Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego
Transkrypt
Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego
SZKOLENIE 2 Projektu: Propagowanie wzorców produkcji i konsumpcji sprzyjających promocji zasad trwałego i zrównoważonego rozwoju. „FAMED” Żywiec S.A. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego zgodnego z PN-EN ISO 14001:2004 oraz Rozporządzeniem Rady 761/2001 Rady i Parlamentu Unii Europejskiej EEC/761/2001EMAS mgr Lidia Skórzak Stowarzyszenie „POLSKI RUCH CZYSTSZEJ PRODUKCJI” UM, Gliwice 29 maj 2006 Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskiem „FAMED” S.A. jest: ¾ użyteczna i łatwa do zrozumienia, ¾ datowana, ¾ identyfikowana z odpowiednim wydziałem, działalnością, służbą i osobą, ¾ poddawana okresowym przeglądom, ¾ w razie potrzeby nowelizowana, ¾ zatwierdzana przez uprawniony personel przed wydaniem, ¾ dostępna we wszystkich miejscach, w których wykonywane są działania mające zasadnicze znaczenie dla efektywnego funkcjonowania systemu. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURY SZŚ : 1. „Identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych” 2. „Identyfikacja wymagań prawnych” 3. „Cele, zadania, plany działań środowiskowych, program zarządzania środowiskowego” 4. „Komunikowanie - związane z zarządzaniem środowiskiem” 5. „Dokumentacja SZŚ” 6. „Nadzór nad dokumentacją” 7. „Sterowanie operacyjne” 8. „Gotowość na wypadek awarii i reagowanie na awarie” 9. „Monitorowanie i pomiary” 10. „Niezgodności oraz działania korygujące i zapobiegawcze” 11. „Zapisy” 12. „Przegląd wykonywany przez kierownictwo” Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURY SZŚ I SJ: 1. „Kompetencje personelu, świadomość i szkolenie” 2. „Wewnętrzne audity” Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURA Identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych – określa sposób identyfikacji aspektów środowiskowych i ich oceny. Z procedurą związanych jest 5 załączników: Załącznik 1 „Przegląd procesów FAMED S.A.” - określa zakres przeglądu środowiskowego przeprowadzanego w wydzielonych obszarach Spółki. Załącznik 2 „Ocena aspektów środowiskowych” - określa kryteria oceny aspektów środowiskowych oraz skale punktową do oceny aspektów, Załącznik 3 „Ocena wpływu na środowisko”: -wprowadzanych zmian w procesach wytwarzania obecnie stosowanych -wprowadzanych nowych technologii" - każda zmiana technologii wymaga oceny wpływu na środowisko, identyfikacji aspektów środowiskowych rzeczywistych i potencjalnych oraz opinii Działu Ochrony Środowiska i BHP. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego Załącznik 4 „Lista procesów” - które powinny być poddawane okresowym przeglądom środowiskowym. Załącznik 5 „Lista aspektów środowiskowych” -zidentyfikowanych w komórkach Spółki. Zidentyfikowane aspekty środowiskowe Aspekty bezpośrednie: ¾ emisje do atmosfery, ¾ odpady, ¾ substancje niebezpieczne, ¾ ścieki technologiczne. Aspekty pośrednie: ¾ transport substancji niebezpiecznych, ¾ eksploatacja i likwidacja produktów FAMED S.A. ¾ działalność poddostawców. Dokumentacja DokumentacjaSystemu SystemuZarządzania Zarządzania Środowiskowego Środowiskowego PROCEDURA Identyfikacja wymagań prawnych - określa sposób identyfikacji i śledzenia wymagań prawnych i innych specyficznych przepisów projektowania, produkcji wyrobów i usług niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemu zarządzania środowiskiem. Z procedurą związane są 3 załączniki: Załącznik 1 "Zmiany aktów prawnych” - służy do przekazywania aktów prawnych, komórkom które powinny się z nimi zapoznać i stosować. Załącznik 2 „Wykaz uregulowań prawnych i przepisów Działu” - Kierownicy komórek organizacyjnych posiadają wykazy uregulowań prawnych dotyczących poszczególnych obszarów. Załącznik 3 „Plan działań dostosowujący Spółkę do spełnienia wymagań prawnych” - służy do przygotowania planu działań w przypadku gdy uregulowanie wymaga zmian, które nie można wprowadzić na bieżąco. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURA Cele, zadania, plany działań środowiskowych, program zarządzania środowiskowego - określa sposób ustalania, zatwierdzania i realizacji celów, zadań, planów działań środowiskowych oraz programu zarządzania środowiskowego. Pełnomocnik ds. SZŚ przygotowuje Listę zadań środowiskowych, które należy uwzględnić przy ustanawianiu lub przeglądzie celów środowiskowych analizując: ¾ znaczące aspekty środowiskowe, ¾ wymagania prawne i inne, ¾ możliwości finansowe, ¾ interes Firmy, ¾ wymagania stron zainteresowanych. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURA Procedura SJP „Kompetencje personelu, świadomość i szkolenie” – określa zasady oceny kompetencji pracowników, zakresu oraz częstotliwości szkoleń. Szczegółową informacje w zakresie przeprowadzania szkoleń w obszarze zarządzania środowiskiem dla pracowników zawiera instrukcja - Szkolenia pracowników w zakresie SZŚ. Działania szkoleniowe dotyczą następujących zagadnień: ¾ ¾ ¾ szkolenia pracowników wg zgłaszanych przez nich potrzeb, instruktaż wprowadzający dla nowoprzyjętych pracowników oraz osób działających dla Spółki lub w jej imieniu, szkolenia zidentyfikowane jako niezbędne podczas przeprowadzania auditów. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURA PROCESU KOMUNIKOWANIE określa zasady komunikowania w firmie: ¾ Formy komunikacji, ¾ Kanały komunikacji pomiędzy komórkami organizacyjnymi, ¾ Sposoby komunikowania z otoczeniem firmy, ¾ Uprawnienia i obowiązki komórek organizacyjnych w zakresie sporządzania i przekazywania informacji, ¾ Miejsca przechowywania informacji i dokumentów pisemnych. PROCEDURA Komunikowanie - związane z zarządzaniem środowiskiem określa sposób utrzymywania i zapisywania komunikacji związanej z zarządzaniem środowiskiem. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego Komunikowanie - związane z zarządzaniem środowiskiem: Pracownikom przedsiębiorstwa komunikowana jest: Polityka Środowiskowa, efekty działalności środowiskowej, programy środowiskowe. Władzom związanym z ochroną środowiska komunikowane są informacje wymagane przez prawo. Sąsiedzi, Inwestorzy, Kooperanci, inne zainteresowane strony /banki, firmy ubezpieczeniowe/ komunikowane są za pośrednictwem Raportu środowiskowego. Klienci komunikowani są w obszarze związanym z: - zagadnieniami ochrony środowiska w przedsiębiorstwie za pośrednictwem Raportu Środowiskowego, użytkowaniem produkowanego sprzętu medycznego, jego napraw i konserwacji w sposób nie zagrażający środowisku oraz likwidacją sprzętu po zakończeniu eksploatacji za pośrednictwem instrukcji obsługi. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego Komunikowanie – Raport Środowiskowy Pełnomocnik SZŚ przygotowując Raport Środowiskowy powinien zamieścić następujące informacje: ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ opis i prezentacja przedsiębiorstwa, przedstawienie polityki środowiskowej oraz SZŚ, opis pośrednich i bezpośrednich aspektów środowiskowych, powodujących istotny wpływ na środowisko, prezentacja planowanych celów i zadań związanych z wdrażaniem zasad strategii CP oraz SZŚ, opis podjętych działań dla spełnienia wymagań prawnych, prezentacja nagród oraz wyróżnień za działalność pro-ekologiczną, prezentacja i ocena znaczących problemów środowiskowych związanych z działalnością przedsiębiorstwa, prezentacja w formie zintegrowanej /tabele, wykresy/ danych ostatnich lat, dotyczących zużycia surowców, energii, wody, wielkości emisji zanieczyszczeń, hałasu, itp. innych aspektów środowiskowych, oraz np. liczby szkoleń środowiskowych i przeszkolonych pracowników, Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURY Dokumentacja SZŚ, Nadzór nad dokumentacją – określają: ¾ dokumenty funkcjonujące w Systemie Zarządzania Środowiskiem Spółki, ¾ zasady postępowania z dokumentacją SZŚ - rozdzielnictwo, użytkowanie, wprowadzanie zmian, nowelizację, wycofywanie, archiwizację, gwarantują, że tylko aktualna dokumentacja jest dostępna we właściwych miejscach dla skutecznego funkcjonowania SZŚ. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURA Sterowanie operacyjne - określa sposób sterowania operacjami, procesami, działaniami, które oddziaływują lub mogą oddziaływać na środowisko, oraz zapewnienia, że są prowadzone w sposób zgodny z Polityką Środowiskową i realizowanymi zadaniami zawartymi w Programie Zarządzania Środowiskowego. Sterowanie operacyjne w Spółce obejmuje 3 kategorie działań: ¾ ¾ ¾ Działania zapobiegające zanieczyszczeniom, chroniące zasoby w nowych przedsięwzięciach inwestycyjnych, zmianach procesów, zarządzaniu zasobami i majątkiem oraz w nowych wyrobach i opakowaniach, Codzienne działania kierownictwa, mające na celu zapewnienie zgodności z wymaganiami zewnętrznymi i wewnętrznymi Spółki, zapewnienie ich skuteczności, efektywności i minimalizacji oddziaływania na środowisko, Działania strategiczne mające na celu przewidywanie i reagowanie na zmieniające się wymagania środowiskowe. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURA Gotowość na wypadek awarii i reagowanie na awarie określa działania, które należy podjąć na wypadek awarii lub sytuacji niebezpiecznych, które mogą mieć wpływ na środowisko. W celu przeciwdziałania nadzwyczajnym zagrożeniom opracowano instrukcje które charakteryzują: ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ zagrożenie pożarowe, wybuchowe w procesach technologicznych, urządzeniach, instalacjach w czasie ich ruchu, obsługi konserwacyjnej, remontów i postoju, zasady postępowania z substancjami chemicznymi i materiałami stwarzającymi zagrożenie, zasady zapobiegania możliwości powstania oraz postępowania w czasie pożaru, zasady zabezpieczenia prac niebezpiecznych pożarowo, rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego i środków do likwidacji ewentualnego wycieku lub rozlewu, wewnętrzny system łączności na wypadek pożaru, awarii stwarzającej zagrożenie, Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURA Monitorowanie i pomiary - określa sposób monitorowania, pomiarów kluczowych charakterystyk procesów i działań, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko. Celem procedury jest zapewnienie odpowiedniego monitorowania i pomiarów dla: ¾oceny zgodności z ustawodawstwem i przepisami, ¾oceny uzyskanych efektów działalności w odniesieniu do celów i zadań środowiskowych zawartych w Polityce Środowiskowej, PZŚ, prowadzonego sterowania operacyjnego. Zakres oraz częstotliwość prowadzonego monitoringu określa „Harmonogram monitoringu środowiskowego” Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURA Niezgodności, działania korygujące i zapobiegawcze - określa tok postępowania w przypadku wystąpienia niezgodności oraz wdrożenia niezbędnych działań korygujących lub zapobiegawczych. Z procedurą związane są załączniki /rejestry/ „Rejestr działań korygujących” „Rejestr działań zapobiegawczych” „Wniosek o uruchomienie działań korygujących i zapobiegawczych” „Wniosek o zmianę w systemie” „Karta zmian” „Rejestru wniosków DKZ” Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURA ZAPISY - określa stosowanie oraz wykonywanie zapisów dotyczących środowiska. Jest zapewnieniem odpowiedniego udokumentowania, że System Zarządzania Środowiskiem jest właściwie utrzymywany. Z procedurą związany jest załącznik – „Wykaz zapisów” PROCEDURA WEWNĘTRZNE AUDITY - określa tryb postępowania przy ocenie zgodności działań w zakresie jakości, oddziaływania na środowisko oraz BHP w odniesieniu do ustalonego w systemach zarządzania sposobu postępowania, określa efektywność systemów oraz zasady planowania i prowadzenia wewnętrznych auditów systemów zarządzania. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego Z PROCEDURĄ WEWNĘTRZNE AUDITY – związane są załączniki „Harmonogram auditów wewnętrznych”, „Zawiadomienie o audicie”, „Plan auditu”, „Lista pytań kontrolnych”, „Protokół niezgodności”, „Raport z auditu”. Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego PROCEDURA Przegląd wykonywany przez Kierownictwo określa sposób wykonania przeglądu systemu przez Kierownictwo w celu utrzymania, ciągłego doskonalenia, poprawy skuteczności funkcjonowania Systemu Zarządzania Środowiskiem zgodnie z zasadą strategii zrównoważonego rozwoju, prowadzące w efekcie do ciągłej minimalizacji oddziaływania na środowisko. W trakcie przeprowadzania przeglądu dokonuje się: - oceny celów, zadań środowiskowych, efektów środowiskowych, - oceny wyników przeprowadzonych auditów, - oceny skuteczności funkcjonowania systemu, - oceny podjętych działań korygujących i zapobiegawczych, - oceny zgodności z wymaganiami prawnymi i innymi do których spełnienia zakład się zobowiązał, - oceny Polityki Środowiskowej oraz Programu Zarządzania Środowiskiem i potrzeby ich zmian, Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskowego Wynikiem przeglądu wykonywanego przez Kierownictwo może być zmiana: Polityki Środowiskowej, Celów środowiskowych, Dokumentacji systemowej, Sposobu motywacji załogi, Zakresu i potrzeb szkoleniowych, Programu Zarządzania Środowiskowego. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Kontakt: Lidia Skórzak Żywiecka Fabryka Sprzętu Szpitalnego FAMED S.A. 34-300 Żywiec ul Fabryczna 1 Tel. /033 8666360/ [email protected]