1 W

KRYTERIA I METODA OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO ZWIĄZANEGO Z
EKSPOZYCJĄ NA NATURALNE
PROMIENIOWANIE NADFIOLETOWE.
PRZYKŁADY OCENY RYZYKA DLA
RÓŻNYCH GRUP ZAWODOWYCH
Agnieszka Wolska
Agata Latała
Seminarium upowszechniające wyniki programu wieloletniego „Poprawa
bezpieczeństwa i warunków pracy”, etap I: okres realizacji 2008-2010
Naturalne promieniowanie UV
Naturalne promieniowanie UV zawiera się w
przedziale od 290-400 nm czyli obejmuje
zakres UVA i częściowo UVB. Natomiast nie
zawiera promieniowania UVC.
Natężenie napromienienia tego
promieniowania przy powierzchni Ziemi zależy
od:
• szerokości geograficznej
• elewacji Słońca
• wysokości nad poziomem morza,
• rozpraszania atmosferycznego
• stopnia zachmurzenia
• zawartości ozonu w atmosferze ziemskiej
• odbicia promieniowania UV od powierzchni
Ziemi
Promieniowanie UV jako czynnik
szkodliwy dla zdrowia (1)
Skutki ostre - występują maksymalnie do 24 godzin po ekspozycji
Zakres
Skutek szkodliwy ekspozycji na
promieniowanie UV
skóra
UVA
Erytema
(zaczerwienienie),
Fotodermatozy
UVB
i UVC
Erytema
(zaczerwienienie),
Oparzenia
oczy
-
Zapalenie rogówki,
Zapalenie spojówki
Promieniowanie UV jako czynnik
szkodliwy dla zdrowia (2)
Skutki przewlekłe – występują na skutek wieloletniej (lub częstej) ekspozycji.
Efekt szkodliwy pojawia się jako oddalony w czasie od ekspozycji.
Zakres
Skutek szkodliwy ekspozycji na
promieniowanie UV
skóra
oczy
UVA
Fotostarzenie
Zmiany
przednowotworowe
UVB
i UVC
Fotouczulenia
Skrzydlik
Zmiany nowotworowe
Rak skóry (w tym czerniak) Nowotwory oka
Zaćma
Niewidoczne dla oka skutki fotostarzenia
skóry wraz z wiekiem (1)
Rodzaj zdjęcia
kolorowe
czarno-białe
UV
Opis
Wiek – 18 miesięcy. Brak widocznych zmian
ekspozycji na UV.
Wiek – 4 lata. Widoczne piegi na nosie i
policzkach jako wczesny skutek ekspozycji
na UV.
Wiek – 17 lat. Widoczne piegi na całej
twarzy jako znaczny skutek ekspozycji na
UV
Niewidoczne dla oka skutki fotostarzenia
skóry wraz z wiekiem (2)
Rodzaj zdjęcia
kolorowe
czarno-białe
UV
Opis
Wiek – 37 lat. Widoczne piegi na całej
twarzy oraz uszkodzenia podskórne na
skutek UV (osłabienie włókien
kolagenowych i elastynowych- utrata
elastyczności, zmarszczki).
Wiek – 52 lata. Widoczne przedwczesne
zestarzenie skóry a w świetle UV
widoczne piegi i uszkodzenia podskórne
jako skutek ekspozycji na UV (znaczne
osłabienie włókien kolagenowych i
elastynowych- zgrubienia, przesuszenia,
głębokie zmarszczki, utrata elastyczności).
Jakie jest narażenie na naturalny UV?



Wyniki badań przeprowadzonych przez Światową Organizację
Zdrowia zawarte w raporcie pt. „Solar ultrafiolet radiation. Global burden
of diseases from solar ultrafiolet radiation” wskazują, że nadmierna
ekspozycja na naturalny nadfiolet była przyczyną około 60 000
przedwczesnych zgonów na świecie w 2000 roku, na skutek różnego
rodzaju nowotworów skóry, w tym czerniaka.
Raport Międzynarodowej Agencji do Badań nad Rakiem (IARC, 1992)
dotyczący występowania raka skóry (bez czerniaka) stwierdza, że:
dotyczy to głównie populacji rasy białej, pojawia się on na częściach
ciała chronicznie eksponowanych na UV (głowa, szyja) i jest związek
między występowaniem tego raka a zatrudnieniem na zewnętrznych
stanowiskach pracy.
Według danych GUS w 2002 roku ok. 1,15 mln pracowników było
zatrudnionych na stanowiskach, gdzie występuje ekspozycja na
naturalne promieniowanie nadfioletowe, co stanowiło około 8,7%
wszystkich zatrudnionych w Polsce.
Zatrudnienie przy ekspozycji na naturalny UV w Polsce
(na podstawie Spisu Powszechnego w 2002 r.)
Zawód
Zatrudnienie w Polsce
Pracownicy eksponowani na naturalne promieniowanie UV:
Ogółem
13 218 344
1 145 967
Rolnicy produkcji roślinnej i ogrodnicy
394 916
Robotnicy budowlani robót stanu surowego i pokrewni
375 946
Robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym
46 363
Malarze budowlani i pokrewni
41 167
Zamiatacze i pokrewni
21 391
Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni
21 334
Robotnicy leśni
19 317
Monterzy linii elektrycznych i telekomunikacyjnych
13 770
Dekarze
13 277
Inspektorzy budowlani
10 026
Badania ekspozycji na UV jako podstawa do
określenia kryteriów oceny ryzyka zawodowego
•
•
•
Grupę badaną stanowiło 119 osób z 10
następujących grup zawodowych zatrudnionych na
zewnętrznych stanowiskach pracy: monterzy torowisk,
rolnicy, ogrodnicy, pracownicy budowlani, pracownicy
budowy dróg, pracownicy ochrony, rybacy, ratownicy
morscy, geodeci oraz plastycy (plener)
Pomiary parametrów promieniowania UV
wykonywane były w okresie wiosenno – letnim,
Pomiary wykonywane z wykorzystaniem
indywidualnych dozymetrów elektronicznych,
skorygowanych do krzywej skuteczności
erytemalnej. Dozymetry umieszczane były na
ramieniu badanych.
Fototyp skóry a ekspozycja na UV
Fototyp
skóry
I-II
III-IV
V
VI
MED przed
preadaptacją
2 SED
7 SED
10 SED
15 SED
MED po
preadaptacji
6 SED
10 SED
60 SED
80 SED
MED – minimalna dawka erytemalna
SED – znormalizowana dawka erytemalna = 100 J/m2
Dawki (erytemalne) promieniowania
UV - przykłady
Zawód
HUVA+UVB[SED]
t [h]
Hśr[SED/h]
monter torów i rozjazdów
19,87
7
2,84
pomiarowy
31,5
10
3,15
monter szalunków
28,26
8
3,53
rolnik
22,41
8
2,8
pracownik ochrony
7,4
6,75
1,09
ratownik morski
22,53
6
3,76
rybak
0,14
6,5
0,02
Wyniki badań dawek erytemalnych
80
70
Dawka erytemalna w ciągu
zmiany roboczej [SED]
60
50
40
26,73
30
22,76
20,26
16,87
20
17,84
10,73
10
6,29
4,09
4,33
0,15
0
Pracownicy Geodeci
budowlani
Plastycy PracownicyOgrodnicy Rolnicy Pracownicy Monterzy
ochrony
budowy torowisk
dróg
(układanie
asfaltu)
Rybacy Ratownicy
morscy
Największe dawki
erytemalne (wartości
średnie powyżej 20 SED)
występowały u
ratowników morskich,
rolników, pracowników
budowlanych.
Najmniejsze dawki
erytemalne
występowały u
rybaków (poniżej 1 SED)
a następnie plastyków i
pracowników ochrony
(poniżej 10 SED).
Wyniki badań uśrednionych za czas
ekspozycji dawek erytemalnych
14
Uśredniona dawka erytemalna
w czasie ekspozycji [SED/h]
12
10
8
6
Największe
uśrednione dawki
erytemalne (powyżej
2,5 SED/h)
występowały u
ratowników morskich,
rolników i
pracowników
budowlanych.
Najmniejsze występowały u
rybaków (poniżej 0,02
SED/h) a następnie
Ratownicy
morscy plastyków i
pracowników ochrony
(poniżej 1 SED/h).
3,76
4
2,80
2,09
1,93
2
2,66
2,05
0,79
0,97
0,79
0,02
0
Pracownicy Geodeci
budowlani
Plastycy PracownicyOgrodnicy Rolnicy Pracownicy Monterzy
ochrony
budowy torowisk
dróg
(układanie
asfaltu)
Rybacy
Metoda i kryterium oceny ryzyka


Opracowana metoda oceny ryzyka zawodowego
opiera się na szacunkowym określeniu wartości
liczbowej wskaźnika ekspozycji skóry jako
podstawowego parametru oceny ryzyka
zawodowego.
Opracowane kryteria oceny ryzyka zawodowego
opierają się na danych pomiarowych
napromienienia erytemalnego badanych
pracowników.
Metoda oceny ryzyka zawodowego
związanego z naturalnym UV



Opracowana metoda jest dwustopniowa i opiera się na określeniu:
 Wes współczynnika ekspozycji skóry bez stosowanych środków ochrony
 W*es skorygowanego współczynnika ekspozycji skóry po zastosowaniu
środków ochrony.
Metoda szacunkowej oceny zagrożenia skóry naturalnym promieniowaniem
UV zawarta w normie PN-EN 14255-3 Pomiar ekspozycji osób na niespójne
promieniowanie optyczne. Część 3: Promieniowanie nadfioletowe emitowane przez
słońce była podstawą do stworzenia przez Autorów własnej metody oceny
ryzyka zawodowego.
Jako podstawę przyjęto maksymalny prognozowany na dany dzień indeks
UV dla danego rejonu (dla bezchmurnego nieba), zamiast proponowanego
w normie współczynnika zależnego od szerokości geograficznej (f1). Dzięki
temu wyeliminowano błąd wynikający z uproszczenia, że przy danej
szerokości geograficznej występują takie same indeksy UV oraz z
założenia, że poniżej 50° szerokości geograficznej drastycznie wzrasta
zagrożenie UV.
Określenie wskaźnika ekspozycji skóry Wes

Wskaźnik ekspozycji skóry Wes (bez stosowanych środków
ochrony) jest to wielkość do oceny skutków szkodliwych dla
nieosłoniętej skóry na skutek jej ekspozycji na naturalne
promieniowanie UV, obliczana dla środowiskowych zmiennych w
celu określenia ryzyka zawodowego i koniecznych do podjęcia
środków ochrony, wyznaczane wg wzoru:





gdzie:
Wes = IUV·W1·W2,
IUV – prognozowany przez IMiGW indeks UV dla danego obszaru
geograficznego na dany dzień (prognoza maksymalnego IUV dla
bezchmurnego nieba)
W1 – współczynnik zależny od zachmurzenia
W2 – współczynnik zależny od współczynnika odbicia podłoża
Jak znaleźć prognozowany maksymalny IUV?
Prognoza indeksu UV dla
obszaru Polski na dany
dzień dostępna jest na
stronie internetowej IMiGW
lub podawana jest w
telewizyjnych programach
z prognozą pogody np. w
TVN meteo. Korzystając ze
strony internetowej IMiGW
do wyznaczania Wes
należy brać pod uwagę
prognozę dla dnia
bezchmurnego.
Jak określić współczynnik zachmurzenia W1?
W1=0,2
W1=0,7
W1=0,5
W1=1
Jak określić współczynnik zależny od
współczynnika odbicia podłoża W2?
Lp Rodzaj powierzchni odbijających
1
2
3
O wysokim współczynniku odbicia UV
Świeży śnieg, połyskliwe powierzchnie
metalowe
O średnim współczynniku odbicia UV
Suchy jasny piasek, przybrzeżne fale
morskie, beton,
O niskim współczynniku odbicia UV
Wszystkie inne powierzchnie (nie
wymienione w pozycjach 1 i 2) włącznie z
odkrytymi zbiornikami wodnymi
Szacunkowa
wartość
współczynnika W2
W2 = 1,8
W2 = 1,2
W2 = 1
Określenie skorygowanego wskaźnika
ekspozycji skóry W*es

