Monika S kibicki, Grammatikübungsbuch Polnisch
Transkrypt
Monika S kibicki, Grammatikübungsbuch Polnisch
158 RECENZJE wybranych hase Autorka nakrelia obrazy Polski i Japonii, które wyaniaj si ze sownikowych opisów. Z kolei ujcie diachroniczno-synchroniczne cechuje artyku Kazuhiro Sadakane Jzyk emkowski dzisiaj. Autor przedstawia strategi swoich bada, których zasadniczym celem jest badanie normalizacji pisowni jzyka emkowskiego oraz wyjanienie relacji pomidzy pisowni emkowsk a wiadomoci jzykow emków. Postpujcy proces globalizacji sprawia, e zjawiska migracji (mniej lub bardziej masowej) nie s dzisiaj jedynym istotnym czynnikiem wpywajcym na intensywno nauczania jzyka polskiego poza granicami Polski. Zainteresowanie kultur europejsk, w tym polsk, intensyfikowanie wspópracy gospodarczej Europy z innymi kontynentami sprawiaj, e rosn (i rozszerzaj si) potrzeby edukacyjne w zakresie nauczania jzyków Starego Kontynentu. Opublikowane w Roczniku artykuy nie zawsze s analizami wyczerpujco pogbionymi i czasem trac azjatyck perspektyw, której czytelnik prezentowanego tomu najbardziej by oczekiwa. W caoci jednak s zbiorem refleksji, które dla zainteresowanych obrazem ksztacenia polonistycznego za granic mog stanowi ródo nowych spostrzee i glottodydaktycznych poszukiwa. Magdalena Smole-Wawrzusiszyn Katedra Jzyka Polskiego KUL Monika S k i b i c k i, Grammatikübungsbuch Polnisch, Hamburg: H. Buske Verlag 2011, ss. 199 Grammatikübungsbuch Polnisch [Podrcznik do wicze gramatycznych z jzyka polskiego] Moniki Skibickiej to praca o charakterze podrcznikowym. Jest opracowaniem gramatyki typu deskrypcyjnego o charakterze kontrastywnym. Podrcznik ten przez wzgld na jego aspekty metodologiczne moe doskonale suy celom glottodydaktycznym. Autorka tej rzetelnej pracy jest znakomitym znawc polskiego systemu gramatycznego, nie tylko od strony teoretycznej. Wykazuje take dobr znajomo rónych, czsto subtelnych form jego aplikacji. Roczniki Humanistyczne 62(2014) z. 10 RECENZJE 159 Skibicki od lat szedziesitych ubiegego wieku yje w Niemczech, w Kolonii. Urodzia si na lsku Opolskim w roku 1936. Do szkoy podstawowej uczszczaa w swej rodzinnej miejscowoci Gsiorowice, a liceum ogólnoksztacce ukoczya w Strzelcach Opolskich. Nastpnie podja studia w zakresie filologii germaskiej na Wydziale Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie. Monika Gawlik (nazwisko panieskie) uzyskaa magisterium w 1959 roku. Na tym kierunku studiów bya najlepsz studentk. Jako lzaczka dzielia Golgot swoich rodaków – i t wojenn, i t powojenn w PRL. Konsekwencj tego losu bya decyzja o emigracji. W latach szedziesitych wraz z mem J. Skibickim wyjechaa do Niemiec Zachodnich, gdzie zostaa ju na stae. Tam podja studia w zakresie slawistyki w Uniwersytecie w Kolonii. Po uzyskaniu na podstawie rozprawy Die Integration deutscher Substantive in die polnischen Mundarten Oberschlesiens (Köln 1978) doktoratu zostaa wykadowc w tyme uniwersytecie. Obecnie na emeryturze, lecz nadal pracuje w zmniejszonej iloci godzin jako wykadowca. Daa si pozna jako wybitny (glotto)dydaktyk. Jako pracownik naukowy natomiast jest autork licznych, interesujcych prac jzykoznawczych, w tym m.in. obszernej Gramatyki jzyka polskiego (Polnische Grammatik, Hamburg: Helmut Buske Verlag 2007, ss. XVI, 503)1. W prezentowanej tu, wydanej w 2011 roku, pracy Monika Skibicki poddaje analizie kontrastywnej polsko-niemieckiej nastpujce zagadnienia gramatyczne: 1. fonetyka, 2. rzeczowniki, 3. przymiotniki, 4. przysówki, 5. zaimki, 6. przypadki gramatyczne, 7. czasowniki, 8. imiesowy, 9. strona bierna czasownika, 10. spójniki, 11. liczebniki, 12. wyrazy z nie i zdania zaprzeczone. Omawiana publikacja zawiera take: spis treci, przedmow, wykaz skrótów, indeks hase, klucz rozwiza i polsko-niemiecki wykaz wyrazów. Ten ostatni bardzo uatwia korzystanie z wicze gramatycznych i pomaga rozumie teksty zawarte w opracowaniu. W sumie podrcznik skada si z 50 czci. Liczne tabele przejrzycie ilustruj polskie paradygmaty gramatyczne. Na szczególne podkrelenie zasuguje zastosowana w Grammatikübungsbuch niezwykle poyteczna metoda dystrybucji elementów gramatycznych, co bardzo uatwia poprawn budow 1 Polnische Grammatik zostaa zrecenzowana przez M. aziskiego w „Poradniku Jzykowym”, 2007, z. 10, s. 93-96. Wykaz publikacji M. Skibickiej na stronach domowych Instytutu Slawistyki Uniwersytetu w Kolonii: http://uk-online.uni-koeln.de/cgi-bin/show.pl /page?uni=1&i_nr=32&f_nr=4&id=560. Zob. te: http://www.slavistik-portal.de /ru/datenpool /matslav bib-db.html?pageNum=0&autor=Skibicki,%20Monika (publikacje do 1983 r.). 160 RECENZJE zda uczestnikom wicze. Zauway naley równie, i przedstawiony tu podrcznik uwzgldnia nie tylko rónice form gramatycznych midzy jzykiem polskim i niemieckim, zwraca te uwag na analogi form w obu jzykach. Ta metoda bilateralna daje wgld w istot i funkcjonowanie jzyków. Moe zatem mie, oprócz celów dydaktycznych, znaczenie dla teorii lingwistycznej. Autorka doskonale wyczuwa rónice midzy kodem jzyka pisanego i mówionego, np. w odniesieniu do participiów. Jzyk zastosowany do opisu prezentowanych zjawisk gramatycznych (metajzyk) jest precyzyjny, czytelny i zrozumiay. Objanienia, komentarze i polecenia nie sprawi trudnoci ani uytkownikowi jzyka niemieckiego, ani rednio wadajcego jzykiem niemieckim obcokrajowcowi. Omawiana praca nosi istotne znamiona rzetelnej roboty naukowej i jako podrcznik na pewno speni swoje zadanie w nabywaniu kompetencji jzyka polskiego. Jerzy Jeszke Emerytowany profesor KUL