raport z ewaluacji problemowej - Kuratorium Oświaty w Krakowie

Transkrypt

raport z ewaluacji problemowej - Kuratorium Oświaty w Krakowie
Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI
PROBLEMOWEJ
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w
Zabawie
Zabawa
Kuratorium Oświaty w Krakowie
Wstęp
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów
do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej
wymagań państwa.
Ewaluacja
zewnętrzna
polega
na zbieraniu
i analizowaniu
informacji
na temat
funkcjonowania
szkoły
w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa:
1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów.
2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.
3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
4. Uczniowie są aktywni.
5. Respektowane są normy społeczne.
6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.
7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych.
8. Promowana jest wartość edukacji.
9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki.
10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju.
11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu,
egzaminu
gimnazjalnego,
egzaminu
maturalnego,
egzaminu
potwierdzającego
kwalifikacje
zawodowe
i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych.
12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi.
Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te
wymagania na pięciu poziomach:
●
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
2/30
Opis metodologii
Badanie zostało zrealizowane w dniach 07-01-2014 - 20-01-2014 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji,
w skład którego weszli: Ferdynand Gawron, Jadwiga Małyszko-Guzy. Badaniem objęto 40 uczniów (ankieta
i wywiad grupowy), 40 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 9 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy).
Przeprowadzono
wywiad
indywidualny
z dyrektorem
placówki,
grupowy
z przedstawicielami
samorządu
lokalnego i partnerów szkoły,grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki
i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe
obszary działania szkoły lub placówki.
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
3/30
Obraz szkoły
Przedstawiony poniżej raport dotyczy problemowej ewaluacji zewnętrznej opisującej trzy wymagania,
przeprowadzonej w Gimnazjum, wchodzącym w skład Zespołu Szkół w Zabawie. Organem prowadzącym jest
Gmina Radłów. Szkoła mieści się w nowym, piętrowym budynku wraz ze szkołą podstawową, posiada salę
gimnastyczną i korzysta z nowego boiska sportowego (Orlik). Planowanie procesów edukacyjnych skierowane
jest na kształtowanie kompetencji kluczowych uczniów, rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień oraz
przygotowanie do dalszego etapu kształcenia. Działania te służą rozwojowi uczniów. Obserwowana na lekcjach
organizacja procesów edukacyjnych dawała uczniom możliwość powiązania różnych dziedzin wiedzy i jej
wykorzystanie w procesie uczenia się. Uczniowie, poprzez stworzone im na lekcjach sytuacje, mogli wyrażać
swoje opinie, a popełnione błędy wykorzystać do uczenia się. Wskazówki udzielane uczniom w trakcie lekcji
pomagają im w pracy i motywują do wysiłku. Zarówno nauczyciele, jak i uczniowie tworzą w szkole atmosferę
sprzyjającą budowaniu dobrych relacji interpersonalnych. Szkoła zapewnia wszystkim uczniom poczucie
bezpieczeństwa. W szkole budowany jest pozytywny klimat do podejmowania współpracy uczniowskiej dzięki
realizowaniu idei samorządności. Rodzice i uczniowie mają wpływ na współdecydowanie o zasadach współżycia
i postępowania w szkole, opartych na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Podejmowane przez szkołę działania
wynikające z analizy wyników egzaminów zewnętrznych nie wpłynęły znacząco na wzrost efektów kształcenia
w ubiegłym roku szkolnym.
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
4/30
Informacja o placówce
Patron
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w
Zabawie
Jan Paweł II
Typ placówki
Gimnazjum
Miejscowość
Zabawa
Nazwa placówki
Ulica
Numer
6
Kod pocztowy
33-133
Urząd pocztowy
Wał - Ruda
Telefon
146226081
Fax
146226081
Www
www.gimzab.lap.pl
Regon
85180751900000
Publiczność
publiczna
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
78
Oddziały
4
Nauczyciele pełnozatrudnieni
0.00
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
0.00
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
0.00
Średnia liczba uczących się w oddziale
19.5
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
tarnowski
Gmina
Radłów
Typ gminy
gmina miejsko-wiejska
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
5/30
Poziom spełniania wymagań państwa
Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
B
Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują
różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D)
Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D)
Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D)
Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D)
Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D)
Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich
indywidualny rozwój (D)
Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej
wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej
funkcjonować w społeczności lokalnej (B)
Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni
za własny rozwój. (B)
Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B)
W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B)
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
C
W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z
poprzedniego etapu edukacyjnego (D)
Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji
(D)
W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego
możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D)
Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów
uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów,
w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych
działań dydaktyczno-wychowawczych (B)
Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B)
Respektowane są normy społeczne
B
Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne (D)
Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu
uczniowskiego (D)
Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów,
pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na
wzajemnym szacunku i zaufaniu (D)
W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb (B)
W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice (B)
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
6/30
Wnioski
1. Procesy edukacyjne są planowane adekwatnie do potrzeb i możliwości rozwojowych uczniów,
a nauczyciele starają się ułatwić proces przyswajania wiedzy i umiejętności, stosując różne metody
i formy pracy, co wpływa znacząco na proces uczenia się.
2. Uczniowie mają poczucie odpowiedzialności za własny rozwój i wpływu na proces uczenia się,
natomiast w mniejszym zakresie na samą organizację i przebieg zajęć.
3. Szkoła podejmuje działania służące przygotowaniu uczniów do następnego etapu edukacyjnego
oraz do przyszłego rynku pracy. Sprzyja to większej aktywizacji i motywacji uczniów do nauki.
4. Podejmowane przez szkołę działania wynikające z analizy wyników egzaminów zewnętrznych nie
przełożyły się na wzrost efektów kształcenia w ubiegłym roku szkolnym.
