Wprowadzenie do logopedii_1 IIII sem. WEzL, NST

Wprowadzenie do logopedii, sem. 3, WEzL
Diagnostyka logopedyczna
Diagnoza logopedyczna – „stanowi zbiór określonych zasad oraz metod postępowania
badawczego mających na celu ocenę rozwoju mowy osoby badanej oraz określenie
nieprawidłowości występujących w procesie komunikowania się”
(Iskra i Szuchnik, za: Czaplewska, Milewski, 2011, s. 7)
Diagnoza
w ujęciu wąskim – tylko rozpoznanie zaburzenia;
w ujęciu szerokim - całość postępowania badawczego, czyli rozpoznanie, program
terapii i prognozę.
3 etapy stawiania diagnozy:
postawienie problemu,
wysunięcie hipotez,
weryfikacja hipotez.
Schemat badania logopedycznego
wg G. Jastrzębowskiej
I. Określenie problemu
Badanie wstępne (wywiad, obserwacja, orientacyjne badanie mowy)
Badanie uzupełniające
II. Sformułowanie hipotez
Badanie podstawowe (badanie rozumienia, mówienia, badanie czytania i pisania)
Weryfikacja hipotez
III. Weryfikacja hipotez
Etap I: badanie wstępne
wywiad, rozmowa z pacjentem/ rodzicem,
orientacyjne badanie mowy, w którym zwraca się uwagę przede wszystkim na:
-
składnię wypowiedzi (czy używa zdań prostych, czy złożonych, czy poprawnie je
buduje),
-
artykulację poszczególnych głosek,
-
prozodię mowy,
-
tor oddechowy,
-
ewentualne zaburzenia głosu.
Etap I: badanie uzupełniające
Sprawdza się przede wszystkim:
-
funkcje połykowe,
-
sprawność aparatu artykulacyjnego,
-
słuch fizjologiczny i fonematyczny (orientacyjnie)
-
pamięć słuchową,
-
lateralizację.
Etap II: badanie podstawowe
Badania mowy dokonujemy w czterech aspektach:
a) fonetycznym – ustalenie zasobu dźwięków, sposobu ich realizacji (elizje, substytucje,
deformacje),
b) leksykalnym – czynna i bierna znajomość słów (normy dostosowane do wieku),
c) gramatycznym – prawidłowe zastosowanie gramatycznych reguł języka,
d) ekspresyjnym – mowa spontaniczna – rozmowa, opowiadanie historyjki obrazkowej.
Etap II: Badania specjalistyczne
Konsultacje z:
-
psychologiem,
-
pedagogiem,
-
foniatrą,
-
laryngologiem,
-
neurologiem.
Etap III: weryfikacja hipotezy
Ustalenie programu terapii:
czas trwania,
częstotliwość spotkań,
prognozę,
dobór metod i technik,
dobór środków i pomocy dydaktycznych.
Diagnoza logopedyczna wg S. Grabiasa
Techniki badawcze:
a) deskrypcja,
b) interpretacja.
ad. a) Badanie sprawności interakcyjnych:
-
motoryka,
-
wymowa,
-
język,
-
struktury pojęciowe,
-
realizacja dialogu,
-
realizacja wypowiedzi narracyjnych.
ad. b) Interpretacja:
-
analiza wyników badań specjalistycznych,
-
wywiad rodzinny,
-
diagnoza różnicowa,
-
rozpoznanie przypadku.
Diagnoza
-
unormowana
-
nieformalna
Bibilografia:
-
Czaplewska E., Milewski S., Diagnoza logopedyczna. Podręcznik akademicki, Sopot
2011
-
Gałkowski T., Jastrzębowska G. (red.) Logopedia. Pytania i odpowiedzi - podręcznik
akademicki. (tom 1-2)