Plan Rozwoju Miejscowosci Sarbia - BIP

PLAN ROZWOJU
MIEJSCOWOŚCI
SARBIA
GMINA MIEŚCISKO
URZĄD GMINY MIEŚCISKO
Plac Powstańców Wielkopolskich 13
62-290 Mieścisko
www.miescisko.pl
e-mail: [email protected]
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI POWSTAŁ W RAMACH PRAC DORADCZYCH
WIELKOPOLSKIEGO OŚRODKA KSZTAŁCENIA I STUDIÓW SAMORZĄDOWYCH
Luty 2005
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
2
Plan Rozwoju Miejscowości został opracowany przez zespół konsultantów
Stowarzyszenia Wielkopolski Ośrodek Kształcenia i Studiów Samorządowych
w Poznaniu w składzie:
− Waldemar Pruss
− Radosław Szarleja
Koordynatorem prac ze strony Gminy był Kierownik Referatu Infrastruktury
Komunalnej Urzędu Gminy Mieścisko - Mieczysław Bździak
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
3
SPIS TREŚCI
WSTĘP .......................................................................................................................................5
1.
OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI ..........................7
2.
ANALIZA ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI .........................................................................8
2.1. Położenie .....................................................................................................................8
2.2. Środowisko przyrodnicze.............................................................................................8
2.2.1.
Zagospodarowanie przestrzenne...........................................................................8
2.2.2.
Warunki klimatyczne ...........................................................................................8
2.2.3.
Świat roślinny i zwierzęcy....................................................................................9
2.3. Środowisko kulturowe, zabytki ....................................................................................9
2.4. Dziedzictwo historyczne ..............................................................................................9
2.5. Gospodarka, rolnictwo .................................................................................................9
2.5.1.
Bezrobocie ...........................................................................................................9
2.5.2.
Rolnictwo...........................................................................................................10
2.5.3.
Przedsiębiorstwa ................................................................................................10
2.6
Infrastruktura techniczna............................................................................................10
2.6.1.
Wodociągi i zaopatrzenie w wodę ......................................................................10
2.6.2.
Kanalizacja i gospodarka ściekowa ....................................................................10
2.6.3.
Gospodarka odpadami stałymi............................................................................11
2.6.4.
Gazyfikacja – zaopatrzenie w gaz.......................................................................11
2.6.5.
Telefonizacja......................................................................................................11
2.6.6.
Drogownictwo i komunikacja.............................................................................11
2.6.7.
Sytuacja mieszkaniowa ......................................................................................11
2.7
Infrastruktura społeczna i liczba ludności...................................................................12
2.7.1.
Obiekty użyteczności publicznej na terenie miejscowości ..................................12
2.7.2.
Infrastruktura i tereny sportowe..........................................................................12
2.7.3.
Liczba ludności sołectwa w kolejnych latach:.....................................................12
2.7.4.
Działające organizacje pozarządowe: .................................................................12
2.7.5.
Pomoc społeczna................................................................................................12
2.7.6.
Ochrona zdrowia ................................................................................................13
2.7.7.
Ochrona przeciwpożarowa .................................................................................13
3. OCENA ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI ...........................................................................14
4.
DIAGNOZA AKTUALNEJ SYTUACJI MIEJSCOWOŚCI – JACY JESTEŚMY?...........16
5.
PODSUMOWANIE SYTUACJI ROZWOJOWEJ MIEJSCOWOŚCI – ANALIZA SWOT
18
6.
WIZJA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI – NASZA MIEJSCOWOŚĆ ZA 10 LAT..............19
7.
WIZJA STANU DOCELOWEGO– JAKIA MA BYĆ MIEJSCOWOŚĆ ZA KILKA LAT?
20
8.
PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI – NASZA MAŁA STRATEGIA ............................22
8.1. Specyfikacja celów rozwojowych ...................................................................................22
8.2. Opis projektów uwzględniających finansowanie w ramach SPO .....................................24
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
9.
4
ARKUSZ PLANU KRÓTKOTERMINOWEGO...............................................................26
10. ZGODNOŚĆ STRATEGII MIEJSCOWOŚCI ZE STRATEGIĄ ROZWOJU GMINY .....27
11. WDRAŻANIE PLANU ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI ....................................................30
12. MONITORING, OCENA, AKTUALIZACJA I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA ............31
12.1.
System monitorowania Planu .................................................................................31
12.2.
Sposoby oceny i aktualizacji Planu.........................................................................31
12.3.
Public Relations Planu ...........................................................................................31
13. SPIS TABEL.....................................................................................................................33
14. SPIS RYSUNKÓW ...........................................................................................................33
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
5
WSTĘP
Plan Rozwoju Miejscowości jest dokumentem, mogącym stanowić załącznik do wniosku
w przypadku ubiegania się o środki strukturalne w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
„Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich,
2004-2006”, Priorytetu 2 „Zrównoważony obszar terenów wiejskich”, Działania 2.3. „Odnowa
wsi oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego”.
Beneficjentem tego działania są gminy lub instytucje kultury, dla których organizatorami są
jednostki samorządu terytorialnego. Ostatecznymi beneficjentami są mieszkańcy miejscowości
liczących nie więcej niż 5.000 mieszkańców, należących do gmin wiejskich lub miejskowiejskich,
Realizacja powyższego działania ma na celu:
1.
podniesienie standardu życia i pracy na wsi
2.
podniesienie atrakcyjności turystycznej
3.
wzrost atrakcyjności inwestycyjnej
4.
zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych
5.
rozwój tożsamości społeczności wiejskiej i zachowanie dziedzictwa kulturowego.
W ramach działania wspierane będą projekty, obejmujące:
1.
realizację inwestycji w zakresie modernizacji i wyposażenia obiektów, pełniących funkcje
kulturalne, rekreacyjne i sportowe
2.
odnowę obiektów zabytkowych, charakterystycznych dla tradycji budownictwa wiejskiego
regionu i ich adaptacji na cele publiczne
3.
modernizację przestrzeni publicznej na wsi
4.
publiczną infrastrukturę przyczyniającą się do rozwoju funkcji turystycznych wsi oraz
działania związane z promocją regionu.
Jak wskazano w Uzupełnieniu SPO, istotny element tego działania stanowi pobudzanie
aktywności środowisk lokalnych i stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju i promocji
wartości, związanych z miejscową specyfiką społeczną, kulturową i przyrodniczą.
Chociaż ustawodawca nie wskazuje struktury, ani też nazwy tego dokumentu w „Uzupełnieniu
Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego
oraz rozwój obszarów wiejskich, 2004-2006” (jak w przypadku Planów Rozwoju Lokalnego), to
jednak w liście wymaganych załączników do wniosku w ramach tego programu mowa jest o
konieczności dostarczenia przez gminę „Opisu planowanych zadań wraz z uzasadnieniem i
załącznikami”. Niniejszy Plan Rozwoju Miejscowości spełnia te wymagania. W ramach Planu
opisane są zasoby miejscowości, wypracowana na forum zebrań wiejskich wizja rozwoju wsi
oraz zestaw celów strategicznych wraz z priorytetami rozwoju. W ramach zestawu projektów
strategicznych są także te, dla realizacji których Gmina będzie starać się o dofinansowanie
z SPO. Niniejszy Plan wskazuje także zgodność proponowanych działań ze Strategią Rozwoju
Gminy.
W przypadku, gdy inwestycja ma być realizowana w latach późniejszych niż rok bieżący,
osobnym załącznikiem powinien być również, wymagany przez ustawodawcę, Wieloletni Plan
Inwestycyjny. W przypadku realizacji przedsięwzięcia w roku bieżącym, wystarczy kopia
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
6
uchwały budżetowej, określająca środki finansowe, przeznaczone przez Gminę na sfinansowanie
kosztów inwestycji.
Za najważniejsze dla miejscowości uznano realizację następujących celów strategicznych:
A. Rozwój bazy kulturalno-sportowo-rekreacyjnej
B. Rozwój infrastruktury technicznej
C. Estetyzacja wsi i ochrona zabytków
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
7
1. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU
MIEJSCOWOŚCI
Plan Rozwoju Miejscowości opracowany został dla miejscowości Sarbia, administracyjnie
przynależącego do Gminy Mieścisko w powiecie wągrowieckim, w województwie
wielkopolskim.
Plan przygotowano w związku z ubieganiem się Gminy o środki strukturalne na lata 2004-2006.
Opracowany dokument jest wymagany przy składaniu wniosków w ramach Priorytetu 2
„Zrównoważony obszar terenów wiejskich”. Działania 2.3. „Odnowa wsi oraz zachowanie
dziedzictwa kulturowego” w Sektorowym Programie Operacyjnym „Restrukturyzacja
i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, 2004-2006”.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
8
2. ANALIZA ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI
2.1.
Położenie
Miejscowość Sarbia leży na wysoczyźnie gnieźnieńskiej, na lewym brzegi rzeki Wełny będącej
dopływem Warty, w Gminie Mieścisko, w powiecie wągrowieckim, w województwie
wielkopolskim.
Centrum miejscowości rozciąga się wzdłuż drogi powiatowej nr 32340 Podlesie Kościelne –
Popowo Kościelne, łączącej się z drogą powiatową nr 32308 Mieścisko – Roszkowo. Położona
jest w odległości 7 km od Mieściska – siedziby Gminy, 17 km od Wągrowca - siedziby Powiatu i
55 km od Poznania. Sarbia graniczy na północy z Ochodzą, Zbitką i Podlesiem Kościelnym, na
zachodzie z Siennem i Łosińcem, na południu Łosińcem i Podlesiem Wysokim, na wschodzie z
Podlesiem Kościelnym.
2.2.
Środowisko przyrodnicze
2.2.1. Zagospodarowanie przestrzenne
Powierzchnia wsi wynosi 771,03 ha ha, w tym:
− grunty orne – 490,62 ha,
− użytki zielone 90,81 ha,
− sady 5,86 ha,
− lasy 127,84 ha,
− grunty pod budynkami 11,84 ha,
− drogi 19,34 ha,
− nieużytki 24,726 ha.
W centrum miejscowości znajduje staw o powierzchni 0,3 ha. Struktura użytkowania powierzchni wskazuje na rolniczy charakter miejscowości.
2.2.2. Warunki klimatyczne
Położenie geograficzne powoduje, że obszar miejscowości i Gminy Mieścisko usytuowany jest
w sferze klimatu umiarkowanego. Podobnie jak w całym województwie i kraju przeważają na
tym terenie ruchy mas powietrza polarnomorskiego chłodnego z kierunku zachodniego znad
Atlantyku i basenu Morza Śródziemnego. Inne kierunki ruchu mas powietrza mogą być efektem
zakłóceń lokalnych lub pojawienia się okresowego systemu krążenia. Znacznie mniejszy udział
mają masy powietrza polarnokontynentalnego. Są to masy suche, napływające zimą znad
północnej Syberii a latem znad Półwyspu Bałkańskiego. Występują też na tym terenie mniejsze
od przeciętnych w Polsce amplitudy temperatur, wiosny i lata są ciepłe i wczesne, a zimy
łagodne z nietrwałą pokrywą śnieżną.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
9
2.2.3. Świat roślinny i zwierzęcy
Na terenie miejscowości nie występują pomniki przyrody, a z uwagi na niewielką powierzchnię
lasów, nie występuje mnogość gatunków ptaków i zwierząt łownych.
2.3. Środowisko kulturowe, zabytki
Zabytki usytuowane na terenie sołectwa:
− Kościół poewangelicki pw. Matki Boskiej Bolesnej z lat 1903-1905.
2.4. Dziedzictwo historyczne
Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1430 (nazwa Sarp) oraz 1580 (Sarbka). Aż
do początków XX wieku wieś zmieniała właścicieli, a pod koniec XIX wieku Komisja
Kolonizacyjna rozparcelowała majątek Sarbię i osadzono tam kolonistów niemieckich –
protestantów. protestantów latach 1903-05 wybudowano kocioł ewangelicki. Katolicy należeli do
parafii w Podlesiu Kościelnym. W roku 1947 kościół ewangelicki został zamieniony na katolicki.
W 1933 roku we wsi mieszkało 485 osób: 230 Polaków i 255 Niemców. Po wojnie działało Koło
Gospodyń Wiejskich, Kółko Rolnicze, OSP oraz Wiejski Dom Kultury.
2.5.
Gospodarka, rolnictwo
2.5.1. Bezrobocie
Dane dotyczące bezrobocia na terenie miejscowości Sarbia wg stanu na 31 grudnia 2004 roku
przedstawiają się następująco:
- liczba osób bezrobotnych: 15
w tym:
- kobiety: 10
- mężczyźni: 5
W miejscowości wśród bezrobotnych, na koniec roku 2004, zdecydowanie dominowały osoby
młode, do 30 roku życia. Było to aż 14 osób (w tym 9 kobiet). W wieku od 31 do 50 lat była
tylko jedna osoba bezrobotna - kobieta.
Natomiast bezrobocie w Gminie i Powiecie Wągrowieckim na koniec roku 2004 kształtowało się
na następujących poziomach:
−
−
−
−
liczba osób bezrobotnych w Gminie Mieścisko ogółem: 595
wskaźnik bezrobocia (procentowy udział liczby bezrobotnych do liczby ludności w wieku
produkcyjnym) w Gminie Mieścisko: 16,7%
wskaźnik bezrobocia w Powiecie Wągrowieckim: 15,4%
stopa bezrobocia (stosunek liczby bezrobotnych do liczby osób czynnych zawodowo) w
Powiecie Wągrowieckim: 26,1%.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
10
2.5.2. Rolnictwo
Praca na roli jest głównym zajęciem mieszkańców. W całym sołectwie funkcjonują:
− gospodarstwa powyżej 20 ha – 9 gospodarstw
− gospodarstwa 10-20 ha – 25 gospodarstw
− gospodarstwa 5 ha–10 ha - 3 gospodarstwa
− gospodarstwa 1-5 ha – 6 gospodarstw
Profile produkcji :
− bydło mleczne – 3 gospodarstwa
− trzoda chlewna – 5 gospodarstw
− pozostałe gospodarstwa profil mieszany.
Podstawowe uprawy roślin:
− pszenica 71 ha
− żyto 65 ha
− pszenżyto 58 ha
− jęczmień 60 ha
− owies 3 ha
− mieszanka zbożowa 61 ha
− ziemniaki 15 ha
− buraki cukrowe 23 ha
− rzepak 13 ha
Stan inwentarza:
− bydło ogółem – 154 szt. w tym krowy 67 szt.
− trzoda chlewna ogółem 1.364 szt. w tym lochy 74 szt.
2.5.3. Przedsiębiorstwa
Na terenie miejscowości jest prowadzona pozarolnicza działalność gospodarcza – w ewidencji
podmiotów gospodarczych prowadzonych przez Urząd Gminy znajduje się kilka przedsiębiorstw
z siedzibą w Sarbi. Są to w zdecydowanej przedsiębiorstwa o profilu usługowym.
2.6
Infrastruktura techniczna
2.6.1. Wodociągi i zaopatrzenie w wodę
Miejscowość Sarbia jest zwodociągowana w 100%, długość sieci wynosi 6,3 km. Do sieci podłączone są wszystkie budynki mieszkalne. Woda czerpana jest z ujęcia Popowie Kościelnym.
2.6.2. Kanalizacja i gospodarka ściekowa
Miejscowość pozbawiona jest kolektorów kanalizacji sanitarnej. Ścieki komunalne gromadzone
są w bezodpływowych szambach i wywożone do oczyszczalni ścieków w Popowie Kościelnym.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
11
2.6.3. Gospodarka odpadami stałymi
Odpady stałe są odbierane z gospodarstw domowych i dowożone na wysypisko przez
koncesjonowane firmy.
2.6.4. Gazyfikacja – zaopatrzenie w gaz
Miejscowość Sarbia nie posiada sieci gazowej. Zaopatrzenie mieszkańców w gaz odbywa się
poprzez instalację gazowych butli przenośnych.
2.6.5. Telefonizacja
W Sarbi istnieje sprawny system telekomunikacyjny. Istniejąca sieć telefonii przewodowej zapewnia sprawną realizację połączeń telefonicznych, faksowych i internetowych. Praktycznie
wszystkie gospodarstwa domowe, które wyraziły taką wolę, są podłączone do sieci telefonicznej.
Aktualnie zainstalowanych jest 48 numerów telefonów. Ponadto mieszkańcy posiadają dostęp do
telefonii komórkowej w sieci ERA, PLUS, IDEA, których wieże zainstalowane są w odległym o
7 km Mieścisku.
2.6.6. Drogownictwo i komunikacja
W układzie drogowym miejscowości Sarbia funkcjonuje 2-stopniowa hierarchia dróg: drogi
powiatowe i gminne:
1) droga powiatowa Podlesie Kościelne - Sarbia - nawierzchnia asfaltowa
2) droga powiatowa Sarbia – Podlesie Wysokie- nawierzchnia asfaltowa
3) droga powiatowa Sarbia – Ochodza - nawierzchnia tłuczniowa
4) droga gminna Sarbia – Sienno – nawierzchnia bitumiczna oraz gruntowa
5) droga gminna Sarbia –Łosiniec – droga gruntowa
6) droga gminna Sarbia – Zbietka – nawierzchnia gruntowa
7) droga gminna Sarbia – Podlesie Wysokie – nawierzchnie tłuczniowa oraz gruntowa
Przez miejscowość Sarbia przebiega linia autobusowa PKS umożliwiająca regularne i wystarczające potrzebom bezpośrednie połączenie z ważnymi ośrodkami miejskimi tj. Poznaniem (przez
Skoki – Murowana Goślina – Czerwonak), Wągrowcem i Mieściskiem.
2.6.7. Sytuacja mieszkaniowa
Struktura mieszkaniowa wsi przedstawia się następująco:
− 51 domów jednorodzinnych
Domy jednorodzinne stanowią własność prywatną.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
2.7
12
Infrastruktura społeczna i liczba ludności
2.7.1. Obiekty użyteczności publicznej na terenie miejscowości
−
−
−
−
Dom Kultury
Kościół
OSP
1 sklep spożywczo-przemysłowy
Urząd Gminy w Mieścisku jest odległy o 7 km od wsi
2.7.2. Infrastruktura i tereny sportowe
W Sarbii przy Domu Kultury znajduje się boisko przystosowane do gier w piłkę nożną, ręczną i
siatkówkę.
2.7.3. Liczba ludności sołectwa w kolejnych latach:
−
2002 r. – 256 osób
−
2003 r. – 254 osoby
−
2004 r. – 258 osób
2.7.4. Działające organizacje pozarządowe:
−
Ochotnicza Straż Pożarna
−
Zespół folklorystyczny „Sarbianie”
2.7.5. Pomoc społeczna
Generalnie pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom, które nie są wstanie
przezwyciężyć trudnych sytuacji życiowych, wykorzystując własne środki, możliwości i
uprawnienia.
W Gminie zlokalizowany jest Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Odbiorcami świadczeń
udzielanych przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej są:
−
rodziny wielodzietne
−
rodziny emerytów i rencistów
−
rodziny niepełne
z terenu miejscowości i Gminy Mieścisko.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
13
2.7.6. Ochrona zdrowia
Mieszkańcy miejscowości mają zagwarantowany dobry dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej, w tym celu muszą jednak udać się do odległego o 7 km Mieściska. Na terenie gminy Mieścisko usługi zdrowotne zabezpiecza 2 świadczeniodawców:
−
Ośrodek Lekarzy Rodzinnych w Mieścisku
−
Gabinet Stomatologiczny w Mieścisku.
2.7.7. Ochrona przeciwpożarowa
Nad bezpieczeństwem mieszkańców miejscowości i Gminy czuwają Ochotnicze Straże Pożarne.
W Gminie działa 6 jednostek OSP. Jedna z nich znajduje się w Sarbi. Posiada ona pełne i
sprawne wyposażenie w sprzęt bojowy. Remontu wymaga natomiast budynek remizy strażackiej
wchodzący w skład Domu Kultury.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
14
3. OCENA ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI
Dla oceny zasobów miejscowości niezbędne stało się pogrupowanie poszczególnych zasobów
i ocena ich pod kątem znaczenia dla miejscowości. Synteza oceny znalazła się w Tabeli 3.1.
Tabela 3.1. Ocena zasobów miejscowości Sarbia
Rodzaj zasobu
Brak
Jest o
Jest o
znaczeniu znaczeniu
małym
dużym
Środowisko przyrodnicze
•
walory krajobrazu
X
•
walory świata roślinnego
X
•
walory świata zwierzęcego
X
•
wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy)
X
•
gleby
•
surowce mineralne
X
X
Środowisko kulturowe
•
X
walory architektury wiejskiej i osobliwości
kulturowe
•
walory zagospodarowania przestrzennego
•
zabytki
X
•
zespoły artystyczne
X
X
Dziedzictwo religijne i historyczne
•
miejsca, osoby i przedmioty kultu
•
święta, odpusty, pielgrzymki
•
tradycje, obrzędy, gwara
X
•
legendy, podania i fakty historyczne
X
•
ważne postacie historyczne
X
•
specyficzne nazwy
X
X
X
Obiekty i tereny
•
działki pod zabudowę mieszkaniową
•
działki pod domy letniskowe
•
działki pod zakłady usługowe i przemysł
X
X
X
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
•
pustostany mieszkaniowe, magazynowe i
15
X
poprzemysłowe
•
tradycyjne obiekty gospodarskie wsi (spichlerze,
X
kuźnie, młyny)
•
place i miejsca publicznych spotkań
X
•
miejsca sportu i rekreacji
X
Gospodarka, rolnictwo
•
specyficzne produkty (hodowle, uprawy polowe)
X
•
znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe
X
•
możliwe do wykorzystania odpady poprodukcyjne
X
Sąsiedzi i przyjezdni
•
X
korzystne, atrakcyjne sąsiedztwo (duże miasto,
arteria komunikacyjna, atrakcja turystyczna)
•
ruch tranzytowy
•
przyjezdni stali i sezonowi
X
X
Instytucje
•
placówki opieki społecznej
X
•
szkoły
X
•
dom kultury
•
inne
X
X
Ludzie, organizacje społeczne
•
OSP
X
•
KGW
X
•
Stowarzyszenia
•
Darczyńcy i sponsorzy
X
Źródło: Dane ze spotkań roboczych z lokalnymi liderami oraz przedstawicielami Urzędu Gminy
X
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
16
4. DIAGNOZA AKTUALNEJ SYTUACJI MIEJSCOWOŚCI –
JACY JESTEŚMY?
W Tabeli 4.1. zostały zgromadzone informacje na temat miejscowości Sarbia. Opisane zostały
cechy charakterystyczne wsi, jej funkcje, baza materialna, sposób zorganizowania mieszkańców
oraz inne fakty, definiujące miejsce miejscowości w systemie osadniczym Gminy Mieścisko.
Tabela 4.1. Opis miejscowości Sarbia
Wyszczególnienie
Opis
Wieś jest niewielka, położona z dala od hałaśliwych
tras komunikacyjnych. Charakteryzuje się dużym
Co ją wyróżnia?
zaangażowaniem mieszkańców w prace na rzecz
rozwoju miejscowości. Miejscowość jest bardzo
czysta i estetycznie zagospodarowana.
Funkcje mieszkaniowe i rolnicze, a także integracyjne
Jakie pełni funkcje?
dla miejscowej ludności.
Ludność rdzenna, rodziny głównie wielopokoleniowe
z tendencją przejmowania inicjatyw przez młodsze
Kim są mieszkańcy?
pokolenia. Rolnicy i byli pracownicy rolni.
- rolnictwo – indywidualne gospodarstwa
Co daje utrzymanie?
- kilka małych firm usługowych
Stopień zorganizowania mieszkańców jest bardzo
wysoki. Prężnie działa Rada Sołecka wspierająca
i koordynująca wszelkie inicjatywy dotyczące życia
miejscowej społeczności. Oprócz tego mieszkańcy są
Jak zorganizowani są mieszkańcy?
zorganizowani wokół Domu Kultury, Rady
Parafialnej, OSP wraz z drużynami młodzieżowymi,
Zespołu „Sarbianie”, Koła Gospodyń Wiejskich.
Problemy rozwiązywane są na drodze konsultacji
wśród
zainteresowanych
mieszkańców
W jaki sposób rozwiązują problemy?
i wypracowywaniu korzystnych rozwiązań, dobrze
rozwinięta jest również współpraca z samorządem
gminnym.
Wieś charakteryzuje się estetycznym wyglądem,
widoczna
jest
duża
dbałość
mieszkańców
Jaki wygląd ma nasza wieś?
o wizerunek wsi. Wieś uchodzi za najbardziej
zadbaną w Gminie.
Kultywowanie tradycji rodzimych i wielopokoleniowych: np. „święto plonów”, Dzień Dziecka, Dzień
Jakie obyczaje i tradycje są u nas Babci i Dziadka, Dzień Kobiet, Dzień Strażaka,
jasełka, Targi Michałowskie, tradycje związane ze
pielęgnowane i rozwijane?
świętami kościelnymi – procesja Bożego Ciała,
kolędnicy, Droga Krzyżowa, obrzędy weselne, etc.
Mieszkania rolników to przede wszystkim domy
Jak wyglądają mieszkania i obejścia? wolnostojące dla rodzin wielopokoleniowych. Domy
są w zdecydowanej większości zadbane, z ogródkiem
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
Jaki jest stan otoczenia i środowiska?
Jakie jest rolnictwo?
Jakie są powiązania komunikacyjne?
Co proponujemy dzieciom
i młodzieży?
lub trawnikiem i krzewami ozdobnymi.
Wieś zwodociągowana; rozwinięta gospodarka
odpadami stałymi; brak kanalizacji sanitarnej;
środowisko nieskażone, choć gospodarka ściekowa
zagraża środowisku naturalnemu.
Wielkość gospodarstw zróżnicowana, gospodarstwa
dobrze wyposażone i zmechanizowane, rolnictwo w
dużej
części
wysokotowarowe;
rolnictwo
wielokierunkowe i bez specyficznych upraw; dobra
bonitacja gleb.
Połączenia PKS - z Wągrowcem, Gnieznem i
Poznaniem.
Połączenia PKP – brak.
Organizowanie spotkań i zabaw integracyjnych, np.
z okazji Dnia Dziecka, rozgrywki sportowe, ogniska,
udział w Zespole „Sarbianie”. Przez szkoły dostęp do
bibliotek, kółek zainteresowań, wyjazdów do kina i
teatru. Nie w pełni wykorzystywana jest baza
lokalowa sali wiejskiej i terenów wokół niej.
Źródło: Dane ze spotkań roboczych z lokalnymi liderami oraz przedstawicielami Urzędu Gminy
17
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
18
5. PODSUMOWANIE SYTUACJI ROZWOJOWEJ
MIEJSCOWOŚCI – ANALIZA SWOT
Poniżej, w Tabeli 5.1. zostały podsumowane silne i słabe strony miejscowości oraz szanse
i zagrożenia.
Tabela 5.1. Analiza SWOT miejscowości Sarbia
Silne strony
•
•
•
•
•
•
Dobre gleby i wysoki poziom rolnictwa
Wysoki poziom integracji mieszkańców
Czyste otoczenie i środowisko naturalne
Estetyka i czystość wsi
Pracowitość i gospodarność
mieszkańców
Prężna działalność Zespołu „Sarbianie”
oraz OSP
Słabe strony
•
•
•
•
Szanse
•
•
•
•
Pozyskiwanie i efektywne
•
wykorzystanie środków zewnętrznych
•
przez samorząd gminny
Budowa kanalizacji sanitarnej
Doinwestowanie i rozwój działalności
przez Dom Kultury
Rozwój agroturystyki
Brak kanalizacji sanitarnej
Niska jakość części dróg lokalnych
Braki w chodnikach i oświetleniu
Brak naturalnych uwarunkowań
pozwalających na rozwój gospodarczy
Zagrożenia
Rosnące bezrobocie
Zła koniunktura w gospodarce rolnej
Źródło: Dane ze spotkań roboczych z lokalnymi liderami oraz przedstawicielami Urzędu Gminy
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
19
6. WIZJA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI – NASZE
MIEJSCOWOŚĆ ZA 10 LAT
Poniżej znajdują się sformułowane przez mieszkańców opinie na temat wizji miejscowości
w perspektywie 10 letniej. Sformułowane zdania są niejako wizją stanu miejscowości.
Marzę, aby moja miejscowość stawała się jeszcze piękniejsza, aby mieszkańcy mogli w niej w
pełni rozwijać swoje zainteresowania, a Sarbia była znana w Wielkopolsce z urody i gospodarności.
Byłbym szczęśliwy, gdyby miejscowość mogła być postrzegana przez wszystkich mieszkańców
jako ich własna mała ojczyzna, w której każdy znajduje warunki do życia na odpowiednim
poziomie, w zintegrowanej i zgodnie współpracującej społeczności mieszkańców.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
20
7. WIZJA STANU DOCELOWEGO – JAKIA MA BYĆ
MIEJSCOWOŚĆ ZA KILKA LAT?
Mieszkańcy miejscowości Sarbia zostali poproszeni o określenie stanu docelowego wsi.
Odpowiedzi zostały podsumowane w poniższej Tabeli.
Tabela 7.1. Wizja stanu docelowego miejscowości Sarbia
Wyszczególnienie
Opis
Wysoki stopień integracji mieszkańców, urozmaicona
oferta spędzania wolnego czasu oraz ład i porządek
Co ma ją wyróżniać?
będący efektem wspólnych wysiłków całej
społeczności.
Rozwinięte funkcje mieszkaniowe, usługowe
i społeczno-kulturalne, zaspokajające podstawowe
Jakie ma pełnić funkcje?
potrzeby mieszkańców.
Ludźmi otwartymi na nowoczesne rozwiązania
i chętnie je wprowadzającymi do codziennego życia,
dostrzegającymi potrzeby wynikające z planowania
Kim mają być mieszkańcy?
zrównoważonego rozwoju i dbającymi o rozwój
również przyszłych pokoleń, głównie poprzez
wykształcenie.
W większym stopniu działalność usługowa, a także
Co ma dać utrzymanie?
nowoczesna produkcja rolna i agroturystyka.
Mieszkańcy wsi nadal będą organizować się
w formalne i nieformalne grupy, mające na celu
W jaki sposób zorganizowana ma być
realizację konkretnych zadań, podejmowane będą
miejscowość i mieszkańcy?
różne inicjatywy, aby podnieść poziom życia
społeczności wsi
Zależnie od wagi sprawy będą rozwiązywane poprzez
W jaki sposób mają być rozwiązywane
dyskusje i spotkania zainteresowanych stron, na
problemy?
forum zebrania wiejskiego pod przewodnictwem
Rady Sołeckiej.
Atrakcyjnie i estetycznie, konieczne jest poprawienie
Jak ma wyglądać nasza miejscowość? infrastruktury technicznej dla podniesienia standardu
życia mieszkańców oraz rozwoju innych funkcji wsi.
Pielęgnowane będą wszystkie dotychczasowe
Jakie obyczaje i tradycje mają być u
tradycje i obrzędy, w celu integrowania społeczności
nas pielęgnowane i rozwijane?
i zachowania dziedzictwa kulturowego.
Domostwa mają posiadać wyposażenie we wszystkie
Jak mają wyglądać mieszkania
elementy infrastruktury technicznej, charakteryzować
i obejścia?
się czystością i schludnym wyglądem, ukazując
szczególną dbałością mieszkańców o wizerunek wsi.
Środowisko
przyrodnicze
będzie
czyste
Jaki ma być stan otoczenia
i niezagrożone, zagrożenia znikną dzięki budowie
i środowiska?
kanalizacji sanitarnej.
Jakie ma być rolnictwo?
Ekologiczne, nowoczesne, wysokotowarowe i
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
Jakie mają być powiązania
komunikacyjne?
Co zaproponujemy dzieciom
i młodzieży?
konkurencyjne.
Poprawa warunków komunikacji publicznej - więcej
bezpośrednich połączeń i dużymi miastami,
szczególnie Wągrowcem.
Modernizacja drogi powiatowej Sarbia-Ochodza
celem skrócenia drogi ze wsi do Wągrowca o połowę.
Oferta kulturalna wsi zostanie zwiększona poprzez
realizację projektu modernizacji Domu Kultury i
urządzenia placu rekreacyjno-sportowego. Młodzi
będą mogli rozwijać swoje różne zainteresowania w
miejscu zamieszkania, korzystając z atrakcyjnej bazy
lokalowo-sprzętowej, przez co model spędzania
wolnego czasu będzie bardziej urozmaicony.
Źródło: Dane ze spotkań roboczych z lokalnymi liderami oraz przedstawicielami Urzędu Gminy
21
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
22
8. PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI – NASZA MAŁA
STRATEGIA
8.1. Specyfikacja celów rozwojowych
W rezultacie prac przeprowadzonych na zebraniu wiejskim i spotkaniu miejscowych liderów,
wypracowano trzy cele strategiczne rozwoju miejscowości Sarbia. Są to:
1.
Rozwój bazy kulturalno-sportowo-rekreacyjnej
2.
Rozwój infrastruktury technicznej
3.
Estetyzacja wsi i ochrona zabytków
Przyjęte cele mają za zadanie zaspokoić aspiracje miejscowości i przynieść poprawę standardu
życia mieszkańców. Nawiązują one też bezpośrednio do wypracowanej wizji, w której główny
nacisk położono na urodę wsi oraz możliwości rozwoju mieszkańców.
Uzasadnienie wyboru powyższych celów jest następujące:
Cel strategiczny 1
Rozwój bazy kulturalno-sportowo-rekreacyjnej
Bardzo ważnym elementem funkcjonowania lokalnej społeczności jest możliwość zaspokajania
swoich potrzeb związanych nie tylko z gospodarstwem domowym, ale i kulturą, sportem oraz
wypoczynkiem. Dom Kultury to instytucja, wokół której skupione jest życie kulturalne
mieszkańców miejscowości Sarbia. Dobre funkcjonowanie tego ośrodka pozwala osiągać wysoki
stopień integracji mieszkańców, wspólnie obchodzić różnego rodzaju święta i obrzędy,
wynikające z tradycji przodków oraz rozwijać zainteresowania mieszkańców i realizować się
kulturalnie i sportowo. Realizacja niniejszego celu, wymaga przede wszystkim polepszenia bazy
materialnej istniejącego Domu Kultury.
Kolejnym zagadnieniem jest rozwój obiektów sportowo-rekreacyjnych, których liczba i przede
wszystkim stan nie jest obecnie zadowalająca. Poprawa tego stanu rozszerzy możliwości uprawiania sportu przez dorosłych, dzieci i młodzież i pozytywnie wpłynie na ich rozwój. Najmłodszym mieszkańcom wsi dużo radości sprawiłoby natomiast zorganizowanie placu zabaw z niezbędnym wyposażeniem.
Jako miejsce plenerowej rekreacji mieszkańców przewidziano natomiast okolice istniejącego
stawu, które jednak wymagają działań modernizacyjnych.
Podejmowane działania mają na celu w znacznym stopniu podwyższyć standard życia lokalnej
ludności oraz zwiększyć jej zadowolenie z wyboru Sarbi na miejsce swojego zamieszkania.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
23
Cel strategiczny 2
Rozwój infrastruktury technicznej
W dzisiejszych czasach podstawowym wymogiem cywilizacyjnym jest zapewnienie ludności
dostępu do wszystkich urządzeń infrastruktury, co oznacza podłączenie gospodarstwa domowego
do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, energetycznej, telekomunikacyjnej, jak również zapewnienie dojazdu siecią dróg o odpowiedniej jakości.
Bardzo ważnym aspektem działań związanych z podniesieniem poziomu infrastruktury technicznej jest przyczynianie się do poprawiania stanu środowiska. Zastosowanie rozwiązań ekologicznych pozwoli na ograniczenie zanieczyszczeń i promowanie wsi. Dla mieszkańców, oprócz wymienionych wcześniej udogodnień opisywane przedsięwzięcia zapewnią również korzyści z życia w bardziej przyjaznym i zdrowym otoczeniu.
Jak zauważono we wcześniejszej analizie, dostęp do mediów mieszkańców Sarbi należy ocenić
jako przeciętny. Rozwiązano główne problemy z dostarczeniem wody na teren wsi, zadaniem na
kolejne lata jest rozwój systemu kanalizacji sanitarnej, co w dużym stopniu podniosłoby standard
życia codziennego mieszkańców.
Ważnym zagadnieniem dla lokalnej społeczności jest poprawa bezpieczeństwa uczestników lokalnego ruchu drogowego, zwłaszcza dzieci i młodzieży. Istnieje konieczność poprawy infrastruktury drogowej, w tym przede wszystkim chodników oraz uzupełnienie oświetlenia, aby
umożliwić mieszkańcom wygodne i bezpieczne poruszanie się na terenie wsi.
Cel strategiczny 3
Estetyzacja miejscowości i ochrona zabytków
Kwestia wizerunku miejscowości stanowi jedno z najważniejszych zagadnień zarówno dla
mieszkańców, jak i w kontekście atrakcyjności dla gości. Walory estetyczne lokalnej zabudowy i
urządzenia terenu decydują w dużej mierze o stosunku mieszkańców do swej „małej ojczyzny”,
wpływając na stopień integracji lokalnej społeczności. Celem przyszłych działań jest odnowienie
niektórych elementów zabudowy oraz infrastruktury na terenie wsi.
Schemat struktury Strategii miejscowości Sarbia przedstawiony został na Rysunku 8.1.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
24
Rysunek 8.1. Schemat Strategii miejscowości Sarbia
1. Rozwój bazy kulturalno-sportoworekreacyjnej
2. Rozwój infratsrutkury
technicznej
3. Estetyzacja wsi i ochrona zabytków
1.1. Modernizacja i doposażenie
Domu Kultury oraz zagospodarowanie terenu
wokół
2.1. Budowa kanalizacji
sanitarnej
3.1. Dalsze zagospodarowanie terenów przykościelnych
1.2. Modernizacja boisk
sportowych i organizacja placu zabaw dla
dzieci
1.3. Odbudowa i zagospodarowanie stawu
2.2. Poprawa stanu dróg
lokalnych
2.3. Budowa i poprawa
stanu chodników oraz
uzupełnienie oświetlenia
2.4. Dokończenie porządkowania gospodarki
odpadami stałymi
3.2. Uporządkowanie terenów cmentarza poewangelickiego
3.3. Konserwacja i zabezpieczenie zabytkowego
drewnianego budynku w
centrum wsi
8.2. Opis projektów uwzględniających finansowanie w ramach SPO
Aby zrealizować cel strategiczny 1 „Rozwój bazy kulturalno-sportowo-rekreacyjnej”, Gmina
zamierza wystąpić o dofinansowanie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, 2004-2006”,
Priorytet 2 „Zrównoważony obszar terenów wiejskich”, Działanie 2.3. „Odnowa wsi oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego”.
Projekty: „Modernizacja i doposażenie Domu Kultury oraz zagospodarowanie terenu wokół”,
„Modernizacja boisk sportowych i organizacja placu zabaw dla dzieci” oraz „Odbudowa i zagospodarowanie stawu” realizują zakładane we wspomnianym SPO cele i mieszczą się w zdefiniowanym Uzupełnieniu SPO zakresie wsparcia.
Planowane działania w ramach tych projektów to:
I) Modernizacja i doposażenie Domu Kultury oraz zagospodarowanie terenu wokół
• Ocieplenie budynku Domu Kultury oraz OSP
• Odnowa podłóg
• Wymiana starej części stolarki okiennej
• Wymiana pieca CO i założenie centralnego ogrzewania
• Dokończenie remontu toalet
• Wymiana oświetlenia
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
25
• Zakup nagłośnienia oraz telewizora i odtwarzacza video dla Domu Kultury
• Zagospodarowanie terenu wokół Domu Kultury: budowa parkingu, opłotowanie terenu
II) Modernizacja boisk sportowych i organizacja placu zabaw dla dzieci
• Modernizacja i wyposażenie boisk do piłki nożnej, siatkowej i ręcznej
• Organizacja placu zabaw dla dzieci
III) Odbudowa i zagospodarowanie stawu
• Powiększenie, pogłębienie i oczyszczenie stawu
• Zagospodarowanie terenów wokół stawu
Uzasadnienie i opis projektu:
Dla mieszkańców miejscowości Sarbia jednym z najważniejszych problemów jest wymagający
modernizacji budynek Domu Kultury oraz modernizacja znajdujących się z bardzo złym stanie
boisk sportowych. Odczuwalny jest również brak placu zabaw dla najmłodszych dzieci oraz brak
ciekawie zagospodarowanego plenerowego miejsca spotkań mieszkańców i ich rekreacji. W celu
zmiany tego niekorzystnego stanu zaplanowano gruntowną modernizację istniejącego budynku
Domu Kultury wraz z jego otoczeniem, modernizację boisk sportowych, budowę placu zabaw
oraz odbudowę stawu i urządzenie terenów wokół niego.
Integralną częścią projektu związanego z budową centrum kulturalno-rekreacyjnego jest oprócz
modernizacji samego budynku, również zagospodarowanie terenu wokół, obecnie w większości
nie wykorzystanego. W planach uwzględniono zmodernizowanie boisk do gier zespołowych.
Pozostałą część terenu przeznaczono na budowę placu zabaw wraz z instalacją urządzeń małej
infrastruktury. Całość kompleksu zostanie opłotowana, co zwiększy bezpieczeństwo korzystających z niego mieszkańców.
W ramach tego projektu przewidziano również odbudowę stawu. Działanie to oprócz
zapewnienia plenerowego miejsca spotkań i rekreacji mieszkańców, przyczyni się do poprawy
estetyki wsi. Cały teren wymaga zagospodarowania w postaci stworzenia miłego otoczenia z
zielenią, rabatkami kwiatowymi i ławkami, gdzie można usiąść i miło spędzić czas.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
26
9. ARKUSZ PLANU KRÓTKOTERMINOWEGO
Mieszkańcy udzielili odpowiedzi na kilka pytań, dotyczących zaplanowanych projektów. Wyniki
prezentuje poniższa Tabela, która zawiera także źródła finansowania projektów.
Tabela 9.1. Pytania dotyczące projektów
Pytania
dotyczące
projektów
Co nas
najbardziej
zintegruje?
Na czym nam
najbardziej
zależy?
Co nam
najbardziej
przeszkadza?
Co najbardziej
zmieni nasze
życie?
Propozycje
projektów/zadań
Miejsce, w którym będą
mogli się spotykać
mieszkańcy w różnym
wieku i każdy będzie
mógł realizować i
rozwijać swoje
zainteresowania
Modernizacja Domu
Kultury oraz
zagospodarowanie
terenu wokół i
modernizacja boisk
sportowych i
organizacja placu zabaw
Stworzeniu warunków
do dalszej integracji
mieszkańców oraz
poprawy warunków
życia w sołectwie
Modernizacja Domu
Kultury oraz
zagospodarowanie
terenu wokół i
modernizacja boisk
sportowych i
organizacja placu zabaw
Braki chodników i
oświetlenia
Poprawa stanu
chodników i oświetlenia
wsi
Poprawa infrastruktury
technicznej
Budowa kanalizacji
Źródło: Dane Urzędu Gminy
Termin
realizacji
Źródła finansowania
Hierarchia
ważności
(3 –
najważniejszy)
20052006
Budżet Gminy
Środki strukturalne
3
20052006
Budżet Gminy
Środki strukturalne
3
Budżet Gminy
Środki strukturalne
1
Budżet Gminy
Środki strukturalne
2
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
27
10. ZGODNOŚĆ STRATEGII MIEJSCOWOŚCI ZE
STRATEGIĄ ROZWOJU GMINY
W 2000 roku Urząd Gminy podjął decyzję o przystąpieniu do opracowywania Strategii Rozwoju.
Po wielu spotkaniach warsztatowych oraz dyskusjach w zespołach problemowych,
prowadzonych w roku 2000 i 2001, powstały konkretne rekomendacje, dotyczące rozwoju
Gminy w latach 2001-2010, które bazowały na istniejących, rzeczywistych uwarunkowaniach
zewnętrznych i wewnętrznych.
Na podstawie analizy atutów oraz braków i problemów, biorąc pod uwagę wszystkie
zidentyfikowane uwarunkowania rozwoju Gminy, sformułowano następującą deklarację misji
Gminy:
Gmina Mieścisko
Obszarem o zrównoważonym rozwoju opartym o nowoczesne rolnictwo,
z rozwijającą się drobną przedsiębiorczością ukierunkowaną
na przetwórstwo rolno-spożywcze.
Gmina w pełni zwodociągowana i skanalizowana o wysokim poziomie oświaty
zdrowotnej i prostą drogą do stolicy Wielkopolski.
W rezultacie przeprowadzonych warsztatów strategicznych z szerokim udziałem pracowników
Urzędu Gminy i jednostek podległych, radnych, szefów wielu innych instytucji i
przedsiębiorstw, wyznaczono 5 obszarów życia społeczno-gospodarczego Gminy Mieścisko:
gospodarkę, przestrzeń, społeczność, ekologie, infrastrukturę.
Dla każdego z tych celów wyznaczono trzy cele niezbędne, bez których dany obszar życia społeczno-gospodarczego nie ma możliwości dalszego rozwoju. Jednocześnie wskazano na trzy cele
pierwszorzędne, które powinny znacznie przyspieszać rozwój w danym obszarze.
Dodatkowo wskazano na cele drugorzędne, które wspierają rozwój, a czas ich realizacji jest zdeterminowany przez wielość środków budżetowych, wielkość dotacji i napływającego kapitału
zewnętrznego i rosnącej siły inwestycyjnej lokalnych podmiotów gospodarczych.
