ZIP_G_D6_03 Odlewnictwo stopow zelaza

Nazwa przedmiotu
ODLEWNICTWO STOPÓW ŻELAZA
Casting of ferrous alloys
Kierunek:
Kod przedmiotu:
ZIP.G.D6.03
Zarządzanie i Inżynieria Produkcji
Management and Engineering of Production
Rodzaj przedmiotu:
specjalnościowy
Rodzaj zajęć:
Poziom studiów:
forma studiów:
studia I stopnia
studia stacjonarne
Liczba godzin/tydzień:
2, 0, 2, 0, 0
Wyk. Ćwicz. Lab. Sem. Proj.
Rok: III
Semestr: VI
Liczba punktów:
5 ECTS
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
I KARTA PRZEDMIOTU
CEL PRZEDMIOTU
C1. Przekazanie studentom podstawowej wiedzy o żeliwie i staliwie.
C2. Zapoznanie studentów z metodami wytwarzania podstawowych odmian żeliwa i staliwa.
C3. Zapoznanie studentów z metodami oceny struktury i właściwościami stopów żelaza oraz
zastosowaniem wykonanych z nich odlewów.
WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH
KOMPETENCJI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Wiedza z zakresu matematyki, fizyki i chemii.
Znajomość podstaw teorii procesów odlewniczych.
Podstawowa wiedza z zakresu maszyn i urządzeń odlewniczych.
Znajomość zasad bezpiecznej pracy przy obsłudze urządzeń i aparatury laboratoryjnej.
Umiejętność pracy samodzielnej i w zespole.
Umiejętność opracowania uzyskanych wyników badań i ich prezentacji.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
EK 1 - Student potrafi ogólnie scharakteryzować żeliwo i staliwo.
EK 2 - Student posiada wiadomości dotyczące podstawowych metod wytwarzania żeliwa
i staliwa.
EK 3 – Student zna metody oceny struktury i właściwości stopów żelaza oraz potrafi
określić obszary zastosowania odlewów żeliwnych i staliwnych.
TREŚCI PROGRAMOWE
Forma zajęć – WYKŁAD
W01, W02 – Ogólna charakterystyka i klasyfikacja odlewniczych stopów żelaza z
węglem (żeliwa i staliwa)
Liczba
godzin
2
W03, W04 – Zasady procesów piecowych i pozapiecowych wytwarzania stopów żelaza
W05, W06 – Właściwości odlewnicze i użytkowe stopów żelaza
W07, W08 – Właściwości fizyczne i mechaniczne stopów żelaza
W09, W10 – Wpływ składu chemicznego, warunków krzepnięcia i stygnięcia na strukturę
żeliwa
W11, W12 – Wytwarzanie i właściwości żeliwa szarego
W13, W14 – Wytwarzanie i właściwości żeliwa wermikularnego
W15, W16 – Wytwarzanie i właściwości żeliwa sferoidalnego
W17, W18 – Wytwarzanie, struktura, właściwości i gatunki żeliwa ciągliwego oraz
stopowego
W19, W20 – Staliwo konstrukcyjne węglowe, podstawy technologii, gatunki,
zastosowanie
W21, W22 – Staliwo stopowe, wybrane gatunki – zarys charakterystyki, zastosowanie
W23, W24 – Krystalizacja odlewów staliwnych
W25, W26 – Segregacja pierwiastków w staliwie
W27, W28 – Wtrącenia gazowe i niemetaliczne odlewów
W29, W30 – Naprężenia, pęknięcia i odkształcenia odlewów staliwnych; przyczyny;
zapobieganie
Forma zajęć – LABORATORIUM
L01, L02 – Wykonanie form badawczych i przygotowanie materiałów do
przeprowadzenia wytopów żelaza
L03, L04 – Wytopienie żeliwa szarego w piecu indukcyjnym, jego modyfikacja i odlanie
prób
L05, L06 – Wytopienie żeliwa „wyjściowego”, jego sferoidyzacja i odlanie prób
L07, L08 – Ocena właściwości odlewniczych żeliwa szarego i sferoidalnego – lejności i
skurczu linowego
L09, L10 – Ocena wydzieleń grafitu w żeliwie szarym, wermikularnym i sferoidalnym
L11, L12 – Ocena osnowy żeliwa z różnymi postaciami wydzieleń grafitu
L13, L14 – Ocena wrażliwości żeliwa żeliwa na grubość ścianki
