Prognoza Oddziaływania na Środowisko

Transkrypt

Prognoza Oddziaływania na Środowisko
Prognoza oddziaływania na środowisko
projektu
Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki
Odpadami dla Gminy Jedlnia - Letnisko
na lata 2011 - 2014 z
perspektywą do roku 2018
Jedlnia - Letnisko 2011
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Spis treści
1. Wprowadzenie................................................................................................................... 4
1.1. Podstawa prawna i cel prognozy .....................................................................................4
1.2. Informacje o zawartości głównych celów programu i planu..............................................5
1.2.1. Program Ochrony Środowiska dla gminy Jedlnia - Letnisko na lata 2011 – 2014 z
perspektywą do roku 2018 .................................................................................................... 5
1.2.2. Plan Gospodarki Odpadami dla gminy Jedlnia - Letnisko na lata 2011 – 2014 z
perspektywą do 2018 roku .................................................................................................... 8
2. Powiązanie projektów z innymi dokumentami.................................................................. 12
3. Analiza stanu środowiska na terenie gminy Jedlnia - Letnisko......................................... 13
3.1. Ogólna charakterystyka gminy Jedlnia - Letnisko ..........................................................13
3.2. Gleby.............................................................................................................................14
3.3. Wody podziemne...........................................................................................................14
3.4. Wody powierzchniowe...................................................................................................15
3.5. Powietrze atmosferyczne...............................................................................................15
3.6. Zasoby przyrodnicze i lasy ..........................................................................................156
3.6.1. Kozienicki Park Krajobrazowy im. Profesora Ryszarda Zaręby wraz z otuliną ..........156
3.6.2. Rezerwat przyrody Jedlnia..........................................................................................19
3.6.3. Obszar Natura 2000: Ostoja Kozienicka (kod obszaru PLB140013) ...........................19
3.6.4. Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk - Puszcza Kozienicka (kod obszaru PLH 14035)198
3.7. Różnorodność biologiczna.............................................................................................19
3.8. Hałas i promieniowanie elektromagnetyczne .................................................................19
3.9. Gospodarka odpadami ..................................................................................................20
4. Problemy ochrony środowiska na terenie gminy Jedlnia - Letnisko istotne z punktu
widzenia projektu POŚ dla gminy Jedlnia - Letnisko............................................................ 20
4.1. Degradacja gleb i powierzchni ziemi..............................................................................20
4.2. Zagrożenia wód powierzchniowych i podziemnych........................................................20
4.2.1. Wody powierzchniowe ................................................................................................20
4.2.2. Wody podziemne........................................................................................................21
4.3. Powietrze atmosferyczne...............................................................................................21
4.4. Zasoby przyrodnicze .....................................................................................................22
4.5. Hałas .............................................................................................................................23
5. Cele ochrony środowiska uznane za priorytetowe na szczeblu międzynarodowym,
krajowym i regionalnym oraz zakres i sposoby ich uwzględnienia w POŚ - identyfikacja,
analiza i ocena .................................................................................................................... 24
6. Analiza poprawności określenia stanu aktualnego w projekcie Planu gospodarki odpadami
dla gminy Jedlnia - Letnisko ................................................................................................ 28
6.1.Odpady komunalne ....................................................................................................... 28
6.2. Odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne........................................................... 30
6.3. Instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów...................................................... 31
7. Analiza skutków środowiskowych aktualnego stanu gospodarki odpadami...................... 31
7.1. Odpady komunalne ...................................................................................................... 32
7.2. Odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne........................................................... 32
8. Analiza i ocena potencjalnych oddziaływań na środowisko zadań ujętych w projekcie
Programu ochrony środowiska i Planu gospodarki odpadami dla gminy Jedlnia - Letnisko . 33
9. Określenie, analiza i ocena stanu środowiska na obszarach objętych przewidywanym
znaczącym oddziaływaniem ................................................................................................ 35
2
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
10. Propozycje rozwiązań służących zapobieganiu, ograniczaniu lub kompensacji
przyrodniczej negatywnych oddziaływań na środowisko w związku z realizacją projektu POŚ
i PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko...................................................................................... 43
11. Analiza rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zaproponowanych w projekcie POŚ i
PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko........................................................................................ 44
12. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektu POŚ i PGO
............................................................................................................................................ 45
13. Niedostatki i braki materiałów utrudniające ocenę szkodliwego oddziaływania na
środowisko ustaleń projektowanego dokumentu.................................................................. 45
14. Metody wykorzystane przy opracowaniu Prognozy........................................................ 46
15. Metody analizy realizacji postanowień projektu POŚ i PGO .......................................... 46
16. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko......................... 46
17. Streszczenie w języku niespecjalistycznym ................................................................... 47
18. Spis tabel ...................................................................................................................... 49
19. Spis materiałów źródłowych ...........................................................................................49
3
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
1. Wprowadzenie
1.1. Podstawa prawna i cel prognozy
Podstawą prawną sporządzenia niniejszej „Prognozy oddziaływania na środowisko projektu
Programu Ochrony Środowiska dla gminy Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z
perspektywą do roku 2018 i projektu Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Jedlnia Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018” jest art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 3
października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U.
z 2008 Nr 199, poz. 1227 z póżn. zm.). Artykuł ten zobowiązuje organy administracji
opracowujące projekty polityk, strategii, planów lub programów obowiązek przeprowadzenia
postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji tych
dokumentów. Związane jest to ze stosowaniem w prawodawstwie polskim postanowień
Dyrektywy 2001/42/WE z 27 czerwca 2001 roku w sprawie oceny wpływu niektórych planów
i programów na środowisko.
W związku z powyższym do przeprowadzenia strategicznej ceny oddziaływania na
środowisko projektu aktualizowanego Programu Ochrony Środowiska dla gminy Jedlnia –
Letnisko oraz projektu aktualizowanego Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Jedlnia Letnisko, organ administracji publicznej – Wójt Gminy Jedlnia - Letnisko, na podstawie
zapisu art. 51 ust. 1 w/w ustawy, został zobowiązany do sporządzenia Prognozy
oddziaływania na środowisko dla przedmiotowego opracowania.
Zawartość niniejszej Prognozy wynika z art. 51 wspomnianej ustawy o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o
ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 Nr 199, poz. 1227 z póżn. zm.) oraz
uzgodnień dotyczących zakresu i szczegółowości informacji, jakie powinny być zawarte w
Prognozie, dokonane przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie przy
piśmie z dnia 25 marca 2011 r. znak WOOŚ-I.114-56-2011.DC oraz Wojewódzkiego
Państwowego Inspektora Sanitarnego w opinii sanitarnej z dnia 22 kwietnia 2010 roku znak
ZNS 7112- 264-1/11.MK.
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu aktualizowanego Programu Ochrony
Środowiska dla gminy Jedlnia - Letnisko i projektu aktualizowanego Planu Gospodarki
Odpadami dla gminy Jedlnia - Letnisko powinna:
1. Zawierać
a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego
powiązaniach z innymi dokumentami,
b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
d) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym,
e) nazwisko osoby lub osób sporządzających prognozę.
2. Określać, analizować i oceniać:
a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku
realizacji projektowanego dokumentu,
b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
4
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
c) cele ochrony środowiska ustalone na szczeblu krajowym istotne z punktu widzenia
projektowanych dokumentów oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska
zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentów
d) przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie,
wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i
chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na zdrowie, ludzi, wodę i powietrze.
3. Przedstawiać:
a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem projektowanych
dokumentów
b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentów – rozwiązania alternatywne do
rozwiązań zawartych w projektowanych dokumentach wraz z uzasadnieniem ich wyboru
oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań
alternatywnych, w tym wskazania trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we
współczesnej wiedzy
c) wpływ założeń i planowanych przedsięwzięć uwzględnionych w przedmiotowym projekcie
dokumentna wszystkie formy ochrony przyrody chronione z mocy ustawy z dnia 16 kwietnia
2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880, ze zm.),
a w szczególności na:
 Kozienicki Park Krajobrazowy im. Profesora Ryszarda Zaręby wraz z otuliną
 Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 - Ostoja Kozienicka PLB140013
 Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk - Puszcza Kozienicka PLH 14035
 Rezerwat przyrody Jedlnia
1.2. Informacje o zawartości głównych celów programu i planu
Projekt Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska i projekt Aktualizacji Planu Gospodarki
Odpadami dla Gminy Jedlnia - Letnisko zawiera następujące zagadnienia:









omówienie aktualnego stanu prawnego,
charakterystykę obszaru gminy (położenie geograficzne, sytuacja demograficzna,
sytuacja gospodarcza, warunki hydrologiczne i hydrogeologiczne, warunki przyrodniczokrajobrazowe),
diagnozę aktualnego stanu środowiska,
cele kierunku działań i zadania w zakresie ochrony środowiska uznane za priorytetowe,
prognozowane zmiany stanu środowiska,
działania zmierzające do poprawy stanu środowiska,
zadania strategiczne, w tym harmonogram realizacji planowanych przedsięwzięć,
wnioski z prognozy oddziaływania projektu planu na środowisko,
sposób monitoringu i oceny wdrażania programu i planu.
1.2.1. Program Ochrony Środowiska dla gminy Jedlnia - Letnisko na lata 2011 – 2014 z
perspektywą do roku 2018
Program Ochrony Środowiska dla gminy Jedlnia - Letnisko opracowany jest zgodnie z
obowiązującym w czasie tworzenia Programu art. 14 ust. ustawy Prawo ochrony środowiska
i określa w szczególności:
• cele ekologiczne,
• priorytety ekologiczne,
5
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
• kierunki działań,
• rodzaj i harmonogram działań proekologicznych,
• środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki
finansowe.
Analiza stanu środowiska na terenie gminy Jedlnia - Letnisko została przeprowadzona w
oparciu o informacje:
 Mazowieckiego Urzędu Marszałkowskiego w Warszawie
 Starostwa Powiatowego w Radomiu
 Urzędu Gminy Jedlnia - Letnisko
 Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych Inspektorat w Zwoleniu
 Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Warszawie.
Projekt Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla gminy Jedlnia - Letnisko, będący
drugą edycją dokumentu programowego określającego zadania w zakresie ochrony
środowiska i gospodarki odpadami na terenie gminy Jedlnia - Letnisko, stanowiący
aktualizację dokumentu przyjętego w 2007 roku, należy postrzegać, jako potrzebę
dopasowania celów, priorytetów i kierunków działań do obecnego stanu środowiska i
wymagań wynikających z nowych przepisów ochrony środowiska UE oraz aktualnej sytuacji
społeczno-gospodarczej gminy i planów rozwojowych w tym zakresie.
W projekcie POŚ dla gminy Jedlnia - Letnisko przyjęto 2 cele strategiczne (główne) oraz
zdefiniowano 4 cele operacyjne (w tym 3 programy), w ramach, których wyznaczono zadania
(działania):
Cele i priorytety sformułowane w projekcie POŚ dla gminy Jedlnia - Letnisko:
Cel strategiczny:
Wzrost konkurencyjności gospodarki, zatrudnienia i przedsiębiorczości mieszkańców
Cel operacyjny:

Modernizacja i budowa infrastruktury technicznej
Program 1.
Program 2.
Program 3.
Poprawa stanu środowiska naturalnego
Rozbudowa i przebudowa infrastruktury drogowej
Rozwój lokalnej infrastruktury społecznej
Zadania:











Budowa/modernizacja dróg gminnych
Budowa ciągów pieszych przy drogach powiatowych
Budowa ciągów pieszych przy drogach gminnych
Bezpieczeństwa ruchu pieszych, rowerzystów i samochodów
Budowa kanalizacji sanitarnej
Budowa i modernizacja oświetlenia ulicznego
Modernizacja dróg i ulic wraz z odwodnieniem
Zagospodarowanie zalewu
Budowa i modernizacja oczyszczalni ścieków
Budowa i modernizacja stacji uzdatniania wody
Rozbudowa sieci gazociągowych na terenie gminy
6
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
 Budowa systemu przyzagrodowych oczyszczalni ścieków na terenach pozbawionych
kanalizacji
 Prace modernizacyjne istniejącej sieci elektroenergetycznej
 Inwentaryzacja i likwidacja „dzikich wysypisk odpadów
 Rozwój selektywnej zbiórki odpadów w gminie
 Realizacja programu eliminowania wyrobów zawierających azbest
 Realizacja zadań ujętych w planie gospodarki odpadami
 Zwiększanie odzysku odpadów w wyniku wstępnej segregacji
 Uruchomienie Mobilnego Punktu Dobrowolnego Gromadzenia Odpadów
 Opracowanie programu popularyzacji alternatywnych źródeł energii i biopaliw
 Opracowanie programu popularyzacji budowy nowoczesnych ekologicznych kotłowni
 Modernizacja kotłowni ciepłowniczych w obiektach jednostek organizacyjnych Gminy
 Budowa kotłowni ekologicznych w obiektach jednostek organizacyjnych Gminy
 Opracowanie uproszczonych planów urządzania lasów
 Inwentaryzacja terenów pod zalesienie
 Zalesienie gruntów na terenie gminy
Cel operacyjny:

Poprawa efektywności i specjalizacji sektora rolnego
Zadania:










Szkolenia dla rolników z zakresu wdrażania ekologicznych metod produkcji rolnej
Organizowanie szkoleń w celu pozyskiwania środków na inwestycje związane z
ochroną środowiska
Opracowanie planu szkoleń i kursów dla popularyzacji rolnictwa ekologicznego
Opracowanie gminnego programu wspierania modernizacji gospodarstw dla potrzeb
agroturystyki
Poprawa, jakości produktów w gospodarstwach ekologicznych – uzyskanie
odpowiednich certyfikatów
Opracowanie gminnego programu restrukturyzacji produkcji rolnej
Analiza możliwości rozwoju przetwórstwa w gminie
Organizacja dla rolników szkoleń, warsztatów i seminariów z zakresu działań grup
producenckich
Opracowanie programu promowania produkcji ekologicznej
Promowanie zasad Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej
Cel operacyjny
 Rozwój infrastruktury turystycznej
Zadania:






Promocja agroturystyki i turystyki aktywnej
Opracowanie raportu o stanie bazy turystyczno-rekreacyjnej na terenie gminy
Opracowanie gminnego planu wspierania obszarów atrakcyjnych turystycznie
Realizacja gminnego planu wspierania obszarów atrakcyjnych turystycznie
Promocja lokalnych produktów i atrakcji turystycznych
Tworzenie i rozwój produktu turystycznego wokół lokalnych atrakcji turystycznych
7
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
 Wyznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego nowych
terenów turystycznych i rekreacyjnych, z zachowaniem zasad ochrony środowiska
naturalnego
 Budowa i modernizacja tras rowerowych
 Wspieranie budowy centrum rekreacji i sportu w oparciu o zbiornik Siczki.
Cel strategiczny
Wspieranie działań na rzecz integracji i aktywizacji prospołecznej mieszkańców
Cel operacyjny

Edukacja ekologiczna i promocja proekologicznego stylu życia mieszkańców
Zadania:
 Realizacja programów edukacyjnych dla dzieci, młodzieży i dorosłych w zakresie
racjonalnego korzystania z zasobów przyrodniczych, kształtowania środowiska
naturalnego i jego ochrony
1.2.2. Plan Gospodarki Odpadami dla gminy Jedlnia - Letnisko na lata 2011 – 2014 z
perspektywą do 2018 roku
Dla potrzeb Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Jedlnia - Letnisko dokonano podziału
odpadów na:
 odpady komunalne,
 odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne,
Analiza stanu obecnego gospodarki odpadami na terenie gminy Jedlnia - Letnisko została
przeprowadzona w oparciu o:
 informacje uzyskane ze Starostwa Powiatowego w Radomiu
 ankiety sporządzone przez Urząd Gminy Jedlnia - Letnisko
 informacje uzyskane z Urzędu Gminy Jedlnia - Letnisko
Głównym celem PGO jest ograniczenie powstawania odpadów na terenie gminy.
Bioróżnorodność gminy Jedlnia - Letnisko na tle innych jednostek administracyjnych jest
dość wysoka.
Obszary objęte prawną ochroną przyrody stanowią część powierzchni gminy. Postępująca
degradacja ekosystemów wywołałaby szereg nieodwracalnych niekorzystnych zmian w ich
strukturze. Zmniejszenie bioróżnorodności może stać się powodem zaniku części siedlisk, co
będzie skutkowało zmianami w składzie gatunkowym takimi jak wycofywanie się gatunków
endemicznych i stenotypowych oraz ekspansja gatunków obcych, zastępujących rodzime.
Powyższe zagrożenia zwykle mają związek z gospodarczą działalnością człowieka, która w
głównej mierze polega na przekształcaniu siedlisk m.in. poprzez gromadzenie odpadów w
miejscach do tego nieprzeznaczonych.
W gospodarce odpadami komunalnymi dla gminy Jedlnia - Letnisko przyjęto następujący cel
nadrzędny:
 zapobieganie powstawaniu odpadów,
 zapewnienie bezpiecznego dla środowiska unieszkodliwienia powstałych odpadów.
Wyznaczone zostały cele krótkookresowe (2011 – 2014) oraz cele długookresowe (2015 –
2018) oraz zadania.
8
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
 Odpady komunalne
Cele krótkookresowe 2011 - 2014
Rozwój działań dla zwiększenia świadomości ekologicznej mieszkańców gminy Jedlnia Letnisko w zakresie prawidłowego funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi.
 Objęcie wszystkich mieszkańców gminy odbiorem odpadów komunalnych
 Objęcie wszystkich mieszkańców gminy systemem selektywnego zbierania
poszczególnych frakcji odpadów komunalnych:
- odpadów zielonych z parków i ogrodów
- papieru i tektury
- odpadów opakowaniowych ze szkła w podziale na kolory
- tworzyw sztucznych i metali
- odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych ( w tym zużytych
baterii i akumulatorów, zużytego sprzętu el. i el., przeterminowanych leków, chemikaliów)
- odpadów wielkogabarytowych i budowlano – remontowych
 Przygotowanie do ponownego wykorzystania i recyklingu materiałów odpadowych
przynajmniej takich jak papier, metale, tworzywa sztuczne z gospodarstw domowych i w
miarę możliwości odpadów innego pochodzenia podobnych do odpadów z gospodarstw
domowych na poziomie minimum 50 % ich masy
 Ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych
do składowania: do dnia 16 lipca 2013 r. - do nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy
odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania - w
stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.
 Zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do max 60 % wytwarzanych
odpadów do końca 2014 roku
 Zwiększanie ilości zbieranych odpadów pochodzących z selektywnej zbiórki w tym
odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych (w tym: zużytych baterii i
akumulatorów przeterminowanych leków, termometrów rtęciowych chemikaliów,
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego itp.),
 odpadów wielkogabarytowych,
 odpadów budowlano – remontowych.
 Ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych
do składowania: do dnia 16 lipca 2014 r. - do nie więcej niż 46% wagowo całkowitej
masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do
składowania - w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.

