plik PDF

Co pomaga, a co szkodzi?
Uczeń migrujący w szkole.
Marek Kondziołka
Kuratorium Oświaty w Rzeszowie
WARSZAWA, PAŹDZIERNIK 2014 R.
Szacunek emigracji z Polski na pobyt czasowy w
latach 2002-2013
Ogółem
1 000
786 770
461
10
20
1 450
1 200
30
Europa
Kraje spoza
Unii Europejskiej
2 196
2 270 2 210
2 100 2 000 2 018 2 060 2130
1 950 1 925 1 887
1 765 1 685 1 718 1 754 1816 1 891
1 610
60
65
67
75
78
74
85
96
102
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Źródło: GUS, Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji z Polski w latach
2004- 2013, Warszawa 2014.
Emigranci z Podkarpacia (2011 r.)
Przebywający 12 miesięcy i więcej
Przebywający od 3 do 12 miesięcy
39 tys.
Na każdych 1000
mieszkańców 84
przebywało
czasowo za
granicą
21,70%
78,70%
139 tys.
Źródło: Urząd Statystyczny w Rzeszowie. Migracje zagraniczne i wewnętrzne
ludności województwa podkarpackiego. Narodowy spis ludności i mieszkań 2011.
Rzeszów 2014.
IMIGRANCI PRZEBYWAJĄCY CZASOWO POWYŻEJ 3
MIESIĘCY NA PODKARPACIU W 2002 i 2011 R.
Na 1496 osób 941 to imigranci długookresowi
Źródło: Urząd Statystyczny w Rzeszowie. Migracje ….
IMIGRANCI PRZEBYWAJĄCY NA PODKARPACIU
POWYŻEJ 3 MIESIĘCY W 2011 R.
Źródło: Urząd Statystyczny w Rzeszowie. Migracje ….
Imigranci przebywający czasowo powyżej 3 miesięcy na
Podkarpaciu według kraju poprzedniego zamieszkania w 2011 r.
Źródło: Urząd Statystyczny w Rzeszowie. Migracje ….
IMIGRANCI PRZEBYWAJĄCY NA PODKARPACIU POWYŻEJ 3
MIESIĘCY WEDŁUG MIEJSCA URODZENIA W 2012 R.
Urodzeni w Polsce
Urodzeni za granicą
Nieustalone miejsce urodzenia
12,10%
33,2%
54,70%
Źródło: Urząd Statystyczny w Rzeszowie. Migracje ….
Imigranci w wieku 13 lat i więcej przebywający czasowo powyżej 3
miesięcy na Podkarpaciu według płci i wykształcenia
Źródło: Urząd Statystyczny w Rzeszowie. Migracje ….
Imigranci przebywający czasowo powyżej 3 miesięcy
według przyczyn
Pozostałe
25,27%
Leczenie,
rehabilitacja
0,50%
Praca
20,61%
Edukacja
17,05%
Sprawy
rodzinne
36,57%
Źródło: Urząd Statystyczny w Rzeszowie. Migracje ….
Integracja a adaptacja
 Integracja
1. «proces tworzenia się całości z części»
2. «proces gospodarczy polegający na scalaniu przedsiębiorstw, działów
gospodarki lub gospodarek poszczególnych krajów»
 integracja społeczna
1. «proces scalania się zachodzący na różnych szczeblach społecznych»
2. «proces dostosowywania się do siebie zachowań ludzi w grupie»
 adaptacja
1. «przystosowanie czegoś do innego użytku niż było przeznaczone»
2. «przystosowanie utworu literackiego do wystawienia na scenie lub do
sfilmowania; też: utwór literacki w ten sposób przystosowany»
3. «przystosowanie organizmów do warunków środowiska»
4. «zmniejszenie odczuwania określonych bodźców
Źródło: http://sjp.pwn.pl
STRATEGIE ADAPTACYJNE
 STRATEGIA INSTRUMENTALNA, ZADANIOWA
ukierunkowanie działań na osiągnięcie, pewnego naczelnego
celu
 STRATEGIA AUTOTELICZNA, IDENTYFIKACYJNA
podstawową wartością są dobre kontakty ze środowiskiem
szkoły i przyjaciółmi poza nią.
 ADAPTACJA PSYCHICZNA
Jednostka czerpie satysfakcję i radość z kontaktów ze
znajomymi, z nowym środowiskiem
 ADAPTACJA PRAKTYCZNA
Wyraża się w skutecznym działaniu jednostki w układach
nowych stosunków, w efektywnej realizacji założonych celów.
Źródło: Blaski i cienie imigracji . Problemy cudzoziemców w Polsce pod
red. E. Nowickiej, Warszawa 2011.
Szkoła, jako miejsce adaptacji
1.
2.
3.
-
-
Stopień akulturacji z własną kulturą.
Relacja między kulturą rodzimą i kultura polską.
Różnice w wyobrażeniach na temat prawidłowego
funkcjonowania szkoły.
różnice w zakresie permisywności szkoły
stopień otwartości
wyobrażenia na temat relacji pomiędzy uczniami oraz
między nauczycielem i uczniem
postawy polskich dzieci i młodzieży wobec imigrantów
………………………………………………………………………….
Źródło: Blaski i cienie imigracji . Problemy cudzoziemców w
Polsce pod red. E. Nowickiej, Warszawa 2011.
Główne czynniki utrudniające adaptację w szkołach
na Podkarpaciu
5%
inne
6%
uwarunkowania kulturowe
26%
nieznajomość realiów polskiej szkoły
11%
trudności w relacjach z rówieśnikami
22%
trudności i niepowodzenia w nauce
30%
nieznajomość (słaba znajomość polskiego)
0%
5%
10%
15%
20%
Źródło: Marek Kondziołka, Tomasz Kras, opracowanie własne.
25%
30%
35%
Uczniowie cudzoziemcy 2011- 2014
16
18
12
Są obywatelami polskimi i korzystają
z dodatkowej nauki języka polskiego
2
Korzystają z dodatkowych zajęć
wyrównawczych
6
8
10
9
11
Korzystają z nauki języka i kultury
swego kraju
5
6
9
Korzystają z nauki języka polskiego
94
Nie są obywatelami polskimi
77
0
2013/2014
20
2012/2013
40
60
80
2011/2012
Źródło: System Informacji Oświatowej , dane dla województwa
podkarpackiego.
100
113
120
Ocena stopnia adaptacji
80%
67%
70%
60%
50%
40%
29%
30%
20%
10%
2%
2%
0%
w małym
w średnim
w dużym
nie wiem
Źródło: Marek Kondziołka, Tomasz Kras, opracowanie własne.
W jakim stopniu nauczyciele pomagali
słabszym uczniom w uzupełnieniu braków.
120
112; 47%
100
Liczba obs.
80
60
57; 24%
54; 23%
40
20
17; 7%
0
w żadnym
w małym
w średnim
Źródło: Marek Kondziołka, opracowanie własne.
w dużym