1211zf9z10041atp

4.
PIĄTEK-NIEDZIELA, 11-13 GRUDNIA 2015
Ekologiczne święta
Gwiazdka przyjazna środowisku
Bombki, choinki, pierniki
i czekoladowe Mikołaje pojawiły się w centrach miast,
sklepach i galeriach handlowych. W wielu domach na dobre rozpoczęły się świąteczne
porządki, ustalanie świątecznych list zakupów i prezentów, którymi zostaną obdarowani najbliżsi. Być może
ostatnie dwa tygodnie to doskonała okazja dla zaplanowania prawdziwie ekologicznej gwiazdki?
Eko Święta
Wbrew pozorom ekologiczne
Boże Narodzenie nie oznacza
rezygnacji z połowy typowo
świątecznych potraw lub choinki tylko dlatego, że ich powstanie narusza dobro środowiska.
Święta w duchu ekologicznym
oznaczają bardziej świadome
podejście do planowania, organizowania, gotowania i zakupów. Wbrew pozorom nie jest to
wcale takie trudne! Dodatkowo,
za pomocą internetu, nie trzeba
posiadać w tym celu dużej wiedzy – liczne inspiracje, przepisy
i proste sposoby można znaleźć
na blogach, serwisach lifestyle’owych albo ekologicznych.
W skrócie, na eko-święta
składa się zakup żywej choinki
zamiast sztucznej, przygotowanie tradycyjnych, lokalnych potraw zamiast tych egzotycznych, umiarkowanie w wydawaniu pieniędzy, dobre traktowanie karpia oraz generowanie
jak najmniejszej ilości śmieci.
Jaką choinkę kupić?
Jeden z licznych eko-świątecznych dylematów dotyczy
wyboru drzewka. Lepsze sztuczne czy naturalne? To pierwsze
służy co najmniej kilka lat, nie
gubi igieł, a po świętach wystarczy je schować do piwnicy.
Prawdziwa choinka pięknie
pachnie i równie ładnie wygląda, natomiast jej zakup to
w wielu domach jedna z ulubionych rodzinnych tradycji. A jak
to wygląda w kwestii ekologii?
warto zwrócić uwagę na tradycyjne potrawy, takie jak pierogi
z kapustą, barszcze czerwony
czy bigos z grzybami, których
składniki znajdziemy w każdym
mniejszym sklepie.
W wielu polskich domach nie
ma mowy o świętach bez karpia.
Obrońcy praw zwierząt nie oczekują, że wszyscy wyrzekną się
tej tradycji, postulują jednak,
żeby dbać o ryby nie tylko w stawach, ale także podczas ich
odławiania, transportowania
i sprzedaży. Apelują, żeby nie
pakować żywych ryb do foliowych worków i nie pozwalać na
ich publiczne, krwawe zabijanie.
Czy plastikowe drzewko jest
lepsze od prawdziwego?
Całkiem niedawno sztuczna
choinka była uznawana za bardziej ekologiczną. Z jednej strony słusznie – produkcja drzewek zapobiegała nadmiernej
wycince lasów, kiedy wyspecjalizowane plantacje nie były jeszcze tak popularne. Prawda jest
jednak taka, że syntetyczne
drzewko przestaje być eko już
w chwili produkcji, bo wykorzystuje się do niej gaz i ropę naftową, a zwiększeniu emisji ulega dwutlenek węgla. Chociaż
sztuczne drzewko wytrzymuje
co najmniej kilka sezonów, to
w którymś momencie trzeba je
wyrzucić. Ze względu na ilość
sztucznych surowców jego biodegradacja na wysypisku śmieci trwa nawet 1000 lat.
Prawdziwe drzewko wprowadza zdecydowanie bardziej
świąteczny klimat, ponadto je-
go „produkcja” nie działa na atmosferę negatywnie, wręcz
przeciwnie. W celach handlowych nie wycina się bowiem
choinek w lesie (ewentualnie
niewielką ich ilość); drzewka
pochodzą ze specjalnie w tym
celu powstałych plantacji, które
dodatkowo pochłaniają z atmosfery szkodliwy dwutlenek
węgla. Jeszcze bardziej eko-rozwiązaniem jest zakup choinki
w doniczce. Po sezonie, na wiosnę, można ją zasadzić w ogrodzie. Jest szansa, że posłuży do
kolejnych świąt.
