Haśko i Pelczar Spółka Partnerska Adwokatów i Radców Prawnych

Haśko i Pelczar
Spółka Partnerska Adwokatów i Radców Prawnych
ul. Św. Mikołaja 8-10 50-125 Wrocław
tel/fax 071/341-88-73, e-mail: [email protected]
Wrocław,18 sierpnia 2011r.
Dolnośląski Związek
Lekarzy Rodzinnych – Pracodawców
we Wrocławiu
OPINIA
przedmiot
I.
1. Aktualizacjia deklaracji wyboru
2. Uzupełnienie wykazów elektronicznych zawierających
aktualizację danych dotyczących zatrudnionego personelu
medycznego w Portalu Świadczeniodawcy
STAN FAKTYCZNY
Dolnośląski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia wystąpił z pismem do
świadczeniodawców, w którym:
1. wzywał do niezwłocznego informowania o zaistnieniu okoliczności zaprzestania przez
lekarzy podstawowej opieki zdrowotne (poz), pielęgniaki poz, położonej poz , udzielania
świadczeń u świdczeniodawcy;
2. Prosząc o uzupełninie wykazów elektronicznych zawierających deklarację o brakującym
personelu medycznym oraz o aktualizację danych dotyczących zatrudnionego personelu
medycznego na Portalu Świadczeniodawcy, skutkujące
wygenerowaniem wniosku
o zmianę umowy, który zostanie rozpatrzony przez DOW NFZ.
1
Opinia prawna:
1. Świadczeniodawca w przypadku zaprzestania przez lekarza poz, pielęgniarkę poz lub
położną poz udzielania świadczeń u świadczeniodawcy jest zobowiazany poinformować
o tym fakcie właściwy Oddział Funduszu oraz zamieścić w miejscu udzielania świadczeń
stosowne ogłoszenie w celu poinformowania o tym pacjentów (świadczeniobiorców).
Przekazenie powyższej informacji nie jest tożsame z koniecznością niezwłocznego
aenksowania umowy albowiem złożone uprzednio deklaracje zachowują swoją ważność
do czasu ponownego złożenia deklaracji przez pacjenta (podstawa prawna ,,§ 10a.ust. 12 Zarządzenie Nr 87/2010/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 29
grudnia 2010r. zmieniające zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania
i realizacji umów o udzielanie świadczeń w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna).
2. Obowiązujące regulacje prawne nie przewidują terminu w jakim Świadczeniodawca jest
zobowiązany uzyskać oświadcznia woli pacjentów (deklaracje) o wyborze personelu,
zarówno w sytuacji zmian kadrowych w personelu medycznym, jak i wówczas gdy
poacjent
dotychczas
nie dokonał
wyboru
personelu
wskazując
jedynie dane
świadczeniodawcy.
3. Złożone dprzed 1 października
świadczeniach
2004r. - to jest przed wejściem w życie ustawy o
opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych
z dnia 27
sierpnia 2004r. oświadczenia woli pacjentów (deklaracje), które nie wskazują
konkretnego personelu medycznego pozostaja w mocy ( podstawa prawna art. 244, art.
252 ustawy o świadczaniach);
4. Uzupełnianie wykazów elektronicznych poprzez aktualizację danych dotyczących
zatrudnionego personelu
medycznego na Portalu Świadczeniodawcy powinno
następować sukcesywnie, lecz wyłącznie po uzyskaniu nowych oświadczeń woli
pacjentów, to jest nowych deklaracji wyboru osoby z personelu w miejce poprzednio
wskazanego personelu medycznego.
2
Uzasadnienie
Pismo DOW NFZ odnosi się do wielokrotnie poruszanego i wyjaśnianego zagadnienia
ważności oświadczeń woli pacjentów (deklaracji) wyboru świadczeniodawcy oraz konkretnego
personleu medycznego.
Zarówno wykładnia przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej
ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004r., jak również stanowisko Ministrestwa Zdrowia
oraz Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia nie powinny zatem budzić watpliwości. Wynika
z nich ustawowa gwarancja prawa pacjenta (świadczeniobiorcy), zarówno do ciągłości świadczeń
w zakresie podstawowej opieki zdrowotnych, jak i prawa do swobodnego ustalenia pomiotu
i osoby, która taką opieka ma nad pacjentem sprawować. Oznacza to, że ingerowanie
w powyższe uprawnienia jest możliwe wyłącznie w zakresie określonym w powszechnie
obowiązujacych przepisach (ustawa, rozporządzenia). Taki charakter gwarancyjny ma w
szczególnosci art. 28 ust 1 ustawy o świadczeniach, zgodnie z którym: „Świadczeniobiorca ma
prawo wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej spośród lekarzy,
pielęgniarek i położnych ubezpieczenia zdrowotnego nie częściej niż dwa razy w roku
kalendarzowym, a w przypadku każdej kolejnej zmiany wnosi opłatę w wysokości 80 złotych,...”.
Powyższe prawa pacjenta realizowane są
w drodze składanych deklaracji, o których mowa
w art. 56 ust. 2 tejże ustawy. Jednakże zarówno umiejscownie tego przepisu w ustawie (dział III
zasady udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej) oraz powiązanie z przepisem przejściowym art.
244 wskazuje, że ma on charakter wyłącznie precyzujący (formalny), nie stanowi zaś podstawy
materialnoprawnej dla pacjenta.
Zatem przyjmując zasadę ciągłości świadczeń medycznych poz należy odróżnić stan
faktyczne: przed wejściem w życie ustawy o świadczeniach oraz deklaracje składane w trybie art.