5.
Obowiązujące
w szkole
normy
społeczne
są
respektowane
przez
uczniów
i wszystkich
pracowników, dzięki czemu stworzony jest klimat sprzyjający budowaniu wzajemnej życzliwości
i zaufania.
6. Podejmowane przez szkołę działania zapewniają wszystkim uczniom bezpieczeństwo fizyczne
i psychiczne,
co czyni
jej
działania
skuteczne
i adekwatne
do występujących
problemów
wychowawczych.
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
7/30
Wyniki ewaluacji
Wymaganie:
Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane,
przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i
kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody
pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i
brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o
postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym.
Poziom spełnienia wymagania: B
Planowane w szkole procesy edukacyjne uwzględniają potrzeby i możliwości uczniów. Stosowane przez
nauczycieli podczas zajęć metody i formy pracy służą aktywizowaniu i motywowaniu uczniów do pracy oraz
kształtowaniu kluczowych umiejętności. Uczniowie na zajęciach współpracują z innymi uczniami, a sposób,
w jaki uczą nauczyciele, powoduje u nich chęć uczenia się. Poprzez stworzone im na lekcjach sytuacje, mogą
wyrażać swoje opinie, a popełnione błędy wykorzystać do uczenia się. Zarówno nauczyciele, jak i uczniowie
tworzą w szkole atmosferę sprzyjającą uczeniu się, a dobre relacje interpersonalne w szkole są upowszechniane
i stanowią jej cechę wyróżniającą. Uczniowie są informowani przez nauczycieli o ich postępach w nauce oraz
systematycznie oceniani, co pomaga im uczyć się i planować indywidualny rozwój. Stosowane w szkole
rozwiązania
nowatorskie
uatrakcyjnienia
procesu
wynikają
lekcyjnego
ze
zdiagnozowanych
i podniesienia
jakości
potrzeb
pracy
i możliwości
uczniów,
szkoły
otwartości
oraz
także
chęci
nauczycieli
na niekonwencjonalne rozwiązania.
Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi
uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i
oddziału
Planowanie procesów edukacyjnych w szkole sprzyja rozwojowi uczniów, a stosowane przez nauczycieli metody
pracy uwzględniają ich potrzeby. Świadczą o tym wypowiedzi uczniów w ankietach i wywiadach. Większość
uczniów (25 z 33) deklaruje, że na wszystkich lub większości zajęć współpracują z innymi uczniami. A z kolei,
sposób, w jaki uczy połowa (zdaniem 57% uczniów) lub większość nauczycieli (24% uczniów), powoduje u nich
chęć uczenia się (rys.1j). Zainteresować tematem lekcji potrafi połowa nauczycieli - w opinii co drugiego
z ankietowanych, a większość - co czwartego (rys.2j), a także zrozumiale tłumaczą zagadnienia (rys.3j. Według
zgodnej opinii uczniów i nauczycieli obserwowane lekcje nie różniły się niczym znaczącym od poprzednich zajęć
z tego przedmiotu. Wszystkim uczniom lekcje te podobały się. Nauczyciele podczas zajęć użyli metod i form
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
8/30
pracy po to, aby uczniowie mogli wykonywać jak najwięcej ćwiczeń utrwalających wiadomości i umiejętności,
uczyć się od siebie i dostrzegać treści skorelowane z innymi przedmiotami.
Rys. 1j
Rys. 2j
Rys. 3j
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
9/30
Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się
Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się. Za spełnieniem tego kryterium przemawia kilka
faktów. M. in. nauczyciele dokonują wyboru metod pracy na lekcji pod kątem rozpoznanych potrzeb uczniów,
przygotowują im pomocnicze materiały dydaktyczne (teksty źródłowe, zestawy ćwiczeń), wykorzystują ich
aktywność do podejmowania działań w poznawaniu i przyswajaniu nowych treści przedmiotowych, a także
zachęcają do poszerzania wiedzy z zakresu omawianych zagadnień. Na obserwowanych zajęciach nauczyciele
stosowali aktywizujące metody pracy, które stwarzały uczniom sytuacje sprzyjające poszukiwaniu różnych
sposobów rozwiązania zadań, a także podejmowaniu indywidualnych decyzji dotyczących uczenia się. Również
w opinii większości uczniów i nauczycieli, uczniowie umieją się uczyć, nauczyciele wyjaśniają im, jak się uczyć
i umożliwiają zastanowienie się, czego się nauczyli. Ponadto uczniowie, poprzez stworzone im na lekcjach
sytuacje, mogli wyrażać swoje opinie, a popełnione błędy wykorzystać do uczenia się. Z możliwości wyrażenia
własnego zadania na tematy poruszane na lekcji skorzystała duża grupa uczniów. Jednak nie na wszystkich
lekcjach stwarzano im możliwość podsumowania lekcji.
Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się
Zarówno nauczyciele, jak i uczniowie tworzą w szkole atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Taką opinię wyrażają
wszyscy respondenci. Dobre relacje interpersonalne w szkole są upowszechniane i stanowią jej cechę
wyróżniającą. Zdaniem ankietowanych rodziców wszyscy lub większość nauczycieli (ok.70%) dbają o dobre
relacje miedzy poszczególnymi uczniami, szanują ich dzieci, które chętnie chodzą do szkoły. Również traktują
wszystkich uczniów równie dobrze. Ponadto w opinii uczniów (zob. rys.1j), nauczyciele wysłuchują ich, gdy
mają taką potrzebę, otrzymują wskazówki, które pomagają im się uczyć. Na wszystkich obserwowanych
zajęciach można było zauważyć, że wzajemne relacje miedzy nauczycielami a uczniami oraz miedzy samymi
uczniami są życzliwe. Nauczyciele tworzyli na lekcjach atmosferę poczucia bezpieczeństwa uczniów. W opinii
nauczycieli
w szkole
panuje
dobra
atmosfera,
właściwe
relacje
miedzy
samymi
nauczycielami
oraz
nauczycielami i dyrektorem szkoły. W oparciu o obserwowane lekcje można wyrazić opinie, iż nauczyciele
właściwie reagują na inicjatywy i opinie zgłaszane przez uczniów podczas lekcji. Akceptują je i wykorzystują
do pracy na lekcji. Uczniowie mają możliwość wykorzystania popełnionych błędów do uczenia się. Większość
czasu, zdaniem większości uczniów (25 z 34), na wszystkich (17%) lub większości zajęć (56%), wykorzystują
na uczenie się - co czwarty uważa, że tylko na połowie lub mniej niż połowie zajęć (zob. rys. 2j). Również duża
grupa uczniów (41%) uważa, że wzajemna pomoc jest udzielana na połowie lub mniej niż połowie zajęć (zob.
rys. 3j).
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
10/30
Rys. 1j
Rys. 2j
Rys. 3j
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
11/30
Obszar badania:
Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec
nich oczekiwania
Powszechna jest wśród uczniów znajomość celów uczenia się i formułowanych wobec nich oczekiwań ze strony
nauczycieli. Potwierdzają to wyniki badań. Na ich podstawie można stwierdzić, że uczniowie są na ogół
informowani o celach lekcji na wszystkich lub większości zajęć (82%), wiedzą dlaczego czegoś się będą uczyć
(na większości, połowie, lub wszystkich zajęciach - rys.1j). Także, na większości lub połowie zajęć nauczyciele
wyjaśniają uczniom, jakich działań od nich oczekują (rys.2j). Na wszystkich obserwowanych zajęciach uczniowie
mieli możliwość poznania celów zajęć, a nauczyciele upewniali się, czy uczniowie to zrozumieli.
Rys. 1j
Rys. 2j
Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w
trudnych sytuacjach
Motywowanie uczniów do aktywnego uczenia się jest w szkole powszechne. Uczniowie otrzymują wsparcie
od nauczycieli w trudnych sytuacjach i są motywowani do aktywnego uczenia się. Świadczą o tym badania
ankietowe nauczycieli, uczniów i rodziców. Uczniowie deklarują, że są zmotywowani dzięki informacji zwrotnej
od nauczycieli, lubią się uczyć najchętniej na większości lub połowie zajęć (28 z 34), a także otrzymują pomoc
i wsparcie, jeśli tego potrzebują od większości nauczycieli. Również w opinii połowy rodziców większość
nauczycieli częściej chwali ich dziecko, niż krytykuje (rys.1j) i wierzy w jego możliwości (rys.2j). Na
obserwowanych zajęciach każdy uczeń miał możliwość sprawdzenia, czy dobrze wykonuje zadania – wywołani
uczniowie rozwiązywali zadania na tablicy lub często korzystali z wiedzy i umiejętności swoich kolegów podczas
konsultacji wyników. Można było również zaobserwować motywujące i wspierające działania nauczycieli.
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
12/30
Rys. 1j
Rys. 2j
Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom
uczyć się i planować ich indywidualny rozwój
Uczniowie są informowani przez nauczycieli o ich postępach w nauce oraz systematycznie oceniani, co pomaga
im uczyć się i planować indywidualny rozwój. Świadczą o tym wyniki badań ankietowych uczniów, rodziców
i obserwacje zajęć. Większość nauczycieli rozmawia z uczniami o postępach i przyczynach trudności w nauce,
dzięki temu wiedzą, jak się uczyć oraz co wpłynęło na ich sukcesy w nauce (rys. 1j, 2j, 3j). Na zdecydowanej
większości zajęć uczniowie są oceniani według ustalonych i jasnych dla nich zasad, które są przez nauczycieli
przestrzegane (rys.4j i 5j). W większości przypadków uzyskiwane przez uczniów stopnie były uzasadniane.
Podczas oceniania większość uczniów odczuwa zadowolenie, ma ochotę się uczyć i postanawia, że się poprawi
(rys.1w). Również większość rodziców (rys. 6j) uważa, że ocenianie ich dzieci zachęca je do uczenia się. Na
obserwowanych
lekcjach
nauczyciele
przekazywali
uczniom
natychmiastowa
informacje
o poprawności
wykonywanych zadań lub ćwiczeń. Zwracali im uwagę na prawidłowe lub nieprawidłowe elementy odpowiedzi
oraz wskazywali informacje zwrotną dotycząca efektów ich pracy (indywidualnej lub grupowej).
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
13/30
Rys. 1j
Rys. 2j
Rys. 3j
Rys. 4j
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
14/30
Rys. 5j
Rys. 6j
Rys.1w
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
15/30
Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych
dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom
zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej
Organizacja procesów edukacyjnych w szkole dostarcza uczniom informacji o powiązaniu różnych dziedzin
wiedzy i jej wykorzystaniu, co pozwala im zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej.
Świadczą o tym wypowiedzi uczniów, nauczycieli oraz obserwacje zajęć. Nauczyciele ukazują uczniom związki
między tym, co dzieje się na lekcjach, (szczególnie na lekcjach wychowawczych, historii, WOS) a wydarzeniami
na świecie m. in poprzez dobór odpowiednich treści przedmiotowych, np. związanych z historią II wojny
światowej (walki o Radłów). Uczniowie deklarują, że często na lekcji mają możliwość korzystania z tego, czego
nauczyli się na innych przedmiotach lub poza szkołą oraz odwołania się do doświadczeń pozaszkolnych.
Większość z nich (21 z 34) uważa, że to, czego uczą się w szkole przyda im się w codziennym życiu. Ponadto
uczą się rozumienia powiązań pomiędzy różnymi dziedzinami wiedzy i jej wykorzystywania do dalszego rozwoju.
Na wszystkich obserwowanych lekcjach realizowane treści odnosiły się do wiedzy przedmiotowej i z innych
przedmiotów oraz doświadczeń pozaszkolnych uczniów. Także wskazywane przez nauczycieli różne powiązania
w korelacji z innymi przedmiotami pomagały uczniom lepiej zrozumieć przerabiane zagadnienia. Również
podane przez nich przykłady realizowanych wspólnie działań mają charakter miedzyprzedmiotowy.
Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia
się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój.
Nauczyciele umożliwiają uczniom wpływanie na przebieg procesu uczenia się. W mniejszym stopniu na sposób
organizowania zajęć. Potwierdzają ten fakt opinie wyrażane przez uczniów i nauczycieli. Uczniowie mają wpływ
szczególnie na omawiane tematy i treści, atmosferę w klasie, a także sposób uczenia się (rys.1w). Nauczyciele
dają uczniom wybór raz lub kilka razy w roku tematyki lekcji, metod pracy na lekcji, terminów testów,
sprawdzianów,
sposobu
oceniania.
Według
uczniów,
połowa
(lub
większość)
nauczycieli
zachęca
ich
do wymyślania i realizowania własnych pomysłów (rys.1j) - co piąty uważa, że mniej niż połowa nauczycieli.
W mniejszym stopniu poświęcają im czas na rozmowy, w jaki sposób będą przebiegały zajęcia. Osiąganie przez
nich sukcesów w nauce uzależniają przede wszystkim od własnego zaangażowania oraz czasu poświęconego
na naukę (rys. 2w). W następnej kolejności od pracy nauczycieli i posiadanych uzdolnień. Świadczy to o ich
odpowiedzialności za własny rozwój.
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
16/30
Rys. 1j
Rys.1w
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
17/30
Rys.2w
Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem
Stosowane przez nauczycieli sposoby pracy na zajęciach sprzyjają procesowi uczenia się uczniów od siebie.
Wskazują na ten fakt wyniki badań ankietowych uczniów, nauczycieli, wywiady i obserwacje lekcji. Wszyscy
nauczyciele preferują na lekcjach pracę grupową i pracę parami. Podczas obserwowanych lekcji stwarzali
uczniom sytuacje dydaktyczne, aby uczniowie mogli wzajemnie sobie pomagać przy rozwiązywaniu zadań.
Stosują indywidualne formy pracy, zachęcają do współpracy i angażowania się w toku lekcji. Jednocześnie
ponad połowa uczniów (56%) deklaruje pracę w grupach lub parach na połowie lub większości zajęć (rys.1j).
Z kolei ponad połowa uczniów (53%) wykonuje zadania wymyślone przez siebie lub innych uczniów na mniej niż
połowie lub na żadnej lekcji (rys.2j).
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
18/30
Rys. 1j
Obszar badania:
Rys. 2j
W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące
rozwojowi uczniów
Szkoła stosuje nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów. Potwierdzają to wypowiedzi dyrektora,
nauczycieli i partnerów. Respondenci podają liczne przykłady działań, które uważają za nowatorskie.
W działania te są zaangażowani wszyscy nauczyciele. Stosowane w szkole rozwiązania nowatorskie wynikają ze
zdiagnozowanych potrzeb i możliwości uczniów, chęci uatrakcyjnienia procesu lekcyjnego i podniesienia jakości
pracy szkoły, a także z otwartości nauczycieli na niekonwencjonalne rozwiązania. Zastosowane w szkole
rozwiązania
nowatorskie
oddziałują
pozytywnie
na uczniów,
wpływają
na ich
wszechstronny
rozwój.
Wprowadzone przez nauczycieli, w ciągu ostatnich 12 miesięcy, nowatorskie rozwiązania dotyczyły m. in: metod
pracy
i treści,
wykorzystania
środków
dydaktycznych,
komunikacji
z uczniami.
Przyczyniły
się
do unowocześniania procesu edukacyjnego (rys.1o). Innymi działaniami nowatorskimi realizowanymi w szkole
są: Gra edukacyjna „Operacja 39-45, czyli II wojna światowa i tajne nauczanie na Ziemi Zabawskiej”. Projekt
ten, to innowacyjne przedsięwzięcie po raz pierwszy realizowane w Szkole i w Gminie Radłów. Jest to żywa
lekcja historii, która zmusza uczniów do wszechstronnych działań w terenie. Ponadto projekt edukacyjny
„Zabawa i okolice – moje miejsce na ziemi, moja mała ojczyzna”, służy utrwalaniu pamięci o historii, kulturze
i tradycjach regionu - nigdy dotąd nie był realizowany na tak wielką skalę w Gminie Radłów. Szeroki obszar
działań podejmowanych w ramach przedsięwzięcia, głęboka współpraca ze środowiskiem lokalnym, nacisk
na indywidualne poszukiwania badawcze prowadzone przez uczniów oraz efekt finalny w postaci wydanej
pozycji książkowej - sprawiają, że jest to unikatowe przedsięwzięcie o charakterze badawczym. Innym
przedsięwzięciem nowatorskim jest - szkolna wycieczka 6-dniowa do Włoch - przybliżająca uczniom miejsca
o bogatej historii i kulturze, jako kolebce cywilizacji. Gimnazjaliści rozwijali swoje kompetencje kulturalne
i społeczne. Stwarzane sytuacje pozwalały uczniom na odkrywanie świata kultury i sztuki, rozwijanie tożsamości
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
19/30
europejskiej, przygotowanie do życia w społeczności wielojęzycznej i wielokulturowej (tolerancja i otwartość).