Skorygowany wskaźnik ekspozycji skóry Wes (po zastosowaniu
środków ochrony) jest to wielkość do oceny skutków szkodliwych dla
osłoniętej skóry na skutek jej ekspozycji na naturalne promieniowanie
UV, obliczana w celu określenia ryzyka zawodowego po
zastosowaniu środków ochrony (indywidualnej, zbiorowej i
organizacyjnych), wyznaczany wg wzoru:
W*es = Wes·W3·W4·W5
gdzie:
W3 – współczynnik zależny od ubioru
W4 – współczynnik zależny od zacienienia
W5 – współczynnik zależny od czasu ekspozycji
Jak określić współczynnik zależny od
ubioru W3?
Lp
1
2
3
4
5
Rodzaj ubioru
Niechroniony tułów, ręce, nogi, głowa i szyja
(w tym: noszenie wyłącznie krótkich spodni)
Chroniony tułów, ale eksponowane ręce, nogi, głowa i
szyja
(w tym: noszenie koszulki bez rękawów bądź z krótkim
rękawem oraz krótkich spodni)
Chroniony tułów, ale eksponowane ręce, głowa i szyja
(w tym zalicza się: noszenie koszulki bez rękawów bądź z
krótkim rękawem oraz długich spodni)
Całkowite zakrycie odzieżą ale eksponowana głowa i szyja
(w tym: noszenie koszuli z długim rękawem oraz długich
spodni)
Całkowite zakrycie odzieżą
(w tym: noszenie koszuli z długim rękawem oraz długich
spodni i nakrycia głowy osłaniającego również szyję)
Uwaga: w przypadkach,
W3
1
0,5
0,4
0,07
0,02
gdy pracownik nosi czapkę z daszkiem lub hełm ochronny przy
wyznaczaniu W3 można odjąć 0,05 (dotyczy pozycji od 1 do 4). Natomiast noszenie rękawic
roboczych nie wpływa na zmianę tego współczynnika
Jak określić współczynnik zależny od
zacienienia W4?
Rodzaj zacienienia
Brak cienia
( w tym np. tereny otwarte, plaża, ocean, rzeka, łąka)
Częściowe zacienienie - praca wykonywana przez część
czasu w zacienieniu a część w słońcu
( w tym np. zabudowa o małej gęstości, rozrzucone drzewa
na terenie co oznacza pracę czasami zacienieniu)
Dobre zacienienie –
( w tym np. zabudowa o dużej gęstości, las, parasol, namiot
przeciwsłoneczny czy zadaszenie obsługiwanej maszyny)
Szacunkowa wartość
współczynnika W4
W4 = 1
W4 = 0,3
W4 = 0,02
Jak określić współczynnik zależny od
czasu ekspozycji W5?
Czas ekspozycji
Szacunkowa
wartość
współczynnika W5
Ekspozycja przez co najmniej 50% czasu pracy
(w tym praca wykonywana przez co najmniej 1 godzinę w
okolicy południa)
W5 = 1
Ekspozycja około południowa
(w tym praca wykonywana przez 1 lub 2 godziny w okolicy
południa)
W5 = 0,5
Ekspozycja ranna lub późno popołudniowa
( w tym może być ekspozycja rano i późnym popołudniem)
W5= 0,2
Kryterium oceny ryzyka
zawodowego - założenia



maksymalna wartość dawki erytemalnej w ciągu
zmiany roboczej wynosi 1000 J/m2 (=10 SED), co
odpowiada wartości progowej wytworzenia rumienia
skóry preadaptowanej III i IV fototypu skóry
czas ekspozycji w ciągu zmiany roboczej wynosi 8
godzin,
występuje zależność matematyczna pomiędzy
uśrednionymi za czas ekspozycji dawkami erytemalnymi
(SED/h) a wskaźnikami ekspozycji skóry (Wes) u
poszczególnych pracowników.
Uśrednione za czas ekspozycji dawki erytemalne
(SED/h) a wskaźniki ekspozycji skóry (Wes)
14
12
y = 1,1761x + 0,0027
R2 = 0,5585
H śr [SED/h]
10
8
6
4,51
4
3,12
2,99
2,67
2
1,82
2,39
2,06
2,69
2,78
2,32
2,00
0
0,1 0,5 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0 9,0
Wes
Wartość współczynnika
determinacji R2 =0,5585 co
oznacza, że ok. 56%
zaobserwowanej w próbie
całkowitej zmienności Hśr
została wyjaśniona regresją
liniową względem Wes.
Wartości granicznej
Hśr=1.25 SED/h
odpowiada wartość
Wes=1.06.
Czyli jako kryterium
graniczne małego ryzyka
zawodowego można
przyjąć Wes ≤ 1.
Proponowane kryterium oceny ryzyka
zawodowego


kryterium oceny ryzyka zawodowego związanego
z ekspozycją na naturalne promieniowanie UV
określone jest poprzez maksymalną dopuszczalną
wartość wskaźnika ekspozycji skóry (Wes i W*es).
Przyjmuje się, że ryzyko jest pomijalnie małe,
gdy nie przekracza on wartości 1.
Ocena ryzyka zawodowego powinna być
wykonywana codziennie rano przed rozpoczęciem
prac zgodnie z przedstawionym schematem.
Schemat oceny ryzyka
Uwaga
W przypadku, gdy szacunkowa ocena ryzyka zawodowego
wskazuje na ryzyko małe a danego dnia występuje wysoki
indeks UV tj. co najmniej 6, zaleca się dodatkowo:
 stosowanie kremów z filtrami UV (co najmniej SPF 15+) na
odkryte części ciała (twarz, szyja, dłonie itp.) oraz
 ograniczanie ekspozycji w godzinach około południowych.
Przykłady oceny ryzyka – monterzy
torowisk
Dzień
Zawód
IUV
W1
W2
WES
W3
W4
1
monter torów i
rozjazdów
7
0,5
1
3,5
0,02
małe
1całkowite
1 zakrycie
0,14odzieżą
1
monter torów i
rozjazdów
0,35
koszulka bez rękawów bądź
1z krótkim
1 rękawem,
1,2 długieduże
spodnie i nakrycie głowy
2
monter torów i
rozjazdów
0,5
koszulka bez rękawów bądź
duże
1z krótkim
1 rękawem
2,52i krótkie
spodnie
0,35
koszulka bez rękawów bądź
1z krótkim
1 rękawem,
1,76 długieduże
spodnie i nakrycie głowy
0,5
koszulka bez rękawów bądź
duże
0,3z krótkim
1 rękawem
1,11 i krótkie
spodnie
0,4
koszulka bez rękawów bądź
duże
1z krótkim
0,5rękawem
1,48i długie
spodnie
2
3
3
toromistrz
murarz
rzemieślnik
7
7,2
7,2
7,4
7,4
0,5
0,7
0,7
1
1
1
1
1
1
1
3,5
5,04
5,04
7,4
7,4
W5
W*ES
Ryzyko
Przykłady oceny ryzyka - geodeci
Dzień
1
Zawód
geodeta
IUV
7
W1
1
W2
1
WES
7
W3
W4
W5
W*ES
Ryzyko
0,4
koszulka bez rękawów bądź
duże
1z krótkim
1 rękawem
2,8 i długie
spodnie
1
asystent geodety
7
1
1
7
0,35
koszulka bez rękawów bądź
1z krótkim
0,5rękawem,
1,22 długieduże
spodnie i nakrycie głowy
2
pomiarowy
8
0,7
1
5,6
0,5
duże
1koszulka
1 bez rękawów
2,8 bądź
z krótkim rękawem i krótkie
spodnie
asystent geodety
8
0,7
1
5,6
0,5
3
geodeta
8,2
1
1
8,2
0,07
i
małe
1 koszula
0,2z długim
0,11rękawem
długie spodnie
0,35
koszulka bez rękawów bądź
małe
0,3z krótkim
1 rękawem,
0,86 długie
spodnie i nakrycie głowy
3
asystent geodety
8,2
1
1
8,2
1
0,5
duże
2
1,4
Przykłady oceny ryzyka – pracownicy
budowlani
Dzień
Zawód
IUV
W1
W2
WES
W3
1
monter szalunków
7,5
0,5
1,2
4,5
0,35
1
zbrojarz/betoniarz
7,5
0,5
1,2
4,5
0,02
W4
W5
W*ES
Ryzyko
koszulka bez rękawów bądź
z krótkim
0,3
1 rękawem,
0,47 długiemałe
spodnie i nakrycie głowy
1
1
0,09
małe
całkowite zakrycie odzieżą
2
cieśla
8
0,7
1,2
2
dekarz
8
0,7
1,8
3
kierownik budowy
7,3
1
1
3
operator żurawia
7,3
1
1
małe
6,72 0,02
1
10,1 0,35
koszulka bez rękawów bądź
duże
1z krótkim
1 rękawem,
3,53 długie
spodnie i nakrycie głowy
7,3
7,3
1
0,13
0,02
małe
1całkowite
0,2 zakrycie
0,03 odzieżą
0,35
koszulka bez rękawów bądź
z krótkim
małe
0,02
1 rękawem,
0,05 długie
spodnie i nakrycie głowy
Przykłady oceny ryzyka – rolnicy i
ogrodnicy
Dzień
Zawód
IUV
W1
W2
WES
1
rolnik obsługa
ciągnika
7,5
1
1
7,5
rolnik prace w polu
7,5
1
W3
0,02 0,02
1
1
7,5
0,02
rolnik prace w polu
6
1
1
6
0,4
2
rolnik prace w polu
6
1
1
6
0,07
3
ogrodnik
ogrodnik- kierownik
W5
W*ES
Ryzyko
1
0,003
małe
całkowite zakrycie odzieżą
2
3
W4
8
8
1
1
1
1
8
8
1
1
0,15
małe
koszulka bez rękawów bądź
duże
1z krótkim
1 rękawem
2,4 i długie
spodnie
koszula z długim rękawem i
1długie1spodnie0,42
małe
0,45
koszulka bez rękawów bądź
duże
0,3z krótkim
1 rękawem,
1,08 krótkie
spodnie i nakrycie głowy
0,5
koszulka bez rękawów bądź
małe
0,3z krótkim
0,5 rękawem
0,6 i krótkie
spodnie
Przykłady oceny ryzyka
Dzień
Zawód
IUV
W1
W2
WES
W3
W4
W5
W*ES
Ryzyko
1
rybak (sterowanie
kutrem)
6,1
1
1
6,1
0,02
1
0,2
0,02
małe
rybak (ustawianie i
ściąganie sieci)
6,1
1
2
pracownik ochrony
całkowite zakrycie odzieżą
7,5
1
1
1
1
6,1
7,5
1
0,35
koszulka bez rękawów bądź
1z krótkim
0,2rękawem,
0,53długiemałe
spodnie i nakrycie głowy
koszulka bez rękawów bądź
małe
1z krótkim
0,2rękawem
0,75i krótkie
spodnie
2
pracownik ochrony
7,5
1
1
7,5
0,5
3
ratownik morski
6,5
1
1,2
7,8
1
3
ratownik morski
6,5
1
1,2
7,8
0,5
0,2
0,02
małe
0,02
krótkie 1
spodenki
0,3
2,34
duże
koszulka bez rękawów bądź
duże
1z krótkim
1 rękawem
3,9 i krótkie
spodnie
Wnioski

