Farmacja Praktyczna Nr 7-8

Transkrypt

PRAKTYCZNY MAGAZYN DLA FARMACEUTÓW
www.farmacjapraktyczna.pl
Farmacja
praktyczna
POLPHARMA FARMACEUTOM Nr 7-8 (67) Lipiec-Sierpień 2013 Cena: 6,70 zł
PSYCHOLOGIA
test
– sprawdź, jak się
z Tobą pracuje?
Kontrola
w aptece
jak się
przygotować do
kontroli Inspekcji
Sanitarnej
Niedobór
biotyny
– wpływa na
wygląd skóry
i włosów
TEMAT NUMERU
Opieka
farmaceutyczna
Opieka to misja, a także przyszłość zawodu farmaceuty.
W jakim kierunku powinny pójść zmiany?
neomycyna + gramicydyna + octan fludrokortyzonu
DICORTINEFF
1
NEOMYCYNA + GRAMICYDYNA
SZEROKIE SPEKTRUM DZIAŁANIA
PRZECIWBAKTERYJNEGO
FLUDROKORTYZON

ZMNIEJSZENIE ODCZYNÓW ZAPALNYCH
I UCZULENIOWYCH
WSKAZANIA W OKULISTYCE:
STANY
ZAPALNE:
gałki ocznej,
spojówek,
błony naczyniowej,
brzegów powiek.
DAWKOWANIE:
1-2 krople do worka
spojówkowego
2-5 razy na dobę.
Dicortineff (Neomycinum, Gramicidinum, Fludrocortisoni acetas) Skład i postać: Krople do oczu i uszu, zawiesina. 1 ml zawiera 2 500 j.m. neomycyny w postaci neomycyny siarczanu, 25 j.m. gramicydyny, 1 mg udrokortyzonu octanu.
Substancje pomocnicze: benzalkoniowy chlorek, roztwór 0,2 mg/ml. Wskazania: W okulistyce: stany zapalne gałki ocznej, błony naczyniowej, spojówek i brzegów powiek. W laryngologii: stany zapalne ucha zewnętrznego i środkowego,
stany zapalne ucha po zabiegach operacyjnych, stany pourazowe zewnętrznego przewodu słuchowego. Dawkowanie i sposób podawania: Zwykle stosowane dawki: W okulistyce. Podanie do oka. 1-2 krople do worka spojówkowego
2 do 5 razy na dobę. W laryngologii: Podanie do ucha. 2-4 krople do przewodu słuchowego na opatrunku 2-4 razy na dobę. Preparat może być również zakrapiany bezpośrednio do przewodu słuchowego. Pacjent powinien leżeć z uchem
zwróconym do góry, po zakropieniu pozostać w pozycji leżącej przez około 15 minut. Długość leczenia: do 2 dni po ustąpieniu objawów, lecz nie dłużej niż 7 dni. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na którykolwiek ze składników preparatu
lub inne antybiotyki aminoglikozydowe. Wirusowe, gruźlicze lub grzybicze zakażenia oka lub ucha. Choroby połączone z ubytkami nabłonka rogówki. Jaskra. Perforacja błony bębenkowej ucha, jeśli lek stosowany ma być do ucha. Nie
stosować preparatu w przypadku założonych miękkich soczewek kontaktowych. Ostrzeżenia i zalecane środki ostrożności: Ze względu na zawartość w preparacie chlorku benzalkoniowego osoby noszące miękkie (hydrolne) szkła
kontaktowe nie powinny zakładać ich w okresie stosowania preparatu. Należy usunąć soczewki kontaktowe przed zakropieniem i odczekać co najmniej 30 minut przed ponownym założeniem. Chlorek benzalkoniowy może powodować
podrażnienie oczu i zmienia zabarwienie soczewek kontaktowych. Preparatu nie należy stosować długotrwale, ponieważ może dojść do nadkażeń bakteryjnych i grzybiczych. Długotrwałe stosowanie preparatu w chorobach oczu
może spowodować u osób predysponowanych podwyższenie ciśnienia śródgałkowego. a nawet doprowadzić do powstania zaćmy posteroidowej. Szczególną ostrożność należy zachować podczas stosowania leku u pacjentów,
u których podejrzewa się perforację błony bębenkowej, ponieważ przedostanie się leku do ucha środkowego może wywołać piekący ból, a nawet uszkodzenie nerwu słuchowego. Działania niepożądane: Preparat jest
zazwyczaj dobrze tolerowany i zwykle nie wywołuje istotnych działań niepożądanych. Rzadko (1/10 000 do < 1/1000): niespecyczne zapalenie spojówek lub reakcje uczuleniowe. Może wystąpić świąd lub pieczenie spojówek.
Podmiot odpowiedzialny: WZF Polfa SA. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu R/2432 wydane przez MZ. Dodatkowych informacji o leku udziela: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa,
tel. +48 22 364 61 00; fax. +48 22 364 61 02. www.polpharma.pl. Lek wydawany na podstawie recepty. ChPL: 2008-12-15
1. Charakterystyka Produktu Leczniczego Dicortineff
grupa
DICO/006/04-2013
REKLAMA
spis treści
mgr farm. Barbara Misiewicz-Jagielak
Redaktor Merytoryczna
„Farmacji Praktycznej”
Aktualności
4 Informacje 8 Ciekawostki
10 RAport: opieka farmaceutyczna – dlaczego warto?
12
Sonda: jak widzimy rolę
Szanowni
Państwo!
W dyskusji na temat systemu ochrony zdrowia coraz częściej podnosi się zagadnienie
opieki farmaceutycznej. W sytuacji, w której
pacjenci często czują się zagubieni, opieka
farmaceuty jest dla nich bardzo ważna.
To farmaceuta jest osobą, która może
odpowiedzieć na ważne pytania, to do niego
można zwrócić się po pomoc w pierwszej
kolejności. Wysoki poziom świadczonej opieki
sprawia, że pacjent nie pozostaje zostawiony
sam sobie. Dlatego warto, aby to właśnie
w naszej placówce poziom opieki farmaceutycznej był jak najwyższy. Pamiętajmy,
że zawód farmaceuty jest zawodem wysokiego zaufania publicznego, a apteka jest
miejscem, w którym promuje się zdrowy styl
życia, edukuje pacjentów oraz pomaga im
w rozwiązywaniu wielu problemów zdrowotnych. Dlatego potrzebna jest debata
na temat tego, jak w dzisiejszych czasach
powinna wyglądać opieka farmaceutyczna.
Zapraszam do lektury artykułu, w którym
staramy się odpowiedzieć na to pytanie.
farmaceuty i apteki w naj-
10
bliższej przyszłości?
Prawo
14zapytaj eksperta
Opieka
farmaceutyczna
18substytucja apteczna
– nie zawsze jest możliwa
20 u nikajmy dzielenia tabletek
u pacjentów w wieku
podeszłym
24
22 z migreną na wakacjach
24 psychologia-test: jaka jest
twoja rola w zespole?
Prowadzenie
apteki
28segmentacja pacjentów
– jaką ma wartość
30kontrola w aptece
– Inspekcja SanitarnA
Nauka
32 niedobór biotyny
34przyczyny powstawania
Opieka nad
pacjentem jest
jednym
z najważniejszych
elementów naszej
misji
łupieżu i jego leczenie
28
Farmacja Praktyczna®
Redaktor Merytoryczna: Barbara Misiewicz-Jagielak
Redaguje Zespół: Dominika Bandurska, Lilianna Bartowska-Lewicka, Michał Borysiuk,
Anna Cielemęcka, Marta Gawrylik, Justyna Grudniak, Monika Jasłowska,
Magdalena Kochańska, Marcin Lewandowski, Barbara Misiewicz-Jagielak,
Joanna Ordańska-Kucińska, Paulina Pol, Bożenna Płatos, Anna Robak-Reczek,
Patryk Starak, Wiktor Zajchowski.
DERMOKOSMETYKI
36 n jak nawilżanie
Życie jest piękne
40 Metamorfozy Z pirolam szampon
42 w stylu marynarskim
44 ziołowe mieszanki
46kuchnia farmaceutyczna
47
wino: wakacyjne grzeszki
48kultura
50krzyżówka
Na zlecenie: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o.,
ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa
Wydawca: Valkea Media SA, ul. Elbląska 15/17, 01-747 Warszawa
Redaktor naczelny: Anna Dąbrowska
Dyrektor projektu: Tomasz Opiela
Projekt graficzny: Adam Świderski
farmacja praktyczna 7-8/2013
3
informacje
Konferencja
w Lublinie
Konferencja pt.
„Farmacja dziś i jutro
– wytwarzanie i ocena
jakości produktów farmaceutycznych”
odbyła się w Collegium Universum
Uniwersytetu Medycznego
w Lublinie.
Konferencja organizowana była przez Katedrę
i Zakład Farmacji Stosowanej UM w Lublinie
oraz L
ubelską Okręgową Izbę Aptekarską.
Patronem medialnym konferencji był magazyn
Farmacja Praktyczna.W ramach Konferencji wygłoszone były wykłady przez naukowców z różnych
ośrodków naukowych. Tematyka wykładów dotyczyła problematyki technologii wytwarzania, jak i oceny jakości surowców oraz gotowych produktów leczniczych. Najważniejszą częścią konferencji była prezentacja prac badawczych naukowców z całej Polski.
Odbył się też panel dyskusyjny na temat specjalizacji
w zakresie farmacji aptecznej. Wzięli w nim udział
tacy goście, jak: Konsultant Krajowy ds. farmacji
aptecznej dr Elwira Telejko, lubelski Konsultant Wojewódzki – dr hab. Ewa Poleszak oraz prezes LOIA
mgr Tomasz Barszcz. W ramach konferencji odbyły
się także warsztaty praktyczne. Dotyczyły między
innymi nowoczesnych metod uwalniania substancji
czynnej z różnych form leków, badania parametrów
fizycznych i czasu rozpadu tabletek oraz krytycznych
atrybutów substancji pomocniczych w rozwoju produktów farmaceutycznych w aspekcie Quality
by Design.
źródło: www.farmacjastosowana.umlub.pl
Nagroda Prezydenta
Rzeczypospolitej
Polskiej dla Polpharmy
Polpharma SA otrzymała Nagrodę Prezydenta RP w kategorii „Innowacyjność”,
za opracowanie i wdrożenie do produkcji
serii substancji aktywnych z grupy leków
przeciw osteoporozie: alendronian sodu,
risedronian sodu, kwas zoledronowy
i ibandronian sodu.
Zastosowanie innowacyjnych technologii dla czterech
substancji z grupy bisfosfonianów pozwoliło Polpharmie
zwiększyć efektywność procesów wytwarzania, podnieść
konkurencyjność produkowanych substancji i zminimalizować wpływ produkcji na środowisko. W procesie
wytwarzania firma wyeliminowała użycie rozpuszczalników, ograniczyła użycie trójchlorku fosforu o ponad
połowę oraz znacząco zmniejszyła zużycie
wody i energii. Opracowanie i wdrożenie do
skali przemysłowej nagrodzonych technologii
odbyło się we współpracy z zespołem naukowców z Wydziału Chemii Politechniki Gdańskiej.
Substancje oferowane przez firmę trafiają do
114 klientów z Europy, Stanów Zjednoczonych
i Azji. Tańsza substancja aktywna – to w konsekwencji tańszy lek, co zwiększa dostępność
nowoczesnej terapii dla pacjentów cierpiących
na osteoporozę – jedną z najczęstszych chorób
starzejącego się społeczeństwa.
źródło: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o.
Uwaga na krztusiec!
Niemal trzykrotnie wzrosła liczba zachorowań na krztusiec – podaje NIZP-PZH. Np. w Polsce w roku 2011 r.
odnotowano 1669 zachorowań (zapadalność 4,33 na 100
tys. mieszkańców), w tym 649 wymagających hospitalizacji. W roku 2012 liczba zachorowań wzrosła niemal
trzykrotnie, odnotowano ich 4684 (zapadalność 12,16
na 100 tys. mieszkańców) oraz 1497 przypadków hospitalizacji. Choroba obecnie występuje najczęściej wśród
młodzieży, osób dorosłych oraz starszych. Krztusiec jest
najbardziej niebezpieczny dla małych dzieci, u których
choroba może mieć ciężki przebieg i prowadzić do poważnych powikłań.
źródło: PAP
4
informacje
Zmiany w Farmakopei
Europejskiej
Wydano komunikat Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych w sprawie zawartości Suplementu 7.7
do siódmego wydania Farmakopei Europejskiej. Prezes
URPL informuje, że Suplement 7.7 do Farmakopei Europejskiej, wydanie siódme wprowadza uzupełnienia
i zmiany do Farmakopei, które stają się obowiązujące
w krajach stosujących Farmakopeę Europejską, w tym
w Rzeczpospolitej Polskiej, od dnia 1 kwietnia 2013 r., na
podstawie Rezolucji Rady Europy – Council of Europe,
European Committee on Pharmaceuticals and Pharmaceutical Care (CD-P-PH) AP-CPH (12) 1.
Więcej na: www.urpl.gov.pl
źródło: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych
Granty Naukowej
Fundacji Polpharmy
Naukowa Fundacja Polpharmy
w XI edycji konkursu przyznała
dwa granty na oryginalne projekty
badawcze wnoszące istotne wartości
dla rozwoju medycyny i farmacji.
Na podstawie rekomendacji Rady Naukowej
Fundacji tegorocznym laureatem konkursu Fundacji został prof. dr hab. n. med. Cezary Szczylik
z Wojskowego Instytutu Medycznego, z projektem
„Analiza modulacji aktywności inhibitorów kinaz
tyrozynowych przez antagonistów receptora angiotensyny II w raku jasnokomórkowym nerki”.
Na realizację projektu Fundacja przeznaczyła
410 tys. zł. Drugim laureatem został dr Remigiusz
Worch z Instytutu Fizyki PAN. Jego projekt „Mechanizm oddziaływania peptydu fuzyjnego wirusa
grypy z błonami lipidowymi” otrzymał grant w wysokości 333 136 zł. Została również rozstrzygnięta
IV edycja konkursu o stypendium naukowe Fundacji. Celem programu uruchomionego w 2006 r. jest
promowanie i nagradzanie najzdolniejszych studentów studiów doktoranckich uczelni medycznych.
Nagrodami są stypendia naukowe w wysokości
10 tys. zł, które otrzymało w tym roku 10 najlepszych doktorantów z uniwersytetów medycznych
z całej Polski.
VII Plenerowe Spotkanie
Aptekarzy Mazowsza
Na zdjęciu: od lewej: prof. Piotr Kuna – Przewodniczący Rady
Naukowej Fundacji, dr Remigiusz Worch – Instytut Fizyki PAN,
prof. dr hab. n. med. Cezary Szczylik – Wojskowy Instytut Medyczny oraz Jerzy Starak – Przewodniczący Rady Nadzorczej
Polpharmy.
Okręgowa Izba Aptekarska w Warszawie po raz siódmy
zorganizowała Plenerowe Spotkanie Aptekarzy Mazowsza.
Tym razem farmaceuci spotkali się na terenie kompleksu
pałacowo-parkowego w Jabłonnie, 2 czerwca 2013 r. Patronem medialnym wydarzenia była Farmacja Praktyczna.
Rozległy park gościł blisko 2 tys. farmaceutów z rodzinami z Mazowsza i okolic. Obok bogatego programu artystycznego, blisko 20 firm prezentowało swoje produkty
oraz zapewniało atrakcje zarówno dla dorosłych, jak i dzieci. Dla zwiedzających udostępniony został również Pawilon
Królewski, w którym wypoczywał niegdyś król Stanisław
August Poniatowski. W scenerii zabytkowego parku słynącego z cyklicznie odbywających się koncertów muzyki
klasycznej wystąpiła Orkiestra Straussowska Obligato,
argentyński śpiewak Carlos Roulet, włoski artysta Marco
Bocchin, Natalia Kowalenko z repertuarem Anny German
oraz Monika Węgiel. VII Plenerowe Spotkanie Aptekarzy
Mazowsza było także okazją do zadbania o własne zdrowie,
o co w szczególności zatroszczyła się Polpharma. W ramach
prowadzonej przez firmę kampanii „Wykryj Jaskrę – Ocal
Wzrok” podczas pikniku przeprowadzane były badania
okulistyczne w kierunku jaskry, a na stoisku kampanii
„Ciśnienie na Życie” dokonywano pomiarów ciśnienia krwi.
Dostępne były również porady dermatologiczne, a dla osób
chcących zmienić swój wizerunek porady stylisty i wizażysty. Wieczór został zwieńczony występem zespołu Feel.
5
informacje
Co ma tramwaj
do skarbówki?
źródło:
Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o.
W ramach
kampanii
„Ciśnienie
na życie”
przeprowadzono już
150 tys.
pomiarów!
Przedstawiciele kampanii „Ciśnienie na życie”
przeprowadzają pomiary ciśnienia tętniczego krwi
nawet w takich miejscach, jak urzędy skarbowe.
N
ie przyszła góra do Mahometa, więc przyszedł Mahomet
do góry – kierując się tą
maksymą, przedstawiciele ogólnopolskiej kampanii „Ciśnienie na życie”
postanowili przebadać zabieganych
Polaków w najmniej oczekiwanych
miejscach i zachęcić ich do regularnych pomiarów ciśnienia.
Spokojnie, podatniku!
Jeśli ktoś zostawił rozliczenie podatkowe na ostatnią chwilę, mógł
spotkać się z przedstawicielami kampanii „Ciśnienie na życie”, którzy
w ostatnim tygodniu kwietnia odwiedzili urzędy skarbowe. Mieszkańcy
Warszawy, Łodzi i Lublina mieli
szansę sprawdzić, jak składanie
zeznania podatkowego wpływa na ich ciśnienie. W Łodzi badaniu poddał się także wiceprezydent miasta
Krzysztof Piątkowski, który zaapelował do mieszkańców o podejmowanie
działań profilaktycznych i regularną
kontrolę ciśnienia.
Zdrowie jeździ rowerem
„Ciśnienie na życie” jest stałym gościem na tegorocznych rajdach Merida Mazovia MTB. Organizatorzy
zmierzyli ciśnienie ok. 600 kolarzom
i kibicom podczas wyścigów w Toruniu i Bydgoszczy.
Końskie zdrowie na Służewcu
Przedstawiciele kampanii zagościli
także na Torze Wyścigów Konnych,
na warszawskim Służewcu. Fani wyścigów konnych mieli niepowtarzalną
okazję sprawdzić, czy sportowe emocje faktycznie przyprawiają ich
o szybsze bicie serca. Dodatkowo
akcję uświetniła gonitwa o puchar
„Ciśnienie na życie”.
Ciśnienie na… naukę!
We współpracy z Centrum Nauki
Kopernik w Warszawie Grupa Polpharma zorganizowała akcję bezpłatnych pomiarów ciśnienia tętniczego
krwi. Trwała ona przez cały weekend
13 – 14 kwietnia i cieszyła się bardzo
dużym zainteresowaniem – w ciągu
dwóch dni przebadało się ponad
1300 osób. W międzyczasie odbywały się pokazy animatorów CNK,
dotyczące właściwości ciśnienia atmosferycznego, oraz liczne konkursy
sprawdzające wiedzę gości Centrum
na temat nadciśnienia tętniczego.
Ciśnienie biznesmena
Stoiska kampanii nie zabrakło
podczas Europejskiego Kongresu
Gospodarczego w Katowicach,
13 – 15 maja, gdzie pielęgniarki
6
informacje
Nawet były premier
prof. Jerzy Buzek
poddał się badaniu
ciśnienia tętniczego
mierzyły ciśnienie biznesmenom i politykom we wszystkich 11 lokalizacjach konferencji. W akcji pomiarów
wzięli udział między innymi profesor
Jerzy Buzek i poseł John G
odson.
Wykonano ponad 2 tys. pomiarów.
Okazało się, że zdecydowana większość uczestników kongresu miała
podwyższone ciśnienie.
Czerwony autobus na pętli
Przyszła także kolej na kierowców
autobusów miejskich. Pod koniec
marca w okolicy pętli przy Metrze
Wilanowska w Warszawie pojawił się
specjalny autokar, w którym kontro-
lowani przez inspektorów Inspekcji
Transportu Drogowego kierowcy autobusów komunikacji miejskiej mogli
dodatkowo, bezpłatnie, sprawdzić
wysokość ciśnienia tętniczego krwi.
Średni wynik ciśnienia wśród przebadanych wyniósł 158/91 mm Hg
– jest to wartość znacznie przewyższająca normę. Siedzący tryb życia, brak ruchu i nieregularne
posiłki – to wszystko znalazło
odzwierciedlenie w wynikach pomiarów.
Do dziś przedstawiciele
kampanii zawitali m.in. do Warszawy, Krakowa, Poznania,
Łodzi, Gdańska, Radomia, Zakopanego, Krynicy Górskiej, Bydgoszczy, Torunia, Kołobrzegu, Lublina
i Katowic. Już wkrótce mieszkańcy
mniejszych miast będą mieli możliwość skorzystania z badań przeprowadzanych w specjalnym autobusie
kampanii „Ciśnienie na życie”.
@
Więcej informacji na stronie
www.cisnienienazycie.pl
Podyskutuj o tym na forum!
REKLAMA
7
informacje/ciekawostki
Nowy rodzaj opatrunku
Czy termin operacji
ma znaczenie?
Badacze postanowili sprawdzić, czy
termin operacji wpływa na powodzenie
zabiegu oraz ilość ewentualnych
komplikacji. Wnioski wynikające
z badań przeprowadzonych przez
zespół naukowców z Imperial College
London i opublikowanych w „British
Medical Journal” są zastanawiające.
Badacze przeanalizowali ponad 4 mln operacji przeprowadzonych w Anglii między 2008 a 2011 r. Według badaczy, ryzyko śmierci jest najmniejsze, jeśli
zabieg przeprowadza się w poniedziałek. W kolejne
dni tygodnia ryzyko systematycznie rośnie z każdą
dobą. Z pacjentów, którzy byli operowani w poniedziałek, zmarło średnio 5,5 na tysiąc chorych.
Z tych, którzy trafili na stół operacyjny we wtorek
– 6,2, w środę – 6,7, a w czwartek – 7. Z pacjentów
operowanych w piątek zmarło 8,2 na tysiąc, czyli
o 44 proc. więcej niż w poniedziałek. W przypadku
operacji obciążonych największym ryzykiem różnice
w tych danych są jeszcze większe. W trudnych przypadkach umiera 20 z tysiąca pacjentów operowanych
w poniedziałek, operowanych w piątek – 30,6, czyli
o połowę więcej. Chociaż autorzy unikają stawiania
jasnej tezy, co do przyczyn, to formułują swoje podejrzenia. Według naukowców, przyczyną różnic może
być na przykład gorsza opieka w weekendy (mniej
lekarzy, mniej doświadczony personel, słabszy dostęp
do narzędzi diagnostycznych).
Karol Bocian, student Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego, zdobył główną nagrodę w ogólnopolskim konkursie „Student – Wynalazca 2012/2013”.
W konkursie wzięli udział studenci z całej Polski, którzy
w trakcie nauki byli twórcami lub współtwórcami wynalazku, wzoru użytkowego lub przemysłowego. Z nadesłanych projektów to właśnie praca Karola Bociana z UTP
znalazła się wśród pięciu nagrodzonych w ministerialnym
konkursie. Student czwartego roku biotechnologii wraz
z zespołem stworzył nowy rodzaj opatrunków hydrożelowych. Młody badacz opracował projekt, w którego
konstrukcji wykorzystał nanocelulozę. „Nasz opatrunek
z nanocelulozy ma szereg właściwości leczniczych i przyspieszających gojenie się ran. Dzięki niemu rana oddycha,
a blizny są mniej widoczne. Dodatkowo w innowacyjnym
opatrunku znalazł się wyciąg z babki lancetowatej. W niej
także znajdują się substancje aktywne, które przyspieszają
gojenie” – mówi Karol Bocian. Żeby leczniczy kompres był
jeszcze bardziej skuteczny, student dodał do niego nanosrebro, które ma silne właściwości bakteriobójcze. „Opatrunek
doskonale sobie radzi ze szczepami bakterii odpornymi
nawet na silne antybiotyki, jak np. gronkowiec złocisty”
– tłumaczy laureat konkursu.
źródło: Rynek Zdrowia
źródło: Guardian
Lipiec–Sierpień 2013 – aktywność w mediach
Produkt
TV
Radio
Prasa
Billboard
Internet
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
produkt złożony
–
–
–
–
8
ciekawostki
Kto odpowiada
za menopauzę?
Jedna z teorii powstania zjawiska menopauzy tłumaczy
jej wystąpienie tzw. „efektem babci”. Wg tej teorii, kobieta traci zdolność zajścia w ciążę w wieku, w którym
mogłaby zająć się opieką nad wnukami. Kanadyjscy
genetycy ewolucyjni z McMaster University spróbowali
poszukać własnej teorii na ten temat. Ich zdaniem, przekwitanie pojawiło się dlatego, że mężczyźni wybierali
kobiety w bardzo młodym wieku. „Ponieważ mężczyźni
woleli młodsze partnerki, płodność starszych kobiet przestała mieć znaczenie, co z czasem mogło doprowadzić
do pojawienia się menopauzy” – powiedział prof. Rama Singh.
Czy GMO szkodzi
pszczołom?
źródła: PLOS Computational Biology/BBC
W trakcie konferencji GMO 2013
dyskutowano na temat żywności genetycznie modyfikowanej oraz jej wpływu nie tylko na zdrowie ludzkie, ale
również między innymi na środowisko
naturalne. Szczególnie często można
spotkać się z doniesieniami o rzekomej
szkodliwości GMO na pszczoły.
Drukarka 3D pomocą
w przeszczepie twarzy
Prof. dr hab. Piotr Skubała z Katedry Ekologii
Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach wypowiadał
się w następujący sposób: „Rodzą się różne pytania,
kiedy mówimy o wprowadzaniu roślin genetycznie
modyfikowanych do środowiska. Czy mamy się obawiać ich wpływu na funkcjonowanie ekosystemów?
Czy mamy wystarczająco dużo wiarygodnych badań
dotyczących tego zagadnienia? Czy możemy w ogóle
przewidzieć skutki wprowadzania roślin GMO do
środowiska? Czy w ogóle takie badania są potrzebne?
Chciałbym się odnieść do tych właśnie kwestii. Jest
sporo ilościowo badań dotyczących tych zagadnień,
ale w stosunku do skali całego zjawiska można
powiedzieć, że tych badań jest jednak niewiele (...).
Zagrożenie dla owadów – to jest coś, o czym się wiele
dyskutuje – były badania, które dowodziły, że colony
collapse disorder (zespół masowego ginięcia pszczoły
miodnej) jest spowodowany tym, że pszczoły zjadają
pyłek roślin genetycznie modyfikowanych, co osłabia
układ trawienny pszczół i otwiera drogę pasożytom.
Inne badania mówią, że może to powodować zaburzenia aktywności żerowania pszczół i zdolności uczenia
się. Jest sporo badań, które dowodzą wpływu herbicydu (stosowanego do ochrony roślin genetycznie
modyfikowanych) na ginięcie motyli i pszczół”.
Wykorzystanie nowoczesnych technologii w medycynie
przybiera coraz ciekawsze formy. W czasie, sławnego już,
przeszczepu twarzy dokonanego w Centrum Onkologii
w Gliwicach wykorzystano drukarki 3D. Podczas zabiegu lekarze wykorzystali trójwymiarowe wydruki modeli
czaszki pacjenta i zdrowego człowieka. W udanym przeprowadzeniu przeszczepu twarzy lekarzom pomogli specjaliści z firmy n-LAB. Za pomocą trójwymiarowej drukarki stworzyli modele, które ułatwiły lekarzom między
innymi weryfikację położenia przeszczepianych tkanek.
Po konsultacjach z lekarzami oraz na podstawie danych
zebranych w czasie tomografii komputerowej stworzono
cztery wydruki. Urządzenie 3D stworzyło modele, wykorzystując płynną żywicę poliakrylową, utwardzaną
światłem ultrafioletowym. Naukowcy wydrukowali dwa
modele zniszczonej czaszki pacjenta i dwa modele czaszki zdrowej osoby o podobnej budowie – wszystkie w skali
1:1. „W trakcie przygotowywania trójwymiarowego
modelu na ekranie komputera zauważalne były znaczne
uszkodzenia analizowanej twarzoczaszki. Największym
wyzwaniem był wymagany bardzo krótki czas analizy
problemu i konieczność błyskawicznego dostarczenia
trójwymiarowych modeli do Centrum Onkologii” – powiedział dr Marcin Binkowski z laboratorium n-LAB.
Naukowcy liczą, że w przyszłości wydruków 3D będzie
można używać jako gotowych protez.
źródło: Biotechnologia.pl
źródło: E-prototypy
9
raport
Opieka farmaceutyczna
– dlaczego warto?
autor: mgr farm. Michał Byliniak
M
imo, że zawód farmaceuty
ma bardzo długą tradycję,
pojęcie opieki farmaceutycznej pojawiło się dopiero w latach siedemdziesiątych XX stulecia. Dwójka
profesorów – Charles Hapler i Linda
Strand z Uniwersytetu w Minnesocie
zdefiniowała opiekę farmaceutyczną
jako: „odpowiedzialne działanie farmaceuty, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa farmakoterapii i podniesienie jakości życia
pacjenta”. W Polsce temat opieki
farmaceutycznej jest szerzej dyskutowany od czasu, kiedy ustawa refundacyjna zakazała reklamy aptek
i placówki konkurują ze sobą nie cenami, ale wysokim poziomem opieki
nad pacjentem. Wiele osób zastanawia się jednak, czy w czasie kryzysu,
w trudnej sytuacji na rynku pracy
i wszechobecnego pośpiechu, jest
miejsce na realizowanie opieki
farmaceutycznej? Jak powinna
wyglądać taka opieka?
Ideał opieki
Opieka farmaceutyczna jest od kilku
lat wskazywana jako rozwiązanie
wzmacniające pozycję zawodu aptekarza. Powstaje coraz więcej opracowań dotyczących jej prowadzenia,
wytycznych związanych z zakresem
informacji, jakie należy pacjentowi
przekazać w przypadku konkretnych
jednostek chorobowych. Sięgamy
do wzorców z państw, gdzie opieka
farmaceutyczna jest realizowana
od wielu lat i gdzie przynosi określone korzyści dla pacjentów i budżetu
przeznaczonego na opiekę zdrowotną.
Część środowiska stawia za przykład
Wielką Brytanię, gdzie prowadzenie
opieki farmaceutycznej jest współ-
10
Zawód farmaceuty cieszy się dużym zaufaniem
społecznym. To w aptece pacjenci często szukają
pomocy. Dlatego tak ważny jest wysoki poziom opieki
farmaceutycznej. Czym jest dziś taka opieka?
finansowane z budżetu publicznego.
Jest to kierunek, o którym warto
myśleć. Niestety, w polskich warunkach często wdrożenie rozwiązań,
na których tak zależy środowisku
farmaceutycznemu, jest trudne
ze względu na obowiązujące prawo.
Przyczyną tych trudności jest na
przykład brak dostępu do pełnej informacji o pacjencie. Oczywiście, każda apteka może sama budować bazę
informacji o pacjencie i lekach przez
niego stosowanych, służącą do wspierania doradztwa farmaceuty, jednak
jeśli okaże się, że pacjent nie korzysta
z usług jednej apteki, to informacje
przez nią posiadane mogą okazać się
niewystarczające. Przykładem jest
tu zapis mówiący o tym, że farmaceuta może odmówić wydania leku
w przypadku zagrożenia życia lub
zdrowia pacjenta. Na pierwszy rzut
oka zapis daje nam bardzo poważne
uprawnienia. Ale często farmaceuci
nie posiadają narzędzi, które pozwalają ustalić faktyczny stan zdrowia
pacjenta i podjąć decyzję o odmowie
wydania leku w oparciu o wiarygodne źródła.
Czy e-recepta może pomóc
w opiece farmaceutycznej?
Światełkiem w tunelu jest opisywany
w poprzednim numerze projekt e-recepty, którego jednym z założeń jest
możliwość udostępnienia wszystkim
aptekom informacji o lekach zaordynowanych przez lekarza i wykupowanych przez pacjenta. Doprowadzenie
do wprowadzenia w życie takiego
rozwiązania jest kluczem do prowadzenia opieki farmaceutycznej oraz
rewolucyjnej zmiany roli farmaceuty
i apteki. Jest także jednym z waż-
nych celów działania samorządu
aptekarskiego. Celem naszych przedstawicieli uczestniczących w pracach
nad zmianami w przepisach musi
być zapewnienie jak najszerszego
dostępu do informacji o pacjencie
oraz wspieranie wdrażania rozwiązań, które pozwolą nam na realne
uczestnictwo w farmakoterapii.
Ujednolicone standardy
leczenia
Dobrym rozwiązaniem może być też
wprowadzenie ujednoliconych standardów stosowania leków (na wzór
wprowadzonego w Wielkiej Brytanii
„British National Formulary”)
obowiązujących lekarzy i farmaceutów. Tego rodzaju standardy wprowadzane w wielu systemach zdrowotnych z jednej strony pozwalają
regulatorowi na kontrolę nad ordynacją leków, z drugiej natomiast dają
farmaceutom doskonałe narzędzie
do współpracy z lekarzami, pozwalając na w pełni profesjonalną
i równorzędną komunikację pomiędzy nimi. Doświadczenia z państw
takich jak Wielka Brytania, Szwecja, Norwegia, Kanada pokazują,
że ujednolicanie standardów oraz
wdrażanie szczegółowych procedur
prowadzenia farmakoterapii
w połączeniu z udostępnieniem
farmaceutom informacji o stanie
pacjenta oraz prowadzeniem przez
apteki profesjonalnej opieki farmaceutycznej ma niebagatelny wpływ
na koszty ponoszone na leczenie oraz
wzrost roli farmaceutów w systemie
opieki zdrowotnej. W państwach,
które wdrożyły tego typu rozwiązania, farmaceuta jest, obok lekarza,
kluczową postacią w procesie leczewww.farmacjapraktyczna.pl
raport
Farmaceuta jest często pierwszą osobą,
do której pacjent zwraca się po pomoc.
Dlatego tak wartościowa jest życzliwa
rozmowa z pacjentem. Dzięki niej
możemy nie tylko pomóc pacjentowi,
ale czasem nawet uratować mu życie
nia, co znowu przekłada się na pozycję apteki i środowiska aptekarskiego.
Potrzeba zmiany definicji
Jednym z najistotniejszych zadań,
jakie stoi przed środowiskiem aptekarskim, jest doprowadzenie do określenia na nowo roli apteki i aptekarza
w systemie ochrony zdrowia. Potrzebna jest dyskusja na temat tego, jak
powinna wyglądać opieka farmaceutyczna w dzisiejszych czasach. W ciągu ostatnich lat zmieniły się na przykład oczekiwania pacjentów. W niepewnej sytuacji na rynku opieki
zdrowotnej, gdzie często dostęp do
lekarza jest utrudniony, a ceny leków
wysokie, pacjenci szukają fachowej
pomocy na własną rękę. Dlatego rola
farmaceuty jest nie do przecenienia,
ponieważ to on ma wiedzę niezbędną do pokierowania pacjentem
w odpowiedni sposób. To farmaceuta
może zasugerować wizytę lekarską
czy zapobiec bardzo niebezpiecznemu
zaprzestaniu przez pacjenta terapii
przewlekłej i odstawieniu leków.
Zawód dużego zaufania
Pamiętając o trudnościach, jakie napotykamy
w codziennej praktyce, nie
zapominajmy też o tym, że
dobra opieka farmaceutyczna na
wysokim poziomie nie musi wcale
generować dodatkowych kosztów ani
wiązać się z dużym nakładem dodatkowej pracy. Opieka nad pacjentem
to przecież coś, co robimy na co
dzień: życzliwość, chęć rozmowy czy
uważna obserwacja przychodzących
do apteki pacjentów. Dodatkowo,
wbrew wielu opiniom, współpraca
z lekarzami z każdym rokiem coraz
bardziej się poprawia. Wielu lekarzy
jest otwartych na rozmowę
z farmaceutami, bo mają świadomość, że wysoki poziom leczenia wymaga współpracy w czasie farmakoterapii. Dlatego dla dobra pacjentów
warto taką współpracę podejmować.
Tym, co warto rozpocząć, jest
otwarta i rzeczowa dyskusja o roli
farmaceuty, o wykorzystaniu jego
wiedzy i ogromnego potencjału,
o jego możliwym wpływie na poprawę wyników leczenia oraz skuteczności profilaktyki. A realizowanie
opieki farmaceutycznej na wysokim
poziomie może przybliżyć nas do
krajów zachodnich. Jako przedstawiciele zawodu zaufania publicznego,
farmaceuci powinni stać się równoprawnym ogniwem łańcucha opieki
nad pacjentem.
@
To, co na
pewno można
rozpocząć,
to rzeczowa
i otwarta
dyskusja
o roli
farmaceuty
11
sonda
Jak widzimy rolę farmaceuty
i apteki w najbliższej przyszłości?
autor: mgr farm. Paweł Kowalik
Mam nadzieję,
że z czasem
farmaceuta,
zgodnie
z zachodnimi
wzorcami,
będzie mógł
świadczyć
pełną opiekę
farmaceutyczną
mgr farm. Stefan Malinowski,
farmaceuta z Gdańska
12
Pytamy farmaceutów, czy ideał opieki farmaceutycznej jest
im bliski i jak widzą rolę farmaceuty w dzisiejszym świecie.
mgr farm.
Stefan Malinowski
farmaceuta z Gdańska
Moim zdaniem, obecna rola aptekarza i apteki sprowadza się w większości przypadków do wydawania leków
i przekazywania krótkiej, standardowej informacji o zasadach przyjmowania leków. To, czego brakuje,
to indywidualizacja przekazywanej
informacji. Ale to wynika z mnogości
aptek i przyzwyczajania pacjentów
do poszukiwania najkorzystniejszej
oferty cenowej. Niestety, nasz rynek
apteczny to system naczyń połączonych i bardzo trudno będzie w krótkim czasie naprawić błędy, które
narastały przez 10 – 20 lat. Ale mam
nadzieję, że uda się spowodować, aby
na wzór krajów takich jak Wielka
Brytania aptekarz miał uprawnienia
do ordynacji części leków na receptę,
organizowania szczepień, wglądu
w dokumentację medyczną pacjenta oraz do wpływu na prowadzoną
terapię poprzez formalny kontakt
z lekarzem, czyli do prowadzenia
w pełni profesjonalnej opieki farmaceutycznej na poziomie europejskim.
mgr farm.
Zofia Staniszewska
farmaceutka z Warszawy
Trudno jest mi sobie wyobrazić, jak
powinna zmienić się apteka. Należy
pamiętać, że część właścicieli aptek
i magistrów to osoby starsze, które
muszą mieć możliwość nauczenia się
wszystkich nowinek technicznych,
a na to potrzeba czasu. Wszystko
jednak jest możliwe. Dwadzieścia
lat temu nawet nie myślałam, że
w aptekach będzie pracowało się
z komputerami i że będzie to nasza
codzienność. A jeśli chodzi o pracę
z pacjentem, to w mojej aptece większość pacjentów dobrze znamy, wiemy,
jakie leki przyjmują, więc już od dawna wdrażamy opiekę farmaceutyczną
i jakiekolwiek zmiany w tym kierunku nie będą dla mnie zaskoczeniem.
mgr farm.
Katarzyna Kowalska
farmaceutka z Katowic
Zmienić musi się niemal wszystko
– od marż aptecznych po uprawnienia
farmaceuty. W Stanach Zjednoczonych, Anglii apteki prowadzą bardzo
szerokie usługi dla pacjentów, a jednocześnie farmaceuci posiadają dostęp
do informacji o pacjencie i bez problemu mogą wpływać na proces leczenia.
Farmaceuta jest kluczową osobą
w aptece i od niego zależy, jak apteka
działa i w czym się specjalizuje. Prawda jest też taka, że zmienić musimy
się też my – farmaceuci. Utrzymanie
się apteki wymaga wysokiego poziomu
merytorycznego personelu, ale również
pewnych umiejętności sprzedażowych.
Dzisiejszy pacjent jest wymagający
i aby zaspokoić jego potrzeby, musimy
ciągle poszerzać swoją wiedzę i reagować na zmieniającą się rzeczywistość.
Z tyłu głowy musimy mieć zawsze
szeroko pojętą opiekę farmaceutyczną. Jej prowadzenie bez podniesienia
poziomu wiedzy farmaceutów wydaje
się być niemożliwe.
mgr farm.
Mieczysław Wcisło
farmaceuta z Poznania
Na to, co się w aptekach zmieni,
zapewne nie będziemy mieć wpływu.
Będziemy musieli jedynie ponieść
koszty tych zmian. Tak to przynajmniej wygląda od wielu lat – coś
zostaje ustalone, a my musimy
kupić a to komputer, a to drukarkę,
a to kolejne wydanie farmakopei.
A niestety, nikt nie dba o to, abyśmy
mieli szansę na zwiększenie naszych
dochodów. Marże są obniżane, nowe
apteki otwierają się tuż przy aptekach istniejących. W takich
warunkach trudno jest czasem
sonda
Bardzo
chciałabym
mieć więcej
czasu na
rozmowę
z pacjentem,
na temat jego
dolegliwości
i stylu życia
mgr farm. Agnieszka Kwapiszewska,
farmaceutka z Warszawy
myśleć o opiece farmaceutycznej.
Według mnie, wymaga ona czasu
i nakładów finansowych, więc bez
zwrotu kosztów jej prowadzenia
ze strony Ministerstwa Zdrowia
trudno jest mi ją sobie wyobrazić.
Aby zaszły zmiany na lepsze, musimy
wrócić do etyki i jedności środowiska.
mgr farm.
Michał Michnio
farmaceuta z Warszawy
Sytuacja aptek jest, moim zdaniem,
tak zła, że w zasadzie nie wiadomo
co należałoby zmienić w pierwszej
kolejności, aby było lepiej. Zmiany
muszą być przemyślane i kompleksowe. Poza kwestiami związanymi
z finansami (czyli marżami, zakazem
reklamy, itd.), kluczowe jest wdrożenie opieki farmaceutycznej. Opieki
na odpowiednim poziomie. Potrzebny
jest system dostępu do informacji
o każdym pacjencie odwiedzającym
aptekę, dostęp do aktualnej bazy leków oraz szkolenia, które przygotują
wszystkich farmaceutów do prowadzenia opieki farmaceutycznej. Musimy skupić się na jakości świadczonych usług, aby odkleić łatkę „sklepu
z lekami” i zbudować w świadomości
pacjentów obraz placówki opieki
zdrowotnej, w której pacjent otrzyma zindywidualizowaną informację
o przyjmowanych lekach. W sukurs
muszą pójść decyzje Ministra Zdrowia, który powinien zrozumieć, że
odpowiednie wykorzystanie potencjału farmaceutów może przynieść
ogromne korzyści dla pacjentów, jak
i dla budżetu NFZ.
mgr farm.
Agnieszka Kwapiszewska farmaceutka z Warszawy
Jak widzę swoją rolę w przyszłości? Chciałabym mieć
czas na rozmowę z pacjentem,
na temat jego dolegliwości,
stylu życia. Obecnie większość
czasu poświęcam na odczytanie
recepty, sprawdzenie,
czy zawiera wszystkie potrzebne
cyferki oraz przepisanie ich do systemu
aptecznego. Przez to, nie mam czasu
na analizę interakcji, wytłumaczenie
pacjentowi, jak ma przyjmować leki
czy jak powinien się odżywiać. Powinniśmy również mieć możliwość skontaktowania się z lekarzem i omówienia wątpliwości, które pojawiają
się podczas rozmowy z pacjentem.
Teraz teoretycznie mamy taką możliwość, jednak w praktyce czasami nie
jest to takie proste. A bez tego często
nie jesteśmy w stanie pomóc pacjentowi, nie mówiąc już o prowadzeniu opieki farmaceutycznej, która wymagać
będzie zarówno czasu, jak i naszego
zaangażowania.
@
13
R E K L A M A prawo
Zapytaj eksperta
Na pytania Czytelników naszego miesięcznika,
nadesłane do redakcji za pośrednictwem strony
www.farmacjapraktyczna.pl, odpowiada mecenas
Bartłomiej Kochlewski, specjalizujący się w prawie pracy i regulacjach dotyczących branży farmaceutycznej.
Recepta
farmaceutyczna wydawana
jest przez
farmaceutę
jedynie
w przypadku nagłego
zagrożenia
zdrowia
lub życia
pacjenta
W ostatnim numerze Farmacji Praktycznej napisali Państwo, że farmaceuta dokonuje na recepcie adnotacji.
A przecież jakiekolwiek zmiany na
receptach są zakazane. Poproszę
o wyjaśnienie.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra
Zdrowia w sprawie recept lekarskich
z dnia 8 marca 2012 r., w §16 osoba realizująca receptę może uzupełnić dane
na recepcie, o ile nie zrobiła tego osoba
wystawiająca receptę. Lista danych,
które mogą być uzupełnione przez
farmaceutę, jest krótka i dotyczy:
określenia kodu uprawnień dodatkowych na podstawie dokumentów,
określenia numeru poświadczenia
albo numeru dokumentu uprawniającego do korzystania ze świadczeń
opieki zdrowotnej oraz symbolu
państwa, w którym znajduje się
zagraniczna instytucja właściwa
dla osoby uprawnionej do świadczeń
opieki zdrowotnej,
określenia numeru prawa wykonywania zawodu osoby wystawiającej
receptę,
określenia danych dotyczących
osoby uprawnionej albo świadczeniodawcy,
określenia numeru PESEL
lub numeru paszportu.
Osoba realizująca receptę umieszcza
odpowiednią adnotację oraz podpis na
rewersie recepty i zamieszcza te dane
w komunikacie elektronicznym przekazywanym NFZ.
Jakie są dokładnie zasady dotyczące
wystawiania recept farmaceutycznych?
Ostatnio pacjent powiedział, że w innej
aptece dostał lek na taką receptę bez
problemu, ja mam jednak wątpliwości,
w jakich dokładnie sytuacjach jest
zgodne z prawem wystawienie takiej
recepty.
14
Recepta farmaceutyczna wydawana
jest przez farmaceutę tylko w przypadku nagłego zagrożenia zdrowia
lub życia pacjenta. Zgodnie z art.
96 ust. 2 Prawa farmaceutycznego
produkt leczniczy zastrzeżony do wydawania na receptę lekarską wydawany jest w aptece przez farmaceutę
w najmniejszym terapeutycznym
opakowaniu, z wyłączeniem środków
odurzających, substancji psychotropowych i prekursorów grupy I-R.
Fakt wydania produktu leczniczego
farmaceuta odnotowuje na sporządzanej recepcie farmaceutycznej.
Zgodnie z prawem recepta farmaceutyczna powinna zawierać nazwę
wydanego produktu leczniczego,
dawkę, przyczynę wydania produktu leczniczego, tożsamość i adres
osoby, dla której produkt leczniczy
został wydany, datę wydania,
podpis i pieczątkę farmaceuty.
Recepta farmaceutyczna zastępuje
receptę ze 100 proc. odpłatnością
i podlega ewidencjonowaniu.
Czy istnieje jakieś prawne ograniczenie co do liczby posiadanych aptek?
Tak. W ustawie Prawo farmaceutyczne istnieje ograniczenie co
do liczby posiadanych aptek. Zgodnie z przepisami, przedsiębiorca nie
może posiadać więcej niż 1 proc.
aptek na terenie województwa,
nie może być również członkiem
grupy kapitałowej, która ten warunek spełnia. Aptekę może założyć
każdy przedsiębiorca prowadzący
działalność gospodarczą w dowolnej
formie prawnej, pod warunkiem
jednak że: nie prowadzi hurtowni
farmaceutycznej lub złożył wniosek o wydanie zezwolenia na nie,
bez niczyjej rekomendacji.
prawo
dobra noc… udany dzień
Dostępne opakowanie:
10 mg x 20 tabl.
Zolpic (Zolpidemi tartras). Skład i postać: tabletki powlekane. 1 tabl. zawiera 10 mg winianu zolpidemu. Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna. Wskazania do stosowania:
Krótkotrwałe leczenie bezsenności. Dawkowanie i sposób podawania: Sposób podawania: doustnie. Winian zolpidemu jest lekiem działającym bardzo szybko, dlatego powinien być stosowany bezpośrednio
przed pójściem spać lub w łóżku. Dorośli: Zalecana dawka dobowa dla dorosłych wynosi 10 mg. Pacjenci w podeszłym wieku: U pacjentów w podeszłym wieku lub pacjentów osłabionych, którzy mogą być
szczególnie wrażliwi na winian zolpidemu, zaleca się dawkę 5 mg na dobę. Pacjenci z niewydolnością wątroby: U pacjentów z niewydolnością wątroby, ze względu na zmniejszony klirens i metabolizm winianu
zolpidemu, leczenie należy rozpoczynać od dawki 5 mg na dobę. U dorosłych poniżej 65 lat, w dobrym stanie ogólnym i w przypadku niewystarczającej skuteczności mniejszej dawki, dawkę dobową można
następnie zwiększyć do 10 mg na dobę. Dzieci i młodzież: Bezpieczeństwo i skuteczność stosowania zolpidemu u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat nie zostały określone. Z uwagi na to, nie należy
stosować zolpidemu w tej grupie pacjentów. Zalecany czas stosowania leku wynosi od kilku dni do dwóch tygodni. Podobnie jak w przypadku innych leków nasennych, winianu zolpidemu nie należy stosować
dłużej niż 4 tygodnie. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na winian zolpidemu lub którąkolwiek substancję pomocniczą; napady bezdechu sennego; miastenia; ciężka niewydolność wątroby; ostra niewydolność
płuc lub zaburzenia oddychania. Ze względu na brak wystarczających danych, leku nie należy stosować u dzieci i pacjentów z chorobami psychicznymi. Ostrzeżenia i zalecane środki ostrożności: Przed
zaleceniem leku nasennego, należy w miarę możliwości wyjaśnić przyczynę bezsenności i wyeliminować czynniki ją wywołujące. Utrzymywanie się bezsenności po 7 – 14 dniach leczenia, może wskazywać
na występowanie pierwotnych zaburzeń psychicznych lub zycznych i powinno być poddane wnikliwej ocenie; Niewydolność oddechowa: Ze względu na to, że leki nasenne mogą hamować czynność ośrodka
oddechowego, należy zachować ostrożność w przypadku stosowania zolpidemu u pacjentów z zaburzeniem czynności oddechowej. Stosowanie u dzieci i młodzieży: Bezpieczeństwo i skuteczność stosowania
zolpidemu u dzieci i młodzieży poniżej 18 lat nie zostały ustalone. Z tego względu nie należy stosować zolpidemu w tej grupie pacjentów. W badaniach prowadzonych w czasie 8 tygodni u dzieci w wieku
od 6 do 17 lat z objawami bezsenności związanymi z występowaniem zespołu nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD), zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniami układu nerwowego, w grupie stosującej
zolpidem obserwowano zwiększoną częstość występowania działań niepożądanych w porównaniu do grupy stosującej placebo. Dotyczyło to następujących działań niepożądanych: zawroty głowy (23,5%
w stosunku do 1,5%), bóle głowy (12,5% w stosunku do 9,2%) i omamy (7,4% w stosunku do 0%); Depresja: Winian zolpidemu, tak jak inne leki nasenne, należy ostrożnie stosować u pacjentów z objawami
depresji. Ze względu na istnienie ryzyka prób samobójczych w tej grupie pacjentów, przepisywana ilość leku powinna być jak najmniejsza, aby zapobiec celowemu przedawkowaniu. Podczas stosowania
zolpidemu może ujawnić się wcześniej istniejąca depresja. Ze względu na to, że bezsenność może być objawem depresji, należy pacjenta ponownie zbadać w przypadku utrzymywania się bezsenności;
Tolerancja: Podczas stosowania dłuższego niż kilka tygodni, obserwuje się niekiedy zmniejszenie skuteczności leków nasennych; Uzależnienie: Stosowanie leków nasennych może prowadzić do rozwoju
uzależnienia psychicznego i zycznego. Niebezpieczeństwo rozwoju uzależnienia wzrasta proporcjonalnie do stosowanej dawki oraz czasu trwania leczenia, jest ono również większe u pacjentów uzależnionych
od alkoholu lub narkotyków w wywiadzie. Tacy pacjenci powinni być pod obserwacją podczas stosowania leków nasennych. U pacjentów, u których doszło do rozwoju uzależnienia, po nagłym odstawieniu
leku mogą wystąpić objawy, takie jak na przykład: bóle głowy i mięśni, lęk i napięcie psychiczne, niepokój, splątanie i drażliwość, a w ciężkich przypadkach mogą również wystąpić: derealizacja, depersonalizacja,
nadwrażliwość na bodźce dźwiękowe, światło i dotyk, drętwienie i mrowienie kończyn, omamy i napady drgawkowe. Bezsenność z odbicia: Jest to przemĳający zespół, w którym nasileniu ulegają objawy
będące przyczyną przepisania leku. Może on wystąpić po odstawieniu produktu. Bezsenności z odbicia towarzyszyć mogą inne objawy, takie jak zmiany nastroju, niepokój, lęk. Pacjenta należy poinformować
o możliwości wystąpienia bezsenności z odbicia. Ponieważ ryzyko wystąpienia tych objawów jest większe po nagłym odstawieniu leku, zaleca się stopniowe zmniejszanie jego dawki. Istnieją doniesienia,
że w przypadku stosowania leków nasennych o krótkim czasie działania, zespół odstawienny może występować w przerwie pomiędzy kolejnymi dawkami, zwłaszcza wtedy gdy dawki te są duże; Niepamięć:
Leki nasenne mogą powodować niepamięć następczą, która występuje najczęściej w kilka godzin po przyjęciu leku. Aby zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia, pacjent powinien zapewnić sobie 7-8 godzin
nieprzerwanego snu; Reakcje psychiczne i „paradoksalne”: Podczas stosowania leków nasennych (szczególnie u pacjentów w podeszłym wieku) mogą wystąpić reakcje takie, jak: niepokój, pobudzenie,
rozdrażnienie, agresywność, urojenia, napady wściekłości, koszmary nocne, omamy, psychozy, nieadekwatne zachowanie i inne zaburzenia zachowania. W takich przypadkach leczenie należy przerwać;
Somnambulizm i podobne rodzaje zachowań: U pacjentów, którzy przyjmowali zolpidem i nie obudzili się całkowicie, mogą wystąpić następujące zaburzenia: chodzenie we śnie i podobne zaburzenia
zachowania, takie jak prowadzenie pojazdu we śnie, przygotowanie i spożywanie jedzenia, rozmowy telefoniczne lub stosunki seksualne we śnie z niepamięcią wykonywanych czynności. Jak się wydaje,
spożycie alkoholu lub przyjęcie innych leków o działaniu depresyjnym na ośrodkowy układ nerwowy, w skojarzeniu z zolpidemem, zwiększa ryzyko występowania takich zachowań, podobnie jak stosowanie
zolpidemu w dawkach przekraczających maksymalną zalecaną dawkę. U pacjentów zgłaszających takie zachowania (np. prowadzenie pojazdu we śnie), ze względu na bezpieczeństwo pacjenta jak i innych
osób należy rozważyć przerwanie stosowania zolpidemu. Produkt zawiera laktozę. Nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu
Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Działania niepożądane: Działania niepożądane wymienione poniżej uszeregowano według częstości występowania przy zastosowaniu następującej
konwencji: bardzo często (>1/10), często (>1/100 do <1/10), niezbyt często (>1/1000 do <1/100), rzadko (>1/10 000 do <1/1000), bardzo rzadko (<1/10 000), nie znana (częstość nie może być
określona na podstawie dostępnych danych). Istnieją dowody, że działania niepożądane po zastosowaniu winianu zolpidemu, zwłaszcza ze strony przewodu pokarmowego i ośrodkowego układu nerwowego,
zależą od dawki. Działania niepożądane są mniej nasilone, jeżeli lek jest przyjmowany bezpośrednio przed pójściem spać lub w łóżku. Obserwuje się je częściej u pacjentów w podeszłym wieku. Zaburzenia
układu immunologicznego: Częstość nieznana: obrzęk naczynioruchowy. Zaburzenia psychiczne: Często: omamy, pobudzenie koszmary senne; Niezbyt często: stan splątania, drażliwość; Częstość nieznana:
niepokój, agresja, urojenia, gniew, zaburzenia zachowania, psychozy, somnambulizm, uzależnienie (po przerwaniu leczenia mogą wystąpić objawy odstawienne lub zjawiska „z odbicia”), zaburzenia libido,
aktywność podczas snu: chodzenie we śnie i podobne zaburzenia zachowania, takie jak prowadzenie pojazdu we śnie, przygotowanie i spożywanie jedzenia, rozmowy telefoniczne lub stosunki seksualne we
śnie z niepamięcią wykonywanych czynności. Większość psychicznych działań niepożądanych związana jest z reakcjami paradoksalnymi. Zaburzenia układu nerwowego: Często: senność, bóle głowy, zawroty
głowy, nasilenie bezsenności, niepamięć następcza (niepamięć może być związana z nieprawidłowym zachowaniem); Częstość nieznana: senność utrzymująca się następnego dnia po zażyciu leku, zaburzenia
świadomości. Zaburzenia oka: Niezbyt często: podwójne widzenie. Zaburzenia żołądka i jelit: Często: biegunka, nudności, wymioty, ból brzucha. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: Częstość nieznana:
zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: Częstość nieznana: wysypka, świąd, pokrzywka, nadmierne pocenie się. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki
łącznej: Częstość nieznana: osłabienie mięśni. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: Często: zmęczenie; Częstość nieznana: zaburzenia chodu, tolerancja na lek, upadek (głównie u pacjentów
w podeszłym wieku oraz w przypadkach, kiedy zolpidem nie był przyjmowany zgodnie z zaleceniami). Podmiot odpowiedzialny: ZF Polpharma S.A.farmacja
Pozwoleniepraktyczna
na dopuszczenie
do obrotu nr 9890 wydane
6/2013
przez MZ. Dodatkowych informacji o leku udziela: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa, tel. +48 22 364 61 00; fax. +48 22 364 61 02. www.polpharma.pl.
Lek wydawany na podstawie recepty. ChPL: 2013.06.14.
ZOLP/015/02-2013
15
R E K L A M A prawo
Jakie są zasady prawne dotyczące
wystawienia w aptece automatu do
samodzielnego pomiaru ciśnienia
przez pacjentów?
Zgłoszenie
działania
niepożądanego leku należy
przygotować
na specjalnie
przygotowanym formularzu
Kwestia wystawiania aparatu do
mierzenia ciśnienia budziła wiele
kontrowersji i była przedmiotem
rozstrzygnięcia Naczelnego Sądu
Administracyjnego, który 11 stycznia 2012 r. w sprawie o sygn. II
GSK 1365/10 (http://orzeczenia.nsa.
gov.pl/doc/0CD67DD23F) orzekł,
że: „Apteka ogólnodostępna jako
placówka ochrony zdrowia może
posiadać ciśnieniomierz do dokonywania bezpłatnego pomiaru ciśnienia
tętniczego przez jej klientów. Taka
interpretacja art. 86 ust. 1 ustawy
z dnia 6 września 2001 r. Prawo
farmaceutyczne (t.j. Dz.U. z 2008 r.,
Nr 45, poz. 271 ze zm.), w której
ustawodawca określając zakres
działania apteki, użył wyrażenia
„w szczególności”, pozostaje w zgodzie z art. 68 ust. 1 Konstytucji RP,
z którego można wywieść podmiotowe prawo jednostki do ochrony
zdrowia oraz obiektywny nakaz
podejmowania przez władze publiczne takich działań, które są konieczne
dla należytej ochrony i realizacji
tego prawa, dopuszczający możliwość
dokonywania bezpłatnego pomiaru
ciśnienia w aptece ogólnodostępnej, i stwierdził nieważność decyzji
organów administracji niższych
instancji w tej sprawie. Zdaniem
NSA, apteka ogólnodostępna, jako
placówka ochrony zdrowia, może
posiadać ciśnieniomierz do dokonywania bezpłatnego pomiaru ciśnienia
tętniczego przez jej klientów. Sąd
uznał także, że przepisy ustawy
Prawo farmaceutyczne nie stanowią
podstawy prawnej zakazu wystawienia ciśnieniomierza do użytku
klientom apteki.
Jak dokładnie wygląda wprowadzenie w Polsce unijnych przepisów o
zgłaszaniu działań niepożądanych
leków? Czy wprowadzono już odpowiednie przepisy? Gdzie pacjenci
mogą zgłaszać działania
niepożądane i czy farmaceuta też może zgłaszać takie
działania?
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/84/
UE nadała pacjentom prawo do
bezpośredniego zgłaszania niepo-
żądanych działań leków. W Polsce
niedawno Rada Ministrów przyjęła
projekt ustawy o zmianie ustawy
Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw, który dostosuje
nasze prawo do norm unijnych.
Zgodnie z tym projektem, Urząd
Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych będzie wprowadzał do europejskiej bazy danych
EudraVigilance informacje o przypadkach działań niepożądanych
produktów leczniczych. Pamiętajmy,
że działanie niepożądane produktu
leczniczego – w myśl ustawy Prawo
farmaceutyczne z dnia 6 września
2001 r. – stanowi każde niekorzystne i niezamierzone działanie leku,
występujące podczas stosowania
dawek zalecanych u ludzi (w celach
profilaktycznych, diagnostycznych,
terapeutycznych lub modyfikujących
funkcje fizjologiczne). Lista osób
uprawnionych do zgłaszania działań
niepożądanych leków obejmuje pracowników ochrony zdrowia: lekarzy,
lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, pielęgniarki i magistrów farmacji, a także podmioty odpowiedzialne
za wytwarzanie leków. Obecnie nie są
honorowane zgłoszenia bezpośrednio
od pacjentów, niepotwierdzone przez
osobę wykonującą zawód medyczny.
Zgłoszenie działania niepożądanego
danego leku należy odnotować na
specjalnie przygotowanym formularzu. Najważniejsze informacje,
które powinny być zawarte w formularzu, to:
nazwa produktu leczniczego,
charakter działania niepożądanego (opis reakcji),
dane chorego (inicjały),
dane osoby zgłaszającej (lekarza,
farmaceuty, pielęgniarki).
Formularz zgłoszeniowy dostępny
jest w Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych oraz jako załącznik
do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 17 lutego 2003 r.
Adres: www.urpl.gov.pl
@
16
prawo
17
opieka farmaceutyczna
Substytucja apteczna
– nie zawsze jest możliwa
autor:
mgr prawa, dr n. med. Justyna Zajdel
Czy zawsze polecanie pacjentom zamienników jest
wskazane? W jakich przypadkach lepiej jest nie
zamieniać leków?
U
Nie zawsze
zamiana leków
jest możliwa,
szczególnie, że
farmaceuta
nie posiada
wiedzy, co do
wskazania,
wg którego
wystawiono
receptę
stawodawca nałożył na farmaceutów realizujących
recepty na leki refundowane
obowiązek informowania pacjenta
o możliwości nabycia tańszego
odpowiednika, którego cena detaliczna nie przekracza limitu oraz
ceny leku przepisanego przez lekarza. Zamiennik musi posiadać te
same wskazania terapeutyczne.
Kiedy leki mogą być zamieniane?
Należy podkreślić, że zamiana leku
przepisanego na recepcie na inny,
tańszy produkt leczniczy, możliwa
jest jedynie wówczas, gdy obydwa
produkty posiadają identyczne
zarejestrowane wskazania. Dlatego
też podstawową informacją, jakiej
potrzebujemy do zamiany produktu
leczniczego, jest znajomość zarejestrowanych wskazań określonych
w pkt. 4.1. Charakterystyki Produktu Leczniczego i aktualnego
obwieszczenia Ministra Zdrowia
w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych
specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Wspomniane obwieszczenie
Ministra Zdrowia wyznacza zasady
refundacji produktów leczniczych
w zarejestrowanych wskazaniach
(kolumna 12. obwieszczenia),
a w ściśle określonych przypadkach również we wskazaniach
pozarejstracyjnych (kolumna 13.
obwieszczenia). Dodatkowo należy
podkreślić fakt, że leki są rejestrowarowane w różnym czasie.
Dlatego w bardzo wielu przypadkach
istnieją różnice we wskazaniach leków
zawierających tę samą substancję
czynną w tej samej postaci.
18
Różnice w ChPL
Dodatkowym utrudnieniem jest
praktyka Ministerstwa Zdrowia
polegająca na obejmowaniu refundacją zarejestrowanych wskazań
w momencie wydania decyzji
refundacyjnej. Konsekwencją tych
działań są różnice w Charakterystykach Produktów Leczniczych,
głównie właśnie w zakresie wskazań. Ogromnym problemem jest
fakt, że farmaceuta realizujący
receptę nie posiada wiedzy,
w związku z jakim wskazaniem
lekarz przepisał pacjentowi konkretny lek. Jeśli produkt leczniczy
został przepisany we wskazaniu
pozarejestracyjnym podlegającym
refundacji, nie można dokonać
zamiany produktu na tańszy
zamiennik, jeśli ten nie posiada pozarejestracyjnych wskazań refundacyjnych określonych w kolumnie
13. obwieszczenia.
Przykład
Produkt leczniczy P
olprazol PPH 40 mg
posiada refundację zarówno w zarejestrowanych wskazaniach wymienionych w pkt. 4.1. ChPL, jak
również we wskazaniach pozarejestracyjnych określonych w sposób
enumeratywny (niepodlegający
dowolnej modyfikacji) w kolumnie
13. obwieszczenia. W przypadku
leku Polprazol w kolumnie 13.
wymieniono:
 chorobę refluksową,
 zapalenie błony śluzowej
żołądka,
 chorobę wrzodową,
 zapalenie trzustki,
 leczenie przy długotrwałym
stosowaniu NLPZ – u dzieci
do 2. roku życia.
Dla porównania, produkty lecznicze
Ultop i Helicid Forte posiadają refun-
dację wyłącznie we wskazaniach
rejestracyjnych i nie posiadają
refundacji w żadnym wskazaniu
pozarejestracyjnym.
Pamiętajmy, że działanie farmaceuty polegające na zamianie
produktu przepisanego na recepcie,
który posiada pozarejstracyjne
wskazania refundacyjne na produkt, który może zostać wydany
z refundacją jedynie w zarejestrowanych wskazaniach, naraża
farmaceutę na ryzyko odmowy
przyznania refundacji przez
Narodowy Fundusz Zdrowia.
Dodatkowo naraża farmaceutę na
odpowiedzialność za negatywne
skutki działania produktu leczniczego wydanego pacjentowi, mimo
braku rejestracji we wskazaniu,
w związku z którym lekarz
zaordynował lek.
@
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 24 czerwca 2013 r.
w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych
specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych
na dzień 1 lipca 2013 r.
Nazwa, postać
i dawka leku
Kolumna 12
(Wskazania
rejestracyjne)
Kolumna 13
(Refundacyjne
wskazania
pozarejestracyjne)
Kolumna 14
(Poziom
odpłatności)
Polprazol® PPH,
kapsułki
dojelitowe
twarde,
40 mg
We wszystkich
zarejestrowanych
wskazaniach
na dzień wydania
decyzji
Choroba refluksowa,
zapalenie błony śluzowej żołądka, choroba
wrzodowa, zapalenie
trzustki oraz przy długotrwałym stosowaniu
NLPZ – u dzieci do
2. roku życia
50%
Ultop,
kapsułki
dojelitowe
twarde,
40 mg
We wszystkich
zarejestrowanych
wskazaniach
na dzień wydania
decyzji
BRAK
REFUNDACJI
50%
Helicid Forte,
kapsułki
dojelitowe
twarde,
40 mg
We wszystkich
zarejestrowanych
wskazaniach
na dzień wydania
decyzji
BRAK
REFUNDACJI
50%
19
R E K L A M A opieka farmaceutyczna
Unikajmy dzielenia
tabletek u pacjentów
w wieku podeszłym
autor: dr Jarosław Woroń
Klinika Leczenia Bólu i Opieki Paliatywnej
UJ CM Kraków,
Zakład Farmakologii Klinicznej Katedry
Farmakologii UJ CM Kraków
Pomyłki
podczas
dawkowania
leków mogą
doprowadzić
do ujawnienia
się dawkozależnych
klinicznych
skutków
pomiędzy
równocześnie
stosowanymi
lekami
20
Błędem jest zalecanie pacjentom dzielenia tabletek,
jeśli dostępne są postacie leku zawierające dawkę
terapeutyczną.
W
praktyce klinicznej coraz
częściej można spotkać się
z praktyką dzielenia tabletek
leków przeciwbólowych. Jest kilka
argumentów przeciwko takiemu działaniu, które warto wziąć pod uwagę.
Wiek pacjenta
Należy pamiętać, że leczeniu przeciwbólowemu często poddawani są pacjenci po 60. roku życia (np. z powodu choroby zwyrodnieniowej stawów). Często więc terapia jest terapią
przewlekłą. Dodatkowo pacjenci w wieku podeszłym, z powodu licznych schorzeń współistniejących, często przyjmują polifarmakoterapię, co niestety sprzyja pomyłkom podczas dawkowania leków. Dlatego należy pacjentowi ułatwić utrzymanie terapii
i umożliwić przyjmowanie prawidłowych dawek leków.
Utrzymanie terapii
Jednym z warunków trwałego stosowania przez pacjenta zaleceń lekarskich
jest jednoznaczny i jak najprostszy
schemat dawkowania leków. Podczas
przewlekłego stosowania leków pacjenci rozpoznają je często nie po nazwie,
a po wyglądzie. Wielkość, kształt oraz
kolor tabletki czy kapsułki jest cechą
rozpoznawczą, dzięki której pacjent
wie, o jakiej porze dnia i w jakiej
liczbie dany lek jest przyjmowany.
W badaniach przeprowadzonych
na grupie ponad 5000 pacjentów, którzy przyjmowali leki
przeciwbólowe, wykazano,
że zmiana leku czy schematu dawkowania może stać
się przyczyną pomyłek u 36%
pacjentów1. Taką zmianą jest
niewątpliwie zalecenie dzielenia tabletek, pomimo tego, że dotychczas pacjent przyjmował całą tabletkę. Czasami zalecenie takie jest przekazywane
pacjentowi pomimo tego, że dostępne
są postacie leku, których dzielić nie
potrzeba, gdyż zawierają terapeutyczną dawkę substancji czynnej! Pomyłki
podczas dawkowania leków mogą
doprowadzać do wystąpienia działań
niepożądanych, które nierzadko zniechęcają pacjenta do kontynuowania
farmakoterapii. Mogą także doprowadzić do przedawkowania, a także
ujawnienia się klinicznych skutków
pomiędzy równocześnie stosowanymi
lekami, które w wielu przypadkach
są dawkozależne2. Nie bez praktycznego znaczenia są również techniczne
problemy z podziałem tabletek, które
mogą w konsekwencji doprowadzać
do tego, że uzyskana w ten sposób
dawka leku jest nieprecyzyjna i może
powodować zmianę trwałości substancji leczniczej. Wynika z tego jasne
wskazanie, aby nie zalecać pacjentom
podziału tabletek, gdy z punktu racjonalnej farmakoterapii nie jest to
niezbędne. Korzyść z takiego postępowania jest wątpliwa, natomiast potencjalne zagrożenia z tym związane
są znaczne.
Piśmiennictwo:
1. Wehling M.: Drug Therapy for the elderly.
Springer-Verlag, Wiedeń 2013.
2. Van der Zee MHA, Daly AK.: Pharmacogenetics and Individualized Therapy.
@
zapytaj Przedstawiciela Aptecznego o ofertę na Poltram Combo
Jedyny polski preparat
tramadolu z paracetamolem
1. Broncel M. Ocena biorównoważności produktu Poltram Combo. Farmacja Praktyczna, 2011, Supl. Nr 2; 3-4.
P-COM/091/03-2013
Względna biodostępność tramadolu
w leku Poltram Combo wyniosła 100,74%
a paracetamolu 100,01%1
Poltram Combo (Tramadoli hydrochloridum + Paracetamolum). Skład i postać: 1 tabletka powlekana zawiera 37,5 mg chlorowodorku tramadolu i 325 mg paracetamolu. Wskazania: Objawowe leczenie bólu o umiarkowanym i dużym nasileniu. Zastosowanie leku należy ograniczyć do tych pacjentów z bólem o umiarkowanym i dużym nasileniu, którzy wymagają zastosowania połączenia tramadolu z paracetamolem. Dawkowanie i sposób podawania: Dorośli i młodzież (≥ 12 lat). Dawkę ustala się w zależności
od stopnia nasilenia bólu oraz odpowiedzi pacjenta na lek. Początkowa zalecana dawka to 2 tabletki preparatu Poltram Combo. W razie potrzeby można przyjąć kolejne dawki, nie przekraczając 8 tabletek (co odpowiada 300 mg tramadolu i 2600 mg paracetamolu) na dobę. Odstęp pomiędzy dawkami nie powinien być krótszy niż 6 godzin. W żadnych okolicznościach Poltramu Combo nie należy stosować dłużej niż jest to bezwzględnie konieczne. Jeśli ze względu na rodzaj i ciężkość schorzenia niezbędne jest
długotrwałe stosowanie preparatu, należy uważnie i regularnie obserwować pacjenta (z przerwami w stosowaniu, jeśli to możliwe) w celu weryfikacji konieczności dalszego stosowania. Dzieci: Nie ustalono skuteczności i bezpieczeństwa stosowania Poltramu Combo u dzieci w wieku < 12 lat. Dlatego nie zaleca się stosowania preparatu w tej grupie wiekowej. Pacjenci w podeszłym wieku. Można podawać zwykle stosowane dawki, jednak pamiętać, że u ochotników > 75 lat okres półtrwania fazy wydalania
po podaniu doustnym zwiększał się o 17%. U pacjentów > 75 lat zalecany odstęp pomiędzy podaniem dawek powinien być dłuższy niż 6 godz., ze względu na zawartość tramadolu. Ze względu na zawartość tramadolu nie należy stosować Poltramu Combo u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (klirens kreatyniny <10 ml/min). U pacjentów z umiarkowaną niewydolnością nerek (klirens kreatyniny 10-30 ml/min), należy wydłużyć odstępy między kolejnymi dawkami do 12 godzin. Ponieważ na drodze
hemodializy lub hemofiltracji tramadol jest usuwany bardzo powoli, podanie po dializie w celu utrzymania analgezji nie jest konieczne. U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby stosowanie preparatu Poltram Combo jest przeciwwskazane. U pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby można rozważyć ostrożne stosowanie, pod warunkiem wydłużenia odstępów pomiędzy poszczególnymi dawkami. Sposób podawania: Doustnie. Tabletki należy połykać w całości, popijając wystarczającą
ilością płynu. Nie należy tabletek łamać ani żuć. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na tramadol, paracetamol lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Ostre zatrucie alkoholem, lekami nasennymi, ośrodkowo działającymi lekami przeciwbólowymi, opioidami lub lekami psychotropowymi. Poltramu Combo nie wolno stosować u pacjentów, którzy zażywają lub w ciągu 2 tygodni poprzedzających leczenie zażywali inhibitory monoaminooksydazy (MAO). Ciężka niewydolność wątroby. Padaczka oporna na
leczenie. Ostrzeżenia i zalecane środki ostrożności: W celu uniknięcia przypadkowego przedawkowania, pacjenta należy poinformować, aby nie przekraczał zalecanej dawki oraz nie stosował jednocześnie innych produktów leczniczych zawierających paracetamol (w tym sprzedawanych bez recepty) lub tramadol bez zgody lekarza. Nie należy stosować Poltramu Combo: u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (klirens kreatyniny <10 ml/min) oraz w przypadku ciężkiej niewydolności oddechowej.
U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby stosowanie preparatu jest przeciwwskazane. Ryzyko przedawkowania paracetamolu jest większe u pacjentów z chorobą wątroby niespowodowaną marskością poalkoholową. U pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby można rozważyć ostrożne stosowanie, pod warunkiem wydłużenia odstępów pomiędzy poszczególnymi dawkami. Tramadolu nie należy stosować w leczeniu uzależnienia od opioidów. Mimo że tramadol jest agonistą
receptorów opioidowych, nie znosi on objawów odstawiennych. U pacjentów ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia drgawek lub przyjmujących równocześnie inne leki obniżające próg drgawkowy, szczególnie z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, neuroleptyki, ośrodkowo i miejscowo działające leki przeciwbólowe opisywano występowanie drgawek. Pacjenci z wyrównaną padaczką oraz osoby podatne na występowanie drgawek mogą
być leczone tramadolem wyłącznie, gdy jest to bezwzględnie konieczne. Drgawki występowały u pacjentów otrzymujących tramadol w zalecanych dawkach. Ryzyko może się zwiększyć w przypadku przyjmowania dawek tramadolu większych niż zalecane. Nie należy stosować z opioidami o działaniu agonistyczno-antagonistycznym (nalbufina, buprenorfina, pentazocyna). Poltram Combo powinien być stosowany ze szczególną ostrożnością u pacjentów: uzależnionych od opioidów, po urazach głowy, ze
stanami drgawkowymi, z zaburzeniami dróg żółciowych, we wstrząsie, z zaburzeniami świadomości o niewyjaśnionej etiologii, z ośrodkowymi lub obwodowymi zaburzeniami oddechowymi, ze zwiększonym ciśnieniem wewnątrzczaszkowym. Przedawkowanie może mieć toksyczne działanie na wątrobę. W dawkach terapeutycznych tramadol może powodować objawy odstawienne. Rzadko obserwowano uzależnienie lub nadużywanie. Po nagłym odstawieniu mogą wystąpić objawy podobne do obserwowanych
po odstawieniu opioidów. Zgodnie z doświadczeniem klinicznym uważa się, że objawów odstawienia można uniknąć poprzez stopniowe zmniejszenie dawki podczas odstawiania leku, szczególnie po długotrwałym okresie leczenia. W pojedynczej pracy opisano, że zastosowanie tramadolu podczas znieczulenia ogólnego enfluranem i podtlenkiem azotu nasiliło wspomnienia śródoperacyjne. Do czasu wyjaśnienia powyższego działania należy unikać stosowania tramadolu podczas płytkiej narkozy. Działania
niepożądane: Najczęstszymi działaniami niepożądanymi, zgłaszanymi u > 10% pacjentów podczas badań klinicznych były: nudności, zawroty głowy i senność. Poniżej wymienione działania niepożądane zostały przedstawione zgodnie z częstością występowania i klasyfikacją układów i narządów. Zaburzenia psychiczne: często: splątanie, zmienność nastrojów (lęk, nerwowość, euforia), zaburzenia snu; niezbyt często: depresja, omamy, koszmary senne, niepamięć; rzadko: uzależnienie; bardzo rzadko:
nadużywanie (w obserwacji po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu). Zaburzenia układu nerwowego: bardzo często: zawroty głowy, senność; często: ból głowy, drżenie; niezbyt często: mimowolne skurcze mięśni, parestezje, szum w uszach; rzadko: ataksja, drgawki. Zaburzenia oka: rzadko: niewyraźne widzenie. Zaburzenia serca: niezbyt często: kołatania serca, tachykardia, zaburzenia rytmu serca. Zaburzenia naczyniowe: niezbyt często: nadciśnienie tętnicze. Zaburzenia układu oddechowego,
klatki piersiowej i śródpiersia: niezbyt często: duszność. Zaburzenia żołądka i jelit: Bardzo często: nudności; często: wymioty, zaparcie, suchość w jamie ustnej, biegunka, ból brzucha, niestrawność, wzdęcia; niezbyt często: dysfagia, czarne stolce. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: niezbyt często: podwyższenie aktywności aminotransferaz. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: często: nadmierna potliwość, świąd; niezbyt często: reakcje skórne (np. wysypka, pokrzywka). Zaburzenia nerek i dróg moczowych:
niezbyt często: albuminuria, zaburzenia mikcji (zaburzenia w oddawaniu moczu i zatrzymanie moczu). Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: niezbyt często: dreszcze, uderzenia gorąca, ból w klatce piersiowej. Mimo, iż w czasie badań klinicznych nie obserwowano niżej wymienionych działań niepożądanych, związanych ze stosowaniem tramadolu lub paracetamolu, nie można jednak wykluczyć ich wystąpienia. Tramadol: Niedociśnienie ortostatyczne, bradykardia, zapaść. Doświadczenie po wprowadzeniu
produktu leczniczego do obrotu opisuje rzadkie przypadki zmian działania warfaryny, w tym wydłużenie czasu protrombinowego. Rzadko: reakcje nadwrażliwości ze strony układu oddechowego (na przykład duszność, skurcz oskrzeli, świszczący oddech, obrzęk naczynioruchowy) oraz anafilaksja. Rzadko: zmiany apetytu, osłabienia narządu ruchu oraz zahamowanie oddychania. Mogą wystąpić zaburzenia psychiczne różniące się międzyosobniczo, co do
nasilenia i rodzaju. Mogą to być zmiany nastroju (zwykle euforia, sporadycznie dysforia), zmiany aktywności (zwykle zmniejszenie, sporadycznie zwiększenie) oraz zmiany zdolności do percepcji poznawczej i zmysłowej (np. zachowania decyzyjne, zaburzenia postrzegania). Zgłaszano przypadki pogorszenia astmy, jednak nie ustalono związku przyczynowego. Po nagłym odstawieniu mogą wystąpić objawy podobne do obserwowanych po odstawieniu opioidów:
pobudzenie, niepokój, nerwowość, bezsenność, hiperkineza, drżenia oraz zaburzenia żołądka i jelit. Inne działania niepożądane, które w rzadkich przypadkach występowały po nagłym odstawieniu tramadolu, to: napady paniki, silny niepokój, omamy, parestezje, dzwonienie w uszach i inne objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego. Paracetamol: Działania niepożądane występują rzadko, ale mogą wystąpić reakcje nadwrażliwości, w tym wysypka skórna.
Istnieją doniesienia o występowaniu zaburzeń morfologii krwi, w tym trombocytopenii i agranulocytozy, które niekoniecznie mogły mieć związek ze stosowaniem paracetamolu. W kilku doniesieniach sugerowano możliwość wystąpienia hipoprotrombinemii podczas jednoczesnego stosowania z lekami z grupy warfaryny. W innych badaniach nie wykazano zmian czasu protrombinowego. Podmiot odpowiedzialny: ZF Polpharma S. A. Pozwolenie na dopuszczenie
do obrotu nr 17791 wydane przez MZ. Dodatkowych informacji o leku udziela: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa, tel. +48 22 364 61 00; fax. +48 22 364 61 02. www.polpharma.pl. Lek wydawany na podstawie recepty. CHPL: 2012.04.25
Lek pełnopłatny
REKLAMA
Z migreną
na wakacjach
autor: dr n. med. Leszek Marek Krześniak
Migrena
jest chorobą
często
występującą.
Na ataki
migreny
cierpi blisko
25% kobiet
i 9%
mężczyzn
Osoby chorujące na migrenę często przed urlopem zastanawiają
się, jak się przygotować do wyjazdu i co włożyć do apteczki.
G
dyby osoby cierpiące na napady
migrenowych bólów głowy
mogły przed wyjazdem na
wakacje chorobę tę zostawić w domu,
to zapewne uczyniłyby to z największą
chęcią. Niestety, migrena znacząco
pogarsza jakość życia pacjenta i potrafi
negatywnie wpłynąć na wakacyjny
wypoczynek.
Czym jest migrena?
Migrena to ból głowy, często jednostronny, o charakterze pulsującym,
z towarzyszącymi nudnościami, światłowstrętem, nadwrażliwością na
dźwięki i zapachy. Wyróżnia się dwie
postaci migreny: klasyczną i zwykłą.
Klasyczną migrenę zwiastuje często
ostrzegająca aura lub objawy prodromalne, takie jak: zawroty głowy, zmiana
zachowania, utrata łaknienia i zaburzenia wzroku w postaci błysków światła albo ciemnych plamek. W zwykłej
migrenie objawy te nie występują,
rozwija się ona nagle, gdy naczynia
krwionośne ulegną rozszerzeniu, zwiększony przepływ krwi powoduje wówczas
rwący ból głowy. W przypadku lekkich
napadów migreny pacjent może pracować lub wykonywać inne zajęcia,
jednak jego aktywność jest obniżona.
W napadzie ciężkim pacjent przez ból
jest zmuszony do położenia się w łóżku
(zwykle w odizolowanym, ciemnym i cichym pomieszczeniu) i wymaga opieki.
Jak w każdej chorobie, tak
i w migrenie, najskuteczniejsze
jest leczenie przyczyn, a nie
tylko łagodzenie jej objawów.
Problem w tym, że wielu chorych nie jest w stanie znaleźć
konkretnej przyczyny pojawiającej
się migreny. Dlatego tak istotna jest
edukacja pacjentów na temat czynników, które mogą prowokować wystąpienie bólu. Farmaceuta może powiedzieć
pacjentowi wyjeżdżającemu na urlop,
aby zwrócił uwagę na czynniki, które
mogą wywołać atak migreny. Są to:
 brak lub nadmiar snu,
 artykuły spożywcze zawierające
tyraminę (np. sery pleśniowe)
i fenyloetyloaminę (np. czekolada),
 leki rozszerzające naczynia krwionośne i leki przeciwzapalne,
 intensywne zapachy,
 wysiłek fizyczny i niektóre ćwiczenia
(kręcenie głową, skłony),
 ekspozycja na światło,
 brak jedzenia – głód powoduje
spadek glukozy we krwi,
 zmiany ciśnienia atmosferycznego
i pogody,
 doustne środki antykoncepcyjne,
 nadużywanie alkoholu.
Apteczka chorego
Ważne jest, aby pacjent umiał rozpoznawać u siebie zbliżający się napad
migreny, tak aby jak najszybciej podjąć
leczenie, zanim ból stanie się silny.
Przed wyjazdem powinien udać się do
lekarza prowadzącego, aby uzyskać
receptę na stosowany przez siebie lek
przeciwmigrenowy i zabrać go ze sobą.
Szczególnie, że na urlopie dostęp do
lekarza często jest utrudniony. Szybkie
przyjęcie leku pozwoli zapobiec rozwinięciu się napadu. W Polsce lekarze
najczęściej zalecają preparaty
zawierające sumatryptan.
@
22
na
‘tkę
Zabierz na wakacje Sumamigren
n
i miej migrenę z głowy!
Należy stosować jak najszybciej po wystąpieniu napadu migreny!
Skuteczny po zastosowaniu w dowolnym stadium napadu bólu!*
Dostępne opakowania:
50 mg x 6 tabl.
100 mg x 6 tabl.
50 mg x 2 tabl.
100 mg x 2 tabl.
Sumamigren (Sumatriptanum). Skład i postać: tabletki powlekane, 1 tabletka powlekana zawiera 50 mg lub 100 mg sumatryptanu w postaci odpowiednio 70 mg i 140 mg bursztynianiu sumatryptanu oraz substancje pomocnicze.
Wskazania: Doraźne zwalczanie napadów migreny. Dawkowanie i sposób podawania: Sumamigren jest dostępny w postaci tabletek powlekanych 50 mg i 100 mg. Sumatryptanu nie należy stosować prolaktycznie. Wskazany jest do
leczenia napadu migreny jako jedyny lek i nie należy go podawać jednocześnie z ergotaminą lub pochodnymi ergotaminy (włącznie z metyzergidem). Lek należy stosować jak najszybciej po wystąpieniu napadu migreny. Jest on również
skuteczny po zastosowaniu w dowolnym stadium napadu bólu. Dorośli: Zalecaną doustną dawką jest 50 mg. U niektórych pacjentów wymagane jest podanie dawki 100 mg. W przypadku nie ustąpienia objawów po podaniu jednorazowej
dawki leku, nie należy przyjmować kolejnej dawki leku podczas trwania tego samego napadu migreny. Następną tabletkę można przyjąć podczas kolejnego napadu. Jeżeli zastosowanie jednorazowej dawki leku spowodowało ustąpienie
objawów, jednak napad migreny powrócił, drugą dawkę leku można przyjąć w ciągu kolejnych 24 godzin, pamiętając, że nie należy stosować dawki większej niż 300 mg na dobę. Tabletki należy połykać w całości popĳając wodą.
U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby, maksymalna dawka dobowa wynosi 50 mg. Dzieci i młodzież (w wieku poniżej 18 lat): Leku nie należy stosować u dzieci i młodzieży ze względu na brak wystarczających danych
dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa stosowania. Pacjenci w podeszłym wieku (powyżej 65 lat): Dane na temat stosowania sumatryptanu w postaci tabletek u pacjentów w wieku powyżej 65 lat są ograniczone. Nie wykazano
znaczących różnic w farmakokinetyce między tą grupą badanych, a osobami młodszymi. Do czasu zebrania szczegółowych danych klinicznych stosowanie sumatryptanu w tej grupie pacjentów nie jest zalecane. Przeciwwskazania:
Nadwrażliwość na sumatryptan lub którąkolwiek substancję pomocniczą produktu. Nie stosować w zapobieganiu napadom migrenowym. Nie stosować u pacjentów w wieku poniżej 18 lub powyżej 65 lat. Choroba niedokrwienna serca
lub objawy z nią związane, skurcz naczyń wieńcowych (dusznica Prinzmetala), przebyty zawał mięśnia sercowego. Przebyty udar mózgu lub przemĳający mózgowy napad niedokrwienny. Choroby naczyń obwodowych. Umiarkowane
i ciężkie nadciśnienie oraz niedostatecznie kontrolowane nadciśnienie. Stosowanie równocześnie z inhibitorami monoaminooksydazy (sumatryptanu nie można stosować przez 2 tygodnie od zakończenia leczenia inhibitorami
monoaminooksydazy). Równoczesne stosowanie z lekami zawierającymi ergotaminę lub jej pochodne, jak np. metyzergid lub innymi lekami z grupy agonistów receptorów 5-HT1. Ciężka niewydolność wątroby. Ostrzeżenia i zalecane
środki ostrożności: Lek należy stosować tylko u pacjentów po dokładnym rozpoznaniu migreny. Nie jest wskazany u pacjentów z migreną hemiplegiczną, podstawną lub okoporaźną. Leku nie należy stosować u pacjentów z grupy
ryzyka wystąpienia choroby niedokrwiennej serca, w tym pacjentów palących tytoń lub stosujących substytuty nikotyny bez uprzedniej oceny stanu układu krążenia. Szczególną ostrożność należy zachować u kobiet po menopauzie oraz
u mężczyzn w wieku powyżej 40 lat, których także zalicza się do grupy ryzyka. Należy jednak wziąć pod uwagę, że nie w każdym przypadku przeprowadzone badania pozwalają prawidłowo zdiagnozować istniejącą chorobę serca, oraz
to, że w bardzo rzadkich przypadkach ciężkie objawy sercowe mogą wystąpić bez współistniejącego schorzenia układu sercowo-naczyniowego. Po podaniu leku może wystąpić przemĳający ból oraz uczucie ucisku w klatce piersiowej
i gardle, czasami o znacznym nasileniu. Objawy te mogą sugerować chorobę niedokrwienną serca. W razie ich wystąpienia, zaleca się odstawienie leku i wykonanie odpowiednich badań. Lek może wywołać krótkotrwałe zwiększenie
ciśnienia krwi i obwodowego oporu naczyniowego. Lek należy stosować bardzo ostrożnie u pacjentów z leczoną chorobą nadciśnieniową. U pacjentów z bólem głowy typu migrenowego, u których wcześniej nie rozpoznano migreny
oraz u pacjentów z uprzednio rozpoznaną migreną, ale z nietypowym obrazem danego napadu bólu głowy, należy brać pod uwagę inną przyczynę dolegliwości - pochodzenia neurologicznego. Należy pamiętać, że pacjenci, u których
występuje migrena, mogą należeć do osób z grupy ryzyka wystąpienia naczyniopochodnego uszkodzenia mózgu, jak np. przemĳający mózgowy napad niedokrwienny czy udar mózgu. Podczas jednoczesnego stosowania leku
i selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) odnotowano wystąpienie zespołu serotoninowego (w tym zmiany stanu psychicznego, niestabilność układu wegetatywnego oraz zaburzenia nerwowo-mięśniowe).
