dokument PDF - IMAK.com.pl

1. Identyfikacja zagrożeń.
Poniżej zestawione zostały niektóre zagrożenia mogące wystąpić podczas
użytkowania tokarek na podstawie normy PN-EN 1050 „Maszyny. Bezpieczeństwo. Zasady
oceny ryzyka”. Do oszacowaniu zagrożeń zastosowano normy: PN-EN 12415
„Bezpieczeństwo obrabiarek. Małe tokarki sterowane numerycznie i centra tokarskie”, PNEN 12100-2:2005 „Maszyny -- Bezpieczeństwo -- Pojęcia podstawowe, ogólne zasady
projektowania -- Część 2: Zasady techniczne.”
2. Oszacowanie ryzyka.
Oszacowanie ryzyka polega na obliczeniu dla każdego zagrożenia zawartego w
powyższej tabeli dwóch współczynników:
•
•
współczynnika zagrożenia „przed”,
współczynnika zagrożenia „po”,
następuje to poprzez pomnożenie wartości z kolumn 3 i 4 w przypadku „Współczynnika
zagrożenia przed” oraz wartości z kolumn 4 i 6 w przypadku „Współczynnika zagrożenia po”.
Wspomniane kolumny przedstawiają dwa parametry: częstość zdarzenia oraz ciężkość
urazu – każdemu z nich przypisuje się liczbę wg legendy znajdującej się pod tabelą.
3. Ocena ryzyka.
Ocena ryzyka następuje poprzez porównanie wartości współczynnika zagrożenia
„po” z wartością progową, która wynosi 6. Jeśli wartość współczynnika zagrożenia jest
mniejsza niż 6 to uznajemy, że ryzyko zostało wystarczająco zmniejszone. Na podstawie
powyższej tabeli można stwierdzić, że każde z wymienionych zagrożeń zostało wystarczająco
zmniejszone.
Częstość
zdarzeni
a „przed”
Ciężkość
szkody
1.1
4
2
1.3
4
3
Wplątanie elementów ubioru operatora w
uchwyt tokarki
1.4
4
5
Uderzenie przedmiotem obrabianym
uwolnionym z uchwytu
1.6
3
5
Starcie lub otarcie części ciała operatora
przez obracający się uchwyt, głowicę
narzędziową bądź konika
1.8
5
2
Wytrysk płynu pod wysokim ciśnieniem –
oblanie operatora chłodziwem
1.9
5
2
Przekłucie lub przebicie części ciała
podczas mocowania detalu pinolą konika
1.7
3
3
Zagrożenie
Zagrożenia mechaniczne
Zgniecenie operatora podczas mocowania
przedmiotu w uchwycie lub podpierania go
pinolą konika
Przecięcie operatora przez poruszające się
narzędzie lub przez powstające podczas
obróbki wióry
Zagrożenia elektryczne
Rodzaj
zagrożeni
a
Środki zapobiegawcze
Częstość
zdarzenia
„po”
Współczynnik
zagrożenia
„przed”
(iloczyn
kolumn 3 i 4)
Współczynnik
zagrożenia
„po”
(iloczyn
kolumn 4 i 6)
1
8
2
1
12
3
1
20
5
1
15
5
1
10
2
1
10
2
1
9
3
1
2
Odpowiednie przeszkolenie
operatora, obecność instrukcji
stanowiskowej
Zastosowanie ruchomej osłony
blokującej z urządzeniem
ryglującym
•załączenie obrotów silnika,
posuwów osi niemożliwe jeśli
osłona otwarta,
•osłona pozostaje zaryglowana
dopóki silnik wrzeciona nie
przestanie się obracać
•samo zamknięcie i zaryglowanie
osłony nie powoduje startu
programu NC
•Niemożliwe jest załączenie
chłodziwa przy otwartej osłonie
ruchomej oraz przy załączonym
chłodziwie w momencie otwarcia
osłony jest ono zawsze wyłączane
Ruch pinoli konika w momencie
zwolnienia przycisku – ruch pinoli
zostaje zatrzymany. Warunkami
koniecznymi aby to zrobić są:
nieruchome wrzeciono oraz brak
pracy programu technologicznego
Rodzaj
zagrożeni
a
Częstość
zdarzeni
a „przed”
Ciężkość
szkody
Kontakt osób z częściami czynnymi
2.1
3
5
Kontakt osób z częściami, które stają się
czynne w warunkach uszkodzenia
2.2
3
5
Zbliżenie się do części będących pod
wysokim napięciem
2.3


Zagrożenie
Zagrożenia termiczne
Oparzenie operatora przez gorące wióry lub
przy dotknięciu gorącego silnika
Środki zapobiegawcze
•Wszystkie styki elementów
elektrycznych są kryte,
•listwa przyłączeniowa X0, do
której doprowadzone jest napięcie
z zewnątrz osłonięta jest płytką
pleksiglasową z naklejoną
tabliczką ostrzegawczą,
•naklejki ostrzegawcze znajdują
się także nazewnątrz szafy
elektrycznej
•podczas naprawy lub konserwacji
należy wyłączyć wyłącznik
główny i zabezpieczyć go przed
niepowołanym załączeniem
poprzez montaż kłódki – istnieje
możliwość montażu do 3 kłódek
•instalacja przeciwporażeniowa
nie dotyczy
Częstość
zdarzenia
„po”
Współczynnik
zagrożenia
„przed”
(iloczyn
kolumn 3 i 4)
Współczynnik
zagrożenia
„po”
(iloczyn
kolumn 4 i 6)
1
15
5
1
15
5