L15, L16 – Wykonanie form badawczych i przygotowanie materiałów do
przeprowadzenia wytopu stali na odlewy
L17, L18 – Wytopienie stali na odlewy w piecu indukcyjnym i odlanie prób
L19, L20 – Ocena właściwości odlewanych staliw
L21, L22 – Ocena struktury staliwa w stanie lanym
L23, L24 – Ocena struktury staliwa po obróbce cieplnej oraz ocena przełomów staliwa w
stanie lanym i po normalizowaniu
L25, L26 – Ocena właściwości mechanicznych staliwa w stanie lanym i po
normalizowaniu
L27, L28 – Klasyfikacja staliwa w oparciu o wyniki pomiarów właściwości
mechanicznych
L29, L30 – Klasyfikacja żeliwa w oparciu o wyniki pomiarów właściwości
mechanicznych
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Liczba
godzin
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
1. – Wykład z wykorzystaniem środków audiowizualnych
2. – Ćwiczenia laboratoryjne; opracowanie sprawozdań z realizacji ćwiczeń
3. – Skrypt i instrukcje do wykonania ćwiczeń
4. – Urządzenia technologiczne i aparatura badawcza
2
5. – Obserwacje procesów technologicznych w jednej z krajowych odlewni
SPOSOBY OCENY ( F – FORMUJĄCA, P – PODSUMOWUJĄCA)
F1. – Ocena prac kontrolnych objętych programem nauczania
F2. – Ocena umiejętności wykorzystania zdobytej wiedzy w trakcie wykonywania ćwiczeń
F3. – Ocena sprawozdań z realizacji ćwiczeń laboratoryjnych
P1. – Ocena opanowania materiału nauczania objętego programem ćwiczeń laboratoryjnych
P2. – Ocena opanowania materiału nauczania objętego programem wykładu - egzamin
OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA
Forma aktywności
Godziny kontaktowe z prowadzącym
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie
aktywności
30 W 30 L
60 h
Zapoznanie się ze wskazaną literaturą
15 h
Przygotowanie do ćwiczeń laboratoryjnych
15 h
Przygotowanie sprawozdań z laboratorium
15 h
Przygotowanie do zaliczenia przedmiotu (egzamin)
45 h
Suma
SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
DLA PRZEDMIOTU
å
165 h
5 ECTS
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA
1. Podrzucki C.: Żeliwo. Struktura, właściwości, zastosowanie. Tom 1 i 2. Wyd. ZG STOP,
Kraków 1991.
2. Podrzucki C., Kalata C.: Metalurgia i odlewnictwo żeliwa. Wyd. „Śląsk”, Katowice 1976.
3. Warchala T.: Metalurgia i odlewnictwo żeliwa. Cz. I i II. Skrypty PCz., Częstochowa 1988 i
1995.
4. Sakwa W.: Żeliwo. Wyd. „Śląsk”, Katowice 1974.
5. Kniaginin G.: Staliwo. Metalurgia i Odlewnictwo. Wyd. „Śląsk”, Katowice 1977.
6. Tochowicz S.: Wytapianie stali w piecach elektrycznych. Wyd. „Śląsk”, Katowice 1988.
7. Chojecki A.: Procesy wytapiania stali na odlewy. Skrypt AGH, Kraków 1991.
8. Głownia J.: Krystalizacja żeliwa. Skrypt AGH, Kraków 1986.
9. Podrzucki C., Szopa J.: Piece i urządzenia metalurgiczne stosowane w odlewnictwie. Wyd.
„Śląsk”, Katowice 1982.
10. Wierzbicka B., Soiński M.S.: Technologia odlewnictwa. Laboratorium. Skrupt PCz,
Częstochowa 1996.
11. Poradnik Inżyniera „Odlewnictwo” Praca zbiorowa WNT, Warszawa 1986.
12. Chojecki A., Telejko I.: Odlewnictwo staliwa. Wyd. Naukowe Akapit, Kraków 2003.
13. Głownia J.: Odlewy ze stali stopowej. Zastosowanie. Wyd. Fotobit, Kraków 2002.
14. Telejko I.: Wytapianie odlewniczych stopów metali. Wyd. STOP, Kraków 2008.
15. Sorelmetal: O żeliwie sferoidalnym. Wyd. Metals Minerals Sp. z o.o., Warszawa 2006.
3
16. Guzik E.: Procesy uszlachetniania żeliwa. Wybrane zagadnienia. Archiwum Odlewnictqa,
Katowice 2001, Monografia Nr 1.
