Zalecenie Rady w sprawie zrównoważonego

ZALECENIE RADY
z dnia 2 grudnia 1996 r.
w sprawie zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn w procesie podejmowania decyzji
(96/694/WE)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzglêdniaj¹c Traktat ustanawiaj¹cy Wspólnotê Europejsk¹, a w szczególnoœci art. 235.,
uwzglêdniaj¹c propozycje Komisji Europejskiej,
1
uwzglêdniaj¹c opiniê Parlamentu Europejskiego ,
2
uwzglêdniaj¹c opiniê Komitetu Ekonomicznego i Spo³ecznego ,
a tak¿e maj¹c na uwadze, ¿e:
Rada przyjê³a szereg instrumentów prawodawczych oraz zobowi¹zañ politycznych w dziedzinie równego traktowania i
3,4,5,6
równych mo¿liwoœci dla mê¿czyzn i kobiet
;
g³owy pañstw oraz rz¹dy, na spotkaniu z Rad¹ Europejsk¹ w Essen, Cannes oraz Madrycie, podkreœli³y, ¿e walka z
bezrobociem oraz zapewnienie równych szans dla kobiet i mê¿czyzn s¹ g³ównymi zadaniami Unii Europejskiej i pañstw
cz³onkowskich;
uwaga zosta³a skupiona na dostêpie kobiet do podejmowania decyzji, w œwietle zalecenia Rady 84 / 635 / EEC z 13 grudnia
7
1984 r. dotycz¹cej popierania pozytywnych dzia³añ dla kobiet ; drugiej uchwale Rady z 24 lipca 1986 r. dotycz¹cej
8
popierania równych szans kobiet ; uchwale Rady z 21 maja 1991 r. dotycz¹cej trzeciego œrednioterminowego
9
Wspólnotowego programu dzia³añ w zakresie równych szans dla kobiet i mê¿czyzn (1991-1995) ; uchwale Rady z 27
10
marca 1995 r. dotycz¹cej zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn w podejmowaniu decyzji oraz decyzji Rady nr 25/
593/EC z 22 grudnia 1995 r. odnosz¹cej siê do œrednioterminowego Wspólnotowego programu dzia³añ w zakresie równych
11
szans dla mê¿czyzn i kobiet (1996-2000 ) ;
11
Parlament Europejski w swojej uchwale z 11 lutego 1994 r. dotycz¹cej kobiet znajduj¹cych siê w organach decyzyjnych ,
zwróci³ siê z proœb¹ do Komisji o “przyspieszenie implementacji za³o¿eñ odnosz¹cych siê do równych szans zawartych w
trzecim Wspólnotowym programie dzia³añ, aby zwalczyæ poszczególne utrudnienia, które powstrzymuj¹ kobiety od
wziêcia udzia³u w procesie podejmowania decyzji” oraz aby zdefiniowaæ “ œrodki i dzia³ania przeznaczone do promowania
wiêkszego udzia³u kobiet w procesie podejmowania decyzji”;
Deklaracja i Platforma Dzia³ania Czwartej Œwiatowej Konferencji dotycz¹cej Kobiet (Beijing, 4-15 wrzeœnia 1995 r.)
podkreœli³y potrzebê zapewnienia, aby obowi¹zki, w³adza oraz prawa by³y w równy sposób podzielone; podczas, gdy
pañstwa cz³onkowskie s¹ zobowi¹zane do implementacji tej Platformy Dzia³ania;
uczestnictwo w procesie podejmowania decyzji zale¿y od reprezentacji w cia³ach decyzyjnych na wszystkich poziomach
¿ycia politycznego, ekonomicznego, spo³ecznego i kulturalnego oraz wymaga, w szczególnoœci, obecnoœci na stanowiskach
zwi¹zanych z odpowiedzialnoœci¹ i podejmowaniem decyzji;
kobiety s¹ wci¹¿ niedostatecznie reprezentowane w cia³ach decyzyjnych, w sferze politycznej, ekonomicznej, spo³ecznej
i kulturalnej;
niedostateczna reprezentacja kobiet w cia³ach decyzyjnych jest czêœciowo wynikiem zw³oki w otrzymaniu przez kobiety
równych praw obywatelskich, istnienia przeszkód w osi¹gniêciu przez nie ekonomicznej niezale¿noœci oraz trudnoœci w
mo¿liwoœci pogodzenia ¿ycia zawodowego i rodzinnego;
zrównowa¿ony udzia³ kobiet i mê¿czyzn w procesie podejmowania decyzji stanowi wymóg demokracji;
niedostateczna reprezentacja kobiet na stanowiskach zwi¹zanych z podejmowaniem decyzji stanowi stratê dla
spo³eczeñstwa jako ca³oœci oraz mo¿e przeszkodziæ interesom i potrzebom ca³ej populacji;
stosowanie œrodków przeznaczonych do zrównowa¿enia udzia³u kobiet i mê¿czyzn w procesie podejmowania decyzji we
wszystkich sektorach powinno przebiegaæ razem z integracj¹ zakresu równoœci szans dla kobiet i mê¿czyzn we wszystkich
za³o¿eniach i dzia³aniach;
91
zrównowa¿ony udzia³ kobiet i mê¿czyzn w procesie podejmowania decyzji prawdopodobnie wywo³a powstanie ró¿nych
idei, wartoœci i zachowañ, które bêd¹ skutkowa³y wiêkszym poczuciem sprawiedliwoœci i równoœci na œwiecie dla mê¿czyzn
i kobiet;
pañstwa cz³onkowskie, partnerzy spo³eczni, partie polityczne i organizacje, organizacje pozarz¹dowe oraz media odgrywaj¹
g³ówn¹ rolê w kreowaniu spo³eczeñstwa, w którym jest obecna równowaga p³ci przy wykonywaniu obowi¹zków w sferze
politycznej, ekonomicznej, spo³ecznej i kulturalnej;
w³aœciwym jest, aby przyj¹æ przewodni¹ liniê postêpowania przy promocji zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn w
procesie podejmowania decyzji, maj¹c na uwadze wzrost równoœci szans dla kobiet i mê¿czyzn oraz zgodnie z planem
œredniookresowego Wspólnotowego programu dzia³añ dotycz¹cego równych szans dla mê¿czyzn i kobiet (1996-2000)
tak, aby uczyniæ te wskazówki bardziej efektywnymi poprzez wymianê informacji dotycz¹cej dobrej praktyki w tym
zakresie;
postanowienia tego Polecenia Rady maj¹ zastosowanie wy³¹cznie w granicach kompetencji Wspólnoty; podczas, gdy
równe traktowanie pracowników mê¿czyzn i kobiet stanowi jedno z za³o¿eñ Wspólnoty, tak samo jak harmonizacja
warunków ¿ycia i pracy, a udoskonalanie tych warunków ma byæ, miêdzy innymi, kontynuowane;
Traktat nie nadaje, w celu przyjêcia tego Polecenia, innej w³adzy ni¿ tej zgodnie z artyku³em 235,
I.
ZALECA PAÑSTWOM CZ£ONKOWSKIM, ABY:
1. przyjê³y wyczerpuj¹c¹, zintegrowan¹ strategiê, maj¹c¹ na celu promocjê zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn
w procesie podejmowania decyzji oraz aby rozwinê³y lub zaproponowa³y odpowiednie œrodki przeznaczone do osi¹gniêcia tego celu, takie jak na przyk³ad, tam gdzie jest to niezbêdne, œrodki prawotwórcze lub/i porz¹dkuj¹ce lub/i inne
inicjatywy;
2. (a) poleca poinformowaæ osoby zaanga¿owane w edukacjê i szkolenia na wszystkich poziomach, w³¹czaj¹c tych
odpowiedzialnych za materia³y szkoleniowe o znaczeniu:
·
realistycznego i pe³nego obrazu ról oraz mo¿liwoœci kobiet i mê¿czyzn w spo³eczeñstwie, wolnego od uprzedzeñ
i dyskryminuj¹cych stereotypów,
·
bardziej wywa¿onego podzia³u zawodowych, domowych oraz spo³ecznych obowi¹zków pomiêdzy kobietami i
mê¿czyznami, oraz
· zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn w procesie podejmowania decyzji na wszystkich poziomach;
(b) poleca na wszystkich poziomach edukacji i szkolenia zachêcaæ dziewczêta i kobiety do uczestniczenia oraz
wyra¿ania siebie w zajêciach edukacyjnych i szkoleniowych tak samo aktywnie i w pe³ni, jak ch³opcy i mê¿czyŸni,
tak aby przygotowaæ je do pe³nienia aktywnej roli w spo³eczeñstwie, w³¹czaj¹c w to ¿ycie polityczne, ekonomiczne, spo³eczne i kulturalne, a w szczególnoœci w procesie podejmowania decyzji;
(c) uœwiadomiæ opinii publicznej znaczenie rozpowszechniania obrazu kobiet i mê¿czyzn, który nie bêdzie wzmacnia³
ani utwierdza³ dyskryminuj¹cego stereotypu obowi¹zków kobiet i mê¿czyzn;
(d) bez naruszania ich autonomii, zachêcaæ i wspieraæ wysi³ki stowarzyszeñ i organizacji we wszystkich strefach
spo³eczeñstwa, skierowane na promowanie dostêpu kobiet do procesu podejmowania decyzji oraz zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn w oœrodkach decyzyjnych;
(e) bez uprzedzeñ w stosunku do ich autonomii, zachêcaæ i wspieraæ wysi³ki partnerów socjalnych skierowane na
promowanie zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn w podejmowanych przez nich dzia³aniach oraz podkreœliæ odpowiedzialnoœæ partnerów socjalnych za promowanie i proponowanie kobiet jako kandydatów do nominacji na ró¿ne stanowiska w komisjach i komitetach publicznych w pañstwach cz³onkowskich oraz na poziomie
Wspólnoty;
(f) stworzyæ, rozpocz¹æ i promowaæ kampaniê publiczn¹, która uczuli opiniê publiczn¹ na u¿ytecznoœæ i korzyœci
p³yn¹ce dla spo³eczeñstwa jako ca³oœci ze zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn w podejmowaniu decyzji;
(g) poleca, aby promowaæ oraz udoskonalaæ zbieranie i publikowanie danych statystycznych w celu dostarczenia
jaœniejszego obrazu tego, jak kobiety i mê¿czyŸni s¹ reprezentowani na wszystkich p³aszczyznach procesu podejmowania decyzji w sferze politycznej, ekonomicznej, spo³ecznej i kulturalnej;
(h) wspieraæ, rozwijaæ i zachêcaæ do studiów iloœciowych i jakoœciowych dotycz¹cych udzia³u kobiet i mê¿czyzn w
procesie podejmowania decyzji, a w szczególnoœci:
·
prawnych, spo³ecznych lub kulturowych przeszkód zagra¿aj¹cych dostêpowi i udzia³owi w procesie podejmowania
decyzji dla osób obu p³ci,
·
strategii pokonywania takich przeszkód, oraz
·
u¿ytecznoœci i korzyœci p³yn¹cych dla spo³eczeñstwa i dla funkcjonowania demokracji z lepszej równowagi
pomiêdzy p³ciami w procesie podejmowania decyzji;
92
(i) promowaæ, wspieraæ i zachêcaæ do podejmowania inicjatyw daj¹cych przyk³ad dobrej praktyki na ró¿nych
etapach procesu podejmowania decyzji oraz poleca rozwiniêcie programów rozpowszechniania i wymiany
doœwiadczenia z uwzglêdnieniem propagowania aktywnych dzia³añ;
3. (a) poleca promowaæ zrównowa¿ony udzia³ kobiet i mê¿czyzn na wszystkich p³aszczyznach w oœrodkach rz¹dowych
i komitetach;
(b) podnosiæ œwiadomoœæ tych, którzy s¹ zaanga¿owani, aby zrozumieli znaczenie podejmowania inicjatyw w celu
osi¹gniêcia zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn na stanowiskach publicznych na wszystkich szczeblach,
zwracaj¹c szczególn¹ uwagê na promowanie zrównowa¿onego sk³adu w komitetach, komisjach i dzia³aj¹cych
partiach na poziomie narodowym, jak równie¿ na poziomie Wspólnotowym;
(c) dostarczyæ, zastosowaæ lub rozwin¹æ spójny zestaw œrodków wspieraj¹cych równe szanse w sektorze publicznym
i szanuj¹cych ideê zrównowa¿onego udzia³u w procesie podejmowania decyzji oraz upewniæ siê podczas rekrutacji,
¿e kobiety i mê¿czyŸni s¹ reprezentowani w równy sposób w komitetach odpowiedzialnych za przygotowanie
rekrutacji i przeprowadzaj¹cych selekcjê;
(d) zachêcaæ sektor prywatny do zwiêkszenia obecnoœci kobiet na wszystkich szczeblach podejmowania decyzji,
g³ównie przez przyjêcie planu dotycz¹cego równoœci i programu pozytywnych dzia³añ;
II. WZYWA INSTYTUCJE, CIA£A POMOCNICZE I OŒRODKI ZDECENTRALIZOWANE WSPÓLNOTY
EUROPEJSKIEJ DO:
opracowania strategii na rzecz osi¹gniêcia zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn w procesie podejmowania decyzji
w poszczególnych instytucjach, cia³ach pomocniczych i oœrodkach zdecentralizowanych Wspólnoty Europejskiej;
III. WZYWA KOMISJÊ DO:
1. zachêcania i organizowania, zgodnie z Decyzj¹ Rady Europejskiej nr 95/593/EC z grudnia 1995 r. dotycz¹c¹ œrednioterminowych Wspólnotowych programów dzia³ania w zakresie równych szans dla mê¿czyzn i kobiet (1996-2000), systematycznego gromadzenia informacji i doœwiadczenia pomiêdzy pañstwami cz³onkowskimi w zakresie dobrej praktyki
oraz oszacowania wp³ywu zastosowanych œrodków w celu osi¹gniêcia lepszej równowagi pomiêdzy kobietami i mê¿czyznami w procesie podejmowania decyzji;
2. na koñcu, zgodnie z tym ramowym programem, wzywa do zwiêkszenia wysi³ków w celu dostarczenia informacji,
zaalarmowania publicznej opinii, zachêcania do prac badawczych i promowania planów skierowanych na osi¹gniêcie
zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn w procesie podejmowania decyzji;
3. wzywa do przed³o¿enia raportu Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz Komitetowi Ekonomicznemu i Spo³ecznemu
po raz pierwszy trzy lata po przyjêciu tego dokumentu, a nastêpnie corocznie, dotycz¹cego implementacji tego
Polecenia, na podstawie informacji dostarczonej przez pañstwa cz³onkowskie oraz instytucje, cia³a pomocnicze, oœrodki
zdecentralizowane Wspólnoty Europejskiej.
Sporz¹dzono w Brukseli, 2 grudnia 1996 r.
W imieniu Rady
E.FITZGERALD
Przewodnicz¹cy
Dz.U. WE nr C 166, z 10.06.1996, str. 276.
Dz.U. WE nr C 204, z 15.07.1996, str. 21.
3
Dyrektywa Rady 75/117/ EWG z 10 lutego 1975 w sprawie zbli¿enia ustawodawstw pañstw cz³onkowskich w zakresie
stosowania zasady równego wynagradzania kobiet i mê¿czyzn (Dz. U. WE nr L 45, z 19.02.1975, str.19).
1
2
– Dyrektywa Rady 7/207/ EWG z 09 lutego 1976 w sprawie wprowadzenia w ¿ycie zasady równego traktowania kobiet i
mê¿czyzn w zakresie dostêpu do zatrudnienia szkoleñ zawodowych, awansów i warunków pracy (Dz. U. WE nr L 39, z
14.02.1976, str.40).
– Dyrektywa Rady 79/7/ EWG z 19 grudnia 1978 w sprawie stopniowego wprowadzenia w ¿ycie zasady równego traktowania
kobiet i mê¿czyzn w dziedzinie zabezpieczania spo³ecznego (Dz. U. WE nr L 6, z 10.01.1979, str. 24).
– Dyrektywa Rady 86/378/ EWG z 24 lipca 1986 w sprawie wprowadzania w ¿ycie zasady równego traktowania kobiet i
mê¿czyzn w zawodowych systemach zabezpieczenia spo³ecznego (Dz. U. WE nr L 225, z 12.08.1986, str. 40).
– Dyrektywa Rady 86/613/ EWG z 11 grudnia 1986 w sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i mê¿czyzn
pracuj¹cych na w³asny rachunek, z uwzglêdnieniem pracy w rolnictwie, oraz w sprawie ochrony kobiet pracuj¹cych na w³asny
rachunek w okresie ci¹¿y i macie¿yñstwa (Dz. U. WE nr L 359, z 19.12.1986, str.56).
– Dyrektywa Rady 92/85/ EWG z 19 paŸdziernika 1992 w sprawie wprowadzenia œrodków na rzecz poprawy zdrowia i
bezpieczeñstwa pracy pracownic w ci¹¿y, w po³ogu i karmi¹cych piersi¹ (Dz. U. WE nr L 348, z 28.11.1992, str.1).
93
4
Decyzja Rady 95/593/WE z 22 grudnia 1995 w sprawie œrednioterminowego programu dzia³ania Wspólnoty na rzecz
równych szans kobiet i mê¿czyzn (1996-2000) (Dz.U. WE nr L 335, z 30.12.1995, str. 37).
5
Zalecenie Rady 84/635/EWG z 13 grudnia 1984 w sprawie popierania pozytywnych dzia³añ na rzecz kobiet (Dz. U. WE nr
L 331, z 19.12.1984, str.34).
– Zalecenie Rady 92/241/EWG z 31 marca 1992 w sprawie opieki nad dzieæmi (Dz. U. WE nr L 123, z 08.05.1992,
str.16).
6
Uchwa³a Rady z 12 lipca 1982 w sprawie popierania równych szans dla kobiet (Dz. U. WE nr C 186, z 21.07.1982, str.3).
– Uchwa³a Rady z 07 czerwca 1984 w sprawie dzia³añ na rzecz zwalczania bezrobocia wœród kobiet (Dz. U. WE nr C 181,
z 21.06.1984, str.4).
– Uchwa³a Rady i ministrów oœwiaty zebranych na forum rady w dniu 03 czerwca 1985 r. zawieraj¹ca program dzia³ania
na rzecz równych szans dziewcz¹t i ch³opców w systemie oœwiaty (Dz. U. WE nr C 166, z 05.07.1985, str.1).
– Druga uchwa³a Rady z 24 lipca 1986 w sprawie popierania równych szans dla kobiet (Dz. U. WE nr C 203, z
12.08.1986, str.2).
– Uchwa³a Rady 16 grudnia 1988 r. w sprawie reintegracji lub póŸnej integracji zawodowej kobiet (Dz. U. WE nr C 333,
z 28.12.1988, str.1).
– Uchwa³a Rady 29 maja 1990 r. w sprawieochrony godnoœci kobiet i mê¿czyzn w miejscu pracy (Dz. U. WE nr C 157, z
27.06.1990, str.3).
– Uchwa³a Rady 21 maja 1991 r. w sprawie trzeciego, œrednioterminowego programu dzia³ania wspólnoty na rzecz
równych szans kobiet i mê¿czyzn (1991-95) (Dz. U. WE nr C 142, z 31.05.1991, str.1).
– Uchwa³a Rady 22 czerwca 1994 r. w sprawie popierania równych szans kobiet i mê¿czyzn poprzez dzia³ania Europejskich Funduszy Strukturalnych (Dz. U. WE nr C 231, z 20.08.1994, str.1).
– Uchwa³a Rady i przedstawicieli rz¹dów pañstw cz³onkowskich zebranych na forum Rady w dniu 6 grudnia 1994 r. w
sprawie równego udzia³u kobiet w nastawionej na tworzenie miejsc pracy strategii rozwoju gospodarczego w Unii
Europejskiej (Dz.U. WE nr C 368, z 23.12.1994, str. 3).
– Uchwa³a Rady 27 marca 1995 r. w sprawie zrównowa¿onego udzia³u kobiet i mê¿czyzn w procesie podejmowania
decyzji (Dz. U. WE nr C 168, z 04.07.1995, str.3).
– Uchwa³a Rady i przedstawicieli rz¹dów pañstw cz³onkowskich zebranych na forum Rady w dniu 5 paŸdziernika 1995
r. w sprawie wizerunku kobiet i mê¿czyzn w reklamie i w mediach (Dz.U. WE nr C 296, z 10.11.1995, str. 15).
7
Dz. U. WE nr L 331, z 19.12.1984, str. 34.
8
Dz. U. WE nr C 203, z 12.08.1986, str. 2.
9
Dz. U. WE nr C 142, z 31.05.1991, str. 1.
10
Dz. U. WE nr C 168, z 04.07.1995, str. 3.
11
Dz. U. WE nr L 335, z 30.12.1995, str. 37.
12
Dz. U. WE nr C 61, z 28.02.1994, str. 248.
94