odnowy miejscowości d ary - biuletyn informacji publicznej gminy
Transkrypt
odnowy miejscowości d ary - biuletyn informacji publicznej gminy
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXIII/151/20098 Rady Miejskiej Nowym Mieście nad Pilicą z dnia 29 maja2008 r. Maj 2008 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 SPIS TREŚCI: WSTĘP .................................................................................................................................................................. 3 1. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI............................................................................................ 4 2. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCA UJĘCIU STANU RZECZYWISTEGO .................... 7 3. ANALIZA SWOT...................................................................................................................................... 15 4. WIZJA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI.................................................................................................. 19 5. PRIORYTETY I CELE STRATEGICZNE NIEZBĘDNE DLA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY .................................................................................................................................................... 20 6. WIELOLETNI PLAN INWESTYCYJNY.............................................................................................. 22 7. OPIS ZADANIA PRIORYTETOWEGO................................................................................................ 23 8. ZBIORCZE ZESTAWIENIE KOSZTÓW ZADANIA PRIORYTETOWEGO ................................. 24 9. HARMONOGRAM RZECZOWO-FINANSOWY ZADANIA PRIORYTETOWEGO.................... 26 10. WDROŻENIE I MONITOROWANIE PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY .............. 27 11. PODSUMOWANIE................................................................................................................................... 28 2 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 WSTĘP Podstawą rozwoju miejscowości Żdżary jest dokument pn. „Plan Odnowy Miejscowości Żdżary”, który określa misję, cele i kierunki działania wraz z zadaniami inwestycyjnymi na lata 2008 - 2013. Dokument ten poddany ocenie mieszkańców, a następnie uchwalony przez Radę Miejską zawiera również wariant rozwoju. Plan Odnowy Miejscowości jest dokumentem o charakterze planowania strategicznego. Obowiązek opracowania planu wynika z wielu istniejących programów służących wpieraniu obszarów wiejskich i społeczności wiejskiej takich jak Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 i Regionalne Programy Operacyjne oparte na środkach Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. Dotyczy to przede wszystkim inwestycji mających poprawić komfort życia lokalnym społecznościom. Zapisy „Planu Odnowy Miejscowości Żdżary są spójne z Narodową Strategią Spójności, Strategią Rozwoju Obszarów Wiejskich i Rolnictwa na lata 2007-2013 oraz ze Strategią Rozwoju Województwa Mazowieckiego, Strategią Rozwoju Miasta i Gminy Nowe Miasto nad Pilicą do roku 2016. Cele i działania zaproponowane w omawianym opracowaniu nawiązują do dokumentów strategicznych wyższego rzędu. W dalszej części opracowania przedstawiono analizę SWOT, wybrano cele i kierunki działania oraz Wieloletni Plan Inwestycyjny dla miejscowości Żdżary. 3 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 1. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI POŁOŻENIE I WARUNKI GEOGRAFICZNE Żdżary to wieś położona w gminie Nowe Miasto nad Pilicą, w powiecie grójeckim, w południowo-zachodniej części województwa mazowieckiego na styku z województwem łódzkim. Wieś położona jest na wysokości 200 m n.p.m., na Wysoczyźnie Rawskiej, która ograniczona jest od południa korytem Pilicy, od północy doliną Bzury, od wschodu doliną Wisły i od zachodu Wysoczyzną Piotrkowską. Teren ma charakter równinny, miejscami urozmaicony wzgórzami morenowymi. Klimat tu jest umiarkowany, charakterystyczny dla klimatu Niziny Mazowieckiej. Powierzchnia wsi wynosi 666,9998 ha. Przez obszar Żdżar przebiegają odcinki dróg: wojewódzkiej, powiatowej i gminnych. Są to: √ droga wojewódzka 707 Nowe Miasto – Rawa Mazowiecka, √ droga powiatowa Żdżary – Domaniewice, √ drogi gminne, nowopowstałe w związku z ciągłą rozbudową wsi. W krajobrazie Żdżar dominują typowe dla wsi łąki i zagony pól, na których uprawia się zboża, rośliny okopowe i warzywa. Coraz częściej spotyka się tu sady owocowe, których z roku na rok przybywa. Szata leśna jest uboga. Jedyny większy kompleks leśny stanowią na północ od wsi tzw. Strachoty. Jest to las mieszany z przewagą sosny i dębu. Na niższych terenach występują duże skupiska olszyn (w części centralnej wsi) i brzozy. Lasy te są miejscem życia wielu gatunków zwierząt. Często spotyka się sarny, lisy, dziki, zające, wiewiórki, bażanty, kuropatwy, dzikie kaczki, króliki polne, jeże, bobry i wydry. Bobry budują swoje żeremia na strumykach: Rokitce i Walskim Rowie, ścinając jak piłą rosnące olszyny. Jest wiele gatunków ptaków. Nocą huczą sowy – puszczyki, o poranku i w dzień śpiewają skowronki, a wieczorami – słowiki. Spotyka się tu szpaki, drozdy, dzięcioły, jaskółki, jemiołuszki. Jest