Ekologia na świątecznym
stole
Święta to również okazja do
przygotowania
pysznych,
smacznych i tradycyjnych potraw. Również w tej kwestii można zadbać o bardziej świadome
podejście do organizacji Bożego
Narodzenia. Po pierwsze, należy
stworzyć dokładną listę, a zakupów dokonać na lokalnym bazarku. Będzie smaczniej, zdrowiej i z korzyścią dla miejscowych producentów oraz kupców. Warto też dobrze przemyśleć, ile jedzenia będzie rzeczywiście potrzebne. To pozwoli
uniknąć wyrzucania żywności,
lub dojadania na siłę, „żeby się
nie zmarnowało”. W sklepach
można dzisiaj znaleźć dosłownie
wszystko, w związku z czym na
wielu świątecznych stołach pojawia się coraz więcej egzotycznych dań i produktów. Komponując świąteczne menu, warto
postawić na tradycyjne, lokalne
potrawy. Kupując jedzenie na
świąteczny stół należy pamiętać
o odległości, jaką pokonuje żywność zanim trafi na nasz stół. Im
więcej tzw. food miles, tym większe koszty transportu i szkód,
jakie on wyrządza, a mniejsze
wartości odżywcze. Tym bardziej
O prezentach
Boże Narodzenie to również
czas obdarowywania najbliższych. Może w ramach eko-świąt warto ustalić z rodziną,
że w tym roku prezenty mają
być wykonane własnoręcznie?
Z drugiej strony nie każdy może
podejść do takiego rozwiązania
z radością, nie każdy ma przecież wystarczająco dużo wolnego czasu i umiejętności.
Ostatecznie, świadomie można kupować również w galeriach handlowych. Warto odpowiednio wcześniej zaplanować
lub podpytać o idealne prezenty
najbliższych. Już w trakcie zakupów nie warto ulegać emocjom i na spokojnie wybrać
upominki dobrej jakości. Nawet
jeżeli będzie to raczej drobny
podarunek, kupiony z myślą
o osobie obdarowanej, na pewno sprawi jej radość i przyda się
bardziej niż drogi, ale nietrafiony prezent. Ekologowie podpowiadają, żeby na metkach
i w opisach kupowanych produktów poszukiwać logo oraz
napisu Fair Trade. Ten symbol
oznacza, że produkt powstał
w miejscu, gdzie nie dopuszcza
się do pracy dzieci i niewolników, a zatrudnionym osobom
zapewnia się co najmniej ustawowe minimalne w danym kraju płace.
ad
skórka był jak najdłuższa. Następnie trzeba ją zwinąć i już
w formie kwiatka pozostawić do
wyschnięcia (końcówkę warto
zabezpieczyć klejem).
Piękne ozdoby można wykonać
również za pomocą makaronu.
Z pomalowanych rurek penne,
kokardek czy świderków można
skleić aniołka, gwiazdkę i wiele
innych, fantastycznych ozdób.
Z gałęzi świerku, szyszek,
wstążek, lasek wanilii i cynamonu z powodzeniem można wykonać również piękne świąteczne
wieńce czy małe stroiki na wigilijny stół. Nawet jeżeli efekt końcowy nie będzie idealny, wykonane własnoręcznie ozdoby zrobią ogromne wrażenie na wszystkich gościach.
Oprac. ad
Jak ubrać choinkę?
Drzewko w stylu eko
Zakup choinki to nie
wszystko. Najważniejsza jest
jej dekoracja. Czy iluminacje
świetlne i ozdoby mogą być
bardziej ekologiczne? Oczywiście, że tak.
Choinka pozbawiona światełek nie ma żadnego uroku.
Z drugiej strony lampki świąteczne generują duże ilości zużytej energii. Cierpi na tym nie tylko środowisko, ale również domowy budżet. Ocenia się, że
sznur stu lampek włączanych
na dziesięć godzin dziennie przez
dwanaście dni prowadzi do wy-
tworzenia dwutlenku węgla
w ilości wystarczającej do napełnienia aż sześćdziesięciu balonów! Aby zmniejszyć tę ilość,
warto przeznaczyć nieco więcej
pieniędzy na zakup dobrej jakości światełek u sprawdzonego
producenta. Najlepsze rozwiązanie stanowi zamiana tradycyjnych lampek na diody LED, które zużywają nawet trzydziestokrotnie mniej prądu.
Zamiast kupować nowe dekoracje, można też postawić na
własnoręcznie wykonane ozdoby
choinkowe. To naprawdę nic
trudnego, a przy tym daje wiele
frajdy. To także świetna okazja
do zaangażowania i wspólnego
spędzenia czasu z najbliższymi.
Z drucika owiniętego ozdobnym sznurkiem można wykonać
zarówno płaskie, jak i przestrzenne zawieszki na gałązki,
równie łatwe w wykonaniu są
ozdoby z szyszek. Po przyklejeniu do nich kokardy lub obsypania ich brokatem same w sobie
staną się piękną dekoracją.
Suszone plasterki cytrusów
zna każdy. Z drugiej strony każdy woli zjadać owoce. Do ozdoby
choinki można użyć samej skórki. Owoce należy obrać tak, aby
KALENDARZ EKOLOGICZNY
GRUDZIEŃ
11
Międzynarodowy Dzień Terenów Górskich
20
Dzień Ryby
22
Pierwszy Dzień Zimy
Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach