Medzy filozofia przyrody a nowožytnym przyrodoznawstwem

Spis tresci
przedmowa
6
I. Wprowadzenie. Sredniowieczna filozofia przyrody . . . . .
1. Filozofia przyrody przed pojawieniem si~ pism Arystotelesa .
2. Arystoteles i filozofia przyrody w dojrzalym sredniowieczu .
3. Nowatorskie poglll.dy Wilhclma Ockhama
Przypisy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11
12
13
17
23
II. Ryszard Kilvington i jego czasy
1. Biografia Ryszarda Kilvingtona .
1.1. Kariera uniwersytecka
1.2. Kilvington w žyciu publicznym
2. Oksford w czasach Kilvingtona
2.1. Matematyka i logika w Oksfordzie
2.2. Angielska ftlozofia przyrody
2.3. Teologia w Anglii
3. Dziela Ryszarda Kilvingtona
3.1. Struktura, forma i styl
3.2. Metody badawcze . . .
3.3. Twórczosé Kilvingtona
a. Sofizmaty . . . . . .
b. Kwestie do JJO powstawaniu i niszczeniu"
c. Kwestie o ruchu ...
d. Kwestie do "Etyki"
e. Kwestie do "Sentencji"
Przypisy
25
2S
2S
29
31
32
34
3S
37
37
38
40
40
41
42
43
43
46
III. Rzeczywisty ruch w osrodku i jego miara
1. Wst~pny warunek ruchu . . . . . . . . . .
57
59
4
Spis treSci
2. Przyczyny ruchu . . . . . . . . . .
2.1. Historia problemu . . . . . .
2.2. Teoria Ryszarda Kilvingtona
a. Czynnik dzialaj~cy - potentia activa
b. Element doznaj~cy - potentia passiva
c. Podsumowanie . . . . . . . . . . . .
2.3. Dyskusje póíniejsze . . . . . . . . . .
3. Motus tamquam penes causam. Szybkosé ruchu
3.1. Matematyka w sluZbie fIlozofů przyrody
a. Teoria proporcjonalnosci . . . . . . .
3.2. Kilvingtonowska krytyka pogl~dów zastanych
3.3. Nowa regula ruchu
3.4. Dalszy rozwój problematyki
4. Swobodny spadek
4.1. Historia problemu
4.2. Teoria Kilvingtona
4.3. Koncepcje póíniejsze
a. Teoria impetu
b. Twierdzenie Merton
Przypisy
IV. Možliwy ruch w prozni
1. Historia problemu
1.1. Teorie Arystotelesa, Awerroesa i Avempacego
1.2. Sredniowieczne teorie przed Kilvingtonem
2. Ruch przyspieszony w próini i jego miara
2.1. Poj~cia i defmicje
a. Miejsce
b. Osrodek
c. Próznia
d. Przestrzen
e. Czas
f. Metoda
2.2. Ruch w prózni a ruch w osrodku
2.3. Kilvingtona rozwi~zanie problemu ruchu w prózni
3. Czy próznia moze istnieé?
Przypisy
.......... .
V. Zmiany jakosciowe i ich miara
1. Historia problemu . . . . . . .
65
65
67
68
73
77
81
85
86
90
93
98
100
105
105
106
108
108
109
111
147
148
148
150
154
154
155
155
156
156
157
158
159
167
171
174
187
187
Spis tresci
--------------------------~~---
1.1. Wczesne teorie . . . . . . .
1.2. Pogl:tdy filozofów arabskich
1.3. Teorie sredniowieczne
a. Tomasz z Akwinu i teoria mieszania form
b. Teoria dodawania form . . . . .
c. Walter Burley i teoria nast~pstwa fonu
d. Podsumowanie . . . . . . . . .
2. Ryszard Kilvington o zmniejszaniu si~ i zwi~kszaniu jakosci
...............
2.1. Wprowadzcnie do rozwazan
2.2. Krytyka zastanych opinii
a. Krytyka opinii: maksymalna cicplota jest nieskonczona
b. Krytyka teorii nast~pstwa form
c. Krytyka teorii dodawania form
d. Krytyka opinii Arystotelesa
. . . . . . .
2.3. Teoria zmian jakošciowych Ki1vingtona
a. Rozwi\lZanie podstawowej trudnošci kwestii
b. Krytyka teorii mieszania form
c. RozwaZania koncowe
2.4. Podsumowanie
........................
3. Problem zmian jakošciowych w innych dzidach Kilvingtona . . . . . . . . . . . . .
4. Dalszy rozwój problematyki
Przypisy
............
VI. Fizyka matematyczna a nauka nowozytna . . . . . . .
1. Ryszard Kilvington i Oksfordzcy Kalkulatorzy
2. Tradycja Kalkulatorów i oryginalnosé mysli francuskiej
3. Recepcja pogl:tdów Oksfordzkich Kalkulatorów we Wloszech
.....................
4. Nauka sredniowieczna a nauka nowoZytna
Przypisy
.....................
5
187
190
194
195
196
197
199
200
201
204
204
206
209
212
214
217
217
221
222
227
228
237
267
268
275
278
282
292
Bibliografia
297
lndeks osób
319
Summary
325
Od redakcji
331