Próbki do badań - Politechnika Szczecińska

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA, WYDZIAŁ TECHNIKI MORSKIEJ
Katedra Technicznego Zabezpieczenia Okrętów
Laboratorium Badań Cech Pożarowych Materiałów
Próbki do badań
Wymagania ogólne. Próbki do badań powinny reprezentować rzeczywisty układ
użytkowy z podkładem i sposobem mocowania włącznie. Należy badać materiały i ich
kompozycje o grubości nominalnej wykorzystując ich całkowitą grubość. W przypadku
materiałów i kompozycji o grubości większej niż normatywne ograniczenia stanowiskowe,
należy odciąć odpowiednią warstwę materiału od strony nie eksponowanej tak, aby grubość
próbki, zmniejszyć do wymiarów określonych normą (np.: dla posadzek grubość próbki wraz
z podkładem nie powinna być większa niż 60 mm).
W przypadku włókienniczych pokryć podłogowych do badań należy przygotować dwa
komplety próbek: jeden pobrany wzdłuż kierunku wytwarzania wykładziny; drugi prostopadle
do tego kierunku.
Ogólne zasady wyboru podkładów pod próbkę. Wymóg normatywny - próbki do
badań powinny reprezentować rzeczywisty układ użytkowy z podkładem i sposobem
mocowania włącznie - w praktyce oznacza konieczność wielokrotnego badania tego samego
materiału dla każdego rzeczywistego układu. W celu ograniczenia liczby badań wprowadzono
standardowe podkłady: palne i niepalne 1. Wybór podkładów standardowych do stosowania w
badaniach powinien opierać się na przewidywanej możliwości zastosowania wyników badania w
układach rzeczywistych.
Metoda mocowania do podłoża (np. klejenie) powinna być reprezentatywna dla warunków
rzeczywistych. Jeśli w praktyce używa się różnych klejów, to do badania należy przygotować
próbki do badania z każdym z nich lub bez klejenia do podkładu.
Stąd wynika konieczność podawania w zleceniu na wykonanie badań przeznaczenia
materiału i warunków jego zabudowy.
Wymagania dodatkowe dla badań niepalności materiałów (euroklasy A1 i A2). Sposób
wykonania próbek z tych materiałów miał znaczący wpływ na wyniki badań. Wpływ na
wyniki ma również usytuowanie palnych warstw w stosunku do termopary pieca. Stąd też do
badań tych wyrobów konieczne są szczegółowe ustalenia dotyczące pobierania i
przygotowania próbek, w celu uzyskania porównywalnych i zadowalająco powtarzalnych
wyników.
Dla materiałów/wyrobów wielowarstwowych (niehomogenicznych) bada się oddzielnie
każdą z warstw.
Wymagania dodatkowe dla badań zestawów tapicerskich. Badanie zapalności mebli
tapicerowanych polega na oddziaływaniu małych źródeł podpalania na próbki odpowiadające
rzeczywistemu układowi tapicerskiemu i obserwacji skutków tego oddziaływania. Do badań
należy dostarczyć wszystkie składniki układu tapicerskiego z opisem kolejności
występowania. Pozwala to przygotować do badań, w stylizowanej formie, układ występujący
w danym krześle lub fotelu.
Należy również podać udział masowy poszczególnych składników w zestawie tapicerskim
jednego wyrobu, który jest niezbędny do przygotowania reprezentatywnych próbek do badań
toksyczności produktów rozkładu termicznego i spalania zestawu tapicerskiego.
Wymiary i liczbę próbek do badań w zgodnie z wymaganiami norm podano w tabeli 1.
1
Badania reakcji na ogień wyrobów budowlanych – Sezonowanie próbek i ogólne zasady wyboru podkładów
pod próbki wg PN-EN 13238:2002
Opracował: Zygmunt Sychta
1
POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA, WYDZIAŁ TECHNIKI MORSKIEJ
Katedra Technicznego Zabezpieczenia Okrętów
Laboratorium Badań Cech Pożarowych Materiałów
Tabela 1. Wymiary i liczba próbek
Norma
PN- EN ISO 4589-2
Metoda badania
Wyznaczanie ciepła spalania
materiałów stałych
FTP, część 1
Badanie niepalności
materiałów
FTP, część 5
FTP, część 6
FTP, część 7
Szerokość
Grubość
-
mm
mm
mm
30
80÷150
10±0,5
4±0,5
30
80÷150
10±0,5
10±0,5
30
80÷150
10±0,5
maks.
10,5
Badanie zapalności
materiałów metodą
wskaźnika tlenowego
ISO 1716
FTP, część 2
Liczba
pró- Długość
bek
Badanie dymotwórczości
materiałów i emisji
produktów ich rozkładu
termicznego i spalania
Badanie palności
powierzchniowej materiałów
wykończeniowych,
wykładzin podłogowych,
przegród i pokładów metodą
wg Kodeksu
30
70÷150
6,5±0,5
3±0,25
30
140-5
52±0,5
maks.
10,5
30
140÷200
20
0,02÷0,10
Uwagi
dla materiałów formowanych
dla materiałów porowatych
dla materiałów w postaci płyt
„bez obróbki”
rozmiar alternatywny
sztywnych materiałów
formowanych lub płyt, do
celów elektrotechnicznych
do giętkich folii lub płyt
do cienkich folii „bez obróbki”,
ograniczone do folii, które
można nawinąć na określony
pręt
30 g materiału rozdrobnionego
lub 500 g nierozdrobnionego
próbki w kształcie walca
ø=45-2 mm
h=50±3 mm
5
15
75±1
75±1
4
800-5
155 -5
4
800-5
155 –5
15
75±1
75±1
10
220
170
Badanie zapalności
pierwszych pokryć pokładów
Badanie zapalności
zawieszonych pionowo
tkanin i folii
5 w kierunku osnowy
i 5 w kierunku wątka
Opracował: Zygmunt Sychta
2
POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA, WYDZIAŁ TECHNIKI MORSKIEJ
Katedra Technicznego Zabezpieczenia Okrętów
Laboratorium Badań Cech Pożarowych Materiałów
FTP, część 8
Badanie zapalności mebli
tapicerowanych
FTP, część 9
Badanie zapalności
składników pościeli
PN-EN ISO 1182
Badanie niepalności
materiałów
PN-B-02874
Badanie stopnia palności
materiałów budowlanych
PN-EN ISO 9239-1
PN-B-02855
Badanie rozprzestrzeniania
płomieni po posadzkach
podłogowych
Badanie wydzielania
toksycznych produktów
rozkładu i spalania
2
800+10
650+10
2
2
450±5
450±5
300±5
150±5
5
450±5
350±5
materiał pokryciowy i
rozdzielający
75±2
75±2
wypełnienie tapicerskie
próbki w kształcie walca
ø=45-2 mm, h=50±3 mm
5
400
6
1050±5
230±5
3 w kierunku wytwarzania
i 3 w kierunku przeciwnym
1
400
400
lub 400 g materiału
rozdrobnionego
24
PN-B-02856
Badanie dymotwórczości
materiałów
50
24
ISO 5660-1
Badanie intensywności
wydzielania ciepła
10
100±1
290÷300
maks. 80
maks. 30
100±1
2
800+10
650+10
Badanie zapalności mebli
tapicerowanych
2
2
450±5
450±5
300±5
150±5
PN-EN ISO12952-2, 4
Badanie zapalności
składników pościeli
5
450±5
350±5
PN-EN 597-1, 2
Badanie zapalności
składników pościeli
5
450±5
350±5
PN-EN ISO11925-2
Badanie zapalności
materiałów
12
250-1
90-1
materiał pokryciowy i
rozdzielający
PN-EN 1021-1, 2
PN-EN ISO 6940
PN-EN ISO 6941
ISO 5658
NF X70-100-1, 2
Badanie zapalności
zawieszonych pionowo
tkanin i folii
Badanie rozprzestrzeniania
się płomieni po
zawieszonych pionowo
tkaninach i foliach
Badanie właściwości
powierzchniowego
rozprzestrzeniania płomieni
12
200
80
12
560
170
4
800-5
155 -5
Badanie wydzielania
toksycznych produktów
rozkładu i spalania
1
400
400
75±2
75±2
wypełnienie tapicerskie
6 w kierunku wytwarzania
i 6 w kierunku przeciwnym
6 wzdłuż, 6 w poprzek
lub 400 g materiału
rozdrobnionego
Opracował: Zygmunt Sychta
3