Mieli okazję doskonalić umiejętności językowe w naturalnych warunkach, co zmotywowało i zachęciło uczniów
do nauki języków obcych. Nowatorskim działaniem jest także realizacja programu -„Co nieco”- rozwijającego
zainteresowania uczniów handlem i promocją zdrowia, opartego na pracy szkolnego sklepiku – który przyniósł
szkole wyróżnienie w małopolskim konkursie „Sklepik wzorowy – smaczny i zdrowy”. Innym działaniem
nowatorskim jest organizacja „Międzygminnego konkursu wiedzy o krajach anglojęzycznych - wychodząca
naprzeciw uczniom, którzy interesują się językami obcymi i kulturą krajów anglojęzycznych. Ponadto szkoła
realizuje elementy nowatorstwa w nauce języka niemieckiego poprzez projekt pt: „Kuchnia polsko – niemiecka
zbliża narody- wybrane potrawy narodowe i świąteczne“. Działania te mają na celu rozwijanie i doskonalenie
sprawności językowych i umiejętności komunikacyjnych uczniów. Jej głównym elementem jest stworzenie dla
uczniów atrakcyjnego środowiska doskonalenia języka niemieckiego poprzez międzyszkolną wymianę młodzieży
z partnerską szkołą w Leinefelde.
Rys.1o
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
20/30
Wymaganie:
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej
rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać
kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności
monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego.
Poziom spełnienia wymagania: C
Szkoła realizując podstawę programową uwzględnia możliwości rozwojowe uczniów oraz zalecane warunki
o sposoby jej realizacji. Osiągnięcia uczniów są monitorowane i analizowane. Sformułowane na ich podstawie
wnioski są uwzględniane w modyfikacji treści i metod nauczania oraz wykorzystywane do indywidualizacji
procesu kształcenia. Służą także do modyfikacji warsztatu pracy nauczycieli. Kształtowane u uczniów
umiejętności przygotowują ich zarówno do odnoszenia sukcesów w szkołach ponadgimnazjalnych, jak również
na przyszłym rynku pracy. Wdrażane wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów wpływają
na osiąganie różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów, lecz są mało skuteczne w uzyskiwaniu lepszych
wyników z egzaminów zewnętrznych w 2013 roku.
Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając
osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego
Nauczyciele
realizując
podstawę
programową
uwzględniają
osiągnięcia
uczniów
z poprzedniego
etapu
edukacyjnego. Potwierdzenie tego faktu są podejmowane przez szkołę różnorodne działania związane
z analizowaniem dotychczasowych osiągnięć uczniów (po szkole podstawowej) oraz diagnozowaniem ich
możliwości edukacyjnych na początku każdego roku szkolnego. Przykładem podejmowanych działań jest
diagnoza ”na wejściu” z niektórych przedmiotów: matematyki, fizyki i języka angielskiego. Wnioski z tych badań
służą do opracowania i wdrażania planów naprawczych z zajęć edukacyjnych. Dodatkowo są organizowane
zajęcia
wyrównawcze
i rozszerzające
wiedzę
i zainteresowania
uczniów.
Również
plany
wynikowe
są
weryfikowane i dostosowywane do poziomu umiejętności uczniów z poszczególnych przedmiotów. Innymi
działaniami są analizy: wyników sprawdzianu po szkole podstawowej, świadectw ukończenia szkoły, osiągnięć
uczniów w konkursach przedmiotowych i innych, opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, informacji
od wychowawcy (kl.VI) oraz wskazówki nauczycieli uczących absolwentów w poprzednim etapie edukacyjnym.
Analizy te służą m. in. do: podziału uczniów na grupy zaawansowania językowego, planowania projektów
edukacyjnych pod kątem potrzeb i zainteresowań uczniów, organizacji zajęć dodatkowych oraz udzielania
wsparcia dla uczniów.
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
21/30
Obszar badania:
Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych
warunków i sposobów jej realizacji
Nauczyciele realizując podstawę programową kształtują u słuchaczy różne umiejętności kluczowe. Można to było
zauważyć podczas obserwowanych zajęć. Wynika to również z wypowiedzi nauczycieli w ankietach, którzy
deklarują, że na wszystkich lub większości zajęć kształtują najczęściej takie umiejętności jak: umiejętność
pracy zespołowej, myślenie naukowe, umiejętność rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów,
odkrywania swoich zainteresowań, umiejętność uczenia się oraz komunikowania w języku ojczystym. Zwracają
także uwagę na wykorzystywanie zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej. Wskazują
na ten fakt obserwowane zajęcia (4 z 6) i wypowiedzi nauczycieli (rys.1o).
Rys.1o
Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia,
uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz
Monitorowanie i analiza osiągnięć uczniów uwzględniająca ich możliwości i predyspozycje naukowe jest
udziałem wszystkich nauczycieli, a formułowane z analiz wnioski są wdrażane. Świadczą o tym wypowiedzi
nauczycieli, uczniów oraz wyniki obserwowanych zajęć. Wynika z nich, że wszyscy nauczyciele stosują
różnorodne
sposoby
monitorowania
osiągnięć
uczniów.
Najczęściej
stosowane
to:
ocenianie
bieżące
(cząstkowe), ocenianie podsumowujące (testy, sprawdziany) i kształtujące. Według uczniów nauczyciele
upewniają się, czy uczniowie zrozumieli to, o czym mówiono na lekcji (rys.1j). Sprawdzają rozumienie
kierowanych do nich poleceń, poprawność wykonywania ćwiczeń (wypełniania kart pracy) oraz przyczyny
występujących trudności. Ponadto, często zadają uczniom pytania problemowe i zachęcają do ich zadawania,
a także indywidualizują proces nauczania (np. ukierunkowują ich indywidualne działania i naprowadzają
na właściwy tok rozumowania). Monitorują również nabywanie podczas lekcji wiadomości i umiejętności przez
poszczególne grupy uczniów. Wnioski z analiz osiągnięć uczniów wykorzystują szczególnie do modyfikacji
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
22/30
własnego warsztatu pracy, a także zakresu wprowadzanego materiału nauczania (rys.1o).