też kilka bocianich gniazd. Jakość gleb jest tu nie najlepsza. Przeważają gleby IV VI VI klasy. Rolnicy żdżarscy uprawiają ziemniaki, zboża: żyto, pszenicę, pszenżyto, owies, jęczmień oraz warzywa, głównie: kapustę, marchewkę i cebulę. Sporo gospodarzy ma większe lub mniejsze plantacje truskawek, malin, czarnej porzeczki, aronii i leszczyny. W ostatnich latach nastąpiło odejście 4 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 od tradycyjnych upraw na rzecz sadownictwa. Powstało szereg sadów owocowych: jabłoni i wiśni. Obok tego istnieją dwa duże gospodarstwa szkółkarskie. W Żdżarach nie ma większych ferm hodowli zwierząt. Głównie hodowane są krowy – ok. 5-7 sztuk, świnie – do 15 – 20 sztuk, drób i króliki dla potrzeb gospodarstwa domowego. Wśród hodowców są czterej mieszkańcy hodujący gołębie, zarejestrowani w Polskim Związku Gołębi Pocztowych i trzej zajmujący się pszczelarstwem, zarejestrowani w Polskim Związku Pszczelarzy. RYS HISTORYCZNY Tradycja ustna podaje, że już w X w. św. Wojciech chrzcił pierwszych Słowian w strumyku płynącym opodal Górki św. Jana. Koryto tej rzeczki jest dziś drogą publiczną, zwaną Głęboką Drogą. W dokumentach archidiecezji poznańskiej z XIII wieku znajduje się wzmianka o drewnianej kaplicy stojącej na Górce św. Jana. Dokładny zapis pochodzi z roku 1478 i informuje o drewnianym kościele i cmentarzu grzebalnym oraz o kolejnych plebanach, z których pierwszym był Andrzej z Prądnika. Z rejestrów z 1578 r. wynika, że wieś miała trzech właścicieli: Macieja o przydomku Leniek, Długosza z rodu Żdżarowskich i Fryderyka Rokickiego. Maciej Leniek w latach 1600 – 1603 ufundował nowy kościół oraz plebanię. Zachowały się też zapiski z XVI wieku, z lat 1563-65, które dotyczą składania zeznań szlachty o opłacaniu poborów. Z dokumentów przechowywanych w archiwum urzędu Powiatowego w Rawie Mazowieckiej wynika, że Żdżary zajmowały wówczas trzecie miejsce w Ziemi Rawskiej pod względem liczby mieszkańców. Prawdopodobnie pierwsza nazwa wsi brzmiała Żory i wywodziła się od licznych pożarów dawnej Puszczy Pilickiej. Przez wieś wiódł ważny szlak handlowy łączący Kraków, Warszawę i Gdańsk. Szlakiem tym odbywały się liczne przemarsze wojsk. Staczano tu wiele potyczek i bitew, które wywoływały częste pożary. W lokalnej gwarze ludowej,,a” często wymienia się na,,o”. Stąd,,żar – żor” dał nazwę wsi. Najstarszym rodem, który zamieszkiwał w Żdżarach był ród mazowiecki wywodzący się z Powiatu Bialskiego – Trzaska. Ród ten dał początek nowym gniazdom rodowym, które to rozrastały się i dawały przydomki nowym rodom. Pierwszy znany z zapisów właściciel Żdżar nazywał się Żdżarski herbu Poraj i miał przydomek Leniek. Długosz zasłużył się krajowi jako dzielny rycerz, a rodzina wyryła na kamiennej płycie jego portret i napis w języku łacińskim, którą to płytę umieszczono w kościele, a następnie przeniesiono ją do 5 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 nowego – obecnego kościoła. Tablica znajduje się po prawej stronie głównego wejścia do kościoła, a jej pochodzenie sięga 1603 roku. Ważnymi wydarzeniami odnotowanymi w różnych kronikach są dokładne opisy przejazdy traktem przez Żdżary królów: Władysława Jagiełły, Kazimierza IV Jagiellończyka, Jana Olbrachta, Zygmunta I Starego, Zygmunta III Wazy i Jana Kazimierza. Przez Żdżary podróżował również Stefan Czarniecki. Od Jana Kazimierza kościół żdżarski otrzymał w darze obraz Matki Bożej w srebrno-złotej sukience, monstrancję, puszkę do komunikantów i wieczną lampkę. Dary te zostały przeniesione do nowego kościoła i do dziś są najcenniejszymi zabytkami. ZNAMIENICI MIESZKAŃCY ŻDŻAR Wieś miała szczęście do znamienitych osobistości. Jako pierwszą ważną postać należy wymienić wspomnianego już, a zasłużonego dla kraju Leńka Długosza. W latach 1842 - 1902 żyła tu Błogosławiona Franciszka Siedliska, wnuczka Józefa Morawskiego, która ,,odważyła się być dobrą” dla prostego ludu niosąc mu wszelką pomoc. Była założycielką Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu, którego domy zakonne znajdują się dziś na całym świecie. W Żdżarach urodził się i wychowywał Błogosławiony o. Florian Stępniak – późniejszy kapucyn i męczennik za wiarę” obozu koncentracyjnego w Dachau. Starsi ludzie do dziś wspominają Ojca Floriana jako człowieka o wielkich przymiotach. Obie postacie do chwały ołtarzy wyniósł Ojciec Święty Jan Paweł II. W świadomości mieszkańców Żdżar, bardzo dobrze zapisał się kolejny właściciel dóbr żdżarskich – Wacław Łoskowski – założyciel zabytkowych alei, pierwszej we wsi szkoły powszechnej, fundator domu ludowego, w którym organizował liczne kursy, odczyty, zorganizował bibliotekę i czytelnię, powołał orkiestrę dętą. Ze wsią związany jest biskup pomocniczy Diecezji Łowickiej, ks. Józef Zawitkowski pochodzący z tej parafii. Ksiądz Biskup jest twórcą poezji i prozy o tematyce religijnej i patriotycznej. Jest fundatorem znacznego księgozbioru ofiarowanego szkole i kolekcji czapek przekazanej również szkole w Żdżarach. Ksiądz Biskup jest mecenasem i znaczącym sponsorem miejscowej orkiestry dętej ESTA. Do znaczących we wsi rodów należy rodzina Mulików – znanych społeczników, którzy od wielu pokoleń kultywują tradycje kulturalne wsi w dziedzinie muzyki. 6 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 2. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCA UJĘCIU STANU RZECZYWISTEGO DEMOGRAFIA Wieś zamieszkuje 360 osób, w tym: √ dzieci i młodzieży do lat 15 - 41, √ młodzieży uczącej się i studiującej - 43, √ mieszkańców do 60 roku życia – 250, √ powyżej 65 roku życia - 26 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA Wieś jest zwodociągowana. Brak kanalizacji sanitarnej w niektórych miejscach skutkuje tym, że ścieki odprowadzane są do nieszczelnych szamb przydomowych. Na terenie wsi jest kablowa sieć telekomunikacyjna oraz dostęp do zasięg wszystkich głównych sieci telefonów komórkowych i usług internetowych. W Żdżarach nie ma rozprowadzonej sieci gazyfikacyjnej. O ile stan drogi wojewódzkiej 707 jest dobry, to stan drogi powiatowej i dróg gminnych jest zły: są one mocno wyboiste, piaszczyste i błotniste, a przy tym nieoświetlone. Pilnego remontu wymagają także odcinki dróg: prowadzący do miejscowej szkoły podstawowej i na dwu nowopowstałych osiedlach. Z wielu względów wskazany byłby remont tzw. Głębokiej Drogi. Przywróciłby jej funkcjonalność a jednocześnie pozwoliłby ominąć bardzo niebezpieczny zakręt Nadodrze wojwódzkiej– miejsce wielu wypadków z ofiarami śmiertelnymi. Problemem komunikacyjnym wsi jest brak chodników. Na całej trzykilometrowej długości wsi znajduje się tylko 100 metrów chodnika. Mieszkańcy chodzą bądź jezdnią, bądź błotnistym, nierównym poboczem przy ruchliwej drodze wojewódzkiej. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA Szkolnictwo publiczne W Żdżarach jest Publiczna Szkoła Podstawowa. Do oddziału przedszkolnego przy szkole uczęszczają również dzieci sześcioletnie. Obwód szkolny obejmuje 13 wsi. Dzieci 7 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 dowożone są gimbusem i autobusami szkolnymi. Szkoła usytuowana jest pośród zieleni, z dala od ruchu drogowego. Jest dobrze wyposażona w środki dydaktyczne i zadbana. Posiada wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną. Poza zajęciami dydaktycznymi nauczyciele nieodpłatnie prowadzą koła zainteresowań. Uczniowie szkoły odnoszą sukcesy w różnych konkursach, przeglądach, festiwalach i zawodach na szczeblu powiatowym, ogólnopolskim a także międzynarodowym. Budynek wymaga wykonania termomodernizacji oraz wymiany instalacji grzewczej i elektrycznej. Instalacje te mają po 40 lat. Przy szkole jest teren, który mógłby spełniać rolę placu zabaw. Wymaga on jednak doposażenia w urządzenia rozwijające sprawność ruchową dzieci oraz by stanowić większą atrakcję dla nich. Opieka zdrowotna W Żdżarach jest ośrodek zdrowia wybudowany w latach osiemdziesiątych XX wieku. Podstawową opieką zdrowotną objętych jest około 1800 pacjentów z okolicznych wsi. Ośrodek posiada gabinet lekarski, zabiegowy i stomatologiczny. Zatrudniony jest w nim lekarz internista, stomatolog, asystent stomatologa, dwie pielęgniarki, rejestratorka i konserwator. Usytuowany jest w odległości ok. 100 m od szkoły, co jest bardzo korzystne w sprawowaniu opieki zdrowotnej nad dziećmi. Pacjentami ośrodka, zgodnie z sytuacją demograficzną wsi są głównie, ludzie starsi. Bez trudu mogą oni dotrzeć do lekarza i wizyta ta nie musi być dla nich całodniową, uciążliwą wyprawą do Nowego Miasta, dodatkowo absorbującą czas osobom drugim. Rok temu budynek ośrodka poddany był generalnemu remontowi. Jednak jego wyposażenie w niezbędny sprzęt medyczny do diagnostyki chorób lub ratowania życia pozostawia jest niewystarczające. Dużym utrudnieniem jest brak podjazdu dla osób niepełnosprawnych i wygodnego, bezpiecznego wejścia. Także ogrodzenie ośrodka jest już w znacznym stopniu zniszczone, wymagające szybkiej wymiany. Miejsca sportu i rekreacji We wsi jest duże zainteresowanie sportem. Działa klub sportowy, który zrzesza Ligę Młodzików i Ligę Juniorów w piłce nożnej. W sezonie letnim odbywają się mecze piłki nożnej. Wyposażenie klubów sportowych Ligi Młodzików i Ligi Juniorów jest niewystarczające. W Żdżarach są dwa boiska sportowe pełnowymiarowe do piłki ręcznej, nożnej i siatkowej z niezbędnym zapleczem. Jest także kort tenisowy. Boiska usytuowane są w parku, blisko szkoły. Tam też odbywają się wszystkie uroczystości i imprezy wiejskie przy 8 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 sprzyjającej aurze. W razie złych warunków pogodowych, imprezy kulturalne bywają w szkole, w remizie strażackiej, jednak najczęściej są odwoływane, ponieważ te dwa lokale nie są w stanie na przyjęcie większej ilości ludzi. Zarówno boiska jak i kort tenisowy powstały z inicjatywy społeczności wiejskiej, bezpośrednio zaangażowanej w ich wykonanie oraz jak i sponsoring. Park jest idealnym miejscem do rekreacji, z dala od dróg, jednak by spełniał taką funkcję potrzeba jeszcze bardzo dużych nakładów finansowych na jego oczyszczenie i podstawowe wyposażenie, choćby w ławki. Ochotnicza straż pożarna W Żdżarach istnieje Ochotnicza Straż Pożarna licząca 30 członków. Dom Strażaka usytuowany jest przy trasie wojewódzkiej, pośrodku wsi. Budynek liczy blisko 30 lat i od momentu jego budowy nie przeprowadzono w nim żadnych remontów z powodu braku środków finansowych. Wymaga on generalnego remontu, głównie zabezpieczenia stropodachu, wymiany instalacji grzewczej, wymiany podłóg, okien i odnowienia elewacji. Zachodzi też konieczność wykonania parkingu koło remizy. Z powodu stopniowej dewastacji budynku ograniczona została jego funkcjonalność, co mocno odbija się na życiu społecznym i kulturalnym wsi. Marzeniem mieszkańców jest, aby Dom Strażaka spełniał rolę świetlicy środowiskowej, był przystosowanym miejscem kulturalnych spotkań młodzieży i miejscem imprez kulturalnych. OBIEKTY I OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ, CIEKAWE MIEJSCA. Opisując Żdżary nie można pominąć XIX – wiecznego parku, który niegdyś otaczał ziemiański dwór, a dziś otacza szkołę. Park ma układ tarasowy i jest poprzecinany gęstą siecią rowów. Drzewostan parku stanowią lipy, graby, kasztanowce, jesiony, dęby, wiązy, sosny, topole, czeremchy, bzy czarne, jarzębiny i akacje (nawet odmiany unikatowe). Większość drzewostanu jest pod ochroną ze względu na rzadkie gatunki jak i na wiek. Część parku – najbliżej szkoły – została ładnie uporządkowana przez mieszkańców wsi. Pozostała jest mocno zaniedbana i wymaga dużego nakładu pracy jak i środków finansowych. Mieszkańcy odczuwają ogromną potrzebę oczyszczenia parku, który by spełniał rolę bezpiecznego i atrakcyjnego miejsca spacerów. W Żdżarach są piękne, zabytkowe aleje: lipowa, kasztanowa i świerkowa. Mają około 150 lat i są ulubionym miejscem spacerów. 9 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 Wieczorami jednak odstraszają ciemnością i brakiem chodników. Centralnym punktem wsi jest najwyższe wzniesienie – Górka św. Jana. Na jej szczycie rośnie wiąz szypułkowy liczący ponad 250 lat. Jego obwód wynosi 405 cm a wysokość 21m. Jest to pomnik przyrody. Pięknym i unikatowym zabytkiem w Żdżarach jest pomnik Św. Jana Nepomucena. Ta kamienna figura z 1795 roku stała niegdyś pośrodku kościoła, a nad figurą była żelazna tęcza z wielkim krzyżem pośrodku. Obok figury rośnie wyżej opisany wiąz szypułkowy posadzony po rozebraniu kościoła. Obydwa zabytki stoją na miejscu, na którym niegdyś był kościół i cmentarz grzebalny. Dziś to miejsce jest reliktem dla mieszkańców wsi, jednak wymaga ono estetycznego ogrodzenia. Zabytkowy jest budynek kościoła p.w. Św. Mikołaja. Wybudowany on został w latach czterdziestych XIX w. Fundatorem kościoła był Józef Morawski – senator i minister finansów. Świątynia zbudowana jest w stylu neoklasycystycznym, zwanym empire. Architektem budowli był Włoch – Henryk Marconi. We wnętrzu znajdują się trzy klasycystyczne ołtarze. W bocznych ołtarzach są obrazy błogosławionych pochodzących ze Żdżar, tj. Bł. Franciszki Siedliskiej i Bł. Floriana Stępniaka. Na uwagę zasługują: chrzcielnica drewniana i ambona – ozdobione symetrycznymi ornamentami. W kościele jest również zabytkowa siedemnastowieczna drewniana figurka Jezusa Frasobliwego, haftowany ornat z XIX w. oraz kapa konsekracyjna biskupa Fijałkowskiego. Do parafii rzymsko-katolickiej należy 11 wsi, zamieszkałych przez około 1500 wiernych. 23 lata temu budynek kościoła był gruntownie remontowany. Obecnie kościół powinien być na nowo odmalowany i ocieplony. Kościół spełnia bardzo ważną funkcję nie tylko w formacji duchowej wiernych, ale też patriotyczno- kulturalną. W Kościele prężnie działają bardzo liczne formacje: ministranci, bielanki, scholka dziecięca i koła różańcowe. Do zabytków wsi należy aleja kasztanowo-lipowa o długości 800m z 1850 r. oraz kaplica na cmentarzu grzebalnym wybudowana przez córkę Józefa Morawskiego – Cecylię Siedliską w roku 1870 jako Grób Rodziny Siedliskich. Mimo, że budynek jest pielęgnowany przez ss. Nazaretanki to wymaga on gruntownego remontu, który przerasta możliwości Zakonu i mieszkańców wsi. Zabytkiem jest również stary dom, niegdyś karczma, zbudowany prawdopodobnie z resztek drewna modrzewiowego, pochodzącego z rozbiórki kościoła na Górce. Zabytkowy jest także pałac ziemiański z 1880 r., dziś bardzo zdewastowany i wymagający gruntownego remontu. Ciekawym miejscem w Żdżarach jest Izba Pamięci Franciszki Siedliskiej mieszcząca się w Domu Rekolekcyjnym ss. Nazaretanek. 10 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 DZIAŁALNOŚĆ KULTURALNO-SPORTOWA. Ważną rolę w działalności kulturalnej spełnia szkoła. Działają w niej prężnie, z dużym sukcesem: koło artystyczne, recytatorskie, plastyczne i sportowe. Szkoła organizuje wiele imprez środowiskowych jak: wieczornice z okazji 11 Listopada, wigilie dla osób samotnych, Dzień Babci i Dziadka, Dzień Matki. Szkoła organizuje szereg wycieczek kulturalnych i krajoznawczych, z których mogą korzystać również osoby dorosłe. Włącza się we wszystkie uroczystości i święta kościelne, państwowe i wiejskie. W kościele parafialnym kultywowane są mocno wszelkie święta patriotyczne, mające piękną oprawę muzyczną i uroczyście obchodzone rocznice, ważne dla środowiska czy Kościoła w Polsce. Kościół pielęgnuje tradycje ludowe regionu. To tutaj odbywają się środowiskowe przedstawienia teatralne: jasełka, Misteria, dożynki. Dwa razy w roku odbywają się gościnne koncerty chóru Alleghretto. Zarówno Ksiądz Proboszcz, Siostry Nazaretanki jak i osoby świeckie blisko związane z kościołem obowiązkowo, kilka razy w roku organizują wycieczki kulturalne – do kina, na przedstawienia teatralne (Misteria), a także krajoznawcze do różnych sanktuariów w Polsce. Orkiestra Esta W Żdżarach istnieje dziecięco-młodzieżowa orkiestra dęta ESTA, która została założona przeszło sto lat temu. Orkiestra jest chlubą wsi i dumą gminy. Koncertowała niemal w całej Polsce, a także w Austrii, Niemczech, Holandii. Grała w Strasburgu i w Brukseli. Od kilku lat tradycyjnie zapraszana jest do Sejmu RP na obrady Parlamentu Dziecięcego. Występowała w TV i w Polskim Radiu. O orkiestrze zrealizowano film krótkometrażowy ,,Moje marzenia”. Orkiestra nagrała też płytę. Mimo, że orkiestra ma licznych sponsorów, to ciągle boryka się z brakiem wystarczającej liczby instrumentów oraz wygodnego i stałego miejsca do ćwiczeń. Latem najczęściej ćwiczy pod gołym niebem, a w zimą korzysta ze szkoły, co jest dość dużym utrudnieniem. Wydarzenia kulturalne i imprezy okolicznościowe w Żdżarach We wsi organizowane są koncerty orkiestry dętej z okazji świąt kościelnych i pikników. Cyklicznie, co trzy lata, odbywa się Powiatowy Przegląd Orkiestr Dętych, będących wielką atrakcją dla całego środowiska. Od wielu lat odbywają się w Żdżarach dożynki parafialne, 11 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 które są dużym wydarzeniem kulturalnym wsi i środowiska. Tradycją w Żdżarach jest organizowanie sylwestra przez Koło PSL połączone z pokazami iluminacyjnymi. Siostry Nazaretanki także rokrocznie organizują ,,rodzinne bale sylwestrowe” cieszące się coraz większym zainteresowaniem wykraczającym poza środowisko wiejskie. W Żdżarach często odbywają się spotkania z posłami różnych ugrupowań politycznych i eurodeputowanymi. Działalność kulturalna cieszy się ogromnym zainteresowaniem i zaangażowaniem społeczeństwa. Jednak możliwości organizacyjne są ograniczone ze względu na brak funduszy jak i lokalu (świetlicy) przeznaczonego do masowych imprez i wyposażonego w niezbędny sprzęt. Tradycje i ważne wydarzenia w Żdżarach Do tradycji wsi należą: - tradycje związane z kalendarzem liturgicznym: Boże Narodzenie z jasełkami, Wielkanoc z Misterium Męki Pańskiej, Boże Ciało obchodzone bardzo uroczyście, Odpusty, Zielone Świątki, - tradycje ludowe związane z rytmem pór roku: dożynki, Święto Ludowe, pikniki letnie, sobótki, koncerty orkiestry, bale sylwestrowe, - tradycje szkolne: wigilie dla osób samotnych, Dzień Babci i Dziadka, topienie marzanny, Dzień Matki, Dzień Dziecka, wieczornice z okazji 11 Listopada. Miejsca tradycyjnych spotkań. Tradycyjnym miejscem spotkań w Żdżarach jest, z konieczności, fragment już wspomnianego parku, zarówno z okazji lokalnych uroczystości, jak i spacerów towarzyskich, czy też spotkań młodzieży. Żdżary leżą przy bardzo ruchliwej trasie przelotowej, nie mają chodników wzdłuż jezdni, co zupełnie uniemożliwia spokojne spacery. Wreszcie brakuje jakiegokolwiek miejsca spotkań zarówno dla młodzieży jak i dorosłych: klubu, kawiarni czy świetlicy. Zebrania wiejskie najczęściej odbywają się w szkole (wyłącznie w okresie zimowym, kiedy szkoła może być dłużej otwarta), w obskurnej sali remizy strażackiej, pod ,,gołym niebem” lub w domach prywatnych. Integracja społeczności wiejskiej i jej inicjatywy są ograniczone brakiem lokalu spełniającego rolę świetlicy środowiskowej. 12 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 POTENCJAŁ TURYSTYCZNY Uwagi na położenie geograficzne, czystość i inne walory krajobrazu Żdzary są miejscowością odwiedzaną przez turystów. Szlaki turystyczne, ścieżki edukacyjne Najczęściej uczęszczanym szlakiem przez mieszkańców Żdżar, jak i gości przyjezdnych, jest park ze względu na historię miejsca, gdzie urodziła się i przez blisko 20 lat przebywała bł. Franciszka Siedliska, założycielka Zakonu Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu. Uwagę turystów przykuwa zabytkowy dworek w parku, chociaż mocno zdewastowany i bogaty drzewostan oraz urokliwa aleja lipowo-kasztanowa, której dodatkową ozdobą są bardzo zadbane ogródki przydomowe. Inną trasą wybieraną przez turystów jest mały brzozowy las. Prawdziwą przyjemnością jest pobyt w ogrodach domu zakonnego i spacer po placu przykościelnym. Miejsca te posiadają walory estetyczne i są źródłem ciekawostek przyrodniczych. Ze względu na walory architektoniczne należy koniecznie odwiedzić budynek kościoła parafialnego. Ścieżką edukacyjną jest związana z Górką św. Jana, z zabytkami tam usytuowanymi i jej ciekawą historią. Miejscem często odwiedzanym przez mieszkańców, turystów i młodzież szkolną jest cmentarz grzebalny. ze względu na przykuwającą uwagę zabytkową kaplicę. Bardzo często odwiedzanym jest dom miejscowej hafciarki ludowej. Miejsca noclegowe, gastronomia We wsi Żdżary jest Dom Rekolekcyjny Sióstr Nazaretanek, nowocześnie wyposażony, ładnie położony (z dala od ruchu ulicznego) z estetycznym otoczeniem. Dom przygotowany jest na przyjęcie 150 gości z całodziennym wyżywieniem. Siostry prowadzą też działalność gastronomiczną dla grup katechetyczno-rekolekcyjnych i miejscowej ludności. 13 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 STREFA GOSPODARCZA W Żdżarach prowadzą działalność następujące podmioty gospodarcze: - DITTA SERIA – zakład produkujący maszyny i narzędzia rolnicze. Zatrudnia 70 osób, - gospodarstwa szkółkarskie drzew owocowych zatrudniające 15 osób, a w okresie letnim 20 – 25 osób, - piekarnia zatrudniająca 10 osób, - dwa sklepy spożywcze, w których ma zatrudnienie 5 osób, - dwie stacje CPN, na których pracują dwie osoby, - hurtownia rybna, zatrudniająca 3 osoby, - smażalnia ryb, w której zatrudnione są 2 osoby - usługi komunalne, wykonuje 1 osoba. - warsztat samochodowy, - cztery firmy transportowe, - zakład krawiecki. 14 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 3. ANALIZA SWOT Nazwa SWOT jest akronimem angielskich słów Strengths (mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse w otoczeniu), Threats (zagrożenia w otoczeniu). Jest ona efektywną metodą identyfikacji słabych i silnych stron miejscowości oraz badania szans i zagrożeń, jakie stoją przed miejscowością. SWOT zawiera określenie czterech grup czynników: - „mocnych stron” – uwarunkowań wewnętrznych, które stanowią silne strony miejscowości i które należycie wykorzystane sprzyjać będą jej rozwojowi (utrzymać je jako mocne, i na których należy oprzeć jej przyszły rozwój); - „słabych stron” – uwarunkowań wewnętrznych, które stanowią słabe strony miejscowości i które nie wyeliminowane utrudniać będą jej rozwój (ich oddziaływanie należy minimalizować); - „szans” - uwarunkowań zewnętrznych, które nie są bezpośrednio zależne od zachowania społeczności wiejskiej, ale które mogą być traktowane jako szanse, i przy odpowiednio podjętych przez nią działaniach, wykorzystane jako czynniki sprzyjające rozwojowi miejscowości; - „zagrożeń” - uwarunkowań zewnętrznych, które także nie są bezpośrednio zależne od zachowania społeczności wiejskiej, ale które mogą stanowić zagrożenie dla jej rozwoju (należy unikać ich negatywnego oddziaływania na rozwój miejscowości). Przedstawiona poniżej analiza mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń jest syntezą poszczególnych obszarów życia społeczno-gospodarczego miejscowości. Poniższy zbiór informacji o mocnych i słabych stronach miejscowości i stojących przed nią szansach i zagrożeniach jest uzgodnioną wypadkową wiedzy o stanie i potrzebach miejscowości ułożonych przekrojowo (w ramach poszczególnych obszarów życia społeczno gospodarczego). 15 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 Mocne strony miejscowości Żdżary i czynniki wspierające jej dalszy rozwój (pozytywne atuty rozwojowe) • • • • • • • • • • • • • Słabe strony miejscowości Żdzary i czynniki ograniczające jej dalszy rozwój (bariery rozwojowe) Położenie miejscowości Bliskość stolicy (dostępność • Położenie w biednym subregionie kontaktów z instytucjami radomskim. centralnymi). • Położenie poza siecią dróg krajowych. Położenie w zamożnym województwie (dostęp do środków • Zły stan techniczny dróg dystrybuowanych regionalnie). Położenie atrakcyjne przyrodniczo . Stan układu komunikacji drogowej Stosunkowo dobre pokrycie obszaru • Niedostateczna jakość nawierzchni siecią dróg. drogowych. Dość wysoki odsetek dróg o • Przeciążenie dróg ponadlokalnych nawierzchniach twardych w stosunku (drogi wojewódzkie). do całkowitej długości sieci • Zbyt małe szerokości jezdni drogowej. drogowych i pasów drogowych. • Brak poboczy, chodników dla pieszych. • Brak parkingów. Potencjał gospodarczy Wzrost aktywizacji gospodarczej. • Małe obszarowo indywidualne gospodarstwa rolne. Utrzymująca się na średnim poziomie ilość działających podmiotów • Nadwyżka osób pracujących w gospodarczych. indywidualnych gospodarstwach rolnych. Możliwość pozyskiwania środków z funduszy europejskich na rzecz • Zbyt mała promocja terenów rozwoju miejscowości: w zakresie inwestycyjnych wśród inwestorów infrastruktury, środowiska i obszarów zewnętrznych. wiejskich, zasobów ludzkich oraz ochrony dziedzictwa kulturowego i rozwoju turystyki. Działalność gospodarcza skoncentrowana w branżach nie kolidujących z rozwojem turystyki (np. przetwórstwo owocowowarzywne). Podstawowa infrastruktura sprzyja rozwojowi przedsiębiorczości. Stan infrastruktury gospodarki komunalnej Wysoki poziom upowszechnienia • Konieczność kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej na terenie oczyszczalni ścieków. miejscowości. • Funkcjonowanie indywidualnych kanalizacji (szamb) oraz Korzystny bilans zasobów ujęć wodnych. indywidualnych ujęć wodnych. Wysoki stopień telefonizacji wsi. • Nieszczelność szamb 16 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 • • • • • • • • • • • • • • • • indywidualnych. Zbyt mało upowszechniona segregacji śmieci. Brak sieci gazyfikacyjnej. Niski udział kotłowni na paliwa ekologiczne w gospodarstwach indywidualnych. Dostępność nieruchomości na cele inwestycyjne i rozwój mieszkalnictwa Miejscowość jest objęta studium • Brak zaangażowania mieszkańców w uwarunkowań i kierunków sprzedaż gruntów pod inwestycje. zagospodarowania przestrzennego • Brak utwardzonych dróg oraz „Planem zagospodarowania prowadzących do terenów przestrzennego”. przeznaczonych pod inwestycje. Dysponuje atrakcyjnymi terenami pod inwestycje, budownictwo mieszkaniowe, działalność gospodarczą i turystykę. Stan i funkcjonowanie infrastruktury społecznej Zadowalający poziom • Zdewastowany, wymagający bezpieczeństwa publicznego, brak generalnego remontu budynek ochotniczej straży pożarnej, głównie poważniejszych zagrożeń przestępczością. zabezpieczenia stropodachu, wymiany instalacji grzewczej, Dobra organizacja i poziom placówki wymiany podłóg, okien i odnowienia oświaty oraz