biuletyn informacyjny - Wydział Elektrotechniki i Automatyki

Transkrypt

ISSN 2080-167X
BIULETYN
INFORMACYJNY
Polskiego Towarzystwa
Elektrotechniki Teoretycznej
i Stosowanej
Oddział Gdańsk
Gdańsk 2014
28
BIULETYN
INFORMACYJNY
Polskiego Towarzystwa
Elektrotechniki Teoretycznej
i Stosowanej
Oddział Gdańsk
Nr 28
Gdańsk, kwiecień 2014
Biuletyn Informacyjny
Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej
Oddział Gdańsk
Nr 28 – marzec 2014
Materiały zebrał i biuletyn opracował:
Ludwik Referowski
Wydział Elektrotechniki i Automatyki PG
80-233 Gdańsk, ul. Narutowicza 11/12,
tel: 501 678 006
Copyright © by Ludwik Referowski
[email protected]
tel: +48 501 678 006
Wydawca: Polskie Towarzystwo Elektrotechniki Teoretyczne i Stosowanej
Oddział Gdańsk
ul. Gabriela Narutowicza 11/12 80-952 Gdańsk
e-mail: [email protected]
Drukarnia: b3project
ul. Jana Sobieskiego 14, 80-216 Gdańsk
[email protected]
Nakład 160 egzemplarzy
Spis treści
Spis treści …………………………………………………………………..
5
I.
Uchwała Zarządu Głównego PTETiS ……………………………..………
7
II.
Wspomnienie o Profesorze Władysławie Kołku ………………………….
7
III.
Wspomnienie o Docencie Janie Figwerze ………………….…………....
13
IV.
Informacja o Zebraniu Wyborczym ………………..……………………
15
V.
XXIV Cykl Seminaryjny
„Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice’2014” …….… ……
Harmonogram odczytów ……………………..…………………………
Autorzy referatów ………………………………………………...…..….
Streszczanie referatów …………………………………………………….
15
15
17
19
VI.
Konferencje i sympozja w roku 2013 ……………………………………..
35
VII.
Konferencje w roku 2014 ……………………………………..…………
39
VIII.
Wyniki konkursu „Najlepszy referat w cyklu seminaryjnym
Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice 2013” …………....…..
41
IX.
Wydawnictwa Oddziału Gdańskiego w roku 2014 ………..……………..
41
X.
Zeszyty naukowe WEiA PG w Internecie ……………………………….
43
XI.
Zaproszenie do udziału w XXV cyklu seminaryjnym
„Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice 2015” ………………..
45
Lista członków Oddziału Gdańskiego PTETiS …………………...……….
47
XII.
Biuletyn Informacyjny nr 28/2014 – PTETiS Oddział Gdańsk
5
6
I.
UCHWAŁA ZARZĄDU GŁÓWNEGO PTETiS
Wobec nadchodzącej w 2014 roku setnej rocznicy urodzin profesora Władysława Kołka,
na plenarnym zebraniu Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki
Teoretycznej i Stosowanej z dnia 28 września 2013 roku, podjęto jednomyślnie uchwałę o
następującej treści:
"Polskie Towarzystwo Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej proklamuje rok 2014
Rokiem Władysława Kołka w 100. rocznicę Jego urodzin"
Zadanie to będzie koordynowane przez
przewodniczącego PTETiS prof. K. Kluszczyńskiego
Władysław Kołek 1914 - 1992
II.
WSPOMNIENIE O WŁADYSŁAWIE KOŁKU
Władysław Kołek urodził się 23 V 1914 r. W latach 1920-1924 uczęszczał do szkoły
powszechnej, a następnie w latach 1924–1932 do gimnazjum humanistycznego w Brzesku. Od
roku 1932 studiował na Wydziale Mechanicznym, Oddziale Elektrotechnicznym Politechniki
Lwowskiej, uzyskując w 1937 r., z wynikiem bardzo dobrym, dyplom inżyniera elektryka. Po
dyplomie w 1937 roku odbył jednomiesięczną praktykę w elektrowniach „CPDE” w Paryżu,
oraz praktykę w Śląskich Zakładach Elektrycznych SLĄZEL w Katowicach. W dniu 1 IX 1937
roku rozpoczął jednoroczną służbę wojskową, którą odbył w szkole podchorążych rezerwy
Wojsk Łączności w Zgierzu, zakończoną przydziałem, na wypadek wojny, do pułku
radiotelegraficznego w Warszawie. W latach 1938-1939 w Politechnice Lwowskiej był
starszym asystentem w Katedrze Maszyn Elektrycznych kierowanej przez profesora Kazimierza
Idaszewskiego. W roku 1939 pracował również jako zastępca kierownika budowy Elektrowni
Lasów Państwowych w Kiwercach, o mocy 6 MVA
7
Brał udział w walkach kampanii roku 1939, w trakcie wycofywania się wojsk, został
wzięty do niewoli, na Wołyniu przez wojska radzieckie. Z niewoli uciekł w połowie
października 1939 roku.
Po przyłączeniu Lwowa do Związku Radzieckiego zaczął od 1940 roku pracować w
Lwowskim Politechnicznym Instytucie jako asystent Katedry Maszyn Elektrycznych,
prowadząc projektowanie oraz laboratorium maszyn elektrycznych. Równocześnie wykładał na
trzecim roku wydziału elektrycznego dla specjalności maszyny elektryczne „Obliczenia
mechaniczne maszyn elektrycznych” oraz dla specjalności radiotechnicznej „Encyklopedię
maszyn elektrycznych”. W 1941 roku odbył dwumiesięczną praktykę, w drugiej co do
wielkości fabryce maszyn elektrycznych w ZSRR, CHEMZ w Charkowie.
Po wkroczeniu do Lwowa Niemców od 1941 roku pracował w Lwowskiej Sieci
Okręgowej przy projektowaniu linii wysokiego napięcia 110 kV Lwów-Borysław, a następnie
do roku 1942 w dziale eksploatacji. Od 1942 roku był zatrudniony w Technische Fachkurse.
Była to zakonspirowana forma działalności Politechniki Lwowskiej. Pracował tam na
stanowisku adiunkta w Katedrze Maszyn Elektrycznych kierowanej przez profesora K.
Idaszewskiego, był też wykładowcą przedmiotu „technika wysokich napięć”. Jednocześnie był
zatrudniony w Lwowskim Oddziale firmy Siemens, kierując działem wysokich napięć.
Po ponownym zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną w 1944 roku powrócił do
pracy w Lwowskim Politechnicznym Instytucie. Początkowo pracował jako docent,
tymczasowy kierownik Katedry Maszyn Elektrycznych, później po objęciu kierownictwa
Katedry przez docenta Krasuskiego z Moskiewskiej Akademii Nauk zatrudniony był jako
docent w Katedrze Maszyn Elektrycznych i kierownik Laboratorium Maszyn Elektrycznych.
Prowadził wykłady z przedmiotu „maszyny elektryczne” oraz kierował zajęciami: z
projektowania i w laboratorium maszyn elektrycznych. Równocześnie współpracował przy
uruchomieniu amerykańskiego turbozespołu GEC w elektrowni Lwowskiej.
W kwietniu 1945 r. przybył do Krakowa, gdzie prowadził wykłady i ćwiczenia z maszyn
elektrycznych oraz techniki wysokich napięć w Politechnice Śląskiej z tymczasową siedzibą w
Krakowie. W czerwcu i lipcu 1945 roku pracował w Śląskich Zakładach Elektrycznych w
Katowicach, prowadząc badania nad warunkami pracy równoległej elektrowni oraz nad
zabezpieczeniami w Górnośląskiej Sieci Wysokich Napięć. Występował też jako rzeczoznawca
w sprawie zabezpieczeń i ruchu linii Rożnów – Mościce – Śląsk. Równocześnie w latach 1945
– 1946 był związany z Politechniką Wrocławską, prowadząc tam wykłady i pracując na
stanowisku zastępcy profesora. W 1946 r., a więc w wieku 32 lat, uzyskał w Politechnice
Wrocławskiej stopień naukowy doktora nauk technicznych na podstawie rozprawy Połączenia
wyrównawcze uzwojeń mieszanych. Jego promotorem był prof. dr inż. Kazimierz Idaszewski.
Był to pierwszy po wojnie doktorat w polskiej Politechnice Wrocławskiej. W 1946 roku został
powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego w Politechnice Wrocławskiej. W tym
samym czasie prof. K. Idaszewski podzielił swą katedrę na dwie, zatrzymał sobie problematykę
pomiarów elektrycznych, a nowoutworzoną Katedrę Maszyn Elektrycznych przekazał prof. W.
Kołkowi, który kierował nią do 1 lipca 1947 r. Następnym kierownikiem tej katedry został prof.
Paweł Jan Nowacki, zaprzyjaźniony z prof. W. Kołkiem.
Jednocześnie prof. W. Kołek od 1 X 1946 r. pracował w Politechnice Śląskiej jako
profesor kontraktowy. Od 28 IV 1947 r. do 30 X 1955 r. pełnił tam funkcję kierownika Katedry
Maszyn Elektrycznych. W roku 1948 otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego w
Politechnice Śląskiej. W roku akademickim 1948/49 oraz 1949/50 był prodziekanem Wydziału
Elektrycznego, a w roku akademickim 1950/51 oraz 1951/52 prodziekanem Wydziału
Elektrycznego, do spraw Oddziału Górniczego. Od roku 1955 do 1958 był jeszcze zatrudniony
w Politechnice Śląskiej, ale już tylko w wymiarze ½ etatu.
Prof. W. Kołek od 1946 r. był związany z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie,
pełniąc na Wydziale Elektromechanicznym funkcję kierownika Zakładu Maszyn Elektrycznych
początkowo jako zastępca profesora. W roku 1952 powstał w AGH Wydział Elektryfikacji
8
Górnictwa i Hutnictwa, na którym w dniu 1 stycznia 1953 roku objął stanowisko kierownika
Katedry Maszyn Elektrycznych przemianowanej w roku 1957 na Katedrę Maszyn i Pomiarów
Elektrycznych. W latach 1958 – 1962 był dziekanem tego wydziału, ponownie pełnił tę funkcję
w latach 1966 – 1969. W 1964 roku otrzymał tytuł naukowy profesora zwyczajnego. Od roku
1969, po reorganizacji wydziału i zmianie nazwy na Wydział Elektrotechniki Górniczej i
Hutniczej został powołany na stanowisko dyrektora Instytutu Maszyn i Sterowania Układów
Elektroenergetycznych. Funkcję tę sprawował aż do wyjazdu z kraju. Od roku 1972 był
kierownikiem studium doktoranckiego prowadzonego na Wydziale Elektrotechniki Górniczej i
Hutniczej dla inżynierów posiadających już pewien staż pracy w przemyśle.
W roku 1980 wyjechał na sześcioletni kontrakt profesorski w Algierii, gdzie pracował na
Uniwersytecie w Konstantynie do roku 1986. Dzięki swej wszechstronnej wiedzy mógł
prowadzić wykłady o różnej tematyce z elektrotechniki i fizyki, między innymi z zakresu
bezpośredniego przetwarzania energii słonecznej na elektryczną. Do roku 1984 był na
bezpłatnym urlopie w AGH, a od roku 1984 był emerytowanym profesorem AGH.
Profesor Władysław Kołek brał udział w powojennej odbudowie technicznego
szkolnictwa wyższego w zakresie elektrotechniki. Organizował i odbudowywał zniszczone
podczas wojny laboratoria maszyn i napędów elektrycznych Politechniki Wrocławskiej.
Organizował od nowa Katedrę Maszyn Elektrycznych Politechniki Śląskiej w Gliwicach oraz
Katedrę Maszyn i Pomiarów Elektrycznych w AGH w Krakowie. Stworzył w Gliwicach i
Krakowie zespoły dydaktyczne i naukowe.
W czasie swej 35-letniej działalności wykształcił kilka tysięcy magistrów inżynierów,
absolwentów trzech wyższych uczelni w Polsce Południowej. Był promotorem 26 doktoratów,
kilkunastu z jego doktorantów uzyskało tytuły profesorów w kilku wyższych uczelniach
technicznych i instytutach naukowych.
Profesor Władysław Kołek miał bardzo nowoczesne podejście do problemów
teoretycznych elektrotechniki i elektromechaniki. Jego marzeniem było opracowanie
uogólnionej teorii obejmującej jednolicie zjawiska elektryczne, magnetyczne mechaniczne
i cieplne. Wyraźnie odczuwał też konieczność rozwoju metod badawczych w dziedzinie
stanów dynamicznych maszyn i układów elektromechanicznych, problemów niesymetrii
maszyn elektrycznych oraz zagadnień syntezy maszyn elektrycznych. Miał wielką intuicję w
tym zakresie i ogromną zdolność wprowadzania nowych metod do rozwiązywania trudnych
problemów, jakie stawiała praktyka przemysłowa.
Był cenionym konsultantem w energetyce i od pierwszych lat po II wojnie światowej,
wraz ze swoim zespołem z Politechniki Śląskiej, rozwiązywał takie problemy eksploatacyjne
jak: dopuszczalna asymetria obciążenia turbogeneratorów, badanie warunków
samosynchronizacji, forsowanie wzbudzenia, współpraca generatorów z regulatorami napięcia
oraz samoczynne załączanie rezerwowego zasilania itp. Był konsultantem Centralnego Biura
Konstrukcji Maszyn Elektrycznych w Katowicach, fabryki „Tamel” w Tarnowie i Fabryki
„Dolmel” we Wrocławiu, zajmując się zagadnieniami projektowania nowych serii silników
asynchronicznych oraz silników synchronicznych dużej mocy i turbogeneratorów. Przez wiele
lat pełnił funkcję przewodniczącego Rady Naukowej Branżowego Ośrodka BadawczoRozwojowego Maszyn Elektrycznych KOMEL w Katowicach. Był związany z przemysłem
górniczym i hutniczym Śląska i Krakowa, kierował pracami dotyczącymi problemów
eksploatacyjnych napędów elektrycznych dużej mocy, zagadnień komutacyjnych w
przetwornicach maszynowych. Był członkiem Rady Naukowej Głównego Instytutu Górnictwa
w Katowicach. Przez wiele lat był konsultantem naukowym, członkiem komisji rady naukowotechnicznej Huty Lenina (obecnie Sendzimira), współpracując z pionem głównego energetyka
huty. Współpracował z przemysłem chemicznym z zakładami w Chorzowie, Oświęcimiu,
Tarnowie i Puławach
Oddziaływał na ośrodki uczelniane w Polsce w Rzeszowie, Kielcach, Częstochowie,
Opolu. Pozostawał w kontaktach naukowych z ośrodkami w Łodzi (prof. E. Jezierski),
Gliwicach i Wrocławiu oraz Instytutem Elektrotechniki w Warszawie. Pomimo iż w owych
czasach kontakty zagraniczne były utrudnione, to jednak prof. Władysław Kołek utrzymywał
9
łączność naukową z następującymi ośrodkami: Uniwersytetu Technicznego w Budapeszcie,
(prof. I. Racz, prof. G. Retter), Moskiewskiego Instytutu Energetycznego (prof. G. N. Pietrow),
Czeskiej Akademii Nauk w Pradze (prof. B. Heller), Uniwersytetu Technicznego w Ilmenau
(prof. Müller). Miał w swoim dorobku kilkadziesiąt publikacji naukowych najczęściej
zespołowych, krajowych i zagranicznych, wiele zespołowych opracowań dla przemysłu, które
wniosły trwały wkład wiedzy w dziedziny, jakimi się zajmował. Jedną z wczesnych jego prac
była książka „Praca turbogeneratora w układzie elektroenergetycznym” wydana przez PWT
w 1955 roku. Wyróżniała się ona nowoczesnością w ówczesnej literaturze krajowej
dotyczącej maszyn elektrycznych, w szczególności poruszoną w niej tematyką stanów
nieustalonych generatorów synchronicznych. Dążył stale do rozwoju nowych idei i metod
naukowych. Wraz ze swoim najbliższym współpracownikiem, prof. Arkadiuszem Puchałą i
swoim zespołem stworzył nieformalną, ale uznaną w Polsce „Krakowską Szkołę Maszyn
Elektrycznych”.
Brał udział w akcji odczytowej oraz był delegatem Oddziału Zagłębia Węglowego SEP w
Katowicach na IV Walny Zjazd Delegatów SEP w 1951 roku w Warszawie. Był również
członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej, a
w latach 1970-1978 był przewodniczącym Krakowskiego oddziału PTETiS. Od roku 1972
był przewodniczącym Komisji Elektrotechniki i Automatyki Krakowskiego Oddziału
Polskiej Akademii,
Posiadał wiele odznaczeń i wyróżnień państwowych i resortowych. Był odznaczony
między innymi: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi,
Medalem „Górnictwo w 1000-lecie Państwa Polskiego”, Złotą odznaką Miasta Krakowa,
odznaką „Za zasługi dla Województwa Krakowskiego”, tytułem Zasłużonego Nauczyciela
PRL. Otrzymał Państwową Nagrodę III stopnia, nagrody Ministra Szkolnictwa Wyższego i
inne.
Był człowiekiem o wszechstronnej wiedzy, o znakomitym rozumieniu zjawisk fizycznych,
wybitnym znawcą maszyn elektrycznych, będąc przy tym bardzo skromnym i życzliwym
ludziom. Zmarł 26 stycznia 1992 roku w Krakowie.
Wykaz doktorantów:
1. A. Kamiński, Przyczynek do zagadnienia równowagi dynamicznej turbogeneratorów:
Obliczenia przebiegów wyrównawczych o czasie trwania dłuższym niż kilka dziesiętnych
sekundy, Politechnika Śląska 1948
2. W. Paszek, Amplidyna, wzmacniacz maszynowy z polem poprzecznym, Politechnika Śląska
1958
3. K. Pawluk, Pomiar współczynników równań Parka maszyny synchronicznej w warunkach
eksploatacyjnych, AGH Kraków 1958
4. Z. Bajorek, Charakterystyki silnika asynchronicznego dwufazowego w procesie sterowania,
AGH Kraków 1959
5. A. Puchała, Szczególne własności obwodu magnetycznego i ich wpływ na postać równań
silnika ze zwartym zwojem, Politechnika Śląska 1960
6. A. Szewczyk, Algebraiczna teoria niesymetrii transformatorów wielofazowych idealnych,
AGH Kraków 1961
7. A. Komarzewski, Zasada elektromagnetycznej kompensacji zwisu w sejsmicznych
wibrometrach dla niskich częstotliwości, AGH Kraków 1963
8. S. Bednarek, Analiza pracy zespołu falownik-silnik synchroniczny w oparciu o badania
laboratoryjne układu kontaktowego i układu tyratronowego, AGH Kraków 1964
9. J. Kubek, Wpływ nieliniowości charakterystyki szczotek na warunki bezstykowej
komutacji, Politechnika Śląska 1964
10
10. Z. Tertil, Zastosowanie metody częstotliwościowej pomiaru parametrów dla określenia
przebiegów przejściowych w maszynie prądu stałego, AGH Kraków 1964
11. J. Lewicki, Praca niektórych m-fazowych układów prostowniczych przy komutacji
wieloanodowej, AGH 1965
12. J. Michna, Własności dynamiczne silnika dwufazowego z wirnikiem puszkowym, AGH
Kraków 1965
13. Z. Kita, Optymalizacja parametrów silników komutatorowych jednofazowych, mocy
ułamkowej, AGH Kraków 1968
14. B. Wachta, Analiza stanów nieustalonych i niesymetrycznych w transformatorach
wielouzwojeniowych, AGH Kraków 1968
15. Nguyen Chan-Khang, Stany nieustalone maszyn synchronicznych dużej mocy w układzie
samoczynnego załączania rezerwy, AGH Kraków 1969
16. S. Kwaśnicki, Komutatorowy generator impulsów. Wybrane zagadnienia z projektowania,
AGH Kraków 1973
17. A. Jaskólski, Założenia elektryczne miniaturyzacji elementów konstrukcyjnych zestyku
dynamicznego w maszynach elektrycznych, AGH Kraków 1974
18. T. Sobczyk, Model termokinetyczny klatki rozruchowej silnika synchronicznego, AGH
Kraków 1974
19. A. Matras, Analiza dynamiki maszyny asynchronicznej zasilanej z wybranych układów
tyrystorowych, AGH Kraków 1975
20. A. Jagiełło, Analiza dynamicznych własności maszyn prądu stałego w wybranych
przypadkach niesymetrii wewnętrznej, AGH Kraków 1976
21. W. Jażdzynski, Propozycja analitycznej procedury prowadzącej do zmniejszenia obciążeń w
elementach walcarki, AGH Kraków 1976
22. J. Skwarczyński, Identyfikacja parametrów modelu maszyny synchronicznej dla stanów
dynamicznych, AGH Kraków 1976
23. A. Nykliński, Dynamika maszyn synchronicznych w procesie optymalnego sterowania
wzbudzeniem, AGH Kraków 1977
24. J. Rusek, Moment elektromechaniczny silnika asynchronicznego klatkowego w stanie pracy
ustalonej, AGH Kraków 1978
25. Z. Głowacz, Symulacja elektromechanicznych układów z tyrystorami, AGH Kraków 1979
26. J. Skowron, Hamulce wiroprądowe jako hamulce kolejowe, AGH Kraków 1982
Wykaz publikacji:
Książki i skrypty
1. Praca zbiorowa, Samoczynne załączanie rezerw w elektrowniach cieplnych, Ministerstwo
Energetyki, Zarząd Techniki Warszawa 1955, s. 235, współautor A. Żeleński
2. Praca turbogeneratora w układzie elektroenergetycznym, Warszawa 1955, PWT, s. 287
3. Praca zbiorowa, Badania laboratoryjne i pomiary eksploatacyjne maszyn elektrycznych,
Skrypty dla Szkół Wyższych, AGH w Krakowie, PWN Łódź, Kraków 1955, s. 336
4. Praca zbiorowa, Badania laboratoryjne i przemysłowe maszyn elektrycznych, Skrypt
uczelniany AGH, nr 28, Kraków 1958, s. 497
5. Fizyczne podstawy elektromechaniki, Skrypt uczelniany AGH, nr 315, Kraków 1973, s.
93
6. Elektrotechnika, Problematyka i technologia, Skrypt uczelniany AGH, nr 316, Kraków
1973, s. 98
7. Elektrotechnika i elektronika, Skrypt uczelniany AGH, nr 503, Kraków 1977, s. 203
8. Dynamika systemów elektromechanicznych w hutnictwie, Wyd. „Śląsk”, Katowice 1981, s.
180, współautorzy J. Michna, M. Noga
11
Artykuły w czasopismach:
1. Przebiegi komutacyjne w maszynach prądu stałego, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej,
nr 1, Elektryka 1954 r. z. 1, s. 27-35
2. Wpływ własności cząstek oraz warunków zewnętrznych na przebiegi komutacyjne w
maszynach prądu stałego, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, nr 1, Elektryka 1954, z. 1,
s. 37-46, współautorzy R. Hagel, J. Kubek
3. Określenie dopuszczalnej asymetrii obciążenia turbogeneratora na podstawie pomiarów,
ZN Pol. Śl. Nr 1, Elektryka 1954, z. 1, s. 47-62
4. Badanie silników samotokowych, ZN AGH nr 4 Elektrfikacja i Mechanizacja. Górnictwa i
Hutnictwa 1954, z. 1, s. 21-34, współautor T. Słuszkiewicz
5. Możliwości stosowania samosynchronizacji generatorów, Energetyka 1954, z. 4, s. 195-199;
z. 5, s. 238-242, współautorzy J. Kubek, W. Paszek, J. Wróblewski
6. Przebiegi nieustalone w turbogeneratorze w czasie przyłączania do pracy równoległej, ZN
Politechniki Śląskiej, nr 6 Elektryka 1956, z. 2, s. 15-34
7. Pomiary dla określenia warunków stosowania samosynchronizacji, ZN Pol. Śl., nr 6,
Elektryka 1956, z. 2, s. 57-73, współautorzy J. Kubek, W. Paszek
8. Równania wyjściowe dla analizy przebiegów w maszynie synchronicznej, ZN Pol. Śl. nr 8,
Elektryka 1956, z. 3, s. 3-26, współautor W. Paszek
9. Le couplage en asynchrone des machines synchrones, Archiwum Elektrotechniki t. 7, 1958, z.
2, s. 121-152, współautor P. Nowacki
10. Analiza stanów niesymetrycznych maszyny asynchronicznej, Archiwum Elektrotechniki, t. 7,
1958, z. 1, s. 99-119, współautor A. Puchała
11. Systematyka zapisu równań maszyn elektrycznych (na przykładzie maszyny synchronicznej),
Przegląd Elektrotechniczny, R. 38, 1962, z. 12, s. 493-497, współautor K. Pawluk
12. Űber gewisse Möglichkeiten der Anwendung metrischer Funktionenraume auf
starkstromtechnische Probleme, Elektrotechnik und Maschinenbau, Jahrgang 78, Wien, Heft
14, S. 452-457, 1961, współautor A. Puchała
13. Die Ermiltlung der Grenzfalle nichtsymmetrischer Belastung von Transformatoren, Wiss
Zeitschrift, Elektrot. Bd. 1, 1963 H. 2 s. 1001-112, współautor A. Puchała
14. Podstawy klasyfikacji różnych rodzajów niesymetrii maszyn elektrycznych, Spraw. PAN,
Kraków VII-XII 1964, s. 523
15. Syntetyczna teoria przetwarzania energii elektromechanicznej, ZN AGH nr 209, Automatyka
1969, z. 23, s. 19-34, współautor A. Puchała
16. Impedancja zastępcza niesymetrycznych transformatorów jako podstawa klasyfikacji źródeł
niesymetrii, Rozprawy Elektrotechniki 1970, z. ½, s. 247-271, współautor B. Wachta
17. Wybór modelu matematycznego systemu złożonego z maszyn synchronicznych i
asynchronicznych zasilanych ze wspólnego źródła, ZN AGH, Elektryf. Mechaniz. 1973, z.
53, s. 35-55, współautorzy J. Król, T. Sobczyk
18. System elektromechaniczny i problemy jego dynamiki, ZN AGH, Elektryf. i . Mechaniz..
1978, z 105, s. 11-17
19. Metody badań poznawczych i techniczne problemy elektromechaniki, Mech Teor. 1979, z. 1,
s. 3-18
Z. Białkiewicz, J, Hickiewicz
12
III.
WSPOMNIENIE O DOCENCIE JANIE FIGWERZE
Janek urodził się w Krakowie w 1932 roku. Dzieciństwo
spędził w domu rodzinnym w Mielcu. Edukację szkolną
przerwała wojna – kończył więc ją na kompletach.
Chłopcu z przedgórza marzył się szeroki świat opuścił
dom rodzinny a więc morze i pływanie. W wieku 14 lat
opuścił dom rodzinny, wyjechał do Gdańska wstąpił do
Technikum Budowy Okrętów „Conradinum”.
Stan zdrowia nie pozwolił mu na pływanie, wstąpił więc
na Politechnikę Gdańską – na Wydział Elektryczny i tejże
Uczelni poświęcił 40 lat swojego życia – jako student,
asystent, adiunkt i docent. Tytuł doktora nauk technicznych
uzyskał w roku 1965. Był współtwórcą Instytutu
Elektrotechniki Morskiej, którego kierownikiem był przez
wiele lat.
Wychował wiele roczników inżynierów, przekazując im nie tylko wiedzę fachową, ale
także inwencję twórczą, pasję i wyniesione z domu rodzinnego wspaniałe wartości –
szlachetność, wielkoduszność i prawość.
Po przejściu na emeryturę, gdy uznał, że jego pasja twórcza nie wyczerpała się,
zainicjował wzorem zachodnio-europejskich doświadczeń, działalność Gdańskiego Centrum
Biznesu i Technologii, któremu dyrektorował. Jego marzeniem było stworzenie polskiej „doliny
krzemowej”.
Kolejnym szczeblem kariery zawodowej było Gdańskie Towarzystwo Budownictwa
Społecznego, w którym pełnił funkcję vice prezesa.
Następnym przedsięwzięciem była prywatna Spółka „Akropol” – innowacyjne
rozwiązania konstrukcji budowlanych.
Janek był człowiekiem renesansu – o wszechstronnych zainteresowaniach i talentach –
aktywny intelektualnie do końca swoich dni.
Bardzo kochał rodzinę, choć nie zawsze potrafił to okazać. Drugą miłością był Sopot miasto w którym spędził gros swojego życia, gdzie przeżył pierwszą miłość, narodziny syna –
wiele pięknych lat.
Był niezwykle wiernym Przyjacielem i wspaniałym kompanem.
Jak to będzie bez niego?
Pozostawił nas – rodzinę z wielkim bólem w sercach.
Bożena Figwer
Docent Jan Figwer całe swoje życie zawodowe do czasu przejścia na emeryturę w 1992
roku związał z Politechniką Gdańską. Po ukończeniu studiów w 1956 roku pracował kolejno
jako asystent, starszy asystent, adiunkt, a od 1970 roku jako docent na Wydziale Elektrycznym,
obecnie Wydziale Elektrotechniki i Automatyki. Przez 16 lat, od roku 1972 do roku 1988 był
Dyrektorem Instytutu Elektrotechniki Morskiej i Przemysłowej. Przez jeden rok akademicki
1987/1988 był wykładowcą w Basrah University w Iraku w ramach wieloletniej współpracy tej
uczelni z Politechniką Gdańską.
Obszarem działalności naukowej docenta Jana Figwera były zagadnienia elektrotechniki
w zastosowaniu do techniki morskiej i okrętowej. Był autorem wielu publikacji naukowych i
patentów. Wypromował 6 doktorów. był opiekunem kilkudziesięciu dyplomantów. Ważnym
uzupełnieniem jego pracy dydaktycznej było organizowanie i opieka nad zagranicznymi
13
praktykami studenckimi, gdyż był pełnomocnikiem rektora ds. studenckich praktyk
zagranicznych.
W kierowanym przez Niego Instytucie Elektrotechniki Morskiej i Przemysłowej, oprócz
działalności dydaktycznej i naukowej, prowadzona była intensywna działalność doświadczalnobadawcza, konstrukcyjna oraz produkcyjna na potrzeby techniki morskiej i obronności kraju. W
tym czasie w Instytucie utworzono Ośrodek Doświadczalny zajmujący się
elektromagnetyzmem. Poziom prowadzonych w Instytucie prac badawczych i konstruowanych
w nim urządzeń był bardzo wysoki – nie tylko w skali krajowej, ale i międzynarodowej.
Udział docenta Jana Figwera w tych pracach był bardzo istotny. Polegał on przede
wszystkim na opracowywaniu zagadnień merytorycznych, ale także na działaniach
organizacyjnych i kierowaniu zespołami wykonującymi prace zlecone. Między innymi dzięki
Jego talentom organizatora i menedżera w latach 80. dla Instytutu został wybudowany nowy
budynek Wydziału przy ul. Sobieskiego 7.
Za swoją tak różnorodną działalność docent Jan Figwer otrzymał wiele wysokich nagród
i odznaczeń: Złoty Krzyż Zasługi, Srebrny i Brązowy Medal za Zasługi dla Obronności Kraju,
Medal Komisji Edukacji Narodowej, Medal za Zasługi dla Gdańska, Medal 50-lecia Izb
Morskich, nagrodę zespołową Ministra Obrony Narodowej, 9 nagród Rektora PG.
Dyrektor Figwer zawsze myślał perspektywicznie i rozumiał znaczenie kontaktów
i współpracy Uczelni z otoczeniem gospodarczym. Po przejściu na emeryturę zorganizował na
Politechnice pierwsze seminarium, na którym On i zaproszeni goście z zagranicy przedstawili
ideę oraz zasady organizacji i działalności inkubatorów przedsiębiorczości i parków naukowo
technologicznych. Na początku lat dziewięćdziesiątych, były to działania nowatorskie.
Po zakończeniu pracy w Politechnice nadal pozostał aktywny zawodowo. Chociaż pełnił
wiele ważnych i odpowiedzialnych funkcji, zawsze znajdował czas aby interesować się
sprawami Wydziału, rozwojem i sukcesami pracowników Wydziału, zmianami w kształceniu
studentów. Często, gdy czas Mu na to pozwalał, uczestniczył w uroczystościach wydziałowych,
a szczególnie lubił uczestniczyć w inauguracjach roku akademickiego.
Docent Jan Figwer pozostanie w naszej pamięci jako znakomity dydaktyk, naukowiec,
badacz i organizator, a także jako dobry i życzliwy człowiek.
Ireneusz Mosoń
14
IV. INFORMACJA O ZEBRANIU WYBORCZYM
Zebranie Sprawozdawczo - Wyborcze Oddziału Gdańskiego PTETiS odbędzie się
czerwcu 2014 r. Precyzyjna data spotkania zostanie przesłana do Członków Oddziału drogą
mailową na dwa tygodnie przed zaplanowanym terminem. Do zawiadomienia zostanie
dołączony Porządek obrad oraz Protokół z ostatniego Zebrania Sprawozdawczo –
Wyborczego, które odbyło się w roku 2011. Liczymy na aktywny udział naszych Członków.
V. XXIV CYKL SEMINARYJNY
ZASTOSOWANIE KOMPUTERÓW W NAUCE I TECHNICE’2014
W ramach XXIV cyklu seminaryjnego „Zastosowanie Komputerów w Nauce i
Technice’2014” zaplanowano 29 odczytów, które zostaną wygłoszone na 16 zebraniach
naukowych.
Odczyty odbywają się we wtorki w Sali E-27 w budynku Wydziału Elektrotechniki i
Automatyki Politechniki Gdańskiej (Gmach im. Profesora Kazimierza Kopeckiego). Początek
wszystkich odczytów o godzinie 14:15.
Sala wyposażona jest w środki audiowizualne sterowane z notebooka, dostęp za
pośrednictwem pamięci przenośnej ze złączem USB.
Referaty po pozytywnej opinii recenzentów zostaną zakwalifikowane przez Komitet
Naukowy do druku w kolejnym Zeszycie Naukowym Wydziału Elektrotechniki i Automatyki
Politechniki Gdańskiej, który ukaże się w grudniu 2014.
Opłata związana z wydaniem materiałów seminaryjnych za każdy referat wynosi:
 dla członków PTETiS - 150 PLN (opłata ulgowa)
 dla pozostałych osób - 250 PLN
W przypadku, gdy objętość referatu przekracza 4 strony formatu A4, autorzy referatu
pokrywają także koszty wydania dodatkowych stron w wysokości 100 PLN za dodatkową
stronę nieparzystą. Istnieje również możliwość zamieszczenia kolorowych rysunków w tekście
po wniesieniu dodatkowej opłaty w wysokości 120 PLN za stronę z rysunkami.
Opłaty za udział w seminarium należy wpłacać na konto:
71 1020 1811 0000 0502 0078 5816
Polskie Towarzystwo Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej - Oddział Gdańsk
Harmonogram odczytów
Data
01.04.
2014
Nr
referatu
Tytuł
Autorzy
1
Ryszard Arendt,
Ryszard Michalski
Wykorzystanie sieci CAN z protokołem
DeviceNet oraz CAN-Open w diagnostyce
pojazdów
15
Adrian Miller,
Zastosowanie sztucznych sieci neuronowych
do prognozowania cen na giełdzie energii
Paweł Bućko
11
Andrzej Kopczyński
Badania symulacyjne jako źródło wiedzy w
systemie ekspertowym
użytym do wspomagania projektowania
układów automatyki statku
25
Mirosław Tomera
Komputerowe sterowanie ślizgowe w układzie
połączonych zbiorników
08.04.
2014
15
15.04
2014
29.04.
2014
06.05.
2014
9
Paweł Kaczmarek
Metody efektywnej integracji komponentów w
systemach rozproszonych
12
Łukasz Kuczkowski
Dobór współczynników wagowych funkcji celu
w ewolucyjnej metodzie wyznaczania ścieżki
przejścia na morzu
20
Michał Porzeziński
Wybrane zagadnienia niezawodności i
bezpieczeństwa transmisji danych w
przemysłowych sieciach komputerowych
22
Alicja Stoltmann,
Marcin Jaskólski
Ocena wpływu poprawy dokładności pomiaru
temperatury pary świeżej na efektywność
ekonomiczną bloku energetycznego
13
Łukasz Kuczkowski
Planowanie ścieżek przejść obiektów
ruchomych,
przegląd opracowanych metod i algorytmów
26
Maciej Trawka,
Janusz Smulko
Automated system for fluctuation enhanced
gas sensing
10
Paweł Kaczmarek,
Krzysztof Karwowski,
Marek Kuciński,
Michał Michna,
Jacek Skibicki,
Andrzej Wilk
Model referencyjny sieci trakcyjnej
14
Łukasz Kuczkowski
Metody planowania ścieżek przejść, przegląd
zastosowań
2
Marek Augustyniak,
Zbigniew Usarek
Kontrola parametrów obwodu wymuszającego
w quasi-statycznych magnetycznych
badaniach nieniszczących stali
7
Adam Łukasz
Kaczmarek
Inteligentne hybrydowe systemy wyszukiwania
informacji
4
Jerzy Buriak
Ocena warunków nasłonecznienia i
projektowanie elektrowni słonecznych
z wykorzystaniem dedykowanego
oprogramowania oraz baz dany
18
Piotr Oramus,
Marek Florkowski
Influence of various transmission line models
on values of lightning overvoltages
for insulation coordination studies
3
Tomasz Barnert,
Emilian Piesik,
Marcin Śliwiński
Wpływ poziomu ochrony informacji na
wymagania nienaruszalności bezpieczeństwa
28
Paweł Zydroń,
Michał Bonk,
Michał Smolan
Zastosowanie systemu do pomiaru pojemności
i współczynnika strat dielektrycznych
w badaniach wysokonapięciowych układów
izolacyjnych
20.05
2014
17.06.
2014
07.10.
2014
14.10.2014
16
21.10.
2014
28.10.
2014
5
Tomasz Chmielewski
Simulations of voltage sags in an industrial
installation featuring a large induction motor
29
Paweł Zydroń,
Damian Pala
Mikroprocesorowy kilowoltomierz różnicowy
napięcia stałego
32
Anna Witkowska
Stabilizacja pozycji i kursu w układzie
dynamicznego pozycjonowania statkiem
19
Emilian Piesik,
Tomasz Barnert,
Marcin Śliwiński
Metoda analizy niezawodności człowieka
SPAR-H w aplikacji ProSIL-EAL
24
Mirosław Tomera
Zmiana położenia wózka układu odwróconego
wahadła przy użyciu sterowania ślizgowego
33
Anna Witkowska
Metody alokacji pędników w układach
dynamicznego pozycjonowania statkiem z
zastosowaniem macierzy pseudoodwrotnej
6
Elżbieta Ekiert,
Stanisław Galla
Wpływ zmian rozkładu elementów
przetwornicy ST1S10PUR na rozkładu
temperatur układu
27
Andrzej Wilk
Model dynamiczny histerezy magnetycznej
15
Krzysztof Kula,
Mirosław Tomera
Sterowanie kaskadowe poziomem wody w
układzie dwóch zbiorników
16
Krystyna Maria Noga
Transmisja danych – wybrane zagadnienia
pakiet dydaktyczny
17
Krystyna Maria Noga
Cyfrowe sterowanie z zastosowaniem układów
programowalnych
21
Jan Paweł
Staniszewski,
Radosław Kucman,
Stanisław Galla
Systemy zasilania energią resztkową z
urządzeń grzewczych
23
Marcin Śliwiński,
Tomasz Barnert,
Emilian Piesik
Weryfikacja poziomów nienaruszalności z
uwzględnieniem aspektów ochrony informacji
34
Bartłomiej Adamczyk,
Barbara Florkowska
The modelling of electric field distribution for
multi-segment electrode of HV test equipment
4.11.
2014
18.11.
2014
25.11.
2014
Autorzy referatów
Lp.
Imię i nazwisko
Nr referatu
Data
1
Bartłomiej Adamczyk
34
25.11.20124
2
Marek Augustyniak
2
17.06.2014
3
Ryszard Arendt
1
01.04.2014
4
Tomasz Barnert
3, 19, 23
14.10., 28.10., 25.11.2014
17
5
Michał Bonk
28
14.10.2014
6
Paweł Bućko
15
01.04.2014
7
Jerzy Buriak
4
07.10.2014
8
Tomasz Chmielewski
5
21.10.2014
9
Elżbieta Ekiert
6
04.11.2014
10
Barbara Florkowka
34
25.11.20124
11
Marek Florkowski
18
07.10.2014
12
Stanisław Galla
6, 21
04.11., 25.11.2014
13
Marcin Jaskólski
22
29.04.2014
14
Adam Łukasz Kaczmarek
7
17.06.2014
15
Paweł Kaczmarek [ETI]
9
15.04.2014
16
Paweł Kaczmarek [EiA]
10
20.05.2014
17
Krzysztof Karwowski
10
20.05.2014
18
Andrzej Kopczyński
11
08.04.2014
19
Marek Kuciński
10
20.05.2014
20
Radosław Kucman
21
25.11.2014
21
Łukasz Kuczkowski
12, 13, 14
15.04, 06.05., 20.05.2014
22
Krzysztof Kula
15
18.11.2014
23
Ryszard Michalski
1
01.04.2014
24
Michał Michna
10
20.05.2014
25
Adam Miller
15
01.04.2014
26
Krystyna Maria Noga
15, 16
18.11.2014
27
Piotr Oramus
18
07.10.2014
28
Damian Pala
29
21.10.2014
29
Emilian Piesik
3, 19, 23
14.10., 28.10., 25.11.2014
30
Michał Porzeziński
20
29.04.2014
31
Jacek Skibicki
10
20.05.2014
32
Michał Smolan
28
14.10.2014
33
Janusz Smulko
26
06.05.2014
34
Jan Paweł Staniszewski
21
25.11.2014
35
Barbara Stawarz Graczyk
24
03.06.2014
36
Alicja Stolmann
22
29.04.2014
18
37
Arkadiusz Szewczyk
24
03.06.2014
38
Marcin Śliwiński
3, 9, 23
14.10., 28.10., 25.11.2014
39
Maciej Trawka
26
06.05.2014
40
Mirosław Tomera
24, 25
08.04., 04.11.2014
41
Zbigniew Usarek
2
17.06.2014
42
Andrzej Wilk
10, 27
20.05., 04.11.2014
43
Anna Witkowska
32, 33
21.10., 28.10.2014
44
Paweł Zydroń
28, 29
14.10., 21.10.2014
Streszczenia referatów wygłaszanych w cyklu seminaryjnym
”Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice 2014”
1. Wykorzystanie sieci CAN z protokołem DeviceNet
oraz CAN-Open w diagnostyce pojazdów
Ryszard Arendt1, Ryszard Michalski2
e-mail: 1. [email protected], 2. [email protected]
Układy sterowania i kontroli zastosowane w pojazdach lądowych, powietrznych i
wodnych są aktualnie budowane w oparciu o technologię sieciową CAN. Przyjęły się dwa
protokoły przesyłania danych siecią CAN: DeviceNet – rozpowszechnioną w Stanach
Zjednoczonych oraz CanOpen – popularną w Unii Europejskiej. Układy sieciowe CAN mają
wysoką niezawodność i ze względu na niewielką liczbę połączeń kablowych są wygodne do
zastosowań przy budowie rozproszonych systemów akwizycji danych pomiarowych. W
pojazdach samochodowych popularne są diagnostyczne systemy pokładowe OBD II (On Board
Diagnostic), które integrują komputer pokładowy sterujący procesami spalania paliwa z
systemem diagnostycznym przesyłającym wyniki diagnostyczne w postaci kodów siecią CAN.
Zazwyczaj struktura rozproszonego systemu akwizycji danych obejmuje: komputer z
programem sterującym, kartę sieciową Master, sieć CAN oraz szereg urządzeń Slave.
Urządzenia Slave pełnią często funkcje koncentratorów danych z wybranego miejsca obiektu.
Zebrane informacje i sterowanie ich przepływem zestawione jest w pięciu warstwach (Object)
wskazywanych przez adres (Class ID). W stosowanych urządzeniach wyróżniono następujące
warstwy:
 informacyjna, ang. Identity Object;
 organizacji protokołu DeviceNet, ang. DeviceNet Object;
 organizacji akwizycji danych, ang. Assembly Object;
 organizacji warstwy sprzętowej, ang. Application Object;
 organizacji przesyłania informacji, ang. Connection Object.
Do sterowania z poziomu programu sterującego wykorzystuje się ok. 20 – 30
specjalizowanych funkcji.
Rosnąca popularność systemów opartych na sieciach CAN oraz brak dydaktycznych
pozycji literaturowych stawia potrzebę wprowadzenia zajęć dydaktycznych – wykładów i
laboratorium związanym z konfiguracją i umiejętnością tworzenia i oprogramowania systemów
rozproszonych CAN.
W referacie przedstawiona zostanie struktura i podstawowe cechy charakterystyczne
rozproszonego układu z siecią CAN oraz problemy związane z oprogramowaniem i
komunikacją. Zaprezentowane będzie przykładowe użycie systemu sieciowego opartego o
urządzenia CAN8424 firmy ICPDAS, do diagnostyki ciągników kołowych, opracowane w
ramach projektu badawczego N N504 513740 Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
19
Kontrola parametrów obwodu wymuszającego w quasi-statycznych
magnetycznych badaniach nieniszczących stali
Marek Augustyniak1, Zbigniew Usarek2
Magneśnice stosowane w statycznych i niskoczęstotliwościowych badaniach
nieniszczących stali tworzą wraz z obiektem pomiaru nietrywialny obwód magnetyczny o
nieliniowej charakterystyce. Możliwość przewidywania jego parametrów jest istotna dla
prawidłowego zaprojektowania aparatury oraz trafnej interpretacji wyników pomiaru. Choć
właściwym podejściem wydaje się modelowanie Metodą Elementów Skończonych, związane
jest z taką strategią wiele wciąż nieuporządkowanych kwestii.
- Jaki algorytm i software wybrać dla uzyskania największego realizmu przy najmniejszych
nakładach?
- Jak pozyskać dane materiałowe do obliczeń, w szczególności krzywe B(H)?
- Jak efektywnie korelować wyniki obliczeń z eksperymentem?
- Jakie jest miejsce i granice zastosowań wzorów empirycznych?
Szczególną uwagę w przedstawionej pracy poświęcono trudnościom związanym z
przejściem z modelowania 2D na 3D oraz problemami, jakie stwarzają rdzenie typu permalloy
o bardzo silnie zmiennej różnicowej przenikalności magnetycznej. Na osobne opracowanie
zasługuje charakterystyka obwodów NDT pracujących w trybie dynamicznym (~10+ Hz).
2.
3. Wpływ poziomu ochrony informacji na wymagania nienaruszalności bezpieczeństwa
Tomasz Barnert1, Emilian Piesik2, Marcin Śliwiński3
e-mail: 1. [email protected], 2. [email protected], 3, [email protected]
W referacie przedstawiono zagadnienia związane z etapem analizy i oceny ryzyka obiektu
technicznego podwyższonego ryzyka. Opisano metody określania wymagań na nienaruszalność
bezpieczeństwa SIL zidentyfikowanych funkcji bezpieczeństwa. Funkcje takie realizowane są
przez systemy E/E/PE (BPCS i/lub SIS) i są częścią systemu bezpieczeństwa składającego się z
wielu warstw zabezpieczeniowo-ochronnych. Zarówno w metodach jakościowych, jak i półilościowych wyznaczenie wymaganego SIL opiera się na kilku podstawowych parametrach
ryzyka. Są one związane z częstością wystąpienia zdarzenia awaryjnego oraz jego
potencjalnymi konsekwencjami. W związku z tym, iż coraz częściej systemy techniczne
budowane są w oparciu o architekturę rozproszoną, pojawiają się nowe zagrożenia, które do tej
pory nie były uwzględnianie w analizach ryzyka. Mogą one mieć wpływ zarówno na
zwiększenie częstości wystąpienia zdarzeń i scenariuszy awaryjnych, jak również mogą
zwiększać prawdopodobieństwo niewypełnienia funkcji związanej z bezpieczeństwem na
przywołanie. Oba te zagadnienia powinny być uwzględnione w procesie przypisania
wymaganego poziomu nienaruszalności bezpieczeństwa do funkcji. Zaproponowano
rozszerzenie stosowanych obecnie metod o aspekty związane z uwzględnieniem poziomu
ochrony informacji systemu technicznego. Metody te zaimplementowano również w autorskiej
aplikacji komputerowej ProSIL-EAL, której moduł określania wymagań został w niniejszym
artykule opisany.
Ocena warunków nasłonecznienia i projektowanie elektrowni słonecznych
z wykorzystaniem dedykowanego oprogramowania oraz baz danych
Jerzy Buriak
Zaprezentowano przykład obliczeń projektowych elektrowni słonecznej, w których
szczególny nacisk położono na oszacowanie uzysku energii z instalacji elektrowni słonecznej.
4.
20
W tym celu wykonano analizy nasłonecznienia, które uwzględniają kąt nachylenia i azymut
modułów fotowoltaicznych oraz zmiany nasłonecznienia w ciągu roku na podstawie
statystycznych wartości nasłonecznia w poszczególnych godzinach roku. Informacje o
natężeniu promieniowania słonecznego publikowane są w bazach danych dostępnych przez
Internet w tym bazie PVGIS oraz bazie Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki
Wodnej, zawierającej typowe lata meteorologiczne i statystyczne dane klimatyczne dla obszaru
Polski do obliczeń energetycznych budynków. Znaczna część analiz obejmuje symulacje
zacienienia prowadzone za pomocą programów Google Sketchup i PV*SOL. Oprogramowanie
PV*SOL zostało przedstawione jako kompleksowe narzędzie projektowania elektrowni
słonecznych. Porównano wyniki oszacowań uzysku energii z instalacji elektrowni słonecznej w
oparciu o analizy danych w arkuszu Excel oraz w oparciu o wyniki programu PV*SOL.
5.
Simulations of voltage sags in an industrial installation
featuring a large induction motor.
Tomasz Chmielewski
[email protected],
Induction motors are widely used in various applications. Such popularity is to be owed to
their controllability, robustness and broad range of powers. Still, there are certain drawbacks
that often need a special treatment during system design or upgrade. High starting current and
low power factor are most often to be addressed as most important issues. This is both because
of internally required system conditions (voltage drops, conductor ratings) as well as grid
operators regulations (power factor correction). Despite the fact that all of these problems do
not apply to nowadays common inverter-fed motors, there is a number of existing installations
where directly connected motors are still being operated. In such situation if there is a threat
that the equipment will not comply with internal or external requirements, certain steps can be
undertaken. One of the most common solutions is to employ some sort of reactive power
compensation system. In this case fixed or switched capacitor bank. SVC or STATCOM can be
used. One has to bear in mind that only a solution incorporating a smooth and continuous
reactive power control will provide voltage stability upon the motor start or during load
variations.
This paper addresses the problem of voltage sags during various modes of operation of the
directly connected 2 MW induction motor. Simulink model was employed in order to
investigate the system performance and countermeasures against voltage sags upon i.e. motor
start.
6.
Wpływ zmian rozkładu elementów przetwornicy ST1S10PUR
na rozkładu temperatur układu
Elżbieta Ekiert1, Stanisław Galla2
e-mail: 1. [email protected] 2. [email protected]
W referacie przedstawiono wpływ zmian w topologii (rozłożeniu elementów) przetwornicy
ST1S10PUR o topologii typu Buck na emisję termiczną z układu. Wpływ był analizowany na przykładzie
wprowadzania drobnych zmian w rozkładzie ścieżek mozaiki połączeń układu wraz z pomiarami emisji
przewodzonych przy zastosowaniu we wszystkich rozpatrywanych konfiguracjach tych samych
komponentów. Zastosowane zmiany w topologii połączeń pozwalają na oszacowanie ich wpływu na
charakterystyki emisji termicznej oraz przewodzonej oraz na sformułowanie zaleceń pozwalających na ich
minimalizację.
7.
Inteligentne hybrydowe systemy wyszukiwania informacji
Adam Łukasz Kaczmarek
Artykuł podejmuje temat zastosowania hybrydowych metod inteligentnego wyszukiwania
informacji. Inteligentne wyszukiwanie informacji (ang. intelligent information retrieval) jest
pojęciem rozumianym na kilka sposobów. Wyróżnić można następujące zagadnienia, do
21
których pojęcie to się odnosi: wyszukiwanie informacji (ang. information retrieval), systemy
agentowe (agent systems), systemy eksperckie wspomagające podejmowanie decyzji (ang.
decision support systems), sieci semantyczne (ang. semantic web) oraz inteligencja sieciowa
(ang. web inteligence). Metody hybrydowe polegają na połączeniu tych technologii. Istnieją
różne kierunki rozwoju metod wyszukiwania informacji. Artykuł przedstawia możliwości ich
połączenia. Celem jest stworzenie aplikacji wspierającej wyszukiwanie korzystającej zarówno z
informacji dostępnych w wyszukiwarkach internetowych jak i istniejących metod
wyszukiwania semantycznego. Wyszukiwanie powinno odbywać się w pełni zautomatyzowany
sposób przy minimalnym zaangażowaniu użytkownika. Artykuł przedstawia możliwości
zastosowania agentów komputerowych do osiągnięcia tego rezultatu. Połączenie technologii
agentów komputerowych z licznymi technologiami wyszukiwania informacji daje perspektywy
skonstruowania nowatorskich i efektywnych narzędzi wyszukiwania informacji.
Metody efektywnej integracji komponentów w systemach rozproszonych
Paweł L. Kaczmarek
W pracy przedstawiono problemy wytwarzania efektywnych aplikacji rozproszonych ze
szczególnym uwzględnieniem wytwarzania zorientowanego na integrację komponentów.
Integracja gotowych komponentów pozwala na usprawnienie procesu wytwarzania przez
ponowne użycie już istniejących modułów oraz wybór tych komponentów, które najlepiej
odpowiadają potrzebom wytwarzanej aplikacji. Obecnie integracyjne wytwarzanie aplikacji
rozproszonych jest realizowane przy użyciu wielu różnych architektur. W pracy opisano
istniejące architektury softwarowe aplikacji rozproszonych takie jak: SOA, ESB, SCA i inne.
Celem opracowanych architektur jest uzyskanie efektywności zarówno w procesie wytwarzania
jak i działania aplikacji, choć różnorodność rozwiązań może świadczyć o trudnościach w
osiągnięciu tego celu. Każda z architektur stosuje nieco inne podejście do wytwarzania i używa
nieco innego nazewnictwa integrowanych modułów. Porównano metody komunikacji
stosowane na poziomie warstwy przesyłania informacji w aplikacjach rozproszonych. Metody
te obejmują zarówno wykorzystanie standardów komunikacji jak i komunikację za
pośrednictwem interfejsu programowego Application Programming Interface (API). Głównymi
standardami stosowanymi obecnie są usługi sieciowe SOAP-based Web services oraz Restful
Web services. Usługi SOAP-based Web services zostały pierwotnie opracowane jako standard
komunikacji do integracji usług. Celem ich było zapewnienie interoperacyjności przez
zdefiniowane dobrze ustrukturalizowanego formatu wymiany danych. Ponadto opracowano
wiele rozszerzeń dotyczących zagadnień bezpieczeństwa, transakcyjności, niezawodności i
innych. SOAP-based Web services okazały się jednak stosunkowo mało wydajne i trudne do
elastycznej konfiguracji. Wskazano na rosnąca popularność Restful WS wynikającą między
innymi z lepszych osiągów wydajnościowych i elastycznej konfiguracji. Restful Web services
opierają swoje działanie na mniej restrykcyjnych zasadach formatowania przesyłanych danych,
co powoduje, że dostawca usługi i klient z niej korzystający muszą porozumieć się co do treści
przesyłanych informacji. Ponadto przeanalizowano wykorzystanie API jako metody
komunikacji, co pozwala na ukrycie szczegółów komunikacyjnych przed programistą, jednak
wymaga zastosowania dodatkowych bibliotek. Metoda ta jest stosowana głównie przez dużych
dostawców systemów i usług informatycznych, gdyż wymaga nakładów pracy na wykonanie
stosownych bibliotek API oraz późniejsze ich utrzymanie. Przedstawiono przykładowe
rozwiązania implementacyjne wspierające
8.
22
9. Model referencyjny sieci trakcyjnej
Paweł Kaczmarek, Krzysztof Karwowski, Marek Kuciński,
Michał Michna, Jacek Skibicki, Andrzej Wilk
Górna sieć trakcyjna jest nadal najefektywniejszym sposobem zasilania kolejowych
pojazdów elektrycznych. Wzrost prędkości pojazdów zwiększa pobór mocy oraz wymaga
zapewnienia prawidłowej współpracy odbieraków prądu pojazdów z siecią jezdną, co jest
warunkiem niezawodnego i bezpiecznego funkcjonowania transportu szynowego.
Podejmowane są prace rozwojowe związane z komputerowym wspomaganiem
projektowania sieci trakcyjnych, a także modelowaniem i symulacją w celu rozwoju metod
diagnostycznych. Odpowiednie normy i przepisy określają parametry systemu odbioru prądu, a
także walidację symulacji oddziaływania dynamicznego pomiędzy pantografem a siecią jezdną
górną na podstawie zbioru danych i wyników dla tzw. modelu referencyjnego sieci trakcyjnej.
W pracy omówiono autorski model matematyczny sieci trakcyjnej oraz uzyskane wyniki
symulacji. Przedstawiono obliczenia statyczne sieci jezdnej i dynamiczne wywołane
oddziaływaniem odbieraka prądu dla różnych prędkości jazdy. Nacisk ślizgacza odbieraka
prądu na przewody jezdne sieci powoduje ich uniesienie, zależne od konstrukcji sieci,
właściwości odbieraka i jego stanu technicznego, szczególnie od nastawionej siły statycznej,
oraz – ze względu na siły aerodynamiczne – od prędkości jazdy. Niewielki wpływ mogą mieć
też takie czynniki, jak typ pojazdu, stan torowiska, siła wiatru. Przyjęte dane do obliczeń
symulacyjnych są zgodne z normą. Wyniki te zweryfikowano z wybranymi badaniami
laboratoryjnymi i porównano z normatywnym modelem referencyjnym.
Utworzony program symulacyjny jest podstawą do zaprojektowania komputerowych
„narzędzi” wspomagania projektantów sieci jezdnych.
10. Badania symulacyjne jako źródło wiedzy w systemie ekspertowym
użytym do wspomagania projektowania układów automatyki statku
Andrzej Kopczyński
Współczesne biura projektowe już kilka/kilkanaście lat temu odeszły od klasycznych
metod projektowania przy pomocy deski kreślarskiej i rapidografu. Obecnie projektanci
wykorzystują nowoczesne aplikacje komputerowe wspomagające proces projektowania.
Aplikacje typu CAD są współczesną wirtualną deską kreślarską. Przy projektowaniu układów
automatyki i sterowania podsystemów elektroenergetycznych na statku (np. podsystemu steru
strumieniowego), bardzo duże znaczenie ma dobór odpowiednich elementów. Dzisiejsze realia
biur konstrukcyjnych są takie, że nasi projektanci, często z braku dostatecznej wiedzy oraz
możliwości jej pozyskania zlecają dobór zestawu urządzeń firmom zewnętrznym. Istnieje
zainteresowanie przemysłu / biur projektowych aplikacjami komputerowymi, wspomagającymi
proces projektowania, jak również wdrażania w dydaktyce elementów sztucznej inteligencji,
wspomagających procesy projektowe.
Poprawa procesu projektowania może zostać zrealizowana przez wykorzystanie
doświadczenia ekspertów projektantów, zestawionych w postaci baz wiedzy i wykorzystania
systemu ekspertowego. Dodatkowo system może wykorzystywać badania symulacyjne i
stosować je jako źródła głębokiej wiedzy wspomagającej przyjęcie kolejnych rozwiązań
projektowych. Aplikacja modeli w systemie ekspertowym wymaga opracowania szeregu
modeli matematycznych o różnym stopniu adekwatności oraz identyfikacji ich parametrów.
Odpowiednio dobrane modele, ich parametry oraz interfejsy umożliwiające łatwe połączenia
modeli w całościowe struktury, są kluczem do lepszego zrozumienia zjawisk, jakie zachodzą w
nowo zaprojektowanych podsystemach statków, jeszcze przed budową systemów i
przeprowadzeniem testów sprawnościowych.
W referacie, na przykładzie sterów strumieniowych prezentuje się metodę wspomagania
projektowania przy wykorzystaniu systemu ekspertowego, biblioteki modeli oraz bazy wiedzy,
23
gdzie system ekspertowy nie tylko korzysta z wiedzy eksperckiej wprowadzonej wcześniej do
jego bazy, ale również sam wyszukuje wiedzę poprzez wykonanie i ocenę badań
symulacyjnych. Rozważa się stosowanie szeregu modeli matematycznych wraz z dobranymi
parametrami odzwierciedlającymi pracę rzeczywistych urządzeń.
Użycie systemu ekspertowego zmusza nas do formalizacji zadań projektowych, co jest
trudnym zagadnieniem. Możliwość formalizacji umożliwia poznanie zależności formalnych
(relacji matematycznych) pomiędzy potencjalnymi założeniami, a strukturą i elementami
projektowanego systemu. W referacie przedstawiono przykład zadania projektowego
dotyczącego projektowania elementów układu steru strumieniowego statku.
11. Dobór współczynników wagowych funkcji celu w ewolucyjnej metodzie
wyznaczania ścieżki przejścia na morzu
Łukasz Kuczkowski
W artykule przedstawiono metodę doboru współczynników wagowych funkcji celu w
ewolucyjnej metodzie wyznaczania ścieżki przejścia obiektów ruchomych na morzu. Celem
przeprowadzonych badań było wyznaczenie wartości współczynników w ważonej funkcji celu
użytej do optymalizacji ścieżek przejść tak, aby w procesie wyznaczania trasy znaczącą rolę
odrywało kryterium: minimalizacja długości trasy, minimalizacja czas podróży lub zachowanie
jak najmniejszego kąta zwrotu w miejscach zmiany kursu. Jako nadrzędne kryterium przyjęto
bezpieczeństwo żeglugi. W zaproponowanym środowisku przeprowadzono serię symulacji
stosując identyczną populację początkową dla każdego testu. W każdym przypadku
modyfikowano wartości wag, pozostawiając pozostałe parametry algorytmu niezmienne.
Otrzymane wyniki przedstawiono w tabeli. Na podstawie zestawienia dobrano zbiór wartości
wag pozwalający na realizacje założonych celów optymalizacji.
12. Planowanie ścieżek przejść obiektów ruchomych,
przegląd opracowanych metod i algorytmów
Łukasz Kuczkowski
Nieustannie zwiększający się poziom rozwoju przemysłu wymusza potrzebę
przemieszczania dużych ilości towarów. Z roku na rok rośnie również liczba pasażerów
korzystających z transportu morskiego lub lotniczego. Ze względu na aspekt ekonomiczny,
możliwość taniego i szybkiego transportu staje się dla operatora linii lotniczych lub armatora
najważniejsza. Jednocześnie konieczne jest zapewnienie odpowiedniego poziom
bezpieczeństwa. Pomimo zastosowania zaawansowanych systemów największym czynnikiem
zagrożenia w procesie nawigacji jest człowiek. Usunięcie bądź częściowe zastąpienie czynnika
ludzkiego pozwoli na poprawę efektywności transportu. Na tej podstawie powstaje wiele
systemów pozwalających na wspomaganie decyzji nawigacyjnych lub stworzenie całkowicie
autonomicznych jednostek. W artykule przedstawiono przegląd metod oraz algorytmów
planowania ścieżek przejść dla obiektów ruchomych naziemnych, powietrznych oraz morskich.
Uwzględniono zastosowanie metod przeszukiwania grafów, sztucznego pola potencjału,
algorytmów mrówkowych, algorytmów rojowych oraz algorytmów ewolucyjnych.
13. Metody planowania ścieżek przejść, przegląd zastosowań
Łukasz Kuczkowski
Rozwój informatyki oraz powstanie szybkich jednostek obliczeniowych przyczyniło się do
powstania szerokiej gamy metod sztucznej inteligencji
Planowanie ścieżek przejść jest ważnym zagadnieniem w dziedzinie robotyki,
bezpieczeństwie transportu oraz optymalizacji. Celem planowania ścieżki przejścia jest
24
znalezienie najkrótszej, wolnej od kolizji ścieżki, spełniającej kryteria optymalizacji w
założonym statycznym lub dynamicznym środowisku. Planowanie ścieżki przejścia może być
rozpatrywane w dwóch trybach on-line i off-line. W trybie off-line poszukiwanie ścieżki
przejścia dokonywane jest w środowisku z uwzględnieniem parametrów ruchu innych
obiektów, które są niezmienne. W trybie on-line planowanie ścieżki związane jest ze
zmiennością środowiska i niepewnością ruchu pozostałych obiektów. W związku z tym
wymagana jest ciągła kontrola zmian w środowisku i parametrów ruchu obiektów. W artykule
przedstawiono przegląd problemów, do rozwiązanie których stosuje się metody planowania
ścieżek przejścia. Opisano metody planowania: trasy robota mobilnego, ruchu ramienia robota,
optymalnego wzajemnego poruszania suwnic do przeładunku towarów, pokonywania wzniesień
z minimalizacją kosztów ruchu oraz skoordynowanego ruchu robotów mobilnych. W oddzielnej
kategorii zestawiono metody planowania ruchu bezzałogowych łodzi podwodnych, statków
morskich oraz samolotów.
14. Sterowanie kaskadowe poziomem wody w układzie dwóch zbiorników
Krzysztof Kula. Mirosław Tomera
[email protected], [email protected]
W proponowanym artykule przedstawione zostanie sterowanie poziomem wody w
układzie dwóch zbiorników, o swobodnym wypływie wody, połączonych kaskadowo i
poddanym oddziaływaniu zakłóceń addytywnych wchodzących na wejście obiektu. Do
kompensacji wpływu zakłóceń zastosowano strukturę kaskadowego układu regulacji o
dodatkowej wewnętrznej pętli sprzężenia zwrotnego obejmującej wyodrębnioną część obiektu,
w skład której wchodzi pompa zasilająca jak i górny zbiornik. Zadaniem tej pętli jest wstępna
kompensacja wpływu zakłóceń oddziałujących na wejście obiektu zanim nie zostaną one
przeniesione do dalszej części procesu. Ponieważ obiekt regulacji jest układem silnie
nieliniowym to dostrajanie nastaw obu regulatorów poprzedzone jest identyfikacją własności
statycznych i dynamicznych układów otwartych obydwu pętli sprzężenia zwrotnego. Do tego
celu wykorzystano metodę przekaźnikową Astroma-Hagglunda, zmodyfikowaną na potrzeby
identyfikacji obiektu inercyjnego pierwszego rzędu, w którym nie można byłoby wzbudzić
cyklu granicznego. Na podstawie pomierzonych parametrów drgań krytycznych, wyznaczone
zostały parametry modeli matematycznych obydwu części procesu. Nastawy regulatorów
wyznaczone zostały przy pomocy metody syntezy bezpośredniej, po wcześniejszym określeniu
żądanej transmitancji układu zamkniętego oraz wyznaczonego modelu matematycznego
obiektu.
W pierwszej kolejności przeprowadzone zostały badania symulacyjne, pozwalające na
wstępną ocenę jakości pracy zaprojektowanego układu sterowania kaskadowego i uzyskane
wyniki porównane zostały z tymi, które osiągnięto w układzie regulacji z pojedynczą pętlą
zewnętrzną. Następnie, zaprojektowane układy sterowania zaimplementowano w środowisku
obliczeniowym Matlab/Simulink i przeprowadzone zostały badania z poziomu komputera,
poprzez kartę I/O PCI 1710 firmy Advantech, ze zbudowanym obiektem rzeczywistym.
15. Zastosowanie sztucznych sieci neuronowych
do prognozowania cen na giełdzie energii
Adrian Miller1, Paweł Bućlo2
e-mail:
1. [email protected], 2. [email protected]
Jednym z aktualnych zagadnień gospodarczych jest prognozowanie cen na Giełdzie
Energii. Autorzy publikacji proponują wykorzystanie do tego celu sztucznych sieci
neuronowych i oprogramowania MATLAB. Opisują narzędzie do prognozy krótkoterminowej
Rynku Dnia Następnego. W artykule przedstawiono sposób normalizacji danych. Opisano
również użyte funkcje aktywacji w warstwach neuronowych wraz z konsekwencjami z nich
wynikającymi dla samego procesu nauczania. W końcowej części artykułu porównano
prognozę sieci neuronowej z rzeczywistym przebiegiem notowań na Giełdzie Energii.
25
16. Transmisja danych - wybrane zagadnienia, pakiet dydaktyczny
Krystyna Maria NOGA
Ważnym elementem systemu telekomunikacyjnego są między innymi kanał transmisyjny,
układy formowania sygnałów, modulatory, demodulatory, filtry, kodery, dekodery. Do
rozwiązywania wielu problemów inżynierskich służą badania symulacyjne. Programy
symulacyjne są stosowane we wszystkich fazach prac badawczych, konstrukcyjnych i
serwisowych.
Są
szczególnie
przydatne
do
poznania
właściwości
systemu
telekomunikacyjnego, sprawdzenia struktury układu sterowania i poszukiwania optymalnych
parametrów pracy. Dzięki temu można znacznie zmniejszyć koszty i skrócić czas badania i
diagnostyki urządzenia. Programy symulacyjne odgrywają również ogromną rolę w
poszukiwaniu nowych rozwiązań w wielu dziedzinach techniki, w tym telekomunikacji. Jest to
szczególnie istotne ze względu na wzrastającą liczbę użytkowników systemów
telekomunikacyjnych, ich rosnące wymagania, co powoduje, że muszą powstawać nowe
systemy zapewniające coraz wyższą jakość transmisji. Jednym z ważniejszych elementów
systemu telekomunikacyjnego jest kanał transmisyjny. Służy on do przesyłania danych i może
być realizowany w postaci torów przewodowych, radiowych, satelitarnych, falowodowych,
światłowodowych. Od właściwości kanału zależy struktura pozostałych bloków systemu. W
artykule zostaną przedstawione zagadnienia dotyczące przede wszystkim transmisji sygnałów w
kanałach radiowych. Propagacja fal radiowych jest złożonym zjawiskiem. Podczas transmisji
radiowej większość sygnałów odbieranych podlega losowemu uzmiennieniu, spowodowane to
jest występowaniem w kanale transmisyjnym zakłóceń multiplikatywnych, zwanych zanikami,
zakłóceń addytywnych oraz opóźnień. Czynniki te powodują niestacjonarność charakterystyk
kanału i pogorszenie jakości transmisji. Szczególnie negatywny wpływ na jakość transmisji
posiadają odbicia fal powodujące wielodrogową propagację. W artykule zostaną
zaprezentowane matematyczne modele rzeczywistych kanałów, symulacje poszczególnych
procesów fizycznych zachodzących podczas transmisji, np. losowych fluktuacji sygnału,
wielodrogowości, modulacji, demodulacji, kodowania zabezpieczającego przed błędami,
dekodowania. Zostanie omówiony między innymi kanał wielodrogowy, Rayleigha, Rummlera,
Jakes’a. Badania symulacyjne zostaną przeprowadzone z wykorzystaniem środowiska Vissim,
Multisim, Mathcad.
17. Cyfrowe sterowane z zastosowaniem układów programowalnych
Krystyna Maria Noga
Otaczający nas świat jest pełen urządzeń wymagających cyfrowego sterowania. Wśród
pakietów oprogramowania narzędziowego dostępnych obecnie na rynku jest raczej niewiele
takich, które umożliwiają realizacje wszystkich etapów cyklu projektowego niezbędnego do
przygotowania programu sterującego. Narzędzia tego rodzaju dostarczają między innymi
producenci układów programowalnych, przykładowo firma Altera oferuje pakiety Max+ Plus
Baseline oraz Quartus, a firma Xilinx pakiety Foundation ISE i WebPack IDE. Większość
dostępnych programów narzędziowych wymaga od projektanta znajomości jednego ze
standardowych języków HDL, tj. Veriloga lub VHDL.
W artykule zostaną przedstawione przykłady wykorzystania systemu projektowego
Quartus oraz Max+ Plus Baseline do sterowania wybranymi modelami. Systemy te to chyba
najbardziej przyjazne środowiska CAD (ang. Computer Aided Design) służące do
projektowania i implementacji układów w strukturach programowalnych. W skład pakietu
wchodzą między innymi edytor graficzny schematów, edytor tekstowy, graficzny edytor
przebiegów, kompilator, symulator funkcjonalny i czasowy, system definiowania stylów
kompilacji projektu oraz bardzo bogate biblioteki gotowych bloków funkcjonalnych. Jako
26
obiekty sterowania w artykule zostaną przedstawione: model windy 3-biegowej, wciągarki oraz
sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu ulicznym. Modele te są wykorzystywane w
laboratorium Techniki Cyfrowej w Katedrze Automatyki Okrętowej Akademii Morskiej w
Gdyni. Model windy 3-biegowej jest zgodny z dokumentacją techniczną napędu AN 234
opracowaną przez Zakłady Okrętowych Urządzeń Elektrycznych ELMOR. Natomiast model
wciągarki jest zgodny z dokumentacją techniczną przygotowaną przez Toruńskie Zakłady
Urządzeń Okrętowych TOWIMOR S.A.
W trakcie zajęć studenci opracowują algorytmy pracy modeli w edytorze graficznym z
wykorzystaniem symboli układów cyfrowych oraz w edytorze tekstowym języka VHDL. Ocena
poprawności wykonania sterowania jest dokonywana na podstawie obserwacji pracy modelu.
Ponadto studenci mają również możliwość przeprowadzenia diagnostyki, opracowanych na
potrzeby dydaktyki, programów sterujących wybranymi modelami. Na podstawie analizy pracy
modelu studenci określają objawy oraz przyczyny symulowanych awarii. W laboratorium
możliwe jest także porównanie sterowania wybranymi modelami z wykorzystaniem techniki
mikroprocesorowej oraz w technologii standardowych układów logicznych.
18. Influence of various transmission line models on values of lightning overvoltages
for insulation coordination studies
Piotr Oramus1, Marek Florkowski2
e-mail: 1. [email protected],
2. [email protected]
Lightning overvoltages occurring during transient states in electrical power systems are
especially dangerous for devices installed in network. For this reason, analysis of lightning
overvoltages in electrical power systems is important due to ensure reliability of power supply.
For this purpose, development of mathematical models is necessary, however in dependence on
mathematical model used for computations, simulation results can be different. In this paper,
analysis the influence of proposed overhead transmission lines models on values of
overvoltages in analyzed power system has been presented. This article presents insulation
coordination studies performed for various models of overhead lines developed in EMTP/ATP
software. Simulation results obtained from performed analyses have been presented and
compared in this paper
19. Metoda analizy niezawodności człowieka SPAR-H w aplikacji ProSIL-EAL
Emilian Piesik, Tomasz Barnert, Marcin Śliwiński
[email protected], [email protected], [email protected]
W referacie przedstawione zostanie oprogramowanie ProSIL-EAL wspomagające
zarządzanie bezpieczeństwem funkcjonalnym w cyklu życia systemów technicznych. Aplikacja
umożliwia wyznaczanie wymaganego poziomu nienaruszalności bezpieczeństwa SIL na
podstawie wymagań instytucji nadzorującej dla wyróżnionych funkcji bezpieczeństwa. ProSILEAL wyposażony jest także w moduł wspomagający komputerową weryfikację poziomu
nienaruszalności bezpieczeństwa SIL dla rozważanych architektur sprzętu poszczególnych
funkcji bezpieczeństwa. Zapewnia także wspomaganie w ocenie rozwiązań technicznych
i organizacyjnych, jak również wpływu błędów systematycznych oprogramowania i błędów
człowieka podczas eksploatacji systemów E/E/PE, BPCS i SIS. Do analizy czynników ludzkich
zastosowano metodę SPAR-H w przypadku której dokonuje się dekompozycji zadań, jakie
wykonuje człowiek - operator na dwa elementy: działanie i/lub diagnostyka.
Referat nawiązuje w swej tematyce do zagadnień związanych z wyznaczeniem
prawdopodobieństwa błędu człowieka HEP za pomocą metody SPAR-H. Do najbardziej
przydatnych obecnie metod analizy niezawodności człowieka w zarządzaniu bezpieczeństwem
funkcjonalnym zalicza się: THERP, ASEP i SPAR-H. Podkreślono, że wadą stosowanych
obecnie analiz niezawodności człowieka w systemach zautomatyzowanych jest słabe
uwzględnienie kontekstu interfejsu człowiek-system oraz algorytmów działania systemów
sterowania i automatyki zabezpieczeniowej, czyli systemów BPCS, E/E/PE i SIS. Niezbędne
27
jest więc nieco odmienne spojrzenie podczas przeprowadzania HRA na wpływ różnych
czynników na bezpieczeństwo systemowe, w tym czynników ludzkich i organizacyjnych oraz
technicznych i środowiskowych. Metoda SPAR-H została zaimplementowana w module LOPA
prototypowego oprogramowania ProSIL-EAL.
20. Wybrane zagadnienia niezawodności i bezpieczeństwa transmisji danych
w przemysłowych sieciach komputerowych
Michał Porzeziński1
W referacie zostaną przedstawione problemy dotyczące bezpieczeństwa i
niezawodności transmisji danych w przemysłowych sieciach komunikacyjnych
wykorzystywanych do realizacji funkcji zwianych z bezpieczeństwem. Omówiona zostanie
koncepcja kanałów komunikacyjnych bezpiecznych funkcjonalnie oraz związane z nimi
wymagania niezawodnościowe określone w normach PN-EN 61508-3 oraz PN-EN 61784-3.
Przedstawione zostaną również zagrożenia dotyczące bezpieczeństwa transmisji danych w
sieciach przemysłowych i stosowane metody ochrony oraz metodyka zarządzania
bezpieczeństwem informacji w ujęciu norm z rodziny ISO/IEC 27000 i ISO/IEC 15408.
21. Systemy zasilania energia resztkową z urządzeń grzewczych
Jan Paweł Staniszewski, Radosław Kucman, Stanisław Galla
Pozyskiwanie energii z wykorzystaniem zjawisk termoelektrycznych wchodzi w
zakres rozwijającego się tzw. odzyskiwania energii szczątkowej (energy harvesting-u).
Koncepcja ta polega na pozyskiwaniu energii ze źródeł takich jak słońce, drgania, wiatraki,
gradient zasolenia czy właśnie z efektów termicznych. Energia jest przetwarzana, gromadzona i
używana, np. do zasilania sieci sensorowych, czy mikrokontrolerów. Stosowanie tej technologii
wraz z komunikacją bezprzewodową pozwala wyeliminować konieczność doprowadzania
dodatkowych kabli zasilających lub wymiany baterii w układach. Rozwiązania odzyskiwania
energii z układów z powodzeniem może być stosowana w układach generujących np. energię
cieplna i wytwarzających np. spaliny (przepływ gazu). W referacie przedstawiono wyniki prac
nad dwoma rozwiązaniami opartymi o mikro układy pozwalające na odzyskiwanie energii z
wskazaniem na preferowane rozwiązanie i napotkane problemy.
22. Ocena wpływu poprawy dokładności pomiaru temperatury pary świeżej
na efektywność ekonomiczną bloku energetycznego
Alicja Stoltmann1, Marcin Jaskólski2
e-mail: 1. [email protected] 2. [email protected]
W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań wpływu poprawy dokładności
pomiaru temperatury pary świeżej na wskaźniki sprawności i produkcji bloku ciepłowniczego.
Analizy dokonano w oparciu o moduł zaproponowany przez firmę Alstom, składający się z
regulatora stanu z obserwacją oraz precyzyjnej termopary. Narzędziem wykorzystanym do
badań był program GateCycle 6.1, w którym zamodelowano blok BC-50, wykorzystując
rzeczywiste parametry obiegu. Analiza wyników modelowania potwierdziła, że modernizacja
układu regulacji temperatury pary świeżej jest opłacalna ekonomicznie oraz pozwala na
zmniejszenie ilości paliwa dostarczanego do kotła.
28
23. Investigation of RTS noise in reverse polarized silicon carbide Schottky diodes
Arkadiusz Szewczyk, Barbara Stawarz-Graczyk
One of the method of electronic device quality and reliability evaluation is observation of
its inherent noise. Generally, the inherent noise of semiconductor device consists of Gaussian
(i.e. 1/f, shot noise) and non-Gaussian components (i.e. random telegraph signal, RTS). The
RTS phenomena usually indicates the presence of large defects in the structure of the material
of the device, therefore it can be treated as an indicator of technology quality. In the paper
authors present results of RTS investigations in reverse polarized Silicon Carbide Schottky
diodes. Devices being studied are commercially available diodes with reverse voltage UR = 600
V. The RTS was observed during device stress by applying high voltage for several minutes and
the change in signal parameters were studied
24. Weryfikacja poziomów nienaruszalności
z uwzględnieniem aspektów ochrony informacji
Marcin Śliwiński1, Tomasz Barnert2, Emilian Piesik3
e-mail: 1. [email protected], 2. [email protected], 3. [email protected]
Poszczególnym poziomom SIL projektowanego systemu E/E/PE (BPCS lub SIS)
odpowiadają ilościowe kryteria probabilistyczne. W analizie bezpieczeństwa funkcjonalnego
kluczowe znaczenie ma określenie poziomu nienaruszalności bezpieczeństwa SIL dla funkcji
bezpieczeństwa, a następnie zaprojektowanie takiego systemu zabezpieczeniowego, który
spełni te wymagania. Dowód spełnienia przez system zabezpieczeniowy wymagań na określony
poziom SIL nazywa się weryfikacją. Model probabilistyczny dowolnego systemu sterowania
BPCS lub zabezpieczeń SIS można przedstawić za pomocą schematów blokowych
niezawodności RBD, grafów Markowa, równań uproszczonych oraz drzew niezdatności FTA
z wykorzystaniem techniki cięć minimalnych.