Na podstawie takich zhierarchizowanych celów określono priorytety w poszczególnych obszarach życia społeczno-gospodarczego, które brzmią następująco:
GOSPODARKA
Priorytetem gospodarczym Gminy jest rozwój nowoczesnego rolnictwa przy jednoczesnym tworzeniu warunków dla rozwoju przedsiębiorczości zwłaszcza w zakresie przetwórstwa spożywczego oraz rozwój infrastruktury i dostępności mediów jako czynnika rozwoju.
PRZESTRZEŃ
Rewitalizacja obszarów popegeerowskich, przy jednoczesnym aktywizowaniu środowisk kulturotwórczych i podnoszeniu świadomości mieszkańców w zakresie profilaktyki zdrowotnej
zwłaszcza w obszarach o funkcjach zanikowych.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
28
SPOŁECZNOŚĆ
Poprawa bezpieczeństwa i komunikacji publicznej oraz rozbudowa bazy oświatowej przy jednoczesnym zwiększeniu jej dostępności oraz tworzenie warunków dla rozwoju różnych form kultury to priorytety społeczne gminy.
EKOLOGIA
Priorytetem ekologicznym jest uporządkowanie gospodarki wodno–ściekowej, ale przede
wszystkim wdrożenie systemu segregacji i utylizacji odpadów przy wielokierunkowych działaniach na rzecz edukacji ekologicznej
INFRASTRUKTUA
Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej i modernizacja oraz budowa nowych ciągów komunikacyjnych przy jednoczesnym tworzeniu warunków dla rozwoju infrastruktury progospodarczej są priorytetami infrastrukturalnymi.
W dalszym etapie opracowano Programy Operacyjne, które wzięły swój początek z określonych kierunków działania w Strategii Rozwoju Społeczno–Gospodarczego Gminy.
Poszczególnym celom dla określenia szczegółowego sposobu ich realizacji przypisano kierunki
działania, wskazując jednocześnie na sposób ich realizacji. Zidentyfikowane Programy Operacyjne to:
1. PROGRAM OPERACYJNY: „Program racjonalnej gospodarki leśnej w Gminie”.
2. PROGRAM OPERACYJNY: „Program racjonalnej polityki turystycznej w obszarach leśnych”.
3. PROGRAM OPERACYJNY: „Program ochrony obszarów o szczególnym znaczeniu
przyrodniczym”.
4. PROGRAM OPERACYJNY: „Program wspierania rozwoju bazy przetwórstwa rolnospożywczego”
5. PROGRAM OPERACYJNY: „Program zagospodarowania obszarów turystycznych”.
6. POGRAM OPERACYJNY: „Program regulacji stosunków wodnych-melioracja”.
7. PROGRAM OPERACYJNY: „Program rozbudowy infrastruktury łączności”.
8. PROGRAM OPERACYJNY: „Program edukacji pozaszkolnej”.
9. PROGRAM OPERACYJNY: „Program budowy sieci kanalizacyjnej w Gminie Mieścisko
10. PROGRAM OPERACYJNY: „Program restrukturyzacji i modernizacji usług komunalnych na terenie Gminy Mieścisko”
11. PROGRAM OPERACYJNY: „Gminny program przeciwdziałaniu bezrobociu i apatii
społecznej ”.
12. PROGRAM OPERACYJNY: „Program profilaktyki i promocji zdrowia”
13. PROGRAM OPERACYJNY: „Program promocji gminy”.
14. PROGRAM OPERACYJNY: „Program wykorzystania walorów Gminy na potrzeby turystyki”.
15. PROGRAM OPERACYJNY: „Program zabezpieczenia logistycznego na potrzeby sytuacji kryzysowych”.
16. PROGRAM OPERACYJNY: „Program przeciwdziałania zagrożeniom bezpieczeństwa
publicznego”.
17. PROGRAM OPERACYJNY: „Program gazyfikacji Gminy ”.
18. PROGRAM OPERACYJNY: „Program poprawy pozostałej infrastruktury drogowej”.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
29
19. PROGRAM OPERACYJNY: „Program modernizacji istniejącej sieci i urządzeń wodnokanalizacyjnych”.
20. PROGRAM OPERACYJNY: „Program identyfikacji i promocji gruntów położonych na
terenie Gminy Mieścisko – atrakcyjnych pod kątem zagospodarowania gospodarczego”.
21. PROGRAM OPERACYJNY: „Rozwój sieci placówek oświatowych, kulturalnych i sportowych na terenie Gminy Mieścisko”
22. PROGRAM OPERACYJNY: „Bezpieczna Gmina”
23. PROGRAM OPERACYJNY: „Rozwój organizacji pozarządowych”.
24. PROGRAM OPERACYJNY: „Gospodarka odpadami stałymi w Gminie Mieścisko”.
25. PROGRAM OPERACYJNY: „Wykorzystanie alternatywnych źródeł energii elektrycznej
i cieplnej”.
26. PROGRAM OPERACYJNY: „Ochrona zasobów wodnych”.
Przedstawione w niniejszym opracowaniu projekty na realizację których Gmina będzie się ubiegać o dofinansowanie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja
i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, 2004-2006”, Priorytet 2
„Zrównoważony obszar terenów wiejskich”, Działanie 2.3. „Odnowa wsi oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego”, w pełni wpisują się w Strategię Rozwoju Społeczno-Gospodarczego
Gminy. Kompatybilność projektową przedstawia Tabela 10.1.
•
•
•
•
•
•
Tabela 10.1. Zgodność projektów strategii PRM ze Strategią Rozwoju Gminy
Program operacyjny ze
Strategii Rozwoju SpołecznoProjekty w ramach SPO
Gospodarczego Gminy Mieścisko
Modernizacja i doposażenie Domu Kultury oraz
zagospodarowanie terenu wokół
• Ocieplenie budynku Domu Kultury oraz OSP
PROGRAM OPERACYJNY: „Rozwój
• Odnowa podłóg
sieci placówek oświatowych, kultural• Wymiana starej części stolarki okiennej
nych i sportowych na terenie Gminy
• Wymiana pieca CO i założenie centralnego
Mieścisko”
ogrzewania
PROGRAM OPERACYJNY: „Pro• Dokończenie remontu toalet
gram edukacji pozaszkolnej”.
• Wymiana oświetlenia
PROGRAM OPERACYJNY: „Rozwój
• Zakup nagłośnienia oraz telewizora i
organizacji pozarządowych”.
odtwarzacza video dla Domu Kultury
• Zagospodarowanie terenu wokół Domu
Kultury: budowa parkingu, opłotowanie teren
Modernizacja boisk sportowych i organizacja
PROGRAM OPERACYJNY: „Rozwój placu zabaw dla dzieci
sieci placówek oświatowych,
•
Modernizacja i wyposażenie boisk do piłki
kulturalnych i sportowych na terenie
nożnej, siatkowej i koszykowej
Gminy Mieścisko
•
Organizacja placu zabaw dla dzieci
PROGRAM OPERACYJNY:
„Program wykorzystania walorów
Gminy na potrzeby turystyki”.
PROGRAM OPERACYJNY:
„Ochrona zasobów wodnych”.
Odbudowa i zagospodarowanie stawu
•
Powiększenie, pogłębienie i oczyszczenie
stawu
•
Zagospodarowanie terenów wokół stawu
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
30
11. WDRAŻANIE PLANU ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI
System wdrażania Planu Rozwoju Miejscowości jest realizowany w oparciu o system wdrażania
pomocy strukturalnej Unii Europejskiej. Unia Europejska nakłada na państwa członkowskie –
beneficjentów korzystających ze środków finansowych funduszy strukturalnych obowiązek
przestrzegania zasad i procedur wspólnotowych, które zostały określone w Rozporządzeniu
ramowym nr 1260/1999/WE z dnia 21 czerwca 1999 r.
