, spadek sił
witalnych, zmęczenie, rozdrażnienie, a nawet
lekki stan depresyjny. Oczywiście po okresie
adaptacyjnym, kiedy organizm przestawi się na
nowe warunki, wszystkie objawy powinny ustąpić. Jednak w czasie przejściowym można wspomóc się domowymi metodami i preparatami
dostępnymi w aptece, aby samopoczucie już od
pierwszych dni wiosny było jak najlepsze.
Najważniejsze jest wspieranie w tym okresie
odporności organizmu. Najlepsze są preparaty
oparte na naturalnych składnikach, jak tran, wyciąg z bzu czarnego, aloesu, jeżówki, czosnku
i cebuli. Poza tym wraz z nadejściem wiosny należy ochraniać organizm przed wychłodzeniem
i przegrzaniem, dlatego najlepiej ubierać się
„na cebulkę”.
Terapię można też
Apteka Św. Macieja
przeprowadzić z użyciem domowych spopl. św. Macieja 9, Wrocław
tel. 71 322 09 08
sobów – zaparzyć sobie
poniedziałek-sobota: 8-21
herbatkę z sokiem maniedziela i święta: 8-19
linowym, wypić ciepłe
365 dni w roku
mleko z miodem, ma7 dni w tygodniu
słem i czosnkiem, przy-
Dni są coraz dłuższe, do ziemi dociera więcej
promieni słonecznych, wzrasta temperatura powietrza, zmienia się rytm dobowy, mamy też do
czynienia z nagłymi zmianami pogody. W takich
okolicznościach lekko uśpiony i rozleniwiony organizm po zimowej hibernacji musi przestawić
się na nowe warunki, a to wiąże się ze zmianami
fizjologicznymi. Przyśpiesza nasz metabolizm,
oddech, tętno, wzrasta poziom hormonów odpowiedzialnych za dobry nastrój. Nowy rytm
pracy dotyczy również układu trawiennego,
nerwowego oraz odpornościowego. Zmiany te
nadchodzą zwykle nagle i zaraz po spadku sił
witalnych, ponieważ w zimie organizm często
poddawany był wychłodzeniom, spożywaliśmy
mniej witamin, docierało do nas mniej światła słonecznego. Dlatego organizm potrzebuje trochę czasu, by się do nowych warunków
zaaklimatyzować.
P
R
gotować sok z cebuli czy z cytryny. Ważne jest, aby
dieta była racjonalna, bogata w warzywa i owoce,
nie wolno zapominać o zjedzeniu śniadania. Nie
mniej ważny jest umiarkowany wysiłek fizyczny
w postaci spaceru, porannej gimnastyki itp. oraz
odpowiedniej długości odpoczynek nocny.
Osłabiony organizm można również wspomóc dostępnymi w aptekach preparatami witaminowymi, które mają za zadanie uzupełnić braki
powstałe po zimie. Można sięgnąć po takie, które
w swym składzie mają żeń-szeń – dodaje on energii i podnosi nastrój, jednak jest przeciwskazany
w przypadku nadciśnienia. Na rozdrażnienie dobra będzie herbatka z melisy lub kozłka lekarskiego, a przy spadku nastroju można zaopatrzyć
się w preparaty z dziurawca. Jednak przed ich
użyciem najlepiej skonsultować się z farmaceutą,
ponieważ roślina ta wykazuje wiele interakcji
z innymi lekami, a poza tym może powodować
uczulenie na światło słoneczne.
Mgr Iwona Napierała (TS)
O
M
O
C
J
A
PRZEKAŻ 1% PODATKU - na profilaktykę HIV/AIDS
Fundacja przeciwdziała nowym zakażeniom, realizuje programy profilaktyczne,
wspiera osoby zakażone HIV. Pomoc swą adresuje do wszytskich w równym stopniu bez
względu na tożsamość psychoseksualną czy światopogląd. Prowadzimy jedyny w
Trójmieście całoroczny Punkt PKD, gdzie można anonimowo i bezpłatnie wykonać test
na HIV. Organizujemy szkolenia edukacyjne HIV/AIDS dla młodzieży szkolnej,
akadamickiej i różnych grup zawodowych, turnusy terapeutyczno-integracyjne dla
osób seropozytywbych i ich bliskich
Jesteśmy organizacją pożadku poblicznego od 2005r.
KRS 0000211224, www.domnadziei.org.pl
R
E
K
L
A
M
A
zaprasza na turnusy
rehabilitacyjno-wypoczynkowe
Oferujemy:
– leczenie sanatoryjne
– turnusy rehabilitacyjne
– turnusy świąteczne
– pobyty turystyczne i weekendowe
– spotkania integracyjne
– pobyty narciarskie
– pobyty wypoczynkowe
– odnowę biologiczną
Sanatorium Uzdrowiskowe
CHEMIK
Duszniki-Zdrój
ul. Wojska Polskiego 17
tel. 74 862 76 10
www.chemikduszniki.pl
e-mail: [email protected]
nr 11 | mar zec 2014
15
NA ZDROWIE
Miejsce
przyjazne seniorowi
Właściwy poziom opieki medycznej ma
zasadnicze znaczenie dla jakości życia
osób starszych. Z powodu braku czasu nie
poświęcamy odpowiednio dużo uwagi
swoim rodzicom czy dziadkom, którzy
zmagają się na co dzień z przypadłościami
wieku starszego. W domu często nie
jesteśmy w stanie pełnić przez całą
dobę trudnej roli opiekuna. Idealnym
rozwiązaniem są całodobowe świadczenia
pielęgnacyjne i opiekuńcze dla osób
wymagających stałego dozoru,
będących w trudnej sytuacji zdrowotnej.
Najlepiej powierzyć to zadanie kompetentnym
zakładom opieki zdrowotnej. Jednym z nich, działającym od 10 lat, jest szczycący się wysokimi rekomendacjami Ośrodek Opiekuńczo-Rehabilitacyjny
SŁONECZNIKI, położony na północny zachód od
Wrocławia – w Obornikach Śląskich. Oferuje on
pobyty zarówno krótkoterminowe, świąteczne,
jak i długoterminowe – całoroczne i wieloletnie –
w zakresie opieki, rehabilitacji oraz zajęć terapeutycznych. Oborniki Śląskie to atrakcyjne miejsce dla
seniora. Panuje tu wyjątkowy mikroklimat, którego
znane walory wykorzystywane były już w połowie
R
E
Każdego dnia w sali dziennego pobytu odbywają się zajęcia terapeutyczne prowadzone przez
fizjoterapeutów, terapeutów zajęciowych i wolontariuszy. W pogodne dni pacjenci korzystają
z tarasu, ogrodu i odbywają spacery na świeżym
powietrzu.
Rehabilitacja jest ściśle związana zarówno
z metodami leczenia, jak i rehabilitacją społeczną
i psychologiczną. Stosowanie rehabilitacji daje
wymierne korzyści w postaci skracania czasu pobytu w Ośrodku, leczenia i powrotu do zdrowia.
Pielęgniarki Ośrodka świadczą również nieodpłatnie (w ramach kontraktu z NFZ) usługi
w zakresie pielęgniarskiej opieki długoterminowej w domu pacjenta, często pomagając, wyręczając rodzinę, służą rodzinie fachową radą
w tych trudnych obowiązkach. Usługi świadczone są na terenie powiatów: wrocławskiego
i trzebnickiego. Ośrodek posiada status Zakładu
Opieki Zdrowotnej.
Wszyscy pracownicy Ośrodka dokładają
wszelkich starań i wkładają dużo serca w swoją
pracę z pacjentami.
Ośrodek świadczy usługi w ramach kontraktu
z NFZ. Polecamy – to dobre miejsce dla seniora.
(TS)
XIX wieku. Ośrodek położony jest w zabytkowym
kompleksie parkowym, ma również własny piękny
ogród. Stworzony jest dla osób ceniących sobie
spokój, domową atmosferę i kameralne otoczenie.
W bezpośrednim sąsiedztwie Ośrodka znajdują
się: lekarska przychodnia specjalistyczna, kościół,
market spożywczy, kiosk z gazetami oraz przystanek komunikacji autobusowej łączącej Oborniki
Śląskie z Wrocławiem, Trzebnicą, Wołowem
i Brzegiem Dolnym. W pobliżu znajduje się dworzec PKP. Ośrodek stworzony jest dla osób ceniących sobie spokój, domową atmosferę i kameralne
otoczenie.
Warto uświadomić sobie, że usługi pielęgniarskie są niezbędne i niezastąpione w przypadku,
kiedy seniorzy mają problemy z podstawowymi
czynnościami albo chcieliby polepszyć swój stan
zdrowia i samopoczucie. Ośrodek w Obornikach
Śląskich posiada zarówno oddział opiekuńczo-pielęgnacyjny, jak i oddział rehabilitacji. Do oddziału
opiekuńczo-pielęgnacyjnego przyjmowani są pacjenci wymagający opieki pielęgniarskiej i medycznej. Całą dobę do ich dyspozycji są pielęgniarki,
opiekunki, lekarze interniści. Ponadto udzielane są
konsultacje lekarzy: neurologa, chirurga, psychiatry, psychologa, a także stomatologa.
K
L
A
OŚRODEK OPIEKUŃCZO-REHABILITACYJNY
SŁONECZNIKI
M
A
OPIEKA
PIELĘGNACJA
REHABILITACJA
ZAJĘCIA TERAPEUTYCZNE
Zapraszamy do zapoznania się z naszą pełną ofertą na www.vitomed.com.pl; ul. Trzebnicka 43, 55-120 Oborniki Śląskie.
Bliższe informacje można uzyskać pod nr tel. 71 310 11 94.
16
nr 11 | mar zec 2014
gdy komuś
nagle
przestaje
bić serce…
Szacuje się, że w Polsce
z przyczyn związanych
z nieprawidłowym działaniem
tego narządu umiera
ponad 160 tys. osób rocznie.
Większość to ofiary
nagłego zatrzymania
krążenia (nzK).
nA zdrOWie
R
K
L
Agencja
A
M
A
Pomocna
(Wrocław i region wrocławski)
Potrzebujesz pomocy przy zrobieniu
zakupów, przygotowaniu posiłków?
Nie możesz zająć się osobą starszą,
niepełnosprawną?
Nie masz możliwości odebrać swoich
pociech z przedszkola?




Wśród szerokiego wachlarza
naszych usług znajdują się:
opieka nad dziećmi
opieka nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi
asysta osobom niepełnosprawnym
kompleksowe usługi opieki nad domem
Zadzwoń do nas – nasze opiekunki
i nianie służą pomocą! Już od 1993 roku.
ul. Młodych Techników 7
53-647 Wrocław
tel. 71 792 48 51, tel. kom. 505 900 295
e-mail: [email protected]
www.agencjapomocna.pl
zapraszamy: pn.-pt. w godz. 10-18
Proponujemy opiekę stałą lub okresową,
całodobową lub kilkugodzinną.
R
E
K
L
A
M
A
A
M
A
ROMAN SZKLARZ
NZK to stan, w którym serce przestaje
prawidłowo pracować, czego wynikiem
jest ustanie krążenia krwi i niedotlenienie
organizmu. Po upływie około czterech minut dochodzi do nieodwracalnych zmian
w centralnym układzie nerwowym. NZK
może zdarzyć się każdemu bez względu
na wiek, płeć, stan zdrowia czy styl życia.
lekarz internista
lek. med. Roman Szklarz
– internista Wrocław
WIZYTY DOMOWE EKG – USG
Internista, specjalista chorób wewnętrznych
z wieloletnim stażem oferuje Państwu wizyty
domowe.
Aedy Są POtrzeBne?
Defibrylatory AED to urządzenia, które
przywracają normalną pracę serca. Od momentu wystąpienia NZK, z upływem każdej
minuty szanse na uratowanie człowieka
spadają o 7 do10 proc. Ofiara zatrzymania akcji serca ma tylko 5 proc. szans na
przeżycie. Jeżeli zostaną podjęte zabiegi
ratunkowe, szanse wzrastają trzykrotnie.
Jeśli w pobliżu miejsca wypadku znajdzie
się defibrylator i zostanie prawidłowo użyty, szansa na uratowanie życia ludzkiego
sięga 70 proc.
Defibrylatory instalowane są w zakładach pracy, w szkołach, na lotniskach, urzędach, dworcach kolejowych, w centrach
handlowych – w miejscach największych
skupisk ludzkich. Sprzęt do zautomatyzowanej defibrylacji może być używany przez
każdą osobę będącą świadkiem wypadku.
– Poszkodowanego w większości przypadków może uratować tylko natychmiastowo dostarczony do serca impuls elektryczny – defibrylacja. Ważne jest jednak,
by nastąpiła ona nie później niż do pięciu
minut od zatrzymania krążenia. Dlatego
defibrylatory powinny być instalowane
przede wszystkim w miejscach użyteczności publicznej, tak aby jak największa liczba
osób miała do nich szybki dostęp – mówi
Mieszko Skoczylas z Physio-Control.
E
Godziny pracy:
poniedziałek – niedziela
8.00 – 22.00
W nagłych przypadkach również w święta i dni
wolne od pracy
tel. 607 326 222
R
E
K
L
nr 11 | mar zec 2014
17
TO LUBIĘ
Post – zanikająca tradycja
Wielka Środa następuje, kuchareczka żur gotuje
Karnawał karnawałem, ale dogadzanie
podniebieniom musi się kiedyś skończyć.
Znaczenie postu jest ważne zarówno
w religii, obyczaju czy historii,
jak i w tradycji kulinarnej, za istotną
uznaje się od dawna także jego wartość
dla zdrowia. Nie martwmy się – postne
kompozycje kulinarne nie muszą być jałowe
w smaku czy pozbawione koloru.
Żur żurowi nie był równy. Gotowano go na
wiele, wiele sposobów. Była to potrawa i królewska, i chłopska. Podawano żur na obiad, którym
król Władysław Jagiełło podejmował dostojnych
gości. Jadła żur chłopska rodzina, mieszczańska i szlachecka. W południowej Małopolsce
i na Podlasiu gotowano go najczęściej z mąki
owsianej, na Podlasiu i Lubelszczyźnie – z mąki
gryczanej i nazywano „kwaszą”, na pozostałych
obszarach Polski najczęściej przygotowywano
żur z mąki żytniej. Zawsze kiszono go według tradycyjnych receptur. W zależności od okolic, zupę
tę podawano z gotowanym bobem, grochem,
kaszą, kluskami lub ziemniakami. Jadano zabielany mlekiem lub śmietaną. Również dziś prawie
każdy region Polski ma własny charakterystyczny
sposób przyrządzania żuru. Na Dolnym Śląsku
jest to np. kaczawski żurek w chlebie albo keselica
z komperami, czyli żur łemkowski z ziemniakami.
Kiedy post dobiegał końca, w Wielki Piątek
żur grzebano. Pogrzeb żuru oznaczał zazwyczaj
wylewanie jego dużych ilości na ziemię albo zakopywanie garnka z zupą. Mszczono się i na śledziu, którego wieszano na gałęzi. Była to kara za
to, że „przez sześć tygodni panował nad mięsem,
morząc żołądki ludzkie słabym posiłkiem swoim”
– pisał Jędrzej Kitowicz.