W niniejszym referacie przedstawiono wykorzystanie metod (w ramach aktualizacji
metodyki analiz bezpieczeństwa funkcjonalnego) weryfikacji SIL z uwzględnieniem zagadnień
ochrony informacji w przemysłowych sieciach komputerowych m.in. poprzez wykorzystanie w
tym procesie poziomów uzasadnionego zaufania EAL, lub przypisaniu analizowanemu
systemowi stopnia ochrony informacji na podstawie liczby pierścieni zabezpieczeniowo
ochronnych wg metodyki SeSa – SINTEF, wraz z uwzględnieniem klasyfikacji systemów
rozproszonych, w module weryfikacji SIL oprogramowania ProSIL-EAL.
25. Zmiana położenia wózka układu odwróconego wahadła
przy użyciu sterowania ślizgowego
Mirosław Tomera
W referacie przedstawione zostanie sterowanie ślizgowe zastosowane do regulacji
położenia wózka w układzie odwróconego wahadła, który jest problemem nieliniowym o
dwóch stopniach swobody (kąt ustawienia wahadła i pozycja wózka) i jednym wejściu (siła
przyłożona do wózka). Zadanie sterowania polega na takim przemieszczaniu wózka aby przy
tych zmianach wahadło zachowało położenie pionowe i nie przewróciło się. Model
matematyczny tego obiektu składa się z czterech równań stanu. Sterowanie ślizgowe zazwyczaj
stosowane jest do układów drugiego rzędu, zapisywanych w postaci zmiennych fazowych. W
rozważanym przypadku rozpatrzone zostaną dwie konfiguracje regulatora ślizgowego. Pierwsza
konfiguracja będzie składała się z równoległego połączenia dwuwymiarowego regulatora
ślizgowego i regulatora klasycznego PID, natomiast druga konfiguracja będzie wykorzystywała
pojedynczy regulator ślizgowy zaprojektowany dla układu czwartego rzędu. Uzyskane wyniki
badań z zastosowaniem regulatorów ślizgowych zostaną porównane z wynikami
zarejestrowanymi z użyciem regulatora stanu wykorzystującego klasyczne sterowanie liniowokwadratowe LQR.
29
26. Komputerowe sterowanie ślizgowe w układzie połączonych zbiorników
Mirosław Tomera
W referacie przedstawiony zostanie komputerowy układ regulacji poziomu wody
wykorzystujący sterowanie ślizgowe. Sterowanie poziomem wody w czasie rzeczywistym
realizowane jest przy użyciu komputera klasy PC poprzez kartę wejść i wyjść, przy użyciu
oprogramowania działającego w środowisku MATLAB. Zaprezentowany algorytm sterowania
ślizgowego opiera się na nieliniowej powierzchni ślizgania pierwszego rzędu. Niedogodnością
sterowania ślizgowego są efekty częstych przełączeń sygnału sterowania co niekorzystnie
wpływa na trwałość i pracę urządzenia wykonawczego, w tym przypadku pompy. W celu
usunięcia tej niedogodności w regulatorze ślizgowym, zamiast funkcji przekaźnikowej została
zastosowana funkcja ograniczająca zrealizowana przy użyciu algorytmu rozmytego. Funkcja ta
wprowadza warstwę ograniczającą na powierzchni ślizgowej, co powoduje ograniczenie
oscylacji (chatteringu). Na działanie algorytmu sterowania ślizgowego bardzo niekorzystnie
wpływają również szumy pomiarowe, które usunięte zostały poprzez zastosowanie
rozszerzonego filtru Kalmana. W pierwszej kolejności przeprowadzone zostały wyniki badań
symulacyjnych, które następnie zweryfikowane zostały z wynikami uzyskanymi na obiekcie
rzeczywistym.
27. Automated system for fluctuation enhanced gas sensing
Maciej Trawka, Janusz Smulko
Resistance gas sensors exhibit random phenomena (resistance noise) which can be utilized
to improve gas sensitivity and selectivity. That new emerging technique has to be investigated
to recognize optimal parameters for gas detection. It means that measurement system has to
have ability of numerous parameters adjustment (e.g., sampling frequency, heater voltage,
polarization current, voltage noise amplification). That fact induced design of a new setup
which limites number of external power sources and reduces time of gas sensors
characterization. The newly prepared system comprises two digitally controlled voltage and
current sources, control unit to select polarization current of the investigated gas sensor. The
system is controlled by the dedicated PC software, used for data acquisition and
communication. The system can characterize prototype gas sensors of very high resistance, up
to tens of M. Additionally, the sensors can be irradiated by the UV diode to induce
photocatalytic effect and influence their gas sensing properties. In our opinion, these all
activities are as automated, as possible. All operations are automatically logged, and state of the
state of the system is displayed in graphical form using windows PC environment. Output files
are batch-processed using commercial software, such as Matlab. Furthermore, we will present
some examplary results of recent experimental data for selected gas sensors, such as their noise
power spectral densities at various sensors temperatures, their DC resistance as a function of
time at different ambient atmospheres.
28. Model dynamiczny histerezy magnetycznej
Andrzej Wilk
Referat ten nawiązuje do prezentowanych już w poprzednich cyklach seminaryjnych
„Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice” prac na temat modelowania histerezy
magnetycznej z wykorzystaniem modelu Preisacha. Do tej pory przedstawiono modele
statyczne: tzw. model klasyczny i model skalarny ze sprzężeniem zwrotnym. W tej pracy
przedstawiono dynamiczny model skalarny.
W modelu dynamicznym zakłada się, że zmiana stanu tzw. operatorów histerezowych nie
30
zachodzi w sposób skokowy. Zmiana ta zachodzi według określonej funkcji czasowej zależnej
od szeregu czynników. Do istotnych czynników zewnętrznych zalicza się szybkość zmian
natężenia pola magnetycznego działającego na operatory histerezowe.
Do celów symulacji zastosowano funkcje opisującą stan operatora histerezowego w
postaci równania różniczkowego I rzędu ze stałym parametrem określającym właściwości
materiału ferromagnetycznego. Do wyznaczenia parametrów funkcji stanu operatora
histerezowego wykorzystano badania eksperymentalne. Przeprowadzono szereg symulacji przy
różnych amplitudach i różnych częstotliwościach natężenia pola magnetycznego. Dokonano
porównania wyników symulacji z wynikami pomiaru. Uzyskano dobrą zgodność wyników.
Pokazano przydatność modelu zwłaszcza przy większych częstotliwościach zmian indukcji
magnetycznej oraz natężenia pola magnetycznego w materiale ferromagnetyka.
29. Zastosowanie systemu do pomiaru pojemności i współczynnika strat dielektrycznych
w badaniach wysokonapięciowych układów izolacyjnych
Paweł Zydroń, Michał Bonk, Michał Smolana
Pomiary właściwości dielektrycznych materiałów i układów izolacyjnych wysokiego
napięcia są jednymi z podstawowych rodzajów badań wykonywanych w laboratoriach
wysokich napięć. Ważnymi wielkościami mierzonymi w tej grupie są pojemność i
współczynnik strat dielektrycznych. Referat przedstawi możliwości systemu pomiarowego
zbudowanego w oparciu o automatyczny miernik C i tg oraz sterowane źródło wysokiego
napięcia, zawierające generator przebiegów sinusoidalnych i wzmacniacz wysokonapięciowy.
Zestaw ten nadzorowany przez interfejs IEEE 488 za pomocą komputera z dedykowanym
oprogramowaniem, przygotowanym w środowisku LabVIEW, pozwala stworzyć wirtualny
przyrząd pomiarowy o szerokich możliwościach, zautomatyzować wykonywanie pomiarów
oraz usprawnić archiwizowanie ich wyników.
30. Mikroprocesorowy kilowoltomierz różnicowy napięcia stałego
Paweł Zydroń, Damian Pala
W laboratorium wysokich napięć zachodzi potrzeba wykonywania pomiarów różnych
rodzajów napięć ze źródeł o różnorodnych konfiguracjach układowych (jedno i wielofazowe,
symetryczne, niesymetryczne itd.). Referat przedstawia opis pracy projektowo-konstrukcyjnej
obejmującej wykonanie różnicowego miernika wysokiego napięcia stałego, zbudowanego
w oparciu o dedykowany kontroler mikroprocesorowy, zwiększający funkcjonalność tego
przyrządu. Część wysokonapięciowa miernika została zbudowana w oparciu o dwa dzielniki
rezystancyjne o dużej dokładności i stabilności temperaturowej. W referacie zostaną
przedstawione zarówno założenia i rozwiązania konstrukcyjne wykonanego kilowoltomierza
różnicowego jak również wyniki jego badań przeprowadzonych w Laboratorium Wysokich
Napięć AGH, a dotyczących określenia podstawowych parametrów technicznych tego
przyrządu.
Stabilizacja pozycji i kursu w układzie dynamicznego pozycjonowania statkiem
Anna Witkowska
e-mail [email protected]
Systemy dynamicznego pozycjonowania statkiem są budowane w celu regulacji i
utrzymywania zadanej pozycji i kursu, przy małej prędkości manewrowania. Mają one zastąpić
konwencjonalne systemy cumownicze, operując jedynie pędnikami: sterami i napędem w celu
osiągnięcia zadanej pozycji i kursu. Nastawy urządzeń wykonawczych są wyznaczane na
podstawie sygnału z regulatora DP i układu alokacji pędników. Przy małej prędkości ruchu,
statek narażony jest na silne oddziaływanie zakłóceń od fali, wiatru i prądów morskich, które
powodują odchylenie statku od zadanej pozycji i kursu. Sygnały pozycji i kursu rzeczywistych
31
31
statku są często zakłócone przez szumy z czujników pomiarowych, a niska prędkość statku
uniemożliwia dokładny pomiar wektora prędkości: wzdłużnej, poprzecznej i kątowej. Zadaniem
regulatora DP jest kompensowanie niskoczęstotliwościowych zakłóceń, na podstawie bieżącej
informacji o pozycji i kursie oraz prędkości statku. Obserwator stanu estymuje wartości
niemierzalne i odfiltrowuje zakłócenia wysokoczęstotliwościowe przed wejściem sygnałów do
pętli sprzężenia zwrotnego. W systemach komercyjnych DP, pomimo znacznego wzrostu
poziomu automatyzacji, wykorzystywane jest nadal sterowanie typu PID. Poprawę jakości
procesu pozycjonowania statku może umożliwić wykorzystanie bardziej efektywnych metod i
algorytmów, oferujących zaawansowane nieliniowe techniki sterowania. W artykule zostanie
przedstawiona struktura regulatora
dynamicznego pozycjonowania z wykorzystaniem
wektorowego regulatora backstepping wraz z obserwatorem do estymacji położenia, kierunku i
wektora prędkości statku DP, oraz uwzględniając zakłócenia zewnętrzne środowiska
morskiego. Wyniki badań symulacyjnych dokładności sterowania, dla wybranych scenariuszy
dynamicznego pozycjonowania zostaną porównane z klasycznym liniowym regulatorem PID i
nieliniowym PID. Do badań symulacyjnych zostanie przyjęty model statku DP o trzech
stopniach swobody ruchu w płaszczyźnie horyzontalnej.
32. Metody alokacji pędników w układach dynamicznego pozycjonowania statkiem
z zastosowaniem macierzy pseudoodwrotnej
Anna Witkowska
[email protected]
Systemy dynamicznego pozycjonowania statkiem są budowane w celu regulacji i
utrzymywania zadanej pozycji i kursu, przy małej prędkości manewrowania, operując jedynie
pędnikami: sterami i napędem w celu osiągnięcia zadanej pozycji i kursu. Nastawy urządzeń
wykonawczych są wyznaczane na podstawie sygnału z regulatora DP oraz układu alokacji
pędników. Regulator DP generuje zadane wartości sił i momentu do układu alokacji, w którym
dokonuje się rozdziału wektora sił i momentu na sygnały sterujące nastawami pędników:
prędkości obrotowe śrub napędu głównego, sterów azymutalnych i tunelowych, kąty
wychylenia płetwy sterowej, płatów śrub nastawnych, steru strumieniowego azymutalnego.
Układ alokacji pędników wykorzystuje do rozdziału sił, odwrotną charakterystykę urządzeń
wykonawczych. Liczba tych urządzeń jest z reguły większa od liczby stopni swobody ruchu
statku DP. Z tego względu rozwiązanie równania charakterystyki odwrotnej pędników nie jest
jednoznaczne i wymaga obliczania macierzy pseudoodwrotnej do macierzy efektywności
pędników. W artykule przedstawiono kilka wybranych metod wyznaczania macierzy
pseudoodwrotnej oraz wpływu zastosowanej metody na wynik regulacji.
The modelling of electric field distribution
for multi-segment electrode of HV test equipment
Bartłomiej Adamczyk1, Barbara Florkowska2
Electric field grading or stress control , refers to the technique of reducing local
enhancements of the electric field in various devices. This problem for laboratory testing of
transformers is considered when the multi-segment electrodes – also known under the name
“polycon electrodes” are applied. The calculation of the electric field strength for multisegment electrodes is improved by using their symmetrical properties under “free in space”
conditions. Such symmetrical electrodes are designed on the basis of a polyedrical framework
and modified for practical applications. The resulting segment factor is multiplied by a real
multi-segment electrode and covers: the parameters of electrodes (radius, number of plates,
number of equi-field elements) and their configuration on the transformer.
The aim of the simulation method is to analyze the maximum field strength at the single
and multi-segment electrode, the total stressed area of the electrode (area effect) and also the
32
streamer inception voltage. This aspects, referring to the real configuration of the two-stage
laboratory cascade transformers system 250 kV, are presented in papers.
33
34
VI. KONFERENCJE I SYMPOZJA W ROKU 2013
XVI MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA APE AKTUALNE
PROBLEMY W ELEKTROENERGETYCE
Wspólnie z Katedrą Elektroenergetyki Politechniki Gdańskiej,
W dniach 12-14 czerwca 2013 r w Juracie odbyła się XVI konferencja „Aktualne
Problemy w Elektroenergetyce”. Myślą przewodnią tej cyklicznej konferencji była integracja
środowisk naukowych i zawodowych polskiej elektroenergetyki. Uczestnikami konferencji byli
przedstawiciele uniwersytetów i uczelni technicznych oraz kadra menadżerska i techniczna
koncernów energetycznych zajmujących się szeroko rozumianą tematyką systemów
energetycznych i elektroenergetycznych. Uczestnicy Konferencji poprzez dyskusje i spotkania
prezentowali swoje poglądy na zmieniający się obraz polskiej elektroenergetyki, wymieniali się
doświadczeniami i podejmowali dyskusję na tematy związane z wytwarzaniem, przesyłaniem i
użytkowaniem energii elektrycznej.
Na konferencji APE’13 zaprezentowano 76 referatów, podzielonych na cztery sekcje
tematyczne:
1. Systemy elektroenergetyczne
2. Automatyka i sterowanie
3. Problemy rozwoju elektroenergetyki
4. Energetyka odnawialna i sieci elektroenergetyczne
Największym zainteresowaniem słuchaczy cieszyła się tematyka energetyki odnawialnej.
Prezentowane referaty dotyczące źródeł generacji rozproszonej i ich współpracy z siecią
elektroenergetyczną budziły żywą dyskusję wśród uczestników prezentacji.
Za najlepszy referat prezentowany na tegorocznej Konferencji uznano pracę przygotowaną
przez autorów Piotra Kacejko, Michała Wydrę, Roberta Jędrychowskiego pt. Optymalne
sterowanie grupą farm wiatrowych w oparciu o system WINDEX i zewnętrzne moduły
obliczeniowe.
XII KRAJOWA KONFERENCJA ELEKTRONIKÓW
Wspólnie z Wydziałem Elektroniki i Informatyki Politechniki Koszalińskiej
DWUNASTA KRAJOWA KONFERENCJA ELEKTRONIKI odbyła się dniach 10.0613.06.2013 roku w hotelu JAN w Darłówku Wschodnim. Konferencja odbywa się pod
patronatem Komitetu Elektroniki i Telekomunikacji oraz Polskiej Akademii Nauk.