PROWADZĄCY PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL)
1. Prof. dr hab. inż. Marek Sławomir Soiński [email protected]
MACIERZ REALIZACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Efekt
kształcenia
Odniesienie danego efektu
do efektów zdefiniowanych
dla kierunku
Metalurgia
Cele
przedmiotu
EK1
K_W04, K_W05, K_W07;
K_U03, K_U04; K_K01,
K_K02, K_K03, K_K06
C1
EK2
K_W15, K_W47; K_U08,
K_U09,; K_K01, K_K02,
K_K03, K_K06
C2
EK3
K_W16, K_W48; K_U03,
K_U12;K_K02, K_K04,
K_K06, K_K08
C3
Treści
programowe
Narzędzia
dydaktyczne
Sposób
oceny
1, 2, 4
F1, P1, P2
1-5
F1, F2, F3,
P1, P2
1, 2, 3, 4
F1, F2, P1,
P2
W1-W2, W3W4, W5-W6,
W7-W8;
L27-L30 –
L28
W3-W4, W11W12, W13W14, W15W16, W17W18, W19W20, W21W22;
L1 – L6, L15 –
L180
W9-W10,
W23-W24,
W25-W26,
W27-W28,
W29-W30; L7
– L14, L19 –
L26
II. FORMY OCENY – SZCZEGÓŁY
Na ocenę 2
Student nie potrafi
Efekt 1
Student potrafi ogólnie przedstawić ogólnej
scharakteryzować
charakterystyki żeliwa i
żeliwo i staliwo
staliwa
Na ocenę 3
Na ocenę4
Na ocenę 5
Student potrafi tylko w
bardzo niewielkim
zakresie
scharakteryzować
żeliwo i staliwo
Student w stopniu
zadowalającym jest w
stanie dokonać
charakterystyki żeliwa i
staliwa
Student w stopniu
bardzo dobrym jest w
stanie przedstawić
charakterystykę żeliwa i
staliwa
4
Efekt 2
Student posiada
wiadomości dotyczące
podstawowych metod
wytwarzania żeliwa i
staliwa
Student nie zna
podstawowych
sposobów wytwarzania
żeliwa i staliwa
Student posiada tylko
elementarne
wiadomości w zakresie
wytapiania żeliwa i
staliwa
Student w stopniu
zadowalającym
opanował wiedzę
odnosząca się do
wytwarzania żeliwa i
staliwa
Student w stopniu
bardzo dobrym
opanował podstawy
teoretyczne i
wskazówki praktyczne
związane z
wytwarzaniem stopów
żelaza
Efekt 3
Student zna metody
oceny struktury i
właściwości stopów
żelaza oraz potrafi
określić obszary
zastosowania odlewów
żeliwnych i staliwnych
Student nie zna żadnych
metod oceny struktury
sposobów określania
właściwości stopów
żelaza oraz nie zna
obszarów, w których
znajdują zastosowanie
odlewy żeliwne i
staliwne
Student posiada tylko
bardzo ogólną wiedzę w
zakresie oceny
struktury i właściwości
żeliwa i staliwa oraz
potrafi tylko ogólnie
wskazać podstawowe
zastosowania odlewów
żeliwnych i staliwnych
Student jest w stanie
omówić w
wystarczającym stopniu
zasady oceny struktury i
właściwości żeliwa i
staliwa oraz
przedstawić dziedziny,
w których stosuje się
odlewy żeliwne i
staliwne
Student o ponad
przeciętnym stopniu
wiedzę związaną z
oceną struktury i
właściwości stopów
żeliwa oraz potrafi
wskazać zalety i wady
tworzyw w odniesieniu
do konkretnych
zastosowań
III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE (strona www.wip.pcz.pl)
1. Wszelkie informacje dla studentów kierunku Metalurgia wraz z:
· programem studiów,
· harmonogramem zajęć,
· informacją na temat miejsca odbywania zajęć,
· informacją odnośnie konsultacji
dostępne są na tablicy informacyjnej oraz na stronie internetowej Katedry Odlewnictwa w
zakładce „Dla studentów”.
5