Wystąpienie zespołu serotoninowego odnotowano także po jednoczesnym stosowaniu tryptanów z inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI). Jeżeli równoczesne leczenie sumatryptanem i lekami z grupy SSRI/
SNRI jest klinicznie uzasadnione zaleca się odpowiednią obserwację pacjenta. Lek należy podawać ostrożnie pacjentom, u których można spodziewać się zmian we wchłanianiu, metabolizmie lub wydalaniu leku np. w niewydolności
wątroby lub nerek. Lek należy stosować z dużą ostrożnością u pacjentów, u których stwierdzano napady drgawek lub czynniki obniżające próg drgawkowy. U pacjentów uczulonych na sulfonamidy po podaniu leku mogą wystąpić objawy
alergii o różnym nasileniu, od zmian skórnych do wstrząsu analaktycznego. Informacje na ten temat są ograniczone, niemniej jednak należy zachować ostrożność u tych pacjentów. Długotrwałe stosowanie jakichkolwiek leków
przeciwbólowych może spowodować nasilenie bólu głowy. Jeśli u pacjenta występuje lub jest podejrzewana taka przyczyna bólu głowy, powinien on odstawić lek i zasięgnąć porady lekarza. U pacjentów, u których występują częste lub
codzienne bóle głowy pomimo (lub z powodu) regularnego stosowania leków przeciw tym bólom, należy rozważyć rozpoznanie bólu głowy zależnego od ciągłego stosowania leków. Podczas jednoczesnego stosowania leku i preparatów
zawierających ziele dziurawca (Hypericum perforatum) działania niepożądane mogą występować częściej. Nie należy stosować dawki większej niż zalecana. Ze względu na zawartość laktozy, produktu nie należy stosować u pacjentów
z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu „Lapp” lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Produkt zawiera lak czerwieni koszenilowej, który może wywołać reakcje alergiczne.
Działania niepożądane: Niektóre z wymienionych działań niepożądanych mogą być objawem migreny. Często: zawroty głowy, senność, zaburzenia czucia, w tym parestezje i niedoczulica, przemĳający wzrost ciśnienia tętniczego krwi
wkrótce po podaniu leku, nagłe zaczerwienienie zwłaszcza twarzy, duszność, u niektórych pacjentów występują nudności i wymioty (ale ich związek z podawaniem sumatryptanu nie jest jasny), uczucie ciężkości (objaw zazwyczaj
przemĳający, może być silny i występować w różnych częściach ciała, w tym w klatce piersiowej i gardle), bóle mięśni, ból, uczucie gorąca lub zimna, napięcia lub ucisku (objawy te zazwyczaj są przemĳające, mogą być silne
i występować w różnych częściach ciała, w tym w klatce piersiowej i gardle), uczucie słabości, zmęczenie (objawy te najczęściej mają nasilenie łagodne do umiarkowanego i są przemĳające). Bardzo rzadko: niewielkie zmiany wartości
parametrów czynności wątroby. Częstość nieznana: objawy nadwrażliwości od zmian skórnych (jak pokrzywka) do rzadkich przypadków wstrząsu analaktycznego, napady drgawek, które wystąpiły u osób z napadami drgawek
stwierdzanymi w przeszłości lub współistniejącymi czynnikami predysponującymi do ich wystąpienia, jak i u osób bez czynników ryzyka, drżenie, dystonia, oczopląs, mroczek, migotanie światła, podwójne widzenie, zmiany w polu
widzenia, utrata widzenia, w tym stałe ubytki widzenia (zaburzenia widzenia mogą być składową napadu migreny), bradykardia, tachykardia, kołatanie serca, zaburzenia rytmu serca, przemĳające zmiany niedokrwienne w zapisie EKG,
skurcz naczyń wieńcowych, dusznica bolesna, zawał mięśnia sercowego, niedociśnienie, zespół Raynauda, niedokrwienne zapalenie okrężnicy, biegunka, sztywność karku, bóle stawów, lęk, nadmierne pocenie się. Podmiot
odpowiedzialny: ZF Polpharma S.A. Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu: Sumamigren 50 mg oraz Sumamigren 100 mg odpowiednio nr 8967 i 8968 wydane przez MZ. Dodatkowych informacji o leku udziela:
Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa, tel. +48 22 364 61 00; fax. +48 22 364 61 02. www.polpharma.pl. Lek wydawany na podstawie recepty. ChPL: 2013.05.27
SUM/070/05-2013
* Charakterystyka Produktu Leczniczego Sumamigren.
psychologia
Jaka jest Twoja
rola w zespole?
autor: mgr Agnieszka Borowska
psychoterapeuta psychoanalityczny
J
uż prawie sto lat temu, brytyjski naukowiec Meredith Belbin,
zajmował się zgłębieniem problemu zarządzania zespołami. Szczególnie interesowały go czynniki, od
których zależy sukces pracy w danym
zespole. Do niedawna uważano, że
najważniejsze w pracy są zasoby
intelektualne i merytoryczne poszczególnych pracowników, czyli ich wiedza
i wykształcenie. Teraz istnieje wiele
badań, z których wyraźnie wynika,
że bardzo ważne są czynniki psychologiczne i to, jaką osobowość mają
ludzie wchodzący w skład zespołu.
Okazało się, że każdy z nas ma
predyspozycje do pełnienia w zespole
innej roli. Jedne osoby są świetnymi
organizatorami, a inne za to bardzo
dobrze sprawdzają się jako mentorzy. Często nawet nie zastanawiamy
się nad tym, jak się z nami pracuje.
Czasem jednak warto pomyśleć, jakie
są nasze najmocniejsze strony i jaką
wartość wnosimy do zespołu.
Poniżej zamieszczamy test. Każde
z zadań ma cztery odpowiedzi. Proszę
wybrać jedną z nich. Proponuję nie zastanawiać się zbyt długo nad odpowiedziami,
bo pierwsza myśl często najlepiej oddaje
nasze preferencje.
1. Pierwsza myśl po zakończeniu
trudnego zadania?
a. Z czystym sumieniem mogę
iść do domu.
b. Pomogę jeszcze Marii. Ona
ostatnio słabo sobie radzi.
c. Wydaje mi się, że to trzeba
jeszcze raz sprawdzić.
d. Tak się zastanawiam, a może
byśmy coś udoskonalili?
24
Każdy członek zespołu wnosi do pracy inną wartość
i przynosi grupie konkretne korzyści. Przedstawiamy
test, który pozwoli sprawdzić, jaka jest nasza rola.
2. Kierownik chce zmienić strategię
marketingową w aptece...
a. Może uda mi się wymyślić jeszcze
coś i przedstawić swój pomysł
szefowi?
b. Trzeba by się wspólnie zastanowić, czy jest to najkorzystniejsze
dla apteki. Mam nadzieję, że
jeszcze o tym porozmawiamy.
c.Wezmę wprowadzenie tych zmian
na siebie. Nikt inny nie jest tak
odpowiedzialny jak ja. Chętnie
zajmę się organizacją.
d. Wymyślmy jeszcze coś bardziej
kreatywnego, tak aby zaskoczyć
konkurencję.
3. Po otrzymaniu propozycji awansu wiele
osób ma wątpliwości. Zastanówmy się,
jaka byłaby nasza pierwsza reakcja na
propozycję zmiany stanowiska na wyższe.
a. Tak, to jest zadanie dla mnie!
b. Nie, raczej nie przyjmę takiej
propozycji. Zdecydowanie wolę
pracować w zupełnym spokoju
i ciszy.
c. To może być interesujące zajęcie,
bo będę mieć możliwość zarządzania zespołem.
d. Świetnie, z przyjemnością wprowadzę w życie swoje pomysły na
usprawnienie pracy placówki.
4. Koleżanka niespodziewanie
zachorowała:
a. Sami szybko szukamy zastęp-
stwa.
b. W myślach porównujemy ilość
pracy poszczególnych pracowników, aby zastępstwa nie dostała
osoba nadmiernie obciążona
pracą.
c. Sami zgłaszamy się do pracy za
koleżankę: apteka i pacjenci nie
mogą ucierpieć z powodu nieobecności pracowników.
d. Cierpliwie czekamy na decyzję
kierownika.
5. Wynikł konflikt między dwoma współpracownikami. Atmosfera w zespole robi
się napięta...
a. To niepoważne kłócić się
w miejscu pracy.
b. Ciekawe, o co dokładnie jest spór.
Muszę się temu przyjrzeć, zebrać
więcej informacji i wyrobić sobie
swoje zdanie.
c. Myślę, że to sprawa szefa.
Powinien rozwiązać ten konflikt,
zanim atmosfera całkiem się
popsuje.
d. Pogadam z nimi. We troje na
pewno wymyślimy jakieś rozwiązanie.
6. P
acjent głośno skarży się na jednego
z pracowników. Pierwsza myśl:
a. Nie, to niemożliwe. To jest
świetny pracownik.
b. Muszę o tym porozmawiać
z szefem.
c. Porozmawiam z pacjentem, może
po prostu jest zmęczony i zdenerwowany.
d. Porozmawiam z tym pracownikiem, może ma trudny okres.
7. Najbardziej komfortowa sytuacja to:
a. Praca w kilka osób, kiedy
wszyscy mają takie samo prawo
głosu i uprawnienia.
b. Zlecanie zadań innym.
c. Praca w pojedynkę.
d. Przyjmowanie poleceń
od szefa.
psychologia
W zespole każdy może wnieść do pracy
swoje najmocniejsze strony. Ważne jest,
aby członkowie grupy chcieli się od siebie
uczyć i wzajemnie się szanowali
8. Pojawiła się plotka, że ktoś ma zostać
zwolniony...
a.Robimy szybki rachunek sumie-
nia.
b. Zastanawiamy się, czy jest jakiś
sposób, aby nikt nie tracił pracy.
c. Rozmawiamy o tym z innymi
członkami zespołu.
d. Czujemy przygnębienie, tego
problemu nie da się rozwiązać.
Wyniki
Koordynator: 1b, 2c, 3a, 4a, 5c, 6b, 7b, 8a
Lider: 1a, 2d, 3c, 4b, 5d, 6c, 7a, 8c
Twórca: 1d, 2a, 3d, 4c, 5a, 6d, 7c, 8b
Ekspert techniczny: 1c, 2b, 3b, 4d, 5b,
6a, 7d, 8d
Najwięcej odpowiedzi w danej grupie oznacza dominującą rolę, jaką
pełnimy w zespole. Jeżeli wyniki
są zbliżone, to znaczy, że nasze role
w grupie czasami się zmieniają.
Koordynator
Typowy Koordynator lubi pracować
zgodnie z ustalonym harmonogramem, ceni uporządkowany tryb dnia.
Posiada umiejętności organizacyjne
i jest zdyscyplinowany. Może wykorzystać swoje umiejętności, np. zgłaszając się do tworzenia grafików czy
koordynownia pracy kilku osób.
Lider
Jest spokojny, opanowany, pewny siebie.
Ma zdolność dostrzegania potencjału
tkwiącego w ludziach. Potrafi ich
zmotywować, a tym samym pozytywnie
wpływa na innych. Potrafi wysłuchać
i traktować na równi wszystkich, którzy
mogą coś wnieść do zespołu. Jeśli to my
jesteśmy liderem, warto, abyśmy wykorzystali nasze umiejętności, np. wspierając psychicznie współpracowników.
Twórca
Jest indywidualistą, poważnym i niekonwencjonalnym. Ma talent, wyobraźnię i dużą wiedzę. Lubi wyzwania
i chce im sprostać. Potrafi się odnaleźć
w sytuacjach niecodziennych, dlatego
świetnie radzi sobie z nietypowymi
pacjentami i niespodziewanymi sytuacjami w aptece.
Ekspert techniczny
Zawsze trzeźwo myśli. Potrafi
na chłodno ocenić sytuację. Ma
duży potencjał intelektualny
i zaraża innych swoim rozsądnym i spokojnym podejściem. Warto wykorzystać
ten potencjał i, zdobywając jak
najwięcej wiedzy, zostać ekspertem
lub mentorem w zespole.
To, jaką rolę
pełnimy
w grupie,
wynika nie
tylko z naszych
predyspozycji,
ale i z tego,
jak sami siebie
w zespole
umiejscowimy
@
25
prowadzenie apteki
Segmentacja pacjentów
– jaką ma wartość
autor: mgr farm.
Maciej Karbowiak
prezes firmy
doradczej
„New Concept”,
specjalista w zakresie zarządzania
i trade marketingu
na rynku farmaceutycznym
Inny profil
pacjenta
ma apteka
osiedlowa,
a inny taka
w galerii
handlowej
Najczęstsze
błędy
w segmentacji:
1
2
3
4
Wyodrębnianie segmentów ze
zbyt małych lub jednorodnych
grup pacjentów.
Zbyt mało charakterystycznych cech wybranego przez
nas segmentu pacjentów.
Wyodrębnienie zbyt wielu,
małych segmentów.
Traktowanie jako jednej
grupy segmentów o bardzo
różniących się potrzebach. Inne
potrzeby mają pacjenci stosujący
leki Rx przewlekle, a inne sporadycznie.
Niewłaściwy dobór kryterium
segmentacji, np. powiązanie
wieku z poziomem dochodu.
5
28
Dostosowanie placówki do potrzeb odwiedzających ją
pacjentów, może być wartościowym krokiem na drodze
do zwiększenia rentowności apteki.
W
iększość z nas zdaje sobie
sprawę z tego, że to, w jakiej aptece pracujemy,
zależy w dużej mierze od tego, jacy pacjenci odwiedzają naszą placówkę. Aby przekonać się, jaki
wpływ na naszą aptekę mają
poszczególne grupy konsumenckie,
przeprowadza się tzw. segmentację.
Segmentacją nazywamy proces
dokonania podziału lub wyodrębnienia grup nabywców o podobnych
cechach, dochodach, potrzebach,
reakcji na reklamę i preferencjach
odnośnie sposobu zakupu.
Jaki jest cel segmentacji?
Segmentację wprowadzamy, aby
wyjść naprzeciw potrzebom pacjentów, a w konsekwencji uzyskać przewagę rynkową. Mówiąc „produkt”,
mam na myśli zakres i poziom usług
świadczonych przez aptekę. Dlatego
też każdy kierownik apteki powinien zastanowić się nad tym, jak
taka segmentacja powinna wpłynąć
na funkcjonowanie apteki i jak,
dzięki właściwemu poznaniu grup
klientów, możliwe jest skoncentrowanie działań firmy na wiodącym
segmencie, zgodnie z filozofią, misją
i wizją zarządzania apteką. Ponadto, wyodrębnienie wiodących grup
(segmentów) umożliwi prawidłowy
dobór asortymentu produktów dostosowanych do wybranego segmentu nabywców.
Najczęściej spotykane
kryteria segmentacji
Kryteria geograficzne: miejsce zamieszkania, stopień uprzemysłowienia, wielkość miejscowości, region.
Kryteria demograficzne: płeć, wiek,
stan cywilny.
Kryteria ekonomiczne: dochód, zawód,
stan posiadanego majątku.
Kryteria psychograficzne (w tym
społeczne i psychologiczne): wykształ-
cenie, grupa społeczna, styl życia,
motywy, osobowość.
Kryteria związane z zachowaniem:
1. Jakich korzyści oczekują pacjenci:
niska/okazyjna cena zakupu, ekonomiczność użytkowania, łatwość
obsługi, prestiż, ergonomia, wysoka
jakość.
2. Częstotliwość wizyt w aptece:
duża, średnia, mała.
3. Stosunek do konkretnych marek:
przywiązanie, pozytywne, neutralne
lub negatywne nastawienie.
Analiza potrzeb pacjenta
Uwzględniając powyższe kryteria,
widzimy, że inaczej pozycjonujemy
i prowadzimy aptekę na wsi,
a inaczej w mieście, inaczej w przychodni lub w galerii handlowej. Każda apteka może mieć specyficznych
klientów, a oni specyficzne potrzeby. Sukcesem apteki jest to, że
będzie w stanie sprostać realizacji
jak największego odsetka potrzeb
klientów, którzy ją odwiedzają.
Musimy jednak pamiętać o tym,
że nie ma takiej apteki, która jest
w stanie zapewnić stuprocentową
realizację potrzeb każdego ze swoich
pacjentów. Dlatego tak ważna jest
prawidłowa analiza ich potrzeb.
Przykład 1: główny segment
to rodzice i dzieci
Jeżeli nasza apteka zlokalizowana
jest na nowym osiedlu w pobliżu
żłobka czy przedszkola, a w okolicy
znajduje się np. praktyka pediatryczna lub gabinet lekarza
rodzinnego, placówka nasza
prowadzenie apteki
prawdopodobnie będzie mieć głównie kontakt i realizować potrzeby
dzieci i ich rodziców. Wiedząc to
i mając zdefiniowany ten segment
rynku konsumentów, powinniśmy
dostosować naszą aptekę do ich
potrzeb. Po pierwsze, w aptece powinien znaleźć się kącik dla dzieci,
a asortyment środków sanitarnohigienicznych powinien być rozbudowany. Możemy także gwarantować dostęp do leków, które dają
możliwość stosowania ich w dawkach pediatrycznych. W jednej
z aptek zaobserwowałem zjawisko,
którego nie widziałem od kilku lat,
a mianowicie obsługę mamy
z małym dzieckiem poza kolejnością. To także może być ciekawą
formą dbania o potrzeby pacjentów.
Przykład 2: główny segment
to osoby starsze
Coraz większy odsetek pacjentów
naszych aptek stanowią osoby
starsze z przewlekłymi zespołami
chorobowymi i zmianami geriatrycznymi. Pracując z takimi
pacjentami należy pamiętać
o utrudnieniach i mogących pojawić
się problemach w komunikacji międzyludzkiej. Istotne dla starszych
pacjentów są także bariery architektoniczne czy chociażby dostępność asortymentu produktów, które
stosują. Musimy także pamiętać,
że osoby starsze są bardziej zachowawcze, nowoczesny wystrój
apteki ich nie zachęca. Warto także
pamiętać, że najistotniejszym elementem w procesie dostosowywania
się do potrzeb pacjentów, oprócz
ich prawidłowego rozpoznania,
jest edukacja pracowników apteki.
Szczególnie w zakresie kontaktów
interpersonalnych, metod pracy
z pacjentem (zwłaszcza trudnym)
czy psychologii pacjenta.
Lokalizacja apteki
– ważny element
pozycjonowania
Mając na uwadze powyższe,
należy zwrócić także uwagę
na znaczenie segmentacji
rynku konsumentów w powiązaniu z pozycjonowaniem apteki,
szczególnie w przypadku nowych
lokalizacji. Wtedy segmentacja
pacjentów może zadecydować
o miejscu utworzenia placówki oraz
o powodzeniu całego przedsięwzięcia. Inaczej pozycjonujemy aptekę
w galerii handlowej, w której ilość
recept jest mała, a inaczej w aptece
przy przychodni, gdzie ekspedycje leków Rx przeważają. Inaczej
będzie w aptece przy dużej galerii
handlowej. W takiej placówce
sprzedaż odręczna, w tym np.
kosmetyków, jest duża, a wiodącym
segmentem są klienci przypadkowi,
realizujący zakupy impulsowe przy
okazji innych zakupów, za to bardziej skorzy do większych wydatków. Dla tej grupy warto przygotować specjalistyczne stanowisko
dermokonsultacyjne, gdzie klient
będzie mógł uzyskać np. niezbędne
porady kosmetologiczne.
@
29
prowadzenie apteki
Kontrola w aptece
– Inspekcja Sanitarna
rozmawiał: mgr farm. Michał Byliniak
Na temat kontroli Inspekcji Sanitarnej w aptece rozmawiamy
z rzecznikiem prasowym Głównego Inspektoratu Sanitarnego,
panem Janem Bondarem.
W aptekach
posiadających
recepturę
W
personel musi
posiadać
orzeczenia
lekarskie
Wymagane
dokumenty
W zależności od rodzaju kontroli,
dodatkowymi, wymaganymi dokumentami mogą być:
zaświadczenia o braku przeciwwskazań do wykonywania obowiązków na stanowisku pracy,
szkolenia BHP,
ocena ryzyka zawodowego na
stanowiskach pracy,
rejestr czynników szkodliwych
i sprawozdania z pomiarów środowiska pracy,
dokumenty rejestrowe firmy,
rejestr przydziału odzieży roboczej i ochronnej,
umowy w zakresie gospodarki
odpadami.
Podstawą prawną do kontroli są najczęściej: Prawo budowlane, Prawo
farmaceutyczne oraz Prawo pracy.
30
jakich sytuacjach apteka
może zostać skontrolowana
przez Inspekcję?
Z Państwową Inspekcją Sanitarną
właściciel apteki może zetknąć się
przy otwieraniu obiektu. Inspektor
sanitarny wydaje opinię na podstawie
przepisów ustawy Prawo budowlane
– w przypadku, gdy wymagane jest
uzyskanie decyzji o dopuszczeniu
obiektu do użytkowania. Apteki
muszą spełniać wymagania określone
m.in. w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002
r. w sprawie warunków technicznych,
jakim powinny odpowiadać budynki
i ich usytuowanie. Inwestor powinien
dysponować dokumentacją projektową obiektu z planem i opisem technicznym pomieszczeń przeznaczonych
na aptekę, sporządzonym przez osobę
uprawnioną, protokoły sprawdzeń.
Dodatkowo należy posiadać wynik
badania wody oraz powinno się umożliwić kontrolerom wstęp do wszystkich pomieszczeń. Przy wydawaniu
opinii, o której mowa w ustawie
Prawo farmaceutyczne, wymagany
jest aktualny projekt apteki, protokół
sprawności wentylacji i głośności,
przegląd kominiarski, badanie jakości
wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi, umowa na odbiór odpadów.
Jakie inne rodzaje kontroli aptek są
prowadzone przez Inspekcję Sanitarną?
Państwowa Inspekcja Sanitarna
nie prowadzi stricte kontroli aptek,
ponieważ pozostaje to we właściwości
Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej. Teoretycznie jednak jest możliwa
kontrola w zakresie stanu sanitarne-
go, np. po skardze od pacjenta. Możliwa jest również kontrola na podstawie
Kodeksu pracy, np. gdy pracownik
apteki zgłosi skargę o istnieniu czynników szkodliwych w miejscu pracy.
Są to jednak niezwykle rzadkie sytuacje. Organy Państwowej Inspekcji
Sanitarnej sprawują natomiast
bieżący nadzór sanitarny w zakresie
bezpieczeństwa środków spożywczych
i kosmetyków sprzedawanych
w aptekach.
Jakie wymogi musi spełniać apteka
w kontekście wymogów sanitarnych?
Ogólne wymagania higieniczno-sanitarne, jakie muszą być spełnione
w obrocie żywnością, które obowiązują w całej Unii Europejskiej, są
określone w załączniku II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady WE (nr 852/2004
z dnia 29 kwietnia 2004 r.) w sprawie higieny środków spożywczych.
Przepisy ww. rozporządzenia nakładają określone obowiązki, jednakże nie regulują szczegółowo kwestii wymagań higienicznych, a pozostawiają dużą swobodę w ich
spełnianiu. Przede wszystkim apteka powinna wdrożyć i stosować zasady dobrej praktyki higienicznej.
Czy i kiedy inspekcja zapowiada
kontrolę?
Urzędowe kontrole w zakładach
wprowadzających do obrotu żywność
przeprowadzane są bez uprzedniego
zawiadomienia ze strony organów
Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Zasady przeprowadzania urzędowych kontroli żywności określa rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 882/2004 z dnia
prowadzenie apteki
Inspekcja nie
kontroluje
obrotu
produktami
leczniczymi,
np. nadzoru
nad łańcuchem
chłodniczym
w obrocie
szczepionkami
29 kwietnia 2004 r. W związku
z powyższym podmioty działające na
rynku spożywczym, czyli zarówno
przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy
o swobodzie działalności gospodarczej, jak i wszystkie inne podmioty
działające w zakresie produkcji lub
obrotu żywnością, obowiązane są
przestrzegać i stosować bezpośrednio
przepisy powyższego rozporządzenia
wspólnotowego. Zgodnie z art. 3 ww.
rozporządzenia nr 882/2004 kontrole
urzędowe przeprowadzane są bez
wcześniejszego uprzedzenia. Istnieje
też możliwość kontroli ad hoc.
Jakie sankcje grożą aptece za złamanie przepisów sanitarnych?
Przedstawiciele powiatowego organu
Państwowej Inspekcji Sanitarnej
dokonujący kontroli w przypadku
stwierdzenia niezgodności nakazują
usunięcie tych niezgodności w określonym terminie, a następnie przeprowadzają rekontrolę (jedną lub więcej)
w celu potwierdzenia wypełnienia
zaleceń pokontrolnych. Ponadto,
w zależności od stwierdzonych
niezgodności, organy Inspekcji
mają do dyspozycji przepisy
karne i kary pieniężne zawarte
w art. 96, 97, 100 i 103 ust.
z dnia 25 sierpnia 2006 r.
o bezpieczeństwie żywności
i żywienia. Zgodnie z kompeten-
cjami organy Państwowej Inspekcji
Sanitarnej prowadzą również kontrole wynikające z realizacji zapisów
odnoszących się do nadzoru nad
produktami kosmetycznymi. Kontrole
prowadzone w obszarze kosmetyków,
w zakresie spełniania wymagań odnoszących się do ich bezpieczeństwa,
mogą być związane z interwencjami
konsumenckimi, notyfikacjami
w systemie RAPEX lub wynikać
z planów kontrolnych danej Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej. Jednocześnie pragnę zwrócić
uwagę na przepisy rozporządzenia
(WE) nr 1223/2009 dot. produktów
kosmetycznych, którego przepisy
będą w pełni stosowane od dnia 11
lipca br. Powyższe rozporządzenie
precyzuje pewne obszary obowiązków dystrybutorów kosmetyków, np.
takie jak konieczność zapewnienia
identyfikacji w łańcuchu dostaw czy
zgłaszanie ciężkich przypadków niepożądanych spowodowanych użyciem
kosmetyków. Te obowiązki będą także
dotyczyć hurtowni farmaceutycznych
i aptek, które będą zajmować
się dystrybucją kosmetyków.
@
Najczęstsze
błędy:
Najczęstszymi naruszeniami
stwierdzanymi w protokołach
kontroli aptek prowadzonych przez
inspekcję sanitarną są:
niedostateczna czystość
pomieszczeń,
brak pokryw i worków w koszach
na śmieci,
brak ważnych badań pracowników lub dokumentów potwierdzających ich przeprowadzenie,
przechowywanie środków czystości poza wyznaczonym pomieszczeniem gospodarczym,
brak rozdziału odzieży (fartuchów) używanej od nieużywanej,
brak rozdziału odzieży wierzchniej od odzieży ochronnej (fartuchów),
przechowywanie produktów
bezpośrednio na podłodze,
brak widocznych instrukcji BHP
i innych (mycia i dezynfekcji),
brak potwierdzeń przeprowadzenia szkoleń BHP,
brak rozdziału suplementów
diety od produktów leczniczych,
brak umowy na wywóz śmieci
i odpadów,
brak tabliczek o zakazie palenia,
niedrożność wentylacji,
brak wyników badania wody.
31
nauka
Niedobór biotyny
autor: lek. Małgorzata Sochacka
Katedra Dermatologii i Wenerologii,
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Obecnie znanych jest ponad dziewięć różnych witamin
z grupy B, z których każda odgrywa ważną rolę w organizmie ludzkim. Jedną z nich jest biotyna, nazywana
również witaminą B7 lub witaminą H (nazwa pochodzi
od niemieckiego słowa „Haut” oznaczającego skórę).
Jaki jest jej wpływ na stan skóry i włosów?
B
Biotyna jest
złożonym
związkiem
organicznym
występującym
w organizmach
zwierzęcych
i roślinnych
32
iotyna jest złożonym związkiem organicznym występującym w organizmach
zwierzęcych i roślinnych. Jako
składnik enzymów biotynozależnych,
karboksylaz, uczestniczy w karboksylacji związków organicznych, czyli
pełni rolę nośnika dwutlenku węgla.
Tym samym bierze udział w syntezie
kwasów tłuszczowych i aminokwasów, jak izoleucyna czy walina, oraz
w glukoneogenezie. Uczestniczy wraz
z witaminą K w syntezie protrombiny
odpowiedzialnej za prawidłowe krzepnięcie. Jest niezbędna do właściwego
wchłaniania kwasu askorbinowego
(witaminy C). Wpływa na właściwe
funkcjonowanie skóry, włosów i paznokci poprzez zmniejszenie łojotoku,
pobudzenie wzrostu włosów, wzmocnienie płytek paznokci, przez co jest
nazywana witaminą piękna.
Przyczyny niedoboru biotyny
Do niedoboru tej witaminy dochodzi
stosunkowo rzadko. Wynika to między innymi z niskiego dziennego zapotrzebowania na witaminę B7 (około
150-300 μg/d), które jest pokrywane
ze spożywanym posiłkiem. Wiele produktów spożywczych zawiera bowiem
biotynę w ilościach wystarczających,
aby pokryć jej dzienne zapotrzebowanie. Ponadto niektórzy naukowcy są
przekonani, że flora bakteryjna jelit
produkuje znaczne ilości witaminy
B7, która następnie jest absorbowana do krążenia. Osoby dotknięte
niedoborem biotyny są to zwykle
osoby przewlekle leczone antybiotykami o szerokim spektrum działania,
sulfonamidami, bądź lekami przeciwdrgawkowymi jak, fenytoina, czy
karbamazepina, lub są niedożywione.
Objawy niedoboru biotyny
Jeśli dojdzie do wystąpienia niedoboru biotyny, objawy pojawią się
po około 3 – 5 tygodniach stosowania
diety ubogiej w biotynę. Najpierw
ucierpi skóra i włosy. Pojawi się nasilony łojotok (witamina B7 hamuje
czynność gruczołów łojowych). Może
dojść do wystąpienia stanów zapalnych skóry twarzy, łuszczenia skóry
i na tym tle do rozwoju zakażeń
drożdżakowych. Dochodzi do osłabienia struktury włosa często z towarzyszącym mu odbarwieniem, do przerzedzenia włosów i w konsekwencji
do łysienia. Niedobory witaminy B7
objawiają się nie tylko ze strony skóry
czy włosów (biotyna zawiera siarkę
wchodzącą w skład keratyny, składnika włosów i paznokci), ale również
ze strony przewodu pokarmowego,
ośrodkowego i obwodowego układu
nerwowego. Objawy neurologiczne
wystąpią pod postacią łagodnej
depresji, osłabienia i apatii, a także
bólów mięśniowych czy parestezji. Ponadto może dojść do spadku apetytu,
biegunki, wymiotów, podwyższenia
cholesterolu we krwi oraz barwników
żółciowych. Nadmiar biotyny nie jest
uważany za szkodliwy. Witamina
zostaje wchłonięta w jelicie cienkim,
zaś jej nadmierne ilości są skutecznie
usuwane z organizmu wraz z moczem.
Główne źródła biotyny
Biotyna znajduje się w niewielkich
ilościach w wielu produktach spożywczych (głównie w postaci związanej
w formie estrów lub amidów i wymaga hydrolizy przez biotynidazę przed
wchłonięciem). Bogatym źródłem
biotyny jest wątroba, w której ta
substancja jest magazynowana, soja,
R E K L A M A nauka
drożdże, żółtko jaj, orzechy włoskie
i ziemne, sardynki, czekolada. Mniejsze ilości witaminy zawierają takie
produkty jak szpinak, pomidory, marchew czy chudy ser. Przyjmuje się,
że dzienna dawka suplementacyjna
dla osoby dorosłej wynosi ok. 35 μg.
W przypadku niedoboru niektórzy
autorzy sugerują domięśniową podaż
150 μg/d biotyny. Brakuje zgody, co
do dziennej zalecanej dawki biotyny.
W zależności od autorów, może wahać
się między 1 a 5 mg. O suplementacji
biotyny warto pomyśleć także w przypadku łamliwych paznokci. Podaż
witaminy należy kontynuować przez
minimum 2 miesiące. Zaleca się także suplementację u kobiet w ciąży
ze względu na możliwe nasilenie procesów katabolicznych tej witaminy.
W przypadku suplementacji biotyny
warto zwrócić uwagę na dodatek
pozostałych witamin z grupy B oraz
magnezu i manganu, które poprawiają jej wchłanianie.
Jakie są inne przyczyny
wypadania włosów?
 choroby włosów (grzybica skóry
owłosionej),
 objaw m.in. w liszaju płaskim,
toczniu rumieniowatym,
kile II-rzędowej,
 zaburzenia gospodarki hormonalnej (androgeny, nad- i niedoczynność tarczycy, cukrzyca),
 czynniki toksyczne (zatrucie
talem, arsenem, rtęcią itd.),
 leki (cytostatyki, leki immunosupresyjne, przeciwkrzepliwe),
 stres,
 nieodpowiednia dieta,
 czynniki mechaniczne (wycieranie
włosów o poduszkę u noworodków,
trichotillomania).
Jakie są inne przyczyny
łamliwości paznokci?
 niedożywienie,
 jadłowstręt psychiczny,
 niedobór cynku,
 niedobór żelaza,
 hypokalcemia,
 hypomagnezemia.
@
farmacja praktyczna 7/8 2013
33
REKLAMA
nauka
Przyczyny powstawania
łupieżu i jego leczenie
autor: lek. Małgorzata Sochacka
Katedra Dermatologii i Wenerologii,
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Łupież jest problemem, który dotyczy bardzo wielu pacjentów.
Bywa uciążliwy w leczeniu, a do tego zwykle powoduje
u pacjentów dyskomfort psychiczny. Dlatego warto
namawiać ich do podjęcia leczenia i profilaktyki.
D
robnopłatkowe złuszczanie naskórka skóry owłosionej z towarzyszącym świądem dotyczy
wielu osób. W zależności od grupy wiekowej przyjmuje się różne wartości i np.
w grupie 10 – 20 lat ilość pacjentów
z łupieżem wynosi do 50 proc.
Aby leczenie
łupieżu było
skuteczne
warto sięgnąć
po specjalistyczny
szampon
przeciwłupieżowy
Podstawowe przyczyny łupieżu
Przyczyn pojawienia się łupieżu jest
wiele, najczęściej jednak jest on wynikiem przesuszenia skóry. Zmiany niezapalne lokalizują się zwykle na skórze
owłosionej głowy, cechują się obecnością drobnych białych łusek. Innym
częstym powodem pojawienia się łupieżu jest łojotokowe zapalenie skóry
(ŁZS), choć niektórzy autorzy uważają go za łagodną odmianę ŁZS1. Łuski
przyjmują barwę białą lub żółtą, mocno
przylegają do zmienionej zapalnie
skóry, nawarstwiają się łojotokowe
strupy. Jeszcze niedawno za najczęstszą przyczynę uznawano drożdżaka z
rodziny Malassezia. De facto patogeneza łupieżu wynika z nałożenia się wielu
czynników2.
Co poradzić pacjentowi
Warto zwrócić uwagę pacjenta na fakt,
że do powstania łupieżu przyczyniają
się czynniki związane z higieną
i zaproponować mu zmianę nawyków.
Pamiętajmy, że powstawaniu łupieżu
sprzyja zbyt rzadkie lub zbyt częste
mycie włosów, podrażnienie wywołane stosowanymi kosmetykami
(wyprysk kontaktowy), szczególnie jeśli zawierają silnie
uczulającą p-fenylenodiaminę.
W stanach łagodnych schorzenia warto zaproponować pacjentowi codzienne mycie skóry głowy
delikatnym szamponem w celu redukcji
łojotoku i nawarstwiania warstwy
rogowej naskórka.
Leczenie i profilaktyka
Na rynku dostępnych jest wiele produktów do walki z łupieżem. Można sięgnąć po szampony przeciwłupieżowe
zawierające 1% pirytonian cynku,
ketokonazol, siarczek selenu, czy kwas
salicylowy. Duże znaczenie terapeutyczne ma zastosowanie odpowiednio dobranych produktów przeciwgrzybiczych.
Do dyspozycji pozostają szampony lecznicze z cyklopiroksolaminą o szerokich
właściwościach nie tylko przeciwgrzybiczych, ale i przeciwbakteryjnych
i przeciwzapalnych. Warto poinformować pacjenta o zasadach stosowania
szamponów przeciwłupieżowych. Należy
pamiętać o dokładnym wmasowaniu
produktów w skórę głowy i pozostawieniu piany na min. 5 minut, by dać czas
substancjom leczniczym na zadziałanie.
Najczęstszy schemat stosowania w leczeniu to 1 do 2 razy w tygodniu przez co
najmniej 3 miesiące. A w profilaktyce
1 raz w tygodniu przez 3 miesiące.
Piśmiennictwo:
1. Nowicki R.: Cyklopiroksolamina w postaci
1,5% szamponu – nowa opcja w leczeniu łupieżu.
Przew. Lek. 2004, 9, 66-71
2. Ro B.I., Dawson T.L.: The role of sebaceous
gland activity and scalp microfloral metabolism
in the etiology of seborrheic dermatitis and dandruff. J. Investig. Dermatol. Symp. Proc.
2005 Dec;10(3): 194-197
@
34
dermokosmetyki
Nawilżanie
istotą pielęgnacji
autor: Monika Pasikowska
dr n. biochemicznych
W
oda stanowi ok. 60% wagi
ciała. Jej ilość zależy od wieku, zawartości w ciele tkanki
tłuszczowej oraz typu tkanki. Woda
jest czynnikiem niezbędnym do życia – bez niej człowiek może przeżyć
jedynie 3 dni. Zapotrzebowanie
na wodę u dorosłej osoby wynosi 2 litry
na dobę, a jej niedobór będzie szybko
widoczny – także na cerze, która stanie się szorstka, matowa, pozbawiona
jędrności. Problem suchej skóry może
być efektem zaniedbań w pielęgnacji
lub cechą wrodzoną – w obydwu wypadkach pomocne będzie regularne
stosowanie odpowiednich kosmetyków
nawilżających i ochrona skóry przed
czynnikami wysuszającymi, takimi jak
mocno nagrzane lub klimatyzowane
powietrze, promienie UV, mróz czy
długie przebywanie w samolocie. Jeśli
zachodzi prawdopodobieństwo, że
będziemy narażeni na owe czynniki,
ważne jest profilaktyczne zadbanie
o intensywne nawilżenie skóry.
Skóra sucha
Zawartość wody w organizmie zmniejsza się wraz z wiekiem – dlatego nawet
cera tłusta czy mieszana może z czasem stać się sucha, a nawet przesuszona. Pojęcie „skóra sucha” nie ma jak
dotąd obowiązującej i jednolitej definicji. W piśmiennictwie spotyka
się różne określenia tego stanu, np. xeroderma, xerosis, asteatosis. Skóra
taka jest na ogół dość jasna i cienka,
36
Nawilżanie to podstawa codziennej pielęgnacji skóry
– niezależnie od jej rodzaju i wieku. Wilgoć skóra czerpie
od wewnątrz, dlatego głównym zadaniem kosmetyków
nawilżających jest zapobieganie jej uciekaniu poprzez
naskórek. Przesuszona cera sprawia wiele problemów,
staje się sucha, szorstka, mniej odporna, a z czasem
także bardziej wrażliwa na czynniki zewnętrzne.
Gdy jest dobrze nawilżona, wygląda młodziej, jest
bardziej jędrna i ma mniej widocznych zmarszczek.
zazwyczaj zaczerwieniona na skutek
prześwitywania naczyń krwionośnych
oraz często matowa, z zamkniętymi
i niewidocznymi porami. Cechuje ją
brak połysku i powierzchniowe złuszczanie. Charakteryzuje ją szorstkość,
zmniejszenie elastyczności i kruchość,
uczucie ściągania, pieczenia, mrowienia i swędzenia. Na podłożu cery
suchej powstają także choroby alergiczne, często towarzyszy jej także
zwiększona wrażliwość na czynniki
zewnętrzne.
Z czego wynika suchość skóry?
Problem ten dotyczy niezwykle dużej
grupy osób. U niektórych stanowi
przejściową dolegliwość lecz najczęściej pojawia się w pewnym wieku
i ma różny przebieg. U osób ze skórą
normalną pierwsze objawy trwałego
wysuszenia pojawiają się z reguły
w czasie zimowych mrozów lub
jesienią, po słonecznych wakacjach. To
zjawisko z czasem może się utrwalić.
Następuje to najczęściej około trzydziestego roku życia, niekiedy jednak u
osób ze skórą delikatną może wystąpić
wcześniej, nawet w wieku dwudziestu lat. Cera sucha może być cechą
wrodzoną, uwarunkowaną genetycznie, związaną z niską aktywnością
gruczołów łojowych. Stosowanie kosmetyków nawilżających staje się w takiej
sytuacji koniecznością, często nawet
dla osób, które pozornie nie widzą
takiej potrzeby.
Czynniki utrzymujące wodę
w naskórku
Woda obecna w naskórku pochodzi
ze skóry właściwej. Przenika poprzez
głębsze warstwy naskórka na powierzchnię (na zasadzie różnicy stężeń
osmotycznych), skąd w ciągły sposób
odparowuje z szybkością zależną
od warunków zewnętrznych i sprawności działania skórnych mechanizzmów hamujących parowanie. Mechanizmy hamujące naskórkową utratę
wody działają dwojako: na zasadzie
zatrzymywania (wchłaniania) wody,
czyli higroskopijności oraz na zasadzie
tworzenia barier nieprzenikliwych dla
wody i pary wodnej. Według mechanizmu higroskopijności działa naturalny
czynnik nawilżający (NMF), w skład
którego wchodzą aminokwasy, kwas
piroglutamionowy, mocznik, kwas
moczowy, kreatynina, sole kwasu mlekowego, mikroelementy, fosforany
i inne. Ilość NMF maleje w wyniku
fizjologicznego starzenia się oraz
w przebiegu różnych chorób skóry
(łuszczyca, skłonności alergiczne).
Jego uzupełnianie poprzez stosowanie
kosmetyków z odtworzonym NMF-em
jest jednym z bardziej wartościowych
sposobów nawilżania skóry. Barierę
nieprzenikliwą dla wody stanowią
lipidy naskórka: ceramidy, fosfolipidy
i kwasy tłuszczowe. Substancje te
nazywa się czasem cementem międzykomórkowym. W dużej mierze to one
decydują o tym, jaka objętość wody
dermokosmetyki
zostanie „wypuszczona” ze skóry,
a także o tym, ile szkodliwych substancji z zewnątrz przeniknie do naskórka. Kremy zawierające lipidy
cementu międzykomórkowego wpływają na stopień nawilżenia skóry,
a także decydują o elastyczności
i gładkości naskórka. Sprawnie działający płaszcz ochronny dla wody
naskórka stanowią także kremy
zawierające oleje roślinne i tłuszcze.
Substancje te tworzą na powierzchni
naskórka nieprzepuszczalny dla wody
film ochronny.
Nie tylko na powierzchni
Prawidłowo nawilżony naskórek
zawiera od 10 do 13% wody. Nawet
niewielkie obniżenie tych wartości
doprowadza do widocznych zmian.
Woda jest plastyfikatorem naskórka,
a ściślej – keratyny występującej
w jego warstwie rogowej. Keratyna
decydująca o elastyczności i sprężystości naskórka w przypadku odwodnienia przechodzi w nieelastyczną
formę – o właściwościach kruchych
i łamliwych. Z drugiej strony przewodnienie warstwy rogowej hamuje
proces złuszczania zrogowaciałych
komórek. Może to doprowadzić do zaburzeń prawidłowego funkcjonowania bariery ochronnej naskórka,
w której złuszczanie jest jednym
z mechanizmów obrony przed inwazją bakterii oraz chemicznych i fizycznych czynników uszkadzających. Podstawowym czynnikiem utrzymującym
wodę w skórze są glikozaminoklikany
oraz kolagen. Z wiekiem zaczyna
brakować obu substancji, a jedną
z przyczyn takiej sytuacji jest obniżenie się poziomu krążących estrogenów
u kobiet po 40. r. życia.
Główne składniki zapobiegające
skórnej utracie wody
Hyaluronian sodu – czynnik nawilżający działający na zasadzie zatrzymywania wody (higroskopijności).
Witamina E – chroni przed uszkodzeniami lipidów naskórka, zapobiegając
wysychaniu skóry.
Masło Shea – długo utrzymuje się na
skórze, nie pozostawiając na niej tłustej warstwy, zmiękcza skórę, chroni
skórę przed szkodliwym działaniem
promieni słonecznych i przedwczesnym starzeniem się.
Olej awokado – bogaty w witaminy A,
E, K i PP oraz chlorofil i nienasycone
kwasy tłuszczowe, wykazuje dużą biozgodność z substancjami tłuszczowymi zawartymi w skórze. Znakomicie
nawilża i natłuszcza skórę oraz stanowi naturalny filtr słoneczny.
Woski roślinne – mieszaniny związków
o różnym charakterze chemicznym.
Tworzą warstwę na liściach i owocach,
chroniąc przed uszkodzeniami mechanicznymi i nadmiernym parowaniem
wody. Na skórę działają kondycjonująco, natłuszczają ją i nawilżają, nie
powodując świecenia.
Olej Canola – szczególnie bogaty
w naturalną witaminę E o działaniu
łagodzącym i przeciwzapalnym.
Squalan – doskonale adsorbuje się
na skórze, zapobiega utracie wody,
nadaje skórze miękkość i elastyczność,
wygładza ją, nie pozostawiając tłustego filmu.
Olej bawełniany – zawiera kwas linolowy, dzięki czemu ogranicza utratę
wody z naskórka i pozwala utrzymać
naturalną ochronną barierę skóry.
Zawiera także fitosterole i dużą zawartość naturalnych tokoferoli, które
pełnią funkcję antyoksydacyjną.
Posiada właściwości zmiękczające,
odbudowuje naturalną lipidową warstwę w przypadku skóry suchej.
Wosk z oliwek – chroni skórę przed
szkodliwymi czynnikami środowiska
i zbyt dużą utratą wody.
Mocznik – związek biogenny, element NMF-u. Stanowi część składową naturalnego płaszcza lipidowego
skóry. Jest powszechnie stosowany
w minimalizowaniu dysfunkcji skóry
związanych z nadmierną suchością.