Na podstawie obserwacji dokonanych podczas badań oraz
przeprowadzonej oceny ryzyka stwierdza się, że:
pracownicy zatrudnieni na zewnętrznych stanowiskach
pracy w okresie wiosenno letnim często noszą
nieodpowiednie do poziomu naturalnego promieniowania
UV ubrania robocze (np. brak noszenia nakrycia głowy,
koszule bez rękawów lub z krótkim rękawem zamiast z
długim rękawem czy też krótkie spodenki),
nie stosuje się żadnych działań organizacyjnych, które
ograniczałyby ekspozycję pracowników, zwłaszcza w
okresie około południowym, kiedy występują największe
natężenia promieniowania UV.
Zalecenia



W przypadku wysokich wartości indeksu UV zaleca się
stosowanie ubrania roboczego całkowicie okrywającego ciało z
tkanin o dobrych własnościach barierowych przed UV (UPF 30+)
a jednocześnie nie przyczyniających się do przegrzewania i
pocenia pracowników.
Okrycia głowy (czapka, kapelusz czy hełm ochronny) powinny
posiadać dodatkowe osłonięcie szyi przed promieniowaniem.
W przypadku, gdy szacunkowa ocena ryzyka zawodowego
wskazuje na ryzyko małe a danego dnia występuje wysoki
indeks UV tj. powyżej 6, zaleca się dodatkowo stosowanie
kremów z filtrami UV (co najmniej SPF 15+) na odkryte części
ciała (twarz, szyja, dłonie itp.) oraz ograniczanie ekspozycji w
godzinach około południowych.
Podsumowanie


Dotychczasowy brak praktycznych kryteriów i metod oceny ryzyka
zawodowego związanego z ekspozycją na naturalny UV przyczyniał się
do:
 pomijania czynnika szkodliwego dla zdrowia jakim jest naturalny UV
przy dokonywaniu przez pracodawców oceny ryzyka zawodowego na
wszystkich zewnętrznych stanowiskach pracy
 braku egzekwowania dokonywania takiej oceny ryzyka przez organy
kontroli.
Można spodziewać się, że wprowadzenie do praktycznego stosowania
opracowanej metody oceny ryzyka przyczyni się do:
 zwiększenia świadomości pracowników odnośnie zagrożeń dla
zdrowia powodowanych przez nadfiolet oraz przestrzegania zasad
profilaktyki nadmiernej ekspozycji; w efekcie powinno to przyczynić się
do zmniejszenia skutków szkodliwych dla zdrowia tych pracowników;
 wypełniania przez pracodawców wymagań prawnych odnośnie oceny i
ograniczania ryzyka zawodowego związanego z naturalnym
promieniowaniem UV jako czynnikiem szkodliwym dla zdrowia.