56 ustawy od dnia 1 października 2004r. Dla ważności oświadczeń pacjentów (deklarcji)
o wyborze świadczeniodawcy przed 01.10.2004r. nie jest wymagane wskazanie konkretnych
osób z personelu medycznego. Deklaracje te pozostają ważne tak długo, aż pacjent dokonana ich
aktualizacji w trybie art. 56 ustawy, bądź złoży oświadczeni o swojej rezygnacji. Wynika to
wprost z treści art. 244 ustawy, zgodnie z którym „ Oświadczenia woli ubezpieczonych o wyborze
lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej, złożone przed dniem wejścia
3
w życie niniejszej ustawy, zachowują ważność.”. Powyższy przepis ma charakter lex specialis w
stosunku do treści art. 231 ustawy.
Natomiast w sytaucji, gdy po stronie świadczenodawcy nastąpiły zmiany w składzie
personelu medycznego, który został wskazany przez pacjentów w deklracjach składanych po
01.10.2004r. zastoswanie znajduje § 10a. 1. Zarządzenie Nr 87/2010/DSOZ Prezesa Narodowego
Funduszu Zdrowia z dnia 29 grudnia 2010r. zmieniające zarządzenie w sprawie określenia
warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń w rodzaju: podstawowa opieka
zdrowotna), zgodnie z którym: „W przypadku:
1) zaprzestania przez lekarza poz, pielęgniarkę poz lub położną poz udzielania świadczeń
u świadczeniodawcy,
2) zmiany miejsca udzielania świadczeń przez świadczeniodawcę,
3) podziału, zmiany formy organizacyjno-prawnej świadczeniodawcy lub połączenia z innym
świadczeniodawcą
- świadczeniodawca zobowiązany jest poinformować o tym fakcie właściwy Oddział Funduszu
oraz zamieścić w miejscu udzielania świadczeń stosowne ogłoszenie w celu poinformowania
świadczeniobiorców.
2.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, świadczeniodawca udziela świadczeń
świadczeniobiorcom zadeklarowanym do określonego lekarza poz, pielęgniarki poz lub położnej
poz, do czasu dokonania ponownego wyboru lekarza poz, pielęgniarki poz lub położnej poz.
Świadczeniodawca zobowiązany jest do podjęcia działań zmierzających, do zachowania
zalecanych norm dotyczących liczby świadczeniobiorców. Złożone uprzednio deklaracje
zachowują swoją ważność do czasu ponownego złożenia deklaracji przez świadczeniobiorcę.";
Zarówno umiejscowie tego przepisu, jak i jego treść jednoznczenie wskazują, że jest on
skierowany wyłącznie do Świadczeniodawców i nie może więć naruszać praw pacjenta.
Cytowany przepis nakłada na świadczeniodawcę obowiązek poinformoweania Oddziału
Funduszu o zmianach w składzie personelu medycznego oraz zamieszczeniu w miejscu
udzielania świadczeń informacji dla pacjentów o tych zmianch celem podjęcia przez nich decyzji
o: wyborze innej osoby spośród personelu medycznego danego świdczeniodawcy, złożenia
deklarcji u innego świadczeniodawcy, bądź złożenia oświadczenia o wycofaniu deklarcji.
4
Przepis nie precyzuje treści „stosownego ogłoszenia”, oznacza to jednak, że musi ono
mieć charakter materialny ( nie zaś komunikatu słownego) i zawierać co najmniej informację
o osobach z personelu medycznego, które nie są już zatrudnione oraz informację o możliwości
wyboru innej osoby z podaniem jej danych personalnych. Powyższe ogłoszenie powinno być
zamieszone w miejscu ogólnie dostępnym
przeznaczonym w placówce co przekazywania
informacji dla pacjentów. Brak powyższej informacji może być podstawa do nałożenia przez
DOW NFZ kary umownej na świadczenodawcę.
Wobec braku w ustawie o świadczeniach oraz §10a powołanego zarządzenia Prezesa NFZ
terminu w jakim mają zostać złożone deklarację przez pacjentów, w razie dokonania zmian
w personelu medycznym, brak jest również podstaw prawnych dla do wzywania
świadczeniodawców przez DOW NFZ do „określania terminu ponownego prawidłowego
złożenia deklaracji przez świadczeniobiorcę”, w sytaucji gdy złożona deklaracja odpowiada
prawu (jest prawidłowa), a jej aktualizacja może nstapić wyłącznie przy udziale i za zgodą
pacjenta. Ponadto świadczeniodawca nie posiada uprawnienia do zobligownia pacjentów do
podjęcia oczekiwanych przez DOW NFZ niezwłocznych działań.
Reasumując opiniujący zaleca udzielnie pismenej odpowiedzi do DOW NFZ, że:
1. Stosowne ogłoszenie o zmianach w personelu medycznym jest zamieszczone w miejscu
udzielania świadczeń.
2. Uzupełnianie wykazów elektronicznych poprzez aktualizację danych dotyczących
zatrudnionego personelu medycznego na Portalu Świadczeniodawcy będzie następowało
sukcesywnie wyłącznie po uzyskaniu deklaracji wyboru osoby z peronelu w miejce
poprzednio wskazanego personelu medycznego, Dlatego też szczegółowe określenie
terminu z przyczyn niezależnych od świadczeniodawcy a leżących wyłącznie po stronie
pacjentów nie jest aktualnie możliwe.
5