Rys. 1j
Rys.1o
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
23/30
Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów
przyczyniają
się
do
wzrostu
efektów
uczenia
się
i
osiągania
różnorodnych
sukcesów
edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany
etap
edukacyjny,
potwierdzają
skuteczność
podejmowanych
działań
dydaktyczno-wychowawczych
Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów wpływają na osiąganie różnorodnych
sukcesów edukacyjnych uczniów, ale wykazują także małą skuteczność podejmowanych działań dydaktycznych
potwierdzoną niskimi wynikami egzaminów zewnętrznych w 2013 roku. Wynika to z analizy danych zastanych.
Równocześnie uczniowie osiągają różnorodne sukcesy edukacyjne w konkursach pozaszkolnych i rozgrywkach
sportowych.
Jako
przykłady
osiągnięć
uczniów
można
podać:
wysokie
lokaty
w różnych
konkursach
(artystycznych, przedmiotowych i międzyprzedmiotowych, językowych) na etapach: gminnym, powiatowym,
rejonowym oraz czołowe miejsca w rozgrywkach sportowych (biegi przełajowe, piłka halowa, tenis stołowy,
piłka siatkowa i koszykowa). Ponadto nauczyciele, za osiągnięcia uczniów klasy pierwszej gimnazjum (za
I półrocze) uważają, uzyskiwanie dobrych wyników w nauce ze wszystkich przedmiotów. Są one skutkiem
organizacji dla tych uczniów zajęć dodatkowych, wyrównawczych (z większości przedmiotów), zajęć
rozszerzających (plastyka, religia) oraz zajęć sportowych (wykorzystywanie nowego obiektu sportowego „Orlik).
Innym przykładem realizowanych przez szkołę działań poprawiających efektywność nauczania i uczenia się jest
m. in: wdrożenie programów naprawczych z poszczególnych zajęć edukacyjnych i działań innowacyjnych,
wiązanie wiedzy z różnych dziedzin, nie tylko na lekcjach, ale także przy realizacji projektów przedmiotowych
oraz realizacja wielu przedsięwzięć związanych z edukacją regionalną (efektem - wzmocnienie więzi z lokalnym
środowiskiem).
Wśród
osiągnięć,
z których
są
szczególnie
zadowoleni
uczniowie
to:
uzyskanie
satysfakcjonujących ocen z niektórych przedmiotów, a także osiągnięcia w różnych konkursach i zawodach
sportowych (zob. rys.1o).
Z kolei szkoła uzyskuje zróżnicowane wyniki egzaminów gimnazjalnych. W latach 2010 - 2012 szkoła osiągała
z części humanistycznej wysokie wyniki (7,5,7 stanina), a z części matematyczno-przyrodniczej - od niżej
średnich i niskich do wysokich (4,3,7 stanina). Natomiast wyraźnie obniżyły się wyniki egzaminacyjne w 2013 r.
z części humanistycznej (ze wszystkich przedmiotów) i języków obcych oraz z przedmiotów przyrodniczych, a z
matematyki utrzymują się na podobnym poziomie (50,7% - 6 stanin). W grupie uczniów piszących egzamin,
którzy ukończyli w ub. r. szkolnym gimnazjum było 9 % uczniów z trudnościami edukacyjnymi (opinie poradni).
Trzyletni wskaźnik EWD w latach 2010 - 2012 - w części humanistycznej miał tendencję stabilną (przeważały
wyniki wysokie). Natomiast w 2013 r. wynik w standardowej dziewiątce uległ obniżeniu do 4 staniny. Z danych
zastanych wynika, że pomimo podejmowania przez szkołę różnych działań wynikających z wdrażania wniosków
z analizy osiągnięć uczniów - wyniki egzaminu gimnazjalnego w 2013 r. zarówno w części humanistycznej,
języków obcych, jak również z części przedmiotów przyrodniczych - nie są satysfakcjonujące (z wyjątkiem
wyników z matematyki).
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
24/30
Rys.1o
Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku
pracy
Szkoła przygotowuje uczniów do odnoszenia sukcesów na wyższym etapie kształcenia, kształtuje również
umiejętności przydatne na rynku pracy. Podejmowane w tym zakresie działania, w opinii nauczycieli i dyrektora,
są adekwatne do potrzeb i oczekiwań uczniów. Wskazywane przez nich umiejętności kształtowane u uczniów
przygotowują ich zarówno do odnoszenia sukcesów w szkołach ponadgimnazjalnych, jak również na przyszłym
rynku pracy. Najważniejsze z nich to: umiejętność pracy zespołowej, autoprezentacji, komunikowania się
w języku
ojczystym
i obcym,
korzystania
z różnych
źródeł
informacji,
wykorzystywania
technologii
informacyjnych, samokształcenia. Ponadto szkoła uczy: kreatywności, odpowiedzialności, asertywności,
dotrzymywania słowa, rzetelności oraz umiejętności planowania i gospodarowania własnym czasem. Rozwijane
są u uczniów również przydatne w życiu umiejętności takie jak: nawiązywanie kontaktów z rówieśnikami
z innych krajów, rozpoznawanie własnych mocnych i słabych stron, dbałość o własne zdrowie. Szkoła stwarza
także uczniom możliwość poznawania różnych kierunków dalszego kształcenia poprzez uczestnictwo w dniach
otwartych szkół ponadgimnazjalnych i spotkaniach z doradcą zawodowym.