wychowania. elewacji Zmodernizowany budynek szkolny o • Brak Publicznego Przedszkola. odpowiedniej kubaturze i wyposażeniu dysponujący boiskiem • Niedostateczne wyposażenie ośrodka sportowym. zdrowia w aparaturę medyczną. Bardzo zły stan techniczny Wysoki poziom wykształcenia i miejskiego kompleksu sportowo – przygotowania zawodowego rekreacyjnego. nauczycieli. • Konieczność wykonania Zróżnicowana aktywność społeczna termomodernizacji budynków (kulturalna, sportowa, turystyczna,. szkolnych i wymiany instalacji. Dobra dostępność do podstawowych usług medycznych. Zasoby i jakość środowiska przyrodniczego Położenie miejscowości w • Niskie klasy bonitacyjne gruntów atrakcyjnej przyrodniczo okolicy. ornych. Funkcjonowanie okręgu łowieckiego. • Niska lesistość. Zasoby i jakość środowiska kulturowego i turystycznego Potencjalne atrakcje turystyczne: • Brak wyspecjalizowanego obiektu zespół pałacowo-parkowy . służącego zaspokojeniu potrzeb w zakresie upowszechniania kultury. Zabytkowe obiekty i pomniki przyrody. • Zbyt małe zainteresowanie rozwojem gospodarstw agroturystycznych. Atrakcje przyrodnicze doliny rzeki 17 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 • Rokitki. Działalność domu rekolekcyjnego Sióstr Nazaretanek. • • • Niedostateczna liczba infrastruktury służącej rozwojowi turystyki. Małe zasoby powierzchni mieszkaniowej pod wynajem na cele turystyczne. Słaba dotychczasowa promocja wsi w zakresie turystyki. 18 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 4. WIZJA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI „KOMPLEKSOWY ROZWÓJ MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY POPRZEZ WYKORZYSTANIE JEGO POTENCJAŁÓW I ZASOBÓW, PODSTAWĄ POPRAWY WARUNKÓW ŻYCIA SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ” 19 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 5. PRIORYTETY I CELE STRATEGICZNE NIEZBĘDNE DLA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY PRIORYTET 1 „ROZWÓJ MIEJSCOWOŚCI ORAZ POPRAWA WARUNKÓW ŻYCIA” Cel 1. Modernizacja zaplecza rekreacyjno –kulturalnego. Projekty: 1. Zagospodarowanie placu położonego w sąsiedztwie pałacu ziemskiego z XIX w z przeznaczeniem na miejsce wypoczynku dla mieszkańców wsi i wypoczywających gości. 2. Remont i modernizacja budynku Ochotniczej Straży Pożarnej z przeznaczeniem na świetlicę wiejską. Cel 2. Realizacja prac modernizacyjno – inwestycyjnych mających na celu poprawę stanu technicznego i podniesienia bezpieczeństwa na drogach w obrębie miejscowości. Projekty: 1. Doprowadzenie do poprawy bezpieczeństwa na drodze wojewódzkiej 707. 2. Budowa nowych chodników dla pieszych na terenie miejscowości. Cel 3. Unowocześnienie infrastruktury komunalnej. Projekty: 1. Poprawienie stanu oświetlenia. 2. Uregulowanie gospodarki ściekowej. 3. Gazyfikacja wsi i sołectwa. Cel 4. Doprowadzenie do poprawy estetycznego wyglądu miejscowości. PRIORYTET 2 „POPRAWA KWALIFIKACJI I WYKSZTAŁCENIA SPOŁECZNOŚCI WIEJSKIEJ – WALKA Z BEZROBOCIEM” Cel 1. Rozwiązania instytucjonalne i wdrażanie systemów umożliwiającym bezrobotnym zdobycie nowego zawodu, podnoszenie kwalifikacji zawodowych itp. 20 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 Projekty: 1. Szkolenia w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, tworzenia małej gastronomii itp. 2. Szkolenia w zakresie wykorzystania zdolności i umiejętności mieszkańców (rzemiosła i rękodzieła artystycznego). Cel 2. Ułatwienie dostępu do wykorzystywania nowoczesnych technologii przekazu informacji. Projekty: 1. Nowoczesna pracownia komputerowa w świetlicy wiejskiej. PRIORYTET 3 „ROZWÓJ TURYSTYKI I WYPOCZYNKU OPARTY O ZASOBY PRZYRODNICZE I DZIEDZICTWO KULTUROWE MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY” Cel 1. Zagospodarowanie terenów wyznaczonych pod turystykę aktywną – rekreację. Projekty: 1. Zorganizowanie i oznaczenie ścieżek rowerowych. 2. Budowa tablic informacyjnych z mapką o szlaku turystycznym. Cel 2. Podjęcie działań dla kompleksowego rozwoju usług pod potrzeby turystyki. Projekty: 1. Szkolenia w zakresie gospodarstw agroturystycznych. 2. Inwentaryzacja i standaryzacja kwater agroturystycznych. Cel 3. Skuteczna promocja walorów rekreacyjno – wypoczynkowych miejscowości. Projekty: 1. Szeroko rozumiana promocja miejscowości. 21 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 6. WIELOLETNI PLAN INWESTYCYJNY Tabela Wieloletniego Planu Inwestycyjnego zawiera przedsięwzięcia inwestycyjne, które zostały uzgodnione przez Radę Sołecką i mieszkańców miejscowości Żdżary, jako propozycje do Planu Rozwoju Miejscowości. Umieszczone przedsięwzięcia zostały zaplanowane na lata 2009-2013 i będą realizowane w ramach zadań własnych gminy i w oparciu o Wieloletni Plan Inwestycyjny. Jedno z tych zadań będzie finansowane przez Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Natomiast inne inwestycje sfinansowane będą przy udziale budżetu gminy i dostępnych funduszy pozabudżetowych. Część wskazanych przedsięwzięć inwestycyjnych nie posiada jeszcze dokumentacji technicznej, która sporządzana będzie systematycznie w miarę pozyskania środków przez gminę. Tabela 1 Wieloletni Plan Inwestycyjny - (wartość inwestycji w PLN) Nazwa zadania Nakłady całkowite Środki własne Dofinansowanie Lata realizacji Zagospodarowanie placu w centrum wsi. 250 000,00 62 500,00 PLN 187 500,00 PLN 2009 Modernizacja budynku ochotniczej straży pożarnej z przeznaczeniem na świetlicę wiejską. 