Wystąpienie - Podlaska Izba Rolnicza

Podlaska Izba Rolnicza, Porosły 36D, 16-070 Choroszcz
tel./fax.:85/676 08 62, tel.:85/676 08 58, www.pirol.pl, [email protected]
Porosły, 03.09.2014r.
PIR.AA. 351/2014r.
Urząd Marszałkowski
Województwa Podlaskiego
Szanowni Państwo!
Niecałe pół roku wystarczyło, by wirus ASF przeniósł się z białoruskich dzików na
podlaskie świnie. Zaczyna się prawdziwa walka - nie tylko z ASF, ale z czasem i procedurami.
Wobec powyższego Zarząd Podlaskiej Izby Rolniczej zwraca się z prośbą o wsparcie
działalności informacyjnej dotyczącej zapobiegania rozprzestrzeniania się wirusa ASF.
Według Państwowego Instytutu Weterynarii w Puławach głównymi drogami zawleczenia
wirusa do naszego kraju są transport i przewożenie żywności z mięsa zakażonych zwierząt
oraz odpadki spożywcze (szczególnie mięsne), a w dalszej kolejności dziki.
Choroba nie jest groźna dla człowieka, ale powoduje olbrzymie straty w produkcji trzody
chlewnej i w gospodarce. Koszty zwalczania ASF są bardzo wysokie i obciążają budżet
państwa. Śmiertelność zwierząt w chlewniach, w których wystąpi ASF wynosi z reguły 100%.
W przypadku wykrycia choroby, wszystkie świnie w takiej chlewni muszą zostać ubite,
a następnie zutylizowane. Zniszczyć trzeba także pasze oraz należy odkazić pomieszczenia
i środki do transportu, w których przebywały świnie. Często konieczne jest także uśmiercenie
zwierząt w sąsiednich gospodarstwach. Wstrzymuje się również eksport mięsa wieprzowego
z Polski do innych krajów.
Na ASF nie ma szczepionki, dlatego należy stosować wszystkie możliwe działania
profilaktyczne.
Skutecznym sposobem ochrony stada przed różnego rodzaju chorobami jest
bioasekuracja. Pojęcie to obejmuje działania profilaktyczne, mające na celu stworzenie
barier chroniących przed wniknięciem zakażenia do chlewni oraz zapobiegające
rozprzestrzenianiu się ewentualnych chorób w jej obrębie.
Zaleca się, aby chlewnia znajdowała się jak najdalej od drogi, po której poruszają się pojazdy
przewożące zwierzęta. Nie należy lokalizować obiektów dla świń w pobliżu rzeźni, wysypisk
śmieci, miejsc utylizacji zwierząt padłych i odpadów poubojowych. Wskazane jest, aby
chlewnia otoczona była pasem drzew i krzewów, które stanowią naturalną zaporę dla
przenoszonych z wiatrem drobnoustrojów.
Jeżeli nie mamy wpływu na lokalizację już istniejącego budynku inwentarskiego,
to konieczne jest zastosowanie zabezpieczeń przed gospodarstwem, jak i w chlewni. Jednym
z podstawowych działań w tym zakresie jest zastosowanie śluz i mat dezynfekcyjnych. Środki
dezynfekcyjne działają dobrze, gdy są używane w odpowiednich stężeniach i nie są
zabrudzone dużą ilością zanieczyszczeń organicznych. Roztwory środka dezynfekcyjnego
muszą być wymieniane na nowe przy silnym zabrudzeniu.
Kolejnym bardzo ważnym czynnikiem decydującym o bezpieczeństwie zdrowotnym świń są
środki transportu. Pojazdy przewożące świnie oraz ich kierowcy są częstą przyczyną
zawleczenia choroby do chlewni, a nawet na obszar danego regionu czy kraju. Szczególnie
Podlaska Izba Rolnicza, Porosły 36D, 16-070 Choroszcz
tel./fax.:85/676 08 62, tel.:85/676 08 58, www.pirol.pl, [email protected]
niebezpieczne są samochody transportujące świnie. Samochody te winny być myte
i zdezynfekowane po każdym rozładunku zwierząt. Ważne jest, aby kierowcy nie wchodzili na
teren chlewni. Na fermie i w gospodarstwach utrzymujących większe stado trzody chlewnej
zasadą powinno być, że żadne pojazdy ani też osoby spoza obsługi nie mogą dostać się w
bezpośrednie sąsiedztwo pomieszczeń dla zwierząt lub do ich wnętrza.
W zabezpieczeniu chlewni przed wnikaniem drobnoustrojów chorobotwórczych istotną rolę
odgrywa dobrze wykonane ogrodzenie uniemożliwiające przedostanie się na teren chlewni
dzików, psów, kotów, a także gryzoni. W większości przypadków wystarczy ogrodzenie
z siatki, która powinna być bez dziur, gęsta i solidnie przytwierdzona do podmurówki
zagłębionej w ziemię. Szczelne ogrodzenie i zamknięta brama ograniczają możliwości
wtargnięcia do obiektu przypadkowych, niepożądanych gości. Na ogrodzeniu wokół chlewni
należy umieścić tablicę informującą o tym, że osoby postronne nie mają prawa wstępu na
teren obiektu. Na drzwiach do chlewni obowiązkowo należy umieścić tablicę z napisem
„Obcym wstęp wzbroniony”. Muchy i szczury, jako mechaniczne czynniki szerzenia się
chorób zakaźnych mogą pokonać odległość do 3-4 km, dlatego gospodarstwo powinno mieć
program skutecznego zwalczania much i gryzoni tak w budynku, jak i w jego otoczeniu.
Aby zapobiec przedostaniu się chorób do chlewni należy do minimum ograniczyć
wchodzenie do budynków inwentarskich osób obcych. Zagrożeniem może być inseminator,
a nawet sam lekarz weterynarii, który tego samego dnia odwiedził inne chlewnie, gdzie były
chore zwierzęta. Dlatego należy wymagać, aby przed wejściem do chlewni zmienił obuwie i
ubranie na odzież ochronną. Osoby obsługujące zwierzęta, a pochodzące spoza
gospodarstwa przed wejściem do pomieszczeń dla zwierząt także powinny zmienić odzież
i obuwie. Na dużych fermach musi obowiązywać zasada, że pracownicy nie przemieszczają
się pomiędzy sektorami. W większych chlewniach i na fermach powinno się przestrzegać
zasady, że nie tylko pracownicy, ale osoby odwiedzające (lekarz weterynarii, zootechnik
oceny itp.) mają swoje ubrania ochronne buty, które po każdorazowym użyciu są
dezynfekowane. W obiektach składających się z kilku sektorów lekarz weterynarii powinien
się poruszać wyłącznie w jednym kierunku: z porodówki do odchowalni, a na końcu do
tuczarni. Nigdy odwrotnie, gdyż porodówki i pomieszczenia dla prosiąt są szczególnie
wrażliwe na zawleczenie zakażeń od starszych zwierząt.
Zdarzają się także przypadki wprowadzenia na teren chlewni zakażeń poprzez zakupioną
paszę lub ściółkę. Dla pewności zawsze warto sprawdzać ich jakość oraz kupować zboża,
mieszanki paszowe i słomę z pewnego źródła.
Źródłem zakażeń mogą być także zwierzęta domowe, dlatego niewskazane jest
przebywanie w chlewniach psów czy też kotów. Jeżeli jednak wchodzą one do pomieszczeń
inwentarskich to należy przyjąć zasadę, że zwierzęta takie nigdy nie powinny być
wypuszczane poza ogrodzenie chlewni. Dobrą praktyką jest stosowanie powszechnie znanej,
ale wciąż nie zawsze przestrzeganej w naszych chlewniach, zasady „całe pomieszczenie
pełne - cale pomieszczenie puste”. Oznacza ona, że każde pomieszczenie dla trzody (np. po
odsadzeniu prosiąt, przeniesieniu zwierząt do innych sektorów czy też sprzedaży tuczników)
musi być całkowicie opróżnione ze wszystkich zwierząt jednocześnie. Niedopuszczalne jest
pozostawianie w kojcu czy też budynku kilku sztuk i wprowadzanie kolejnych zwierząt. Nową
Podlaska Izba Rolnicza, Porosły 36D, 16-070 Choroszcz
tel./fax.:85/676 08 62, tel.:85/676 08 58, www.pirol.pl, [email protected]
partię świń możemy wstawić dopiero po umyciu i zdezynfekowaniu pomieszczenia oraz, jeśli
jest to możliwe, po zastosowaniu kilkudniowej przerwy.
Bardzo ważnym elementem ochrony stada świń jest prawidłowa dezynfekcja. Warunkiem
skutecznej dezynfekcji jest wstępne mechaniczne uprzątnięcie wszystkich zanieczyszczeń
organicznych (np. suchy kał, kurz, pajęczyny itp.). Zawierają one ogromne ilości
drobnoustrojów, które mogą być przyczyną choroby w stadzie trzody chlewnej. Niemożliwe
jest wykonanie prawidłowej dezynfekcji bez oczyszczenia kanałów, usunięcia z chlewni
ruchomego sprzętu, paszy, słomy itd. Kolejnym etapem dezynfekcji jest umycie chlewni,
najlepiej wodą zawierającą detergenty przy użyciu urządzeń wytwarzających ciśnienie. Mycie
należy rozpocząć od górnych ścian w kierunku podłogi. Ważnym czynnikiem jest oczyszczenie
i przepłukanie systemu wodociągów i poideł. Po dezynfekcji pomieszczeń należy ponownie
umieścić w chlewni całe wyposażenie. Zaleca się także bieżące stosowanie tzw. suchej
dezynfekcji przy użyciu specjalnych preparatów dostępnych na rynku.
Szczególnej ostrożności wymaga również wprowadzanie nowych zwierząt (np. loszek
i knurków hodowlanych) do chlewni. Sprowadzane zwierzęta powinny być o wysokim
statusie zdrowotnym i posiadać odpowiednie świadectwa weterynaryjne. Przy
wprowadzaniu zakupionych zwierząt do gospodarstwa muszą one przejść kwarantannę
i aklimatyzację. Świnie należy stopniowo przyzwyczajać do nowych warunków. W pierwszym
etapie zakupione świnie powinny przez okres 2 tygodni przebywać w izolacji. Najlepiej jeśli
pomieszczenie przeznaczone do izolacji jest oddalone od chlewni. Przed zasiedleniem
izolatka winna być wysprzątana i zdezynfekowana. Celem izolacji jest odpoczynek po
transporcie, możliwość rozwinięcia się objawów klinicznych chorób oraz wykonanie testów
diagnostycznych potwierdzających stan zdrowia.
Wymienione działania zabezpieczające wykonane w chlewni i jej otoczeniu oraz
bieżąca profilaktyka weterynaryjna umożliwiają skuteczną ochronę zdrowia świń i powinny
być stosowane zawsze, a nie tylko w okresach zagrożenia wystąpieniem chorób zakaźnych.
W obliczu zagrożenia, jakim jest epidemia ASF, Zarząd PIR zwraca się z prośbą
o rozpowszechnienie informacji wśród rolników o profilaktycznych czynnościach, które mogą
uchronić gospodarstwa przez rozprzestrzenianiem się wirusa.
Do wiadomości:
1. Związek Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego
2. Stowarzyszenie Sołtysów Województwa Podlaskiego
3. Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie