chopin gazeta 03 - The Warsaw Voice

Gazeta
XV MI¢DZYNARODOWY KONKURS
PIANISTYCZNY IM. FRYDERYKA CHOPINA
15TH FREDERIC CHOPIN INTERNATIONAL
PIANO COMPETITION
No. 3
2 paêdziernika/October 2, 2005
WIELKI
KONKURS
“Tak naprawd´ muzyki
Chopina nie mo˝na si´ nauczyç, nie mo˝na te˝ nauczyç
kogoÊ graç t´ muzyk´. OczywiÊcie, mo˝na pracowaç nad
stylem, technikà, nad tym,
czego uczy si´ w szkole. Ale
wyrafinowanie pochodzi od
intuicji pianisty. Jest w jego
sercu. Kiedy porównuj´ moje
interpretacje sprzed 25 lat
i dzisiejsze, widz´ ogromnà
ró˝nic´. Chocia˝ w pewnym
sensie zatoczy∏em ko∏o.”
Dang Thai Son
Wywiad str. 6
“Chopin’s music is something you cannot teach and
you cannot really learn. Of
course, there is some learning
to be done, like Chopin’s
style, the technical skills, the
things you work on at school.
But the sophistication of this
music comes with your own
intuition. It is in your heart.
When I compare my interpretations of his music 25 years
ago and today, they are so
very different. But in a sense
I’ve made a circle, I am back
at the starting point.”
Dang Thai Son
Interview page 7
Internetowe wydanie Gazety:
Gazeta online:
www.konkurs.chopin.pl
www.chopin.warsawvoice.pl
www.itvp.pl
Nast´pne wydanie Gazety 5 paêdziernika.
Next issue of Gazeta -Oct. 5.
Z dyrektorem XV Mi´dzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina
Albertem Grudziƒskim rozmawia Jan Popis.
Jan Popis
OSIEMDZIESIÑTKA
Ujmujàc rzecz statystycznie, eliminacje do XV Konkursu Chopinowskiego wygrali Polacy. Tu˝ za nimi znaleêli si´ Japoƒczycy,
prawie ˝e na pozycji ex aequo. I to jest pierwsze spostrze˝enie,
gdy przeglàdamy list´ 80-ciu pianistów zakwalifikowanych do XV
Mi´dzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina.
Po Polakach i Japoƒczykach jest du˝a przerwa, po czym mamy grup´ Chiƒczyków (∏àcznie 8 osób), dalej 6 reprezentantów
Ameryki, 5 z Korei Po∏udniowej, 4 Rosjan, 4 pianistów z Kanady,
3 Francuzów, równie˝ 3 Finów i nast´pnie ju˝ tylko reprezentacje
jednoosobowe.
dokoƒczenie na str. 2
THE EIGHTY
Statistically speaking, Polish pianists prevailed in the preliminary
round of the 15th Chopin Competition. Directly behind them were
the Japanese, who almost tied with the Poles for first place. This
is the first observation that comes to mind when one looks at the
list of the 80 pianists qualified for the 15th Frederic Chopin
International Piano Competition.
After the Poles and the Japanese, there is a wide gap, and then
comes a group of Chinese pianists (eight contestants in all), followed by six Americans, five South Koreans, four Russians, four
Canadians, three French, three Finns and finally single representatives of other nations.
continued on page 3
XV Konkurs bije wszelkie rekordy. Poczàwszy do liczby
ch´tnych, którzy chcà wziàç
w nim udzia∏ – po jego zasi´g,
zainteresowanie
s∏uchaczy,
udzia∏ mediów. Nie ma drugiego
konkursu muzycznego, który
mia∏by podobnà histori´, skal´
oddzia∏ywania, rang´ i rozmach
organizacyjny, nie mówiàc o artystycznej niepowtarzalnoÊci, jako ˝e dotyczy tylko jednego, tak
nam bliskiego kompozytora.
dokoƒczenie na str. 10
THE GRAND
COMPETITION
Albert Grudziƒski, director
of the 15th Frederic Chopin
International Piano
Competition, talks to Jan Popis.
The 15th competition breaks
all records. Starting from the
number of willing participants
through its range, audience
interest, and media presence.
No other music competition has
a similar history, scale, reputation and organizational dash, to
say nothing of artistic uniqueness—with the focus on only
one composer.
continued on page 11
Gazeta
OSIEMDZIESIÑTKA
dokoƒczenie ze str. 1
iezwykle interesujàcà w tym statystycznym uj´ciu wydaje si´ grupa
pianistów z Finlandii, którzy w 100procentach przeszli eliminacje. To nie przypadek. Tradycje pianistyki fiƒskiej, poparte
wielu znakomitymi nazwiskami, w tym pianistów m∏odej generacji, sà znane. Tym ∏atwiej
to pojàç, jeÊli ktoÊ si´ zetknà∏ z systemem
edukacji w Kraju Tysiàca Jezior, zw∏aszcza
z dzia∏alnoÊcià Akademii im. J. Sibeliusa.
Co si´ dzieje z pianistami w∏oskimi? Nikt
z nich nie przeszed∏ eliminacji. Czy˝by
s∏awna Accademia Pianistica “Incontri col
Maestro” w Imola tym razem nie mia∏a nic
do zaproponowania? Rosjanie - to d∏uga
historia i stabilnoÊç szko∏y. Oni potrafià
czerpaç z osiàgni´ç swych starych mistrzów. Potrafià te˝ doskonale przygotowaç si´ do konkursu.
Czy jest wÊród nich ktoÊ na miar´ Aleksandra Kobrina, który szkoda, ˝e nie wykorzysta∏
5 lat temu szansy zdobycia Grand Prix? To,
˝e móg∏ wówczas znaleêç si´ na najwy˝szym
N
2
miejscu, potwierdzi∏ dopiero kilka miesi´cy temu, gdy wygra∏ Konkurs im. Van Cliburna.
Idàc szko∏ami, widzimy na liÊcie trójk´
Francuzów, wÊród których jedno nazwisko
jest japoƒskie. Ostatnio, w roku 1995 dobrze
ich reprezentowa∏ Philippe Giusano. Francuzi, dzi´ki bezpoÊrednim uczniom Chopina
jak Georges Mathias, kultywowali w Konser-
Rafa∏ Blechacz
Gazeta
Po eliminacjach. Przewodniczàcy jury: prof.
Kazimierz Gier˝od i prof. Andrzej Jasiƒski og∏aszajà
list´ 80-ciu uczestników XV Konkursu.
After the preliminary round. Chairmen of the jury:
prof. Kazimierz Gier˝od and prof. Andrzej Jasiƒski
announce the list of 80 participant of the 15th
Chopin Competition
watorium Paryskim te tradycje, co resztà jest
aktualne i dziÊ. Czy jakiÊ tego rezonans da
znaç na tegorocznym Konkursie? Zawiedli,
przynajmniej w wymiarze statystycznym pianiÊci z Ukrainy. W Odessie i Kijowie ostatnio
wiele si´ dzieje. Na Konkursach Pianistycznych im. Gilelsa (w Odessie) oraz im. Horowitza w Kijowie pojawiajà si´ fantastyczne
talenty. Na naszej, chopinowskiej liÊcie znalaz∏o si´ tylko jedno nazwisko.
I wreszcie to, co od razu uderza w zestawie tych osiemdziesi´ciu nazwisk: przewaga
pianistów z Azji lub stamtàd si´ wywodzàcych (patrz grupa amerykaƒska i kanadyjska).
Wi´c Chopin azjatycki, ale z wyraênymi odcieniami: koreaƒskim, japoƒskim, chiƒskim.
Na to wszystko nak∏adajà si´ szko∏y
w Tokio lub w Warszawie, w Seulu lub
w Nowym Jorku, w Szanghaju lub w Pekinie; i jeszcze bardziej detalicznie - profesorowie. Ich styl i podejÊcie do muzyki Chopina. Mozaika niezwykle barwna.
Wracajàc do owego statystycznego
ex aequo Polaków i Japoƒczyków - to co
ono nam mówi? Mówi przede wszystkim
o randze muzyki Chopina w ˝yciu obu narodów, ˝e jest wa˝na dla jednych i drugich.
Polacy grajà Chopina - bo to ich obowiàzek,
a Japoƒczycy - bo go po prostu wielbià. Tylko, jak sobie z tym wszystkim poradziç, jak
to wszystko pouk∏adaç, by zagraç Chopina
jak Chopina i byç przy tym jeszcze sobà?
Wierz´ w naszych m∏odych chopinistów.
Mamy znakomità reprezentacj´.
Dmitri Levkovich
THE EIGHTY
continued from page 1
specially interesting in this statistical
overview is the Finnish group, all of
whom passed through the preliminary round. This is no accident. The traditions of Finnish piano playing, supported by
many excellent names, including young
pianists, are well known. Actually, this is
easy to understand if someone has come
into contact with the educational system of
this country, especially considering the
activities of the J. Sibelius Academy.
What is going on with Italian pianists? None
of them qualified. Should this mean that the
famous Accademia Pianistica Incontri col
Maestro in Imola has nothing to offer? The
Russian piano school has a long history of
excellence and stability. The Russians are
able to draw from the achievements of their
old masters. They also know how to prepare
themselves for the competition.
But is there anyone among their ranks
who could compare with Aleksandr
Kobrin—the phenomenal pianist who unfortunately squandered his chance to win the
Grand Prix five years ago? A few months
later he won the Van Cliburn Competition,
proving that he could have easily taken the
top spot back then as well.
In terms of national schools, we can see
three French pianists on the list, among them
one Japanese name. In 1995, the French
were successfully represented by Philippe
Giusano. Thanks to direct students of Chopin
such as Georges Mathias, the French cultivat-
E
Maki Inoue
ed these traditions at the Paris Conservatory,
which they actually continue to do to this day.
Will these traditions yield fruit at this year’s
Competition? Pianists from Ukraine have been
a letdown, at least statistically, even though a
lot has been happening recently in Odessa
and Kiev. Fantastic talents have cropped up
one after another at the Gilels Piano
Competitions in Odessa and the Horowitz
Competitions in Kiev. Meanwhile, our Chopin
list includes only one Ukrainian name.
Finally, what strikes one right away on the
list of these 80 names is the prevalence of
pianists from Asia and those of Asian origin
(take the American and Canadian groups).
Does this mean Asian Chopin with distinct
Korean, Japanese and Chinese flavors?
All of this is tempered by the schools—in
Tokyo or Warsaw, Seoul or New York,
Shanghai or Beijing—and even more specifically—the professors. Their style and
approach to Chopin’s music creates an
unusually colorful mosaic.
Returning to the Polish-Japanese tie—
just what does this tell us? First of all, it testifies to the status of Chopin’s music in the
lives of both these nations—how important
it is to both. Poles play Chopin because this
is their duty, while the Japanese play him
because they simply adore him. The question is how one should deal with all that, how
to arrange everything to play Chopin like
Chopin and be oneself at the same time? I
believe in our young pianists. We have a
great lineup.
Jan Popis
Stanis∏aw Drzewiecki
3
Gazeta
WYNIKI ELIMINACJI • PRELIMINARY ROUND RESULTS
Decyzjà Jury z dnia 29 wrzeÊnia 2005, do XV Mi´dzynarodowego Konkursu Pianistycznego
im. Fryderyka Chopina dopuszczono 80 uczestników, poni˝ej uszeregowanych w porzàdku
alfabetycznym:
By decision of the Preliminary Round Jury of 29 September 2005, eighty participants have
qualified for the 15th Frederic Chopin International Piano Competition. They are as follows
(in alphabetical order):
1. Mr Feodor Amirov, Rosja/Russia
2. Ms Soo-Jung Ann, Korea P∏d./South
Korea
3. Pan Piotr Banasik, Polska/Poland
4. Pan Micha∏ Bia∏k, Polska/Poland
5. Pan Rafa∏ Blechacz, Polska/Poland
6. Mr Nicolas Bringuier, Francja/France
7. Ms Sonia Chan, Kanada/Canada
8. Ms Chiao-Ying Chang, Tajwan/Taiwan
9. Pan Stanis∏aw Drzewiecki,
Polska/Poland
10. Pan Pawe∏ Filek, Polska/Poland
11. Ms Sonja Hanna Maria Fraeki,
Finlandia/Finland
12. Ms Mariko Furukawa, Japonia/Japan
13. Mr Alexei Gorlatch, Ukraina/Ukraine
14. Mr Peng Cheng He, Chiƒska
Republika Ludowa/China
15. Ms Ching-Yun Hu, Tajwan/Taiwan
16. Ms Maki Inoue, Japonia/Japan
17. Mr Oliver Jia, Szwecja/Sweden
18. Mr Fumio Kawamura, Japonia/Japan
19. Ms Hisako Kawamura, Japonia/Japan
20. Mr Kiril Keduk, Bia∏oruÊ/Belarus
21. Mr Yusuke Kikuchi, Japonia/Japan
22. Mr Ben Kim, USA
23. Mr Shinya Kiyozuka, Japonia/Japan
24. Pan Szczepan Koƒczal,
Polska/Poland
25. Pan Jacek Kortus, Polska/Poland
26. Ms Olga Kozlova, Rosja/Russia
27. Ms Rachel Naomi Kudo, USA
28. Mr Timo Herman Latonen,
Finlandia/Finland
29. Ms Ka Ling Colleen Lee, Chiny-Hong
Kong/China-Hong Kong
30. Mr Dmitri Levkovich, Kanada/Canada
31. Mr Dong Hyek Lim, Korea P∏d./South
Korea
32. Mr Dong Min Lim, Korea P∏d./South
Korea
33. Mr Wei-Chi Lin, Tajwan/Taiwan
34. Pan J´drzej Lisiecki, Polska/Poland
35. Mr Igor Lovchinsky, USA
36. Mr Takuro Maeda, Japonia/Japan
37. Mr Milos Mihajlovic, Serbia/Serbia
38. Pani Aleksandra Mikulska,
Polska/Poland
39. Ms Maiko Mine, Japonia/Japan
40. Pani Aleksandra Mozgiel,
Polska/Poland
41. Mr Marko Mustonen,
Finlandia/Finland
42. Mr Howard Na, USA
43. Mr Kotaro Nagano, Japonia/Japan
44. Ms Rieko Nezu, Japonia/Japan
45. Ms Miku Omine, Japonia/Japan
46. Ms Yuma Osaki, Japonia/Japan
47. Ms Esther Park, USA
48. Mr Maxence Pilchen, Belgia/Belgium
49. Pan Maciej Piszek, Polska/Poland
50. Mr Marianna Prjevalskaya,
Hiszpania/Spain
51. Pani Monika Quinn, Polska/Poland
52. Ms Mayumi Sakamoto,
Japonia/Japan
53. Mr Takaya Sano, Japonia/Japan
54. Mr Takashi Sato, Japonia/Japan
55. Mr Shohei Sekimoto, Japonia/Japan
56. Mr Wen-Yu Shen, Niemcy/Germany
57. Pan Marian Sobula, Polska/Poland
58. Ms Yeol Eum Son, Korea P∏d./South
Korea
59. Mr Masanori Sugano, Japonia/Japan
60. Mr Mei-Ting Sun, USA
61. Pan Marek Szlezer, Polska/Poland
62. Pan Piotr Szychowski, Polska/Poland
63. Pan Gracjan Szymczak,
Polska/Poland
64. Ms Galina Tchistyakova, Rosja/Russia
65. Mr XinTong, Chiƒska Republika
Ludowa/China
66. Pan Krzysztof Trzaskowski,
Polska/Poland
67. Mr Nobuyuki Tsujii, Japonia/Japan
68. Ms Helene Tysman, Francja/France
69. Ms Yuko Ueno, Francja/France
70. Pani Natalia Wandoch, Polska/Poland
71. Pani Katarzyna Wasiak, Polska/
Poland
72. Pan S∏awomir Wilk, Polska/Poland
73. Ms Xiaoxi Wu, Chiƒska Republika
Ludowa/China
74. Mr Ingolf Wunder, Austria
75. Mr Takashi Yamamoto,
Japonia/Japan
76. Mr RyoYanagitani, Kanada/Canada
77. Ms Chien-Ying Yang, Tajwan/Taiwan
78. Mr Andrey Yaroshinskiy, Rosja/Russia
79. Mr Hong-Chun Youn, Korea
P∏d./South Korea
80. Mr Avan Yu, Kanada/Canada
Gazeta
NA SKRÓTY • SHORTCUTS
■ ZA ZAMKNI¢TYMI DRZWIAMI
■ THE VERDICT
Dwudziestu jurorów eliminacji zbiera si´ w Sali Senatu Akademii
Muzycznej. „Ale nas du˝o!” – dziwi si´ Ewa Pob∏ocka. Do tej pory
pracowali w dwóch grupach. „To dla ciebie” – juror jurorowi wr´cza
zapiecz´towany list. „Tylko bez kopert, prosz´!” – ˝artuje dyrektor
Konkursu Albert Grudziƒski. Wa˝à si´ losy kandydatów. Jako pierwszy wstaje prof. Kazimierz Gier˝od. „Klasówka skoƒczona” – mówi
oddajàc plik papierów. Potem kolejni.
The concert hall is almost full. A few candidates are sitting on the
balcony at the jury members’ seats. A lot of teachers have come to
support their students. They keep their fingers crossed and, just in
case, they have lots of care and sympathy in store. The jury walks
onto the stage. Prof. Andrzej Jasiƒski starts from words of comfort
for those who have not made it. “You are young and wonderful lives
await you,” he says. “Forget the sorrow that you are about to feel.”
From English, he changes to French. He gives the microphone to
Kazimierz Gier˝od, who in andante maestoso reads out the names
of the 80 chosen ones.
■ INAUGURAL CONCERT
The inaugural concert of the 2005/06 season at the National
Philharmonic will be held Oct. 2 and also marks the opening of the
15th Frederic Chopin International Piano Competition. It will be performed by the National Philharmonic Symphony Orchestra and Choir
conducted by Antoni Wit, featuring special star pianist Dang Thai
Son. The concert program includes Chaconne for String Orchestra
by Penderecki, Piano Concerto in G Minor by Mendelssohn and
Sinfonia de motu by Kilar.
Aleksander Laskowski
■ WERDYKT
Sala koncertowa jest prawie pe∏na. Kilku kandydatów siedzi na
balkonie na miejscach jurorów. Mo˝e to przyniesie szcz´Êcie?
Wielu nauczycieli przyjecha∏o wspieraç swoich wychowanków.
Mocno Êciskajà kciuki, w pogotowiu trzymajà pokaêny zapas troskliwoÊci i wspó∏czucia. Jury wychodzi na estrad´. Profesor
Andrzej Jasiƒski zaczyna od ciep∏ych s∏ów do tych, którym si´ nie
uda∏o: „JesteÊcie m∏odzi i czeka was wspania∏e ˝ycie. Zapomnijcie rozgoryczenie, które poczujecie za chwil´”. Z angielskiego
przechodzi na francuski. Przekazuje mikrofon Kazimierzowi
Gier˝odowi, który w tempie andante maestoso odczytuje nazwiska osiemdziesi´ciu wybranych.
■ PODWÓJNA INAUGURACJA
Koncert symfoniczny, który zainauguruje sezon 2005/06 w
Filharmonii Narodowej odb´dzie si´ 2 paêdziernika. B´dzie to jednoczeÊnie Koncert Inauguracyjny XV Mi´dzynarodowego Konkursu
Pianistycznego im. Fryderyka Chopina. Us∏yszymy Orkiestr´
Symfonicznà i Chór FN pod batutà Antoniego Wita. Gwiazdà b´dzie
wybitny pianista Dang Thai Son. W programie us∏yszymy Chaconne
na orkiestr´ smyczkowà Krzysztofa Pendereckiego, Koncert fortepianowy g-moll Felixa Mendelssohna-Bartholdy oraz Sinfoni´ de motu
Wojciecha Kilara.
■ BEHIND CLOSED DOORS
The 20 jury members gather at the Senate Hall of the Music
Academy. “There are so many of us,” says Ewa Pob∏ocka. So far
they have worked in two groups. “Here, this is for you,” one jury
member hands a sealed letter to another. “No envelopes, please.”
Albert Grudziƒski, director of the Competition, jokes. The candidates’ future is at stake. Prof. Kazimierz Gier˝od is the first to
stand up. “Test over,” he says, handing a pile of paper. The others
follow suit.
5
Gazeta
PRAWDZIWE PI¢KNO
NIE POTRZEBUJE
MAKIJA˚U
Dang Thai Son
w rozmowie
z Aleksandrem
Laskowskim
Jak sp´dzi∏ Pan - artystycznie - 25 lat od
zdobycia nagrody na Konkursie Chopinowskim?
Je˝eli porównaç mnie z innymi laureatami, mia∏em po Konkursie doÊç niezwyk∏e
plany. Do muzyki, do Chopina i do Konkursu doszed∏em odmiennà drogà ni˝ wi´kszoÊç ludzi. Przygotowania zaczà∏em zaledwie trzy lata przed Konkursem. Mieszka∏em
wówczas w Moskwie. W Wietnamie, gdzie
rozpoczà∏em nauk´, trwa∏a wojna i nie by∏o
profesjonalnych warunków do pracy. Do
Moskwy przyjecha∏em w 1977 roku. Mia∏em
tylko trzy lata, by zostaç prawdziwym pianistà. To niewiarygodnie ma∏o czasu. Po zdobyciu nagrody postanowi∏em wracaç do domu, by studiowaç. Zazwyczaj kariera dzi´ki
nagrodzie nabiera tempa. Ja czu∏em si´ niegotowy. I nie czu∏em si´ gotowy do 1986 roku. Chcia∏em wyjechaç z Moskwy, ale zatrzyma∏a mnie sytuacja polityczna. Pragnà∏em studiowaç w Wiedniu u Paula Badury6
Skody. Ale wolnoÊç nadchodzi∏a bardzo powoli. Dopiero teraz mog´ powiedzieç, ˝e naprawd´ stoj´ na w∏asnych nogach.
Dojrza∏oÊç przysz∏a po çwierçwieczu?
Normalnie pianista zaczyna rozwijaç si´
ju˝ jako ma∏e dziecko. Ja jako dziecko wielu
rzeczy nie mog∏em robiç. Dlatego mam takie
spóênienie.
Czy w ciàgu tych 25 lat znalaz∏ Pan odpowiedê na pytanie: jak graç Chopina?
To dobre pytanie. Tak naprawd´ muzyki
Chopina nie mo˝na si´ nauczyç, nie mo˝na
te˝ nauczyç kogoÊ graç t´ muzyk´. OczywiÊcie, mo˝na pracowaç nad stylem, technikà, nad tym, czego uczy si´ w szkole. Ale
wyrafinowanie pochodzi od intuicji pianisty.
Jest w jego sercu. Kiedy porównuj´ moje
interpretacje sprzed 25 lat i dzisiejsze, widz´ ogromnà ró˝nic´. Chocia˝ w pewnym
sensie zatoczy∏em ko∏o. Wróci∏em do punktu wyjÊcia: na poczàtku gra∏em bardzo poetycko, szuka∏em w muzyce niewinnoÊci.
Póêniej przyszed∏ okres, gdy stara∏em si´
byç bardziej dramatyczny, mo˝na by powiedzieç bardziej czarno-bia∏y. Teraz znów
potrzebuj´ równowagi. Ale nie chodzi tylko
o pi´kno i poetyckoÊç, w tej muzyce jest
równie˝ du˝o bólu. A tego uczy ˝yciowe
doÊwiadczenie.
Jak wspomina Pan swoje spotkania
z polskà publicznoÊcià w czasie Konkursu 25 lat temu?
Prosz´ nie zapominaç, jak trafi∏em na
konkurs. Mój przypadek by∏ doÊç szczególny. Prawie odrzucono moje zg∏oszenie.
Wówczas nie by∏o przes∏uchaƒ eliminacyjnych, nie wymagano nawet nagraƒ. Jurorzy patrzyli tylko w dokumenty zg∏oszeniowe. W moim przypadku by∏y bardzo krótkie: urodzony w Hanoi w Wietnamie
w 1958, obecnie studiuje w Moskwie. ˚adnej dzia∏alnoÊci artystycznej. Taka by∏a
prawda. Przed przyjazdem na Konkurs rzeczywiÊcie nigdy nie gra∏em z orkiestrà, nie
da∏em nawet jednego recitalu. Nie czu∏em
presji, przecie˝ nikt mnie nie zna∏. Nie mia∏em nic do stracenia. Prosz´ sobie wyobraziç, co czuje pianista grajàcy publicznie po
raz pierwszy. T´ Êwie˝oÊç, niewinnoÊç,
mo˝e nawet czuje si´ dziewicà. Takie doÊwiadczenie ma si´ raz w ˝yciu. I jako kompletnie nieznany pianista zaskoczy∏em publicznoÊç.
Niedawno gra∏ Pan Koncert e-moll
Chopina na dziewi´tnastowiecznym
fortepianie Pleyela z towarzyszeniem
Orkiestry XVIII Wieku pod kierunkiem
Fransa Brüggena. Czy to doÊwiadczenie
zmieni∏o Pana podejÊcie do muzyki
Chopina?
Na festiwalu chopinowskim w Warszawie
gra∏o kilku pianistów. Wszyscy byli spanikowani, przynajmniej jeÊli idzie o technik´. Zabytkowy fortepian jest tak inny od wspó∏czesnego, ˝e by∏o to jak granie na skrzypcach.
Inne uderzenie, inna technika, dêwi´k,
wszystko trzeba by∏o zmieniaç. Ba∏em si´, ˝e
nie naucz´ si´ graç na tym fortepianie a mia∏em tylko trzy dni na przygotowanie. Rozpocz´liÊmy walk´. I nagle znalaz∏em w∏aÊciwe
podejÊcie do tego instrumentu. Wtedy przysz∏a radoÊç grania. I uczucia, których wspó∏czesny fortepian nie móg∏by wywo∏aç, pewna szczególna intymnoÊç. Wola∏bym jednak
graç na takim fortepianie w mniejszej sali ni˝ w Warszawskiej Filharmonii.
Da∏o to Panu lepszy wglàd w muzyk´
Chopina?
Dynamika jest bardziej ograniczona. Sà
inne kolory. MyÊl´ jednak, ˝e gdyby Chopin
˝y∏ dzisiaj, wola∏by wspó∏czesny fortepian,
który daje mo˝liwoÊci. Chocia˝ nie daje takiej intymnoÊci. Ale ma wi´cej si∏y. Inaczej
u˝ywa si´ peda∏u. Na dawnym instrumencie
∏atwiej kontrolowaç artykulacj´. Poniewa˝
mniejsze sà mo˝liwoÊci dynamiczne, trzeba
bawiç si´ czasem. Na fortepianie historycznym jest wi´cej ograniczeƒ, ale w∏aÊnie dlatego granie na nim jest naprawd´ ciekawe.
Gazeta
Po raz pierwszy jest Pan cz∏onkiem jury
Konkursu Chopinowskiego. Ma ju˝ pan
jakieÊ doÊwiadczenie w ocenianiu m∏odych pianistów?
DoÊç d∏ugà karier´ jurora wielu konkursów. Pierwszy raz w Japonii w 1991 roku.
Póêniej by∏ konkurs Rachmaninowa w Rosji,
Clara Haskil Competition w Szwajcarii, Monte Carlo Piano Master, Cleveland Competition a kilka miesi´cy temu Konkurs
Âwiatos∏awa Richtera w Moskwie. Ale wcià˝
wol´ wyst´powaç. S∏uchanie m∏odych
artystów jest pe∏ne uroku, ale w czasie konkursów nie wszystko idzie g∏adko, zawsze
czuje si´ ból.
Dlaczego na inauguracj´ Konkursu Chopinowskiego wybra∏ Pan Koncert g-moll
Feliksa Mendelssohna?
Mo˝liwoÊç bycia jurorem i zagrania w czasie uroczystej inauguracji konkursu to dla mnie
wielki zaszczyt. Organizatorzy uznali, ˝e nie
musz´ graç Chopina, szczególnie, ˝e w czasie Konkursu b´dziemy doÊç cz´sto s∏uchaç
jego muzyki. OczywiÊcie, mo˝na by zagraç
Chopina. Ale musia∏oby byç to wykonanie genialne, jak Artura Rubinsteina. Nie mo˝na wybraç muzyki od Chopina odleg∏ej, jak Bartók
czy Prokofiew. Chcia∏em zaprezentowaç coÊ
z tej samej muzycznej rodziny. A Mendelssohn
jest muzycznym „bratem” Chopina.
Wspomnia∏ Pan Artura Rubinsteina.
Móg∏by Pan wskazaç swoich mistrzów
fortepianu? Kto z nich najlepiej gra∏ muzyk´ Chopina?
Moi mistrzowie niestety ju˝ nie ˝yjà. Na
moje interpretacje du˝y wp∏yw mia∏ Artur
Rubinstein. Kiedy studiowa∏em w Moskwie
bardzo podoba∏ mi si´ Horowitz. DziÊ w jego stylu odnajduj´ wiele przesady. JakiÊ
czas interesowa∏ mnie Michelangeli. Jednak
coraz bardziej fascynuje mnie Rubinstein.
Poezja i naturalna prostota w jego graniu.
Prawdziwe pi´kno nie potrzebuje makija˝u.
Horowitz dodawa∏ makija˝. Rubinstein by∏
naturalny. Ka˝da nuta by∏a czysta jak per∏a.
Czy przypomina Pan sobie jakieÊ szczególne zdarzenie z Konkursu Chopinowskiego w 1980 roku?
Zazwyczaj ludzie bardzo si´ cieszà, kiedy
dostanà si´ do fina∏u. A ja mia∏em zmartwienie. Dopiero wówczas zorientowa∏em si´, ˝e
nie mam odpowiedniego stroju na wyst´p
z orkiestrà. Zamiast koncentrowaç si´ na
muzyce szuka∏em fraka.
NO NEED
TO GILD THE LILY
Dang Thai Son talks to Aleksander Laskowski.
What have you been doing during the 25
years since winning the first prize in the
Chopin Competition?
If you compare me with other prize winners, my plans after the Competition were
rather unusual. The way which brought me
to music, to Chopin and to the Competition,
was so different from other people. I had
started preparing only three years before the
Competition. I lived in Moscow at the time.
There was the war in Vietnam, where I had
started to study, and the conditions were
not professional. I came to Moscow in 1977
and had only three years to become a real
pianist. It’s an incredibly short time. When I
won the prize I decided to go back home
and study. Normally, your career takes off
thanks to the prize. I just felt I wasn’t ready.
And I didn’t feel ready until 1986. I tried to
move abroad but the political situation kept
me in Moscow. I wanted to go to Vienna
and study with Paul Badura Skoda. But,
freedom came very slowly. Only today can I
say that I feel I really am on my own two feet.
Maturity came after a quarter century?
Normally, a pianist starts to develop as a
small child. There were many things I could
not do as a child. That is why I am so late.
During these 25 years, have you found
the answer to the question how to play
Chopin’s music?
This is a good question. Chopin’s music
is something you cannot teach and you cannot really learn. Of course, there is some
learning to be done, like Chopin’s style, the
technical skills, the things you work on at
school. But the sophistication of this music
comes with your own intuition. It is in your
heart. When I compare my interpretations of
his music 25 years ago and today, they are
so very different. But in a sense I’ve made a
circle, I am back at the starting point. In the
beginning I played very poetically, I looked
for the purity in the music. Then came a
period when I tried to be much more dramatic, more black and white, so to speak.
Now I need equilibrium again. But it’s not
only beauty and poetry, there is also a lot of
pain. You need life to give you experience.
How do you remember your contacts
with the Polish audience during the
Competition in 1980?
I can’t forget how I came to the competition. My case was rather special. My application had almost been rejected. There
were no preliminary auditions at the time,
even recordings were not required. The jury
only looked at what you had written on the
application form. Mine was very short: born
in Hanoi, Vietnam, 1958 and currently
studying at the Moscow Conservatory. No
history of artistic activity. That was the truth.
I had never played with an orchestra, I had
never given a single recital before I actually
came to the Competition. So I felt no pressure as nobody knew me. There was nothing to lose. Imagine what you feel while performing publicly for the first time. The kind of
freshness, purity, maybe even virginity.
Once-in-a-lifetime experience. As a completely unknown pianist I surprised the audience.
You have recently performed Chopin’s Eminor Concerto on a 19th-century Pleyel
piano with Frans Brüggen and the 18th
Century Orchestra. Has this experience
changed your approach to Chopin’s
music?
A few pianists had to perform on this
piano during the Chopin festival in Warsaw.
All were in panic, as far as the technical
point of view is concerned. It was almost like
playing the violin, as the instrument is completely different from the modern piano.
Different touch, technique, sound, you just
have to modify everything. I was afraid I
7
Gazeta
couldn’t play this piano and I had only three
days to get ready. We started to fight. But suddenly I found the right approach to the instrument, and then came the enjoyment. A feeling
you could not get from a modern piano, a kind
of unusual intimacy. But I’d rather play this
piano in a smaller hall than at the Warsaw
Philharmonic.
Has it given you a deeper insight into
Chopin’s music?
The dynamic range is more limited. The colors are different. But I believe that if Chopin
lived today he would prefer the modern piano.
It gives you more possibilities. Although it does
not create such intimacy. It has much more
power. You use the pedal differently; controlling the articulation seems easier on the old
instrument. It has less dynamics, so you have
to play with the timing. You are more limited on
the historic piano, but that is what makes playing it really interesting.
It is your first time as a member of the jury of the Chopin
Competition. Do you have any experience in assessing young
pianists?
I’ve been a jury member in many competitions. The first time was
in 1991 in Japan. Then came the Rachmaninoff Competition in
Russia, Clara Haskil Competition in Switzerland, Monte Carlo Piano
Master, Cleveland Competition and a few months ago Richter
Competition in Moscow. But, I still enjoy playing more. Listening to
young talents is lovely but not everything comes smoothly at a competition so you always feel pain.
Why did you choose to perform the Mendelssohn G-minor
Concerto for the opening night of the Chopin Competition?
It is a great honor to be invited not only as a
member of the jury but also to play at the
opening gala. The organizers agreed it would
not have to be Chopin as we would have to listen to his music quite often during this
Competition. Of course, you could play
Chopin’s music. But then, it would have to be
a congenial performance, like Artur
Rubinstein’s. Of course, you shouldn’t choose
something very different from Chopin, like
Bartók or Prokofiev. I wanted something from
the same musical family. And Mendelssohn
was an artistic “brother” to Chopin.
You mentioned Artur Rubinstein. Who do
you look up to? Who, in your opinion,
played Chopin best?
All my idols are no longer alive. My playing
was very much influenced by Artur Rubinstein.
When I studied in Moscow I was very fond of
Horowitz. But today I find his style a bit exaggerated. Michelangeli
interested me for quite a while. But I am more and more fascinated
by Rubinstein. His musical poetry and the natural simplicity he found
in the music. Real beauty needs no makeup. Horowitz added the
makeup to the beauty. Rubinstein was natural. Each note was like a
pure pearl.
Do you recall anything special from the Chopin Competition in
1980?
Usually, people are very happy when they get to the final stage.
And I was very concerned. Only at that stage did I realize that I did
not have the proper clothes for the performance with the orchestra.
Instead of concentrating on music I had to look for a tailcoat.
❏
Gazeta
CENTRUM
CHOPINOWSKIE
nia 10 wrzeÊnia przy ulicy Tamka 43 odby∏a si´ uroczystoÊç wmurowania aktu erekcyjnego pod budow´ Centrum Chopinowskiego
w Warszawie. Obiekt stanie tu˝ obok Zamku Ostrogskich i Akademii im.
Fryderyka Chopina.
Dokument zosta∏ umieszczony w mosi´˝nej tubie, którà wmurowano
w fundament budynku przysz∏ego Centrum Chopinowskiego. „Ten
gmach stanie si´ domem wszystkich ludzi z ca∏ego Êwiata, którym bliska jest twórczoÊç Fryderyka Chopina” – skomentowa∏ to wydarzenie
minister kultury Waldemar Dàbrowski.
Podpisy na dokumencie z∏o˝y∏o – poza ministrem Dàbrowskim – szereg osobistoÊci, wÊród nich wiceminister kultury Agnieszka Odorowicz,
dyrektor Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina prof. Ryszard Zimak,
a tak˝e prezes Zarzàdu Towarzystwa im. Fryderyka Chopina prof. Kazimierz Gier˝od. Nie mog∏o zabraknàç podpisów doskona∏ych polskich
pianistów i pedagogów: profesorów Jan Ekiera i Piotra Palecznego. Dokument sygnowa∏ tak˝e architekt Boles∏aw Stelmach z lubelskiej Pracowni Architektonicznej „Stelmach i Partnerzy”, która jest autorem projektu Centrum. WczeÊniej podpisy z∏o˝yli: prof. Regina Smendzianka,
prof. Ewa Pob∏ocka, prof. Janusz Olejniczak oraz Krzysztof Jab∏oƒski.
Wybudowanie Centrum Chopinowskiego jest elementem rzàdowego
programu „Dziedzictwo Fryderyka Chopina–2010”. Centrum Chopinowskie staç si´ ma miejscem, które propaguje, upowszechnia i chroni
dziedzictwo pozosta∏e po wielkim kompozytorze.
D
CHOPIN CENTER
he ceremony of laying the founding act for the construction of
the Chopin Center in Warsaw took place Sept. 10 at 43 Tamka
St. The facility will be built next to Ostrogski Castle and the
Frederic Chopin Academy.
The document was placed in a brass tube that was cemented into
the foundation of the future center. “This building will become the
home of people from all around the world who hold Frederic
Chopin’s works close to their hearts,” commented Minister of
Culture Waldemar Dàbrowski.
The document was signed by Dàbrowski and a range of other
personalities, including Deputy Minister of Culture Agnieszka
Odorowicz; director of the National Frederic Chopin Institute, Prof.
Ryszard Zimak; and president of the board of the Frederic Chopin
Society, Prof. Kazimierz Gier˝od. Other signatories included
excellent Polish pianists and teachers Prof. Jan Ekier and Prof.
Piotr Paleczny. The document was also signed by architect
Boles∏aw Stelmach from the Lublin-based Pracownia
Architektoniczna Stelmach i Partnerzy studio that designed the
Center. Earlier, signatures were collected from Prof. Regina
Smendzianka, Prof. Ewa Pob∏ocka, Prof. Janusz Olejniczak and
Krzysztof Jab∏oƒski.
The construction of the Chopin center is part of a government
program Frederic Chopin’s Heritage—2010. The Chopin Center
will become a place for promoting and protecting the great composer’s heritage.
T
9
Gazeta
WIELKI
KONKURS
si´ tu˝ przed samym konkursem. Liczba ch´tnych – 350, przesz∏a nasze oczekiwania. SzacowaliÊmy, ˝e uczestników b´dzie oko∏o 200,
ale nie daliÊmy si´ zaskoczyç i eliminacje, z tego co ju˝ wiemy, by∏y dobrym pomys∏em.
■ Czy selekcja by∏a w∏aÊciwa, przekonamy
si´ s∏uchajàc wybranych 80 pianistów
w I etapie - zmodyfikowanym pod wzgl´dem doboru repertuaru...
Z dyrektorem XV Mi´dzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka
Chopina Albertem Grudziƒskim rozmawia Jan Popis.
■ Czy po latach – ostatnio raczej chudych –
b´dziemy mieli wreszcie laureata na miar´,
jak tu mówimy, wielkiego konkursu?
Tego nie wiemy. Czekamy na osobowoÊç,
która by∏aby koronà XV Konkuru. Ale idzie te˝
o to, by ów proces „poszukiwania zwyci´zcy”
sta∏ na jak najwy˝szym poziomie artystycznym,
a publicznoÊç mia∏a pe∏nà satysfakcj´, ˝e s∏ucha muzyki Chopina w wykonaniu m∏odych,
potrafiàcych porwaç swym talentem i spontanicznoÊcià artystów.
■ ˚eby poziom artystyczny by∏ jak najwy˝szy, wprowadzono doÊç istotne zmiany,
przede wszystkim nowà form´ kwalifikacji
do konkursu...
Zakoƒczy∏y si´ w∏aÊnie eliminacje, które pozwoli∏y wy∏oniç osiemdziesi´ciu uczestników –
tak, jak za∏o˝ono w Regulaminie XV Konkursu.
Dotychczasowy sposób naboru kandydatów,
na podstawie rekomendacji i nagraƒ kasetowych, nie wytrzyma∏ próby czasu. ZdecydowaliÊmy si´ na publiczne eliminacje, odbywajàce
10
I etap jest 45-minutowym recitalem, w którym poza cz´Êcià obligatoryjnà (2 etiudy, nokturn, forma epicka, walc) mo˝na zagraç inne
jeszcze utwory, jak np. ronda, preludia lub wariacje, co urozmaici program poszczególnych
prezentacji. W II etapie mamy mazurki, poloneza i sonat´, a wi´c program tak˝e zmodyfikowany w stosunku do poprzednich konkursów.
Fina∏, w którym nale˝y wykonaç jeden z koncertów, pozostaje bez zmian.
■ Konkurs Chopinowski, jako narodowe
Êwi´to muzyki, budzi wielkie zainteresowanie. Co mo˝e Pan powiedzieç i zaproponowaç tym, którzy nie b´dà mogli s∏uchaç
i oglàdaç konkursu w Filharmonii Narodowej?
Filharmonia Narodowa, gdy idzie o liczb´
miejsc, w minimalnej cz´Êci zaspokaja potrzeby konkursu. Sà one kilkakrotnie wi´ksze.
W Filharmonii mamy 1070 miejsc, z których
cz´Êç musi byç wy∏àczona dla jury oraz ekipy
telewizyjnej dla zainstalowania kamer. Pozostaje nam tylko 1000 miejsc. Tu wyra˝am ca∏à
mojà wdzi´cznoÊç TVP i Polskiemu Radiu, ˝e
w tak szerokim zakresie w∏àczy∏y si´ do konkursu. Program II Polskiego Radia w ca∏oÊci go
transmituje i po raz pierwszy TVP Kultura przeka˝e swym odbiorcom ca∏y XV Konkurs.
Natomiast, zw∏aszcza w I etapie, sà szanse
na wejÊciówki. B´dà one sprzedawane w miar´ wolnych miejsc na bie˝àco, tzn. ˝e obs∏uga
sali ca∏y czas b´dzie przekazywa∏a informacje
do kasy, czy sà wolne miejsca. JeÊli tak – to
kasa od razu uruchomi ich sprzeda˝.
■ Sprawy bud˝etu. Czy zdobycie Êrodków
na tak wa˝nà, narodowà imprez´ nie powinno byç przyjemnoÊcià, realizowanà
w atmosferze pe∏nego zrozumienia i nie
majàcej dna hojnoÊci?
Jest ró˝nie. Wielu spraw ciàgle nie udaje si´
zamknàç. Mamy wspania∏ych, wypróbowanych
partnerów, ale z innymi rozmowy sà trudne,
w tym znaczeniu, ˝e zamiast o sponsorowaniu
– a wi´c wspieraniu kultury wysokiej – jesteÊmy
zmuszeni do rozmów o zakupie reklamy, bez
specjalnego odró˝nienia „produktu”, ˝eby u˝yç
okreÊlenia z owego rynku reklam.
Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, jako
organizator Konkursu, musi samo zapewniç
Êrodki finansowania i tak to robimy. Pomaga
nam w tym Ministerstwo Kultury. Konkurs
sprzed pi´ciu lat w ca∏oÊci tak by∏ finansowany.
W tym roku, co chc´ szczególnie podkreÊliç,
mamy znaczàcà pomoc w∏adz miasta, które
w pe∏ni podpisujà si´ pod has∏em „Warszawa –
miasto Chopina”. Prezydent Warszawy okaza∏
tu pe∏ne zrozumienie, bioràc na siebie koszty
zwiàzane z wynajmem sali koncertowej, udzia∏em Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Narodowej, organizacjà i obs∏ugà eliminacji, oprawà
medialnà – w tym „Gazetà Konkursowà”. Jestem niezwykle wdzi´czny za to wsparcie.
■ A nagrody?
Sà i czekajà w depozycie. Powracamy tu do
tradycji przedwojennej, gdy by∏y one fundowane przez najwy˝sze w∏adze i urz´dy paƒstwowe. Oto one:
• I nagroda – Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej – w wysokoÊci 25 000 USD
• II nagroda – Prezesa Rady Ministrów
20 000 USD
• III nagroda – Ministra Kultury
15 000 USD
• IV nagroda – Ministra Spraw Zagranicznych
11 000 USA
• V nagroda – Ministra Edukacji Narodowej
i Sportu 8 000 USD
• VI nagroda – Wojewody Mazowieckiego
6 000 USD.
Dochodzà Nagrody Specjalne: Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, Polskiego Radia
i Filharmonii Narodowej oraz bardzo d∏uga lista
nagród pozaregulaminowych.
■ Problem w tym, czy znajdà si´ w∏aÊciwi kandydaci, albo czy nie b´dzie ich
zbyt wielu? Czy coÊ ju˝ wiemy, czy pozostaje tylko intuicja?
Intuicja podpowiada, ˝e rejon Azji jest tu absolutnym fenomenem, przynajmniej w sensie
statystycznym. W samych tylko Chinach zainteresowanie muzykà Chopina oraz grà na fortepianie w ostatnim pi´cioleciu skokowo wzros∏o o 5 milionów! To sà ci, którzy dopiero zaczynajà i ta fala dop∏ynie do nas za jakiÊ czas.
A dziÊ, jak s∏yszymy, sà znakomite talenty,
zresztà nie tylko z Chin czy Japonii. Wszystko
si´ wyjaÊni w ciàgu najbli˝szych dni. Licz´ te˝
na to, ˝e wÊród naszej dwudziestki znajdà si´
Êwietni chopiniÊci. Natomiast wszystkim, ca∏ej
osiemdziesiàtce, ˝ycz´ jak najwi´kszych osiàgnieç w konkursie, a publicznoÊci – wspania∏ych, niezapomnianych wra˝eƒ.
Gazeta
THE GRAND
COMPETITION
Albert Grudziƒski, director of the 15th Frederic Chopin
International Piano Competition, talks to Jan Popis.
■ Are we going to have, after the recent
rather lean years, finally a laureate worthy
of, as we say here, the grand competition?That we do not know. We are waiting for
a personality to crown the 15th competition.
But the point is also that the process of seeking the winner be of as high artistic standard as
possible, and the audience feel full satisfaction
listening to Chopin’s music performed by
young artists, able to inspire with their talent
and spontaneity.
■ For the sake of the highest possible artistic standard, rather significant changes
have been introduced, first and foremost a
new form of qualification rounds.The preliminary round has just ended, making it possible
to select 80 participants—in compliance with
the 15th Competition Regulations. The old way
of recruitment—on the basis of recommendations and recordings—has not passed the test
of time. We have decided on public qualifications, taking place immediately before the
competition as such. The number of contenders—350—has exceeded our expectations. We had estimated their number at 200,
but we did not let ourselves be taken by surprise and the preliminary round, as we already
know, has proven to be a good idea.
■ Whether the selection has been correct,
we will see for ourselves listening to the
select 80 pianists during the first stage,
modified in terms of the repertoire choice.
The first stage is a 45-minute recital, in which
along with the obligatory part: two etudes, a
nocturne, an epic form and a waltz, one also
may play other pieces, for example rondos,
preludes and variations, adding diversity to the
program of individual presentations. In the
second stage, you have mazurkas, a polonaise
and a sonata—so, a program also modified as
compared with previous competitions. In the
finale, remaining unchanged, one needs to
perform a concerto.
■ The Chopin competition always meets
with great interest. What would you propose to those who will not be able to listen
and watch the competition at the National
Philharmonic?
As far as the number of seats is concerned,
the National Philharmonic only minimally meets
the competition’s needs. They are several fold
greater. At the Philharmonic, we have 1,070
seats, some of which have to be reserved for
the jury and TV crews. So, we are left with only
1,000 seats. I want to express all my gratitude
to TVP and Polish Radio for their wide-ranging
engagement in the competition. Polish Radio 2
broadcasts the competition in full, and for the
first time the TVP Kultura channel will also air
the entire 15th competition to its audience.But
there still is the opportunity to get a last-minute
ticket, in particular during the first stage. The
passes will be sold on a current basis as
vacancies appear, in other words the house
service will continuously inform the box office if
there are any free seats. If yes—the box will
immediately launch the sale.
■ Concerning the budget, how should
funds be raised?
Many matters still have not been successfully settled. We have wonderful, reliable part-
•JURY•
• VERA GORNOSTAEVA
RUSSIA
• DANG THAI SON
VIETNAM/CANADA
• LIDIA GRYCHTO¸ÓWNA
POLAND
• ADAM HARASIEWICZ
POLAND
• KRZYSZTOF JAB¸O¡SKI
POLAND
• ANDRZEJ JASI¡SKI
POLAND
• VLADIMIR KRAINEV
RUSSIA
• HIROKO NAKAMURA
JAPAN
• JOHN O’CONOR
IRELAND
• JANUSZ OLEJNICZAK
POLAND
• PIOTR PALECZNY
POLAND
• JOHN PERRY
UNITED STATES
• EWA POB¸OCKA
POLAND
• SERGIO PERTICAROLI
ITALY
• BERNARD RINGEISSEN
FRANCE
• JÓZEF STOMPEL
POLAND
• ARIE VARDI
ISRAEL
• FANNY WATERMAN
UNITED KINGDOM
•CHONG-MO-KANG
SOUTH KOREA
Z profesorem Andrzejem Jasiƒskim.
With professor Andrzej Jasiƒski
11
Gazeta
ners, but with others talks are difficult, meaning
that rather than about sponsoring—and so
supporting high culture—we are forced to talk
about buying advertisements, with no special
distinction for the “product,” to use the term
from advertising.
The Frederic Chopin Society (TFC) as the
competition organizer has on its own ensured
financing, and that is how we do it. We are
assisted in this by the Ministry of Culture. The
competition of five years ago was financed in
this way in full. I wish to especially stress that
this year we have substantial assistance from
the city authorities, wholeheartedly endorsing
the motto Warsaw—The City of Chopin. The
Warsaw mayor has demonstrated here full
understanding, covering the costs connected
with the concert hall lease, participation of the
National Philharmonic Symphony Orchestra,
organization and service of the preliminary
round, and media setting—including the
Competition Gazette. I am most grateful for
that support.
■ What about monetary awards?
They are awaiting in a deposit. We return
here to the prewar tradition, when awards
were funded by top state authorities and
offices. Here are the awards:
• First Place—Award of the President of the
Republic of Poland—$25,000
• Second Place—Award of the Prime
Minister—$20,000
• Third Place—Award of the Minister of
Culture—$15,000
• Fourth Place—Award of the Minister of
Foreign Affairs—$11,000
• Fifth Place—Award of the Minister of
Education and Sports—$8,000
• Sixth Place—Award of the Governor of
Mazovia Province—$6,000
Plus Special Awards: of the Frederic Chopin
Society, Polish Radio and the National
Philharmonic, and a long list of non-competition awards.
■ The problem is, will there be the right
candidates, or maybe there will be too
many of them? Do we already have a hint,
or rely only on intuition?
Intuition prompts that the region of Asia is
here absolutely phenomenal, at least in the
statistical sense. In China alone, interest in
Chopin’s music and in playing the piano has
leaped by 5 million in recent years. They are
those who have only started and this wave will
reach us in some time to come. Today, as you
can hear, there are wonderful talents, and not
only from China and Japan. Everything will be
clear over the coming days. I also hope that
excellent Chopin performers can also be found
among the Polish 20. As for the 80, I wish all of
them the greatest possible achievements in
the competition, and the audience—wonderful, unforgettable impressions.
Po zakoƒczeniu obrad jury. Mamy dobre wiadomoÊci!
The jury reached their decision. We have good news!
FRYDERYK I PRZYJACIELE
FREDERIC AND FRIENDS
„F
T
ryderyk Chopin i bracia Kolbergowie na tle epoki. Przyjaêƒ-PracaFascynacje” to ekspozycja zorganizowana w dniach 2-24 paêdziernika w Zamku Ostrogskich z okazji XV Mi´dzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina. Obejmuje ona pi´ç grup tematycznych: Salonik jako miejsce spotkaƒ rodziny Miko∏aja Chopina i Juliusza Kolberga; Dom rodzinny Fryderyka; Dom rodzinny braci Kolbergów; Warszawskie
Êrodowisko naukowe i artystyczne, a tak˝e Relacje mi´dzy Fryderykiem oraz
braçmi Kolbergami: Wilhelmem, Oskarem i Antonim.
Wystawa nie tyle odnosi si´ do ca∏okszta∏tu dzie∏a Chopina oraz braci Kolbergów, co przedstawia ich twórczoÊç we wzajemnych relacjach. Skupia si´
szczególnie na Êrodowisku, w którym m∏odzi wzrastali i realizowali swe zamierzenia twórcze, naukowe i artystyczne. Poprzez dobór wybranych faktów ekspozycja pozwala wniknàç w proces formowania si´ tych niezwyk∏ych osobowoÊci. Organizatorzy zapraszajà zatem w Êwiat m∏odzieƒczych prze˝yç Fryderyka i trójki jego przyjació∏.
„Fryderyk Chopin i bracia Kolbergowie na tle epoki. Przyjaêƒ-PracaFascynacje”: 2-24 paêdziernika w Zamku Ostrogskich przy ul. Okólnik 1,
czynne w godz. 10-18; bilety w cenie 5 i 10 z∏ do nabycia w kasie,
tel. 826-59-35. Wystawie towarzyszy bogato ilustrowany katalog.
12
he exhibition Frederic Chopin, the Kolberg Brothers and Their Times:
Friendship, Work, Fascinations will be held at Ostrogski Castle Oct. 224 in connection with the 15th Frederic Chopin International Piano
Competition. The exhibition encompasses five thematic groups: the living room
as a meeting place for Miko∏aj Chopin and Juliusz Kolberg; Frederic’s family
house; the family house of the Kolberg brothers; the Warsaw scientific and artistic community; and the relationship between Frederic and the Kolberg brothers—Wilhelm, Oskar and Antoni.
The exhibition does not attempt to present all of Chopin’s or the Kolbergs’
works but rather shows their work in the context of their relations. It focuses particularly on the community in which they grew up and achieved their creative,
scientific and artistic goals. Through a selection of facts, the exhibit allows visitors to gain in-depth knowledge about the forming of these incredible personalities.
C
h
a
o
p
i
n
,
F
r
t h e
n
e
Magda Kuszewska
d
e
r
i
c
K o l b e r g
B r o t h e r s
d
Gazeta
Wystawa „Chopinowi Duda-Gracz”
obj´ta jest honorowym patronatem prezydenta Warszawy Lecha Kaczyƒskiego. Sfinansowana zosta∏a ze Êrodków Miasta Sto∏ecznego Warszawy jako wydarzenie towarzyszàce XV Mi´dzynarodowemu Konkursowi Pianistycznemu im. Fryderyka Chopina.
Fragmenty ekspozycji, w formie pokazu
multimedialnego, znalaz∏y si´ w programie
polskiej prezentacji podczas Âwiatowej Wystawy EXPO 2005 w Japonii.
Magda Kuszewska
DUDA-GRACZ
CHOPINOWI
„Chopinowi Duda-Gracz”
to pierwsza na Êwiecie
ekspozycja, która prezentuje
twórczoÊç Fryderyka Chopina
w malarskiej interpretacji
jednego z najwa˝niejszych
wspó∏czesnych polskich
artystów, prof. Jerzego DudyGracza. Obejrzeç jà mo˝na
od 23 wrzeÊnia do 5 listopada
w Salach Pó∏nocnych oraz
foyer g∏ównym Teatru Wielkiego.
5 listopada to data nieprzypadkowa – tego dnia mija pierwsza rocznica Êmierci malarza. Projekt, który stanowi ho∏d dla twórczoÊci Chopina, obejmuje 295 obrazów
i jest najwi´kszym cyklem autorskim w historii polskiego malarstwa. Ekspozycja podzielona zosta∏a na pi´tnaÊcie cykli. W ka˝dym z nich znajdujà si´ obrazy, które interpretujà poszczególne dzie∏a wielkiego kompozytora: ballady, etiudy, mazurki, koncerty.
Prace nad chopinowskà kolekcjà trwa∏y od
1999 do 2003 roku.
„Maluj´ wy∏àcznie w Polsce, bo jestem
cz∏owiekiem chorym na Polsk´” – mówi∏ artysta. „Mog´ ˝yç i pracowaç tylko tutaj. Jestem przywiàzany do tego, co moje, bliskie,
lokalne i zanurzajàc si´ w polskoÊç malarstwa, muzyki i literatury”.
„Chopinowi Duda-Gracz”: 24 wrzeÊnia-5 listopada
w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej, Plac
Teatralny 1, czynna: pon. 12-20, wt.-niedz. 10-18,
z wy∏àczeniem 1, 15, 24 paêdziernika i 1 listopada.
JERZY DUDA-GRACZ (1941-2004):
jeden z najwybitniejszych polskich malarzy wspó∏czesnych, prymitywista, rysownik, scenograf i pedagog. Artysta
mia∏ 168 wystaw indywidualnych
w kraju i zagranicà. Uczestniczy∏ w 359
wystawach krajowych, zagranicznych
oraz mi´dzynarodowych prezentacjach sztuki polskiej. Zmar∏ na atak
serca w trakcie pleneru malarskiego.
JERZY DUDA-GRACZ (1941-2004),
an outstanding Polish contemporary
painter, stage designer and teacher.
The artist had 168 individual domestic
and foreign exhibitions. Duda-Gracz
took part in 359 domestic and foreign
exhibitions and international presentations of Polish art.
PAINTING
CHOPIN
Chopinowi Duda-Gracz is the
world’s first exhibition
presenting the work of
Frederic Chopin in interpretations based on the paintings
of contemporary Polish artist,
Prof. Jerzy Duda-Gracz. It will
be on display Sept. 23-Nov. 5
in the Northern Rooms and
foyer of Wielki Theater.
Nov. 5 marks the first anniversary of the
painter’s death. The project, a tribute to the
work of Chopin, consists of 295 pictures
and is the largest original series in the history of Polish painting. The exhibit is divided
into 15 series. Each features paintings interpreting the great composer’s individual
works: ballades, etudes, mazurkas and concertos. Work on the Chopin collection lasted from 1999 through 2003.
“I paint only in Poland because I am crazy
about Poland,” Duda-Gracz once said. “I
can only live and work here. I am attached
to the familiar, local atmosphere and
immerse myself in the Polishness of painting, music and literature.”
The exhibition has been organized under
the honorary patronage of Warsaw Mayor
Lech Kaczyƒski and financed from the funds
of the Capital City of Warsaw as an event
accompanying the 15th Frederic Chopin
International Piano Competition. Parts of the
exhibit, in the form of a multimedia show,
were incorporated in the program of the
Polish presentation at EXPO 2005 in Japan.
Magda Kuszewska
Chopinowi Duda-Gracz, Sept. 24-Nov. 5, Wielki
Theater/National Opera, 1 Teatralny Sq.; open
Mon. 12 noon-8 p.m., Tue.-Sun. 10 a.m.-6 p.m.,
closed on Oct. 1, 15, 24 and Nov. 1.
13
Gazeta
ZZA KULIS•BEHIND THE SCENES
■ PRZESADA
Konkursowy bywalec notuje coÊ w grubym zeszycie. Obok niego siedzà oÊmioletnie dziewczynki z tornistrami na kolanach.
Jedna wyjmuje z kieszeni chusteczk´, powoli, ˝eby jak najmniej szeleÊciç. Rysuje na
niej uÊmiechni´te s∏onko, które pokazuje kole˝ance. Ta nie patrzy. Na klapie tornistra
gra etiud´ Chopina razem z uczestnikiem
konkursu. „Dobrze, ˝e przyprowadzajà dzieci, w ten sposób nauczà si´ s∏uchaç muzyki” – mówi bileterka zerkajàca na uczennice.
„Ale czasami ludzie przesadzajà. Wczoraj na
przes∏uchania przyszli z ... niemowl´ciem.”
– A mnie dzisiaj jeszcze nikt si´ nie podoba∏.
– A ten ostatni? Znam go z innych konkursów.
KtoÊ nie potrafi powÊciàgnàç swojej ciekawoÊci i pyta wprost: „Kto? Kto jest najlepszy?” Jurorzy wymieniajà znaczàce spojrzenia i milknà.
■ KANDYDACI
Choç ka˝dy stara si´ mieç w∏asny pomys∏
na siebie, mo˝na okreÊliç typowe postawy
kandydatów. Dandys: zadaje szyku na korytarzach, jak jeden z uczestników, którego
buty wznoszà si´ na wysokim koturnie,
a klap´ d˝insowej kurty zdobi gàszcz srebrnych çwieków. Globtroter: sanda∏y, bluza
z polaru, herbat´ najch´tniej pije z termosu.
Dobry uczeƒ: czarne pó∏buty i bia∏a, wykrochmalona koszula z ko∏nierzykiem wy∏o˝onym na granatowy sweter. Pielgrzym: zakapturzony, z eleganckim kilkudniowym zarostem i nieobecnym wzrokiem pe∏nym
Chopina. Biznesmen: prosta i aktualna elegancja, na kolanach laptop, przy uchu komórka. Ró˝nice znikajà jednak w czasie wyst´pu: wszyscy ubrani sà na galowo.
■ OCZEKIWANIE
Mo˝na czytaç ksià˝k´, rozmawiaç, spacerowaç. Ró˝ne sà sposoby sp´dzania czasu mi´dzy wyst´pem a og∏oszeniem wyników eliminacji. Niektórzy, zapatrzeni w nuty,
szepczà dêwi´ki niczym modlitw´. Kandydatki, choç cz´sto mówià ro˝nymi j´zykami,
porozumiewajà si´ bez trudu: porównujà
kupione na Chmielnej i Nowym Âwiecie szale i sweterki. „Zaraz b´d´ musia∏a to zmyç,
nie mog´ przecie˝ niepotrzebnie obcià˝aç
palców” – mówi dziewczyna malujàca paznokcie. „Ale najwa˝niejsze, ˝e si´ nie denerwuj´”. „Wcale” – komentuje kole˝anka
siedzàca obok. „Dzisiaj to ju˝ trzeci kolor”.
■ ODPOWIEDè
Zaczyna si´ przerwa w przes∏uchaniach.
Jurorzy majestatycznym krokiem opuszczajà sal´. PublicznoÊç chciwym uchem przys∏uchuje si´ ich rozmowie.
– Znakomity ch∏opak.
14
Choç mówià ro˝nymi j´zykami,
porozumiewajà si´ bez trudu.
Although they speak different languages,
communicating is easy.
■ TOO MUCH
A competition regular is writing something
in his thick notebook. Beside him are two
eight-year-old girls with backpacks on their
laps. On of them takes out a napkin, slowly,
not to make any noise. On it she draws a
smiling sun and shows it to her friend. The
other girl doesn’t even notice, busy playing
Chopin’s etude on her backpack along with
the competition participant. “It’s good that
they’re bringing children, this way they’ll
learn to listen to music,” says the usher,
glancing at the students. “But sometimes it
is just too much. Yesterday someone
brought ... an infant.
Businessman: simple and up-to-date elegance, laptop and cell phone. However, the
differences disappear during the performances: everyone dresses formally.
■ THE WAIT
One can read a book, talk or go for a
walk. There are many ways of spending time
between performances and when the
results are announced. Some, staring at the
notes, whisper the sounds like a prayer.
Female competitors have no problems communicating: they compare the scarves and
sweaters bought on Chmielna and Nowy
Âwiat streets.
“I have to remove this in a moment, I can’t
have all this extra weight on my fingers,”
says a girl painting her fingernails. “But it’s
most important that I’m not nervous.””Not at
all,” comments her friend. “This is already
the third color today.”
■ THE ANSWER
As a break in the performances begins,
judges leave the hall, while the public strains
to hear their conversations.
“A great young man.”
“Well, today I still didn’t see anyone I like.”
“What about the last one? I know him
from other competitions.”
One onlooker gives in to curiosity and
asks: “Who? Who is the best?” The judges
glance at each other knowingly and fall
silent.
Aleksander Laskowski
■ THE CANDIDATES
Though each one tries to present a
unique look, some themes are repeated.
The dandy attempts to look stylish, like one
of the competitors with extra thick soles and
a studded jeans jacket. The globetrotter
wears sandals and a polar fleece and drinks
tea—preferably from a thermos. The good
student is attired in black dress shoes and a
white starched shirt with its collar flipped
over a navy-blue sweater. The pilgrim:
hooded, with a few day’s stubble and a distant look in his eyes full of Chopin.
We∏na grzeje palce, a wiara serce. Kandydat
przygotowuje si´ do przes∏uchania.
Wool keeps fingers warm, faith keeps the heart
warm. A candidate getting ready for an audition.
Gazeta
INSTYTUCJE WSPOMAGAJÑCE XV MI¢DZYNARODOWY
KONKURS PIANISTYCZNY IM. FRYDERYKA CHOPINA
SUPPORTERS OF 15TH FREDE
ERIC CHOPIN
INTERNATIONAL PIANO COMPETITION
KONKURS ZORGANIZOWANO PRZY POMOCY FINANSOWEJ
MINISTRA KULTURY W RAMACH PROGRAMU OPERACYJNEGO „PROMOCJA TWÓRCZOÂCI”
THE COMPETITION WAS ORGANIZED WITH FINANCIAL SUPPORT FROM THE MINISTER OF CULTURE UNDER “PROMOTING CREATIVITY” OPERATION PROGRAM
Gazeta
XV MI¢DZYNARODOWY
KONKURS PIANISTYCZNY
IM. FRYDERYKA CHOPINA
15TH FREDERIC
CHOPIN INTERNATIONAL
PIANO COMPETITION
WYDAWCA/PUBLISHER
WARSAW VOICE S.A.
KONKURS ZORGANIZOWANO PRZY POMOCY WSPÓ¸PRACY STO¸ECZNEJ ESTRADY
??????????
Na zlecenie/On behalf of
Towarzystwa
im. Fryderyka Chopina
Redaktor Naczelny
Editor in Chief
Jan Popis
Redaktor Prowadzàcy
Editor in Charge
Dominik Skurzak
Dyrektor Artystyczny
Art Director
Magdalena Jonas
Zdj´cia/Photos by
Dominik Skurzak
Maciej Osiecki
PARTNERZY/PARTNERS
SPONSOR G¸ÓWNY/MAIN SPONSOR
SPONSORZY/SPONSORS
PATRONI MEDIALNI/MEDIA PATRONS
OFICJALNE BIURO PODRÓ˚Y
OFFICIAL TRAVEL AGENT
OPIEKUN MEDYCZNY
MEDICAL ASSISTANCE
INFORMACJE
I REZERWACJE
BILETÓW
INFORMATION
AND TICKET
RESERVATION:
•
Dla goÊci z Polski
Krystyna Ciura:
[email protected]
tel: (+48.22) 828-02-50
827-54-72 w. 12
827-54-73 w. 12
•
For foreign guests
Krystyna Flis
[email protected]
Polskie Biuro Podró˝y
„ORBIS”
ul. 1 Sierpnia 36b
tel: (48.22) 573-28-47
fax: (+48.22) 868-35-35