250 000,00 62 500,00 PLN 187 500,00 PLN 2010 22 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 7. OPIS ZADANIA PRIORYTETOWEGO ZAGOSPODAROWANIE PLACU W CENTRUM WSI I MODERNIZACJA BUDYNKU OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ Z PRZEZNACZENIEM NA ŚWIETLICĘ WIEJSKĄ. Zadaniem priorytetowym, przewidzianym do realizacji w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, działanie „Odnowa i rozwój wsi”, jest zagospodarowanie placu położonego w centrum miejscowości, w sąsiedztwie pałacu ziemskiego z XIX w z przeznaczeniem na miejsce wypoczynku dla mieszkańców wsi i wypoczywających gości oraz remont budynku Ochotniczej Straży Pożarnej z przeznaczeniem na świetlicę wiejską. Zagospodarowanie placu w centrum wsi i modernizacja budynku Ochotniczej Straży Pożarnej z przeznaczeniem na świetlicę wiejską polegała będzie na wykonaniu następujących zadań: Etap I - Zagospodarowanie placu w centrum wsi. • wykonanie korytowania terenu; • położenie warstwy odsączającej; • wykonanie podbudowy; • położenie nawierzchni; • ułożenie chodników, krawężników i obrzeży; • urządzenie zieleni; • zakupienie ławek Etap II - Modernizacja budynku ochotniczej straży pożarnej z przeznaczeniem na świetlicę wiejską. • wymiana pokrycia dachowego budynku świetlicy wiejskiej; • wymiana stolarki okiennej w świetlicy wiejskiej; • budowa parkingu przy strażnicy OSP. . Planowana inwestycja odgrywać będzie dużą rolę dla społeczności lokalnej, związaną przede wszystkim ze zwiększeniem możliwości jej integracji, ale również będzie zapewniała warunki dla realizacji przedsięwzięć kulturalnych i edukacyjnych na rzecz aktywizacji społecznej i zawodowej mieszkańców. Teren spacerowo- rekreacyjny służyć będą całej społeczności jako miejsce aktywnego spędzania czasu, spotkań i wypoczynku. Łącznie koszt zadania 23 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 priorytetowego będzie wynosił 500 000,00 zł. Jego realizacja jest planowana na lata 20082009. Należy jednak zaznaczyć, że szczegółowe określenie kosztów będzie możliwe dopiero po opracowaniu kosztorysu inwestorskiego dla przedmiotowej inwestycji. 8. ZBIORCZE ZESTAWIENIE KOSZTÓW ZADANIA PRIORYTETOWEGO Etap I - Zagospodarowanie placu w centrum wsi. 1. Wykonanie korytowania terenu. 18 000,00 PLN 2. Położenie warstwy odsączające. 9 000,00 PLN 3. Wykonanie podbudowy. 4 000,00 PLN 4. Położenie nawierzchni. 110 000,00 PLN 5. Ułożenie chodników, krawężników i obrzeży. 100 000,00 PLN 6. Urządzenie zieleni. 2 000,00 PLN 7. Zakupienie ławek. 7 000,00 PN Etap II - Modernizacja budynku ochotniczej straży pożarnej z przeznaczeniem na świetlicę wiejską. • wymiana pokrycia dachowego budynku świetlicy wiejskiej; • wymiana stolarki okiennej w świetlicy wiejskiej; • budowa parkingu przy strażnicy OSP. 24 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 1. Wymiana pokrycia dachowego budynku strażnicy. 100 000,00 PLN 2. Wymiana stolarki okiennej w świetlicy wiejskiej. 50 000,00 PLN 3. Budowa parkingu przy strażnicy OSP. 100 000,00 PLN Łączne nakłady: 500 000 PLN 25 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 8. HARMONOGRAM RZECZOWO-FINANSOWY ZADANIA PRIORYTETOWEGO Tabela 2. Harmonogram rzeczowo – finansowy zadania priorytetowego 2009 ROK ZAKRES RZECZOWY Zagospodarowanie placu w centrum wsi. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 250 000,00 PLN 2010 ROK Modernizacja budynku ochotniczej straży pożarnej z przeznaczeniem na świetlicę 250 000,00 PLN wiejską. 26 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 9. WDROŻENIE I MONITOROWANIE PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY Wdrożenie Planu Odnowy Miejscowości rozpocznie się poprzez wprowadzenie go w życie uchwałą Rady Miejskiej. Wdrożenie Planu powierza się Burmistrzowi Miasta i Gminy Nowe Miasto nad Pilicą. Monitorowanie przedsięwzięcia - czyli dbanie o prawidłowy jego przebieg przez cały czas jego trwania polega na systematycznym zbieraniu, zestawianiu i ocenie informacji rzeczowych i finansowych w postaci ustalonych wskaźników, które opisują jego postęp i efekty. W monitorowaniu biorą udział wszystkie podmioty oraz komórki organizacyjne Urzędu Miasta i Gminy w Nowym Mieście nad Pilicą zaangażowane we wdrażanie Planu Odnowy Miejscowości. Oceną wdrażania Komisja powołana przez Burmistrza Miasta i Gminy Nowe Miasto nad Pilicą. 27 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 10. PODSUMOWANIE Opracowany Plan Odnowy Miejscowości Żdżary w przeciągu 6 najbliższych lat przewiduje realizację kilku kluczowych zadań. Istotą tych zadań jest pobudzenie aktywności środowisk lokalnych oraz stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną i kulturową. Zakładane cele Planu przewidują wzrost znaczenia miejscowości Żdżary jako lokalnego ośrodka rozwoju kultury, edukacji, sportu i rekreacji. Realizacja Planu Odnowy Miejscowości ma także służyć integracji społeczności lokalnej, większemu zaangażowaniu w sprawy swojej miejscowości, zagospodarowaniu wolnego czasu dzieci i młodzieży oraz rozwojowi organizacji społecznych. 28 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ŻDŻARY NA LATA 2008-2013 29