Na Konferencję nadesłano 171 referatów naukowych oraz 11 wystąpień firm
uczestniczących w Konferencji
Referaty prezentowane w formie ustnej lub plakatowej były podzielone na tradycyjne grupy
tematyczne: Materiały i technologie elektroniczne, Elementy elektroniczne, Układy analogowe,
Układy cyfrowe, Energoelektronika, Optoelektronika, Szumy, zakłócenia, ograniczenia cieplne
i niezawodność, Zastosowania układów elektronicznych, Systemy elektroniczne w
mechatronice.
Oprócz tego zorganizowano pięć Sesji Specjalnych:
1. InTechFun - Innowacyjne technologie wielofunkcyjnych materiałów i struktur dla
nanoelektroniki, fotoniki, spintroniki i technik sensorowych – Organizator: Prof. dr hab.
inż. Anna Piotrowska, Instytut Technologii Elektronowej – Warszawa
2. Fotowoltaika i inne odnawialne źródła energii - Organizatorzy: Prof. dr hab. inż. Zbigniew
Lisik – Politechnika Łódzka, Prof. dr hab. Inż. Tomasz Stapiński – AGH Kraków
3. Elektronika drukowana - Organizator: Prof. dr hab. inż. Małgorzata Jakubowska –
Politechnika Warszawska
4. Elektronika dla zdrowia - Projektowanie i prototypowanie układów elektronicznych
technikami sprzętowo-programowymi - Organizator: Prof. dr hab. inż. Andrzej Materka –
Politechnika Łódzka
35
5. Projektowanie i prototypowanie układów elektronicznych technikami sprzętowoprogramowymi Projektowanie i prototypowanie układów elektronicznych technikami
sprzętowo-programowymi -Organizatorzy: Prof. dr hab. inż. Adam Dąbrowski–
Politechnika Poznańska, Prof. dr hab. inż. Stanisław Szczepański – Politechnika Gdańska
Dodatkowym elementem Konferencji była wystawa i prezentacje 11 firm komercyjnych
krajowych i zagranicznych.
W konkursie „MŁODZI PRACOWNICY NAUKI” za najlepsze prace wyróżniono
następujące osoby:
w Tradycyjnych Grupach Tematycznych:
1. Materiały i technologie elektroniczne -mgr inż. Magdalena Szymańska – Politechnika
Warszawska
2. Elementy elektroniczne - mgr inż. Krzysztof Piskorski – Instytut Technologii Elektronowej
3. Układy analogowe - mgr inż. Mariusz Naumowicz – Politechnika Poznańska
4. Układy cyfrowe - mgr inż. Paweł Poczekajło – Politechnika Koszalińska
5. Optoelektronika - mgr inż. Sławomir Gogler – WAT Warszawa
6. Zastosowania układów elektronicznych - inż. Karolina Orłowska – Politechnika
Wrocławska
7. Zagadnienia ogólne - mgr inż. Kalina Detka – Pomorska Wyższa Szkołą Nauk Stosowanych
w Sesjach Specjalnych:
1. Innowacyjne technologie wielofunkcyjnych materiałów i struktur dla nanoelektroniki,
fotoniki, spintroniki i technik sensorowych (InTechFun) - mgr inż. Marcin Myśliwiec Instytut Technologii Elektronowej, mgr inż. Andrzej Taube - Instytut Technologii
Elektronowej
2. Elektronika drukowana - mgr inż. Marek Ekielski - Instytut Technologii Elektronowej, mgr
inż. Daniel Janczak – Politechnika Warszawska
3. Elektronika dla zdrowia - mgr inż. Tomasz Woźniak – Politechnika Łódzka
4. Fotowoltaika i inne odnawialne źródła energii - Tomasz Kłąb – Politechnika Łódzka, inż.
Maciej Klein – Instytut Maszyn Przepływowych PAN
Po wysłuchaniu referatów Komitet Naukowy rekomendował wybrane artykuły do druku w
następujących czasopismach naukowych i naukowo-technicznych: Elektronika, Przegląd
Elektrotechniczny, Metrology and Measurement System, Archives of
Electrical
Engineering,„Bulletin of the Polish Academy of Sciences, Optoelectronics Review.
II SYMPOZJUM NAUKOWE- AKTUALNE PROBLEMY
W METROLOGII APM’2013
Wspólnie z Katedrą Metrologii i Systemów Informacyjnych Politechniki Gdańskiej
I Sympozjum Naukowe „Aktualne Problemy w Metrologii APM”, odbyło się w 2000 roku z
okazji 125 rocznicy konwencji metrycznej i 75 rocznicy jej podpisania przez Rzeczpospolitą
Polską. Rozwój techniki na progu XXI wieku wymuszał w miernictwie tworzenie nowych
rozwiązań systemowych i narzędzi, umożliwiając realizację pomiarów różnorodnych wielkości,
które jeszcze w niedawnym czasie wydawały się niemożliwe. Swój wyraz znalazło to w
tematyce referatów I Sympozjum APM.
W trakcie spotkania uczestników II Sympozjum APM, które odbyło się w Gdańsku 16 września
2013 roku, była okazja do oceny trafności przewidywanych kierunków rozwoju metrologii oraz
poznania najnowszych rozwiązań w tej dziedzinie, coraz bardziej wyrafinowanych metod
pomiaru i diagnostyki, przetwarzania danych oraz oceny dokładności.
36
Sympozjum zostało zorganizowane przez dr hab. inż. Dariusza Świsulskiego, prof. PG, a
uczestniczyli w nim pracownicy i doktoranci z Politechniki Gdańskiej, Akademii GórniczoHutniczej w Krakowie, Politechniki Rzeszowskiej i Politechniki Lubelskiej. Spotykanie
zorganizowane przez gdańskich metrologów było również okazją do przypomnienia 60-lecia
pracy wielce zasłużonego dla Wydziału Elektrotechniki i Automatyki PG, emerytowanego
pracownika Katedry Miernictwa Elektrycznego, byłego dziekana, przewodniczącego Oddziału
Gdańskiego PTETiS, doc. dr inż. Ludwika Referowskiego.
Do wygłoszenia w trakcie II Sympozjum Aktualne Problemy w Metrologii zostało
zakwalifikowanych 17 referatów. Można je podzielić na cztery grupy.
Pierwsza grupa to referaty dotyczące podstawowych problemów i teorii metrologii. Do
grupy tej należą opracowania: Ariela Dzwonkowskiego, Anny Golijanek-Jędrzejczyk, Leszka
Rafińskiego „Szacowanie niepewności pomiaru temperatury skóry człowieka metodą Monte
Carlo”, Eligiusza Pawłowskiego „Porównywanie częstotliwości wzorcowych w środowisku
LabVIEW”, Dariusza Świsulskiego „Błędy cyfrowej rejestracji prędkości obrotowej z
wykorzystaniem przetwornika obrotowo-impulsowego”, Michała Ziółko „Implementacja
uogólnionego algorytmu szczególnego próbkowania dla wyznaczania harmonicznej
podstawowej w środowisku LabVIEW” i Anny Szlachty „Czy przyrząd analogowy może być
wirtualny?”. Problemy oceny dokładności pomiarów są zawsze aktualne. W przedstawionych
referatach zagadnienie jest szczególnie ciekawe, bo określenie błędu i niepewności odniesiono
do pomiaru konkretnych wielkości fizycznych.
Druga grupa, obejmuje dwa referaty należące do najnowszego trendu techniki, w tym
metrologii – zajmującego się wykorzystaniem mikro i nanotechnologii: Mateusza Tańskiego,
Marka Kocika, Roberta Barbuchy, Katarzyny Garasz, Jerzego Mizeraczyka „Pomiar pól
prędkości mikroprzepływów za pomocą metody mikro-PIV” i Sylwii Babicz „Algorytm
przetwarzania danych rejestrowanych za pomocą mikroskopu sił atomowych”.
Trzecia grupa artykułów związana jest z tematyką pomiarów wielkości elektrycznych, do której
można zaliczyć opracowania: Ryszarda Roskosza, Marka Wołoszyka, Michała Ziółko,
Kazimierza Jakubiuka, Leona Swędrowskiego, Dariusza Świsulskiego „Nowa metoda pomiaru
impedancji pętli zwarciowej bez wyzwalania wyłączników różnicowoprądowych”, Marka
Olesza „Wpływ kształtu napięcia na pomiar prądu upływowego ograniczników przepięć”,
Marka Wołoszyka, Michał Ziółko „Implementacja w środowisku LabVIEW aplikacji do
badania wpływu dynamicznych zmian napięć zakłócających na dokładność metody
podharmonicznej”, a także z tematyką diagnostyki maszyn elektrycznych z wykorzystaniem
pomiarów elektrycznych: Ariela Dzwonkowskiego „Analiza sygnału mocy chwilowej do celów
diagnostyki łożysk”, Tomasza Ciszewskiego „Diagnostyka łożysk silnika indukcyjnego przy
użyciu pomiaru prądu zasilającego oraz wibracji”.
Do ostatniej grupy należą artykuły dotyczącej wykorzystania różnych technologii (m.in.
elektromagnetycznych i wizyjnych) do detekcji różnego rodzaju obiektów i substancji: Bartosza
S. Jachimczyka, Damiana M. Dziaka, Włodka J. Kuleszy „Analiza systemu lokalizacji 3D w
pomieszczeniu opartego na technologi RFID i łączącego metodę analizy sceny ze sztucznymi
sieciami neuronowymi”, Sławomira Judka, Leszka Jarzębowicza „Wykorzystanie systemu
skanowania 3D do oceny stanu technicznego nakładek stykowych trakcyjnych odbieraków
prądu”, Zbigniewa Marszałka „Detekcja osi pojazdów z użyciem pętli indukcyjnej”, Stanisława
Galli „Zastosowanie zobrazowania termograficznego w badaniach urządzeń elektronicznych”,
Andrzeja Kwiatkowskiego „Algorytmy przetwarzania widm Ramana podczas detekcji
substancji chemicznych”.
Wszystkie zakwalifikowane na sympozjum referaty zostały wygłoszone i opublikowane
w numerze 34 Zeszytów Naukowych Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki
Gdańskiej
37
21ST IMEKO SYMPOSIUMTC-2 – PHOTONIC IN MEASUREMENT
Wspólnie z Wydziałem Elektroniki Telekomunikacja i Informatyki Politechniki
Gdańskiej.
Sympozjum odbyło się w Gdańsku w dniach 16. -18. września 2013 r. W Sympozjum
uczestniczyły, 33 osoby – reprezentujące ośrodki naukowe Austrii, Belgii, Brazylii, Chin,
Czech, Finlandii, Francji, Kanady, Luksemburga, Niemiec, Polski, Portugalii, Rosji, Wielkiej
Brytanii, Włoch.
Rozszerzone streszczenia zgłoszonych referatów zostały edytowane w Book of Abstracts
ISBN 978-83-934712-3-2
XXXVIII KONFERENCJA NAUKOWO TECHNICZNA – GDAŃSKIE DNI
ELEKTRYKI 2013
Wspólnie z Oddziałem Gdańskim SEP, Wydziałem Elektrotechniki i Automatyki Politechniki
Gdańskiej i Akademią Morską w Gdyni
Gdańskie Dni Elektryki’ 2013 zorganizowane przez: Stowarzyszenie Elektryków
Polskich – Oddział Gdańsk, Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej,
Akademię Morską w Gdyni oraz Polskie Towarzystwo Elektrotechniki Teoretycznej i
Stosowanej – Oddział Gdańsk odbyły się w dniach 17-18 października 2013 r. w Gdańsku.
Zgromadziły szerokie grono elektryków z zakładów przemysłowych, biur projektowych oraz
pracowników i studentów uczelni technicznych Trójmiasta. Naczelnym hasłem pierwszego dnia
konferencji były Problemy bezpieczeństwa eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci
elektrycznych. W trakcie spotkania wygłoszono 11 referatów poświęconych zagadnieniom
bezpieczeństwa pracy urządzeń oraz instalacji elektrycznych, co można uznać za próbę
poprawy bardzo niekorzystnej sytuacji występującej w naszym kraju. W Polsce liczba
wypadków śmiertelnych porażenia prądem elektrycznym jest cztery razy większa niż w krajach
Europy Zachodniej, a więc każde działanie pozwalające zmniejszyć liczbę wypadków jest
nadzwyczaj celowe.
Warto również zauważyć liczne uczestnictwo uczniów technicznych szkół średnich w
czasie drugiego dnia organizowanego tradycyjnie jako Dzień Elektryki Młodych. Prowadzono
konkursy techniczne, prezentacje działania ciekawych konstrukcji, targi pracy oraz warsztaty
komputerowe. Na towarzyszącej konferencji wystawie technicznej były prezentowane
nowoczesne rozwiązania znanych producentów z zakresu instalacji i urządzeń elektrycznych,
instalacji monitorowania, automatyki i sterowania, zarządzania mediami inteligentnych
obiektów itp.
Wymianę poglądów umożliwiły dyskusje w trakcie prezentacji referatów i przerw
konferencyjnych oraz spotkania towarzyskiego zorganizowanego wieczorem w dniu 17
października. Wygłoszone referaty zostały opublikowane w nr 35 Zeszytów Naukowych
Wydziału Elektrotechniki i Automatyki PG (ISSN 1425-5766) i są dostępne na stronie
internetowej: www.sep.gda.pl.
38
VII. KONFERENCJE W ROKU 2014
XIII KRAJOWA KONFERENCJA ELEKTRONIKÓW KKE’ 2014
XIII KKE’ 2014 organizowana przez Oddział Gdańsk PTETiS Elektrotechniki
Teoretycznej Stosowanej oraz Wydział Elektroniki i Informatyki Politechniki Koszalińskiej
odbędzie się w czerwcu 2014 roku w Darłówku Wschodnim. Obrady odbędą się w Centrum
Konferencyjnym a zakwaterowanie w hotelu JAN.
Planowane są sesje regularne i specjalne. Będą również wygłoszone referaty plenarne przez
znanych naukowców. Sesje specjalne będą zorganizowane przede wszystkim przez
kierowników dużych projektów badawczych. Poświęcone będą miedzy innymi problematyce:
Materiałów i technologii dla nanoelektroniki i fotoniki, Fotowoltaiki, Elektroniki drukowanej,
Roli półprzewodników złożonych w elektronice, Zastosowania elementów z azotku galu,
Techniki radarowej. Komitet naukowy zarekomenduje wyróżnione prace do druku
czasopismach o poważnej randze międzynarodowej. W trakcie Konferencji odbędzie się
prezentacja wyrobów znanych firm komercyjnych. Dla najmłodszych uczestników (do 30 lat)
zorganizowany będzie konkurs na najlepsze prace w poszczególnych grupach tematycznych.
Informacje dotyczące m.in. grup tematycznych, sposobu przygotowania i terminu
zgłaszania referatów, kosztów udziału w Konferencji i warunków płatności, programu
konferencji, będą sukcesywnie zamieszczane na stronie internetowej
www:kke.man.koszalin.pl
Konferencja odbywa się pod patronatem Komitetu Elektroniki i Telekomunikacji Polskiej
Akademii Nauk. Komitetowi Naukowemu Konferencji przewodniczy Prof. dr hab. inż.
Włodzimierz Janke.
Organizatorzy Konferencji zapewniają miłą atmosferę, dobre warunki zakwaterowania i
prowadzenia obrad, a także możliwość relaksu w trakcie spacerów nad morzem oraz imprez
towarzyszących.
XXXIX GDAŃSKIE DNI ELEKTRYKI’ 2014
Gdańskie Dni Elektryki’ 2014 organizowane przez Oddział Gdański SEP, Wydział
Elektrotechniki i Gdańskiej PG i Oddział Gdański PTETiS odbędą się w listopadzie 2014 r.
Konferencja ma na celu przekazanie dla środowiska elektryków aktualnej wiedzy z zakresu
elektryki, zarówno w sensie ogólnym jak również wiedzy z poszczególnych specjalności.
Wygłoszone referaty po pozytywnej Komitetu Naukowego zostaną opublikowane w kolejnym
numerze Zeszytów Naukowych Politechniki Gdańskiej .
Bliższe informacje na temat konferencji można będzie znaleźć na stronie internetowej
Stowarzyszenia Elektryków Polskich – Oddział Gdańsk
http://www.sep.gda.pl
39
40
VIII. WYNIKI KONKURSU
„NAJLEPSZY REFERAT W CYKLU SEMINARYJNYM ZKwNiT ‘2013”
Za najlepsze referaty w cyklu seminaryjnym „Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice”
roku 2013 został uznany referat:
Śledzenie głowy użytkownika komputera z użyciem kamery Time of Flight
Autorzy: Piotr Bratoszewski, Andrzej Czyżewski.
