Trzy medale – ICYS 2014 w Belgradzie Po raz kolejny Grupa

Trzy medale – ICYS 2014 w Belgradzie
Po raz kolejny Grupa Twórcza QUARK Pałacu Młodzieży w Katowicach reprezentowała Polskę
podczas już XXI Międzynarodowej Konferencji Młodych Naukowców ICYS 2014, która tym
razem odbyła się w dniach 16-23 kwietnia w Belgradzie. Młodzi Polacy pod opieką autorki i
pomysłodawczyni Grupy Twórczej Quark - fizyk Urszuli Woźnikowskiej-Bezak wraz z
wielokrotnym medalistą Tomaszem Tokarskim, obecnie studentem Politechniki Śląskiej w
Gliwicach, zdobyli medale i wyróżnienia.
W tegorocznej konferencji brało udział ok. 160 uczestników z 15 państw: Węgier, Niemiec,
Iranu, Litwy, Indonezji, Turcji, Malezji, Holandii, Singapuru, Ukrainy, Rumuni, Gruzji, Rosji,
Serbii oraz Polski.
Wszyscy polscy uczestnicy są laureatami ogólnopolskich konkursów organizowanych przez
Pracownię Fizyki Pałacu Młodzieży w Katowicach (która aktualnie mieści się w Instytucie Fizyki
Śląskiego Międzyuczelnianego Centrum Edukacji i Badań Interdyscyplinarnych UŚ) i członkami
Grupy Twórczej Quark, która co roku reprezentuje Polskę na wielu zawodach w kraju i za
granicą. Wsparcia naukowego udzielili młodzieży: prof. dr hab. Władysław Borgieł z
Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, prof. dr hab. Maciej Maśka z Uniwersytetu Śląskiego, dr
Joachim Gmyrek z Politechniki Śląskiej, prof. dr hab. Marian Paluch z Instytutu Fizyki
Uniwersytetu Śląskiego, prof. dr hab. Andrzej Bluszcz z Politechniki Śląskiej oraz gościnnie prof.
dr hab. Maciej Kolwas z Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, do niedawna Prezydent
Europejskiego Towarzystwa Fizycznego.
Zawody odbyły się w kategoriach: fizyka teoretyczna, fizyka stosowana, matematyka,
informatyka, ekologia i life science.
Dwa srebrne medale Polacy zdobyli w fizyce
teoretycznej. Praca Przemysława Słoty (I LO w
Bytomiu) dotyczyła obwodów drgających
chaotycznie. Zbudowany przez Przemysława
obwód może służyć do ultra bezpiecznego
kodowania informacji. Również elementy
wchodzące w skład tego układu znajdują
zastosowanie w nowoczesnej technice, np.
element odpowiadający za jego chaotyczność po
odpowiednim zaprojektowaniu, służy jako
komórka pamięci komputerowej (prace nad tym
zastosowaniem trwają).
Drugi srebrny medalista, Mariusz Nowak (VIII LO w Katowicach), w tym roku przygotował
projekt o efekcie elektrokalorycznym w SbSI. Efekty kaloryczne powodują chłodzenie się ciała z
powodu zmian różnych rodzajów entropii oraz energii wewnętrznej ciała. W swojej pracy
przeanalizował efekt elektrokaloryczny zachodzący w ferroelektrykach. Sprawdził wyliczenia
Hamad’a dotyczące tego efektu zarówno zaproponowanym przez niego sposobem
teoretycznym (stosując własne dane), jak i bezpośrednio – eksperymentalnie. Badania
eksperymentalne wykonane przez Mariusza wskazały na jeszcze większy potencjał SbSI do
zastosowania w chłodzeniu elektrokalorycznym niż przewidziano to teoretycznie. Mariusz,
wielokrotny medalista, otrzymał stypendium i od września będzie studentem renomowanej
uczelni Harvard.
Brązowy medal w fizyce stosowanej zdobył Marcin Tatoń za swoją pracę badawczą
„Czekoladowa histereza”. Temat ten bardzo zaciekawił Jury i uczestników. Niewielu ludzi wie,
że czekolada po stopieniu nie powróci do formy stałej w tej samej temperaturze w której się
stopiła. Co więcej jeśli stopimy ją powtórnie, to stopienie zajdzie w jeszcze innej temperaturze.
Te właśnie różnice w temperaturach przejść fazowych nazywamy histerezą. Co ciekawe, ich
charakter będzie się zmieniać w zależności m. in. od składu zużytej czekolady. Wiedza na temat
histerezy jest wykorzystywana w procesie produkcji czekolady, a także (często nieświadomie)
podczas przygotowywania zwykłej polewy na ciasto. Na zakończenie, Laureat poczęstował
wszystkich polską czekoladą.
Dwa wyróżnienia specjalne zdobyli Julia Lange
(III LO w Gdyni) za przedstawienie zjawiska
chodzących kropel oraz Bartosz Radzyński (I LO
w Wodzisławiu Śląskim) za niezwykłą pracę
badawczą o bombach wodnych.
Finalistami Konferencji byli Rafał Chałupnik (LO
w Długołęce) oraz Wojciech Grędel (VIII LO w
Katowicach), którzy odpowiednio przedstawili
prace zatytułowane „Most Spaghetti” i
„Olejowe Gwiazdy”.
Młodzież wszystkich krajów miała okazję się spotkać, porozmawiać na tematy nie tylko
naukowe. W czasie pobytu w Belgradzie Reprezentacja zwiedziła m.in. zabytkową uliczkę
Skadarlija, gdzie oprócz kuchni poznała serbską muzykę. Do istotnych punktów programu
należy zaliczyć wycieczkę na Fortecę Belgradu, z której roztaczała się piękna panorama,
podobnie jak z wieży Avala położonej na pobliskim wzgórzu. Po ceremoni zamykającej
Konferencję, która odbyła się w Ratuszu na przeciwko pięknie oświetlonego nocą Parlamentu,
uczestnicy zjedli obiad na statku pływającego po Dunaju, z którego roztaczał się wspaniały
widok na miasto.
Serdecznie dziękujemy za wsparcie organizacyjne Miejskiemu Przedsiębiorstwu Gospodarki
Komunalnej w Katowicach, Katowickiemu Holdingowi Węglowemu, Pani Dziekan Wydziału
Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Alicji Ratusznej.
Z pozdrowieniami,
Fizyk Urszula Woźnikowska-Bezak