Nie urządzajmy dziś śledziowi pogrzebu
zgodnie z ludową tradycją. Wykorzystajmy go
raczej do przygotowania smacznych i zdrowych
dań. To mogą być na przykład śledzie z cebulą
w śmietanie, podane z przysmażonymi ziemniakami i różnymi ziołami, rolmopsy, śledzie pod
pierzynką, czyli filety z cebulą i jabłkiem polane
gęstą śmietaną, lub śledzie opiekane.
Polska kuchnia postna wcale nie wyklucza
smakowitych potraw. W arystokratycznych domach, a później we wszystkich domach zamożnych, w czasie postów urządzano wyrafinowane i bardzo wystawne uczty. Tyle bowiem było
świetnych przepisów zgodnych z wymogami
religijnymi, że można było, pomijając mięso
i tłuszcze zwierzęce, mieć stół zastawiony daniami zaspokajającymi najbardziej nawet wyrafinowane gusta.
Czas Wielkiego Postu rozpoczyna Środa
Popielcowa. W dawnej Polsce, punktualnie o północy, przy biciu kościelnych dzwonów, kończyły
się zabawy zapustne. Wnoszono ceremonialnie
śledzia, a we dworach kolację maślaną zwaną
podkurkiem – składającą się z mleka, jajek i śledzi.
Zwyczaje postne były dawniej o wiele surowsze
niż dziś. Oto jak opisuje je Oskar Kolberg: „Podczas
postu nie pija się wódki, nie jada mięsa ani słoniny
– pobożniejsi przez post cały, mniej pobożni we
środy, piątki i soboty nie pijają mleka, nie jadają
z masłem, które zastępuje olej lub po prostu sól”.
A Zygmunt Gloger dodaje: „Od śródpościa
przestawano spożywać gotowane potrawy, więc
powstał na pamiątkę tego zwyczaj tłuczenia
w dniu tym starych garnków”.
Gospodynie, spotykając się w karczmie
w Środę Popielcową, zwykle przynosiły ze sobą
przyrządzone w domu postne jadło: pierogi,
placki z kartofli zwane „osuchami”, kapustę kwaszoną i raczyły się tymi przysmakami. Przez sześć
tygodni postu mięso, tłuszcze, a nawet nabiał
i cukier niemal całkowicie znikały ze stołów. Żeby
uczciwie spełnić obowiązek powstrzymywania
się od jedzenia potraw mięsnych, gospodynie
starannie myły i wyparzały garnki, a niepotrzebne
patelnie wynosiły z kuchni. „Wielka Środa następuje, kuchareczka żur gotuje” – mówi krakowskie
porzekadło. Także w innych regionach gospodynie przygotowywały zaczyn na żur, który stanowił główną postną potrawę. Garnek z żurem
obnoszono po wsi, a w karczmie wieszano w widocznym miejscu rybi szkielet, aby wszyscy mieli
na uwadze powagę Wielkiego Postu i potrzebę
przygotowania się do świąt Wielkiejnocy.
R
E
K
L
Wielkanoc pod Zieleńcem
już od 40 zł/osoba
lub z wyżywieniem 65 zł/osoba
Ośrodek Wypoczynkowy „Korund”
tel. 74 866 95 74, tel. kom. 504 017 092
ul. Świerczewskiego 41, 57-340 Duszniki-Zdrój
e-mail: [email protected]
www.dwkorund.pl
18
nr 11 | mar zec 2014
•
•
•
•
Pstrąg w ziołach
1 wypatroszony pstrąg
1 cytryna
1 łyżka masła
sól, różne zioła, np. estragon, bazylia,
tymianek
Tuszkę, po oskrobaniu i usunięciu ogona,
przepołowić wzdłuż, usunąć kręgosłup i natrzeć ziołami wymieszanymi z sokiem z cytryny. Pozostawić w chłodnym miejscu przez
dobrą godzinę. Po tym czasie przygotować
dwa kawałki folii aluminiowej, posmarować
je masłem Ułożyć na środku każdego kawałka folii połówkę ryby, skropić mocno sokiem
z cytryny, zawinąć i włożyć do nagrzanego piekarnika. Piec krótko – 10-12 minut –
w temperaturze 160-170 st. Celsjusza. Ryba
pieczona w folii jest delikatniejsza niż smażona i bardziej soczysta. Upieczoną rybę posypać wiórkami masła. Można ją podać jako
przystawkę lub z ziemniakami i surówką.
Staropolska kuchnia wymyśliła mnóstwo
potraw, które dziś stają się tak bardzo modne,
a których dobroczynny wpływ udowodniła
współczesna dietetyka i medycyna. Menu bogate w witaminy i minerały było i jest znakomitą
kuracją oczyszczającą na przednówku. Sięgnijmy
zatem do skarbczyka receptur domowych i przygotujmy dania, które z pewnością posłużą naszemu zdrowiu. To mogą być potrawy z wszelkiego
rodzaju kasz, ryżu, warzyw, ziół oraz z różnych
gatunków ryb.
Smacznego!
Barbara Jakimowicz-Klein
A
M
A
HOBBY
wigilijny
symbol
np.
sadowy
˛
ograniczenie,
granica
górny
pokład
statku
nauka
kolega
mistycz- Tomka
na
Sawyera
miasto
w Lombardii
przeciwnik
alpinisty
zabijanie dla
miesa
˛
cela
karna w
wiezie˛
niu
uszkodzenie
ostrza
... Broz
Tito
do
spulchniania
ziemi
wśród
owoców
morza
mały
wandal
rodzaj
okretu
˛
wojennego
Lang,
kolarz
jasny,
żółtawy
kolor
wiezie
˛
ń
nadzorca
wielki
kamasz
sułtanat
na Płw.
Arabskim
może
komuś
odbić
jedyny
prezydent
ZSRR
łaczy
˛
Opole i
Szczecin
ma macoche
˛
kazespół z Paul,
Beata˛ nadyjski
Kozidrak wokalista
litera
grecka
perełki z
mgiełki
...
Costa,
piłkarz
piele˛
gnowanie
Zedong
pustelnia
kolejka
bez
torów
duże
jezioro
w Wenezueli
szybkie,
głośne
mówienie
zadanie udostepnił
˛
serwis krzyżówkowy szarada.net
Wygraj zajęcia jogi w Fabryce Energii
Rozwiązania prosimy przesyłać na adres:
Regionalny Magazyn Seniora
ul. Parkowa 25, pok. 024
61-515 Wrocław
lub e-mailem:
[email protected]
Na autorów rozwiązania krzyżówki czekają
darmowe zajęcia jogi
w Fabryce Energii
(patrz reklama na str. 7)
R
E
K
L
A
M
nr 11 | mar zec 2014
A
19
30
do
%
www.brw.com.pl
TANIEJ
Oferta promocyjna ważna od 05.03 do 25.03.2014
plac Solidarności
Wrocław
tel 71 355 65 11, 71 355 52 13
www.manhattanmeble.pl
1.
Sprężyny w oparciu
i siedzisku
pow. spania: 136x193 cm
wys./szer./gł.: 91/193/89 cm
W promocji tkaniny:
1. M3224G/M5018G; 2. M3223G/M5018G;
3. M3227G/M5019G
Automat
do rozkładania
2.
Ozdobne kontrastowe
przeszycia
Sofa OLA LUX 3DL
3.
999,-
HIT CENOWY
20 RAT
NA CAŁY ASORTYMENT
• bez pierwszej wpłaty
• bez prowizji
• bez oprocentowania
Promocja „20 rat 0%” trwa od 05.03 do 25.03.2014 r. RRSO kredytu bez ubezpieczenia z możliwością rozpoczęcia spłaty od maja 2014 r. wynosi 0%.
Oferta dotyczy wybranych salonów. Regulamin i szczegóły promocji „Spłacaj raty od maja 2014 roku!” dostępne są w salonach Black Red White.
Zamawiaj produkty przez www.brw.com.pl