Jak również cykl referatów:
Monitoring odbieraków prądu pojazdów kolejowych oraz Ocena stanu technicznego
odbieraków prądu na podstawie monitoringu na linii kolejowe
Autorzy: Leszek Jarzębowicz, Sławomir Judek, Krzysztof Karwowski, Dariusz Karkosiński,
Mirosław Mizan za cykl referatów;
Ponadto dyplom wyróżnienia otrzymali:
Janusz Cichowski, Andrzej Czyżewski za referat:
Ochrona prywatności w systemach monitoringu wizyjnego, przegląd opracowanych
architektur i algorytmów.
Stanisław Czapp, Kornel Borowski za referat:
Problemy projektowania oświetlenia elektrycznego w chłodniach składowych.
IX. WYDAWNICTWA ODDZIAŁU GDAŃSKIEGO W ROKU 2013
1. Biuletyn Informacyjny Oddziału Gdańskiego Nr 27 – ISSN 2080-167X, kwiecień 2013
nakład 160 egz.
2. Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej Nr 32 i
33,
XVI Międzynarodowa Konferencja Naukowa - Aktualne Problemy w Elektroenergetyce ISSN 1425-5766, zorganizowana przez Katedrę Elektroenergetyki, Wydział Elektrotechniki
i Automatyki PG, Oddział Gdański PTETiS, maj 2013, nakład 150 egz.
3. Materiały konferencyjne XII Krajowa Konferencja Elektroniki zorganizowanej przez
Oddział Gdański PTETiS i Wydział Elektroniki Politechniki Koszalińskiej, (streszczenia
referatów oraz płyta CD zawierająca pełny tekst wygłoszonych referatów) – ISBN978-83934712-0-1, maj 2013, nakład 300 egzemplarzy
4. Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej Nr 34, II
Sympozjum Naukowe – Aktualne Problemy w Metrologii zorganizowane przez Katedrę
Metrologii i Systemów Informacyjnych Politechniki Gdańskiej i Oddział Gdański PTETiS, ISSN 1425-5766, wrzesień 2013, nakład 170 egzemplarzy
5. Materiały z 21st IMEKO Symposium TC-2 Photonics in Measurement – ISBN 978-83934712-3-2, zorganizowanego Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki
Politechniki Gdańskiej i Oddział Gdański PTETiS, nakład 50 egzemplarzy
6. Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej Nr 35
XXXVIII Konferencja Naukowo Techniczna - Gdańskie Dni Elektryki’ 2013 zorganizowane
przez Gdański Oddział SEP, Wydział Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej,
Oddział Gdański PTETiS, ISSN 1425-5766, październik 2013, nakład 150 egzemplarzy
7. Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej Nr 36,
XXIII Seminarium Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice’ 2013, - ISSN 2353-1290
zorganizowane przez PTETiS Oddział w Gdańsku, grudzień 2013, nakład 170 egzemplarz
41
Pełne treści kolejnych Zeszytów Naukowych Wydziału Elektrotechniki i Automatyki
są dostępne na stronie internetowej Wydziału EiA PG www.ely.pg.gda.pl > Badania
naukowe > Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki
Gdańskiej
42
X.
ZESZYTY NAUKOWE WEiA PG W INTERNECIE
Pełne teksty referatów wygłoszonych w ramach cyklów seminaryjnych „ZASTOSOWANIE
KOMPUTERÓW W NAUCE I TECHNICE” w latach 2003 - 2013 i opublikowane w Zeszytach
Naukowych Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej (nr: 19/2003,
20/2004, 21/2005, 22/2006, 23/2007, 25/2008, 26/2009, 28/2010, 30/2011, 31/2012, 36/2013);
w ramach Seminarium POSTĘPY W TECHNICE WYSOKICH NAPIĘĆ 100. ROCZNICA
URODZIN PROFESORA STANISŁAWA SZPORA (nr 24/2008); Seminarium Aktualne problemy
w metrologii (34/2013); Konferencji GDAŃSKIE DNI ELEKTRYKI’ w latach - 2010 - 2013 (nr
27/2010, 29/2011, 31/2012, 35/2013); Konferencji Aktualne problemy w energetyce (nr 32/2013,
33/2013) są dostępne na stronie www.ely.pg.gda.pl > Badania naukowe>Zeszyty Naukowe
Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej.
Wyszukiwanie materiałów jest możliwe według kilku kryteriów: nazwisko autora, słowa
kluczowe, tytuł referatu, nr zeszytu
43
44
XI. ZAPROSZENIE DO UDZIAŁU W XXV CYKLU SEMINARYJNYM
„ZASTOSOWANIE KOMPUTERÓW W NAUCE I TECHNICE 2015”
Oddział Gdański Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej
zaprasza do udziału w kolejnym XXV cyklu seminaryjnym
ZASTOSOWANIE KOMPUTERÓW W NAUCE I TECHNICE ’2015
Celem seminarium jest wymiana doświadczeń i sposobów wykorzystania komputerów w
nauce, technice i dydaktyce. Seminarium różni się od typowych konferencji, ponieważ przy
jednym spotkaniu wygłaszane są najwyżej trzy referaty. Dzięki temu słuchacze przychodzący
na dany odczyt są zainteresowani tematyką prezentowaną w referatach, a czasu na spokojną
dyskusję jest znacznie więcej.
Komitet naukowy
Prof. dr hab. inż. Kazimierz Jakubiuk – przewodniczący
dr inż. Lech Hasse, prof. dr hab. inż. Bogdan Kosmowski, dr hab. inż. Janusz Smulko,
dr inż. Ludwik Referowski, dr hab. inż. Dariusz Świsulski
Zgodnie z wytycznymi MNiSW każdy artykuł będzie opiniowany przez dwóch
niezależnych Recenzentów, którzy nie wchodzą w konflikt interesów z autorami.
Termin i lokalizacja seminarium
Seminarium będzie się odbywać we wtorki w okresie od marca do czerwca i od
października do grudnia 2015 roku, dzięki czemu autorzy referatów mogą zaproponować
najbardziej dogodny termin.
Referaty będą wygłaszane na terenie Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki
Gdańskiej w budynku imienia Profesora Kazimierza Kopeckiego, w sali Nr 27.
Dokładny harmonogram odczytów będzie ogłoszony w marcu 2015 roku.
Publikacje materiałów seminaryjnych
Wygłoszone referaty po uzyskaniu pozytywnej opinii recenzentów i akceptacji Komitetu
Naukowego zostaną wydane w grudniu 2015 roku w kolejnym Zeszycie Naukowym Wydziału
Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej (ISSN 2353-1290).
Konkurs na najlepszy referat w ramach cyklu seminaryjnego
”Zastosowanie Komputerów Nauce i Technice 2015”
W oparciu o opinię Komitetu Naukowego seminarium autorom dwóch najlepszych,
opublikowanych referatów zostanie przyznany dyplom wraz z nagrodą. Wyniki konkursu
zostaną ogłoszone na początku roku 2016.
Zgłoszenie udziału w seminarium
Streszczenie referatu o objętości pół strony formatu A4 napisane czcionką Times New
Roman 10 pkt z pojedynczym odstępem między wierszami (około 450 słów) przy zachowaniu
2,5 centymetrowego górnego, dolnego, lewego i prawego marginesu winno być przesłane emailem do organizatorów do dnia 14 lutego 2015 na następujące dwa adresy:
[email protected] oraz [email protected]
Streszczenie powinno zwierać:
45
TYTUŁ REFERATU, Imię i NAZWISKO autora (autorów)
Miejsce pracy, e-mail, Propozycję terminu wygłoszenia referatu.
Koszty udziału w seminarium
Ewentualne koszty przejazdów do Gdańska, noclegu i wyżywienia uczestnicy seminariów
pokrywają we własnym zakresie.
Autorzy referatów pokrywają koszty związane z wydaniem materiałów seminaryjnych, które
wynoszą za każdy referat:
dla członków PTETiS
dla pozostałych osób
- 150 PLN (opłata ulgowa)
- 250 PLN
W przypadku, gdy objętość referatu przekracza 6 stron, autorzy referatu pokrywają także
koszty wydania dodatkowych stron w wysokości 100 PLN za każdą dodatkową stronę
nieparzystą. Istnieje również możliwość zamieszczenia kolorowych rysunków w tekście po
wniesieniu dodatkowej opłaty 120 PLN za stronę z rysunkami.
Opłaty za udział w seminarium należy wpłacać na konto:
Polskie Towarzystwo Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej - Oddział Gdańsk
Konto Nr 71 1020 1811 0000 0502 0078 5816
Terminarz
do 14.02.15 - nadsyłanie kart zgłoszeniowych oraz streszczeń referatów
do 14.03.15- informacje o akceptacji, wraz programem seminarium oraz wzorcem tekstu
do 30.09.15 - nadsyłanie pełnego wydruku tekstu referatu pocztą oraz pliku (doc lub zip) za
pośrednictwem mailu
Wszystkie referaty opublikowane w Zeszytach Naukowych Wydziału Elektrotechniki i
Automatyki biorą udział w konkursie z nagrodami na najlepszy referat w XXV Seminarium
„Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice’ 2015”.
Informacja w Internecie
Informacje o działalności Oddziału Gdańskiego Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki
Teoretycznej i Stosowanej można znaleźć na stronie internetowej:
http://www.ely.pg.gda.pl/~ptetis/ptetis.html
Informacje o seminarium są dostępne również za pośrednictwem telefonu komórkowego:
501-678-006
lub za pośrednictwem poczty elektronicznej:
[email protected]
46
XII. LISTA CZŁONKÓW ODDZIAŁU GDAŃSKIEGO PTETiS
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Arendt Ryszard dr hab. inż , adinkt
[email protected]
Arsoba Robert, dr inż.
[email protected]
Berezowski Robert, dr inż.
[email protected],pl
Białko Michał, prof. zw. dr hab. inż., profesor
[email protected]
Biedrycki Andrzej, dr inż.
[email protected]
Bogalecka Elżbieta, dr hab. inż. prof. nadzw. PG
[email protected]
Chmara Krzysztof, dr inż., adiunkt
[email protected]
Chomiakow Marek, dr inż., st. wykładowca
[email protected]
Chrzan Piotr, dr hab. inż., prof. nadzw. PG
[email protected]
Cieślik Sławomir, dr inż., adiunkt
[email protected]
Czap Stanisław, dr hab. inż., adiunkt
[email protected]
Czucha Józef, dr inż., adiunkt
[email protected]
Dors Mirosław, dr hab. inż., prof., nadzw. IMP PAN
[email protected]
Drabarek Józef, dr inż.
[email protected]
Drzycimski Zdzisław, dr hab. inż., profesor
[email protected]
Dzwonkowski Ariel, mgr inż. asystent
[email protected]
Forkiewicz Marcin, dr inż. adiunkt
[email protected]
Galla Stanisław, mgr inż. asystent
[email protected]
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
Gientkowski Zdzisław, prof. dr hab. inż. profesor
[email protected]
Goczyła Krzysztof dr hab. inż., prof. nadzw. PG
[email protected]
Grono Andrzej, prof. dr hab. inż., profesor
[email protected]
Gruszczyński Walerian, dr inż., doc. członek honorowy
[email protected]
Hasse Lech, dr inż. adiunkt docent
[email protected]
Jakubiuk Kazimierz, prof. dr hab. inż. profesor
[email protected]
Janke Włodzimierz, prof. dr hab. inż. , profesor
[email protected]
Jankowski Piotr, dr inż.
[email protected]
Kaczmarek Jerzy, dr hab. inż. adiunkt
[email protected]
Kalicka Renata, dr hab. inż. adiunkt
[email protected]
Kamrat Waldemar, dr hab. inż., prof. nadzw. PG
[email protected]
Karkosiński Dariusz, dr inż. adiunkt
[email protected]
Karwowski Krzysztof, dr hab. inż., prof.
[email protected]
Karwowski Marek, dr inż. st. wykładowca
[email protected]
Marek Kocik, dr hab. inż., prof. IMP PAN
[email protected]
Konczakowska Alicja, dr hab. inż., prof.
[email protected]
Kosmowski Bogdan, dr hab. inż. prof.
[email protected]
Kosmowski Kazimierz. dr hab. inż., prof. nadzw. PG
[email protected]
Kostek Bożena dr hab. inż., prof.
[email protected]
Kostro Grzegorz, dr inż., asystent
[email protected]
Kraśniewski Jarosław, dr inż.
[email protected]
Lisowski Józef, prof. dr hab. inż. profesor
[email protected]
47
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
48
Łuczak Stefan, mgr inż.
[email protected]
Łuszcz Jarosław, dr inż. adiunkt.
[email protected]
Madej Wiesław, dr inż.
[email protected]
Marecki Jacek, prof. zw. dr hab. inż. profesor
[email protected]
Matulewicz Wacław, dr hab. inż., adiunkt
[email protected]
Mazurek Andrzej, dr. inż.
[email protected]
Milkiewicz Franciszek, prof. dr hab. inż. prof. emeryt
[email protected]
Mindykowski Janusz, prof. dr hab. inż. profesor
[email protected]
Mizan Mirosław, dr inż. adiunkt.
[email protected]
Mizeraczyk Jerzy
[email protected]
Mosoń Ireneusz, dr inż. st. wykł.
[email protected]
Mućko Jan, dr hab. inż. prof. nadzw. UTP
[email protected]
Nowakowski Antoni, prof. dr hab. inż., profesor
[email protected]
Ociepa Zenon, doc. dr inż.
[email protected]
Odya Piotr, mgr inż. asystent
[email protected]
Olesz Marek, dr inż. adiunkt
[email protected]
Opaliński Artur dr inż.
[email protected]
Partyka Roman, dr hab. inż.,
[email protected]
Pawłowski Piotr, dr inż.
[email protected]
Płachtyna Omelian, prof. dr hab. inż. profesor
[email protected]
Pluciński Jerzy, dr hab. inż., adiunkt
[email protected]
Raczyński Paweł, dr inż. adiunkt
[email protected]
Redlarski Grzegorz, dr inż.
[email protected]
Referowski Ludwik, dr inż. (emeryt) – członek honorowy
[email protected]
Reński Andrzej, dr hab. inż., prof. nadzw. Pg
a.reń[email protected]
Ronkowski Mieczysław, dr hab. inż., prof.
[email protected]
Roskosz Ryszard, dr hab. inż., prof.
[email protected]
Rozhankivskyy Ihor, prof.
brak
Rutkowski Dominik, prof. dr hab. inż. profesor
[email protected]
Sawicki Jerzy, prof. dr hab. inż, profesor czł.hon. (emeryt)
brak
Skiba Andrzej, dr inż. st. wykł.
[email protected]
Słowik Adam, dr inż.
[email protected]
Smulko Janusz, dr hab. inż. adiunkt
[email protected]
Solecki Mariusz, dr inż.
[email protected]
Spiralski Ludwik, prof. dr hab. inż. profesor
[email protected]
Stolc Longin, dr inż. adiunkt
[email protected]
Strzelecki Ryszard, profesor
[email protected]
Suchomski Piotr, mgr inż. asystent
[email protected]
Swędrowski Leon, dr hab. inż. profesor
[email protected]
Szatkowski Andrzej, dr inż. adiunkt
brak
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
Szczerba Zbigniew, prof. dr hab. inż. profesor
Szcześniak Władysław, dr inż. adiunkt
Szczepankowski Paweł, dr inż., adiunkt
Szewczyk Arkadiusz dr inż., adj
Śmierzchalski Roman, prof. dr hab. inż.
Świderski Jacek, dr inż.
Świsulski Dariusz, dr hab. inż. profesor
Walkowiak Maciej, prof. dr hab. inż.
Wirski Robert, dr inż.
Wolny Andrzej, dr hab. inż. profesor
Wołoszyn Mirosław, dr inż. adiunkt
Wołoszyk Marek, dr inż. st. wykładowca
Wroczyński Piotr, dr inż. adiunkt
Wtorek Jerzy, dr hab. inż. profesor
Wyszkowski Jacek, dr inż., st. wykładowca
Yaworski Ihor, prof. dr hab. inż., profesor
Zajczyk Ryszard, dr hab. inż. , prof. nadzw. PG
Zawalich Jacek, dr inż., adiunkt
Zimny Paweł, prof. dr hab. inż. profesor
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Materiały w Informatorze zestawił Ludwik Referowski
49

biuletyn informacyjny - Wydział Elektrotechniki i Automatyki

Transkrypt

Podobne dokumenty

biuletyn informacyjny - Wydział Elektrotechniki i Automatyki