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
25/30
Wymaganie:
Respektowane są normy społeczne
Szkoły powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego.
Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności szkolnej i społeczeństwa stanowi
element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o
sukcesie grup. Ważnym zadaniem szkoły jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a
także klimatu sprzyjającego uczeniu się.
Poziom spełnienia wymagania: B
W szkole realizowane są działania systemowe zapewniające bezpieczeństwo uczniom oraz
zapobiegające
różnorodnych
zagrożeniom.
przedsięwzięć
Współpraca
szkolnych
zdecydowanej
jest
wynikiem
większości
uczniów
angażowania
w realizację
społeczności
szkolnej
w działania samorządu uczniowskiego. Współdecydowanie o zasadach zachowania i wartościach
obowiązujących w szkole jest udziałem uczniów i rodziców. Szkoła diagnozuje zagrożenia, prowadzi
działania profilaktyczne (cyberprzemoc, bezpieczeństwo w sieci, tolerancja). Zarówno rodzice, jaki
i uczniowie są uczestnikami modyfikacji działań wychowawczych szkoły.
Obszar badania: Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i
psychiczne
Szkoła prowadzi skuteczne działania zapewniające wszystkim uczniom poczucie bezpieczeństwa fizycznego
i psychicznego. Świadczą o tym wypowiedzi respondentów i wyniki ankiet dla uczniów. Wynika z nich,
że zdecydowana większość uczniów (85,3%) czuje się bezpiecznie zarówno na lekcjach i podczas przerw, jak
również podczas przebywania na terenie szkoły po zajęciach lekcyjnych. Występują pojedyncze przypadki
przemocy słownej i pozawerbalnej (używanie przezwisk, robienie nieprzyjemnych dowcipów, obrażanie za
pomocą
telefonu
i uczestniczenie
komórkowego,
w bójce
Internetu).
z użyciem
W jednym
niebezpiecznego
przypadku
narzędzia).
jest
to
Zdaniem
przemoc
fizyczna
respondentów
(pobicie
(pracowników
niepedagogicznych, partnerów i przedstawiciela organu prowadzącego) w szkole jest bezpiecznie ponieważ
wszyscy pracownicy szkoły i dyrektor reagują na każdy przejaw agresji wśród uczniów. W szkole nie ma miejsc,
w których istnieje zagrożenie dla zdrowia uczniów. W statystyce policyjnej nie odnotowuje się przypadków
zachowań patologicznych uczniów (używanie narkotyków, innych używek, rozbojów, bójek, kradzieży). W celach
profilaktycznych, poprawiających bezpieczeństwo uczniów, szkoła podejmuje różne działania. Planuje m. in.
zainstalowanie monitoringu wizyjnego, obejmującego otoczenie wokół budynku szkolnego, organizuje spotkania
z policjantem, strażakiem poświęcone tematyce przestępczości nieletnich, zagrożeniom środowiskowym,
zagrożeniom cyberprzemocy - wynikającym z korzystania przez uczniów z sieci internetowych i komórkowych
oraz zagrożeniom p-pożarowym).
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
26/30
Obszar badania: Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących
wynikiem działań samorządu uczniowskiego
Współpraca zdecydowanej większości uczniów w realizację różnorodnych przedsięwzięć szkolnych jest wynikiem
angażowania społeczności szkolnej w działania samorządu uczniowskiego. Świadczą o tym wypowiedzi uczniów
i nauczycieli. W szkole budowany jest pozytywny klimat do podejmowania współpracy. Dzięki realizowaniu przez
szkołę idei samorządności stwarza uczniom warunki do powstania autentycznie demokratycznych organów
samorządowych, co pozwala przygotować uczniów do rozważnego korzystania ze swobód obywatelskich, w tym
szczególnie ponoszenia odpowiedzialności za własne czyny. Samorządność uczniowska postrzegana jest przez
uczniów jako dobra szkoła współpracy, odpowiedzialności i pracy grupowej. Przykładami działań samorządu
w zbieżnej opinii nauczycieli i uczniów są: współorganizacja imprez okolicznościowych i uroczystości szkolnych;
organizacja konkursów szkolnych i klasowych; redagowanie tekstów (strona Internetowa, prasa lokalna,
gazetka szkolna), uczestnictwo w debatach uczniowskich; czynne angażowanie się we wszystkie akcje
patriotyczne, charytatywne, ekologiczne, opieki nad zwierzętami. Większość uczniów włącza się w ich realizację.
Wszyscy nauczyciele popierają uczniowskie inicjatywy, koordynują zadania i motywują uczniów do działania.
Ponadto nauczyciele wychowawcy udzielają wsparcia i pomocy uczniom szczególnie przy organizacji imprez
klasowych (ogniska klasowe, dyskoteki, spotkania opłatkowe, Mikołajki, Andrzejki); w podejmowaniu działań
wolontariackich, a także wyzwalają aktywność uczniów na rzecz własnego rozwoju. Efektem tych działań jest m.
in: -uwrażliwianie uczniów na różne problemy środowiskowe, społeczne, kulturowe; -kształtowanie postaw
patriotycznych i patriotyzmu lokalnego; -uczenie przedsiębiorczości, samodzielności i zdrowej rywalizacji; dawanie poczucia satysfakcji i zadowolenia z poświęcania się na rzecz innych; - rozwijanie umiejętności
współpracy z rówieśnikami i osobami dorosłymi.
Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i
przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi
członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu
Relacje pomiędzy wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku, zaufaniu
i życzliwości. Współdecydowanie o zasadach współżycia i postępowania w szkole jest udziałem uczniów
i rodziców. Potwierdzają tę tezę wypowiedzi respondentów. Większość rodziców (68%) i uczniów (79%) uważa,
że ma wpływ na to, jakie zasady zachowania i wartości obowiązują zarówno w szkole, jak i w poszczególnych
klasach, również jakich zachowań oczekuje się od ich dziecka (rys.1j, 2j). Rodzice, jako przykłady wpływu na te
zasady wymieniają: możliwość zgłaszania własnych propozycji zmian odnośnie zasad zachowania, coroczne
uchwalanie programu wychowawczego i profilaktyki w uzgodnieniu z radą pedagogiczną. Równocześnie wszyscy
nauczyciele i uczniowie podczas obserwowanych zajęć dbali o przestrzeganie przyjętych w szkole zasad,
a nauczyciele, także poprzez osobisty przykład, kształtowali u uczniów pożądane społecznie postawy. Ponadto
uczniowie podają, że rozmowy z nauczycielami na temat złego zachowania uczniów odbywają się np. podczas
przerw
na korytarzach,
na lekcjach
wychowawczych,
podczas
rozmów
na temat
punktów
minusowych
przy wystawianiu ocen zachowania. Rozmawiają także o trudnych problemach w klasie, np. na temat;
uzależnień, narkotyków, przyjaźni, koleżeństwa. Ich zdaniem mają znaczny wpływ na wartości i zasady
zachowania
obowiązujące
w szkole
ponieważ
mogą
zgłaszać
własne
uwagi
i propozycje
działań,
np.
organizowanie wyjazdów do chorych dzieci w Jadownikach, do Domu Pogodnej Starości (poprzez Caritas),
spotkań z psychologiem i policjantem, dotyczące zachowań patologicznych, uczestniczenie w WOŚP, w akcjach
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
27/30
ekologicznych. W opinii pracowników niepedagogicznych w szkole oczekuje się od uczniów przede wszystkim
uprzejmości, kultury słowa i właściwego zachowania oraz przestrzegania dyscypliny w szkole.
Rys. 1j
Rys. 2j
Obszar badania: W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje
je w razie potrzeb
Zdaniem dyrektora i nauczycieli, w szkole analiza działań podejmowanych dla eliminowania zagrożeń
i wzmacniania właściwych zachowań oraz ich modyfikacja odbywają się systemowo i nie rzadziej, niż dwa razy
do roku. Część analiz prowadzona jest także doraźnie (najczęściej w sytuacji zagrożenia) – nie rzadziej niż raz
na półrocze. Analizy działań wychowawczych są dokonywane w oparciu m. in o obserwacje zachowań uczniów:
na zajęciach
edukacyjnych,
lekcjach
wychowawczych,
podczas
przerw
międzylekcyjnych,
wycieczek,
indywidualnych rozmów z wychowawcami, rodzicami, pedagogiem. Diagnozowanie zagrożeń odbywa się także
w oparciu o analizę przeprowadzonych ankiet dla uczniów i rodziców, sprawozdań wychowawców klas. Analizy
te odnoszą się do zachowań agresywnych, lekceważenia obowiązku ucznia, łamania regulaminu, używek,
nałogów, bezpieczeństwa, wykluczenia klasowego. W oparciu o te wyniki wprowadzono modyfikację niektórych
działań,
np:
wprowadzono
do tematyki
lekcji
wychowawczych
zagadnienia
dotyczące:
cyberprzemocy,
bezpieczeństwa w sieci, tolerancji; zaplanowano częstszy kontakt z rodzicami uczniów sprawiających kłopoty
wychowawcze; dokonano zmian w tematyce pedagogizacji rodziców; zmieniono formy zajęć profilaktycznych
(warsztaty
teatralne);
zorganizowano
więcej
spotkań
ze
specjalistami:
poradni,
policji
(prelekcje
profilaktyczne). Ponadto wprowadzono zakaz przebywania uczniów na przerwach w szatni, zakaz schodzenia
na dolny korytarz, gdzie przebywają uczniowie klas 0-III z SP, zamykanie sal lekcyjnych.
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
28/30
Obszar badania: W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice
Zarówno rodzice, jaki i uczniowie uczestniczą w modyfikacji działań wychowawczych szkoły. Świadczą o tym
podawane przez nich przykłady zmian. Np. dokonano zmian w sposobie oceniania zachowania uczniów
wprowadzając system punktowy, zaostrzono kary za złe zachowanie (większa liczba punktów ujemnych,
udzielanie kar nagany forum klasy i szkoły), zastosowano egzekwowanie od uczennic odpowiedniego ubioru
pod względem estetycznego i schludnego wyglądu, wprowadzono nagradzanie uczniów np. za dodatkowo
poświęcony czas pozaszkolny (Wolontariat - większą liczbą punktów dodatnich) co zwiększyło ich motywację.
Ponadto
zaproponowano
organizowanie
wspólnych
uroczystości,
np:
ślubowania
klas
pierwszych
(SP
i gimnazjum); zakończenie roku szkolnego; pożegnania klas kończących szkoły ( VI i III gimnazjum); zmianę
planu wycieczek (m.in. polsko – niemiecka wymiana młodzieży); wycofanie z planu imprez szkolnych „zabawy
Halloween”. Inne zmiany zaproponowane przez uczniów, które są realizowane to: zawieranie kontraktów
klasowych oraz opracowywanie przez uczniów regulaminów zachowania się w szatniach i na przerwach.
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
29/30
Raport sporządzili
●
Ferdynand Gawron
●
Jadwiga Małyszko-Guzy
Kurator Oświaty:
........................................
Zespół Szkół w Zabawie Publiczne Gimnazjum w Zabawie
30/30