Poszczególne projekty będą wdrażane w oparciu o zasady wydatkowania środków według źródeł
ich pochodzenia. Korzystanie ze środków własnych, jak i środków unijnych wymusza
konieczność sprostania wielu wymogom formalnym, głównie za sprawą odmiennych zasad
wykorzystania danych środków finansowych.
1. Instytucja Zarządzająca Planem
Funkcję Instytucji Zarządzającej i koordynującej realizację Planu będzie pełnił specjalnie
powołany zespół pracowników Urzędu Gminy, w skład którego wejdą:
•
Wójt Gminy
•
Sołtys
•
Skarbnik Gminy.
Zakres zadań Instytucji Zarządzającej obejmuje między innymi:
•
ustalenie zasad i kryteriów realizacji Planu
•
zapewnienie zgodności realizacji Planu z poszczególnymi dokumentami programowymi
wyższego rzędu, w tym w szczególności w zakresie zamówień publicznych, zasad
konkurencji, ochrony środowiska, jak też zagwarantowanie przestrzegania zasad zawierania
kontraktów publicznych
•
zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postępów wdrażania oraz
przebiegu realizacji projektów w ramach Planu
•
zapewnienie przygotowania i wdrożenia planu działań w zakresie informacji i promocji
Planu
•
przygotowanie rocznych raportów na temat wdrażania Planu, zbieranie informacji do
rocznego raportu o nieprawidłowościach
•
dokonanie oceny po zakończeniu realizacji Planu.
Do właściwej oceny Planu, Instytucja Zarządzająca może tworzyć grupy robocze, korzystać
z opinii niezależnych ekspertów lub usług innych instytucji.
2. Instytucja wdrażająca Plan
Urząd Gminy w Mieścisku jako instytucja wdrażająca Plan jest odpowiedzialny za:
•
kreowanie, przyjmowanie i składanie wniosków aplikacyjnych od instytucji podległych –
beneficjentów pomocy
•
kontrolę formalną składanych wniosków, ich zgodności z procedurami i z zapisami w
Planie Odnowy Sołectwa
•
ewentualne monitorowanie wdrażania poszczególnych projektów
•
zapewnienie informowania o współfinansowaniu przez UE realizowanych projektów.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
31
12. MONITORING, OCENA, AKTUALIZACJA I
KOMUNIKACJA SPOŁECZNA
12.1. System monitorowania Planu
Kluczowe znaczenie w monitorowaniu i stymulowaniu realizacji Planu Rozwoju Miejscowości
posiada Rada Gminy. Współpracuje ona z Instytucją Zarządzającą oraz z Radą Sołecką. Jej
główną rolą będzie monitorowanie przebiegu realizacji zadań zawartych w Planie oraz
ewentualne interweniowanie w przypadku stwierdzenia spóźnień lub nieuzasadnionej rezygnacji
z realizacji zadania.
12.2. Sposoby oceny i aktualizacji Planu
Skuteczność Planu będzie poddawana bieżącej ocenie. Sprawowana ona będzie przez Radę
Gminy. Z procesem oceny będzie powiązana aktualizacja Planu – corocznie wraz z przeglądem
wykonania Planu będzie proponowane, w miarę potrzeby, wprowadzanie nowych zadań,
wynikających z rodzących się potrzeb i możliwości. Propozycje nowych zadań będą mogły być
zgłaszane przez Radę Sołecką, Wójta, bądź radnych. Będą one, podobnie jak pierwotna wersja
Planu, zatwierdzane najpierw przez Radę Sołecką, a następnie przez Radę Gminy.
12.3. Public Relations Planu
Zadaniem działań informacyjnych i promocyjnych jest:
•
zapewnienie powszechnego dostępu do informacji o możliwościach ubiegania się
o wsparcie ze środków funduszy strukturalnych na realizację projektów, służących
rozwojowi regionalnemu dla wszystkich grup docelowych z terenu Gminy
•
zapewnienie informowania opinii publicznej o zakresie i wymiarze pomocy wspólnotowej
dla poszczególnych projektów i rezultatach działań na poziomie Gminy i sołectw
•
inicjowanie dodatkowych działań promocyjnych o zasięgu lokalnym
•
zapewnienie współpracy z instytucjami zaangażowanymi w monitorowanie i realizowanie
Planu w zakresie działań informacyjnych i promocyjnych poprzez wymianę informacji
i wspólne przedsięwzięcia
•
wykorzystanie nowoczesnych źródeł przekazu i nowoczesnych technologii, m.in. takich jak
np. Internet w celu promocji Planu oraz usprawnienia komunikacji pomiędzy podmiotami
uczestniczącymi w realizacji Planu.
Wszelkie działania podejmowane w ramach Planu będą uwzględniały specyficzne potrzeby grup
docelowych w kwestii informacji oraz użytych instrumentów w celu osiągnięcia maksymalnej
skuteczności. Grupą docelową Planu jest:
•
społeczeństwo sołectwa – to bezpośredni beneficjent – kształtowanie i informowanie opinii
publicznej poprzez przekazywanie powszechnej wiedzy o działaniach Unii Europejskiej,
o wdrażaniu i wykorzystaniu środków wspólnotowych, o korzyściach płynących
z członkostwa, o budowaniu pozytywnego wizerunku podmiotów zaangażowanych
w proces wdrażania pomocy, co przyczyni się do poparcia dla inwestycji
•
beneficjenci - osoby, instytucje lub grupy społeczne bezpośrednio korzystające z wdrażanej
pomocy:
– jednostki samorządu terytorialnego szczebla gminnego
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
–
–
–
–
podmioty będące jednostkami podległymi samorządowi gminnemu
realizujące zadania jednostki samorządu terytorialnego (głównie sołectwa)
organizacje pozarządowe
inne organizacje społeczne
media.
32
bądź
Szczególnie istotną jest potrzeba kształtowania pozytywnego wizerunku Planu. Za jego
pośrednictwem należy kształtować świadomość w zakresie istnienia oraz możliwości pozyskania
środków dla jednostek samorządu terytorialnego, a od tego uzależnione jest wykorzystanie
pomocy w ramach funduszy strukturalnych płynących z Unii Europejskiej.
Aby osiągnąć cele związane z informacją i promocją Planu będą stosowane m.in. następujące
środki i instrumenty:
•
zebrania i warsztaty – propagujące informacje o możliwościach wykorzystania środków
unijnych, o rezultatach wsparcia UE oraz upowszechniające wiedzę na ten temat
•
wizytacje projektów, ekspozycje projektów – mogą stanowić skuteczne metody prezentacji
osiągnięć w zakresie inicjatyw z wykorzystaniem środków unijnych
•
serwisy internetowe – to szybkie i ogólnodostępne źródło informacji na temat możliwości
pozyskania pomocy unijnej, zaś dla opinii publicznej będzie to kompleksowe źródło
informacji o osiągnięciach Planu, wsparciu ze środków Unii Europejskie dla Gminy
•
współpraca z mediami – publikacje prasowe, artykuły, relacje, wiadomości w lokalnej
i regionalnej telewizji to kluczowe źródła przekazu wszelkich informacji o realizacji Planu
w szczególności w odniesieniu do opinii publicznej.
Plan Rozwoju Miejscowości Sarbia, Gmina Mieścisko
33
13. SPIS TABEL
Tabela 3.1. Ocena zasobów miejscowości Sarbia.......................................................................14
Tabela 4.1. Opis miejscowości Sarbia........................................................................................16
Tabela 5.1. Analiza SWOT miejscowości Sarbia .......................................................................18
Tabela 7.1. Wizja stanu docelowego miejscowości Sarbia .........................................................20
Tabela 9.1. Pytania dotyczące projektów ...................................................................................26
Tabela 10.1. Zgodność projektów strategii POS ze Strategią Rozwoju Gminy ...........................29
14. SPIS RYSUNKÓW
Rysunek 8.1. Schemat Strategii miejscowości Sarbia.................................................................24