Kwas mlekowy – zaliczany do alfa-hydroksykwasów. Korzystnie
wpływa na naskórek, skórę właściwą i mieszki włosowe, ułatwiając
zatrzymanie wody.
Gliceryna – w naturalny sposób
osłania skórę, przenikając do przestrzeni międzykomórkowych, gdzie
wiąże ilość wody niezbędną do zachowania prawidłowego nawilżenia
skóry.
Nawilżanie z Pharmaceris A
Właściwości skóry suchej ma zazwyczaj skóra wrażliwa. Często się zdarza, że przesuszona, nieodpowiednio
pielęgnowana skóra z czasem się
uwrażliwia, ponieważ uszkodzona
bariera hydro-lipidowa przepuszcza
więcej czynników drażniących i zaburzeniu ulegają mechanizmy odpornościowe i regeneracyjne skóry. Dlatego wśród preparatów do pielęgnacji
skóry wrażliwej można znaleźć wiele
dobrych substancji nawilżających,
które dbają o odpowiednie nawodnienie skóry już na poziomie oczyszczania – nie naruszając bariery pH.
Preparaty z gamy Pharmaceris A
przeznaczone są do pielęgnacji cery
nadwrażliwej, skłonnej do alergii
i podrażnień. Zostały przebadane
klinicznie i dermatologicznie na osobach ze skłonnościami do chorób alergicznych skóry w niezależnych instytutach i uzyskały opinię
kosmetyków bezpiecznych i delikatnych. Zawierają innowacyjne,
zaawansowane naukowo formuły:
Immuno-Prebiotic oraz Leukine-Barrier™, ukierunkowane
na regulację systemu immunologicznego skóry oraz łagodzenie
podrażnień. Dzięki nim stymulują
wzrost ochronnej, fizjologicznej
mikroflory naskórka, zmniejszając
nadwrażliwość skóry. Przy szczególnej suchości skóry warto sięgnąć
po następujące preparaty z serii
Pharmaceris A :
37
R E K L A M A dermokosmetyki
NOWOŚĆ PHYSIOPURIC-GEL Nawilżający fizjologiczny żel do mycia twarzy i oczu – szczególnie polecany do
skóry wrażliwej, suchej ze skłonnością
do podrażnień. Łagodnie oczyszcza
skórę, minimalizując wystąpienie
podrażnień. Delikatna baza myjąca,
bez zawartości mydła oraz środków
drażniących, jest zgodna z fizjologicznym pH skóry i nie narusza jej
naturalnej bariery ochronnej. Wosk
z mango oraz Glucam® wzmacniają
naturalny płaszcz hydrolipidowy
skóry, alantoina i D-pantenol koją
i łagodzą istniejące podrażnienia. Żel
wykazuje wysoki stopień tolerancji,
nie wysusza naskórka, zapewniając
skórze nadwrażliwej i suchej wysoki
komfort stosowania. Formuła duoaktywna – z wodą lub bez użycia wody.
Wyjątkowo łagodny i bezpieczny, bez
parabenów, alergenów, mydła, SLS,
SLES, barwników i kompozycji zapachowej.
VITA-SENSILIUM Lekki krem głęboko
nawilżający do twarzy SPF 20
– krem do codziennej pielęgnacji skóry
z tendencją do odwodnienia i przesuszenia. Długotrwale nawilża, wygładza oraz przywraca skórze miękkość
i elastyczność. Wyselekcjonowane
substancje nawilżająco-odżywcze
(zielona alga, Glucam®, ekstrakt
z trawy azjatyckiej, wosk z oliwek)
wzmacniają płaszcz hydrolipidowy
skóry i chronią przed odwodnieniem
oraz przesuszeniem naskórka w wyniku działania niekorzystnych czynników zewnętrznych. Filtr SPF 20
chroni skórę przed działaniem UV.
Pharmaceris E – emolienty
Dla skóry suchej, bardzo suchej,
atopowej i skłonnej do łuszczenia
się oraz podrażnień rekomendowane
są emolienty. Jest to grupa biologicznie obojętnych produktów, które zapobiegają suchości skóry poprzez działanie nawilżające, przeciwzapalne i przeciwświądowe. Preparaty te pomagają
w odtworzeniu bariery hydrolipidowej,
uzupełniając obecne w skórze lipidy
międzykomórkowe oraz substancje
wiążące wodę w naskórku. Tworzą
na skórze warstwę okluzyjną
(ochronną).
EMOLIACTI Kremowa emulsja do ciała – dostarcza skórze substancje
odżywcze niezbędne do prawidłowego
nawilżenia i regeneracji. Lanolina
zapewnia odbudowę płaszcza hydrolipidowego skóry, redukując wysuszenie
38
i łuszczenie. Emulsja natychmiastowo
łagodzi uczucie ściągnięcia i dyskomfort suchej skóry.
EMOLIACTI Emolientowy krem odżywczy na noc – synergiczne działanie
aktywnych emolientów przywraca nawilżenie głębokich warstw naskórka,
nadając skórze miękkość i elastyczność.
Specjalistyczna receptura kremu,
wzbogacona kompleksem lipidowym
naśladującym składem i strukturą naturalny płaszcz hydrolipidowy skóry,
pomaga uzupełnić braki w naturalnej
naskórkowej warstwie ochronnej.
EMOLIACTI Emolientowy krem nawilżający na dzień z SPF 20 – ma silne
właściwości nawilżające, zmiękczające, wygładzające i delikatnie natłuszczające. Zastosowane w nim aktywne
emolienty osłaniają skórę, jednocześnie stymulując w niej procesy odnowy i regeneracji. Wysoki filtr chroni
skórę przed wysuszającym działaniem
promieni UV.
Ochrona naczynek
z Pharmaceris N
Skóra naczynkowa jest cienka i delikatna, dlatego potrzebuje intensywnego nawilżania. Ważnym etapem jej
pielęgnacji jest delikatne oczyszczanie
za pomocą łagodnych środków, które
koją i nawilżają skórę, zmniejszają
zaczerwienienia i uczucie ściągnięcia.
Z gamy Pharmaceris N, przeznaczonej do pielęgnacji cery naczynkowej,
warto polecić zwłaszcza:
VITA- CAPILARIL Krem nawilżająco-wzmacniający do twarzy SPF
20 – dzięki synergicznemu działaniu
wosku z oliwek i gliceryny penetruje
w głąb skóry, wiążąc i trwale utrzymując wodę w naskórku. Ekstrakt
ze złotej algi wzmacnia hydrolipidowy
płaszcz ochronny skóry, zapobiegając nadmiernemu ubytkowi wilgoci.
Witamina PP działa wzmacniająco
na naczynia krwionośne, a kompleks
tiotainy i tioproliny (posiadający zgłoszenie patentowe) neutralizuje wolne
rodniki. Filtr SPF 20 chroni ją przed
działaniem UV.
Nawilżanie cery tłustej
z Pharmaceris T
Koniecznie trzeba pamiętać, że skóra
tłusta, mieszana i trądzikowa również
wymaga nawilżania. Stosowanie zbyt
mocno wysuszających środków może
z czasem doprowadzić do jej przesuszenia. Nowoczesne
preparaty do tego typu skóry mają po-
dwójne działanie: ograniczają wydzielanie sebum i łagodzą stany zapalne,
jednocześnie dbając o odpowiedni
poziom nawilżenia. W linii Pharmaceris T, przeznaczonej do pielęgnacji
skóry trądzikowej, można polecić między innymi:
OCTOPIROX® Kojący krem do twarzy – koi, nawilża i natłuszcza skórę
łojotokową oraz skłonną do nadmiernego łuszczenia się, szczególnie wokół
skrzydełek nosa, między brwiami,
na czole i w okolicy ust. Krem ogranicza nadmierne rogowacenie skóry,
przywraca równowagę mikroflory
naskórka i zmniejsza podrażnienia.
SEBOMATT MOISTATIC Krem intensywnie nawilżający na dzień i na noc
– ma silne właściwości odżywcze
i łagodzące. Polecany do pielęgnacji
skóry ze skłonnością do łojotoku,
powstawania zaskórników, z rozszerzonymi porami. Ekstrakt z błękitnej
algi intensywnie łagodzi podrażnienia
i stany zapalne, mikrogąbeczki wchłaniają nadmiar sebum. Biomimetyczny kompleks wspomaga odbudowę
naturalnej funkcji ochronnej skóry,
dzięki czemu zapewnia jej długotrwałe nawilżenie.
Nawilżanie z apteki
Preparaty dermokosmetyczne zawierają formuły, które w kompleksowy
sposób dbają o nawilżenie różnych
rodzajów skóry. Co ważne, ich działanie jest synergiczne z innymi aktywnymi składnikami, które odpowiadają
na charakterystyczne potrzeby danej
cery i rozwiązują jej problemy. To bardzo ważne, bo wiele osób – klientów
aptek – nie docenia wagi nawilżenia
dla zachowania dobrej kondycji skóry, np. trądzikowej i sięga po inne,
bardziej „agresywnie” i wybiórczo
działające produkty, które mogą
doprowadzić do przesuszenia skóry
lub pogłębić ten stan. Warto też podkreślać rolę emolientów w nawilżaniu,
które mogą być stosowane nawet
jako okresowa kuracja nawilżająca,
np. po słońcu. Co ważne – ochrona
UV to też jeden z czynników hamujących utratę wilgoci, dlatego latem
zwracajmy na to szczególną uwagę
stosując kremy ochronne.
@
dermokosmetyki
39
Nauka żeglowania
Metamorfoza Pani Joanny Pawłowskiej,
farmaceutki z bydgoszczy, pokazała, że styl
marynistyczny jest wyjątkowo twarzowy.
mocne akcenty kolorystyczne uwypukliły
urodę bohaterki.
Makijaż
Sergiusz Osmański,
wizażysta
Panią Joasię namówiliśmy
na czerwone usta, które stanowiły clou całego make-upu.
Czerwień idealnie pasowała do stylizacji o charakterze
marynarskim. Rozbudowaliśmy
też kreskę nad załamaniem oka
przy użyciu granatowej kredki,
która pięknie podkreśliła tęczówkę. Cerę wymodelowaliśmy bronzerem i dodaliśmy odrobinę rozświetlacza.
Pani Joasia
przed
metamorfozą
Fryzura Tomasz Burkacki, fryzjer
Pani Joanna potrzebowała jedynie nasycenia naturalnego koloru przy
nasadzie włosów. Wprowadzenie jaśniejszego refleksu na końcówkach oraz
przy twarzy zdecydowanie doświetliło jej rysy. Zachowałem piękne, długie
i kobiece włosy. Jedynie lekkim szlifem nadałem im więcej objętości i lekkości.
Sesja Julia Dunin, fotograf
Z bohaterką miałam świetny kontakt podczas sesji, co ułatwiło pokazanie
na fotografiach jej otwartości i pogody ducha. Od początku wiedziałam, że
z takim uśmiechem zdjęcia wyjdą świetnie! Look Pani Asi rodem z Saint-Tropez podsunął nam myśl, by część sesji zrobić na basenie,
co okazało się strzałem w dziesiątkę. Sporo zdjęć zrobiliśmy też
na otwartym powietrzu przy pobliskim jeziorze. Pani Asia w obydwu lokalizacjach świetnie się sprawdziła jako modelka.
KONKURS!
Metamorfozy
Modny makija¿
z
PIR/086/02-2011
Nowa fryzura
Kiedy wsiadłam do pociągu mającego zawieźć
mnie
(pod okiem fryzjera
gwiazd
Sesja zdjêciowa
– Tomasza Burkackiego)
na Metamorfozy, umierałam ze strachu. Za to w pociągu
powrotnym towarzyszyły mi już tylko – szeroki uśmiech
oraz zaciekawione spojrzenia współpasażerów. Mogę
śmiało powiedzieć, że to była jedna z najprzyjemniejszych
przygód w moim życiu. Współtowarzyszki zmagań oraz Relaksuj¹ce
ekipa organizatorów
to takwwspaniali
Wygraj pobyt
SPA! ludzie, że żałuję zabiegi w SPA
odległości na mapie, która nas wszystkich dzieli. Osobom,
Spośród nades³anych zg³oszeñ wy³onimy 5 pañ,
które wykonały moją Metamorfozę, pragnę podziękować
które wezm¹ udzia³ w niezapomnianej
i powiadomić
je, że trzymam
rad, tak jak
metamorfozie
w SPA, w się
hoteluwszystkich
Ossa.
obiecałam! Dziękuję w imieniu swoim i swojego męża, który
dzięki tej przygodzie ma w domu gwiazdę!
Joanna Pawłowska
11PH010_kupon_konkursowy_148x105_v4.indd 1
11-02-24 14:01
Ekipa Metamorfoz:
Tomasz Burkacki
fryzjer
www.hairmaster.pl
Sergiusz Osmański
wizażysta
Julia Dunin
fotograf
życie jest piękne
R E K L A M A autor:
Adam Chowański
stylista
W stylu
marynarskim
Metamorfozę pani Joanny Pawłowskiej nieprzypadkowo publikujemy w wydaniu wakacyjnym. Tematem przewodnim stylizacji jest bowiem styl marynarski, który kojarzy się
z letnim wypoczynkiem. Klimat rodem z przystani luksusowych jachtów w Saint-Tropez
uzyskamy, łącząc trzy kolory: niebieski, biały, czerwony oraz charakterystyczne dodatki: apaszkę, torbę w pasy oraz okulary przeciwsłoneczne.
Wskazówki dla sylwetki A
Fasony odpowiednie dla tego typu
figury. Dobierając kroje i fasony
dla figury typu „gruszka”, należy
pamiętać, aby zamaskować k rągłe
kształty bioder i ud oraz, dla równowagi, poszerzyć linię ramion,
optycznie powiększyć objętość
biustu i podkreślić wcięcie w talii.
Jak wyeksponować górną część
ciała? Właściwości powiększające
posiadają szerokie i rozłożyste
kołnierze, wszelkie marszczenia
na wysokości piersi, żaboty, duże
naszyjniki oraz pagony na ramionach. Idealny dekolt dla sylwetki
A ma kształt łagodnej łódki. Panie
o figurze „gruszki” mogą wybierać
bluzki z rękawami kimonowymi
oraz o długości 3/4.
Jak dobierać dolne elementy garderoby? Najlepsze będą rozkloszowane
spódnice i sukienki z lekko opływającego materiału, spodnie w kant
o prostej lub nieco rozszerzanej nogawce, podwyższony stan i szersze
paski noszone na wysokości talii.
Jak optycznie zmniejszyć biodra?
Aby optycznie zmniejszyć rozmiar
bioder i ud wystarczy wybierać
„doły” w ciemniejszych i stonowanych barwach. Niewskazane są
natomiast spodnie z zakładkami
u góry lub zwężające się ku dołowi
(rurki, cygaretki) i spódnice bombki,
baskinki oraz biodrówki.
@
42
Zdjęcie: Julia Dunin
P
ani Joanna ma bardzo
kobiecą sylwetkę w kształcie
litery A (ten typ figury
inaczej nazywamy
„gruszką”). Nasza bohaterka
zdradziła nam, że nie jest
do końca zadowolona ze swoich
szerokich bioder oraz masywnych ud. Postanowiliśmy więc
temu zaradzić. Wybraliśmy
sukienkę z trapezowatym dołem
oraz z wyżej zaznaczoną talią.
Z kolei apaszka wokół szyi poszerza
optycznie górne partie ciała, wyrównując tym samym proporcje. Buty
na wysokim obcasie wysmuklają
całą sylwetkę oraz ładnie eksponują
zgrabne nogi naszej bohaterki. Dodatkowo, czerwona barwa butów
stanowi interesujący, kontrastowy
punkt całej stylizacji.
mieszanki apteczne
Ziołowe mieszanki
– naturalna pomoc w laktacji
autor: lek. med. Ireneusz Dulny
internista, specjalista medycyny
morskiej i tropikalnej
P
roces wytwarzania mleka
przez piersi rozpoczyna się
zaraz po porodzie, wraz
z odejściem łożyska. Odruch ssania
u niemowlęcia jest najsilniejszy
w pierwszej godzinie po porodzie.
Jeśli nie ma przeciwwskazań (np.
trudny poród) osesek powinien
zostać położony przy piersi mamy
bezpośrednio po porodzie. Bodziec,
który powoduje pierwszy wypływ
pokarmu, to ssanie. Aby proces
karmienia przebiegał prawidłowo,
należy podać dziecku brodawkę
sutkową wraz z częścią otoczki. Tym
sposobem niemowlę, dzięki naciskowi
warg, języka, dziąseł może samo
REKLAMA
Kobieta w czasie karmienia piersią wymaga troskliwej opieki.
Szczególnie że proces laktacji łatwo ulega zaburzeniom przez
niewłaściwą dietę czy tryb życia. Należy pamiętać, że problemy,
które mogą (a nie muszą) się pojawić w czasie karmienia, nie
oznaczają zakończenia karmienia. Przydatne w pobudzeniu
i podtrzymaniu laktacji mogą być naturalne preparaty ziołowe.
regulować ilość wypływającego
mleka. Zdarza się jednak, że proces
laktacji nie zostanie prawidłowo
zainicjowany (często z przyczyn niezależnych od matki). Może wynikać
to np. z choroby noworodka lub zbyt
wczesnego porodu (u wcześniaków
odruch ssania może nie być jeszcze
wykształcony). W tym celu stosuje
się stymulację laktacji. Jednym ze
sposobów jest przystawianie matce
do piersi zdrowego dziecka, u którego odruch ssania jest dobrze ukształtowany. Jednak w takich okolicznościach występują silne utrudnienia,
wynikające z tego, iż matka, często
przygnębiona i zaniepokojona, nie
potrafi lub nie chce karmić obcego
dziecka.
Aby w okresie karmienia proces laktacji przebiegał prawidłowo, mama
powinna dbać o dietę i tryb życia.
Istotny element menu to warzywa
i owoce.
Kolejnym ważnym punktem
żywienia karmiącej mamy są
produkty zbożowe, z pełnego
przemiału (pełnoziarniste i ciemne
odmiany pieczywa, ryżu, mąki).
Zawierają duże ilości błonnika zapobiegającego zaparciom. Są także
bogate w minerały.
 Kolejną ważną grupą produktów
jest nabiał. To cenne źródło wapnia – dzięki niemu kości dziecka
będą się prawidłowo rozwijały.
Dla matki karmiącej ważne jest
chude mięso czerwone – źródło
żelaza i witamin z grupy B.
 Nie powinna ona zapominać także
o rybach zawierających nienasycone kwasy tłuszczowe. Korzystnie
wpływają one na rozwój układu
nerwowego maluszka.
Nie unikajmy żadnej grupy produktów
po urodzeniu dziecka, ale starajmy
się pamiętać, co jemy i kiedy. Dzięki
temu, jeśli maluszka boli brzuch, ma
biegunkę lub jest marudny, łatwiej
stwierdzimy, co wywołało taki stan.
Kolejny ważny element diety to płyny.
Kobieta powinna przyjmować co najmniej 2 litry płynów dziennie. Może
to być woda, soki naturalne (najlepiej niesłodzone), a także herbatki
44
mieszanki apteczne
ziołowe lub owocowe. Raczej odradza się mocną herbatę, kawę oraz
napoje energetyzujące (ze względu
na zawartość kofeiny i teiny). Pamiętajmy także, że kawa i herbata
mają właściwości odwadniające,
a nie nawadniające. Alkohol podczas
karmienia piersią jest zakazany.
Każda ilość może być dla malucha
niebezpieczna. Alkohol w szybkim
czasie przedostaje się do pokarmu
matki, a co za tym idzie do organizmu dziecka.
Wsparciem dla kobiety karmiącej są
za to odpowiednio dobrane mieszanki
ziołowe.
Anyż (Pimpinella anisum)
Owoce anyżu (Fructus Anisi)
zawierają olejek eteryczny 1,5-3%,
28% tłuszczu, a także białka i cukry.
Jest to jedna z najstarszych roślin
leczniczych na świecie. Pobudza
działanie wszystkich gruczołów wydzielania wewnętrznego, w tym
REKLAMA
także gruczołów mlecznych. Napar
z anyżu podaje się w celu pobudzenia
laktacji u karmiących matek. Wy-
kazuje działanie ściągające i przeciwzapalne.
Koper włoski
(Foeniculum vulgare Mill.)
Jego owoce zawierają 6% olejków,
flawonoidy, związki białkowe, olej
tłusty. Koper włoski ma działanie
mlekopędne, a dodatkowo działa
wiatropędnie i rozkurczowo,
zapobiegając kolkom u dziecka.
Dobrze jest, jeżeli mieszanki ziołowe
tego typu zawierają także składniki
działające odprężająco i uspokająco, jak np. melisa i lipa.
Liść melisy
(Melissa officinalis)
Zawiera olejki eteryczne:
cytral, cytronelal, garbniki
i kwasy trójterpenowe.
Wykorzystywane jest
działanie uspokajające melisy.
Kwiatostan lipy
(Tilia cordata Mill.)
Surowcem leczniczym są całe kwiatostany. Kwiat lipy zawiera flawonoidy
(pochodne kwercetyny i kemferolu),
garbniki, olejki eteryczne, kwasy organiczne, witaminę PP oraz śluz. Lipa
działa odprężająco. Bardzo uatrakcyjnia smak naparu laktacyjnego.
Dzięki odpowiedniej diecie, trybowi
życia oraz przy wsparciu mieszanek
ziołowych mamy szansę sprawić, że
okres karmienia przebiegał będzie
spokojnie i prawidłowo.
@
kuchnia farmaceutyczna
Odchudzamy
przepisy
Olga Kwiecińska,
Agata Ziemnicka
prowadzące program
„Szczypta smaku” nadawany
w TVN Style w soboty
i niedziele ok. godziny 11
Drodzy Farmaceuci!
Upalne lato jest czasem, w którym chętnie sięgamy po potrawy
lekkie i pełne warzyw. To dobra okazja, aby wprowadzić do swojego
menu dania niskokaloryczne. Proponujemy Państwu „odchudzanie”
klasycznych przepisów. Przyrządzone według nich dania smakują
tak jak oryginalne potrawy, ale mniej tuczą.
Zamiast smażonego kurczaka z podsmażanymi
ziemniakami i surówką (580 kcal)...
Marynowana w mięcie
i skórce z cytryny pierś
z kurczaka z bobem (250 kcal)
Składniki (na pierś z kurczaka):
4 pojedyncze
piersi z kurczaka • 2 garści posiekanej mięty • skórka
starta z 1 cytryny • 2 łyżki soku z cytryny • 4 łyżki oliwy
• sól i pieprz.
Na bób: 500 g młodego bobu • 50 g długo dojrzewającej szynki • 1 garść posiekanej mięty • 1 łyżka słodkiego
octu balsamicznego • 1 łyżeczka oliwy • sól i pieprz.
Zamiast zupy pomidorowej z makaronem (124 kcal)...
Gazpacho (70 kcal)
Składniki (na 4 porcje): 4 duże, dojrzałe pomidory
• 0,5 żółtej papryki • 1,5 czerwonej papryki • 1 duży
ogórek • 1 szalotka • 2 ząbki czosnku • 0,5 papryczki chilli
• 500 ml soku pomidorowego • 2 łyżki białego octu
winnego • 2 łyżki soku z cytryny • 1 łyżka oliwy z oliwek
• sól i pieprz.