Cele długookresowe 2015 - 2018




Kontynuacja działań na rzecz poprawy świadomości ekologicznej mieszkańców gminy
Jedlnia - Letnisko.
Objęcie wszystkich mieszkańców gminy odbiorem odpadów komunalnych do najpóźniej
końca 2015
Objęcie wszystkich mieszkańców gminy systemem selektywnego zbierania najpóźniej do
końca 2015 roku
Ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych
do składowania: do dnia 16 lipca 2018 r. - do nie więcej niż 38% wagowo całkowitej masy
odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania - w
stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.
9
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018

Wspieranie działań doprowadzających do składowania tylko odpadów resztkowych
(balastowych).
 Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych
Cele krótkookresowe 2011 – 2014
 Rozwój selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu
odpadów komunalnych.
 Edukacja ekologiczna mieszkańców gminy w zakresie zagrożeń, jakie stwarza
niekontrolowane przedostawanie się odpadów niebezpiecznych do środowiska.
Cele długookresowe 2015 – 2018
 Dalszy rozwój selektywnego systemu zbierania odpadów niebezpiecznych ze strumienia
komunalnych.
 Kontynuacja edukacji ekologicznej.
 Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny
Za cel strategiczny w zakresie gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i
elektronicznym należy uznać stworzenie systemu gospodarowania zużytym sprzętem,
gwarantującego uzyskanie odpowiednich poziomów zbierania, odzysku i recyklingu.
Cele krótkookresowe 2011 – 2014
Cele długookresowe 2015 – 2018
 Osiągnięcie poziomu selektywnego zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i
elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych w wysokości, co najmniej 4
kg/mieszkańca/rok, (co stanowi około 48 Mg)
 Stworzenie systemu zbierania zużytego sprzętu elektroniczne i elektrycznego
pochodzącego z gospodarstw domowych
 Organizacja zbierania zużytych urządzeń zawierających substancję zubożające warstwę
ozonową z gospodarstw domowych do końca 2011 roku.
 Odpady zawierające azbest
Cele krótkookresowe 2011 – 2014
Cele długookresowe 2015 – 2018
 Bezpieczne usuwanie i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest.
 Komunalne osady ściekowe
Cele krótkookresowe 2011 – 2014
 Ograniczanie składowania osadów ściekowych
 Zwiększenie ilości komunalnych osadów przetwarzanych przed wprowadzeniem do
środowiska oraz osadów przekształcanych metodami termicznymi
 Maksymalizacja stopnia wykorzystania substancji biogennych zawartych w osadach przy
jednoczesnym spełnieniu wszystkich wymogów dotyczących bezpieczeństwa
sanitarnego, chemicznego oraz środowiskowego
 Zwiększenie ilości osadów ściekowych przekształcanych termicznie, do co najmniej 20%
wytwarzanej ilości w roku 2011.
 Zwiększenie efektywności kontroli nad stosowaniem osadów ściekowych na terenie
gminy, ze zwróceniem szczególnej uwagi na miejsca stosowania osadów.
10
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018

Zmniejszenie stopnia obciążenia osadów ściekowych szkodliwymi substancjami i
organizmami chorobotwórczymi poprzez ograniczenie zrzutu zanieczyszczeń
pochodzenia przemysłowego, trafiających do komunalnych oczyszczalni ścieków.
Cele krótkookresowe 2015 – 2018
 Całkowite ograniczenie składowania osadów ściekowych do roku 2015.
 Odpady ulegające biodegradacji inne niż niebezpieczne
Cele krótkookresowe 2011 – 2014
Cele krótkookresowe 2015 – 2018

Zmniejszenie masy składowanych odpadów do poziomu nie więcej niż 40 % masy
wytworzonych odpadów
 Odpady opakowaniowe
Cele krótkookresowe 2011 – 2014
 Nasilenie działań informacyjno - edukacyjnych mających na celu zapobieganie
powstawaniu odpadów opakowaniowych oraz propagowanie odzysku i recyklingu
odpadów w gminie Jedlnia - Letnisko
 Zmniejszenie ilości odpadów opakowaniowych wydzielonych ze strumienia odpadów
komunalnych kierowanych na składowiska odpadów;
 Wspieranie działań mających na celu wdrażania systemów selektywnego zbierania
odpadów opakowaniowych oraz zwiększenie efektywności istniejącego systemu
selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych w gminie
 Współpraca z organizacjami odzysku oraz samorządem gminnym, w celu wdrażania i
rozwoju systemów zbierania odpadów opakowaniowych
 Rozbudowa infrastruktury technicznej w zakresie selektywnego zbierania odpadów
opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych
Zadania 2011 – 2014












Organizacja zbierania zużytych urządzeń z gospodarstw domowych
Opracowanie aktualizacji planu gospodarki odpadami
Objęcie wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem zbierania ( w tym
selektywnie) odpadów komunalnych
Wyposażenie gospodarstw domowych w kompostowniki
Monitoring systemu gospodarki odpadami
Eksploatacja MPDGO
Usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest wraz z wymianą na nowe pokrycia
Coroczna aktualizacja inwentaryzacji wyrobów zawierających PCB
Zbiórka padłych zwierząt
Monitoring składowiska odpadów w Cudnowie
Podnoszenie świadomości w zakresie prawidłowych sposobów postępowania z
odpadami komunalnymi
Kampania edukacyjno-informacyjna w zakresie prawidłowego postępowania ze zużytymi
urządzeniami zawierającymi substancje zubożające warstwę ozonową
11
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018











Przeprowadzenie kampanii edukacyjno – informacyjnych na temat prawidłowego
postępowania z olejami odpadowymi
Edukacja na temat szkodliwości, olejów odpadowych, baterii i akumulatorów, azbestu,
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, pestycydów
Przeprowadzenie kampanii edukacyjno-informacyjnych na temat prawidłowego
postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym
Przeprowadzenie kampanii edukacyjno-informacyjnych na temat prawidłowego
postępowania z bateriami i akumulatorami
Podjęcie działań edukacyjno-informacyjnych na temat bezpiecznego użytkowania i
usuwania wyrobów zawierających azbest
Działania edukacyjno - informacyjne mające na celu informowanie o szkodliwości PCB i
o metodach jego unieszkodliwiania
Podnoszenie świadomości w zakresie prawidłowych sposobów postępowania z
odpadami medycznymi i weterynaryjnymi w służbie zdrowia i gabinetach
weterynaryjnych
Przeprowadzenie kampanii edukacyjno-informacyjnych w zakresie prawidłowego
postępowania z pojazdami wycofanymi z eksploatacji
Rozwój i ujednolicenie systemów zbierania zużytych olejów odpadowych ze źródeł
rozproszonych, w tym od ludności
Rozwój istniejących systemów zbierania małogabarytowych baterii i akumulatorów ze
źródeł rozproszonych, w tym od ludności
Likwidacja „dzikich wysypisk” na terenie gminy
Zadania 2015 – 2018
 Realizacja zadań ujętych w planie
 Zwiększanie odzysku surowców wtórnych w wyniku wstępnej segregacji odpadów
 Realizacja programu eliminowania wyrobów zawierających azbest wraz z wymianą na
nowe pokrycia
 Monitoring systemu gospodarki odpadami
 Eksploatacja MPDGO
 Zbiórka padłych zwierząt - kontynuacja
 Kampania edukacyjno-informacyjna w zakresie prawidłowego postępowania ze zużytymi
urządzeniami zawierającymi substancje zubożające warstwę ozonową
 Podnoszenie świadomości w zakresie prawidłowych sposobów postępowania z
odpadami komunalnymi
 Likwidacja „dzikich wysypisk” na terenie gminy - kontynuacja
2. Powiązanie projektów z innymi dokumentami
Prognozę oddziaływania projektu Aktu. POŚ i PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko wykonano z
wykorzystaniem następujących materiałów sporządzonych na poziomie krajowym,
wojewódzkim, powiatowym i gminnym:
 Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016,
 Narodowa Strategia Ochrony Środowiska na lata 2007-2015,
 Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014 – Ministerstwo Środowiska, 2010 r.
 Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2010-2032. 2009 - 2010
 Narodowa Strategia Spójności (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia) 2007-2013,
 Natura 2000 – Europejska sieć ekologiczna, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2002r.
12
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018














Polityka energetyczna Polski do 2025 roku,
Polityka Leśna Państwa,
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013,
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego,
Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do roku 2020 ( aktualizacja),
Program małej retencji dla Województwa Mazowieckiego,
Pogram zwiększania lesistości dla Województwa Mazowieckiego do 2020 roku
Program Ochrony Środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2007 – 2010 z
uwzględnieniem perspektywy do 2014 r. (aktualizacja),
Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2011 z
uwzględnieniem lata 2012 - 2015 (aktualizacja),
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Radomskiego na lata 2008 – 2012 z
pespektywą do roku 2015,
Plan rozwoju lokalnego powiatu radomskiego na lata 2007 – 2013,
Plan rozwoju lokalnego Gminy Jedlnia - Letnisko
Strategia zrównoważonego rozwoju powiatu radomskiego do 2020 roku,
Program odnowy miejscowości Jedlnia – Letnisko.
Priorytety i zadania objęte projektem aktu. POŚ i PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko realizują
cele środowiskowe ujęte w dokumentach strategicznych w zakresie ochrony środowiska
zarówno na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym jak i gminnym.
3. Analiza stanu środowiska na terenie gminy Jedlnia - Letnisko
3.1. Ogólna charakterystyka gminy Jedlnia - Letnisko
Gmina Jedlnia – Letnisko położona jest w południowo – wschodniej części województwa
mazowieckiego, w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Radomia. Od północy przylega do
kompleksu leśnego Kozienickiego Parku Krajobrazowego, a część północna obszaru gminy
znajduje się w obrębie otuliny Parku. Gmina Jedlnia Letnisko od zachodu graniczy z miastem
Radom, od północy z gminami Jastrzębia i Pionki, od wschodu z gminą Pionki, od południa
z gminą Gózd. Przez jej teren przebiega międzyregionalna droga krajowa Radom – Lublin –
Chełm i regionalna droga wojewódzka Radom – Kozienice oraz linia kolejowa Radom –
Dęblin.
W skład gminy wchodzi 21 sołectw. Położenie gminy Jedlnia - Letnisko określają
współrzędne geograficzne długość 21°20'E szerokość 51°25'N.
Gmina zajmuje powierzchnię 6 657 ha, a struktura użytkowania gruntów przedstawia się
następująco:
- użytki rolne
grunty rolne
łąki trwałe i pastwiska
sady
- lasy i grunty leśne
- tereny inne i nieużytki
5047 ha
4325 ha
591 ha
131 ha
837 ha
25 ha
3.2. Gleby
Gleby – w obszarze gminy cechują się średnią, jakością do produkcji rolniczej ( 54 %
użytków rolnych znajduje się w klasie II – IV, 46% w klasach V i VI). Udział poszczególnych
klas bonitacyjnych wynosi odpowiednio: - klasa III – 1 163 ha – 23 % użytków rolnych, -
13
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
klasa IV – 1 600 ha – 31 % użytków rolnych, - klasa V – 1 641 ha – 32 % użytków rolnych, klasa VI – 711 ha – 14 % użytków rolnych. Występują tu głównie gleby brunatno – bielicowe i
pseudobielicowe, w większości wytworzone z piasków słabo – gliniastych i luźnych, rzadziej
piasków gliniastych lub glin. Kompleksy rolniczej przydatności gleb. Przydatność rolnicza
gruntów ornych i sadów określana jest w skali „dziesięciu” rodzajów kompleksów glebowo –
rolniczych. W gminie występuje 7 kompleksów, których udział jest następujący: - pszenny
dobry (kompleks 2) – 90 ha – 2, 0 % - żytni bardzo dobry ( kompleks 4) – 640 ha – 14, 0 % żytni dobry ( kompleks 5) – 620 ha – 13, 6 % - żytni słaby ( kompleks 6) – 740 ha – 16, 0 % żytni bardzo słaby (kompleks 7) – 1100 ha – 24, 2 % - zbożowo – pastewny mocny (
kompleks 8) – 671 ha – 14, 7 % - zbożowo – pastewny słaby (kompleks 9) – 657 ha – 15,5
%
Przydatność trwałych użytków zielonych określana jest w skali trzystopniowej: bardzo dobre
(1z) – brak, - średnie (2z) – 258 ha – 42, 6 % - słabe i bardzo słabe – 339 ha – 57,4 %
3.3. Wody podziemne
Na terenie całej gminy poziom wodonośny występujący w utworach kredy, stanowi Główny
Zbiornik Wód Podziemnych GZWP 405 – Niecka Radomska (Cr3).
Poziom wodonośny górnokredowy posiada charakter użytkowy na terenie całej gminy.
Związany on jest z wapieniami i marglami. Zwierciadło wody występuje najczęściej na
głębokości 15-50 m, miejscami na głębokości 50-100 m i występuje pod ciśnieniem
hydrostatycznym, lokalnie następuje samowypływ. Wydajności potencjalne studni
wierconych są zróżnicowane i najczęściej wynoszą 30-70 m3/h i 70-120 m3/h, lokalnie ponad
120 m3/h. Poziom ten jest izolowany od powierzchni terenu przez utwory czwartorzędowe i
miejscami trzeciorzędowe. Jakość wody podziemnej w większości badanych studniach
wierconych wykazuje podwyższoną zawartość żelaza i manganu wymagającą prostego
uzdatniania. Na terenie gminy poziom ten należy do GZWP 405 Niecka Radomska o
charakterze szczelinowo-krasowym.
Czwartorzędowe piętro wodonośne tworzą poziomy podglinowe, międzyglinowe i poziomy
dolin rzecznych. Poziomy te występują na całym terenie gminy. Lokalnie poziom ten znajduje
się w łączności hydraulicznej z niżej występującym poziomem kredowym. Zwierciadło wody
jest przeważnie swobodne i występuje na głębokości kilku metrów. Cała gmina Jedlnia Letnisko jest zlokalizowana na obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 405
(Niecka Radomska (K2). Jego cała powierzchnia obejmuje 3 220 km2, z czego 400 km2
podlega najwyższej ochronie (ONO – północno-wschodnie obrzeża gminy Jedlnia Letnisko). Utwory wodonośne pochodzą z kredy (K2). Typ zbiornika szczelinowo-porowy.
Średnia głębokość wynosi od 30 do 70 m, a szacunkowe zasoby dyspozycyjne wynoszą
820.00 tys. m3/d. Na obszarze gminy ujmowane są dwa poziomy wodonośne:
czwartorzędowy i kredowy.
Poziom wód holoceńskich stanowiących część wód poziomu czwartorzędowego występujący
głównie w dolinach Gzówki i Pacynki jest zasilany głównie droga infiltracji wód opadowych
pluwialnie, co powoduje sezonowe wahania poziomu wód. Należy również pamiętać, iż
poziom ten ma kontakt z wodami cieków, co znajduje odzwierciedlenie w ich, jakości w
zależności od stanu sanitarnego cieku, plejstoceński poziom wód gruntowych jest związany z
sedymentacjami glacjalnymi głównie z warstwami piaszczysto-żwirowymi reprezentującymi
osady interglacjalne.
14
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
3.4. Wody powierzchniowe
Gmina Jedlnia - Letnisko położona jest w widłach dwóch rzek: Pacynki i Gzówki. Wschodni
skraj gminy znajduje się z obrębie zlewni rzeki Zagożdzonki (lewy dopływ rzeki Wisły),
natomiast pozostała część gminy jest odwadniania poprzez małe cieki i wpływające do
zlewni rzeki Radomki. Wody te w przeważającej części gminy zbiera rzeka Pacynka
przejmująca w rejonie Rajca Poduchownego dopływ lewobrzeżny – bez nazwy. Południowo
– zachodni fragment gminy odwadnia Potok Północny, będący prawobrzeżny dopływem
rzeki Mlecznej. Rzeki gminy posiadają naturalny układ hydrologiczny i wykazują w ciągu roku
wahania stanu wód powodowane zmiennością zasilania. Wysokie stany wód towarzyszą
wezbraniom wiosennym (roztopy) i letnim, a niskie stany występują w czerwcu, na początku
lipca oraz jesienią. Część gminy pokryta jest okresowo prowadzącymi wodę rowami
melioracyjnymi założonymi w różnych okresach. W większości rzeki przepływające przez
gminę zachowały swoją naturalność. Koryto ich w przeważającej większości jest zachowane
w stanie naturalnym, co stanowi wspaniały malowniczy element krajobrazu.
W Jedlni znajduje się sztuczny zalew (zbiornik górny) „Siczki” utworzony w 1976 r. na rzece
Gzówce. Zajmuje powierzchnię ok. 24 ha. Zbiornik górny o długości ok. 1200 m i szerokości
150-200 m wybudowano w miejscu dawnych zabagnień doliny rzeki. Poniżej zapory
zbiornika górnego został wybudowany również tzw. zbiornik dolny o stałej rzędnej piętrzenia
151 m n.p.m. wyposażony w zamknięcia szandorowe.
3.5. Powietrze atmosferyczne
Według zapisów ww. rozporządzenia w województwie mazowieckim klasyfikację dla
dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, pyłu PM 2, 5 i PM 10, tlenku węgla, benzenu oraz pyłu
ołowiu, arsenu, niklu, kadmu i benzo(a)pirenu w pyle PM 10 oraz ozonu wykonuje się w
strefie mazowieckiej (PL, 1404) do której należy m.in. gmina Jedlnia - Letnisko.
Na terenie gminy Jedlnia - Letnisko nie ma punktów pomiaru zanieczyszczenia powietrza.
Zlokalizowane najbliżej stanowisko pomiarowe na terenie strefy mazowieckiej znajduje się w
Belsku Dużym w odległości 74 km na kierunku północno - zachodnim.
Tabela 1. Klasyfikacja strefy mazowieckiej według parametrów, z uwzględnieniem
kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia
Nazwa strefy
mazowieckiej
Rok 2010
Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń dla obszaru całej strefy
SO2
A
NO2
A
PM 2,5
B
PM10
C
Pb
A
C6H6
A
CO
A
Źródło: WIOŚ w Warszawie [2011]
Ocena w strefie wymienionej w tabeli 1 dla pyłu PM10 wykazuje bardzo wysokie poziomy
stężeń w województwie. Z tego względu strefa województwa (strefa mazowiecka) w wyniku
klasyfikacji otrzymała klasę C. Nadto dla pyłu – 2, 5 stwierdzono stężenie na poziomie
dopuszczalnym powiększonym o margines tolerancji – klasa B.
15
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Tabela 2. Klasyfikacja strefy mazowieckiej według parametrów, z uwzględnieniem
kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia dla substancji zawartych w pyle PM
10
Nazwa strefy mazowiecka
Rok 2010
Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń dla obszaru całej
stref
AS
Ni
B/a/P
Cd
O3
A
A
C
A
D2
Źródło: WIOŚ w Warszawie [2011]
Ocena w strefie wymienionej w tabeli 2 wskazuje na wzrost w sezonie grzewczym wielkości
stężeń benzo/a/piranu, które były bardzo wysokie, natomiast w okresie letnim niskie. Z tego
względu strefa województwa (strefa mazowiecka) w wyniku klasyfikacji otrzymała klasę C.
Ze względu na przekroczenie stężenia ozonu cały obszar województwa nie spełnia wymagań
określonych dla dotrzymania poziomu celu długoterminowego, który ma zostać osiągnięty w
2020 r.
Tabela 3. Klasyfikacja strefy mazowieckiej według parametrów, z uwzględnieniem
kryteriów ustanowionych dla ochrony roślin
Nazwa strefy mazowiecka
Rok 2010
Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń dla obszaru całej
strefy
SO2
NOX
O3
A
A
A
Źródło: WIOŚ w Warszawie [2011]
3.6. Zasoby przyrodnicze i lasy
W 2009 roku struktura lasów przedstawiała się następująco: grunty leśne publiczne 57 %, a
grunty leśne prywatne 43 % udziału w powierzchni gruntów leśnych. Na terenie gminy
występuje przewaga lasów liściastych.
Naturalna bioróżnorodność gminy Jedlnia - Letnisko uległa znacznym przekształceniom
poprzez działalność rolniczą człowieka. Zachowały się jednak tereny leśne, które pełnią
istotne funkcje wodochronne.
Lasy w gminie Jedlnia - Letnisko zajmują 866, 7 ha tj. 13, 20 % ogólnej powierzchni terenu,
która jest niższa w stosunku do lesistości powiatu (25 %). Rozmieszczenie lasów w gminie
nie jest równomierne. Największy zwarty kompleks leśny położony jest w północno wschodniej części gminy.
Obszar gminy położony jest w VI Krainie Małopolskiej, 3 Dzielnicy - Radomsko - Iłżeckiej,
mezoregionie Równiny Radomsko - Kozienickiej (wg T. Tramplera).
Na terenie gminy znajduje Obszar Natura 2000 tj. Ostoja Kozienicka (kod obszaru,
PLB140013), Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk - Puszcza Kozienicka (kod obszaru PLH
14035). Ponadto na terenie gminy znajduje się Kozienicki Park Krajobrazowy, a także
Rezerwat przyrody Jedlnia.
3.6.1. Kozienicki Park Krajobrazowy im. Profesora Ryszarda Zaręby wraz z otuliną
Kozienicki Park Krajobrazowy utworzony w 1983 roku występuje w północno – wschodniej
części gminy o powierzchni (park wraz z otulliną) 2 929, 47 ha, (co stanowi 44 %). Teren ten
jest jedynym parkiem krajobrazowym w subregionie radomskim. Zgodnie z podziałem
16
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
przyrodniczo-leśnym Polski obszar Puszczy Kozienickiej położony jest w dwóch krainach
przyrodniczo-leśnych:
 na terenie Krainy Małopolskiej (VI), w dzielnicy Radomsko-Iłżeckiej (3), w mezoregionie
Równiny Radomsko-Kozienickiej (3a) znajduje się zasadnicza część jej lasów.
Przyroda Kozienickiego Parku Krajobrazowego odznacza się bogactwem i różnorodnością.
Obfitość występujących tu gatunków flory i fauny - w tym chronionej i rzadkiej, ciekawe formy
przyrody nieożywionej, liczne źródliska, cieki i oczka wodne związane ze znacznym udziałem
siedlisk żyznych, wilgotnych i bagiennych w powiązaniu z zaznaczającym się tu dość
specyficznym zróżnicowaniem form rzeźby terenu stanowią o szczególnej cenności tego
wielkoobszarowego terenu chronionego, ujętego ponadto w znaczącym stopniu w oddzielne
formy ochrony prawnej.
Obszar ten obejmuje naturalne lasy Puszczy Kozienickiej. Lasy te są lasami mieszanymi dominuje sosna zwyczajna Pinus sylvestris L., dęby Quercus L., brzozy Betula L., jodły Abies
Miller i grabie Carpinus L. Nad brzegiem zalewu rośnie największy w puszczy jawor Acer
pseudoplatanus L.
Na znacznych powierzchniach tego terenu występują połacie młodych drzew o
zróżnicowanym składzie i wieku (samosiewy) z dominującym dębem Quercus L i jodłą Abies
Miller oraz domieszką głównie sosny Pinus L., brzozy Betula L, klonu Acer, jawora Jawr, i
świerka Picea A. Dietr. Bogata jest tu też warstwa podszytowa utworzona w przewadze
przez grab Carpinus L., dąb Quercus L., leszczynę Corylus L., świerk, trzmielinę Euonymus
L., kruszynę Frangula alnus Mill i kalinę Viburnum opulus L. Taki układ drzewostanów
gwarantuje zachowanie naturalnego charakteru lasu w przyszłości.
Stwierdzono występowanie na terenie Parku 297 gatunków grzybów wielkoowocnikowych,
233 porostów i 94 mszaków oraz 630 gatunków roślin naczyniowych należących do 84
rodzin i 294 rodzajów. Wśród nich jest 67 gatunków chronionych, a 6 wpisanych jest do
„Polskiej czerwonej księgi roślin”. Z występujących na terenie Parku ponad 218 gatunków
ptaków (m.in. orlik krzykliwy, bocian czarny, żuraw i kraska) do „Polskiej czerwonej księgi
zwierząt” wpisanych jest 10 gatunków. Ssaki reprezentowane są przez 54 gatunków – w tym
29 chronionych. Na szczególną uwagę zasługują tu nietoperze
3.6.2. Rezerwat przyrody Jedlnia
Rezerwat położony, po obu stronach szosy Radom - Kozienice w odległości 12 km od
Radomia, rozciąga się w zlewni rzeki Gzówki – dopływ Pacynki, gdzie utworzono sztuczny
zbiornik wodny „Siczki”. Celem utworzenia rezerwatu jest ochrona starych drzewostanów
(150 - 200 lat) pochodzenia naturalnego, porastających północny brzeg zalewu w Jedlni Letnisko. Dominują tu sosna zwyczajna, dąb bezszypułkowy i szypułkowy z domieszką
brzozy, jodły i grabu. Szczególnie cenna jest sosna, rzadko poza rezerwatem dorastająca
tego wieku. W runie występują m.in. chronione: buławnik czerwony i lilia złotogłów oraz
rzadkie gatunki ziół: żankiel zwyczajny, miodunka wąskolistna i turzyca pagórkowata.
Powierzchnia rezerwatu na terenie gminy wynosi 86, 42 ha.
3.6.3. Obszar Natura 2000: Ostoja Kozienicka (kod obszaru PLB140013)
Ostoja Kozienicka obejmuje obszar gminy Jedlnia - Letnisko w północno – wschodniej części
o powierzchni 2 572,9 ha1, (co stanowi ok. 39 % powierzchni) i znajduje się na terenie
1
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie specjalnej ochrony ptaków (Dz. U. 2011 Nr 25
poz.133)
17
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
bogatym w liczne elementy rzeźby pochodzenia fluwioglacjalnego: szeregiem tarasów
denudacyjnych opadających stopniowo ku dolinie Wisły, poprzedzielanych licznymi wałami
wydmowymi, pomiędzy którymi znajdują się niecki, zwykle silnie zabagnione. Wcześniej
utrzymywały się tu drzewostany z klonem, jesionem, lipą, dębem i bukiem. Obecnie
dominuje sosna oraz w dużo mniejszym stopniu jodła.
Występuje, co najmniej 28 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 3 gatunki z
Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Wykazano z tego terenu ponad 200 gatunków ptaków, w
tym 147 lęgowych. W okresie lęgowym obszar zasiedla, co najmniej 1% populacji krajowej
następujących gatunków ptaków: bączek (PCK), bocian czarny, kraska (PCK), lelek;
stosunkowo wysoką liczebność osiągają: bąk (PCK), bocian biały, rybitwa czarna.
Spośród królujących tu roślin spotkać można liczne rzadkie i chronione gatunki
naczyniowych, m.in. czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum), widłaki (Lycopodium sp.), wiele
gatunków storczyków, przebiśniega (Galanthus nivalis), pełnika europejskiego(Trolius
europaeus), lilię złotogłów (Lilium martagon), zimozioła północnego (Linnea borealis) i inne.
3.6.4. Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk - Puszcza Kozienicka (kod obszaru PLH
14035)
Puszcza obejmuje część północno - wschodnią gminy. Jest to jeden z najcenniejszych pod
względem przyrodniczym kompleksów puszczańskich w Polsce. O jego randze świadczy
przede wszystkim - wysoka różnorodność biologiczna mierzona na wszystkich poziomach:
genetycznym, gatunkowym i ekosystemowym. Występuje tu szereg siedlisk przyrodniczych
oraz gatunków chronionych i zagrożonych wymarciem w skali kraju i kontynentu.
Doliny puszczańskich rzek (m.in. Zagożdżonki), strumieni i okresowych, bezimiennych
cieków porastają łęgi olszowo-jesionowe. Występujące w Puszczy Kozienickiej bory
sosnowe reprezentują pełną skalę zmienności uzależnioną przede wszystkim od stopnia
wilgotności podłoża. Skrajnie różne ekologicznie siedliska zajmują małe powierzchniowo:
sosnowy bór chrobotkowi oraz sosnowy bór bagienny.
Roślinność nieleśna Puszczy Kozienickiej, pomimo, że zajmuje niewielką powierzchnię jest
różnorodna i prezentuje bardzo odmienne względem siebie grupy ekologiczne.
Spośród zbiorowisk trawiastych do najcenniejszych nalezą ekstensywnie użytkowane łąki
świeże: rajgrasowe zróżnicowane pod względem wilgotności i żyzności podłoża na kilka
podzespołów.
Na terenie Puszczy Kozienickiej stwierdzono 59 gatunków ssaków. Puszczańskie rzeki
zasiedlają stabilne populacje bobra i wydry. Okresowo pojawiają się tutaj migrujące wilki.
Stwierdzono tu 16 spośród 17 gatunków nietoperzy występujących w Polsce niżowej.
Spośród 18 krajowych gatunków płazów na terenie Puszczy Kozienickiej stwierdzono 13
gatunków. Świat bezkręgowców Puszczy Kozienickiej jest niezwykle bogaty. Ponadto bardzo
bogata w Puszczy Kozienickiej jest fauna chrząszczy z rodziny bogatkowatych.
O randze Puszczy Kozienickiej w zachowaniu krajowej flory naczyniowej świadczy obecność
sześciu gatunków wymienionych w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin: buławnika
czerwonego Cephalanthera rubra, kostrzewy ametystowej Festuca amethystina, sasanki
otwartej Pulsatilla patens, widlicza cyprysowatego Diphasiastrum tristachyum oraz turzyc bagiennej Carex limosa i strunowej C. chordorrhiza. Na terenie Puszczy Kozienickiej
18
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
stwierdzono dotychczas występowanie 295 gatunków grzybów wielkoowocnikowych, w tym
trzy gatunki podlegające ochronie ścisłej: sromotnika bezwstydnego (smrodliwy) Phallus
impudicus.
Ponadto w miejscowości Jedlnia - Letnisko znajduje się 1 obiekt podlegający ochronie w
Nadleśnictwie Radom Obr. Jedlnia poddz. 123 tj. pomnik przyrody (Rozporządzenie Woj.
Mazowieckiego Dz. U z 2005 roku Nr. 194 poz.7024) tj.: sosna pospolita Pinus silvestris.
Na terenie gminy znajdują także 2 użytki ekologiczne o powierzchni 1, 55 ha, które
utworzono na podstawie Rozporządzenia Nr 221 Wojewody Mazowieckiego z dnia
10.07.2001 r. tj.


dz. nr ew. 360 obręb Siczki, 0, 89ha, miejscowość Siczki
dz. nr ew. 258 obręb Gzowice-Kolonia 0, 76ha, miejscowość Gzowice-Kolonia
3.7. Różnorodność biologiczna
Dużym zagrożeniem dla zasobów przyrody w gminie jest antropopresja, która niesie za sobą
wymieranie gatunków, a w konsekwencji ubożenie ekosystemów i zmniejszanie lokalnej
bioróżnorodności. Głównym zagrożeniem dla gatunków roślin jest zmiana charakteru ich
siedlisk. Działalność człowieka zmierza do coraz lepszego wykorzystania gruntów ornych
powoduje istotne zmiany we florze gminy.
Straty w bioróżnorodności powodowane są: zarzucaniem tradycyjnej gospodarki łąkowopasterskiej, która nigdy nie była tutaj znacząca, stymulowaniem procesów sukcesyjnych i
kurczenie się areału łąk, zanieczyszczaniem powietrza oraz opadami pyłów emitowanych
przez elektrownię - Kozienice.
3.8. Hałas i promieniowanie elektromagnetyczne
Na terenie gminy Jedlnia - Letnisko nie przeprowadzano pomiaru hałasu komunikacyjnego.
Najbliższy punkt, w którym prowadzono pomiar hałasu komunikacyjnego znajduje się w
Zwoleniu tj. 25 km na kierunku południowo - wschodnim. Przez teren gminy przebiegają
drogi: krajowa nr 12 i wojewódzkie nr 699 i 737.
Przez obszar gminy przebiegają linie energetyczne wysokiego i średniego napięcia. Od stacji
transformatorowych doprowadzana jest energia do odbiorców przyłączami.
Na terenie gminy Jedlnia - Letnisko zlokalizowane są punktowe źródła promieniowania
elektromagnetycznego – 3 anteny sieci komórkowej (anteny sektorowe i radiolinii). Są one
usytuowane w miejscowościach: Antoniówka, Gzowice-Folwarki i Siczki.
W ramach monitoringu Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Warszawie, nie
prowadził dotychczas okresowych badań kontrolnych poziomów pól promieniowania
elektromagnetycznego w środowisku na terenie gminy Jedlnia - Letnisko
19
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
3.9. Gospodarka odpadami
Odpady komunalne
Na terenie gminy brak jest czynnych składowisk odpadów. Największą ilość odpadów
komunalnych w gminie zebrano w 2010 roku – 766, 52 Mg, natomiast najmniej - 679, 40 Mg
w 2007 roku. Średnia ilość odpadów zebranych w latach 2007 – 2010 wyniosła 728 Mg, a
wytworzonych przez mieszkańca 64 kg/rok.
Odpady ulegające biodegradacji w większości zagospodarowywane są w miejscu ich
powstawania, czyli przy gospodarstwach domowych, jako kompost oraz jako pasze dla
zwierząt, co wynika z charakteru wiejskiego gminy. Odpady objęte segregacją to głównie :
szkło, makulatura, tworzywa sztuczne, metale oraz odpady wielkogabarytowe.
Na terenie gminy znajduje się zamknięte składowisko odpadów w miejscowości Cudnów.
Odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne
Na terenie gminy jest prowadzona zbiórka odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów
komunalnych tj. zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Pozostałe rodzaje odpadów mogą
trafiać do strumienia odpadów komunalnych.
4. Problemy ochrony środowiska na terenie gminy Jedlnia - Letnisko istotne z punktu
widzenia projektu POŚ dla gminy Jedlnia - Letnisko
4.1. Degradacja gleb i powierzchni ziemi
Na obszarze powiatu radomskiego jak i gminy Jedlnia - Letnisko dominują gleby o odczynie
bardzo kwaśnym i kwaśnym pH od 4, 5 do, pH 5, 5, których udział jest znaczący i waha się w
granicach 61 – 80 %. Spowodowane jest to stanem naturalnym. Odporność gleb na
degradacje waha się od średniej do bardzo małej. Uwarunkowane jest to rodzajem skały
macierzystej.
Zakwaszenie gleb wpływa nie tylko na zmniejszenie plonów, lecz także sprzyja przyswajaniu
przez rośliny metali ciężkich, co wymusza zwiększenie nakładów na zabiegi agrotechniczne
gleb - wapnowanie i nawożenie. Udział gleb wymagających wapniowania waha się w
granicach 41 – 60 %, bowiem zabieg ten ogranicza niepożądane skutki nadmiernego
zakwaszenia gleb. Ma ono na celu poprawę odczynu oraz wpływa korzystnie na większość
właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleb.
Główne zagrożenia i problemy:
-
naturalne zagrożenie gleb procesami erozyjnymi,
zakwaszenie gleb obniżające ich przydatność rolniczą,
degradacja powierzchni ziemi spowodowana rozbudową infrastruktury technicznej
zaopatrzenia w energię, wodę, a także rozbudową sieci drogowej,
lokalne zanieczyszczenie gleb metalami ciężkimi głównie w sąsiedztwie szlaków
komunikacyjnych oraz pyłami ze względu na emisję wysoką z elektrowni.
4.2. Zagrożenia wód powierzchniowych i podziemnych
4.2.1. Wody powierzchniowe
Na terenie gminy Jedlnia - Letnisko nie jest usytuowany punkt badania stanu, jakości wód
powierzchniowych, dlatego ocenę jednolitych części wód województwa mazowieckiego,
20
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
badanych w 2010 roku przez WIOŚ w Warszawie2 oparto na badaniach przeprowadzonych
w najbliżej położonym punktacie tj.:

Zagożdżonka bez Kanału Gniewoszowsko - Kozienickiego w punkcie kontrolnym
Świerże Górne (powiat kozienicki) na 0,10 km biegu rzeki poniżej terenu gminy Jedlnia Letnisko, wody powierzchniowe charakteryzowała III klasa pod względem elementów
biologicznych, natomiast pod względem elementów fizyko – chemicznych II klasa. Ogólnie
potencjał (umiarkowany) ekologiczny został zakwalifikowany do III klasy. Natomiast ocena
badanych wód w jednolitych częściach pod względem elementów biologicznych odpowiadała
III klasie, a pod względem elementów fizyko – chemicznych II klasie.
Ocenę, jakości wód płynących będących środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych w
woj. mazowieckim, w ppk. badanych w 2010 roku, wykonaną przez WIOŚ3 zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać
wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz.U. z 2002 r.
Nr 176, poz. 1455) oparto na badaniach przeprowadzonych ww. tj.:
Zagożdżonka bez Kanału Gniewoszowsko - Kozienickiego w punkcie kontrolnym Świerże
Górne (powiat kozienicki) ,który charakteryzował stan, jakości pozaklasowy.
4.2.2. Wody podziemne
Na terenie gminy Jedlnia - Letnisko nie jest prowadzony monitoring wód podziemnych, ze
względu na brak punktu pomiarowego.
Główne zagrożenia i problemy:
-
dysproporcja pomiędzy długością sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na obszarze
gminy,
nieszczelne szamba,
niewłaściwe odprowadzanie ścieków: odprowadzanie ścieków do rowów przydrożnych,
cieków wodnych, na pola itp.,
stosowanie nawozów chemicznych, w miejscach gdzie wody gruntowe zalegają płytko
pod powierzchnią,
niekorzystny
wpływ
ładunku
zanieczyszczeń
pochodzących
ze
spływów
powierzchniowych.
4.3. Powietrze atmosferyczne
Duży udział w zanieczyszczeniu powietrza atmosferycznego zwłaszcza w obrębie zwartej,
istniejącej zabudowy ma spalanie węgla, emitowane głównie z palenisk domowych.
Ponadto źródłami zanieczyszczeń powietrza na terenie gminy Jedlnia - Letnisko są:
 procesy technologiczne i procesy energetycznego spalania paliw (na terenie gminy
funkcjonują kotłownie komunalne),
 emisja komunikacyjna (ze względu na natężenie ruchu, pojazdy przemieszczające
się tj. drogą krajową nr 12, drogami wojewódzkimi nr 699 i 737 oraz drogami
powiatowymi i gminnymi, które są podstawowym źródłem zanieczyszczenia
powietrza), stwarza zagrożenie dla środowiska w pobliżu dróg o znacznym natężeniu
2
3
Monitoring rzek w 20100 roku WIOS.2011.
Monitoring rzek w 20100 roku WIOS.2011.
21
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
ruchu kołowego. Zanieczyszczenia komunikacyjne (tlenek i dwutlenek węgla, tlenki
azotu, węglowodory, pyły z metalami ciężkimi) pogarszają też, jakość powietrza
atmosferycznego oraz wpływają na wzrost stężenia ozonu w troposferze),
 emisja niska (indywidualne gospodarstwa domowe ogrzewane są poprzez własne
kotłownie węglowe lub piece), duży wpływ na stan czystości powietrza ma ta emisja,
która pochodzi z lokalnych kotłowni, palenisk indywidualnych oraz środków
transportu. Lokalne systemy grzewcze i piece domowe praktycznie nie posiadają
jakichkolwiek urządzeń ochrony powietrza. Wielkość emisji z tych źródeł jest trudna
do oszacowania i wykazuje zmienność sezonową (związaną z okresem grzewczym).
Tabela 4. Wykaz obiektów mogących pogorszyć stan powietrza atmosferycznego na
terenie gminy Jedlnia – Letnisko
Rodzaj obiektu
Ilość
Lokalizacja
Droga krajowa
1
nr drogi 12
Droga wojewódzka
2
nr drogi 699,737
Oczyszczalnia ścieków
1
Jedlnia - Letnisko
Linia kolejowa
2
Stacja paliw płynnych i
gazowych
Ośrodek zdrowia
Kotłownia
Radom - Dęblin
Antoniówka, Rajec Poduchowy, Rajec
Szlachecki
Jedlna- Letnisko
3
1
9
 Urząd Gminy w Jedlni - Letnisko
 Publiczna
Szkoła
Podstawowa
w
Gzowicach
 Publiczna Szkoła Podstawowa w JedlniLetnisko
 Zespół Szkół Ogólnokształcących w
Natolinie
 Publiczna Szkoła Podstawowa w Słupicy
 Publiczne Gimnazjum w Jedlni-Letnisko
 Zespół szkół Ogólnokształcących w
Myśliszewicach
 Publiczne Przedszkole w Jedlni-Letnisko
 PSP w Słupicy
Źródło: UG Jedlnia- Letnisko
Główne zagrożenia i problemy:
- Zanieczyszczenia komunikacyjne związane ze wzrostem ruchu samochodowego.
- Lokalna uciążliwość niskiej emisji: indywidualne paleniska domowe wykorzystujące
węgiel złej, jakości.
4.4. Zasoby przyrodnicze
Naturalna bioróżnorodność gminy Jedlnia uległa przekształceniom poprzez działalność
rolniczą człowieka. Zachowały się jednak tereny leśne i siedliska, które zachowują ginące
gatunki flory i fauny.
Lasy w gminie Jedlnia – Letnisko zajmują 866, 7 ha tj. 13, 2 % ogólnej powierzchni terenu,
która jest niższa w stosunku do lesistości powiatu (30 %). Rozmieszczenie lasów w gminie
nie jest równomierne. Największy zwarty kompleks leśny położony jest w południowo wschodniej części gminy w dolinie rzeki Wiązownicy.
Wg. regionalizacji przyrodniczo - leśnej wg. Tramplera i in. [1990] lasy gminy Rusinów są
położone w VI Krainie Małopolska, II dzielnicy Łódzko - Opoczyńskiej, Mezoregionie B
Piotrkowsko – Opoczyńskim oraz III dzielnicy Radomsko – Iłżeckiej, Mezoregionie A
Równina Radomsko - Kozienicka.
22
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Rezerwat przyrody Jedlnia – utworzony został dla ochrony drzewostanów sosnowych
pochodzenia naturalnego, położony, po obu stronach szosy Radom - Kozienice w odległości
12 km od Radomia, rozciąga się w zlewni rzeki Gzówki – dopływ Pacynki, gdzie utworzono
sztuczny zbiornik wodny „Siczki”. Powierzchnia zajmowana przez Rezerwat wynosi 86, 42
ha (1,32 %).
Kozienicki Park Krajobrazowy Kozienicki Park Krajobrazowy im. Profesora Ryszarda Zaręby
wraz z otuliną - występuje północno – wschodniej części gminy. Odznacza się bogactwem i
różnorodnością. Obfitość występujących tu gatunków flory i fauny - w tym chronionej i
rzadkiej, ciekawe formy przyrody nieożywionej, liczne źródliska, cieki i oczka wodne
związane ze znacznym udziałem siedlisk żyznych, wilgotnych i bagiennych w powiązaniu z
zaznaczającym się tu dość specyficznym zróżnicowaniem form rzeźby terenu stanowią o
szczególnej cenności tego wielkoobszarowego terenu chronionego, ujętego ponadto w
znaczącym stopniu w oddzielne formy ochrony prawnej. Powierzchnia Parku wraz z otuliną
w gminie Jedlnia - Letnisko wynosi 2 929, 47 ha (44 %).
Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 - Ostoja Kozienicka (kod obszaru
PLB140013) - obejmuje m.in. obszar gminy Jedlnia - Letnisko w północno – wschodniej
części o powierzchni (2 572, 9 ha, (co stanowi ok. 39 % powierzchni) i znajduje się na
terenie bogatym w liczne elementy rzeźby pochodzenia fluwioglacjalnego: szeregiem
tarasów denudacyjnych opadających stopniowo ku dolinie Wisły, poprzedzielanych licznymi
wałami wydmowymi, pomiędzy którymi znajdują się niecki, zwykle silnie zabagnione.
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk - Puszcza Kozienicka (kod obszaru PLH 14035) obejmuje część północno - wschodnią gminy. Jest to jeden z najcenniejszych pod względem
przyrodniczym kompleksów puszczańskich w Polsce. O jego randze świadczy przede
wszystkim - wysoka różnorodność biologiczna mierzona na wszystkich poziomach:
genetycznym, gatunkowym i ekosystemowym
Na terenie gminy w miejscowości Jedlnia – Letnisko znajduje się 1 pomnik przyrody tj.:
sosna pospolita (Pinus silvestris) w Nadleśnictwo Radom Obr. Jedlnia poddz. 123.
Szczególnie chronionymi obiektami przyrodniczymi jest rzeka Drzewiczka, kompleksy gleb II
i III klasy bonitacyjnej oraz obszary leśne.
-
Główne zagrożenia i problemy:
zmiana sposobu gospodarowania na łąkach i odejście od ich wykaszania i
wypasania, co powoduje ich zakrzaczenie,
wypalanie łąk,
zagrożenia komunikacyjne występujące wzdłuż drogowych
wysoka emisja związana z lokalizacją elektrowni Kozienice
zagrożenia związane z pracami dotyczącymi odwodnienia dróg lub budową urządzeń
infrastruktury drogowej.
4.5. Hałas
Na stan akustyczny środowiska ma wpływ wiele czynników, wśród których należy wyróżnić
uwarunkowania wynikające z położenia gminy: wielkość zajmowanego obszaru, zaludnienie,
stopnień urbanizacji oraz rozwoju szlaków komunikacyjnych. Na terenie gminy występują
drogi: krajowa, wojewódzkie, powiatowe i gminne. Znaczna część tych dróg przebiega przez
tereny zabudowane, z których większość, to tereny o funkcji mieszkaniowej, wymagającej
zapewnienia komfortu akustycznego. Sąsiedztwo wymienionych dróg, jakości stanu
23
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
akustycznego środowiska powoduje, że obszary te należy sklasyfikować, jako miejsca
potencjalnego zagrożenia hałasem komunikacyjnym drogowym. Przeprowadzenie
modernizacji nawierzchni przyczyni się do znacznego polepszenia klimatu akustycznego w
obszarze gęstej zabudowy mieszkaniowej. Dalsze działania wyciszania hałasu
komunikacyjnego powinny przebiegać w kierunku poprawy stanu technicznego dróg. Na
terenie gminy występuje także hałas szynowy (kolejowy), który jest związany z
częstotliwością przejazdu składu pociągów.
Hałas emitowany przez przemysł, nie stanowi na terenie gminy dużej uciążliwości dla
środowiska i ludzi. Możliwości izolowania oraz ograniczania tego typu hałasu powinno
przyczynić się do poprawy klimatu akustycznego terenów przemysłowych.
Główne zagrożenia i problemy:
-
niekorzystne zjawisko rozszerzania się obszarów zagrożonych hałasem samochodowym
brak inwentaryzacji obszarów, na których występują przekroczenia wartości
normatywnych hałasu w środowisku, a w szczególności obszarów, na których
przekroczone są wartości progowe hałasu w środowisku.
5. Cele ochrony środowiska uznane za priorytetowe na szczeblu międzynarodowym,
krajowym i regionalnym oraz zakres i sposoby ich uwzględnienia w POŚ identyfikacja, analiza i ocena
Dla ustalenia celów projektu „Aktualizacji Programu ochrony środowiska dla gminy Jedlnia Letnisko”, nadto wykorzystano wymienione już uprzednio trzy główne i uzupełniające się
nawzajem dokumenty polityki krajowej (Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2009-2012 z
perspektywą do roku 2016, Narodowa Strategia Ochrony Środowiska na lata 2007-2015 i
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010 – Ministerstwo Środowiska, 2010 r.).
Polityka Ekologiczna Państwa zakłada, że zasadą stanowiącą nadrzędne kryterium
rozwiązań strategicznych powinna być konstytucyjna zasada zrównoważonego rozwoju,
którą należy stosować wraz z zasadami pomocniczymi i konkretyzującymi.
Dlatego należy przyjąć, że: cele ochrony środowiska w gminie Jedlnia - Letnisko oraz zasady
realizacji tych celów są w najwyższym stopniu zbieżne z odpowiadającymi im celami oraz
zasadami polityki ekologicznej ustanowionymi na poziomie międzynarodowym i krajowym.
Celem nadrzędnym polityki ekologicznej województwa mazowieckiego jest: „Ochrona
walorów przyrodniczych i poprawa standardów środowiska”
Cele główne dla Województwa Mazowieckiego :
Zmniejszenie zanieczyszczeń środowiska (dotyczy wód powierzchniowych i
podziemnych, gleb, odpadów, powietrza atmosferycznego, hałasu i promieniowania
elektromagnetycznego).
 Zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii.
 Rozwój proekologicznych form działalności w gospodarce (w szczególności w
rolnictwie, transporcie i eksploatacji kopalin).
 Utworzenie spójnego systemu obszarów chronionych, ochronę ekosystemów
cennych pod względem przyrodniczym, ochronę i rozwój ekosystemów leśnych.

24
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
 Poprawę bezpieczeństwa ekologicznego (w zakresie ochrony przed powodzią, suszą,
osuwiskami i pożarami, a także zmniejszenia ryzyka związanego z transportem
substancji niebezpiecznych oraz występowaniem awarii przemysłowych).
 Wzrost poziomu wiedzy ekologicznej (w zakresie edukacji ekologicznej).
Cele strategiczne dla Powiatu Radomskiego
Wzrost konkurencyjności gospodarki, zatrudnienia i przedsiębiorczości mieszkańców
Rozwój usług społecznych oraz tworzenie społeczeństwa obywatelskiego i
informacyjnego


Cele operacyjne dla Powiatu Radomskiego:












Likwidacja niedoborów w sferze infrastruktury technicznej oraz ochrona środowiska
przyrodniczego
Poprawa efektywności i specjalizacji sektora rolnego
Rozwój aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu
Rozwój infrastruktury turystycznej
Promocja walorów i zasobów Powiatu
Podniesienie poziomu wykształcenia, wiedzy i umiejętności praktycznych
mieszkańców
Poprawa stanu zdrowia mieszkańców oraz pomocy społecznej
Poprawa stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego
Wspieranie działań na rzecz integracji i aktywizacji prospołecznej mieszkańców
Edukacja ekologiczna i promocja proekologicznego stylu życia mieszkańców
Upowszechnienie technologii informacyjnych i komunikacyjnych
Poprawa, jakości pracy Starostwa Powiatowego w Radomiu i powiatowych
jednostek organizacyjnych
Cele polityki ekologicznej dla Powiatu Radomskiego
Cele strategiczne dla Powiatu Radomskiego w zakresie ochrony środowiska:
 Wzrost konkurencyjności gospodarki, zatrudnienia i przedsiębiorczości mieszkańców
 Rozwój usług społecznych oraz tworzenie społeczeństwa obywatelskiego
informacyjnego
i
Cele operacyjne dla Powiatu Radomskiego w zakresie ochrony środowiska:
Likwidacja niedoborów w sferze infrastruktury technicznej oraz ochrona środowiska
przyrodniczego
 Poprawa efektywności i specjalizacja sektora rolnego
 Rozwój infrastruktury turystycznej
 Promocja walorów i zasobów Powiatu
 Edukacja ekologiczna i promocja proekologicznego stylu życia mieszkańców
Cele te uwzględniają kryterium zrównoważonego rozwoju. Można stwierdzić, że przyjęte w
„Programie...” cele ochrony środowiska oraz towarzyszące mu zasady realizacji są w
wystarczającym stopniu zgodne z odpowiadającymi im celami i priorytetami polityki
ekologicznej ustanowionymi w „Strategii rozwoju województwa...”, „Strategii rozwoju powiatu
...” oraz „Planu rozwoju lokalnego gminy…”.

25
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Prócz nadrzędnych kryteriów polityki ekologicznej w projekcie Programu określono również
cele i priorytety ekologiczne, odnoszące się do zagadnień ochrony środowiska,
posiadających kluczowe znaczenie dla gminy Jedlnia - Letnisko. Poniżej zestawiono
priorytety ekologiczne w aspekcie zgodności z odpowiadającymi im priorytetami regionalnymi
i krajowymi.
Podstawę do sformułowania gminnych priorytetów ekologicznych stanowiła ocena stanu i
tendencji zmian w zakresie poszczególnych komponentów środowiska i uciążliwości oraz
analiza zagrożeń w świetle przyszłościowego rozwoju społeczno - gospodarczego gminy
Jedlnia - Letnisko, przy równoczesnym uwzględnieniu wymagań w zakresie ochrony
środowiska i racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych.
Wśród najważniejszych kryteriów, branych pod uwagę przy formułowaniu priorytetów w skali
gminy, należy wymienić:
 Wymogi wynikające z ustawy "Prawo ochrony środowiska", ustawy o odpadach i ustawy
"Prawo Wodne" oraz innych ustaw komplementarnych,
 Zgodność z celami zawartymi w Polityce Ekologicznej Państwa,
 Program Ochrony Środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2010 z
uwzględnieniem perspektywy do 2014 r. (aktualizacja),
 Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do roku 2020 (aktualizacja),
 Plan rozwoju lokalnego powiatu radomskiego na lata 2007 – 2013,
 Strategia zrównoważonego rozwoju powiatu radomskiego do 2020 roku,
 Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego,
 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Jedlnia - Letnisko – aktualizacja,
Skala dysproporcji pomiędzy aktualnym stanem środowiska, a wymaganym przez prawo.
Biorąc pod uwagę powyższe kryteria sformułowano następującą listę działań priorytetowych
w następujących obszarach:
 Ochrona powietrza atmosferycznego
 zgazyfikowania gminy
 termomodernizacji budynków jednostek organizacyjnych Gminy i użytkowników
indywidualnych
 budowy / modernizacji sieci dróg gminnych
 popularyzacji zmniejszenia zapotrzebowania na energię na korzyść np. produkcji energii z
odnawialnych zasobów energetycznych (np.: program wykorzystania biomasy do celów
grzewczych, adresowany do jednostek organizacyjnych Gminy oraz do odbiorców
indywidualnych na jej terenie
 termodernizacja obiektów jednostek organizacyjnych Gminy i użytkowników
indywidualnych
 popularyzacji ekologicznych technologii i systemów grzewczych
 modernizacja sieci elektroenergetycznej
 Ograniczenie hałasu i promieniowania elektromagnetycznego



likwidacja źródeł hałasu przez tworzenie stref wolnych od transportu, ograniczenie
szybkości ruchu
wykorzystywanie planowania przestrzennego dla rozdzielenia potencjalnych źródeł
hałasu od terenów mieszkaniowych
budowa/modernizacja nawierzchni dróg gminnych
26
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018



wprowadzanie zieleni izolacyjnej przy drogach
poprawa izolacji budynków mieszkalnych (poprzez wymianę okien)
wprowadzenie do planu miejscowego zapisów dotyczących
projektowanych obiektów promieniowania niejonizującego
istniejących
i
 Zasoby wodne i gospodarka wodno - ściekowa







budowa oczyszczalni przydomowych
rozbudowa kanalizacji sanitarnej
rozbudowa sieci wodociągowej
wykorzystanie zasobów wód podziemnych wyłącznie dla zaopatrzenia ludności w wodę
pitną
racjonalne stosowanie nawozów naturalnych i sztucznych, w celu poprawy, jakości wód
powierzchniowych i podziemnych
wspieranie budowy szczelnych zbiorników na gnojowicę i/lub gnojówkę oraz płyt
obornikowych w gospodarstwach rolnych prowadzących hodowlę zwierząt
likwidacja nielegalnych zrzutów ścieków
 Ochrona powierzchni ziemi
ochrona gleby przed erozją wietrzną i zakwaszaniem
ograniczanie spływu zanieczyszczeń azotowych ze źródeł rolniczych
popieranie rolnictwa ekologicznego i integrowanego
waloryzacja terenów pod względem ich przydatności do produkcji zdrowej żywności oraz
promocja takiej żywności,
 zagospodarowanie gleb w sposób, który odpowiada w pełni ich przyrodniczym walorom i
klasie bonitacyjnej
 zmiana istniejących gospodarstw rolnych na potrzeby agroturystyki.




 Gospodarka odpadami






zapobieganie i ograniczanie ilości wytwarzanych odpadów
wprowadzenie systemu selektywnej zbiórki odpadów w celu osiągnięcia odpowiednich
poziomów odzysku i recyklingu oraz limitów odzysku i recyklingu odpadów
uruchomienie Mobilnego Punktu Dobrowolnego Gromadzenia Odpadów
wdrożenie programu usuwania wyrobów zawierających azbest
likwidacja i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest
eliminacja praktyk nielegalnego składowania odpadów i likwidacja „dzikich wysypisk
odpadów”.
 Ochrona przyrody i zasobów naturalnych




realizacja programu zalesień
ochrona istniejących zbiorników wodnych i zachowanie istniejących terenów
podmokłych, torfowisk, oczek wodnych, itp.
wykorzystanie walorów przyrodniczych dla rozwoju agroturystyki
ochrona zasobów leśnych (utrzymanie wielofunkcyjności lasów i wzmożenie ich ochrony
oraz korzystnego oddziaływania na środowisko - zwiększenie funkcji wodochronnej i
klimatotwórczej)
27
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
 Edukacja ekologiczna i propagacja działalności proekologicznej














udział władz samorządowych i społeczeństwa w procesie edukacji ekologicznej
dostosowanie form edukacji ekologicznej do potrzeb różnych grup społecznych
popularyzacja zasad Dobrej Praktyki Rolniczej
współpraca z organizacjami pozarządowymi i lokalnymi samorządami itp.
propagacja wykorzystania alternatywnych źródeł energii i biopaliw
podnoszenie świadomości społeczeństwa związanej z występowaniem źródeł
promieniowania i ich oddziaływania (poprzez media).
organizowanie akcji promocyjnych i konkursów w zakresie efektywności energetycznej
kształtowanie proekologicznych wzorców konsumpcji w gospodarstwie domowym
prowadzących do zmniejszenia ilości odpadów i ich segregacji.
popularyzacja oszczędzania wody, ochrony przed hałasem oraz zrównoważonego
rozwoju
działania na rzecz wzrostu świadomości ekologicznej społeczności lokalnych, władz
szczebla lokalnego w zakresie zrozumienia celów ochrony przyrody i różnorodności
biologicznej,
stałe podejmowanie działań informacyjnych, promocyjnych, edukacyjnych w formie
audycji i publikacji podnoszenie świadomości mieszkańców gminy w dziedzinie ochrony
środowiska poprzez prowadzenie kampanii informacyjno – edukacyjnej w środkach
masowego przekazu, kursów, szkoleń, wystaw, konkursów, imprez masowych m.in.
upowszechnienie w społeczeństwie wiedzy o ochronie przyrody i lasów, jak też roli
zadrzewień
współpraca z sąsiednimi gminami w zakresie ochrony środowiska
promocja agroturystyki i turystyki (produktu gminy).
6. Analiza poprawności określenia stanu aktualnego w projekcie Planu gospodarki
odpadami dla gminy Jedlnia - Letnisko
6.1. Odpady komunalne
W wielu gospodarstwach domowych na terenach wiejskich odpady segregowane są z
przeznaczeniem na:
- kompost – odpady kuchenne, z uprawy polowej, przydomowych działek,
- do spalania w warunkach domowych – odpady z tworzyw sztucznych, tkaniny, papier itp.
W grupie odpadów gospodarskich znajdują się również odpady niebezpieczne typu:
opakowania po lekach, środki medyczne, opatrunkowe, opakowania i resztki środków
chemicznych i ochrony roślin. Ich unieszkodliwianie w sposób gospodarski, w przydomowych
Odpady komunalne wytwarzane w gospodarstwach domowych na terenie gminy Jedlnia Letnisko są zbierane przede wszystkim przez PWNS Almax Sp. z o.o. ul. Wrocławska 3, 26
– 600 Radom i poddawane procesowi odzysku i unieszkodliwiania głównie na terenie
województwa mazowieckiego.
Niesegregowane odpady komunalne wytwarzane na terenie gminy Jedlnia - Letnisko w
gospodarstwach domowych są gromadzone w workach z tworzywa sztucznego (kolor
czarny) o poj. 120 dm3 oraz w pojemnikach indywidualnych o poj. 120 – 240 dm3.
Odpady w pobliżu obiektów infrastruktury (cmentarze) gromadzone są w kontenerach o poj.
1,1 – 7m 3. Odpady z obiektów infrastruktury są odbierane przez PWNS Almax Sp. z o.o. ul.
28
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Wrocławska 3, 26 – 600 Radom oraz Miejski Zakład Usług Komunalnych – Pionki ul.
Zakładowa 7, 26 670 Pionki.
W ramach selektywnej zbiórki na terenie gminy Jedlnia - Letnisko ze strumienia odpadów
komunalnych zbierane są przede wszystkim następujące rodzaje odpadów: papier i tektura,
tworzywa sztuczne, szkło, metale, a także odpady wielkogabarytowe.
Selektywna zbiórka odpadów na terenie gminy Jedlnia - Letnisko prowadzona jest przez
PWNS Almax ul. Wrocławska 3, 33-300 Nowy Sącz. Odpady selektywnie zbierane na terenie
gminy systemem workowym, jako frakcja sucha przy udziale worków z tworzywa sztucznego
(poj. 120 dm3) trafiają do P.P.H.U. Radkom Sp. z o.o. w Radomiu ul. Witosa 76, 26 – 600
Radom oraz Zakładu Segregacji i Odzysku Odpadów „ALMAX” o/Skarżysko – Kamienna).
Odpady wielkogabarytowe zbierane są akcyjnie poprzez wystawki organizowane w
określonych terminach na terenie gminy przez przewoźnika.
Największy udział odpadów komunalnych zebranych w sposób selektywny - 47% przypada
na papier i tekturę, natomiast najmniejszy - 1 % na metale. Udział wysegregowanych
odpadów komunalnych w stosunku do zebranych ogólnie w analizowanym okresie waha się
od 7,87 % (2008 r.) do 16,16 % (2010 r.)
Tabela 5. Ilość zebranych odpadów w wyniku selektywnej zbiórki na terenie gminy
Jedlnia - Letnisko w 2010 roku
Lp.
Rodzaj odpadu
1
Szkło
2
Papier i makulatura
3
Tworzywa sztuczne
3
Metale
Proces odzysku
2010
5,3
Recykling
18,14
16,56
1
Razem
41
Źródło; UG Jedlnia - Letnisko
Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych
Na terenie gminy Jedlnia - Letnisko jest prowadzona zbiórka odpadów niebezpiecznych ze
strumienia odpadów komunalnych w ograniczonym zakresie tj. zużyty sprzęt elektryczny i
elektroniczny. Według prognoz na tym terenie wytworzono w 2010 roku 19 Mg odpadów
niebezpiecznych, wśród których mogą znajdować się przeterminowane leki i termometry
rtęciowe. Odpady we wspomnianym rodzaju były zbierane w 2008 i 2009 roku. Odpady te
mogą trafiać także do strumienia odpadów komunalnych
Odpady opakowaniowe
Na terenie gminy w sposób selektywny zebrano odpady opakowaniowe w 2010 roku w ilości
41 Mg. Niski poziom i udział odzysku odpadów opakowaniowych w stosunku do ogólnie
zebranych odpadów komunalnych tj. ok. 5 % wskazuje, iż znaczna część z nich jest
zagospodarowywana przez mieszkańców we własnym zakresie m.in. poprzez spalanie w
instalacjach grzewczych, a także trafiają do pojemników (worków) na zmieszane odpady
komunalne.
Odpady wielkogabarytowe
Na terenie gminy jest prowadzona zbiórka odpadów wielkogabarytowych. W 2010 roku
zebrano 3,60 Mg takich odpadów..
29
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
6.2. Odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne
Odpady medyczne i weterynaryjne
Wg informacji UG Jedlnia - Letnisko odpady tego rodzaju są odbierane z Zakładu Opieki
Zdrowotnej w Jedlni - Letnisko przez podmiot uprawniony i wywożone celem
unieszkodliwiania poza teren gminy. Na terenie gminy ilość wytworzonych odpadów
medycznych w placówkach opieki zdrowotnej w latach 2007 – 2010 waha się od 303 kg do
162 kg, co wykazuje spadek o 141 kg.
Podobnie odpady weterynaryjne wytwarzane w gabinecie weterynaryjnym w Jedlni –
Letnisko są odbierane przez podmiot uprawniony i wywożone do unieszkodliwiania poza
teren gminy. Ilość wytworzonych odpadów weterynaryjnych waha się od 30 kg (2007 r.) do
48 kg (2010r.) i wykazuje wzrost o 18 kg .
Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (również sprzęt zawierający substancje
zubożające warstwę ozonową)
Na terenie gminy jest prowadzona zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
W 2008 roku zebrano 19 Mg, a w 2009 roku 4,88 Mg, co wykazuje spadek o 14,12 Mg.
Mieszkańcy gminy Jedlnia - Letnisko mogą bezpłatnie oddawać elektrośmieci podczas
prowadzonej okresowo zbiórki przez P.W.N.S.”Almax” ul. Wrocławskiej 6 26 - 600 Radom.
Odpady zawierające azbest
Znaczący korzystny wpływ na zdrowie i życie ludzi będzie mieć realizacja Programu
usuwania azbestu. Wg. UG Jedlnia - Letnisko na terenie gminy znajduje się ok. 365 783 m2
płyt azbestowo – cementowych. Demontażem, odbiorem i transportem azbestu mogą
zajmować się przede wszystkim jednostki posiadające stosowne pozwolenia w zakresie
gospodarki odpadami remontowymi zawierającymi azbest. W przypadku demontażu azbestu
w gospodarstwach domowych mogą to zadanie realizować właściciele nieruchomości po
uprzednim przeszkoleniu i zastosowaniu odpowiednich środków technicznych (prace te będą
wykonywane incydentalnie). Azbest (o kodach 170601* i 170605*) usunięty z terenu gminy
Jedlnia - Letnisko, będzie trafiał na składowisko odpadów niebezpiecznych poza terenem
gminy.
Wyeksploatowane pojazdy i opony
Na koniec 2010 roku zostało wyrejestrowanych 118 szt. (wraków) pojazdów. Ilość wraków
samochodowych będzie rosła w związku z dużą liczbą starych samochodów sprowadzanych
do Polski z Europy Zachodniej.
Wraki samochodowe są złomowane przez wyspecjalizowane firmy. W powiecie radomskim
znajdują się podmioty, które posiadają uprawnienia Marszałka Województwa Mazowieckiego
do wydawania zaświadczeń niezbędnych do wyrejestrowania samochodu.
Baterie i akumulatory
Ze względu na oddawanie tego typu odpadów w rozproszonych punktach sprzedaży
(oddanie starego akumulatora przy zakupie nowego) w tym na terenie gminy brak jest
danych dotyczących ilości wytworzonych odpadów tego rodzaju. Nadto na terenie gminy jest
zorganizowanego systemu zbiórki zużytych baterii.
Oleje odpadowe
30
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Wymiana przepracowanych olei jest realizowana przez podmioty w rozproszeniu zajmujące
się obsługą pojazdów na terenie gminy i poza jej granicami, stąd brak jest danych
ilościowych.
Przeterminowane pestycydy
Opakowania po środkach ochrony roślin trafiają na terenie gminy do strumienia odpadów
komunalnych. W związku z zapisami ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych,
producenci i importerzy są zobowiązani do odebrania tych opakowań. Ze względu na brak
zbiórki opakowań po środkach ochrony roślin na terenie gminy brak jest danych o ich ilości.
Odpady zawierające PCB
Na terenie gminy nie zinwentaryzowano odpadów zawierających PCB.
Odpady pozostałe
Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych
Wg. szacunku na terenie gminy w 2010 roku zostało wytworzono 145 Mg odpadów
budowlanych. Gmina nie posiada danych dotyczących ilości wytwarzanych odpadów
budowlanych, gdyż najczęściej zagospodarowywane są one przez samych wytwórców na
inne cele budowlane.
Osady ściekowe
Wg. przekazanej informacji przez UG Jedlnia - Letnisko z terenu gminy wywożono do
unieszkodliwiania osady ściekowe poza teren gminy tj. do P.P.H.U Radkom Sp. z o.o. w
Radomiu. Na podstawie informacji UG Jedlnia - Letnisko w 2008 roku wytworzono
największą ilość tych odpadów - 41 Mg.
Odpady specyficzne
Na obszarze gminy zbiórką, transportem i unieszkodliwianiem padłych zwierząt zajmuje
firma AMBA Sp. z o.o. w Radzanowie ul. Siemiątkowskiego 27, na podstawie umowy
zawartej z Urzędem Gminy. W latach 2007 – 2010 zebrano 20 szt. padłych zwierząt.
6.3. Instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów
Na terenie gminy brak jest instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów. W
miejscowości Cudnów znajduje się zamknięte składowisko odpadów, które jest poddane
procesowi rekultywacji.
7. Analiza skutków środowiskowych aktualnego stanu gospodarki odpadami
Analiza skutków środowiskowych, jakie może powodować aktualny stan gospodarki
odpadami, została przeprowadzona osobno dla odpadów komunalnych i odpadów
niebezpiecznych oraz innych niż niebezpieczne.
31
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
7.1. Odpady komunalne
Na terenie gminy liczba nieruchomości, które posiadały zawarte umowy na odbiór odpadów
komunalnych, co stanowiło ok. 39 % nieruchomości na terenie gminy na koniec 2008 roku, a
na koniec 2010 roku 41 %.
Ponadto w gminie funkcjonuje system selektywnej zbiórki odpadów „u źródła” – zbierane są
odpady opakowaniowe z tworzyw sztucznych, szkła, papieru i metalu. Zbiórka odbywa
poprzez worki z tworzywa sztucznego o poj. 120 dm3 oraz pojemniki indywidualne o poj. 120
– 240 dm3.
Na terenie gminy jest prowadzona odrębna zorganizowana selektywna zbiórka odpadów
takich jak odpady wielkogabarytowe oraz zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny.
Analiza stanu obecnego gospodarki odpadami pozwala na przedstawienie wniosków:
- zmniejszenie ilości odpadów komunalnych trafiających na składowisko poprzez
selekcję odpadów „u źródła”,
- zwiększenia ilości odzyskiwanych surowców wtórnych z odpadów metalowych,
szklanych, plastikowych i papieru (w wyniku wstępnej segregacji „ u źródła” i
segregacji wtórnej RZGO),
- odzysk, do poziomu limitów odzysku i recyklingu, odpadów ulegających biodegradacji
i opakowaniowych,
- wydzielanie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych (w
wyniku przeprowadzanej segregacji wtórnej, w tym poprzez Mobilny Punkt
Dobrowolnego Gromadzenia Odpadów),
- eliminacji odpadów niebezpiecznych (tj.; azbest, akumulatory, sprzęt AGD, opony
itp.) trafiających na „dzikie wysypiska”. Cel ten zostanie osiągnięty po
przeprowadzeniu akcji informacyjnej wśród mieszkańców gminy oraz poprzez
dogodną lokalizację punktu zbierania odpadów, w tym niebezpiecznych i
wprowadzenie odbioru tego rodzaju odpadów systemem „na telefon”.
- zmniejszenia emisji metanu do atmosfery (kompostowanie odpadów i ich
zagospodarowywanie, kierowanie resztek odpadów ulegających biodegradacji do
RZGO).
7.2. Odpady niebezpieczne i inne niż niebezpieczne
Na terenie gminy nie ma zlokalizowanych żadnych składowisk odpadów niebezpiecznych,
ani innych instalacji do odzysku i unieszkodliwiana odpadów niebezpiecznych.
Do odpadów niebezpiecznych zakwalifikowano: przeterminowane lekarstwa, termometry
rtęciowe, świetlówki, baterie, rozpuszczalniki, kwasy i alkalia, środki ochrony roślin, farby itp.
– poddawane głównie unieszkodliwianiu poprzez spalanie w instalacjach poza granicami
powiatu.
Natomiast do odpadów innych niż niebezpieczne zaliczono:
- zużyte opony – odzyskiwane są w procesie współspalania w instalacjach poza granicami
powiatu,
- odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury
drogowej – w większości poddawane są procesom odzysku,
- odpady opakowaniowe – poddawane w większości procesom odzysku.
32
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Możliwe niepożądane skutki dla środowiska określone na podstawie diagnozy stanu
środowiska projektu Aktu. PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko dla odpadów niebezpiecznych i
innych niż niebezpieczne to:
- zanieczyszczenie gleb i wód związkami zawartymi w odpadach niebezpiecznych –
nieprawidłowe postępowanie z wytwarzanymi odpadami niebezpiecznymi,
- zanikanie warstwy ozonu – niewystarczająca ilość instalacji do demontażu i odzysku CFC z
urządzeń,
- wykorzystywanie zasobów naturalnych – brak technologii wykorzystujących odpady w
procesie produkcyjnym.
8. Analiza i ocena potencjalnych oddziaływań na środowisko zadań ujętych w
projekcie Programu ochrony środowiska i Planu gospodarki odpadami dla gminy
Jedlnia - Letnisko
Po analizie projektu „Aktualizacja Programu ochrony środowiska dla gminy Jedlnia –
Letnisko i projektu „Aktualizacja Planu gospodarki odpadami dla gminy Jedlnia – Letnisko”
na podstawie listy działań priorytetowych zidentyfikowano rodzaje przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko. Wszystkie przedsięwzięcia charakteryzują się
ograniczonym terytorialnie oddziaływaniem na środowisko, głównie lokalnym. Ich
oddziaływanie będzie skutkowało poprawą stanu środowiska na danym terenie.
W tabeli 6 przedstawiono listę przedsięwzięć priorytetowych gminy Jedlnia - Letnisko na lata
2011 – 2018
Tabela 6. Lista przedsięwzięć priorytetowych gminy Jedlnia - Letnisko na lata 2011 –
2018
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
11.
12.
Opis przedsięwzięcia
Budowa/modernizacja dróg gminnych w miejscowościach:
Jednia - Letnisko
Cudnów
Maryno
Gzowice
Myśliszewice
Groszowice
Rajec Szlachecki
Rajec Poduchowy
Natolin
Sadków
Sadków Górki
Lasowice
Budowa ciągów pieszych przy drogach gminnych/powiatowych
Modernizacja oświetlenia ulicznego w miejscowościach:

Jedlnia Letnisko

Sadków

Siczki

Rajec Szlachecki
Rajec Poduchowny
Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowościach:
Jedlnia Letnisko
Modernizacja oczyszczalni ścieków
Budowa systemu przyzagrodowych oczyszczalni ścieków na
terenach pozbawionych kanalizacji
Budowa i modernizacja stacji uzdatniania wody
Rozwój selektywnej zbiórki odpadów w gminie
Rozbudowa sieci gazociągowych na terenie gminy
Opracowanie założeń do planu zaopatrzenia gminy w energię
elektryczną
33
Jednostka odpowiedzialna
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Zakład gazowniczy
Wójt Gminy
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
13.
14.
15.
Rozwój selektywnej zbiórki odpadów w gminie
Realizacja programu eliminowania wyrobów zawierających
azbest wraz z wymianą na nowe pokrycia
Uruchomienie i eksploatacja Punktu Dobrowolnego
Gromadzenia Odpadów
Wójt Gminy
Wójt Gminy, właściciele
Wójt Gminy,
16.
Zwiększanie odzysku odpadów w wyniku wstępnej segregacji
Wójt Gminy
17.
Inwentaryzacja i likwidacja „dzikich wysypisk” na terenie gminy
Wójt Gminy
18.
Monitoring składowiska odpadów w Cudnowie
Wójt Gminy
19.
20.
21.
22.
23.
24.
Objęcie wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym
systemem zbierania ( w tym selektywnie) odpadów
komunalnych
Monitoring systemu gospodarki odpadami
Zbiórka padłych zwierząt
Podnoszenie świadomości w zakresie prawidłowych sposobów
postępowania z odpadami komunalnymi
Rozwój i ujednolicenie systemów zbierania zużytych olejów
odpadowych ze źródeł rozproszonych, w tym od ludności
Zalesienie gruntów na terenie gminy
32.
Organizowanie szkoleń w celu pozyskiwania środków na
inwestycje związane z ochroną środowiska
Opracowanie planu szkoleń i kursów dla popularyzacji rolnictwa
ekologicznego
Organizowanie szkoleń i kursów z zakresu rolnictwa
ekologicznego
Opracowanie gminnego programu wspierania modernizacji
gospodarstw dla potrzeb agroturystyki
Realizacja gminnego programu wspierania modernizacji
gospodarstw dla potrzeb agroturystyki
Poprawa, jakości produktów w gospodarstwach ekologicznych –
uzyskanie odpowiednich certyfikatów
Opracowanie gminnego programu restrukturyzacji produkcji
rolnej
Realizacja gminnego programu restrukturyzacji produkcji rolnej
33.
Analiza możliwości rozwoju przetwórstwa w gminie
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
35.
Organizacja dla rolników szkoleń, warsztatów i seminariów z
zakresu działań grup producenckich
Opracowanie programu promowania produkcji ekologicznej
36.
Promowanie zasad Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej
37.
Promocja agroturystyki i turystyki aktywnej
34.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
Realizacja gminnego programu promowania produkcji
ekologicznej
Opracowanie raportu o stanie bazy turystyczno-rekreacyjnej na
terenie gminy
Opracowanie gminnego planu wspierania obszarów
atrakcyjnych turystycznie
Realizacja gminnego planu wspierania obszarów atrakcyjnych
turystycznie
Promocja lokalnych produktów i atrakcji turystycznych
Tworzenie i rozwój produktu turystycznego wokół lokalnych
atrakcji turystycznych
Wyznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego nowych terenów turystycznych i rekreacyjnych,
z zachowaniem zasad ochrony środowiska naturalnego
Wspieranie budowy centrum rekreacji i sportu w oparciu o
zbiornik Siczki
Realizacja programów edukacyjnych dla dzieci, młodzieży i
dorosłych w zakresie racjonalnego korzystania z zasobów
przyrodniczych, kształtowania środowiska naturalnego i jego
ochrony
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
ODR, Wójt Gminy
ODR, Wójt Gminy
Wójt Gminy
Rolnicy
Rolnicy
Wójt Gminy
Rolnicy
Wójt Gminy
ODR, Wójt Gminy
ODR, Wójt Gminy
ODR, Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Rolnicy, Wójt Gminy
Rolnicy, Wójt Gminy
Wójt Gminy
Wójt Gminy
Starostwo Powiatowe, Wójt
Gminy
Dla wszystkich przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych
uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o
34
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. 2004 Nr 257 poz. 2573 z późn. zm.), nakładają
obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko i sporządzenia raportu o
oddziaływaniu na środowisko, a przedsięwzięcia, które mogą oddziaływać na środowisko
mogą mieć nałożony obowiązek przeprowadzenia oceny i sporządzenia raportu. Raporty
oddziaływania na środowisko dot. poszczególnych zadań inwestycyjnych, które mogą
wskazywać działania wariantowe.
Wymienione w powyższej tabeli działania wynikają w większości z konieczności spełniania
zarówno krajowych wymagań prawnych, jak i wymagań międzynarodowych m. in.
wynikających z wymgów Unii Europejskiej.
9. Określenie, analiza i ocena stanu środowiska
przewidywanym znaczącym oddziaływaniem
na
obszarach
objętych
Zadaniem aktualizacji proj. Aktu POŚ i PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko jest przedstawienie
zakresu działań koniecznych dla zapewnienia ochrony środowiska. Głównym celem
Prognozy jest określenie możliwych skutków i oddziaływań na środowisko, jakie mogą
wystąpić w wyniku realizacji aktualizacji proj. POŚ i PGO.
Tabela 7. Matryca wpływów zagadnień na poszczególne elementy ochrony środowiska
Obszary Natura 2000
Różnorodność
biologiczna
Ludzie
Zwierzęta
Rośliny
Wody
Powietrze
Powierzchnia ziemi
Krajobraz
Klimat
Zasoby naturalne
Zabytki
Dobra mineralne
Zagadnienie
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
Opracowanie założeń do planu
zaopatrzenia gminy w energię
elektryczną
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
Rozbudowa sieci gazociągowych na
terenie gminy
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
Opracowanie programu popularyzacji
budowy nowoczesnych ekologicznych
kotłowni
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
Kierunek działań
Budowa/modernizacja dróg gminnych w
miejscowościach :
Ochrona
powietrza
atmosferycznego
Jednia - Letnisko
Cudnów
Maryno
Gzowice
Myśliszewice
Groszowice
Rajec Szlachecki
Rajec Poduchowy
Natolin
Sadków
Sadków Górki
Lasowice
Budowa ciągów pieszych przy drogach
gminnych/powiatowych
Modernizacja oświetlenia ulicznego w
miejscowościach:

Jedlnia Letnisko

Sadków

Siczki

Rajec Szlachecki
Rajec Poduchowny
35
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Modernizacja kotłowni ciepłowniczych w
obiektach jednostek organizacyjnych
Gminy
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
Budowa kotłowni ekologicznych w
obiektach jednostek organizacyjnych
Gminy
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
Modernizacja systemów grzewczych w
budynkach jednostek organizacyjnych
gminy
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
Budowa i modernizacja tras rowerowych
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
Termodernizacja budynków jednostek
organizacyjnych Gminy
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
Termodernizacja
budynków
gospodarstwach indywidualnych
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
*
*
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
+
*
*
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
+
*
+
+
*
+
+
+
+
+
*
*
*
+
*
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
*
+
*
+
+
*
+
+
+
+
+
*
*
*
+
*
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
*
+
*
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
*
+
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
w
Budowa kotłowni ekologicznych w
gospodarstwach indywidualnych
Budowa/modernizacja dróg gminnych w
miejscowościach:
Ograniczanie
hałasu
Jednia - Letnisko
Cudnów
Maryno
Gzowice
Myśliszewice
Groszowice
Rajec Szlachecki
Rajec Poduchowy
Natolin
Sadków
Sadków Górki
Lasowice
Wprowadzania zieleni izolacyjnej przy
drogach
Budowa sieci kanalizacyjnej w
miejscowości:
Jedlnia Letnisko
Budowa i modernizacja oczyszczalni
Zasoby wodne
ścieków
i gospodarka
wodno - ściekowa Budowa systemu przyzagrodowych
oczyszczalni ścieków na terenach
pozbawionych kanalizacji
Budowa
i
modernizacja
stacji
uzdatniania wody
Opracowanie planu szkoleń i kursów dla
Ochrona
popularyzacji rolnictwa ekologicznego
powierzchni ziemi
Organizowanie szkoleń i kursów z
zakresu rolnictwa ekologicznego
Poprawa, jakości produktów w
gospodarstwach ekologicznych –
uzyskanie odpowiednich certyfikatów
Opracowanie gminnego programu
restrukturyzacji produkcji rolnej
36
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Realizacja gminnego programu
restrukturyzacji produkcji rolnej
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
+
*
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
+
*
*
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
+
Uruchomienie i eksploatacja Mobilnego
Punktu Dobrowolnego Gromadzenia
Odpadów
+
*
+
*
*
*
*
+
+
+
*
*
+
Zwiększanie odzysku odpadów w
wyniku wstępnej segregacji
+
*
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
+
Likwidacja „dzikich wysypisk” na terenie
gminy
Monitoring składowiska odpadów w
Cudnowie
Objęcie wszystkich mieszkańców gminy
zorganizowanym systemem zbierania (
w tym selektywnie) odpadów
komunalnych
Monitoring systemu gospodarki
odpadami
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
*
*
+
*
*
*
+
+
+
+
*
*
+
Zbiórka padłych zwierząt
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
Podnoszenie świadomości w zakresie
prawidłowych sposobów postępowania z
odpadami komunalnymi
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
Rozwój i ujednolicenie systemów
zbierania zużytych olejów odpadowych
ze źródeł rozproszonych, w tym od
ludności
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
*
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
Promowanie zasad Kodeksu Dobrej
Praktyki Rolniczej
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
Realizacja gminnego programu
promowania produkcji ekologicznej
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
Analiza możliwości rozwoju
przetwórstwa w gminie
Realizacja zadań ujętych
gospodarki odpadami
w
planie
Realizacja programu eliminowania
wyrobów zawierających azbest wraz z
wymianą na nowe pokrycia
Gospodarka
odpadami
Rozwój istniejących systemów zbierania
małogabarytowych
baterii
i
akumulatorów ze źródeł rozproszonych,
w tym od ludności
Inwentaryzacja terenów pod zalesienia
Opracowanie uproszczonych planów
Ochrona przyrody
urządzania lasów
i zasobów
Zalesienie gruntów na terenie gminy
naturalnych
Edukacja
ekologiczna i
propagacja
działalności
proekologicznej
Wspieranie budowy centrum rekreacji i
sportu w oparciu o zbiornik Siczki
Organizacja dla rolników szkoleń,
warsztatów i seminariów z zakresu
działań grup producenckich
Opracowanie programu promowania
produkcji ekologicznej
Promocja agroturystyki i turystyki
aktywnej
37
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Opracowanie raportu o stanie bazy
turystyczno-rekreacyjnej na terenie
gminy
Opracowanie gminnego planu
wspierania obszarów atrakcyjnych
turystycznie
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
*
*
+
+
+
+
+
+
*
*
*
*
*
+ wpływ pozytywny, - wpływ negatywny, * brak wpływu
W ramach podsumowania należy zaznaczyć, że wpływ realizacji celów proj. Aktu. Programu
i Planu, poprzez konkretne zadania, mają charakter pozytywny. Poszczególne kierunki
działań mogą w różnym stopniu oddziaływać na środowisko, jednak w efekcie prognozuje się
poprawę, jakości środowiska i jego funkcjonowania.
Jedną z ważniejszych inwestycji na terenie gminy Jedlnia - Letnisko dla poprawy, jakości
środowiska będzie przede wszystkim przeprowadzanie inwestycji w zakresie gospodarki
wodno - ściekowej. Dotyczy to rozbudowy kanalizacji.. Inwestycje te przyczynią się do
wydłużenia sieci kanalizacyjnej. Działanie takie bez wątpienia przyczyni się do poprawy,
jakości środowiska w gminie.
Następną grupę zadań inwestycyjnych w gminie stanowią zadania zmierzające do poprawy
infrastruktury drogowej. Wymienia się działania polegające na przebudowie dróg gminnych.
Są to inwestycje wykazujące nieznaczne negatywne oddziaływanie na środowisko, jedynie w
fazie realizacji prac drogowych. Drogi z poprawioną nawierzchnią, w fazie eksploatacji,
stanowią źródło zanieczyszczeń znacznie mniej uciążliwe dla środowiska w porównaniu ze
stanem wcześniejszym. Ograniczeniu ulegają szczególnie emisje hałasu i wibracji.
Usprawnienie płynności ruchu w sieci dróg może doprowadzić do zmniejszenia emisji
zanieczyszczeń do powietrza.
Racjonalna gospodarka oraz prowadzenie selektywnej zbiórki i odzysk surowców m.in. w
MPDGO, stanie się także przyczyną poprawy, jakości środowiska, a szczególnie powierzchni
ziemi, na terenie gminy. Poza tym istnieje szansa, że likwidacja „dzikich” wysypisk stanie się
skuteczną metodą ochrony środowiska. Istotnym zadaniem gminy są działania zmierzające
do bezpiecznego usunięcia azbestu i wyrobów zawierających azbest.
 Oddziaływanie na środowisko ww. inwestycji na wszystkie formy ochrony
przyrody (Dz. U. z 2004 r. nr 92. poz. 880 ze zm.)
Na terenie gminy Jedlnia - Letnisko znajdują się:
- Kozienicki Park Krajobrazowy
- Rezerwat przyrody Jedlnia
- Obszar Natura 2000 Ostoja Kozienicka PLB 140013
- Obszar Natura 2000 Puszcza Kozienicka PLB 140035
- użytki ekologiczne
- pomnik przyrody
Tabela 8. Inwestycje mogące mieć wpływ na poszczególne formy ochrony przyrody
Formy ochrony
przyrody
 Rezerwat
Występowanie form
ochrony przyrody w
promieniu 500 m od
planowanych
przedsięwzięć
Planowane inwestycje
Budowa/modernizacja dróg
gminnych
Występuje
38
Oddziaływanie inwestycji na
obszary chronione
Bezpośrednie działanie na
środowisko inwestycji przewiduje
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
przyrody Jedlnia
 Kozienicki Park
Krajobrazowy
 Rezerwat przyrody
Jedlnia
 Obszar Natura 2000
Ostoja Kozienicka
 Obszar Natura 2000
Puszcza Kozienicka
Budowa sieci kanalizacyjnej
Występuje
się jedynie w fazie prowadzonych
prac. Po zakończeniu i
uprzątnięciu terenu
prowadzonych prac nie
przewiduje się negatywnego
oddziaływania na środowisko
Bezpośrednie działanie na
środowisko inwestycji przewiduje
się jedynie w fazie prowadzonych
prac. Po zakończeniu i
uprzątnięciu terenu
prowadzonych prac nie
przewiduje się negatywnego
oddziaływania na środowisko.
Większość zapisanych w proj. aktu. Programu ochrony środowiska inwestycji jest obecnie w
fazie koncepcji – brak jesz szczegółowych rozwiązań technologicznych, zakresu prac itp. W
związku z powyższym nie ma możliwości przeprowadzenia szczegółowej analizy
oddziaływania na środowisko. Dla inwestycji mogących znacząco oddziaływać na
środowisko zostaną sporządzone raporty oddziaływania na środowisko, w chwili, kiedy
będzie wykonana dokumentacja techniczna i ustalony zakres inwestycji.
- Oddziaływanie planowanych przedsięwzięć na użytki ekologiczne
Na terenie gminy Jedlnia - Letnisko w miejscowościach: Siczki i Gzowice-Kolonia znajdują
się dwa użytki ekologiczne W wyniku przeprowadzenia planowanych inwestycji nie zostaną
naruszone pomniki przyrody na terenie gminy Jedlnia - Letnisko. Żadna z inwestycji nie
będzie prowadzona w pobliżu tych użytków, negatywne oddziaływania nie obejmą w/w
obiektów.
- Oddziaływanie planowanych przedsięwzięć na pomniki przyrody
Na terenie gminy Jedlnia - Letnisko w miejscowości Jedlnia - Letnisko znajduje się pomnik
przyrody tj.:
- sosna pospolita (Pinus silvestris) w Nadleśnictwo Radom Obr. Jedlnia poddz. 123
W wyniku przeprowadzenia planowanych inwestycji nie zostanie naruszony pomnik przyrody
na terenie gminy Jedlnia - Letnisko. Żadna z inwestycji nie będzie prowadzona w pobliżu
tego pomnika, negatywne oddziaływania nie obejmą w/w obiektu.
- Oddziaływanie planowanych inwestycji na formy ochrony przyrody

Budowa sieci kanalizacyjnej
Ogólny efekt ekologiczny jest pozytywny, gdyż w przypadku rozbudowy sieci kanalizacyjnej
występują następujące pozytywne oddziaływania na środowisko:
- zmniejszenie zanieczyszczenia wód powierzchniowych i gruntowych, a tym samym
poprawa, jakości tych wód,
- zmniejszenie zagrożenia zdrowia publicznego, chorób społecznych, ich kosztów i
skutków ekonomicznych spowodowanych używaniem wody złej, jakości.
Realizacja prac budowlanych, przy zachowaniu obowiązujących norm, przepisów oraz uwag
i zaleceń poszczególnych dysponentów uzbrojenia terenu, pozwoli na ograniczenie bądź na
zminimalizowanie negatywnego oddziaływania na środowisko. Większość zakłóceń w
środowisku naturalnym zniknie po ustaniu robót i uprzątnięciu terenu.
39
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018

Budowa / modernizacja dróg gminnych
Istniejące drogi były budowane w czasie, gdy przepisy prawne nie stanowiły wymagań w
zakresie ochrony środowiska i spełnienie wszystkich aktualnie obowiązujących wymogów
środowiska jest ograniczone. Planowana budowa / modernizacja dróg na terenie gminy
będzie spełniała standardy uwzględniające ochronę środowiska.
- Przewidywane znaczące oddziaływania na środowisko,w tym na obszar Natura 2000
inwestycji na terenie gminy
Oddziaływanie przedsięwzięć inwestycyjnych w rejonie objętych obszarem Natura 2000 na
siedliska „Puszcza Kozienicka” przedstawia tabela 9
Tabela 9. Oddziaływanie przedsięwzięć inwestycyjnych na siedliska w rejonie
proponowanego obszaru Natura 2000 „Puszcza Kozienicka”4
Występowanie siedliska w
promieniu 200 m od planowanych
przedsięwzięć
Oddziaływanie
przedsięwzięć
inwestycyjnych na
siedlisko w fazie budowy
Oddziaływanie
przedsięwzięć
inwestycyjnych na
siedlisko w fazie
eksploatacji
Wydmy śródlądowe z
murawami napiaskowymi
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Starorzecza i naturalne
eutroficzne zbiorniki wodne
ze zbiorowiskami z
Nympheion, Potamion
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Górskie i niżowe murawy
bliźniczkowe (Nardion - płaty
bogate florystycznie)
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nazwa siedliska
Zmiennowilgotne łąki
trzęślicowe (Molinion)
Ziołorośla górskie
(Adenostylion alliariae) i
ziołorośla nadrzeczne
(Convolvuletalia sepium)
Niżowe i górskie świeże łąki
użytkowane ekstensywnie
(Arrhenatherion elatioris)
Torfowiska wysokie z
roślinnością torfotwórczą
(żywe)
Torfowiska wysokie
zdegradowane, lecz zdolne
do naturalnej i stymulowanej
regeneracji
Torfowiska przejściowe i
trzęsawiska (przeważnie z
roślinnością z ScheuchzerioCaricetea
Obniżenia na podłożu
torfowym z roślinnością ze
związku Rhynchosporion
Górskie i nizinne torfowiska
zasadowe o charakterze
młak, turzycowisk i
mechowisk
Grąd środkowoeuropejski i
subkontynentalny (GalioCarpinetum, TilioCarpinetum)
4
http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/dane/pdf/pl/PLH140035.pdf
40
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Bory i lasy bagienne
(Vaccinio uliginosi-Betuletum
pubescentis, Vaccinio
uliginosi-Pinetum, Pino
Łęgi wierzbowe, topolowe,
olszowe i jesionowe
(Salicetum albo-fragilis,
Populetum albae, Alnenion
Łęgowe lasy dębowowiązowo-jesionowe (FicarioUlmetum)
Ciepłolubne dąbrowy
(Quercetalia pubescentipetraeae)
Wyżynny jodłowy bór
mieszany (Abietetum
polonicum)
Sosnowy bór chrobotkowy
(Cladonio-Pinetum i
chrobotkowa postać
Peucedano-Pinetum)
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Nie występuje
Brak oddziaływania
Brak oddziaływania
Jest to jeden z najcenniejszych pod względem przyrodniczym kompleksów puszczańskich w
Polsce. O jego randze świadczy przede wszystkim - wysoka różnorodność biologiczna
mierzona na wszystkich poziomach: genetycznym, gatunkowym i ekosystemowym.
Występuje tu szereg siedlisk przyrodniczych oraz gatunków chronionych i zagrożonych
wymarciem w skali kraju i kontynentu.
Siedliska przyrodnicze
Wizytówką Puszczy Kozienickiej są endemiczne wyżynne jodłowe bory mieszane Abietetum
polonicum, które na tym terenie uznawane są za postać kresową. Oprócz niekwestionowanej
wartości przyrodniczej mają one olbrzymie znaczenie biogeograficzne i syntaksonomiczne.
Jednym z najważniejszych i jednocześnie zajmującym największą powierzchnie w Puszczy
Kozienickiej siedliskiem przyrodniczym są grądy subkontynentalne, które reprezentują tu
pełną skalę wilgotnościową. źyzne i wilgotne gleby w lokalnych obniżeniach zajmują grądy
czyśćcowe Tilio-Carpinetum stachyetosum i kokoryczowe Tilio-Carpinetum corydaletosum.
Tworzą one przestrzenne układy mozaikowe z łęgami i olsami. W miejscach umiarkowanie
wilgotnych wykształciły się grądy typowe Tilio-Carpinetum tipicum. Lokalne wyniesienia
zdominowane są przez grądy trzcinnikowe Tilio-Carpinetum calamagrostietosum.
Udział w składzie gatunkowym, złaszcza drzewostanów, jodły pospolitej Abies alba
charakteryzuje grądy należące do podzespołu Tilio-Carpinetum abietetosum.
Doliny puszczańskich rzek (m.in. Zagrożdżonki), strumieni i okresowych, bezimiennych
cieków porastają łęgi olszowo-jesionowe Fraxino-Alnetum, zróżnicowane na dwa
podzespoły: Fraxino-Alnetum ranunculetosum,
Charakteryzujący się obecnością w runie gatunków olsowych i turzyc oraz Fraxino-Alnetum
urticetosum. W tym ostatnim składnikiem runa jest chroniona paproć - pióropusznik strusi
Matteucia struthiopteris. Niewielkie powierzchnie puszczańskich ostępów zajmują
źródliskowe lasy olszowe z rzeżuchą gorzką Cardamine amara i szczyrem trwałym
Mercurialis perennis. Do równie rzadkich leśnych zbiorowisk nalezą łęgi wiązowo-jesionowe
Ficario ulmentum minoris typicum.
Większość płatów posiada reprezentatywne runo, ale cechuje je zniekształcony drzewostan.
41
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Występujące w Puszczy Kozienickiej bory sosnowe reprezentują pełną skalę zmienności
uzależnioną przede wszystkim od stopnia wilgotności podłoża. Skrajnie różne ekologicznie
siedliska zajmują małe powierzchniowo: sosnowy bór chrobotkowi Cladonio-Pinetum oraz
sosnowy bór bagienny Vaccinio uliginosi-Pinetum. Te ostatnie pomimo reprezentatywnego
składu gatunkowego oraz właściwej struktury w większości wykazują znaczny stopień
przesuszenia podłoża. Do najrzadszych pod względem zajmowanej powierzchni leśnych
siedlisk przyrodniczych nalezą ciepłolubne dąbrowy Potentillo albae-Quercetum, które
stopniowo tracą swoiste cechy i w wyniku sukcesji przekształcają się w grądy.
Jednym z poważniejszych problemów w obrębie obszaru jest pogodzenie gospodarki leśnej
ze współczesnymi wymogami jakościowej ochrony przyrody. Szczególnie niekorzystne jest
dalsze utrzymanie rębni całkowitych na siedliskach łęgów olszowo-jesionowych. Daleki od
ideału jest skład gatunkowy drzewostanów. W większości są one niezgodne z siedliskiem.
Wiele do życzenia pozastawia zestaw gatunków lasotwórczych wykorzystywanych do
zalesień odnowieniowych. W obrębie Puszczy, poza rezerwatami przyrody, zbyt mały jest
udział martwego drewna stanowiącego kluczowe mikrosiedliska dla wielu gatunków,
zwłaszcza grzybów, owadów i ptaków.
Istotnym problemem w Puszczy Kozienickiej jest obniżający się poziom wód gruntowych, do
którego w istotny sposób przyczyniło się osuszanie siedlisk bagiennych i silnie wilgotnych.
Stan czystości wód płynących należy uznać za bardzo zły. Niemal wszystkie cieki wodne,
poza partiami źródliskowymi, tego obszaru niosą wody pozaklasowe.
Stopniowe zarzucanie tradycyjnej gospodarki łąkowo-pasterskiej, która nigdy nie była tutaj
znacząca, stymuluje procesy sukcesyjne. Ich efektem jest stopniowe kurczenie się areału
łąk. Zarastaniu ulęgają również występujące w obrębie obszaru torfowiska, murawy
bliźniaczkowe oraz wydmy śródlądowe.
Nie bez znaczenia dla przyrody Puszczy Kozienickiej, zwłaszcza dla porostów, jest
zanieczyszczanie powietrza oraz opad pyłów emitowanych przez największą w Polsce
elektrownię opalaną węglem kamiennym - "Kozienice" (moc 2600 MW) . Do szczególnie
niebezpiecznych należą: SO2 i NOx. W ostatnich latach zaznaczył się wprawdzie wielokrotny
spadek wielkości ich emisji. Jednak rosnące w kraju zapotrzebowanie na energię może
spowodować w każdej chwili wzrost stężenia zanieczyszczeń. Negatywnym procederem
występującym powszechnie na terenie Puszczy jest kłusownictwo, to zjawisko ma tutaj
wielowiekową tradycję

Oddziaływanie planowanych inwestycji na obszar Natura 2000
Planowane inwestycje na terenie gminy Jedlnia - Letnisko:
 Budowa/modernizacja dróg gminnych
 Rozbudowa sieci kanalizacyjnej
Wymienione wyżej inwestycje znajdują się na obszarze Natura 2000 w skupiskach siedzib
ludzkich i będą miały wpływ na obszar chroniony, ich oddziaływanie będzie miało jedynie
skutek lokalny i tylko w trakcie budowy. Po zakończeniu i uprzątnięciu terenu budowy w/w
zadania będą miały pozytywny wpływ na środowisko.
42
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
10. Propozycje rozwiązań służących zapobieganiu, ograniczaniu lub kompensacji
przyrodniczej negatywnych oddziaływań na środowisko w związku z realizacją
projektu POŚ i PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko
Do przedsięwzięć realizowanych w ramach proj. POŚ, które mogą negatywnie oddziaływać
na środowisko należą przede wszystkim inwestycje na etapie budowy tj. w zakresie
infrastruktury komunalnej: kanalizacja, a także w fazie realizacji i eksploatacji dróg.
Negatywne oddziaływanie tych inwestycji na środowisko można ograniczyć do racjonalnego
poziomu poprzez prawidłowy projekt, uwzględniający potrzeby ochrony środowiska zarówno
na etapie budowy, jaki i w fazie eksploatacji inwestycji pozwoli także ograniczyć te
oddziaływania.
Do ogólnych działań ograniczających oddziaływanie należą:
- w czasie realizacji inwestycji prawidłowe zabezpieczenie techniczne sprzętu i placu
budowy, w tym zwłaszcza w miejscach styku z bioróżnorodnością
- stosowanie odpowiednich technologii, materiałów i rozwiązań konstrukcyjnych,
- dostosowanie terminów prac do terminów rozrodu zwierząt,
- maskowanie elementów dysharmonijnych dla krajobrazu.
Trasa realizacji sieci kanalizacyjnej zostanie uzgodniona w decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach zgody w zakresie zminimalizowania oddziaływania w czasie prowadzenia
robót i stosowania zabezpieczeń w czasie eksploatacji. Oddziaływanie kanalizacji sanitarnej
będzie miało miejsce tylko na etapie budowy, potem dla środowiska przyrodniczego
eksploatacja będzie obojętna, a zrzut ścieków do oczyszczalni po jej wybudowaniu, będzie
korzystny dla środowiska (ścieki będą oczyszczone). W tym względzie stan środowiska nie
ulegnie także pogorszeniu po wybudowaniu i oddaniu do użytkowania gminnej oczyszczalni
ścieków. Niniejsze wynika w szczególności z konieczności zastosowania rozwiązań i
technologii spełniających wymogi BAT. Przy tym nastąpi likwidacja szamb, które nie zawsze
są szczelne.
Proj. Aktu. POŚ dla gminy Jedlnia - Letnisko zakłada zalesianie nieużytków i gruntów
słabszych klas bonitacyjnych. Wpływ realizacji tego zadania, które nie będzie prowadzone na
dużą skalę, nie będzie w znaczący sposób oddziaływało na środowisko.
Przyjęte w proj. Aktu. Programu założenia w zakresie gospodarki odpadami oznaczają takie
planowanie i działania, które zakładają zachowanie równowagi pomiędzy wszystkimi
elementami środowiska. Do podstawowych działań zapisanych w projekcie, a mających na
celu ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko oraz poprawę jego stanu należy
zaliczyć:




zmniejszenie ilości odpadów komunalnych trafiających na docelowe składowiska,
zwiększenie ilości odzyskiwanych odpadów metalowych, szklanych, plastikowych
oraz papieru – segregacja „u źródła”
zwiększenie (docelowo do poziomu limitów odzysku i recyklingu) ilości
odzyskiwanych odpadów opakowaniowych,
zmniejszenie ilości odpadów niebezpiecznych (azbest, akumulatory, sprzęt AGD,
opony itp.) trafiających na „dzikie” wysypiska.
Ważnym zagadnieniem są problemy związane z finansowymi możliwościami realizacji
działań. Skuteczność realizacji „Planu gospodarki…” będzie uwarunkowana w głównej
43
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
mierze efektywnym wykorzystaniem uzyskanych środków finansowych przez samorząd
gminy.
W zakresie minimalizacji wytwarzania odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne
wg. proj. Aktu. PGO dla gminy Jedlnia – Letnisko ważne znaczenie będzie miało
uruchomienie MPDGO. Skutkować to będzie ograniczeniem negatywnego oddziaływania na
środowisko odpadów.
11. Analiza rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zaproponowanych w projekcie
POŚ i PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko
Większość proponowanych do realizacji przedsięwzięć w ramach proj. Aktu. POŚ i PGO ma
pozytywny wpływ na środowisko i proponowanie rozwiązań alternatywnych nie ma
uzasadnienia. Ponadto dokument przedstawia ogólne propozycje przedsięwzięć i w związku
z tym brak jest możliwości precyzyjnego określenia działań alternatywnych dla wskazanych
działań.
Skutki środowiskowe podejmowanych działań w ramach proj. Aktu. POŚ silnie zależą od
lokalnej chłonności środowiska lub od występowania w rejonie realizacji przedsięwzięcia tzw.
obszarów wrażliwych, dlatego przy budowie nowych dróg należy rozważać warianty
alternatywne, tak, aby wybrać ten, który w najmniejszym stopniu będzie negatywnie
oddziaływać na środowisko. Jako warianty alternatywne przedsięwzięcia można rozważać:
warianty lokalizacji, warianty konstrukcyjne i technologiczne, warianty organizacyjne, czy
wariant niezrealizowania inwestycji tzw. wariant „0”. Wariant „0” nie oznacza, że nic się nie
zmieni, ponieważ brak realizacji inwestycji może także powodować konsekwencje
środowiskowe.
Warunkiem prawidłowego funkcjonowania zaproponowanego w projekcie Aktu. PGO
systemu gospodarki odpadami jest zachowanie określonych terminów realizacji przyjętych
zadań, dostępność środków finansowych, a także brak protestów mieszkańców.
Przyjęcie na terenie gminy określonego sposobu odzysku odpadów, winno być ściśle
związane z systemem ich zbierania (demontażu) i transportu. Odpady ulegające
biodegradacji powinny być zbierane selektywnie, np. papier, tektura, odpady domowe,
odpady zielone. Odpady ulegające biodegradacji - zmieszane mogą być spalane lub
przerabiane w instalacjach mechaniczno-biologicznych w celu obniżenia zawartości frakcji
ulegających biodegradacji, przed ich składowaniem na składowisku lub kompostowane przez
mieszkańców we własnym zakresie.
Wariant selektywnego zbierania odpadów przewiduje aktywny udział mieszkańców, co
pozwala na oszczędność środków i przyspieszenie przekazania odpadów do miejsc ich
odzysku. Wariant ten powinien być preferowany i realizowany docelowo, jednak
dotychczasowe efekty w zakresie selektywnego zbierania przy udziale mieszkańców są
niewielkie.
Na etapie sporządzania Prognozy dysponowano dokumentami strategicznymi opracowanymi
dla gminy Jedlnia - Letnisko, które pozwoliły na sprawdzenie, w jaki sposób proponowane w
Programie rozwiązania dostosowane są do planów inwestycyjnych.
Realizacja zadań w zakładanych ramach czasowych będzie w większości przypadków
uzależniona od pozyskania środków zewnętrznych (pomocowych).
44
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
12. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektu POŚ i
PGO
Podstawowym założeniem projektu Aktu. Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki
Odpadami jest uzyskanie stałej i zauważalnej poprawy, jakości wszystkich komponentów
środowiska przyrodniczego. W przypadku braku jego realizacji lub realizacji
fragmentarycznej (wyrywkowej) założone w Programie cele nie zostaną osiągnięte, a w
konsekwencji może nastąpić pogorszenie się stanu środowiska przyrodniczego w regionie.
Poniżej przedstawiono potencjalne zmiany, jakie mogłyby mieć miejsce w przypadku braku
realizacji ustaleń proj. Aktu Programu i Planu, w poszczególnych dziedzinach ochrony
środowiska.
Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji proj. Aktu. POŚ:
- pogorszenie, jakości wód powierzchniowych i podziemnych w związku ze zwiększonym
wytwarzaniem ścieków i brakiem systemu ich odprowadzania,
- zmniejszanie się zasobów wodnych,
- zwiększone zagrożenie suszą glebową,
- postępująca degradacja gleb,
- podtapianie terenów przyległych, ze względu na brak możliwości odprowadzania wód
opadowych,
- degradacja walorów krajobrazu,
- pogorszenie, jakości powietrza,
- zwiększającą się liczba mieszkańców narażonych na ponadnormatywne natężenie
hałasu,
- wzrost zużycia surowców i wody,
- pogorszenie, jakości życia mieszkańców.
Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji założeń proj. Aktu. PGO
są następujące:
 zwiększona emisja pyłów i gazów do atmosfery, pogorszenie, jakości powietrza, wód
powierzchniowych i podziemnych, gleby, straty w bioróżnorodności,
 wynik powstawania „dzikich wysypisk śmieci”, spalanie odpadów w paleniskach
domowych,
 niewłaściwie postępowanie z odpadami zawierającymi azbest,
 nadmierne wykorzystywanie zasobów naturalnych – nie stosowanie w procesach
produkcyjnych technologii wykorzystujących odpady, jako surowiec i technologii
małoodpadowych,
 niszczenie zasobów leśnych – występowanie „dzikich” wysypisk,
 negatywne oddziaływanie na wszystkie komponenty środowiska – niewłaściwe
postępowanie z wytwarzanymi odpadami niebezpiecznymi
W przypadku, gdy proj. Aktu POŚ i PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko nie zostanie wdrożony,
negatywne trendy będą się pogłębiać, a zanieczyszczenie środowiska będzie wzrastać.
Realizacja Programu jest, więc konieczna.
13. Niedostatki i braki materiałów utrudniające ocenę szkodliwego oddziaływania na
środowisko ustaleń projektowanego dokumentu
W trakcie opracowywania Prognozy napotkano na trudności wynikające z luk we
współczesnej wiedzy. Pewne utrudnienia stwarzał także brak najnowszych materiałów
statystycznych.
45
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
14. Metody wykorzystane przy opracowaniu Prognozy
Ocenę oddziaływania na środowisko przeprowadzono według następującego schematu:
określenie zagadnień oceny oddziaływania na środowisko
↓
identyfikacja stanu elementów środowiska, potencjalnie wrażliwych na zmiany w wyniku
realizacji projektu Programu i Planu
↓
identyfikacja kierunków działań, które mogą wpłynąć na stan środowiska
↓
sporządzenie matrycy przedstawiającej w skondensowanej postaci obszary zależności w
rozbiciu na poszczególne jego komponenty. Prognoza oddziaływania na środowisko dla proj.
Aktu. Programu ochrony środowiska i proj. Aktu. Planu gospodarki odpadami, została
opracowana na podstawie zapisów ustawy Prawo ochrony środowiska i ustawy o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Przy sporządzaniu niniejszej prognozy wykorzystano również informacje udostępnione przez
WIOŚ w Warszawie, Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, Starostwo
Powiatowe w Radomiu, Urząd Gminy i in., a także posiadaną wiedzę i doświadczenia w
zakresie ocen oddziaływania na środowisko przedsięwzięć związanych z gospodarką
odpadami.
Analizie poddano aktualny i prognozowany stan gospodarki odpadami i ochrony środowiska
na terenie gminy Jedlnia - Letnisko oraz proponowane kierunki działań w tym zakresie.
Wnioski z tej analizy odniesiono do stanu środowiska w gminie i przeanalizowano możliwe
skutki realizacji proj. Aktu. Planu.
Nadto w Prognozie oceny oddziaływania na środowisko przeanalizowano uwzględnienie w
proj. Aktu Programu i proj. Aktu. Planu strategicznych kierunków działań przyjętych w innych
dokumentach zarówno na poziomie krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym.
15. Metody analizy realizacji postanowień projektu POŚ i PGO
Projekt Aktu. POŚ i PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko określa zasady oceny i monitorowania
efektów jego realizacji. W ramach każdego priorytetu zaproponowano wskaźniki ilościowe i
jakościowe, które pozwolą określić stopień realizacji poszczególnych działań i związane z
tym zmiany w środowisku. Dla każdego wskaźnika określono także źródło pozyskiwania
danych do weryfikacji, co znacznie ułatwi ich uzyskanie. Ocena realizacji proj. Programu i
Planu na podstawie wyznaczonych wskaźników dokonywana będzie, co dwa lata.
W ramach prac nad Prognozą dokonano ich oceny i weryfikacji. Zamieszczone w proj. Aktu.
Programu i Planu propozycje wskaźników monitorowania ich realizacji są właściwe i
pozwalają w pełni ocenić zmiany, jakie nastąpią w środowisku w wyniku jego realizacji.
16. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko
Obowiązek rozważania możliwości transgranicznego oddziaływania na środowisko
planowanych przedsięwzięć wynika z Konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko w
kontekście, transgranicznym, sporządzonej w Espoo dnia 25 lutego 1991 roku.
46
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
Specjalnej analizie powinny podlegać inwestycje zlokalizowane blisko granic, a także te
realizowane dalej, ale ze względu na rozmiar przedsięwzięcia mogące powodować znaczące
emisje lub zmiany w środowisku.
Gmina Jedlnia - Letnisko nie jest położona w obszarze przygranicznym, a realizacja proj.
Aktu. POŚ i PGO nie tworzy żadnych konsekwencji dla ewentualnych skutków
środowiskowych, których charakter mógłby posiadać znaczenie transgraniczne. Skala
przedsięwzięć zaproponowanych do realizacji w ramach proj. Aktu. Programu i Planu ma
charakter lokalny i ewentualne negatywne oddziaływanie tych przedsięwzięć będzie miało
zasięg lokalny. Na etapie Prognozy stwierdzono, że realizacja proj. Aktu. Programu i Planu
nie wskazuje na możliwość negatywnego transgranicznego oddziaływania na środowisko,
mogącego objąć terytorium innych państw.
17. Streszczenie w języku niespecjalistycznym
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu aktualizacji „Programu ochrony środowiska
dla gminy Jedlnia – Letnisko” i projektu aktualizacji „Planu gospodarki odpadami dla gminy
Jedlnia – Letnisko”, została opracowana zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska, a
także ustawą o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko i stanowi element
procedury postępowania w sprawie oceny oddziaływania tego dokumentu na środowisko
przyrodnicze regionu.
Zakres merytoryczny prognozy wynika z art. 51 ustawy o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 Nr 199, poz. 1227 ze zm.).
Celem Prognozy jest identyfikacja potencjalnych oddziaływań skutków wykonania projektów
aktualizacji „Programu Ochrony Środowiska dla gminy Jedlnia – Letnisko na lata 2011-2014
z perspektywą do roku 2018” i „Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Jedlnia – Letnisko na
lata 2011-2014 z perspektywą do roku 2018” na środowisko i stwierdzenie czy realizacja
proponowanych zadań sprzyjać będzie ochronie środowiska i zrównoważonemu rozwojowi.
Przyjęto średniookresowe cele pośrednie dotyczące poszczególnych komponentów
środowiska. Do każdego z celów przyporządkowane zostały kierunki działań zmierzające do
osiągnięcia postawionych celów. Dla osiągnięcia wyznaczonych celów wskazano działania
oraz zadania prowadzące do ich realizacji.
Ocena stanu środowiska na terenie gminy Jedlnia - Letnisko pozwoliła wskazać następujące
problemy ochrony środowiska:







niski poziom skanalizowania,
brak oczyszczalni przydomowych
duża emisja niska z gospodarstw domowych,
niska efektywność funkcjonujących systemów selektywnego zbierania odpadów,
zły stan techniczny dróg na terenie gminy,
zaśmiecanie terenów leśnych
niskoefektywna gospodarka odpadami.
Wskazane problemy środowiskowe na terenie gminy znajdują rozwiązanie w ramach
zaproponowanych w projekcie aktu. POŚ i PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko zadań do
realizacji.
47
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
W Prognozie przeanalizowano możliwy wpływ wskazanych do realizacji w proj. aktu. POŚ i
PGO zadań na następujące elementy: obszary Natura 2000, różnorodność biologiczną,
ludzi, zwierzęta i rośliny, wodę, powietrze, powierzchnie ziemi i gleby, przyrodę i krajobraz.
Określono, czy oddziaływanie to może mięć kierunek negatywny, pozytywny czy obojętny na
poszczególne elementy. Przy tak przeprowadzonej ocenie możliwe było generalne
określenie potencjalnych niekorzystnych skutków środowiskowych związanych z realizacją
poszczególnych zadań. Ponadto oceny tej dokonano przede wszystkim pod kątem
oddziaływania na środowisko w fazie eksploatacji, zakładając, że uciążliwości występujące w
fazie budowy z reguły mają charakter przejściowy.
Potencjalne krótkoterminowe oddziaływania na zasoby środowiska mogą być związane z
fazą realizacji inwestycji:
 budową przyłączy kanalizacyjnych do obiektów,
 usuwaniem azbestu z obiektów i instalacji budowlanych,
 przebudową dróg,
 termomodernizacją budynków.
Dla większości przedsięwzięć przewidywanych do realizacji w Programie bezpośrednie
oddziaływanie na środowisko będzie lokalne i krótkotrwałe. Oddziaływania te mogą być
także znacznie ograniczone poprzez wybór odpowiedniej lokalizacji, właściwą realizację oraz
użytkowanie inwestycji. W przypadku realizacji zaplanowanych inwestycji na terenach
cennych przyrodniczo, należy szczegółowo rozważyć wszystkie oddziaływania.
Realizacja żadnego z proponowanych działań nie pociągnie za sobą transgranicznego
oddziaływania na środowisko. Wśród zadań ujętych w projekcie Programu nie ma inwestycji
mogących powodować większe zagrożenie dla środowiska, gdyż suma korzyści z ich
realizacji przekracza jednak zdecydowanie potencjalne zagrożenie. W sytuacji, gdy
większość Prognozy oddziaływania na środowisko projektu aktualizacji „Programu Ochrony
Środowiska dla gminy Jedlnia – Letnisko na lata 2011 – 2014 z perspektywą do roku 2018” i
„Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Jedlnia – Letnisko na lata 2011 – 2014 z
perspektywą do roku 2018” ma pozytywny wpływ na środowisko proponowanie rozwiązań
alternatywnych nie ma uzasadnienia.
Szczegółowa analiza oddziaływań na środowisko poszczególnych inwestycji możliwa będzie
na etapie wydawania decyzji środowiskowej.
W przypadku, gdy proj. aktu. POŚ i PGO dla gminy Jedlnia - Letnisko nie zostanie wdrożony
prowadzić to może do pogłębiania się problemów w zakresie ochrony środowiska, co
negatywnie wpływać będzie na zdrowie mieszkańców, a także przyczyni się do degradacji
zasobów przyrodniczych.
Przeprowadzona analiza i ocena wszystkich założonych kierunków działań w proj. aktu. POŚ
i PGO pozwala na stwierdzenie, że generalnie ich realizacja spowoduje poprawę, jakości
środowiska, zachowanie różnorodności biologicznej oraz dziedzictwa przyrodniczo kulturowego, a także wpłynie na ograniczanie zużywania zasobów środowiskowych.
48
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
18. Spis tabel
Tabela 1. Klasyfikacja strefy mazowieckiej według parametrów, z uwzględnieniem kryteriów
ustanowionych w celu ochrony zdrowia............................................................................... 15
Tabela 2. Klasyfikacja strefy mazowieckiej według parametrów, z uwzględnieniem kryteriów
ustanowionych w celu ochrony zdrowia dla substancji zawartych w pyle PM 10.................. 16
Tabela 3. Klasyfikacja strefy mazowieckiej według parametrów, z uwzględnieniem kryteriów
ustanowionych dla ochrony roślin........................................................................................ 16
Tabela 4. Wykaz obiektów mogących pogorszyć stan powietrza atmosferycznego na terenie
gminy Jedlnia – Letnisko ..................................................................................................... 22
Tabela 5. Ilość zebranych odpadów w wyniku selektywnej zbiórki na terenie gminy Jedlnia Letnisko w 2010 roku........................................................................................................... 29
Tabela 6. Lista przedsięwzięć priorytetowych gminy Jedlnia - Letnisko na lata 2011 – 201833
Tabela 7. Matryca wpływów zagadnień na poszczególne elementy ochrony środowiska .... 35
Tabela 8. Inwestycje mogące mieć wpływ na poszczególne formy ochrony przyrody.......... 38
Tabela 9. Oddziaływanie przedsięwzięć inwestycyjnych na siedliska w rejonie
proponowanego obszaru Natura 2000 „Puszcza Kozienicka” .............................................. 40
19. Spis materiałów źródłowych
 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz.U. 2008 roku, Nr
25, poz. 150 ze zmianami)
 Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. 1995 Nr
16 poz. 78 z późn. zm)
 Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151 poz.
1220 z późn. zm)
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie specjalnej
ochrony ptaków Dz. U. 2011 Nr 25 poz.133)
 Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do roku 2020 – Sejmik
Województwa Mazowieckiego – Warszawa 2006.
 Program ochrony środowiska województwa mazowieckiego. Warszawa 2007 r.
 Program zwiększania lesistości dla województwa Mazowieckiego do roku 2020.
Warszawa. 2007.
 Natura 2000 – Europejska sieć ekologiczna, Ministerstwo Środowiska, Warszawa
2002.
 Stan środowiska w województwie mazowieckim w 2006 roku. Warszawa. 2007.
 Stan środowiska w województwie mazowieckim w 2009 roku. Raport WIOŚ.
Warszawa 2010
 Raport monitoring wód powierzchniowych 2010. WIOŚ. 2011
 Roczna ocena, jakości powietrza w województwie mazowieckim. Raport, za 2010 –
WIOŚ. Warszawa. 2011
 Wytyczne sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i
lokalnym. Ministerstwo Środowiska. 2002. Warszawa.
 Plan rozwoju lokalnego powiatu radomskiego na lata 2007 - 2013. 2007. Radom.
 Strategia zrównoważonego rozwoju powiatu radomskiego do 2020 roku. 2008.
Radom
 Program odnowy miejscowości Jedlnia – Letnisko.2008
 Plan Rozwoju Lokalnego gminy Jedlnia - Letnisko – aktualizacja. 2007
49
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy
Jedlnia - Letnisko na lata 2011 - 2014 z perspektywą do roku 2018
 Program Ochrony Środowiska Powiatu Radomskiego. 2003. Radom.
 Program Ochrony Środowiska dla gminy Jedlnia - Letnisko. 2004.
 Krajowy plan gospodarki odpadami 2014 (M.P. 2010, Nr. 101, poz. 1883).
Ministerstwo Środowiska, grudzień 2010 r.
 Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007 - 2011 z
uwzględnieniem lat 2012 – 2015. Warszawa. 2007.
 Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2010-2032. 2009 - 2010
 Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Radomskiego na lata 2008 – 2012 z
pespektywą do roku 2015. 2007
 Główny Urząd Statystyczny http://www.stat.gov.pl/urzedy/warsz/index.htm
 http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/
 http://kpk.przyroda.org/
 Studium Uwarunkowań Zagospodarowania Przestrzennego Obszarów Chronionych
w województwie mazowieckim. 2005
 Józef K. i In. Puszcza Kozienicka obszarem ochrony siedlisk NATURA 2000. R. 10.
Zeszyt 3 (19) / 2008
 Trampler T i in. 1990. Regionalizacja przyrodniczo – leśna na podstawie
ekofizjograficznych uwarunkowań. PWR i L. Warszawa.
 Informacje pozyskane ze stron internetowych oraz przekazane przez Urząd Gminy
50