1
10
2
3
3.1
5
2
•Silnik osłonięty jest osłoną stałą
której nie można zdjąć bez użycia
narzędzia,
•oparzenie przez gorące wióry –
zastosowanie ruchomej osłony
blokującej z urządzeniem
ryglującym (patrz pkt. 1)
Zagrożenie
Pogorszenie stanu zdrowia w gorącym lub
zimnym środowisku pracy
Zagrożenia hałasem
Rodzaj
zagrożeni
a
Częstość
zdarzeni
a „przed”
Ciężkość
szkody
3.2
4
2
Przestrzeganie przepisów BHP
przez pracownika, odpowiednia
odzież
Współczynnik
zagrożenia
„przed”
(iloczyn
kolumn 3 i 4)
Współczynnik
zagrożenia
„po”
(iloczyn
kolumn 4 i 6)
1
8
2
1
10
2
1
10
2
1
8
2
1
10
2
4
Niewłaściwa pozycja operatora lub
nadmierny wysiłek
8.1
5
2
Niedostatecznie uwzględnienie anatomii
człowieka w odniesieniu do układów dłoń –
ramię, stopa - noga
8.2
5
2
Nieużywanie środków ochrony
indywidualnej
8.3
4
2
Niewłaściwe oświetlenie miejscowe
Środki zapobiegawcze
Częstość
zdarzenia
„po”
8.4
5
2
Operator podczas pracy znajduje się
w pozycji stojącej, ma zapewnioną
swobodę ruchów
Obrotowy pulpit sterowniczy
zamontowany jest na wysokości
umożliwiającej swobodny dostęp do
funkcji maszyny
Instrukcje stanowiskowe oraz
instrukcje zawarte w DTR maszyny
Oświetlenie obrabianego detalu o
odpowiednim natężeniu
umiejscowiono w górnej tylnej
części przestrzeni roboczej zgodnie
z normą,
Zagrożenie
Przywróceniem zasilania energią po
przerwie w jej dopływie
Rodzaj
zagrożeni
a
Częstość
zdarzeni
a „przed”
Ciężkość
szkody
10.2
3
3
13
3
2
Zagrożenia związane z silnikami i
akumulatorami
24.1
4
4
Zagrożenia związane z przenoszeniem
napędu maszyn
24.2
3
4
Zagrożenia związane ze sprzęgłami i
cięgnami
24.3
3
2
Przerwa w zasilaniu energią
Środki zapobiegawcze
Przywrócenie zasilania energią po
przerwie w jej dopływie nie
powoduje samoczynnego
uruchomienia maszyny ze względu
na zastosowany przekaźnik
bezpieczeństwa K1 – każde
załączenie maszyny musi zostać
potwierdzone naciśnięciem
przycisku załączającego K1 –
dopiero wtedy następuje podanie
napięcia na moduły sterujące
silnikami oraz obrotem głowicy
patrz pkt 10.2
Wszystkie silniki są osłonięte
osłonami i nie ma bezpośredniego
dostępu do części obracających się.
Oznakowanie osłon naklejkami
informującymi o zagrożeniu
mechanicznym w przypadku zdjęcia
osłony.
Elementy przenoszące napęd takie
jak przekładnie pasowe, przekładnie
kulowo toczne są osłonięte
osłonami stałymi
Osłonięte osłonami stałymi
Częstość
zdarzenia
„po”
Współczynnik
zagrożenia
„przed”
(iloczyn
kolumn 3 i 4)
Współczynnik
zagrożenia
„po”
(iloczyn
kolumn 4 i 6)
1
9
3
1
6
2
1
16
4
1
12
4
1
6
2
Zagrożenie
Zagrożenia spowodowane przez osoby
trzecie
Rodzaj
zagrożeni
a
Częstość
zdarzeni
a „przed”
Ciężkość
szkody
25
4
2
Uruchamianie / stosowanie przez osoby
nieupoważnione
25.1
4
3
Brak środków sygnalizacji optycznej lub
akustycznej lub gdy są one niewłaściwe
25.3
5
1
Legenda:
CZĘSTOŚĆ ZDARZENIA:
CIĘŻKOŚĆ URAZU:
1 – bardzo rzadko
2 – rzadko
3 – średnio często
4 – często
5 – bardzo często
1 – lekki
2 – średnio ciężki
3 – ciężki
4 – bardzo ciężki
5 – zagrożenie utraty życia
Środki zapobiegawcze
Instrukcje stanowiskowe
eliminujące obecność osób trzecich
w pobliżu miejsc stwarzających
zagrożenie (przestrzeń obróbcza
maszyny)
Zastosowanie kłódek na wyłączniku
głównym uniemożliwiających
załączenie maszyny osobom
nieupoważnionym
Opcjonalnie maszyna może być
wyposażona w 3 lub 5 elementową
kolumnę świetlną sygnalizującą stan
maszyny
Częstość
zdarzenia
„po”
Współczynnik
zagrożenia
„przed”
(iloczyn
kolumn 3 i 4)
Współczynnik
zagrożenia
„po”
(iloczyn
kolumn 4 i 6)
1
8
2
1
12
3
1
5
1