Przygotowanie: Do blendera wrzucamy: obrane
pomidory (usuwamy zieloną szypułkę), 3/4 obranego
ogórka (bez pestek) i czerwoną paprykę (może być
grillowana). Szalotkę i chilli siekamy, wyciskamy
czosnek i wszystko dodajemy do warzyw w blenderze.
Wlewamy sok pomidorowy i oliwę, doprawiamy solą,
pieprzem, sokiem z cytryny oraz octem. Wszystko
dokładnie miksujemy. Wstawiamy do lodówki na
minimum 2 godziny. Podajemy z pokrojoną drobno
resztą ogórka i żółtą papryką. Do każdej porcji
podajemy kawałek grillowanego pełnoziarnistego
chleba.
46
Przygotowanie: Mięso myjemy, a następnie marynujemy w mięcie zmieszanej z sokiem i skórką z cytryny,
oliwą oraz solą i pieprzem. Trzymamy kurczaka w marynacie około 1 godziny. Następnie wkładamy mięso
razem z marynatą do rękawa lub torebki do pieczenia,
zamykamy szczelnie i pieczemy w nagrzanym do 180
stopni piekarniku przez 20 minut. Bób przekładamy
na durszlak, sparzamy wrzątkiem i obieramy ze skórek.
Szynkę kroimy na kawałki i podsmażamy na oliwie.
Dokładamy bób i podsmażamy dalej przez kilka minut.
Dodajemy sól i pieprz. Pod koniec smażenia całość
skraplamy octem balsamicznym oraz posypujemy
posiekaną miętą. Upieczonego kurczaka podajemy
z podsmażonym bobem.
kuchnia farmaceutyczna
W kwestiach wina w wakacje wolno (prawie) wszystko. W wakacyjnych
okolicznościach można się napić lafita z plastikowego kubeczka przy
ognisku. Nie wolno tylko trzymać się kurczowo wakacyjnych miłości
– smaków poznanych latem. Z zapraszaniem ich do domu,
i to z całym inwentarzem, radzę uważać.
Wakacyjne grzeszki
wakacji już pierwszego wieczora.
Veltlínské zelené, ryzlinki vlašský
i rýnský, a jak ktoś się uprze na
czerwone to jeszcze frankovka, svatovavřinecké lub rulandské modré.
To wina idealne na lato, niezbyt
ciężkie, a jeśli wydamy na butelkę
nie mniej niż 150 koron (ok. 25 zł),
nie będziemy rozczarowani.
Tuż za granicą, po jej austriackiej
stronie, zaczyna się Weinviertel,
źródło lekkich, pieprznych grüner
veltlinerów. Jeśli zaś zaniesie nas
do Wiednia, nie omieszkajmy
spróbować g’mischter satz – białych
win ze starych parceli, w których
uprawia się pomieszane krzewy
wielu odmian winogron.
Zbaczamy na Węgry? Tym lepiej
– nie omińmy krainy wulkanów:
Somló i Badacsony nad Balatonem, gdzie pić można w zasadzie
wszystko. Na Bałkanach czekają na
nas genialne słoweńskie białe wina
ze Štajerska i Brdy. W Chorwacji
pamiętajmy o malwazji na Istrii,
bogdanušy na Hvarze, pošipie na
Korčuli. Z plavacem malim bądźmy
ostrożni – wina daje wprawdzie
wspaniałe, ale po nocnej schadzce
z tą odmianą można stracić bez
mała cały dzień plażowania. Spośród blisko 400 autochtonicznych
odmian włoskich wymienię tylko
te ultrawakacyjne: świeżą i krągłą
turbianę z Lugany nad jeziorem
Garda, piaskowe verdicchio z okolic
Ankony w Marchii na wschodnim
wybrzeżu i rzutkie, nerwowe vermentino z wybrzeża Morza Tyrreńskiego (chyba że zapędzimy się na
południe, gdzie powinniśmy pić
greco i fiano w Kampanii oraz
catarratto i inzolię na Sycylii). We
Francji niech nasze myśli biegną
ku śródziemnomorskim winom różowym z Prowansji, langwedockiemu picpoul de pinet i, bez względu
na nastrój i stan portfela, kieliszkowi szampana na co dzień. W Hiszpanii trzymajmy się win z Ruedy
i galicyjskich albariño i treixadury,
a w Portugalii – zawsze – lekko
słonego, zwykle młodziutkiego
i taniego jak mleko vinho verde.
A w ogóle wszelkie wakacje powinno się spędzać w Niemczech, bo
trudno o lepsze wino na kanikułę,
niż riesling (zupełnie serio – kto
naprawdę kocha wino, powinien
się odważyć i spędzić kilka dni
w Rheingau, Nahe, Mittelrhein,
we Frankonii czy nad Mozelą:
smacznie i niezwykle malowniczo).
Tomasz Prange-Barczyński
Fot. K.Wellman
J
ak często słyszę tę historię:
„Wyobraź sobie, ten winiarz
z Korčuli okazał się strasznym oszustem. Dopóki kupowaliśmy u niego wino na wczasach, lał
nam do 2-litrowej butelki po coli
ambrozję. A gdy ostatniego dnia
kupiliśmy specjalnie 5-litrowy kanister, żeby zabrać to wino do domu
okazało się, że to nie nadaje się do
picia”. Cóż, może zabrakło zachodu słońca nad Pupnatską Luką
i kalmarów z rusztu. A i 48-godzinna podróż w nagrzanym słońcem
bagażniku, dobrze temu uroczemu
winu na pewno nie zrobiła. Wszystko to nie oznacza, by w wakacje
nie kupować prostych i tanich win
– wręcz przeciwnie. Gdy już dotrzemy do mitycznej Toskanii, darujmy
sobie wielkie brunella i nobile, zapomnijmy o drogich supertoskanach.
W miejscowych enotekach dostępne
są zazwyczaj ich najmłodsze roczniki, które najczęściej nie nadają się
jeszcze do picia. Warto je kupić,
bezpiecznie przewieźć do domu
i wypić za parę lat. A gdzieś tam,
pod Sieną lepiej sięgnąć po trzy
razy tańsze rosso z Montalcino
czy Montepulciano, po chianti
z Colli Senesi za kilka euro będzie
na pewno smaczne. Nawet jeśli
znajdziemy w nim pewne niedociągnięcia – w urlopowym nastroju
łatwiej je wybaczyć niż zredukować
sobie dysonans poznawczy po tym,
jak nie zasmakuje nam wielkie
wino za 50 jurków (w dodatku na
kempingu akurat nie będą mieli
odpowiednich kieliszków).
Co zatem pić? Oto moja osobista
lista win z regionów przylegających
do najczęściej pokonywanych przez
nas tras wakacyjnych.
Kto przed wjechaniem do strefy
euro lubi zanocować na Morawach,
może zacząć winiarską część
Krytyk winiarski i dziennikarz, współzałożyciel i redaktor
naczelny „Magazynu WINO”, dwumiesięcznika poświęconego
kulturze wina ukazującego się od 2002 r. Od lat prowadzi
w Radiu PIN cotygodniową audycję winiarską. Jest autorem
podręcznika dla winiarskich profesjonalistów „Zawód: Sommelier”. Sędziuje w konkursach winiarskich, m.in. w „Vinitaly” w Weronie, „Best of Riesling” w Niemczech, „Vinagora”
w Budapeszcie czy „Vini da Pesce” w Jesi. Na co dzień
prowadzi kursy wiedzy o winie i komentowane degustacje.
47
kultura
Kwiat lilii
Audrey Tautou, znana z roli Amelii, tym razem pojawia się we francuskim filmie fantasy, który opowiada historię z pogranicza snu i baśni. Idealny na letnie wieczory.
„Dziewczyna z lilią” – francuski film fantasy dla dorosłych w reżyserii Michela Gondry’ego. Film powstał na podstawie
powieści Borisa Viana pt. „Piana złudzeń”. Colin (Romain Duris) to zamożny wynalazca, autor m.in. „pianokoktailu”
– fortepianu, który po naciśnięciu klawiszy serwuje drinki. Kiedy poznaje Chloé (Audrey Tautou), zakochują się w sobie
i pobierają. Po powrocie z podróży poślubnej kobieta zapada na tajemniczą chorobę – w jej organizmie rośnie lilia wodna.
By ratować ukochaną, Colin próbuje wszelkich terapii. Okazuje się, że skuteczne jest jedynie otaczanie jej kwiatami...
„Dziewczyna z lilią”, reż. Michel Gondry, wyst. Romain Duris, Audrey Tautou, Gad Elmaleh, Omar Sy.
Dystrybucja: Kino Świat. Premiera: lipiec 2013
dvd
mega
hit!
Z medycyną w tle
Serial BBC opowiada historię młodziutkiej położnej, Jenny Lee, która przybywa do
Nannatus House – klasztoru w jednej z najbiedniejszych dzielnic Londynu. Zostaje
miło przyjęta przez zakonnice i zaprzyjaźnia się z innymi położnymi – rozrywkową
Trixie, wrażliwą Cynthią i inną nowicjuszką, pochodzącą z bogatej rodziny
i zagubioną w nowym środowisku Chummy. Poznajemy miejscową społeczność
z perspektywy młodej pielęgniarki, która na rowerze odwiedza swoje kolejne pacjentki.
Chociaż świat, do jakiego trafia Jenny, jest całkiem różny od tego, do którego przywykła, dziewczyna szybko zanurza się w życiowej plątaninie narodzin, śmierci, romansów
i intryg społeczności, którą nauczy się kochać.
„Z pamiętnika położnej”, reż. Philippa Lowethorpe, wyst. Jessica Raine, Miranda
Hart, Jenny Agutter, Pam Ferris. Dystrybucja: Best Film.
Osoby, które za pośrednictwem strony www.farmacjapraktyczna.pl wyślą na adres:
[email protected] maila z hasłem: PAMIĘTNIK, mają szansę otrzymać film
w prezencie.
48
Amerykanka
Płyta „It’s That Girl Again” to
idealne połączenie tego, co stało się
przez lata znakiem rozpoznawczym
wokalistki o polskich korzeniach,
czyli perfekcyjnego miksu muzyki
pop i jazz ze wszystkim, co jest dziś
synonimem dobrej muzyki.
„It’s That Girl Again” Basia, Universal Music Group
Osoby, które za pośrednictwem strony www.farmacjapraktyczna.pl
wyślą na adres: [email protected]
maila z hasłem: BASIA, mają szansę otrzymać płytę
w prezencie.
Pięknie o miłości
Vanessa Paradis to osoba, która w swojej twórczości zawsze
oddaje całą siebie, a jej piosenki
przepełnione są szczerością. Jej
nowy album „Love Songs’’ to
połączenie zarówno otwartości,
jak i intymności. Idealna płyta
do słuchania z bliską osobą.
„Love Songs”, Vanessa Paradis,
Universal Music Group
wyślą na adres: [email protected] maila
z hasłem: VANESSA, mają szansę otrzymać płytę w prezencie.
Siostrzana relacja
Ali, po szesnastu latach spędzonych w Stanach, ucieka w środku nocy od niekochanego męża. Emma nie czeka z otwartymi
ramionami i wcale nie cieszy się na myśl
o rodzinie depczącej jej kremowy dywan.
Ali i Emma bardzo chcą, by znów było jak
dawniej… Czarująca opowieść.
„Sekrety sióstr”, Clare Dowling,
Wydawnictwo REMI
wyślą na adres: [email protected] maila z hasłem:
SIOSTRY, mają szansę otrzymać książkę w prezencie.
Rozwiązanie konkursów z nr 5 (65):
film DVD „Anna Karenina” Joe Wright (hasło: ANNA): Magdalena
Michalik • płyta „Time” Rod Steward (hasło: ROD): Aneta Skopczyńska
• książka „Perska żona” Laura Fitzgerald (hasło: ORIENT): Bogusław
Jabłoński • płyta „The Shocking Miss Emerald” Caro Emerald (hasło:
MISS): Katarzyna Wolska • książka „Chustka” Joanna Sałyga (hasło:
CHUSTKA): Adrian Orłowski
Zabierz dziecko
w miasto!
REKLAMA
kultura
Chcesz wiedzieć, dokąd warto wybrać się
z młodszym, a gdzie ze starszym dzieckiem?
Które kawiarnie mają kącik dla maluchów?
Gdzie w weekend odbywa się impreza
plenerowa dla najmłodszych? Wejdź na:
www.gogaga.pl
Lektura
na wakacje
BESTSELLER!
Polecamy kolejną książkę znanej
podróżniczki Beaty Pawlikowskiej. Tym
razem Pani Beata wędruje po Jawie.
„Blondynka na Jawie”
to kontynuacja książki
„Blondynka na Bali”, opisująca wspomnienia autorki
z pobytu na indonezyjskiej
wyspie. Obowiązkowa pozycja w biblioteczce każdego miłośnika literatury
podróżniczej. Nawet jeżeli
nie wyjeżdżamy na wakacje, czytając możemy się
przenieść w jeden z najpiękniejszych rejonów świata.
Czynny wulkan, nieznośny
francuski naukowiec zafascynowany esejami, rajska
wioska i spotkanie z braminem. Słodko pachnące
migdałowce, pola ryżowe, emocje i przygody. Autorka
pisze o swojej książce: „Nowy Rok zaczęłam na Jawie.
Przejechałam przez góry, lasy i pola ryżowe, weszłam
na szczyt czynnego wulkanu, żeby zajrzeć do wnętrza
ziemi. Spędziłam kilka dni z nieznośnym francuskim
naukowcem, który uwielbiał eseje i biusty. Z Jawy
wróciłam na Bali. Trafiłam do wioski ludzi Króla Bez
Głowy, na tradycyjny pogrzeb i do raju. Poznałam
bramina – kapłana z najwyższej kasty – i przez wiele
godzin rozmawialiśmy o ludzkiej duszy, cywilizacji
i religii. Miesiąc samotnej wyprawy do Indonezji”.
„Blondynka na Jawie”, Beata Pawlikowska,
Wydawnictwo National Geographic
wyślą na adres: [email protected] maila z hasłem:
JAWA, mają szansę otrzymać książkę w prezencie.
Zapraszamy do udziału w naszych konkursach!
Wejdź na stronę: www.farmacjapraktyczna.pl
49
REKLAMA
Rozwiązaniem krzyżówki z nr 5 (65) „Farmacji Praktycznej” jest hasło: RANIGAST FAST SZYBKO W PŁYNIE ZGAGA ZGINIE.
Miksery stojące ufundowane przez producenta leku Ranigast Fast otrzymują: Izabela Jurdziak, Dorota Bajarakowska, Wioletta Michalik, Ewa Mrzygłód, Przemysław
Krynicki, Beata Aszurkiewicz, Justyna Żabo, Emilia Wilczak, Marianna Czepczor, Kamila Lewandowska, Maria Kirschner-Smok, Iwona Urbańska, Magdalena
Spirkowicz, Elżbieta Gońda, Kinga Tomicka, Patrycja Piwińska, Jan Węgrzynowski, Beata Potratz, Marcin Kutny, Karolina Agata Filip.
Litery z ponumerowanych pól utworzą rozwiązanie:
1
2
3
20
21
22
4
5
6
7
8
23 24 25 26
9
10
11
12
27 28 29 30
13
31
14
15
16
17
18
19
32 33 34 35
Osoby, które nadeślą prawidłowe rozwiązanie krzyżówki, mają szansę otrzymać 1 z 10 zestawów kosmetyków
Stara Mydlarnia, ufundowanych przez producenta suplementu diety żUravit Complex. Rozwiązanie krzyżówki
prosimy przesłać do 31 sierpnia 2013 r. na adres: Valkea Media SA, ul. Elbląska 15/17, 01-747 Warszawa,
z dopiskiem: „Farmacja Praktyczna” lub na adres e-mail: [email protected]
Imię i nazwisko:
.........................................................................................................................................................................................
Dokładny adres:
.........................................................................................................................................................................................
e-mail:
.........................................................................................................................................................................................
Telefon:
.........................................................................................................................................................................................
Informujemy, że podane dane osobowe przetwarzane będą przez Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., z siedzibą w Warszawie
przy ul. Bobrowieckiej 6, zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. 2002 r. Nr 101 poz. 926 ze zm.)
w celu informowania o produktach i usługach spółek należących do Grupy Polpharma.
Każda osoba ma prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Podanie danych jest dobrowolne.
Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o. w określonych powyżej celach.
Wyrażam zgodę* na otrzymywanie informacji handlowych drogą elektroniczną.
Data: ...........................................
Podpis: ..............................................................................
*) W przypadku niewyrażenia zgody na otrzymywanie informacji handlowych drogą elektroniczną prosimy o przekreślenie oświadczenia zgody.
Wyrażenie zgody na przetwarzanie danych osobowych jest natomiast niezbędne do wpisania osoby do bazy danych Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o.
50
ZUR/139/07-2013
krzyżówka
w płynie,
zgaga zginie!
Ranigast Fast (Ranitidinum). Skład i postać: 1 tabletka musująca zawiera 150 mg ranitydyny w postaci ranitydyny chlorowodorku. Wskazania: Objawowe leczenie dolegliwości
dyspeptycznych takich jak: zgaga, niestrawność, nadkwaśność, nie związanych z chorobą organiczną przewodu pokarmowego. Dawkowanie i sposób podawania: Dorośli i dzieci
powyżej 16 lat: 1 tabletka na dobę. Maksymalnie po 1 tabletce dwa razy w ciągu doby. Tabletkę należy rozpuścić w ½ szklanki wody, poczekać do całkowitego rozpuszczenia,
a następnie wypić przygotowany roztwór. W przypadku gdy objawy dyspeptyczne utrzymują się dłużej niż 14 dni, należy zweryfikować diagnozę. U pacjentów z niewydolnością
nerek (klirens kreatyniny mniejszy niż 50 ml/min) dochodzić może do zmniejszenia wydalania ranitydyny i zwiększenia jej stężenia w surowicy krwi. U tych pacjentów dobowa dawka
ranitydyny wynosi 150 mg. U pacjentów przewlekle dializowanych należy podać ranitydynę w dawce 150 mg bezpośrednio po dializie. Nie stosować produktu u dzieci w wieku poniżej
16 lat. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na ranitydynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Porfiria. Fenyloketonuria. Ostrzeżenia i zalecane środki ostrożności: Przed
rozpoczęciem leczenia ranitydyną u pacjentów z chorobą wrzodową żołądka należy wykluczyć nowotworowy charakter choroby (szczególnie dotyczy to osób w średnim lub podeszłym
wieku, u których dolegliwości dyspeptyczne nie występowały wcześniej lub zmieniły się), ponieważ leczenie ranitydyną może maskować objawy raka żołądka i opóźnić rozpoznanie.
Produkt należy stosować ostrożnie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i (lub) wątroby. Ranitydyna jest wydalana przez nerki i dlatego u pacjentów z zaburzeniami czynności
nerek należy zmniejszyć dawkę dobową leku. Istnieją rzadkie doniesienia kliniczne sugerujące, że ranitydyna może wywołać ostre napady porfirii i dlatego należy unikać stosowania
produktu u pacjentów z ostrą porfirią w wywiadzie. Pacjenci leczeni jednocześnie niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi i ranitydyną powinni być poddawani regularnej kontroli.
Dotyczy to szczególnie pacjentów w podeszłym wieku oraz pacjentów z chorobą wrzodową w wywiadzie. Produkt zawiera sorbitol, który może powodować podrażnienie żołądka
i biegunkę. Ze względu na zawartość sodu produkt należy stosować ostrożnie u pacjentów na diecie niskosodowej. Ze względu na zawartość aspartamu produktu nie należy
stosować u chorych na fenyloketonurię. Ze względu na zawartość sorbitolu nie należy stosować u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją fruktozy. Działania
niepożądane: Częstość działań niepożądanych została uporządkowana według grup układwo narządowych zgodnie z terminologią MedDRA: często (1/100 do <1/10); niezbyt często
(1/1 000 do <1/100); rzadko (1/10 000 do <1/1 000); bardzo rzadko (<1/10 000). W czasie leczenia ranitydyną stwierdzano występowanie poniższych działań niepożądanych.
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych. Rzadko: przemijające zmiany aktywności enzymów wątrobowych. Bardzo rzadko: zapalenie wątroby przebiegające z żółtaczką lub bez
żółtaczki. Zaburzenia żołądka i jelit. Niezbyt często: bóle brzucha, zaparcia, nudności (objawy te przeważnie przemijają podczas leczenia). Bardzo rzadko: ostre zapalenie trzustki,
biegunka. Zaburzenia krwi i układu chłonnego. Bardzo rzadko: przemijające zmiany w obrazie krwi (zmniejszenie liczby leukocytów i płytek krwi, agranulocytoza, pancytopenia,
niedokrwistość aplastyczna, czasami z częściowym lub całkowitym zahamowaniem czynności szpiku). Zaburzenia układu immunologicznego. Rzadko: reakcje nadwrażliwości,
które występowały czasami po podaniu pojedynczej dawki leku (pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, gorączka, skurcz oskrzeli, obniżenie ciśnienia krwi, ból w klatce piersiowej).
Bardzo rzadko: wstrząs anafilaktyczny. Zaburzenia serca. Bardzo rzadko: bradykardia i blok przedsionkowo komorowy. Zaburzenia układu nerwowego. Bardzo rzadko: bóle głowy
(czasami silne) i zawroty głowy, przemijające ruchy mimowolne. Zaburzenia psychiczne. Bardzo rzadko: pobudzenie, dezorientacja, depresja, omamy (zwłaszcza u pacjentów
ciężko chorych i w podeszłym wieku). Zaburzenia oka. Bardzo rzadko: niewyraźne widzenie. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej. Rzadko: wysypka skórna. Bardzo rzadko: rumień
wielopostaciowy, łysienie. Zaburzenia naczyń. Bardzo rzadko: zapalenie naczyń. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi. Bardzo rzadko: ginekomastia i przemijająca impotencja
u mężczyzn. Zaburzenia mięśniowo szkieletowe i tkanki łącznej. Bardzo rzadko: bóle stawów i mięśni. Zaburzenia nerek i dróg moczowych. Rzadko: zwiększenie stężenia kreatyniny
w osoczu (zazwyczaj nieznaczne, wraca do normy podczas leczenia). Bardzo rzadko: ostre śródmiąższowe zapalenie nerek. Podmiot odpowiedzialny: ZF Polpharma S.A. Pozwolenie
na dopuszczenie do obrotu nr 20787 wydane przez MZ. Dodatkowych informacji o leku udziela: Polpharma Biuro Handlowe Sp. z o.o., ul. Bobrowiecka 6, 00-728 Warszawa,
tel. +48 22 364 61 00; fax. +48 22 364 61 02. www.polpharma.pl. Lek dostępny bez recepty. ChPL z dnia 04.12.2012 r.
RAN-MAX/202/04-2013

Farmacja Praktyczna Nr 7-8

Transkrypt

Podobne dokumenty

Arkadiusz Wilusz Prezentacja platformy Telehealth

Farmacja Praktyczna nr 12

Farmacja Praktyczna Nr 6